RIS125912a_17-MRT-2005

Transcriptie

1 RIS125912a_17-MRT-2005

2 1

3 Inleiding Zoals u bekend is het kabinet van plan het stelsel van inburgering ingrijpend te herzien. Deze herziening bevindt zich thans in de fase van beleidsvoornemens, parlementaire besluitvorming en voorgenomen wetgeving, waardoor er nog veel onduidelijk is. Vooruitlopend op deze wijzigingen heeft het kabinet al wel een aantal bezuinigingen op het budget doorgevoerd, zonder dat daar overigens een vermindering van activiteiten, inburgeraars of gemeentelijke verplichtingen tegenover staat. Omdat 2005 als het ware een overgangsjaar vormt naar het nieuwe stelsel, met alle onduidelijkheden en onzekerheden van dien, heb ik er dit jaar voor gekozen een beknopter plan te presenteren dan vorig jaar. Leeswijzer In het plan worden achtereenvolgens de volgende thema s behandeld: 1. korte schets van de doelgroepen waarover dit plan gaat 2. vormings- en ontwikkelingswerk voor volwassenen 3. de veranderingen in het rijksbeleid in de speerpunten van het gemeentelijke beleid in beschikbare middelen en bezuinigingen in 2005: Bestedingsplan Bijlage 1: Bestedingsplan 2005: uitgaven en dekking Bijlage 2: herziening van het inburgerstelsel: een vooruitblik 2

4 1. De doelgroepen van de inburgering en volwasseneneducatie Nieuwkomers Nieuwkomers zijn Hagenaars van 18 jaar of ouder (plus leerplichtige 16- en 17-jarigen) die voor het eerst vanuit het buitenland in Nederland komen wonen, met een verblijfsvergunning. Zij zijn sinds 30 september 1998 krachtens de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) verplicht om een inburgeringsprogramma te volgen. Het Ministerie van Vreemdelingenzaken en Integratie (V&I) baseert de berekeningen voor Den Haag op nieuwkomers in De verwachting is dat er Haagse nieuwkomers zullen starten met een inburgeringsprogramma. Dat zijn er minder dan in 2004, toen ruim nieuwkomers aan een programma zijn begonnen. Als gevolg van de verplichte inburgering in het land van herkomst, een nieuwe wettelijke maatregel die per medio 2005 voor gezinsvormers en herenigers zal gaan gelden, zal de instroom in de tweede helft van 2005 waarschijnlijk afnemen. Deze wettelijke maatregel houdt een leeftijdsgrens van 21 jaar en een inkomenseis van 120% van het wettelijk minimumloon in. Oudkomers Oudkomers zijn vreemdelingen die al vóór invoering van de Wet Inburgering Nieuwkomers ( ) naar Nederland zijn gekomen, de Nederlandse taal nog onvoldoende beheersen, onvoldoende geïntegreerd zijn en daardoor in een achterstandspositie verkeren of dreigen te geraken. In Den Haag wonen zo n prioritaire oudkomers voor wie in het kader van de integratie een inburgeringscursus wenselijk dan wel noodzakelijk is. In 2004 heeft het Rijk de volgende groepen oudkomers tot prioritaire doelgroepen van het oudkomerbeleid benoemd: langdurig werklozen opvoeders geestelijke bedienaren Er is bij de minister van V& I een aanvraag ingediend voor 1500 inburgeringstrajecten voor oudkomers; ik heb hiervoor nog geen toezegging ontvangen. Er is echter wel een toezegging van de minister van V & I voor 1337 inburgeringstrajecten; er zijn nog 213 extra trajecten ingekocht, dus totaal 1550, om de vastgestelde output te halen. Langdurig werklozen In 2005 wordt aan 500 jongeren en volwassenen van niet-europese afkomst die werkloos zijn, een traject aangeboden. In 2004 waren het 383 deelnemers. Het arbeidsmarktperspectief van de deelnemer is bij het volgen van het programma leidend. Het programma is gericht op beroepsvaardigheden, maar Nederlands als Tweede taal vormt ook en belangrijk onderdeel, waarbij de nadruk ligt op mondelinge vaardigheden. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van buitenschools leren en taalstages. Volwassenen op het VAVO Het gemeentelijke beleid voor het VAVO is erop gericht om, in samenwerking met het voortgezet onderwijs, het aantal VAVO deelnemers van 16 en 17 jaar terug te dringen. Deze jongeren horen thuis in het reguliere voortgezet onderwijs. Vanwege de nijpende jeugdwerkloosheid wordt vooral ingezet op de VAVO afdelingen TEXBO (tweejarig toeleidingstraject examen VMBO) en HEXBO (tweejarig toeleidingstraject examen HAVO) waar jongeren van 18 jaar en ouder zich kunnen voorbereiden op het beroepsonderwijs. De tweede weg mogelijkheid voor jongeren onder de 23 jaar die vrijwillig besluiten het voortgezet onderwijs zonder diploma te verlaten en die op het VAVO alsnog hun diploma willen behalen, wordt zoveel mogelijk beperkt. Het VAVO is vooral bedoeld als tweede kans onderwijs, dus voor jongeren die het voortgezet onderwijs zonder diploma hebben verlaten en via het VAVO alsnog een diploma willen behalen. In het schooljaar 2004/ 2005 hebben zich 780 deelnemers ingeschreven. Autochtone analfabeten, Nederlands als eerste taal In Den Haag en omgeving zijn naar schatting autochtonen functioneel analfabeet. Zij hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen. Dit levert hen in het dagelijkse leven en in werksituaties veel problemen op. Zij zijn bij voorbeeld niet goed in staat werkinstructies te lezen of een simpele brief te schrijven. Het is 3

5 en blijft van groot belang dat alle burgers in Den Haag kunnen lezen en schrijven. In de afgelopen jaren is daarom op actieve wijze educatief beleid gevoerd met betrekking tot het scholen van deze doelgroep. Hierdoor is er een breed aanbod van educatieve programma s ontstaan. In 2005 zal extra aandacht besteed worden aan zowel autochtone als de 2e en 3e generatie jongeren van niet Europese afkomst vanaf 16 jaar. Uit onze ervaringen en uit onderzoek blijkt namelijk dat ca. 8 % van deze jongeren moeite heeft met de Nederlandse taal. Het gaat hier vooral om jongeren uit het Middelbaar Beroepsonderwijs. Aan deze groep zullen extra maatwerkcursussen worden aangeboden. Ook zullen speciale cursussen worden aangeboden aan functioneel analfabete werknemers. De medewerking van werkgevers is hierbij van groot belang; werkgevers zullen ook worden gestimuleerd om hun werknemers de cursus in werktijd te laten volgen. In overleg met een aantal werkgevers zal de Mondriaan onderwijsgroep maatwerkprogramma's leveren. Oudereducatie Oudereducatie is vooral bedoeld voor (anderstalige) laag opgeleide opvoeders; dit gebeurt in samenwerking met de basisscholen en voorscholen. Met ingang van het schooljaar zal een nieuw model van start gaan, met als doel verhoging van efficiency en effectiviteit. De oudereducatie nieuwe stijl zal voortaan Taal en School heten. Het gaat hierbij om een nieuwe duale en gecombineerde vorm van oudereducatie. Binnen het aangeboden programma staan het verwerven van de Nederlandse taal en het vergroten van de ouderbetrokkenheid centraal. Tevens zal de inhoud van programma gebruikt worden als opmaat voor het inburgeringsprogramma voor oudkomers vanaf 1 januari In 2005 zullen net als in groepen oudereducatie (voorschool en regulier) en 4 groepen voor ouders van VMBO leerlingen bij de Mondriaan onderwijsgroep worden ingekocht. De Commissie PaVEM De Commissie PaVEM (Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheidsgroepen) heeft het actieplan Taal Totaal opgesteld om de taalachterstand van allochtone vrouwen in ons land aan te pakken. Doel is om al deze vrouwen die de Nederlandse taal nu niet of onvoldoende beheersen voor 2010 op het niveau van het inburgeringexamen te brengen. PaVEM schat dat het hierbij landelijk om vrouwen gaat. Het realiseren van het actieplan vergt een forse (financiële) inspanning van alle betrokken partijen. Het actieplan van PaVEM sluit aan bij de ambities van rijk en gemeente voor wat betreft de inburgering en activering van betreffende vrouwen. In 2005 gaat Den Haag 500 vrouwen die behoren tot de PaVEM doelgroep een traject aanbieden. De nadruk zal hierbij liggen op een taalaanbod in combinatie met bijvoorbeeld reïntegratie, opvoedingsondersteuning, activering of participatie. Coaching zal hierbij een belangrijke rol spelen. Om inzicht te krijgen in de precieze omvang en samenstelling van de Haagse doelgroep wordt een onderzoek ingesteld. In G4-verband wordt gekeken naar welke capaciteit en financiering vrijgemaakt kan worden om het nationale actieplan te realiseren. 4

6 2. Vormings-en ontwikkelingswerk voor volwassenen In 2004 subsidieerde de gemeente Den Haag drie instellingen voor vormings- en ontwikkelingswerk voor volwassenen: Algemene Stichting Educatie, Vormings en Ontwikkelingswerk (ASEVO). Stichting Ontmoeting met Buitenlandse Vrouwen (OBV) en Stichting Wereldvenster. De subsidierelatie met ASEVO is met ingang van 1 januari 2005 beëindigd. Reden hiervoor is dat de uitgevoerde activiteiten niet passen binnen de doelstellingen van het gemeentelijke educatiebeleid. De activiteiten van de Studiekringen voor ouderen worden uitgevoerd door het DWO Welzijn Scheveningen. Stichting Ontmoeting met Buitenlandse Vrouwen Het OBV organiseert thuislessen en groepsactiviteiten voor buitenlandse vrouwen in Den Haag die door praktische of culturele omstandigheden (nog) niet kunnen, durven of mogen deelnemen aan (andere) activiteiten buitenshuis. Het betreft hier over het algemeen geïsoleerd levende vrouwen die nog grotendeels onzichtbaar zijn. In april 2004 is het OBV begonnen met extra activiteiten in het kader van de commissie PaVEM (Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheidsgroepen) De commissie PaVEM zet zich in voor de moeilijk bereikbare doelgroep vrouwen in de samenleving. De PaVEM activiteiten die het OBV in 2004 gestart zijn, worden in 2005 voortgezet. De prognose voor 2005 bedraagt lesneemsters aan huis en vrouwen die deelnemen aan groepsactiviteiten. Er zullen hiervan tussen de 65 en 75 vrouwen worden doorverwezen naar de Mondriaan Onderwijsgroep, na een periode van lesnemen aan huis of deelname aan groepslessen. Ik zal overleg voeren met het OBV of en op welke wijze de zogenoemde PaVEM activiteiten gecontinueerd kunnen worden. Stichting Wereldvenster De Stichting Wereldvenster stelt zich ten doel asielzoekers in procedure een betere uitgangspositie te verschaffen bij hun inpassing (integratie) in de Nederlandse samenleving dan wel (bij terugkeer) in het land van herkomst of bij doormigratie. Dit doel wordt bereikt door cursussen Nederlands als Tweede taal, Engels en praktische vakken zoals elektrotechniek en metaalbewerking aan te bieden. Wereldvenster is een vrijwilligersorganisatie met twee betaalde krachten die educatieve activiteiten verzorgt voor circa 120 asielzoekers. Binnen Den Haag is Wereldvenster 'de enige in zijn soort' en biedt daarmee een aanvulling op het aanbod van Stichting Vluchtelingenwerk Den Haag. 5

7 3. Veranderingen in het rijksbeleid 3.1. Nieuwe financieringsystematiek in 2005 Zoals in paragraaf 3 is aangegeven verandert de financieringssystematiek voor de WIN middelen voor nieuwkomers in 2005; dit wordt een systeem van outputfinanciering Wetswijzigingen WIN Vooruitlopend op de invoering van de Wet inburgering in Nederland zijn twee wetswijzigingen voor de WIN ingediend. De ene wetswijziging behandelt het afschaffen van de gedwongen winkelnering. De andere wetswijziging betreft de invoering van het basisexamen in het land van herkomst. Beide wetswijzigingen worden medio 2005 van kracht. Afschaffing van de gedwongen winkelnering Door het afschaffen van de gedwongen winkelnering wordt het cursusaanbod voor de inkoop door gemeenten vrijgegeven. Tot aan de invoering van de wetswijziging zijn gemeenten nog verplicht de inburgeringtrajecten nieuwkomers in te kopen bij een ROC. De inkoop van trajecten voor nieuwkomers zal in 2005 nog bij de Mondriaan onderwijsgroep gebeuren. In de loop der jaren heeft de gemeente Den Haag, in nauwe samenwerking met de Mondriaan onderwijsgroep, een uitgebreide infrastructuur op het gebied van de inburgering opgezet. De organisatie van de inburgering in Den Haag is hierdoor kwalitatief goed op orde. De wetswijziging heeft tot gevolg dat de gemeente de inkoop van trajecten zal moeten aanbesteden. ROC s zijn dan ook niet meer verplicht inburgeringscursussen aan te bieden. Of zich meteen al voldoende nieuwe aanbieders zullen aandienen en of deze aanbieders een kwalitatief goed aanbod kunnen garanderen, zal moeten worden afgewacht. Basisexamen in het land van herkomst Invoering van het basisexamen in het land van herkomst heeft volgens het kabinet tot gevolg dat de instroom van nieuwkomers aanzienlijk zal afnemen. Daarnaast zullen de nieuwkomers die Nederland binnen komen sneller en beter inburgeren. Het is moeilijk te zeggen in hoeverre deze verwachtingen ook uit zullen komen. Als de wet medio 2005 van kracht wordt, zal de verwachte terugloop in de instroom van nieuwkomers pas na minimaal een half jaar merkbaar zijn. Maar is het wel realistisch om rekening te houden met een eventuele toenemende instroom in de periode vóór ingang van de nieuwe wet, van nieuwkomers die nog aan deze regeling willen ontsnappen. De minister heeft bij de bezuinigingen op het inburgeringbudget voor 2005 een afnemende instroom al wel als argument meegenomen. 6

8 4. Speerpunten van het gemeentelijke beleid in is een overgangsjaar naar de invoering van het nieuwe inburgeringsstelsel in Dit betekent dat de gemeente voor 2005 nog wel de wettelijke plicht heeft om voor de nieuwkomers in Den Haag een inburgeringtraject in te kopen. Voor 2005 is het budget voor inburgering en volwasseneneducatie met circa 4,4 miljoen afgenomen. Ondanks deze bezuinigingen voel ik mij verantwoordelijk om alle deelnemers een passend traject aan te bieden. Ook van belang is dat de educatiestructuur in de stad zoveel mogelijk gehandhaafd blijft. Dat houdt in dat de beschikbare budgetten voor een belangrijk deel naar de Mondriaan zullen gaan. Speerpunten inburgering Voor wat betreft de inburgering zal Den Haag vooral inzetten op voortzetting en waar mogelijk verbetering van de huidige succesformule zonder alle veranderingen onder het nieuwe inburgeringsstelsel uit het oog te verliezen. Zowel beleid als uitvoering staan in het teken van voorbereiding op dit nieuwe stelsel. Zo participeert Den Haag als enige gemeente in alle werkgroepen van het transitietraject, waarin rijk, gemeenten en BVE gezamenlijk werken aan oplossingen voor knelpunten in de Contourennota Herziening van het Inburgerstelsel. Ook neemt Den Haag als één van de zes gemeenten deel aan de pilot Samenloop inburgering en reïntegratie, geïnitieerd en gefinancierd door het Ministerie van Justitie ter voorbereiding op het nieuwe stelsel. Dit project zal een inhoudelijke rol spelen bij besluitvorming over de uiteindelijke inrichting van het stelsel, dat medio 2006 van kracht wordt. Daarnaast wordt In het licht van de bezuinigingen door een gemeentelijke werkgroep onderzocht welke subsidiemogelijkheden er zijn (zowel landelijk als Europees) voor lopende en nieuwe projecten en activiteiten. Een gemeentelijke projectgroep (SZW en OCW) richt zich op de ontwikkeling en implementatie van een Haags model van de nieuwe inburgering. Duidelijk is dat de Haagse ambitie verder reikt dan de nieuwe, beperktere rol van de gemeente in het nieuwe stelsel. Deze ambitie vertaalt zich in de ontwikkeling van een tweetal nieuwe projecten: het 100-urenprogramma : aan de nieuwkomer wordt een startprogramma van 100 uur aangeboden dat hem helpt zichzelf te oriënteren op de eisen en (Haagse) mogelijkheden ten aanzien van de inburgering. Het is de bedoeling dat de inburgeraar hierdoor vanuit de eigen verantwoordelijkheid keuzes gaat maken hoe het inburgeringsprogramma in te richten. Het slagen voor het inburgeringsexamen en het kunnen functioneren als burger in Nederland vormt hierbij het einddoel; het project Inburgeringscoaches, waarbij inburgeraars worden gekoppeld aan een coach c.q. mentor die hen ondersteunt bij hun integratie en participatie in de samenleving. Ook in het hiervoor genoemde 100-urenprogramma zal de inzet van coaches een belangrijke rol spelen. De ceremoniële uitreikingen van inburgeringcertificaten zullen ook in 2005 plaatsvinden. Het aantal momenten van uitreiken wordt verhoogd naar ongeveer zesmaal per jaar. Ook wordt het bijwonen van deze uitreiking door zowel oud- als nieuwkomers verplicht gesteld: certificaten worden alléén tijdens deze ceremonies uitgereikt. Hiermee wordt de aanwezigheid en betrokkenheid van de inburgeraar verder vergroot. De uitreikingen zullen zoveel mogelijk worden verricht door de (loco)burgemeester Enkele lopende projecten die in 2005 worden voortgezet zijn: Inburgering op afstand : nieuwkomers werken naast de klassikale lessen ook thuis met behulp van computer en Internet aan de verbetering van hun taalniveau en digitale vaardigheden; Somaliërs@Home : dit project richt zich op het inventariseren van de problemen en hulpvragen van de Haagse Somaliërs om hen vervolgens gericht door te verwijzen naar de meest geschikte instanties. Voor dit project vindt cofinanciering plaats vanuit het Europese Vluchtelingenfonds; Haagsche Courant als incentive : Ook in 2005 ontvangen inburgeraars die hun traject afronden een proefabonnement op de Haagsche Courant. 7

9 Speerpunten volwasseneneducatie In 2005 zal verder worden ingezet op maatwerk. Sinds enige jaren is een aantal succesvolle instrumenten ingezet om cursisten een traject op maat aan te kunnen bieden en om de educatieve infrastructuur in Den Haag te verbeteren. In 2005 zullen bestaande in itiatieven worden voortgezet, maar krijgen ook nieuwe projecten en beleidsinitiatieven de aandacht. Het aantal geïntegreerde trajecten, dus een combinatie van Nederlands als tweede taal en beroepsonderwijs is uitgebreid van 325 naar 405. Zowel nieuwkomers als oudkomers kunnen gebruik maken van deze mogelijkheid. Het aantal taalstages wordt uitgebreid van 415 naar 600. Er worden ook taalstages aangeboden aan de laag opgeleide oudkomers en nieuwkomers. Het aantal mentoren wordt uitgebreid van 150 naar 340. Er wordt naar gestreefd het aantal mentoren voor de laag opgeleide inburgeraars uit te breiden. Er wordt taalonderhoud aangeboden aan groepen die na het beëindigen van het traject nog niet over het vereiste taalniveau beschikken en geen vervolgmogelijkheden hebben. Er wordt in 2005 aan circa 48 geestelijke leiders een inburgeringtraject aangeboden. Er worden meer uren aangeboden dan het vorige traject. In de extra uren wordt aandacht besteed aan taalonderhoud en onderwerpen die betrekking hebben op de Haagse en Nederlandse samenleving. Gelet op de bezuinigingsmaatregelen zullen in het kader van marktwerking een beperkt aantal particuliere onderwijsaanbieders worden uitgenodigd een offerte voor de doelgroep laag opgeleide allochtonen in te dienen. Hierbij zal indien nodig de Europese aanbestedingsprocedure worden gehanteerd. De mogelijkheden voor deelnemers om buiten de school te leren worden verbeterd en uitgebreid. De methode voor maatschappij oriëntatie wordt gedigitaliseerd en wordt op Internet geplaatst als share-ware. Dat betekent dat de informatie voor alle Haagse burgers beschikbaar komt, mits deze niet voor commerciële doeleinden gebruikt wordt. Ook de portfoliomethodiek wordt gedigitaliseerd en op Internet geplaatst als share-ware. Op het VAVO wordt extra geïnvesteerd inde afdelingen texbo en hexbo; jongeren van 18 jaar en ouder zich kunnen voorbereiden op het beroepsonderwijs. Oudereducatie wordt Taal en School, het doel is verhoging van efficiency en effectiviteit. Taaloffensief 2005 Het taaloffensief is een van de speerpunten; in dit kader blijft onze gemeente actief in 2005 om de mogelijkheden van televisie, radio en multimediale toepassingen te benutten voor de verwerving van de Nederlandse taal door nieuwkomers en oudkomers. Dit actieve beleid zal dus ook in 2005 worden gecontinueerd. Het gaat om de volgende initiatieven: * taallessen via migrantenradiostations; * het gebruik van het multimediale project taalklas.nl (sinds de start in september 2004 is landelijk inmiddels keer ingelogd); * informatieverstrekking over Nederlandse taalcursussen via brochure en website van het Haags Taalkompas; * Educatieve Televisie. De gemeente hecht groot belang aan de voorzetting van de educatieve uitzendingen die de Mondriaan Onderwijsgroep en RTV-West onder de noemer ETV-Haaglanden samen verzorgen. Inmiddels hebben de vier grote steden en de vier ROC s de Stichting Expertisecentrum ETV.nl opgezet. De ROC s van de provincie Noord-Holland en Groningen overwegen aansluiting. In 2005 zal dit verder worden vormgegeven. Daarnaast is de Internet portal ontwikkeld. Er wordt momenteel gewerkt aan de voorbereidingen van nieuwe programma s op het gebied van gezondheid en omgaan met geld/schuldhulpverlening met subsidie van het ministerie van Justitie. Voor 2005 heeft Den Haag mede namens de gemeenten Delft, Zoetermeer, Westland, Pijnacker-Nootdorp, Wassenaar, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg een beroep op de middelen gedaan van de provincie 8

10 Zuid-Holland. De provincie heeft de aanvraag in het kader van de regionale agenda, onderdeel Sociale Infrastructuur positief beoordeeld. Het gaat om een eenmalige subsidie van Deze is bedoeld voor regionale uitzendingen en regionale activiteiten, werving van autochtone analfabeten, materiaalontwikkeling en flankerende activiteiten in bibliotheken in de regio Haaglanden. Kinderopvang Vanaf 1 januari 2005 is de Wet kinderopvang (Wk) het wettelijke kader voor de kinderopvang. Deze wet regelt onder meer de bekostiging, toegankelijkheid en kwaliteit van de kinderopvang. De wetgever gaat ervan uit dat de kosten gedeeld worden door ouders, rijksoverheid en werkgevers. Gemeenten hebben de wettelijke plicht het ontbrekende werkgeversdeel (tegemoetkoming in de kosten voor kinderopvang) te bekostigen aan door het Rijk vastgestelde doelgroepen die geen werkgever hebben. Deze taak is neergelegd bij het Bureau Kinderopvang van de dienst SZW. Tevens ondersteunt het Bureau Kinderopvang de ouders van de vastgestelde doelgroepen door onder meer het aanbieden van bemiddeling bij het vinden van kinderopvang, formulierenhulp aan hen die dat nodig hebben en het rechtstreeks overmaken van de gemeentelijke tegemoetkoming aan de kinderopvangondernemingen. De Wk heeft gevolgen voor de wijze waarop de kinderopvang voor nieuwkomers en oudkomers wordt gefinancierd en is georganiseerd. Nieuwkomers vallen vanaf 1 januari 2005 onder de Wk. De wet stelt de ouders centraal in die zin dat zij zelf de keuze van het kindercentrum of gastouderbureau bepalen en een contract afsluiten met de desbetreffende kinderopvangonderneming. De gemeente heeft dan ook besloten om vanaf de inwerkingtreding van de Wk geen dagdelen of kindplaatsen voor nieuwkomers meer in te kopen. Oudkomers vallen nog niet onder de Wk, althans de oudkomers die niet onder één van de andere gemeentelijke Wk-doelgroepen (zoals WWB-gerechtigden in traject gericht op arbeidsinschakeling) kunnen worden gebracht. Voor de groep oudkomers die nog niet onder de Wk valt, wordt een specifieke regeling voor kinderopvang opgesteld tot deze groep formeel een wettelijke doelgroep wordt, naar verwachting medio Dit gebeurt als de nieuwe Wet Inburgering Nederland in werking treedt die oudkomers verplicht tot inburgeren. Wat betreft de gemeentelijke regeling voor de kinderopvang voor oudkomers wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de Wk. Ouders krijgen keuzevrijheid als het gaat om het zoeken/vinden van kinderopvang. De gemeente verstrekt maandelijks op basis van een offerte een tegemoetkoming in de kosten (minus de eigen bijdrage) aan de ouders. Ouders moeten de gemeente machtigen de tegemoetkoming rechtstreeks aan het kindercentrum of gastouderbureau over te maken. Op 1 mei 2005 zal volgens plan de gemeentelijke regeling in werking treden. Voor de eerste vier maanden van het jaar 2005 wordt de kinderopvang voor oudkomers op dezelfde wijze geregeld als in de huidige situatie het geval is, d.w.z. financiering door de gemeente aan de Mondriaan Onderwijsgroep, die verantwoordelijk is voor de inkoop van kindplaatsen en de plaatsing van kinderen van oudkomers. In voorgaande jaren hebben nieuwkomers gebruik gemaakt van het persoonsgebonden budget (PGB). Het PGB is ruim enkele jaren geleden ingesteld voor de doelgroep nieuwkomers om de druk op de formele kinderopvang te verlichten. Nieuwkomers die zelf opvang voor hun kinderen ( tot tweeënhalf jaar) regelen bij familie of vrienden kunnen een beroep doen op het PGB. Dit houdt in dat zij een vergoeding voor de gemaakte kosten krijgen van 3,- per gevolgd lesuur. Gezien de voordelen van het PGB is voorgesteld om deze voorziening in stand te houden voor nieuwkomers. Daarnaast is voorgesteld om het PGB ook open te stellen voor oudkomers. Hiertoe is een (tijdelijke) PGB regeling opgesteld die na accordering door de raad, volgens plan per 1 mei aanstaande, van kracht zal worden. 9

11 5. Beschikbare middelen en bezuinigingen in Nieuwe financieringsystematiek in 2005 In 2004 is voor de oudkomers G 54 middelen een systeem van outputfinanciering in werking getreden. Voor alle afgesloten contracten die gemeente met de oudkomers heeft afgesloten, ontvangt de gemeente 30% van het vastgestelde trajectbedrag. Als de oudkomer het traject afrondt met een profieltoets, wordt de resterende 70% van het vastgestelde trajectbedrag uitbetaald aan de gemeente. Er wordt vanuit gegaan dat 70% van de oudkomers waarmee een overeenkomst is afgesloten het traject daadwerkelijk afrondt. Indien dit het geval is, zijn de normvergoedingen kostendekkend voor de gemeente. Deze zelfde methode wordt voor zover nu bekend ook in 2005 toegepast. Voor de WINmiddelen voor de nieuwkomers geldt voor 2005 ook een systeem van outputfinanciering. Voor alle afgesloten beschikkingen ontvangt de gemeente 30% van het vastgestelde trajectbedrag en voor alle afgesloten profieltoetsen 70% van het vastgestelde trajectbedrag. Het bekostigingsbesluit 2005 voor de inburgering komt waarschijnlijk in mei, er kunnen dus nog aanpassingen plaats vinden De inkoop van educatieve trajecten en de uitvoering van de inburgering worden gefinancierd met middelen van het rijk en gemeentelijke middelen. Gelet op het krimpende totaalbudget moeten er nieuwe prioriteiten worden gesteld voor de inzet van deze middelen. In 2004 is al een aantal ingrijpende bezuinigingsmaatregelen genomen, zoals onder meer de afschaffing van de financiële incentive na afronding van het inburgeringsprogramma en de afschaffing van de vergoeding aan nieuwkomers voor de boeken die nodig zijn voor de inburgering. Daarnaast is, om de bezuinigingen zo efficiënt mogelijk op te vangen, het niveau van de begeleiding van nieuwkomers teruggebracht en de begeleiding van oudkomers ondergebracht in de caseload van de medewerkers van HSN. Door het niveau van de begeleiding terug te brengen, worden per medewerker meer klanten bediend. Verder heeft Den Haag medio 2004 extra rijksmiddelen ten behoeve van de inburgering ontvangen om de tekorten te compenseren. Deze compensatieregeling betrof een eenmalige verhoging van het rijksbudget. Tijdens een ambtelijk overleg op 1 oktober 2004 heeft het Ministerie van Justitie toegezegd dat ook voor 2005 financiële compensatie geboden kan worden. Volledige compensatie moet in ieder geval niet worden verwacht. Voor 2005 is daarom druk gewerkt aan en gezocht naar aanvullende maatregelen om de bezuinigingen op te kunnen vangen. Zo is de voortgang van een aantal projecten kritisch onder de loep genomen. Onder meer betreft dit het virtueeel inburgeringsloket en de studiekringen voor ouderen. Daarnaast is er een verlaging van de kostprijs van programma s en voorzieningen voor inburgeraars doorgevoerd. Tevens worden de mogelijkheden van de inzet van Europese subsidie nagegaan. Voor het project is subsidie vanuit het Europese Vluchtelingenfonds ontvangen. Omdat de rijksfinanciering voor de inburgering van nieuwkomers in 2005 geschiedt op basis van output, waarbij geen plafond is, geldt voor de resultaatafrekening dat in principe aan alle nieuwkomers een inburgeringsprogramma kan worden aangeboden. Indien het aantal nieuwkomers de prognose van 2000 onverwacht overschrijdt, zullen er middelen nodig zijn voor voorfinanciering. Concrete bezuinigingen/ besparingen in de kosten van de inkoop van inburgeringsprogramma s voor oudkomers en nieuwkomers zijn omlaag gebracht. - de kosten van inkoop van de programma s voor de oudereducatie zijn omlaag gebracht - verhoging van de caseload van de medewerkers van HSN Het verschil tussen bestedingen in 2005 t.o.v is ca 4,4 miljoen (zowel baten als lasten). Dit verschil wordt onder meer verklaard door: - in 2005 in totaal 2000 trajecten nieuwkomers. In 2004 was dit aantal Minder Besparing studiekringenvoor ouderen

12 - Vermindering budget uit Programma Interculturalisatie en Diversiteit Stopzetting pilot virtueel inburgeringsloket Kinderopvang niet meer uit budget OCW cq SZW (Inburgering Nieuwkomers) Bestedingsplannen Hieronder treft u het bestedingsplan aan van de inburgering en de volwasseneneducatie De inkomsten van 2005 zijn daarbij vergeleken met de inkomsten van In deze paragraaf treft u achtereenvolgens de volgende overzichten aan: Financiering Plan inburgering en volwasseneneducatie Plan Inburgering en Volwasseneneducatie 2005 (zie ook onderstaande toelichting). Baten in 2004 DIENST OCW programma na correcties Baten in 2005 RIJKSMIDDELEN WEB: Rijksbijdrage Educatie indexering onderbesteding 2004 (onder voorbehoud) WIN: Educatieve component inzet reserves WIN compensatiefonds loonbijstelling/aanvulling WIN naar de reserve WIN Oudkomers G54-regeling GSB III SIV GSB: doorloop trajecten 2003 naar GOA: tbv oudereducatie VSV: RMC GEMEENTE Regulier incidenteel inzet gelden oude jaren Interculturalisatie + Diversiteit daarvan inzet bij SZW kinderopvang naar SZW/HSN PROVINCIE EUROPA 9 TOTAAL DIENST OCW

13 DIENST SZW RIJKSMIDDELEN WIN: Welzijnscomponent WIN: reserve kinderopvang HSN GSB III SV GEMEENTE reguliere begroting kinderopvang oudkomers Interculturalisatie + Diversiteit Veiligheid DIVERSEN Boetegelden EVF Europees Vluchtelingenfonds Overig TOTAAL DIENST SZW Totaal Diensten OCW en SZW in 2004 incidenteel aanvullende WIN-middelen verstrekt 2 Oudkomers 2004: toezegging Ministerie van Justitie; bestemd voor trajecten in 2004 én WEB verhoogd t.o.v. 2004; dit budget is inclusief de huisvestingskosten voor het Vavo 4 WIN: het budget is met 4,92 miljoen verlaagd 5 G54: taakstelling 1337 trajecten; totaal ingezet op 1550 trajecten 6 Oudereducatie 2005 uit incidentele Onderwijs-middelen financiering door Interculturalisatie en Diversiteit zeker voor ( OCW en SZW); de resterende nog te besluiten in de commissie 8 Provincie: tbv basiskosten ETV en inbedden ETV in Haaglanden 9 Europa: onderzoek naar subsidiëring van co-financiering 12

14 Bestedingsplan Inburgering en Volwasseneneducatie 2005 BATEN TOTAAl Lasten Oudereducatie RMC Wegwijs in Nederland Nieuwkomers: educatieve component Nieuwqkomers: welzijnscomponent Oudkomers NT2 Overig Verlengde inburgering Scholing langdurig werklozen Overig educatie Diversen Openstelling OLC VAVO Vormings- en ontwikkelingswerk LASTEN TOTAAL De meer gespecificeerde bestedingen zijn opgenomen in Bijlage 1. 13

15 Bijlagen Bijlage 1: Bestedingsplan 2005: uitgaven en dekking Bijlage 2: herziening van het inburgerstelsel: een vooruitblik 14