Gebruikelijke consumptie van rood, wit en bewerkt vlees

Transcriptie

1 MEMO Gebruikelijke consumptie van rood, wit en bewerkt Resultaten van VCP Pagina 1 van 16

2 Colofon RIVM 2013 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding: 'Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de titel van de publicatie en het jaar van uitgave'. Marja Beukers Caroline van Rossum Contact: Caroline van Rossum Centrum voor Voeding, Preventie en Zorg RIVM Dit onderzoek werd verricht in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, in het kader van kennisvraag A VCP-basis, onderdeel ad hoc analyses. Pagina 2 van 16

3 Inleiding Naar aanleiding van een ad hoc vraag van de Gezondheidsraad, is de gebruikelijke consumptie van rood, wit en bewerkt berekend. Hiervoor is gebruik gemaakt van de gegevens van de Voedselconsumptiepeiling uit De volgende vraagstelling is geformuleerd: Wat is de gebruikelijke consumptie van rood, wit en bewerkt voor jongens, meisjes, mannen en vrouwen van verschillende leeftijdscategorieën (zoals in VCP )? In deze memo zijn de resultaten samengevat. Pagina 3 van 16

4 Methode Voor de analyses is gebruik gemaakt van de gegevens van de voedselconsumptiepeiling onder kinderen en volwassenen in de leeftijd van 7 tot 69 jaar welke uitgevoerd is in 2007 tot 2010 (VCP ). Hiervoor zijn de personen 2 keer geïnterviewd waarbij in veel detail de voeding van de vorige dag is nagevraagd (24-uurs voedingsnavraag). Voor ieder voedingsmiddel is door twee diëtisten bepaald welke soort het betrof. Voor producten waarin is verwerkt, is aangegeven wat het percentage is. De verschillende soorten zijn als volgt gedefinieerd: Onbewerkt rood : van het rund, varken, schaap/lam, paard, geit en wild; Onbewerkt wit : gevogelte, waaronder kip, kalkoen, eend, gans en ander niet-gespecificeerd gevogelte en tamme konijnen; Bewerkt : alle producten, inclusief ham, bacon en worst. Inclusief een klein deel van het gehakt dat als bereid (ready to eat) product is gekocht. Binnen deze groep is ook onderscheid gemaakt in het percentage rood en wit bewerkt. Bovenstaande definitie is gebaseerd op de indeling zoals deze is gebruikt binnen het EPIC-onderzoek. De indeling van sommige producten is arbitrair. In bijlage 1 wordt de gehanteerde indeling weergegeven. Voor 12 leeftijdsgeslachtsgroepen is de gebruikelijke consumptie van onbewerkt rood, onbewerkt wit en bewerkt per dag berekend. Tevens is de totale consumptie rood en wit berekend. Hiervoor is gebruikgemaakt van het statistische programma SPADE (versie 2.28, ontwikkeld bij het RIVM) en wordt op 2 meetdagen per persoon de gebruikelijke consumptieverdeling geschat op basis van de consumptiegegevens. Voor iedere leeftijdsgeslachtsgroep wordt het gemiddelde en de mediaan, P5, P10, P90 en P95 van de gebruikelijke consumptie weergegeven. De consumptie wordt weergegeven in gram per dag. De resultaten zijn gewogen voor kleine verschillen in sociaal-demografische kenmerken ten opzichte van de Nederlandse bevolking in 2008, en voor seizoen en dag van de week. Meer informatie over het onderzoek VCP staat beschreven in een voorgaand rapport (1). 1. Van Rossum CTM, Fransen HP, Verkaik-Kloosterman J, Buurma EM, Ocké MC. Dutch National Food Consumption Survey : Diet of children and adults aged 7 to 69 years. Bilthoven: RIVM, RIVM-report Pagina 4 van 16

5 Resultaten In figuur 1 is de verdeling van de consumptie in rood, wit en bewerkt weergegeven voor kinderen en volwassenen naar geslacht. Kinderen consumeerden ongeveer evenveel bewerkt als onbewerkt. Bij de volwassenen was het aandeel bewerkt hoger, namelijk 55-60%. De consumptie van wit (bewerkt en onbewerkt) was het laagst. Pagina 5 van 16

6 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Bewerkt wit Bewerkt rood Onbewerkt wit Onbewerkt rood 20% 10% 0% Jongens 6-18 jr Meisjes 6-18 jr Mannen jr Vrouwen jr Figuur 1 Verdeling van de consumptie in onbewerkt rood, onbewerkt wit en bewerkt van kinderen en volwassenen van 7 tot 69 jaar, onderverdeeld naar geslacht (VCP ). In tabel 1 is de gebruikelijke consumptieverdeling weergegeven van rood, wit en bewerkt, in gram/dag. De gemiddelde consumptie van onbewerkt en totaal rood nam toe met de leeftijd. De mediane consumptie van onbewerkt rood lag tussen g/dag voor 7-8 jarige kinderen en g/dag voor jarige volwassenen; de consumptie van totaal rood lag tussen g/dag voor kinderen en g/dag voor volwassenen. Jongens en mannen consumeerden meer rood dan meisjes en vrouwen. De mediane consumptie van bewerkt nam bij vrouwen af met de leeftijd van 46 g/dag tot 33 g/dag. Bij mannen nam de mediane consumptie toe tot de leeftijd van jaar om daarna af te nemen. Voor zowel onbewerkt wit als totaal wit waren de verschillen tussen de verschillende leeftijdscategorieën en de geslachten minder groot. De mediane consumptie lag tussen 9 en 19 g/dag voor onbewerkt wit en tussen g/dag voor wit totaal. Pagina 6 van 16

7 Tabel 1 Gebruikelijke consumptieverdeling van rood, wit en bewerkt (g/dag) door de Nederlandse populatie van 7 tot 69 jaar (VCP ), gewogen voor socio-demografische factoren, seizoen en dag van de week. 7-8 jaar 9-13 jaar jaar jaar jaar jaar M V M V M V M V M V M V Rood, onbewerkt (g/dag) Gem P P P P P Rood, totaal (g/dag) Gem P P P P P Wit, onbewerkt (g/dag) Gem P P P P P Wit, totaal (g/dag) Gem P P P P P Bewerkt, (g/dag) Gem P P P P P Vlees totaal (g/dag) Gem P P P P P Pagina 7 van 16

8 Bijlage 1: NEVO-codes in VCP met (een gedeelte) rood, wit of bewerkt (gesorteerd op NEVO-code) Tabel a Producten met/van rood en het percentage van het product dat uit rood bestaat groep subgroep Nevocode Beschrijving Horsemeat raw Mutton >10g fat raw av Hare whole raw Liver ox boiled Liver pork boiled Venison raw Chinese noodle dish Bami goreng tinned Spaghetti Bolognese frozen Soup clear with meat Soup clear with meat and noodles Soup clear with meat and vegetables Soup clear w meat vegetables and noodles Soup thickened w meat Soup main course w legumes and meat Soup thickened w meat and vegetables Soup meat based ready made prepared Soup legume based ready made prepared Soup main course canned prepared Infant food meal 15 months Beef rump steak raw Beef tenderloin steak raw Beef prime rib raw Beef frying steak raw Minced beef raw Beef rib raw Liver ox raw Beef stewing meat raw Beef sirloin rolled raw Beef roast raw Beef rib steak raw Beef streaked/marbled raw Beef stewing steak raw Beef steak tartare raw Pork fillet raw Pork fricandeau part of leg raw Minced pork raw Pork tenderloin raw Pork loin chop raw Pork shoulder chop raw Liver pork raw Pork spare rib raw Pork stir fry meat raw 100 Percentage Pagina 8 van 16

9 Pagina 9 van 16

10 groep subgroep Nevocode Beschrijving Pork tenderloin medaillon raw Pork shoulder raw Minced beef/pork raw Veal prime rib raw Minced lamb raw Lamb chop raw Beef <5% fat raw average Pork <5% fat raw Pork 5-14% fat raw Veal <5% fat raw average Lamb >10 g fat raw average Pork rib chop raw Pork schnitzel not breaded raw Goat meat raw average Kidney ox raw Infant food meal 12 months Lamb <10 g fat raw av Mutton <10g fat raw av Ostrich, raw Minced meat raw average Meat average raw excl liver Beef average raw Minced beef raw w egg and breadcrumbs Beef for stewing averaged raw Pork schnitzel breaded raw Pork filled with ham and cheese raw Minced meat w ham and cheese raw Sauce Aardappel Anders average Soup veg & meat based ready made prep Pork schnitzel sate breaded raw Ragout pasty w puff pastry Veal schnitzel not breaded raw Minced veal raw Veal frying steak raw Pork stewing meat raw Pork shoarma seasoning raw Pork sparerib raw Beef T-bone steak raw 100 Percentage Pagina 10 van 16

11 Tabel b Producten met/van wit en het percentage van het product dat uit wit bestaat groep subgroep Nevocode Beschrijving Duck whole raw Chicken with skin raw Rabbit domesticated raw Turkey raw Liver chicken raw Soup clear with meat Soup clear with meat and noodles Soup clear with meat and vegetables Soup clear w meat vegetables and noodles Soup thickened w meat Soup thickened w meat and vegetables Infant food meal 15 months Chicken without skin raw Chicken fillet prepared Chicken fillet raw Turkey fillet raw Infant food meal 12 months Chicken drumstick w skin raw Chicken fillet breaded raw Chicken fillet in batter raw Chicken schnitzel raw Chicken cordon bleu raw Springroll frozen unprepared Chicken schnitzel satey breaded raw Ragout pasty w puff pastry 6 Percentage Pagina 11 van 16

12 Tabel c Producten met/van bewerkt en het percentage van het product dat uit bewerkt rood of wit bestaat groep subgroep Nevocode Beschrijving % rood % wit Snack sausage roll puff pastry Corned beef Sausage Dutch Frikandel deep-fried Sausage smoked cooked average Croquette meat ragout deep-fried Ham smoked raw Liver pate Luncheon meat tinned Beef salted cooked Beef smoke-dried Bacon fat raw Processed meat products average Chinese noodle dish Bami goreng tinned Sausage frankfurter tinned Sausage luncheon meat Black pudding Salami sausage saveloy Bacon rashers streaky Liver sausage Bacon Pate Pork side cured and smoked Sausage spiced and smoked Sausage with smoked bacon-bits Ham lean boiled Ham shoulder medium fat boiled Beef steak tartare spiced filet americ Pizza mini frozen McCain Snack sausage roll w bread dough pastry Croquette meat Bitterbal prep in oven Croquette meat ragout prepared in oven Salami Minced meat loaf fried Sausage cooked Liver sausage coarse hausmacher Liver pate sausage Infant food meal 15 months Chicken for soup w skin raw Sausage dry salam Turkish Bacon lean prepared Sausage pork Braadworst raw Pork chop raw Kromesky meat filled raw Bacon rasher raw Hamburger raw Pagina 12 van 16

13 Pagina 13 van 16

14 groep subgroep Nevocode Beschrijving % rood % wit Veal olive raw Pizza crossa crust frozen Beef rolled prepared Beef roast prepared Pork loin chop prepared Minced beef/pork ball prep w egg/crumbs Veal fricandeau prepared Chicken rolled prepared Chicken rolled raw Chicken nuggets prepared in oven Pork 10-19% fat prepared Liver pate/berliner liver sausage Pork fricandeau fried Brawn, pork pickled in vinegar Sausage tongue Ham lean grilled Gammon boiled deboned Processed meat prod excl liver average Processed meat prod <10 g fat excl liver Sausage excl liver average Infant food meal 12 months Sausage smoked lean cooked Sausage smoked beef cooked Sausage frankfurter lean tinned Sausage cooked lean Salami sausage saveloy lean Liver pate/berliner liver sausage lean Sausage luncheon meat lean Minced meat loaf fried lean Minced meat beef/pork raw w egg/brcrumbs Beef olives raw Pork filled with ham and cheese raw Tortellini boiled Sausage Dutch Frikandel frozen unprep Minced meat w ham and cheese raw Chicken cordon bleu raw Pate spreadable Linera Minced meat (50:50 pork beef) w veg raw Croquette meat ragout frozen unprep Springroll frozen unprepared Wrap shoarma roll prep wo fat Croissant w ham and cheese Chicken sticks breaded Viandel unprepared Mora Bread stuffed Bapao meat Meatball Berenklauw unprepared Sandwich meat chicken Sausage raw beef Pagina 14 van 16

15 Pagina 15 van 16

16 groep subgroep Nevocode Beschrijving % rood % wit Sausage grill w cheese Sausage Chorizo Sausage grill Sandwich meat turkey Bacon smoked Katenspek Sausage beef frankfurter type tinned Bacon lean smoked raw Sausage beef Braadworst raw Pagina 16 van 16