Kanjertraining en pesten. Het pestprotocol. Kindcentrum De Regenboog Oudenbosch

Transcriptie

1 Kanjertraining en pesten Het pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch

2 Inhudspgave INLEIDING PLAGEN RUZIE STAPPENPLAN IN GEVAL VAN RUZIES: PESTEN MELDEN VAN PESTGEDRAG INTERVENTIES PESTGEDRAG DIGITAAL PESTEN AANPAK VAN DIGITAAL PESTEN PREVENTIEVE MAATREGELEN TEGEN PESTEN: KANJERTRAINING BEMIDDELEN MEIDENVENIJN BIJLAGE 1: BEGELEIDING GEPESTE KIND EN PESTER BIJLAGE 2: ADVIEZEN AAN OUDERS OVER PESTEN BIJLAGE 3: STAPPENPLAN CONFLICTBEHEERSING (LEERLING LEERKRACHT OUDERS) BIJLAGE 4: BEMIDDELEN BIJLAGE 5: MEIDENVENIJN Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 2

3 Inleiding Ons team is geschld in de Kanjermethde. Elke week geven we de kinderen hierin les. Kanjertraining gaat ver het bevrderen van nderling vertruwen in grepen. Vertruwen is de basis vr het creëren van rust in de klas, het stimuleren van sciale veiligheid en een prettig schlklimaat. Leerkrachten, directie, uders en kinderen leren p een respectvlle manier met elkaar m te gaan. Onder het mtt: wat je meemaakt is interessant, vervelend f naar, maar he je ermee mgaat is belangrijker, dat vrmt je. Reageer daarm niet met haat, wraak, gezeur, nverschilligheid f cynisme p prblemen die zich vrden in juw leven. De je best er iets van te maken. Zek plssingen waarmee je elkaar en de situatie recht det. Oplssingen die in de tekmst hudbaar zijn. In dit pestprtcl beschrijven we het verschil tussen plagen, ruzie en pesten. Indien er fysiek, psychisch f digitaal gepest wrdt, vlgen wij een vast stappenplan wat in dit pestprtcl beschreven staat. Bvendien staat beschreven he we begeleiding kunnen geven aan het gepeste kind en de pester. Ok staan er adviezen beschreven vr u als uder. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 3

4 1. Plagen Plagen gebeurt tussen ngeveer gelijkwaardige f even sterke partners en gebeurt naar beide kanten. Er is dus niet sprake van een plager en een geplaagde maar van elkaar plagenden. Beide partijen zien het plagen vaak meer als een spel f een llletje. De bedelingen van het kind dat plaagt zijn niet slecht, al kan een plagerij sms best even pijn den. Er is geen sprake van een grt machtsverschil. 2. Ruzie In een schl kunnen wij te maken krijgen met kleine en grte cnflicten. In een (beperkte) ruimte met samen geleefd en gewerkt wrden, met veel andere leerlingen f andere vlwassenen. Van ruzie is sprake als er een verschil van mening bestaat tussen twee persnen. Ok kan er sprake zijn van verschil in behefte. We zien ruzie als een greimment tussen kinderen. Ruzies kunnen van grte invled zijn p de sfeer in de grep, f p schl. Uitgangspunt daarbij is dat ruzies niet uit de weg meten wrden gegaan. Leerlingen kmen k in andere situaties ngetwijfeld wel eens in aanraking met cnflicten. In plaats van deze cnflicten af te den als lastig, gaan wij uit van de visie dat deze situaties juist aangegrepen meten wrden als efenmmenten. Dit geldt vr cnflicten tussen leerlingen nderling als vr cnflicten tussen leerlingen en vlwassenen. Als in een uitznderlijk geval leerlingen met elkaar in gevecht raken, meten zij uit elkaar wrden gehaald. Als dit niet met wrden en dr huding en gebaar lukt, dan wrden zij met minimale aanrakingen dr een vlwassene uit elkaar gehaald. Mchten er ndanks de minimale aanrakingen blauwe plekken enz. dan wrden de uders z spedig mgelijk p de hgte gesteld. Sms kan het vrkmen dat een leerling zijn / haar zelfbeheersing vlledig verliest. De leerling met dan tegen zichzelf in bescherming wrden genmen en in bedwang wrden gehuden dr lichamelijk cntact. Dit kan k ndig zijn m medeleerlingen te beschermen. Hier geldt dat er dan sprake is van een ndzakelijk lichamelijk cntact, en dat is m die reden dan tegestaan. Elke vrm van lichamelijk geweld tussen persnen wrdt verder in geen enkele situatie getlereerd. Mchten er ndanks de minimale aanrakingen blauwe plekken enz. dan wrden de uders en de directeur z spedig mgelijk p de hgte gesteld. 2.1 Stappenplan in geval van ruzies: Stap 1: We laten de kinderen er eerst zelf (en samen) uit kmen. Op de Regenbg leren de kinderen in de Kanjertraining, he je ruzies p kunt lssen. We zien het plssen van een ruzie als leermment. Stap 2: Op het mment dat een van de kinderen er niet uitkmt, vertelt hij/zij het prbleem aan de leerkracht. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 4

5 Stap 3: De leerkracht brengt de partijen bij elkaar vr een verhelderingsgesprek met als del: de ruzie p te lssen en nieuwe afspraken te maken. Bij deze stap kan de leerkracht k kiezen vr de methde van bemiddeling vlgens de Kanjertraining (Handleiding Kanjertraining Basisnderwijs Cnflictbeheersing.) Stap 4: Bij herhaaldelijk ruziegedrag (vanaf de derde keer) nemen we cntact p met de uders en ndigen we hen uit m met ns te bespreken wat te den. Op enig mment in het gesprek zullen de ruziemakende kinderen bij dit gesprek aanwezig zijn, zdat er gezamenlijke afspraken gemaakt kunnen wrden. Op deze manier geven wij handen en veten aan het belang dat wij hechten aan de driehek leerkracht, uder, kind. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 5

6 3. Pesten Bij pesten is, in tegenstelling tt plagen, sprake van een ngelijke machtsverhuding. De pester heeft macht ver het kind dat gepest wrdt. De pester heeft - bewust dan wel nbewust - de bedeling m zijn slachtffer te kwetsen. Dus nder pesten verstaan wij: Het langdurig uitefenen van geestelijk en/f lichamelijk geweld dr een persn f een grep tegen een eenling die niet in staat is zich te verdedigen. Pesten kan vele vrmen aannemen. Kinderen kunnen wrden nagerepen, uitgeschlden f belachelijk gemaakt wrden. Sms wrden kinderen k vernederd f wrdt er geslagen, geschpt en geknepen. Maar pesten kan k een passievere vrm aannemen, waarbij het kind wrdt buitengeslten en genegeerd, iets wat net z pijnlijk kan zijn als schelden f slaan. Pesten kmt k niet af en te vr, zals plagen, m daarna weer enige tijd te verdwijnen. Pesten gebeurt vaak en sms dagelijks. Mgelijke signalen die kinderen afgeven die gepest wrden: Zij hebben geen zin m naar schl te gaan Kinderen zijn vaak alleen/ ze lijken geen vrienden te hebben Zij wrden als laatste gekzen Zij prberen dicht bij de leerkracht te blijven Angstig en nzeker gedrag Zij zien er niet gelukkig uit: bang, neerslachtig, huilerig Verminderde schlresultaten Overdreven clwnesk gedrag Afkpgedrag; geld/snep f het maken van huiswerk vr anderen Bij het directe pesten zijn een 'pester` (de persn f grep die negatieve handelingen verricht, agressief is) en een 'gepeste` (de persn die de pesterijen ndergaat) betrkken. De gepeste is het del van de agressie. Dit kind is vaak sciaal niet aanvaard in de grep en staat relatief hulpels ten pzichte van de agressie dr meestal te passief en sms te prvcerend te reageren. Velen in de mgeving van de pester en de gepeste, spelen hun eigen rl in de situatie. We gaan ervanuit dat uders en kinderen pestgedrag signaleren en dit kenbaar maken bij de desbetreffende leerkracht. Als dit niet gebeurt zal zwel de pester als de gepeste het idee hebben dat deze situatie nrmaal is. Wij willen benadrukken dat dit niet het geval is en dat we hier ten allen tijde werk van maken. 3.1 Melden van pestgedrag De leerling meldt Een belangrijke stelregel is, dat het inschakelen van de leerkracht niet wrdt pgevat als klikken. Vanaf grep 1 brengen we dit kinderen al bij: je mag niet klikken, maar..als je wrdt gepest en je kmt er zelf niet uit, dan mag je hulp aan de leerkracht vragen. Dit wrdt niet gezien als klikken. We vinden het belangrijk dat kinderen dit durven te vertellen. De medeleerling meldt Een tweede stelregel is, dat een medeleerling k de verantwrdelijkheid heeft m het pestprbleem bij de leerkracht aan te kaarten. Alle kinderen zijn immers verantwrdelijk vr een gede sfeer in de grep. Via de Kanjertraining prberen we kinderen dit bij te brengen. Het is Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 6

7 belangrijk dat k medeleerlingen pesten signaleren en dit aan de leerkracht f de pester kenbaar maken. De uder meldt Schl en gezin halen vrdeel uit een gede samenwerking en cmmunicatie. Dit neemt niet weg, dat iedere partij met waken ver haar eigen grenzen. Het is niet de bedeling, dat uders naar schl kmen m eigenhandig een prbleem vr hun kind te kmen plssen en in discussie te gaan met de pester en zijn/haar uders. Dat kan de prblemen nndig verergeren. Bij prblemen van pesten zullen de directie en de leerkrachten hun verantwrdelijkheid nemen en verleg veren met de betrkken uders. De inbreng van de uders met vral zijn: het melden van pesten als het kind dit niet zelf durft, het aanreiken van infrmatie, het geven van suggesties en het ndersteunen van de aanpak van schl. Leerkracht(en) en uders werken samen aan een bevredigende plssing. Wij bieden altijd hulp aan het slachtffer en de pester, in verleg met de uders en eventueel met externe deskundigen (pestcördinatr, IB-er, experts Kanjerinstituut, ambulante begeleider REC 4). Actie leerkracht: vastleggen van de melding en vervlgstappen Wij nteren de namen van de pester en het slachtffer in het leerlingvlgsysteem ParnasSys. Daarnaast geven wij aan wat de tedracht was en de sanctie die wij hebben pgelegd. De uders van zwel pester als slachtffer wrden p de hgte gebracht 3.2 Interventies Pestgedrag 1. De leerkracht beluistert m te beginnen individueel het verhaal van de gepeste en daarna van de pester(s). De leerkracht bepaalt hierna f het er sprak is van plagen, en ruzie f een daadwerkelijke pestsituatie. 2. Indien het m een pestsituatie gaat, geeft de leerkracht het gepeste kind handvatten m te leren zich weerbaarder p te stellen. Hierbij gaat het m het aanleren van cncrete vaardigheden zwel p verbaal als nn-verbaal gebied. De leerkracht brengt gepeste en pester bij elkaar en traint het wenselijke gesprek. De leerkracht maakt p basis van de training afspraken vr de kmende peride met de gepeste en de pester(s). 3. Als het ngewenste gedrag niet stpt, wrdt de pestcördinatr ingeschakeld. Deze zal in samenspraak met de leerkracht, de gepeste, de pester en hun uders vrstellen den vr interventies die het pestgedrag beëindigen. Als blijkt dat de interventies van de pestcördinatr niet de gewenste resultaten pleveren, kan de schl gebruik maken van de vlgende instanties: 1. Experts vanuit het Kanjertrainingsinstituut 2. Ambulante begeleider van REC 4 Als alle maatregelen niet het gewenste effect hebben, zal de prcedure schrsing en verwijdering in werking treden. Zie prtcl schrsing en verwijdering OBO. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 7

8 4. Digitaal Pesten Digitale hulpmiddelen zijn niet meer weg te denken uit nze huidige samenleving. Ze maken ns het bestaan een stuk eenvudiger. Tch is er k een schaduwzijde aan het gebruik ervan, namelijk als pestinstrument. Digitaal- f cyberpesten is het pesten via de digitale (virtuele wereld) media. Het betreft het pzettelijk zwart maken f afkraken van de leerling dr middel van vervelende/negatieve cmmentaren f juist het grepsgewijs negeren van juist één leerling. Alle sciale media maken het heel gemakkelijk vr de kinderen m allerlei ft s te laden en gelijk met de wereld te delen. Vrbeelden van digitaal pesten: dreigmails, vervelende WhatsApp berichten, ft s f vide s die ineens nline staan waar kinderen niet z best f zelfs slecht p staan. Bedreigingen, schelden naar het kind via chatruimten. Anti pagina s, gemaakt ver een leerling waar iedereen cmmentaren p mag geven behalve die leerling zelf. Er zijn een paar grte verschillen tussen gewn (klassiek) pesten en cyberpesten. De annimiteit is het belangrijkste verschil. Dit maakt het erg bedreigend, mdat de leerling niet weet wie hem/haar pest. Ok het feit dat het kind bijna niet aan zijn kwelgeest kan ntsnappen, is een belangrijk verschil. Als de leerling p schl wrdt gepest, kan hij/zij naar huis. Bij cyberpesten wrdt de leerling tt in zijn/haar eigen slaapkamer gevlgd. Ok daar velt het kind zich niet meer veilig. Ok blijft de bdschap veel langer hangen vr andere leerlingen van schl: deze staat immers p internet. Het vervlg vindt vaak plaats p schl: met echte ruzies en scheld- f vechtpartijen. Daarnaast ziet de pester vaak zelf niet wat de gevlgen zijn van zijn f haar daden. Deze verschillen maken cyberpesten vaak ng ingrijpender dan gewn pesten. 4.1 Aanpak van digitaal pesten We nderscheiden een preventieve en een reactieve aanpak van digitaal pesten. In het kader van een preventieve aanpak bieden wij elk schljaar het prgramma mediawijsheid aan, aan de grepen 5 t/m 8 in samenwerking met de Biblitheek van Nu. Hierin wrden de leerlingen bewust gemaakt van de gevaren en de impact van digitaal pesten vr zwel de pester als de gepeste. Daarnaast wrdt de leerlingen het nuttig en effectief gebruik van scial media geleerd. Wanneer we signaleren dat een leerling digitaal wrdt gepest, ndernemen we de vlgende stappen: Stap 1: We gaan eerst in gesprek met de gepeste leerling en nemen direct cntact p met de uder(s) van de gepeste leerling; Stap 2: We adviseren de gepeste leerling en zijn/haar uders bewijzen te verzamelen van chatgesprekken, sms jes, mailtjes f Whatsapp berichten en de naam, leeftijd, adres, nickname van de pester; Stap 3: Na bewijs, stellen we de pester en uders van de digitale pester p de hgte; Stap 4: We gaan in gesprek met de pester en gepeste leerling; Stap 5: We vragen de uitdrukkelijke medewerking van de uder(s)/verzrger(s) m erp te te zien dat het digitale pesten stpt; Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 8

9 Stap 6: We nteren de naam van de pester in het leerlingvlgsysteem ParnasSys van de schl. Hierin staat een mapje pesters. We nteren hierin dr wie, tegen wie en wanneer gepest is, de tedracht van het pesten en de sanctie die wij geven. Stap 7: We vragen de gepeste leerling regelmatig he het gaat m na te gaan f het pesten daadwerkelijk is gestpt; Stap 8: Blijkt dat het digitale pesten drgaat dan verbinden we als schl hier cnsequenties (santies) aan. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 9

10 5. Preventieve maatregelen tegen pesten: Kanjertraining Ter bevrdering van het pedaggisch klimaat p De Regenbg hanteren we vr alle leerlingen de Kanjertraining. Hierbij wrdt uitgegaan van de vlgende uitgangspunten: Het bevrderen van vertruwen en veiligheid in de klas. Het versterken van de sciale vaardigheden bij leerlingen. Beheersing van verschillende plssingsstrategieën bij pesten en andere cnflicten. Bewustwrding van de eigenheid bij leerlingen. Leren m verantwrdelijkheid te nemen. Het bevrderen van actief burgerschap en sciale integratie. Wekelijks wrdt er in elke grep een les gegeven vanuit de methde, waarmee we het respectvl mgaan met elkaar stimuleren, en inzicht verkregen wrdt in waarm het belangrijk is m z met elkaar m te gaan. In de dagelijkse schlpraktijk wrdt er in Kanjertaal gesprken tegen de leerlingen als de situatie daar m vraagt. Alle leerkrachten hanteren dezelfde taal en alle kinderen herkennen en begrijpen deze taal k. De Kanjermethde hanteert vijf afspraken: We vertruwen elkaar. We helpen elkaar. We werken samen. We hebben plezier. We den mee. Twee keer per jaar vullen de leerkrachten van de grepen 1 t/m 8 de Kanvaslijst, (Kanvas: Kanjer Vlg en Advies Systeem) sciaal welbevinden in; de kinderen van grep 5 t/m 8 vullen daarnaast een eigen lijst in. Naast de lijst vr sciaal welbevinden vullen de kinderen en de leerkrachten k de sciale veiligheidslijst in. Hieruit genereren we greps- en leerling verzichten en zien in die verzichten f de scres psitief, pvallend f zrgwekkend zijn. Negatieve scres zijn aanleiding vr de leerkracht m met behulp van gerichte vragenlijsten dieper in te gaan p de prblematiek van de leerling. Dit gebeurt in samenspraak met uders, zdat er dieper ver de leerling gesprken kan wrden. Samen kiezen we dan een paar afspraken waar zwel thuis als p schl aan gewerkt kan gaan wrden. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 10

11 6. Bemiddelen Kinderen hebben wel eens een cnflict waarbij zij er niet zelf uit lijken f denken te kmen. Een bemiddelaar kan in z een situatie helpen. Deze helpt dr middel van een aantal stappen de kinderen zelf tt een vr iedereen werkende en aanvaardbare plssing te laten kmen. Vr de aanpak van Bemiddelen zie bijlage 4 van dit pestprtcl en vr gedetailleerde infrmatie hfdstuk 3.6 Handleiding Kanjertraining Basisnderwijs Cnflictbeheersing. 7. Meidenvenijn Meidenvenijn wrdt gekenmerkt dr het uitefenen van macht en daarbij kijken he ver je kunt gaan. Lukt het je m macht uit te efenen, krijg je status. Bij jngens wrdt de pikrde vaak bepaald dr de fysieke prestaties. Bij meisjes is status gebaseerd p relaties. Meisjes zijn dan k gericht p het versterken van relaties. Een cnflict tussen jngens wrdt vaak snel pgelst, wanneer er duidelijke lijnen wrden getrkken en er cnsequent wrdt gereageerd dr de leerkracht en deze rugdekking krijgt vanuit een duidelijk schlbeeld. Bij meisjes ligt dat net even iets anders. Wees bij meisjes helder, psitief en plssingsgericht samenwerken met alle leerkrachten, want alleen gaat het niet lukken. Vr de aanpak van meidenvenijn zie bijlage 5 van dit pestprtcl en vr gedetailleerde infrmatie hfdstuk 3.9 Meidenvenijn Handleiding Kanjertraining Basisnderwijs. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 11

12 Bijlage 1: Begeleiding gepeste kind en pester Begeleiding van het gepeste kind: Medeleven tnen en luisteren en vragen: he en dr wie wrdt gepest. Nagaan he het kind reageert, wat det hij/zij vr, tijdens en na het pesten. Huilen f heel bs wrden is juist vaak een reactie die een pester wil uitlkken. Het kind in laten zien, dat je p een andere manier kunt reageren. Zeken en efenen van een andere reactie bijvrbeeld, je niet afznderen. Het gepeste kind in laten zien waarm een kind pest. Sterke kanten van het kind benadrukken. Belnen (schuderklpje) als het kind zich anders/beter pstelt. Praten met de uders van het gepeste kind en de uders van de pester(s). Het gepeste kind niet verbeschermen, bijvrbeeld naar schl brengen f ik zal het de pesters wel eens vertellen. Hiermee plaats je het gepeste kind juist in een uitznderingspsitie, waardr het pesten zelfs ng te kan nemen. Begeleiding van de pester: Praten; zeken naar de reden van het ruziemaken/pesten (baas willen zijn, jalezie, verveling, buitengeslten velen). Laten inzien wat het effect van zijn/haar gedrag is vr de gepeste. Excuses aan laten bieden. In laten zien welke sterke (leuke) kanten de gepeste heeft. Pesten is verbden in en m de schl: wij huden ns aan deze regel; straffen als het kind wel pest, belnen (schuderklpje) als het kind zich aan de regels hudt. Kind leren niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen, de stp- eerst-nadenkenhuding f een andere manier van tijger (= kanjer) gedrag aanleren. Cntact tussen uders en schl; elkaar infrmeren en verleggen. Inleven in het kind; wat is de rzaak van het pesten? Zeken naar een sprt f club; waar het kind kan ervaren dat cntact met andere kinderen wel leuk kan zijn. Inschakelen hulp; sciale vaardigheidstrainingen, gedragscördinatr Jeugdgezndheidszrg; huisarts, GGD. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 12

13 Bijlage 2: Adviezen aan uders ver pesten Ouders van gepeste kinderen: Hud de cmmunicatie met uw kind pen, blijf in gesprek met uw kind. Als pesten niet p schl gebeurt, maar p straat f p de sprt, prbeert u cntact p te nemen met de leiders van de sprtvereniging m het prbleem bespreekbaar te maken. Dr psitieve stimulering en zgn. schuderklpjes kan het zelfrespect vergrt wrden f weer terugkmen. Pesten p schl kunt u het beste met de leerkracht bespreken. Stimuleer uw kind m weerbaar te zijn (nee zeggen mag, letterlijk stevig in je schen staan). Steun uw kind in het idee, dat er een einde aan het pesten kmt. Ouders van pesters: Neem het prbleem van uw kind serieus. Raak niet in paniek: elk kind lpt kans pester te wrden. Prbeer achter de mgelijke rzaak te kmen. Maak uw kind gevelig vr wat het anderen aandet. Besteedt extra aandacht aan uw kind. Stimuleer uw kind tt het beefenen van een sprt. Crrigeer ngewenst gedrag en benem het gede gedrag van uw kind. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van schl staat. Alle andere uders: Neem de uders van het gepeste kind serieus. Stimuleer uw kind m p een gede manier met andere kinderen m te gaan. Crrigeer uw kind bij ngewenst gedrag en benem ged gedrag. Geef zelf het gede vrbeeld. Leer uw kind vr anderen p te kmen. Leer uw kind vr zichzelf p te kmen. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 13

14 Bijlage 3: Stappenplan cnflictbeheersing (leerling leerkracht uders) Wat den we bij rde/zwarte pettengedrag / strend gedrag in de grep f p de speelplaats? Stap 1: Ik zie (hr), dat. Vertel wat je ziet gebeuren van afstand (f hrt gebeuren). Ik vind het heel vervelend dat je z det. Vertel wat het met je det (vanuit je gevel en wat het vr je betekent). Want/mdat/z str je de les, schieten we niet p met pruimen, enz. Wil je daarmee stppen. Crrectie nabij. Dien een verzek in: Zu je er mee willen stppen? Vertel wat het met je det (vanuit je gevel) en wat het vr je betekent. En mee willen helpen met/m (pruimen, klaarzetten, deze sm plssen, enz.) Bij ja: Fijn, bedankt! Prbleem is pgelst. Bij nee: Stap 2: Wat is juw bedeling hiermee? Is het juw bedeling m Is het juw bedeling m mij bs te krijgen?, Is het juw bedeling, dat we niet kunnen pruimen?, Is het juw bedeling de. uit te hangen? Bij nee: Nu, stp er dan mee! (prbleem is pgelst) Bij ja: Of je laat het gewenste gedrag zien! Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 14

15 Of er vlgt een sanctie! Stap 3 (ptineel): Wat vinden jullie ervan dat hij/zij.? Grepsleden erbij betrekken. De grepsleden zullen dat vervelend vinden. Is het juw bedeling dat we juw gedrag vervelend vinden? Bij nee: Nu, stp er dan mee! Prbleem pgelst. Wie heeft een tip vr haar/hem? Bij ja Vlgt er een sanctie. Stap 4: Is er iets speciaals aan de hand, dat je z det? Bij ja: Een persnlijk gesprek. Grte kans dat prbleem is afgelpen. Bij nee: Vlgt er een sanctie. Stap 5: Je eist dat de leerling stpt. Ik eis, dat je met dit gedrag stpt! Je krijgt 10 min. bedenktijd. Als je antwrd dan ng steeds hetzelfde is (nee) dan heb je een prbleem. Stap 6: Bij ja: Gelukkig, wat ga je bij jezelf veranderen en he herstel je (het verdriet) dat je hebt aangericht? Bij nee Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 15

16 Jammer, ik bel vandaag je uders vr een gesprek. Vr dit mment ga je uit de grep. Tijdsduur zelf inschatten en zrg dat het kind werk meekrijgt. Zek een afgeznderde plaats, dus liever niet in de hal. Afwijking van wijze van handelen: Een kind zegt dat het niet zijn bedeling is, maar gaat gewn dr met het gedrag. Ik zie dat je gewn verder gaat met je gedrag, ik merk dat ik je niet vertruw. Ik vraag je ngmaals: waar ben je mee bezig? Wil je dat ik je niet meer vertruw? Wil je gewn drgaan met dit vervelende gedrag? Bij nee: Gelukkig, wat ga je bij jezelf veranderen en he herstel je (het verdriet) dat je hebt aangericht? Bij ja: Jammer, ik bel vandaag je uders vr een gesprek. Vr dit mment ga je uit de grep. Tijdsduur zelf inschatten en zrg dat het kind werk meekrijgt. Zek een afgeznderde plaats, dus liever niet in de hal. De leerling wrdt de tegang tt de klas ntzegd: Dat kan bijv. bij de directeur, in een andere grep, bij de ib-er, p een afgeschermde plek in de hal. Kern van deze aanpak is dat deze leerling geen cntact heeft met de klasgenten f andere leerlingen, zdat er niet kan wrden gemanipuleerd dr de leerling. Zrg vr vldende werk. Het kind met dit zelfstandig maken, evt. na schltijd laten nakijken. Laat het de gemiste lessen, indien mgelijk na schltijd, in de klas maken. Stel uders hiervan wel p de hgte. Mcht de situatie zich pnieuw vrden, dan vindt er een gesprek plaats met uders, kind, leerkracht en directeur. Zie stap 7. Stap 7: Ouders werken mee In een gesprek met de uders en het kind het prbleem p tafel leggen. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 16

17 De leerkracht gaat precht na f zijn/haar didactische en pedaggische aanpak passend is geweest, de uders nemen hun pvedingsverantwrdelijkheid. Samen met het kind en de uders, wrdt een plan pgesteld (afspraken gemaakt) m te kmen tt psitief gedrag. Ouders werken niet mee Melding maken bij de vertruwensarts (AMK) term: pedaggische verwaarlzing. Prbeer er vr te zrgen dat de melding van meer kanten kmt (bij 3 meldingen wrdt actie ndernmen). Stap 8: Plaats het kind in: een andere klas f ruimte Bij een intern begeleider In het ergste geval kan een schrsing verwgen wrden. Actiepunt: Maak een melding bij de leerplichtambtenaar dat het kind de tegang tt schl wrdt geweigerd. Overleg met andere schlen ver pvang vr kinderen met dwars gedrag. Essentieel: Kinderen hebben juw hulp ndig! Let er p dat je als vlwassene (leerkracht) altijd z rustig mgelijk blijft. Kwaad wrden, schreeuwen enz. zijn tekenen van nmacht (en dat is een nrmaal gevel), maar laat dat niet merken. Oefen je in een prfessinele en cnsequente huding. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 17

18 Bijlage 4: Bemiddelen Wanneer bemiddelen? Kinderen hebben wel eens een cnflict waarbij zij er niet zelf uit lijken f denken te kmen. Een bemiddelaar kan in z een situatie helpen. Deze helpt dr middel van een aantal stappen de kinderen zelf tt een vr iedereen werkende en aanvaardbare plssing te laten kmen. Wie kan er bemiddelen? 1. Bemiddeling dr de leiding: de leiding stelt leerlingen vr m hun ruzie samen uit te praten. Hij helpt de leerlingen m zelf een plssing te zeken die vr beide aanvaardbaar is. 2. Bemiddeling dr de klas: de kinderen zelf: alle leerlingen leren cnflicten znder geweld p te lssen. Drdat de klas een aantal lessen heeft gehad (Kanjertrainingen), weten ze wat je met den en laten bij een ruzie. Basisregels bij bemiddeling Respecteer jezelf en respecteer de ander Respecteer verschillen; we kmen allemaal uit een ander wereld Spreek vr jezelf; maak zinnen die beginnen met ik Wees nieuwsgierig; prbeer mensen te leren kennen Heb geen rdeel Belangrijk: 1. Ruzie f een meningsverschil zijn niet erg;, je kunt ervan leren 2. Cnflicten zijn nrmaal in ieders leven, dat is niet z bijznder 3. Een cnflict geeft iedereen de mgelijkheid m te winnen Regels vr de bemiddelaar De bemiddelaar kiest geen partij De bemiddelaar kan ged luisteren Het is de taak van de bemiddelaar m erachter te kmen he de partijen zich velen en wat ze denken De bemiddelaar heeft respect vr de partijen De bemiddelaar helpt mensen m naar elkaar te luisteren en samen een plssing te vinden Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 18

19 Essentiële vragen bij bemiddeling 1. Wie hebben er iets mee te maken? 2. Wat zijn je gevelens? 3. Wat zijn vlgens ju de gevelens van de ander? 4. Wat zu je graag willen? 5. Waarm wil je dat graag? 6. Wat denk je dat de ander zu willen? 7. Waarm denk je dat hij/zij dat wil? Uitgangspunten vr een gede plssing We praten ver de prblemen zelf, niet ver mensen persnlijk We willen uiteindelijk geen ruzie. Wij zijn p zek naar plssingen; meningen ver elkaar hren hier niet bij We bedenken mgelijkheden en stappen waar we allebei iets aan hebben We bekijken de keuzes: Zijn ze eerlijk vr allebei? Wrdt niemand er mee bevrdeeld? Zijn we het er allebei ver eens? Wat wel? Luisteren: het is hierbij van belang dat de bemiddelaar hrt en begrijpt wat de partijen zeggen. Ogcntact is hierbij van belang. De bemiddelaar laat merken dat hij luistert. Verhelderen: de bemiddelaar vraagt verder zdat hij zeker weet dat hij de ander ged begrepen heeft. Ok helpt het herhalen van de feiten bij het verhelderen. Gevelens benemen Samenvatten: de bemiddelaar benemt de gevelens van de partijen en herhaalt de feiten tijdens het samenvatten. Er met duidelijk wrden wat belangrijk wrden wat er belangrijk is vr de verteller. Dus niet: Onderbreken (tenzij dit echt ndig is) (Ver)rdelen Plagen Bekritiseren Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 19

20 Adviezen geven Eigen ervaringen vertellen Vrbereiding vr bemiddeling Zet de leerlingen die ruzie hebben tegenver elkaar, niet naast elkaar! Wanneer er twee bemiddelaars zijn, ga dan tegenver elkaar zitten, zdat je elkaar kunt zien Zet de feiten p een rijtje Nteer de verschillende plssingen Leg de uiteindelijke afspraken vast Stappenplan Stap 1: Signaleren: De bemiddelaar merkt dat er iets aan de hand is en gaat met de betreffende partijen in gesprek. Geef hierbij duidelijk van te vren aan dat de bemiddelaar npartijdig is. Stap 2: Situatie duidelijk maken: Wat is er aan de hand? He velt iedereen zich hierbij? Wat zijn de feiten? Bij deze stap zek je antwrd p deze vragen. Stap 3: Wensen helder krijgen: Wat zijn de wensen van beide partijen? Stap 4: Oplssingen verzinnen: Laat de kinderen zveel mgelijk plssingen verzinnen en laat de kinderen daarna de beste kiezen. De bemiddellaar kan ndersteuning bieden dr samen met de kinderen per plssing de vr- en nadelen te benemen. Stap 5: Cncretiseren van de plssing: De bemiddellaar vraag f het bij iedereen helder is wat er gaat gebeuren. Pas als iedereen antwrd kan geven p de vragen: wie? wat? waar? wanneer? en he?, is de bemiddeling geslaagd. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 20

21 Bijlage 5: Meidenvenijn Wat is meidenvenijn? Meidenvenijn wrdt gekenmerkt dr het uitefenen van macht en daarbij kijken he ver je kunt gaan. Lukt het je m macht uit te efenen, krijg je status. Bij jngens wrdt de pikrde vaak bepaald dr de fysieke prestaties. Bij meisjes is status gebaseerd p relaties. Meisjes zijn dan k gericht p het versterken van relaties. Een cnflict tussen jngens wrdt vaak snel pgelst, wanneer er duidelijke lijnen wrden getrkken en er cnsequent wrdt gereageerd dr de leerkracht en deze rugdekking krijgt vanuit een duidelijk schlbeeld. Bij meisjes ligt dat net even iets anders. Wees bij meisjes helder, psitief en plssingsgericht samenwerken met alle leerkrachten, want alleen gaat het niet lukken. Aanpak van meidenvenijn Stap 1: het is van belang dat zwel de directie als het bestuur wrdt ingelicht ver de aanpak van meidenvenijn. Wat is het plan? He wrdt het uitgeverd? Wie zijn daarbij betrkken? Meidenvenijn alleen aanpakken gaat niet, dus iemand zal hierin meten bijstaan. Denk hierbij aan een intern begeleider, gedragscördinatr f een lid van de directie. Stap 2: laat de meiden elkaar marmen. Meiden liegen ver het algemeen niet in hun fysieke activiteiten, waardr veel af te lezen is uit de marming tussen meiden. Het meisje dat buiten de grep valt, wrdt als eerste marmd dr één van de meisjes naast haar. Dit zrgt vr een psitief vrbeeld, mdat hier waarschijnlijk geen emtinele herrie zit. Wellicht zullen er meiden zijn die elkaar niet willen marmen. De kans dat hier iets speelt is grt, maar niet zeker. Wanneer dit het geval is, wrden de meiden apart genmen dr bijvrbeeld de gedragscördinatr. Het is hierbij belangrijk dat er niet wrdt gerdeeld. Wanneer de meiden elkaar marmen zullen er verschillende cmbinaties ntstaan. Cmbinatie 1: het meisje wrdt marmd dr alle meiden uit de klas. Het meisje blijkt een verkeerd zelfbeeld te hebben, en hrt gewn bij. Althans, niemand heeft een hekel aan het meisje. Cmbinatie 2: het meisje wrdt niet dr alle meiden uit de klas marmd. Er is iets aan de hand bij een aantal kinderen binnen eenzelfde vriendinnenclub. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 21

22 Cmbinatie 3: het meisje wrdt dr een tweetal vriendinnenclubs niet marmd. Er is iets aan de hand met meiden uit verschillende vriendinnenclubs. Algemene vuistregel Bespreek het meidenvenijn altijd buiten de klas. Z krijgen de meiden geen pdium en wrdt de klas niet belast. Laat de meiden na het uitspreken van hun cnflict elkaar mhelzen.. Algemene tips Gedg rddelen niet, maar zeg er iets van; Laat de meiden in verschillende grepjes samenwerken; Verander de pstelling in de klas regelmatig. Queen-mum De Queen mum vindt het prima zals haar dchter zich weet te handhaven. Zij heeft geen enkele prbleem ermee en is er zelfs trts p, mdat haar dchter een hge status heeft. Als u de sciale relaties nrmaliseert, zult u m die reden deze Queen mum p uw weg vinden. U tast immers de status van haar dchter aan. Haar kind mag zijn zals het is. Afwijkende situatie Een meisje hrt bij verschillende vriendinnengrepjes. Als die grepjes bij elkaar kmen dan ntstaan er spanningen. De plssing is dan deze: Plaats de verschillende vriendinnengrepjes in een ruimte. Mix vervlgens de samenstelling van de meidengrep en zie wat vr reacties die prepen. Bespreek die met de meiden. De dit buiten de klas. Pestprtcl Kindcentrum De Regenbg Oudenbsch Pagina 22