2
|
|
- René van Dongen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6 SGLT2
7 α1 β α2
8 α1 β α2 α
9 9
10 Incidence of myocardial infarction (rate per 1000 patients) Incidence of mortality (rate per 1000 patients) p=ns p<0, p=ns p<0, FPG PPG 0 FPG PPG Binnen de waarden Op de grens van normaalwaarde Te hoog Hanefeld et al. Diabetologia 1996;39: Yu et al. Diabetes Res Clin Pract 2010;89: Hanefeld et al. Diabetologia 1997;20 (Suppl. 2):S German Diabetes Intervention Study
11 Diabetes mellitus regulatie 11 Target FPG Target PPG Langwerkend insuline Metformine SU Thiazolinides Glucagon-like peptide-1 agonisten DPP-4 inhibitoren Meglitiniden α-glucosidase inhibitoren Kortwerkend insuline
12 FPG PPG FPG PPG 12
13 13
14 14
15 Glycerophosphate dehydrogenase 15
16 16 Properties of anti-hyperglycemic agents. Available from:
17 17
18 Minder macrovasculaire eindpunten NNT 1:16 Niet minder macrovasculaire + microvasculaire eindpunten 18
19 19
20 Glucosespiegel onafhankelijke insuline productie! 20
21 Properties of anti-hyperglycemic agents. Available from: _of_anti-hyperglycemic_agents_may_2012.pdf 21
22 22
23 23
24 24 SANL.DIA
25 25
26 26
27 SANL.DIA ¹ ² ¹ ² ¹ ² 27
28 28
29 29
30 ¹ 30
31 31
32 32
33 ¹ 33
34 34
35 Bron: 35
36 36
37 SGLT1 SGLT2 Kidney Sugar specificity Main role μ μ 37 Modified from Lee YJ. et al. Kidney Int Suppl. 2007;72:S27-S35.
38 Urinary Glucose Excretion (g/day) Below RT G minimal glucosuria occurs Above RT G glucosuria occurs ~10 mmol/l ~13.8 mmol/l RT G = Renal threshold for glucose; T2DM = type 2 diabetes mellitus. Plasma Glucose (mmol/l) 1. Polidori D., et al. (
39 Glomerulus Proximal Convoluted Tubule Early Distal Glucose reabsorption into tissue Adapted with permission from Rothenberg PL et al. SGLT = sodium-glucose co-transporter Glucose SGLT2 SGLT1 39
40 40
41 SANL.DIA Properties of anti-hyperglycemic agents. Available from: rties_of_anti-hyperglycemic_agents_may_2012.pdf 2. Zinman B et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
42 HbA1c (%) SGLT2 Remmers Baseline HbA1c 0,2 0,14 0-0,2-0,4-0,17-0,13-0,26 PBO CANA 100 mg CANA 300 mg -0,6-0,8-1 -1,2-0,77-1,03-0,79-0,94-0,85-1,06-0,89-1, mg vs 100 mg * excluding the study in patients with chronic renal impairment Stenlof et al. Diabetes Obes Metab. 2013;15(4): Lavalle-González FJ et al. Diabetologia Sep 13. [Epub ahead of print] For all studies: P <0.001 vs PBO for both CANA doses Wilding JP et al. Int J Clin Pract. 13 okt [Epub ahead of print] Forst T et al. Diabetes Obesity Metab 2014; 16(5):
43 FPG (mg/dl) with 95% CI Monotherapy (N = 558) Add-on to MET (N = 546) Add-on to SU (N = 596) Add-on to PIO (N = 420) Add-on to Insulin (N = 807) BL (mg/dl) , ,2-24.1* -4,1-21.5* -6,0-2,0-24.9* -5,5-12.5** (mmol/l) ,1-28,8-16.8* -17,8-21.5** 21.2** -23.5** 28.5** -24,9-29, Dapa 2.5 mg Dapa 5 mg Dapa 10 mg Placebo *P <.05 vs placebo. 43 Abbreviations: BL, baseline; MET, metformin; PIO, pioglitazone; SU, sulfonylurea. FDA Advisory Committee 19th July 2011:
44 Empagliflozin Systolic BP Change from Baseline at Week 24 N Baseline SBP (mmhg)
45 Empagliflozin Bodyweight Change from Baseline at Week 24 N Baseline body weight (Kg) ^ P< vs PBO * P <0.001 vs PBO ^ ^ * * * * * * * * 45
46 Dapagliflozin 5 mg (n = 1145) Dapagliflozin 10 mg (n = 1193) Placebo (n = 1393) HDL-C (n) Mean BL (mg/dl) Mean change % % % LDL-C (n) Mean BL (mg/dl) Mean change % % % TC (n) Mean BL (mg/dl) Mean change % % % TG (n) Mean BL (mg/dl) Mean change % % % FFA (n) Mean BL (mg/dl) Mean change % % % 46
47 Invokana EPAR 2013 Available at: _Public_assessment_report/human/002649/WC pdf 47 PHNL/CAN/0614/0001c
48 Nierfunctie SGLT2 Positief effect op albuminurie Negatief effect op klaring 48
49 49
50 50
51 51
52 Simvastatin 1 for 5.4 years Ramipril 2 for 5 years Empagliflozin for 3 years 52
53 53
54 54
55
56 Hartbeschermend effect Cardiaal debiet (CO) Neuroprotectie Eetlust Maaglediging GLP-1 geproduceerd door L-cellen in de dunne darm GLP-1 Synthese van insuline Proliferatie van β-cellen Apoptose van β-cellen Gevoeligheid voor insuline Uitscheiding van insuline Glucagonuitscheiding 56 Glucoseproductie
57 Gewichtsverlies + Glucagon-like peptide-1 (GLP-1) Snelle inactivatie GLP-1 mimetica Exenatide (Byetta ) Exenatide LAR (Bydureon ) Lixisenatide (Lyxumia ) Liraglutide (Victoza ) Dulaglutide (Trulicity ) Dipeptidyl peptidase DPP-4 remmers Sitagliptine (Januvia ) Vildagliptine (Galvus ) Saxagliptine (Onglyza ) Linagliptine (Trajenta )
58 Action GLP-1 Receptor Agonists 1,2 DPP-4 Inhibitors 1,2 Insulin production First-phase insulin response Glucagon; glucose output Gastric emptying Delayed No effect Food intake Decreased No effect 58
59 Properties of anti-hyperglycemic agents. Available from: properties_of_anti-hyperglycemic_agents_may_2012.pdf 59
60 endogeen actief SC injecteerbare vormen Niet afgebroken door DPP-4 Imiteren de effecten van humaan GLP-1 Orale vormen Biologische effecten van GLP-1 60
61 Verandering t.o.v. baseline (%) Verandering t.o.v. baseline (kg) Verandering in HbA1c Verandering in gewicht 61
62 Russell-Jones. Diabetologia 2009 (52) 62
63 Data are number (%) of patients exposed to treatment (safety population) Blonde et al. Can J Diabetes 2008;32(Suppl): A107 (LEAD 6). 63
64 64
65 2 weeks Duration years 30 days Screening Randomisation (1:1) End of treatment Key inclusion criteria T2DM, HbA 1c 7.0% Antidiabetic drug naïve; OADs and/or basal/premix insulin Age 50 years and established CV disease or chronic renal failure or Age 60 years and risk factors for CV disease Key exclusion criteria T1DM Use of GLP-1RAs, DPP-4i, pramlintide, or rapid-acting insulin Familial or personal history of MEN-2 or MTC Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
66
67 Patients with an event (%) P la c e b o L ir a g lu t id e Time from randomisation (months) Patients at risk Liraglutide Placebo The primary composite outcome in the time-to-event analysis was the first occurrence of death from cardiovascular causes, non-fatal myocardial infarction, or non-fatal stroke. The cumulative incidences were estimated with the use of the Kaplan Meier method, and the hazard ratios with the use of the Cox proportional-hazard regression model. The data analyses are truncated at 54 months, because less than 10% of the patients had an observation time beyond 54 months. CI: confidence interval; CV: cardiovascular; HR: hazard ratio. Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
68 Hazard ratio (95% CI) Favours Liraglutide Favours Placebo Hazard ratios and p-values were estimated with the use of a Cox proportional-hazards model with treatment as a covariate. %, percentage of group; CI, confidence interval; CV, cardiovascular; HR, hazard ratio; N, number of patients; R, incidence rate per 100 patient-years of observation. Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
69 Patients with an event (%) P la c e b o 5 L ir a g lu t id e Patients at risk Liraglutide 4668 Placebo Time from randomisation (months) The cumulative incidences were estimated with the use of the Kaplan Meier method, and the hazard ratios with the use of the Cox proportional-hazard regression model. The data analyses are truncated at 54 months, because less than 10% of the patients had an observation time beyond 54 months. CI, confidence interval; HR, hazard ratio. Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
70 *95.02% CI. CV: cardiovascular; Empa: empaglifloin; Lira: liraglutide; MACE: major adverse cardiovascular event; MI: myocardial infarction; Pbo: placebo. Zinman B et al. N Engl J Med 2015;373: ; Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa
71 MACE All-cause death MACE, major adverse cardiovascular event. Marso SP et al. N Engl J Med DOI: /NEJMoa voor 3 jaar
72 72
73 Bailey CJ; Krentz AJ. Textbook of diabetes 2010; 4 th edition (Holt ed.). 73
74 2. Holt R et al. Textbook of diabetes (4 th edition) White WB et al. N Engl J Med 2013;369: Green JB et al. N Engl J Med 2015;373: Scirica BM et al. N Engl J Med 2013;369:
75 Lancet 2012; 380:
76 SANL.DIA White (2013) N Engl J Med ;369: Scirica N Engl J Med 2013;369:
77 Vooralsnog zijn er voor DPP-4 remmers geen uitkomsten van lange termijnonderzoek 1. De EXAMINE 2 (alogliptine) en TECOS 3 (sitagliptine) studie laten zien dat deze DPP4-remmers geen verhoogd risico geven op cardiovasculaire gebeurtenissen. De SAVOR-TIMI 53 4 (saxagliptine) studie laat zien dat er mogelijk een verhoogd risico bestaat op hartfalen bij het gebruik van saxagliptine. ¹ 77
78 78
79 ¹ ² Geen verschillen in hypoglykemie tussen SGLT2, GLP1 en DPP4 ¹ ² 80% van de genitale infecties met canagliflozin treden op in de eerste 26 weken van de behandeling² ¹Lancet 2010; 375: lira vs sita in combi met metformine ²Diabetologia 2013; 56: cana vs sita combi met metformine 79
80 SANL.DIA Klaring ml/min <15 <25 <30 <45 <50 <60 <70 <90 Metformine DPP-remmers Linagliptin Sitagliptin 25mg 1dd 25mg 1dd 50mg 1dd Vildagliptin 50mg 1dd 50mg 1dd GLP-1 analogen Lixisenatide Liraglutide Exenatide weinig ervaring weinig ervaring Voorzichtig ophogen SU-derivaten Gliclazide (lage nierfunctie hypo) Glimepiride Tolbutamide Thiazolidinederivaten Pioglitazon (staken bij dialyse) Acarbose SGLT-2 remmers Dapagliflozine (SGLT2) Canagliflozine (SGLT2) 100mg 1dd Bron: farmacotherapeutisch kompas 07/
81 81
82 * Volledig vergoed 82 Hirsch N Engl J Med 2005; 352:174-83
83 * Volledig vergoed binnen het GVS 83
84 Hirsch IB. Insulin analogues. N Engl J Med Jan 13;352(2):
85 Conclusie (n=3181): Eight (pool 1) or five (pool 2) people with T2DM needed to use glargine rather than NPH to avoid one person from experiencing a nocturnal symptomatic hypoglycaemic event within a median of about 25 weeks of starting insulin. 85
86 86 Home et al. Diabetes, Obesity and Metabolism 12: , 2010.
87 Hypoglycaemie (aantal incidenten) Insuline detemir 2dd (n = 237) NPH insuline 2dd (n = 238) alle Minor bevestigd Symptomatisch onbevestigd 87
88 88
89 Becker et al. Diabetes Care 2015;38: Toujeo SmPC 27 april
90 Nieuwe ultra-langwerkende insulineanalogen 90 Heise et al. Diabetes Obesity Metabolism 2012; 14: Tresiba SmPC januari
91 Nieuwe ultra-langwerkende insuline-analogen # bevestigde nachtelijke hypoglykemieën bij DM2 * Ten opzichte van insuline glargine 100 E/ml 91
92 1) SmPC Tresiba januari ) # Bevestigde nachtelijke hypoglykemieën * Ten opzichte van insuline glargine 100 E/ml 92
93 93
94 CASUS 1 Man, 52 jaar BMI 33 Hypertensie sinds 20 jaar waarvoor ACEi, calciumantagonist 2 dd 1000 mg metformin, 3 dd 80 mg gliclazide Klaring 48 ml/min Alcohol 3-4 EH Woont alleen HbA1c 60 mmol/mol (7,7%) Pre-lunch 9 mmol/l Nuchter rond de 7-8mmol/l, soms hypo in ochtend Wat is uw beleid? SANL.DIA
95 Vrouw, 63 jaar 7 jaar diabetes BMI 31 Simvastatine 40 mg Ramipril 2 dd 2,5 mg Hydrochloorthiazide 12,5 mg Metformin 3dd 850 mg, mix-insuline (21 ochtend, 14 avond) Wordt regelmatig zwetend wakker Nuchtere glucose 4,1 mmol/l HbA1C 69 mmol/mol (8,5%) SANL.DIA
96 Metformine DPP-4 remmer GLP-1 agonist SU TZD Insuline Risico op lactaat acidose Contra-indicatie bij GFR <30 ml/min Dosis aanpassen* Renale functie monitoren* In aanwezigheid van Nierinsufficientie Voorzichtig gebruiken Niet gebruiken bij CKD IV & V Dosis aanpassen Renale functie monitoren Contra-indicatie bij afgenomen nierfunctie Vochtretentie Dosis aanpassen Toename in gewicht Algemeen: HbA1c: % HbA1c: % HbA1: % HbA1c: % HbA1c: % HbA1c: % Hypo risico: laag Hypo risico: laag Hypo risico: laag Hypo risico: hoog Insulineresistentie Hypo risico: hoog * excl. Linagliptine 3 1. Rodbard HW, et al. Endocr Pract National Kidney Foundation. Am J Kidney Dis Linagliptine is sinds sept 2011 geregistreerd voor gebruik in de EU en is eigendom van de sponsoren van deze nascholing.. Linagliptine staat niet in de vigerende richtlijnen.
97 Samenvatting van de registratie en vergoedingsvoorwaarden Type 2 diabetes (status juni 2014) 1 Mono therapie * Duo therapie * Triple therapie * Combi insuline NHG Reg. Verg. Reg. Verg. Reg. Verg. Reg. Verg. Metformine SU TZD , pio Insuline DPP-4 R 1, sit sit GLP-1 RA 1,2, exe 1 1,2, exe SGLT2-i 1 Dapa + Cana * Mono-therapie: enkelvoudige therapie Duo-therapie: combinatie therapie met metformine óf SU Triple-therapie: combinatie therapie met metformine én SU 1: indien metformine + SU niet volstaat 2: alleen indien BMI 35 kg/m 2 1. dossiers op: d.d
98 98 SANL.DIA
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2)
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Marloes Dankers 1 & 2 december 2015 IVM Het instituut dat gespecialiseerd is in het verspreiden van informatie en effectieve oplossingen voor een
Nadere informatieSGLT-2 inhibitie: cardiovasculaire risicointerventie. Cees J. Tack, internist
SGLT-2 inhibitie: cardiovasculaire risicointerventie bij T2DM? Cees J. Tack, internist Conflict of interest (potentiële) belangenverstrengeling zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieMedisch Centrum Huisartsen
DIABETESMEDICATIE: Wat is nieuw? En wat met de nier? Dr. Defoer Francine diabetoloog Dr. Smets Liesbeth nefroloog Ontmoetingsavond MCH 4/4/2019 Medisch Centrum Huisartsen Casus 1: vrouw 56 jaar - Voorgeschiedenis:
Nadere informatieNascholing Synchroon 23 nov 2017
Nascholing Synchroon 23 nov 2017 Voordat we echt beginnen. Telefoon bij de hand? Ga naar kahoot.it of open de app (indien gedownload) Voer gamepin in Voer nickname in Klaar voor de start! A Een nest grombelbeertjes
Nadere informatieNieuwe middelen. Arianne van Bon internist-endocrinoloog
Nieuwe middelen Arianne van Bon internist-endocrinoloog PKoothogzorg.nl NHG standaard 2018 De belangrijkste wijziging ten opzichte van de vorige versie van de NHG-Standaard is dat de zorg voor type-2 diabetespatiënten
Nadere informatieDiabetescasuïstiek voor de huisarts
Diabetescasuïstiek voor de huisarts Els Delaunay 17/01/2019 inleiding Nieuwe guidelines voor behandeling DM2 Doel: complicaties voorkomen Keuze geneesmiddel: patiënt CENTRAAL: Klinische kenmerken/patiëntkenmerken
Nadere informatieLessen van recente CV eindpunt trials in T2DM
NVVC 5 april 2018 Noordwijkerhout Lessen van recente CV eindpunt trials in T2DM Manuel Castro Cabezas internist-endocrinoloog/vasc geneeskundige Franciscus Gasthuis, Rotterdam m.castrocabezas@franciscus.nl
Nadere informatieDe stap na gliclazide. Insuline? Nee!
NHG Standaard Diabetes 2013 De stap na gliclazide. Insuline? Nee! Mw. dr. H.E.Hart, Huisarts en kaderarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Julius Centrum UMC Utrecht 21 en 23 juni 2016
Nadere informatie% Slechter! Nieuwe langwerkende insulines. Wat is een goed basaal insuline? STEMSYSTEEM. Wat is een goed basaal insuline?
Nieuwe langwerkende insulines Na het uitkomen van de laatste NHG-Standaard zijn er 3 nieuwe langwerkende insulines op de markt gekomen. Daarnaast hebben we nog de oude NPH insuline en de oude detemir en
Nadere informatieHoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie
Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie 25-11-2017 Het incre)ne hormoon GLP-1, een fysiologische regulator van de glucose homeostase
Nadere informatieOverbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte
Nadere informatieNieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update. Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog
Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog We leven in een wereld van steeds meer informatie en
Nadere informatieDiabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november :45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc
Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november 2015 10:45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc Geschatte prevalentie van DM in 2025 Voorspelling is dat in 2050 20-30% van alle
Nadere informatieNieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2. Nicolaas Schaper
Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 Nicolaas Schaper Non-insulin glucose verlagende medicatie Insulin, metformin, SU (briefly) GLP-1 (s.c.), ook in fixed combination met
Nadere informatieDiabetes for dummies. Dr. C.B. Brouwer, internist
Diabetes for dummies Dr. C.B. Brouwer, internist Inhoud presentatie Werkingsmechanisme huidige arsenaal Plaatsbepaling met kosten/ baten/bijwerkingen NB huidige tijd vs vroeger! Aantal oude middelen zou
Nadere informatieUpdate NHG standaard Diabetes mellitus type 2
Update NHG standaard Diabetes mellitus type 2 20 en 22 juni 2017 Mw. dr. H. E. Hart, huisarts en kaderhuisarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra Voorzitter DiHAG Stap 1 Metformine Metformine
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres 2016
Landelijk Diabetes Congres 2016 Update SGLT-2, DPP-4 en GLP-1 medicatie 2016 Ingrid Jazet, internist LUMC Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieCasus B. Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme
Casus B Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme 14-11-2017 Man van 42 jaar Werkt als vrachtwagenchauffeur Geen bijzondere voorgeschiedenis
Nadere informatieDiabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts
Diabetes Mellitus Toen en nu 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts 2015 een jaar van Celebrations 2015 een jaar van Celebrations 1965-1980 Behandeling type-1 1 x daags insuline!! (varkens/rund)
Nadere informatieBehandeling diabetes mellitus bij. gevorderde chronische nierschade
Behandeling diabetes mellitus bij gevorderde chronische nierschade 9 maart 2015 Gabe van Essen, internist-nefroloog HagaZiekenhuis Aris Prins, apotheker Mirjam Timmerman, huisarts en kaderarts diabetes
Nadere informatieMedicatie Stappenplan
In 2018 is er door de NHG een nieuwe standaard Diabetes uitgebracht. In deze standaard is er in stap 3 en 4 van het medicatie stappenplan alternatieve medicatie toegevoegd. De basis van het stappenplan
Nadere informatieGlycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015
Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015 Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove glycemie verlagers metformine sulfonylureum glinide acarbose glitazone DPP-4
Nadere informatieJA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)
Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c
Nadere informatieOverzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES
METFORMINE Verhoogt de insuline gevoeligheid Vertraagt de opnamesnelheid van glucose Verbetert de opname van glucose ter hoogte van de spiercellen Vertraagt de vrijstelling van glucose uit glycogeen ter
Nadere informatieCVOT bij type 2 diabetes: een revolutie
CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Kath Univ Leuven Speaker disclaimer F. Nobels is or has been consultant for
Nadere informatieOrale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011
Orale antidiabetica bij ouderen Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011 Diagnose Diabetes normaal Gestoorde glucose tolerantie diabetes nuchter
Nadere informatieDiabetes en ramadan Mohamed Ahdi
Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi Slotervaartziekenhuis, Amsterdam Rotterdam, 22 november 2012 Overzicht van de presentatie Achtergrondsinformatie vastenperiode vrijstelling literatuur: glucose regulatie
Nadere informatieDiabetes Mellitus en Nierfunctie
Dr. M.P. Brugts, internist endocrinoloog Diabetes Mellitus en Nierfunctie SYMPOSIUM Renale Fysiologie Primair: Regulatie water en electrolyten balans homeostase Handhaving intravasculaire volume Regulatie
Nadere informatieBelangenverstrengelingen. Medicatie bij DM 2. Leefstijl. NHG-standaard diabetes mellitus type 2 (3e herziening)
Belangenverstrengelingen Medicatie bij DM 2 NND 2018 Dr. BJ Potter van Loon, OLVG Lezingen, nascholingen: Lilly, Boehringer Ingelheim Adviesraad: NovoNordisk, Sanofi Redactieraad: www.diabetesgeneeskunde.nl
Nadere informatieBasaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011
Basaal Plus Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 2 Toetsvragen Bij Insuline Resistentie bestaat er een afname in vrije vetzuur
Nadere informatieWelke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist!
1 Welke behandelstrategie bij obese type patiënten: GLP 1 agonist! Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Afd. Endocrinologie: www.umcg.net Blog: www.gmed.nl
Nadere informatieType 2 diabetes, insuline resistentie. Hoe behandelen? o l v. Prof. Dr. Frank Nobels. Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove
Type 2 diabetes, insuline resistentie Hoe behandelen? Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove o l v type 2 diabetes, insuline resistentie 56 j G 92 kg, L 1.65
Nadere informatieConclusie. Leerdoelen. Inhoud. Glucoseregulatie anno Behandeling van diabetes (exclusief insuline) Plaatsbepaling nieuwe middelen
Behandeling van diabetes (exclusief insuline) Plaatsbepaling nieuwe middelen Cees J. Tack, internist UMC St Radboud, Nijmegen Leerdoelen De huisarts weet welke middelen er zijn voor de behandeling van
Nadere informatieWat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent
Wat iedere zorgverlener moet weten Recent nieuws uit de diabeteswereld Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZGent 13 Diabetessymposium Gent, 9.11.2010 AHS / NVKVV Diagnosecriteria 1 Criteria voor
Nadere informatieHoofdstuk 5 Medicatie
Hoofdstuk 5 Medicatie 5.1 Inleiding Diabetes Mellitus wordt altijd met een dieet behandeld, maar ook met tabletten en/of insuline. Uw arts kiest, in overleg met u, de behandeling die bij u past. Bij niet
Nadere informatieDe nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2
De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 F. Holleman Belangenverstrengeling Academisch prestige: AMC Adviesraden: sanofi, Eli Lilly Onderzoekssponsoring: MSD Alle (neven)inkomsten afkomstig van
Nadere informatieDe nier en de rotonde. Googelen op rotondes in België. Wat gaat er mis bij diabetes? Nieren 10-12-2012. De nieren deel I. Nanno Kleefstra Henk Bilo
De nieren deel I Nanno Kleefstra Henk Bilo De nier en de rotonde Googelen op rotondes in België Wat gaat er mis bij diabetes? Wat gaat er mis bij de rotonde? Nieren 1 Functie & schade Functie & schade
Nadere informatieNieuwe trends in diabetesbehandeling. 20 maart 2018
Nieuwe trends in diabetesbehandeling 20 maart 2018 Diabetes Hoofdoorzaak van nierfalen VERMIJDBARE oorzaak van nierfalen 2 Programma Achtergrond wat loopt fout bij diabetes Aangrijpingspunten van behandeling
Nadere informatieglycemie medicatie aanpassen in de praktijk
glycemie medicatie aanpassen in de praktijk Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Mogen educatoren dat? Neen, maar... in een team kunnen daar afspraken over
Nadere informatieDiabetes en kanker: nieuwe inzichten
Diabetes en kanker: nieuwe inzichten Joost B.L.Hoekstra internist AMC 11-10-2012 Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met diverse farmaceutische
Nadere informatieBMI > 35: hoog aantal eenheden insuline? Een discussie over de zin en onzin van heel veel insuline bij heel zware patiënten.
BMI > 35: hoog aantal eenheden insuline? Een discussie over de zin en onzin van heel veel insuline bij heel zware patiënten. Prof dr Max Nieuwdorp Internist-endocrinoloog AMC/VUmc diabetes groep 15.20-1540h
Nadere informatieDiabetes mellitus type II
1414, v; DM2 Pagina 1 van 13 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 31 december 18 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen
Nadere informatieWelke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met
Nadere informatieGLP-1r-agonisten en nieuwe insulines. Cees J. Tack, internist
GLP-1r-agonisten en nieuwe insulines Cees J. Tack, internist How do we modify CV risk in T2DM? Glycaemic control Lifestyle modification Multifactorial Approach Platelet inhibition Management of dyslipidaemia
Nadere informatieType 2 diabetes: hoe behandelen als de nieren niet meer zo willen
Type 2 diabetes: hoe behandelen als de nieren niet meer zo willen Bruce H.R. Wolffenbuttel, MD PhD Afd. Endocrinologie & Stofwisselingsziekten UMC www.umcg.net Pathogenese van type 2 diabetes defect insuline
Nadere informatieStapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies
Stapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies Dr. Frank Nobels Dr. Inge Van Pottelbergh Dr. Paul Van Crombrugge Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove oktober 2013
Nadere informatieDoel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011
Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties Haffner, NEJM 998 microvasculaire afwijkingen nefropathie retinopathie neuropathie macrovasculaire afwijkingen coronaire hartziekten cerebrovasculaire
Nadere informatierationeel Diabetes type 2: rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen 5/04/2012 OAD: effect op glycemie evidence based
Diabetes type 2: rationeel rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen evidence based rekening houdend met praktische haalbaarheid Dr. Frank NOBELS rekening houdend met kostprijs endocrinologie O.L.V.
Nadere informatieDPP4GLP1SGLT2. Inwooncursus : Hormonopolis 16 april 2014. Dr. Ann Verhaegen. ZNA Jan Palfijn UZA
DPP4GLP1SGLT2 Inwooncursus : Hormonopolis 16 april 2014 Dr. Ann Verhaegen ZNA Jan Palfijn UZA Casus 1 Marie 54 jarige psychiatrisch verpleegkundige met wisselende werkuren (ook nachtshifts) Antecedenten:
Nadere informatieNieuwigheden in diabetes Wim Maes
Nieuwigheden in diabetes 2018 Wim Maes nieuwigheden Insulines Pillen Metingen Het mirakel van de insuline Patient J.Leonard Thompson, 14 jaar December 15, 1922 February 15, 1923 varkensinsuline Genetic
Nadere informatieBehandeling van diabetes type 2
Behandeling van diabetes type 2 Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes: ongeveer negentig procent van de mensen heeft diabetes type 2. Hierbij is vaak sprake van een combinatie van factoren.
Nadere informatieBehandeling type 2 diabetes anno 2016
Behandeling type 2 diabetes anno 2016 Drs. P. Adhien apotheker/epidemioloog 8 februari 2016 Timm, Timm & Timm Docent Prem Adhien Apotheker Voorzitter SIG Diabetes NDF Hogeschool Rotterdam: docent diabetesverpleegkundige
Nadere informatieDiabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie
Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie Els Delaunay 01/06/2017 Deel 1: behandeling DM type 2 anno 2017 Deel 2: terugbetalingssystemen: diabetesconventie
Nadere informatieSGLT2-inhibitoren: overzicht, richtlijnen en praktische toepassingen
SGLT2-inhibitoren: overzicht, richtlijnen en praktische toepassingen Prof. Robert Hilbrands Diabetoloog-Nefroloog - Diabeteskliniek UZBrussel Diaβetes Clinic SGLT-2 Sodium-GLucose co-transporter 2 Diaβetes
Nadere informatieNieuwigheden bij de diabetische medicatie
Nieuwigheden bij de diabetische medicatie Prof. em. dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog Ugent Ere-voorzitter Diabetes Liga NVKVV Oostende, 17 maart 2016 Type 1 diabetes Geen insuline productie I Stijging
Nadere informatieHoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013
Hoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013 Diabetologia. 2012 Jun;55(6):1577-96. Epub 2012 Apr 20. Diabetologia.
Nadere informatieDe nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd?
De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? Alle veranderingen in de nieuwe NHG DM2 standaard zijn aangegeven in rood. Streefwaardes HbA1c : Nu met een ondergrens Leeftijd
Nadere informatieTransmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten
Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten Inleiding De vierde herziening van de NHG-standaard Diabetes Mellitus type 2 (T2DM) van juli 2018 betreft de paragraaf Bloedglucoseverlagende middelen en
Nadere informatieWat na Metformine? Een patiënt-georiënteerde en kosten-efficiënte keuze. Prof. Robert Hilbrands Kliniekhoofd Diabeteskliniek UZBrussel
Wat na Metformine? Een patiënt-georiënteerde en kosten-efficiënte keuze Prof. Robert Hilbrands Kliniekhoofd Diabeteskliniek UZBrussel één pil - Vermageren - Langer leven - Lagere bloeddruk - Verminderd
Nadere informatieWat te doen als orale medicatie en 1 dd langwerkend insuline faalt? BASAAL PLUS insulinetherapie bij diabetes mellitus type 2
Wat te doen als orale medicatie en 1 dd langwerkend insuline faalt? BASAAL PLUS insulinetherapie bij diabetes mellitus type 2 Inhoud Wat is het belang van intensieve glucose regulatie? Wat zeggen de richtlijnen
Nadere informatieHbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% 1x/dag en HbA1c >7,5
SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE Metformine DPP4-inhibitor SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden Incretine-mimeticum
Nadere informatieStreefwaarden HbA1c DiHAG-Langerhans 1. Iedere stap weer; leefstijl! Programma NHG - NIV. NHG standaard en NIV richtlijn 2018
Langerhans Symposium 12 en 14 juni 2018 NHG standaard en NIV richtlijn 2018 Dr. B. de Galan, internist en vz. richtlijncommissie NIV Dr. H.E. Hart, kaderhuisarts en vz. DiHAG Dr. S.T. Houweling, kaderhuisarts
Nadere informatieWhat s new in diabetes: update nieuwe behandelingen type 2 maart 2015. Dr Evy Degrande Sint Andriesziekenhuis 17-03-2015
What s new in diabetes: update nieuwe behandelingen type 2 maart 2015 Dr Evy Degrande Sint Andriesziekenhuis 17-03-2015 Glucagon R antangonists Degludec 11-β-HSD1 inhib SGLT-2 inhib Weekly Exenatide Liraglutide
Nadere informatieDiabetes in verpleeghuis, anders dan thuis? Dr. Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde. Achtergrondinformatie. Diabetes bij ouderen
Disclosure belangen Dr. M.W.F. van Leen Diabetes in verpleeghuis, anders dan thuis? Dr. Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieDatum 28 augustus 2018 Betreft GVS beoordeling semaglutide (Ozempic ) Onze referentie
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister voor Medische Zorg en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE 2018041831 Zorginstituut Nederland Zorg I Oncologie Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Nadere informatieInternistisch perspectief
Management van diabetes & ACS Internistisch perspectief Max Nieuwdorp Academisch Medisch Centrum Amsterd Diabetes en hart en vaatziekten ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ Dood door
Nadere informatieBehandeling type 2 diabetes in 2011
mul$disciplinair symposium 1/10/2011 Behandeling type 2 diabetes in 2011 Dr. Katrin Mortelmans Casus man 54 jaar Ø Medische voorgeschiedenis: diabetes type 2 sinds 2006, arteriële hypertensie, maagulcera
Nadere informatieTransmuraal Zorgpad Diabetes
Transmuraal Zorgpad Diabetes dr Michael Brecx, huisarts dr Marion Blonk, internist-endocrinoloog Aanleiding Uitkomen van de nieuwe Belgische consensus richtlijn diabetes Een aantal nieuwe klassen glucoseverlagende
Nadere informatie"Nieuwe orale behandelstrategieen voor type 2 diabetes: de toepassing naderbij?"
"Nieuwe orale behandelstrategieen voor type 2 diabetes: de toepassing naderbij?" Louis Lieverse Wat is diabetes mellitus type 2? Een progressieve metabole ziekte gekenmerkt door: Insuline resistentie Type
Nadere informatieZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN. Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven
ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven Diabetes: eenwereldwijdeziekte Geschatteprevalentievan diabetes wereldwijd
Nadere informatieVan de ruim één miljoen
34 diabetesmedicatie Nieuwe orale antidiabetica Een groot deel van de patiënten met diabetes mellitus type 2 krijgt tabletten om de bloedglucose te verlagen. De laatste jaren zijn er aardig wat nieuwe
Nadere informatieFarmacotherapie. Farmacokinetiek & -dynamie. Overzicht. Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel?
Farmacotherapie Agnes Nicia Farmacokinetiek & -dynamie Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel? Farmacodynamie: Wat doet het geneesmiddel met het lichaam? Overzicht Dosis geneesmiddel
Nadere informatieDiabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.
Nadere informatieAan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus EJ DEN HAAG
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Zorginstituut Nederland Pakket Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2014139009 Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Nadere informatieDr.Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde. Diabetes behandeling bij (kwetsbare) ouderen NHG versus Verenso. Achtergrondinformatie
Diabetes behandeling bij (kwetsbare) ouderen NHG versus Verenso Dr.Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieDiabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes
Diabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes Inventarisatie vragen Vetweefsel (grote adipocyten) ontstekingsfactoren (TNF, IL-6, etc) adiponectine inflammatie INSULINE Insuline effect Insuline
Nadere informatieBenchmark Diabetes Nellie Jans Marijke Overkamp Jan Tillemans Karin Willemsen (per 1 april a.s.)
Benchmark Diabetes 2015 Uw Nellie Jans Marijke Overkamp Jan Tillemans Karin Willemsen (per 1 april a.s.) Zorgstraat Diabetes benchmarkuitkomsten 2015 DM (ook vergeleken met CVRM) lipiden kort nieuws zorgstraat
Nadere informatieVoorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten
00 Voorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten Interne geneeskunde Diabetespoli 1 Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Omdat u bekend
Nadere informatieCARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE
CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart
Nadere informatieRegulatie van DM en hypertensie bij ouderen met chronische nierschade
Regulatie van DM en hypertensie bij ouderen met chronische nierschade Symposium Chronische Nierschade, MCHaaglanden, 29-10-2012 Anneke Boon, diabetesverpleegkundige / POH Eduard Scholten, internist-nefroloog
Nadere informatieOpmerking: Glitazones werden niet opgenomen in het schema aangezien ze nog slechts tijdelijk beschikbaar zijn op de markt.
maart 2015 1 SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE METFORMINE DPP4-INHIBITOR SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden
Nadere informatieNuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN
Inwendige geneeskunde Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW011TXT / Nuchter
Nadere informatieKlinische implicaties van de EVOLVE studie
ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie
Nadere informatieDIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN
DIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN Belang van goede glycemieregeling perioperatief Ontregelde diabetes ( hyperglycemie) in een perioperatieve periode gaat samen met een slechte outcome voor de patiënt.
Nadere informatieHbA1c streefwaarden. ADVANCE trial. Uitkomsten ADVANCE. Uitkomsten ADVANCE
1 Dr. Frits In de nieuwe diabetesstandaard wordt rekening gehouden met leeftijd en duur van de diabetes. Maakt het nog uit of iemand een macrovasculaire complicatie heeft (minder streng doel?) of microvasculaire
Nadere informatieDe nieuwe NHG diabetes-standaard: de patiënt centraal. EADV-regiobijscholing najaar 2013: Diabetes Mellitus & Vrouwen
De nieuwe NHG diabetes-standaard: de patiënt centraal Epidemiologie RIVM rapport april 2013: 800.000 mensen diabetes (1 jan 2011) 87.000 nieuwe patiënten per jaar erbij 90% Type 2 25% niet gediagnosticeerd
Nadere informatiePrediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga
Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Inhoudsweergave Wie is at risk & Diagnose Prevalentie Klinisch belang van
Nadere informatieNieuwe antidiabetica zijn cardiovasculair veilig, maar mogen we ook meer verwachten? Marijke Annaert Endocrinologie
Nieuwe antidiabetica zijn cardiovasculair veilig, maar mogen we ook meer verwachten? Marijke Annaert Endocrinologie OVERZICHT DMt2 en cardiovasculaire mortaliteit Van triumviraat naar octet: nieuw paradigma
Nadere informatieCardiovasculair risicomanagement
Cardiovasculair risicomanagement en diabetes Lunchlezing 15 juni 2011 CVRM congres dr. D.J. Mulder, Internist Vasculair Geneeskundige i.o. De obesitas epidemie in Nederland Obesitas + vergrijzing = diabetes!
Nadere informatieAan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ s GRAVENHAGE 2731.2013089824 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen
Nadere informatieDiabetes type 2: praktisch glycemiebeleid
Diabetes type 2: praktisch glycemiebeleid Dr. Frank NOBELS endocrinologie OLV Aalst Dr. Stefanie Vinken endocrinologie ASZ Aalst -cell function (% ) Progressive decline of -cell 100 80 60? function in
Nadere informatieEen maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan
Een maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan Wat is ramadan? 5 pijlers van de Islam 1. geloof in Allah 2. rituele gebeden 3. vasten tijdens ramadan 4. geven van aalmoezen 5. bedevaart naar
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde
Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieDM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren
DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway en wat we hieruit leren Dr. Frank NOBELS endocrino-diabetologie O.L.V. Aalst Stapsgewijze behandeling van DM-2 SU+GLIT SU MF+SU MF + + + 1 klasse generische naam
Nadere informatieCoaching Inhoud RCH
Coaching 2018 Suzanne van Liempt Ceciel Strik Yvette van Kooten Peet van Mol Inhoud Nieuwe producten Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe medicatie Nog even de nieuwe NHG GLP-1 / DPP4 Ingezonden casuïstiek Tijd
Nadere informatieAan de minister van Medische Zorg en Sport Postbus EJ S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Medische Zorg en Sport Postbus 20350 2500 EJ S GRAVENHAGE 2018060611 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110
Nadere informatieNHG Standaard Diabetes Mellitus 2
Disclosure belangen spreker : Kees van der Made (apotheker te IJmuiden) NHG Standaard Diabetes Mellitus 2 Farmacotherapie (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieAan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG. Datum 13 maart 2015 GVS rapport 15/04 dulaglutide (Trulicity )
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015030019 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Nadere informatieDiabetes Mellitus. Complexe(re) zorg. Dr. M.P. Brugts Internist-Endocrinoloog
Diabetes Mellitus Complexe(re) zorg Dr. M.P. Brugts Internist-Endocrinoloog Disclosure (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieGroeimarkten. Pfizer Stock History. Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek
Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek Dr. Dave Schweitzer, internist-endocrinoloog Reinier de Graaf Groep, Delft Groeimarkten 3-3-2013 Dit is de voettekst 4 Pfizer
Nadere informatie