Jury Excellente Scholen

Transcriptie

1 Jury Excellente Scholen Schoolrapport 2013 Wolfert van Borselen TTO VO havo Rotterdam

2

3 Woord Vooraf Voor u ligt het rapport over uw school zoals dat is opgesteld door de Jury Excellente Scholen. Uw school heeft zich aangemeld voor het predicaat Excellente School De jury heeft de presentaties van en bezoeken aan alle aangemelde scholen bijzonder op prijs gesteld. De jury heeft gegevens over uw school vanuit verschillende bronnen bijeengebracht. Vooral belangrijk waren daarbij uw presentatie voor de jury, het bezoek aan uw school door een delegatie van de jury, de Inspectiegegevens, de Venstergegevens, tevredenheidonderzoeken en de referenties. Bij elkaar geven deze en aanvullende gegevens naar het oordeel van de jury een adequaat beeld van uw school. Dit rapport over uw school is het resultaat van een zorgvuldig en afgewogen proces waarin de jury de verschillende soorten informatie van uw school in een kader plaatst en een waardering uitspreekt. Het schoolrapport brengt de erkenning en de waardering door de jury voor de ontwikkelingen op uw school tot uitdrukking en kan andere scholen inspireren. Voor meer informatie over het proces en de gehanteerde criteria verwijs ik u graag naar het eindverslag 2013 van de jury: Maatgevende Scholen II. Excellente scholen in primair, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs. Dit is te vinden op Namens de Jury Excellente Scholen, Prof. dr. Fons van Wieringen

4

5 Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 15KR Scholengroep Wolfert van Borselen Aanvrager A.P.J. Koot Adres Bentincklaan 280 Rotterdam Aangemelde schoolsoort Havo (tto) Leerlingenaantal 1059 Bestuur: Stichting BOOR Wolfert Tweetalig is een van de vijf locaties van de scholengroep Wolfert van Borselen. Deze locaties vallen alle onder het brin 15KR. De locatie heeft zich specifiek aangemeld voor het tweetalig onderwijs (tto). In dit rapport doen we verslag van het havo-tto. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die de school bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2013 gaf, luidt als volgt. In de missie van Wolfert Tweetalig wordt aandacht besteed aan kwaliteitsonderwijs in een internationaal georiënteerde omgeving voor ambitieuze en nieuwsgierige leerlingen. In ons schoolplan wordt als afgeleide van de missie een aantal belangrijke kenmerken voor het voetlicht gebracht. Een tweetalig programma met academische diepgang. Best of both worlds; het internationale en het Nederlandse onderwijssysteem integreren. Indringend kennismaken met de internationalisering van de samenleving. Bevorderen van optimale zelfontplooiing van de leerlingen buiten het curriculum. De actieve binding met de samenleving door middel van Community & Service in de onderbouw, en een internationale stage in de bovenbouw in het kader van Giving Back. Wolfert Tweetalig is een school die innovatief is ingesteld en risico s durft te nemen, bijvoorbeeld: het verplicht invoeren van de vakken Spaans en Mandarijn; integrale invoering van het gebruik van laptops in leerjaar 1; in samenwerking met de universiteit Leiden het opzetten van twee bijzondere programma s: 1: het World Teacher Training Programme (WTTP), een tweetalige opleiding voor eerstegraadsdocenten; 2: Gedifferentieerd Uitdagen van Talent op School (GUTS); dit is het bestrijden van de zesjescultuur. 1

6 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van de Wolfert van Borselen over de periode die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De gegevens in de eerste tabellen bieden een indruk van de resultaten van de school in de breedte (dus niet alleen van het tto). Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Havo Rendement onderbouw* 2,7 Rendement bovenbouw* 2,7 Gemiddelde centraal examen* 4 Gemiddeld verschil CE en SE** 0,05 * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal ** Gemiddelde over de periode Havo Gemiddeld cijfer CE ,9 Gemiddeld cijfer CE ,3 Gemiddeld cijfer CE ,5 Gemiddeld cijfer CE ,5* * Het gemiddelde cijfer van de afdeling tto is 6,9 (2013). Op grond van de resultaten die de Wolfert van Borselen in 2010, 2011 en 2012 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De onderstaande gemiddelde cijfers bij het centraal examen over de periode heeft de school zelf aangeleverd. Eindexamenresultaten havo (CE) Nederlands 6,0 6,2 6,3 Engels 7,3 7,3 7,3 Wiskunde 5,8 5,9 7,1 Leeropbrengsten: de school scoort over een periode van drie jaar (2010/11/12) boven het landelijk gemiddelde. De examenresultaten die de school in 2013 behaalde, zijn van ruim voldoende kwaliteit. Het gemiddelde examencijfer was in 2013 met 6,9 hoger dan het landelijk gemiddelde van 6,5. Het geslaagdenpercentage in 2013 bedroeg 100%, ruim boven het landelijk gemiddelde van 88%. Verder behaalt de school uitstekende resultaten met het IB-examen. De cijfers zijn afkomstig uit schoolinformatie ten behoeve van Vensters voor Verantwoording. De examenresultaten (2013) van de kernvakken liggen beduidend hoger dan het 2

7 landelijk gemiddelde: bij het vak Wiskunde A was dat hoger (7,08 schoolgemiddelde tegenover 6,4 landelijk gemiddelde), bij Wiskunde B was dat hoger (7,75 school tegenover 6,6 landelijk), bij Nederlands ongeveer gelijk (6,3 school tegenover 6,2 landelijk), bij het vak Engels een vol punt erboven (7,7 school tegenover 6,7 landelijk). De cijfers zijn afkomstig uit schoolinformatie ten behoeve uit Vensters voor Verantwoording. Reflectie Score Dronkers ,5 Waardering Elsevier Score Dronkers Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Eindexamenresultaten havo (CE) Gemiddelde overige examenvakken* 6,7 6,4 6,8 * De som van het gemiddelde op de overige examenvakken gedeeld door het aantal overige examenvakken. Bij de overige vakken zien we een vergelijkbare trend: in 2013 scoorde de school boven het landelijk gemiddelde CE-cijfer (6,7 schoolgemiddeld versus 6,4 landelijk gemiddeld). De cijfers zijn afkomstig uit schoolinformatie ten behoeve van Vensters voor Verantwoording. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) Aanvullende gebieden waarop de school volgens de aanmelding aantoonbaar zeer goede resultaten boekt, zijn burgerschap en internationale oriëntatie. Voor beide leergebieden is er een leerlijn. De resultaten van burgerschap worden aantoonbaar systematisch bijgehouden via het Community & Service-logboek in de onderbouw en het reflectieverslag internationale MAS in de bovenbouw. De resultaten van internationale oriëntatie worden systematisch bijgehouden via het beleidsplan internationalisering: verplicht en optioneel programma (uit de aanmelding). Wolfert van Borselen Tweetalig biedt haar leerlingen een uitermate gevarieerd en interessant extra programma. De school onderhoudt, evalueert en stelt zo nodig het aanbod bij voor aanvullende leergebieden, zoals burgerschap, internationale oriëntatie, culturele en sociaal-emotionele vorming. De resultaten van de meeste leergebieden worden systematisch bijgehouden middels een dataverzameling, waarover de school rapporteert aan de ouders. Dit betreft bijvoorbeeld de resultaten van: Community & Service, waarmee de school een actieve binding met de samenleving wil stimuleren door maatschappelijke stages in de onderbouw, waarvan de resultaten worden vastgelegd in een logboek in de onderbouw, en een internationale stage in de bovenbouw afgerond met een verslag MAS in het kader van Giving Back; beleidsplan internationale oriëntatie, met een verplicht en optioneel programma; verplicht Spaans en Mandarijn voor alle leerlingen in het brugjaar; masterclasses in de bovenbouw; International Baccalaureate-examen in de bovenbouw; 3

8 het vak Cambrigde Engels in de onderbouw. Dit wordt afgesloten met Checkpoint, het Cambridge-examen (Junior Certificate) in de onderbouw, dat aansluit op het IB; DELF (Diplome d Études en langue Francaise) voor leerlingen die extra Frans doen en het Goethe- examen voor het vak Duits. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) De Wolfert van Borselen wordt door een heterogene populatie bezocht, ook van ver buiten de stad Rotterdam. De leerlingen op de tweetalige afdeling komen niet in aanmerking voor APC-gelden. De school is ruim geïnformeerd over de beginsituatie van de leerlingen middels het onderwijskundig rapport. Deze gegevens, aangevuld met zelf verkregen gegevens uit NIO, cito-vas voor Nederlands, Engels en wiskunde, en onderzoek naar sociaal-emotioneel welbevinden aangevuld met informatie uit de aanmelding, zijn het vertrekpunt voor plaatsing en begeleiding. Deze informatie is zorgvuldig vastgelegd in het leerlingvolgsysteem. Binnen de afdelingen is er ruime aandacht voor de wensen van de leerlingen ten aanzien van extra vakken en speciale activiteiten door deelname aan talentprogramma s en olympiades, enzovoort. De spil van de leerlingbegeleiding zijn de mentoren; voor meer specifieke problematiek op het gebied van zorg en begeleiding is een zorgteam aanwezig. Indien nodig biedt de school bijspijkeruren. Bij het schoolbezoek heeft de jury geconstateerd dat de docenten betrokken zijn bij de leerlingen en een meer dan gemiddelde inzet hebben. De leerlingen voelen zich veilig en zij worden respectvol behandeld. Er heerst rust in de school, en de organisatie is op orde. Op een aantal plaatsen zijn studiepleinen ingericht waar de leerlingen onder toezicht zelfstandig en onder begeleiding kunnen werken. Binnen de school heerst een cultuur waarin leerlingen worden uitgedaagd en ambitieus mogen zijn voor zover zij daar zelf voor kiezen. Daarbij worden zij gestimuleerd door de docenten. Deelname aan versterkt talenonderwijs vraagt om extra inzet van de leerling. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) In 2013 was het aandeel geslaagden bij het havo met 100% ruim boven het landelijk gemiddelde van 88,0%. In haar aanbod en begeleidingsopzet houdt de school aantoonbaar rekening met de individuele leerlingkenmerken. Aan de ene kant is er een gestructureerd aanbod voor leerlingen met leerachterstanden, bijvoorbeeld in rekenen en taal, en aan de andere kant is er een breed en gevarieerd aanbod om tegemoet te komen aan de belangstellingswereld en de talenten van de leerlingen. De masterclasses zijn daarvan een goede uitwerking, maar ook de buitenlandse reizen en uitwisselingen met buitenlandse leerlingen. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) De school maakt regelmatig analyses en rapportages over de voortgang en de prestaties van leerlingen. Via het cito-vas-systeem en proefwerkcijfers worden de prestaties voor alle vakken vastgelegd en gevolgd in de schooleigen dataverzameling. Indien nodig onderneemt de mentor of de vakdocent 4

9 aanvullende acties. Tussen mentoren en docenten zijn de lijnen kort en ze weten elkaar goed te vinden. De mentoren hebben goed zicht op de individuele capaciteiten en omstandigheden van elk van hun leerlingen. Een aardige uitspraak van de leerlingen in dit verband is: Onze leraren zijn chill!. Er zijn regelmatig leerlingbesprekingen; de belangrijkste afspraken daar gemaakt worden vastgelegd in het leerlingvolgsysteem. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013) Havo Nederlands: 6,6 Engels: 8,0 Wiskunde (A en B): 8,0 Alle vakken: 7,4 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) De school noemt in haar aanmeldingsformulier drie facetten het meest kenmerkend voor de onderwijsaanpak die ze nastreeft: leerkrachtvaardigheden; differentiatie in het aanbod; buitencurriculaire activiteiten. De school licht dit in de aanmelding als volgt toe. Op Wolfert Tweetalig wordt veel aandacht besteed aan het professionaliseren van de docenten. Wolfert Tweetalig is een Academische opleidingsschool waar coaching en begeleiding van stagiairs, beginnende en ervaren docenten centraal staat. Binnen het curriculum is een breed aanbod van verplichte vakken in de onderbouw en een brede vrije keuze in de bovenbouw. Het buitenroosterprogramma kent een ruim aanbod in verplichte culturele en internationale activiteiten. Daarnaast biedt het buitenroosterprogramma een breed scala aan optionele activiteiten. (uit de aanmelding) De schoolleiding heeft een managementcontract met het bestuur. De doelen uit dit contract heeft de school opgenomen in het schoolplan; deze doelen zijn uitgewerkt in jaarplannen en teamplannen volgens de PDCA-cyclus. Deze plannen vormen het kader voor de kwaliteitsontwikkeling per afdeling. Leerkrachtvaardigheden, differentiatie in het aanbod en buitencurriculaire activiteiten hebben prioriteit. Resultaten worden systematisch gemonitord. Medewerkers worden binnen dit team uitgedaagd mee te denken over de inrichting van het primaire proces. De afdelingsleiding bezoekt de docenten in de les, zodat de docenten mede op basis daarvan zelf aan hun didactische ontwikkeling kunnen werken. Hier volgen enkele voorbeelden van een specifieke pedagogisch-didactische aanpak voor deze doelgroep. Om de zesjescultuur tegen te gaan, worden leerlingen uitgedaagd hun talent te ontwikkelen in het project GUTS, dat staat voor gedifferentieerd uitdagen van talent op school. De leerlingen worden gestimuleerd deel te nemen aan olympiades, wedstrijden, internationalisering en culturele vorming, waarvoor een uitgebreid programma is. 5

10 Het onderwijsaanbod is zeer gedifferentieerd. Er zijn masterclasses over verschillende onderwerpen. Aan havo 5-leerlingen die een 7,5 of hoger behalen, wordt het lidmaatschap van het Socrates Genootschap aangeboden, waardoor zij toegang krijgen tot een netwerk van bijzonder presterende leerlingen in Nederland en Vlaanderen. Alle brugklasleerlingen werken met een laptop (Macbook), de laptop wordt zo veel mogelijk gebruikt in alle lessen. Het Plan Academische statuur biedt leerlingen de mogelijkheid op allerlei gebied te excelleren. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) De school noemt in haar aanmeldingsformulier drie facetten het meest kenmerkend voor de wijze waarop ze is georganiseerd: professionalisering van het personeel; schoolklimaat; het uitdragen van excellentie. De school licht dit in de aanmelding als volgt toe. Wolfert Tweetalig is een Academische opleidingsschool. Wolfert Tweetalig biedt ruime mogelijkheden tot het volgen van verplichte en optionele bijscholing zowel nationaal als internationaal. In de tevredenheidpeilingen onder leerlingen, ouders en personeel komt steeds naar voren dat het schoolklimaat bijzonder belangrijk gevonden wordt de scores op dit onderdeel ligt altijd ruim boven de 7. Binnen Wolfert Tweetalig is er de mogelijkheid voor leerlingen om op allerlei gebied te excelleren. Er is een Plan Academische statuur; ook binnen dit plan zitten verplichte onderdelen voor alle leerlingen, en voor degenen die meer willen zijn er vele mogelijkheden. (uit de aanmelding) De schoolleiding heeft een heldere visie op het onderwijs van de school. Deze visie is duidelijk vastgelegd in het schoolplan en de schoolgids. Samengevat streeft de school het volgende na: kwaliteitsonderwijs in een internationaal georiënteerde omgeving voor ambitieuze en leergierige leerlingen. Deze visie heeft een aanzienlijk draagvlak binnen het team. Professionalisering van het team, een veilig en stimulerend schoolklimaat en het uitdragen van excellentie zijn kenmerkend voor de organisatie. Er is aandacht voor professionalisering en innovatie. Niet alleen op het niveau van docentvaardigheden, maar ook op het niveau van de teamleiders, die geschoold zijn in managementvaardigheden en een actieve rol hebben in de aansturing van de afdeling en het personeelsbeleid. De school is Academische opleidingsschool waarbij coaching en begeleiding van beginnende en ervaren docenten centraal staan. Samen met de Universiteit Leiden wordt een tweetalige opleiding aangeboden voor eerstegraadsdocenten (World Teacher Training Programme, WTTP). De verbetering van de onderwijsresultaten wordt zowel op school- als op docentniveau opgepakt. De leerlingen worden betrokken bij resultaatverbetering middels gerichte vragen zowel mondeling als in tevredenheidsonderzoeken. Er is sprake is van bovengemiddelde tevredenheid, zowel bij ouders en personeel als bij de leerlingen. 6

11 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) In het aanmeldingsformulier is de school gevraagd toe te lichten op welke wijze haar aanpak (zowel het primaire proces als de organisatie daaromheen) bijdraagt aan de leerlingresultaten. Het uitgangspunt is de professionaliteit van de docenten; docenten hebben hiermee veel verantwoording. Het uitgangspunt is dat elke docent op zijn eigen wijze de leerstof aan mag bieden. Daarnaast is elke vakgroep verantwoordelijk voor de doorlopende leerlijn binnen het havo. Elke vakgroep is verantwoordelijk voor de eindexamenresultaten. Afspraak is dat de behaalde cijfers bij het CE boven het landelijk gemiddelde liggen. Uitzonderingen zijn er voor de vakken Nederlands en Engels. Nederlands moet voldoen aan het gemiddelde cijfer bij het CE en Engels moet minimaal gemiddeld 0,7 punt hoger scoren dan het landelijk gemiddelde. (uit de aanmelding) De school noemt in het aanmeldingsformulier de volgende wijze waarop de organisatie bijdraagt aan de resultaten. De school kent een platte matrixorganisatie. Wolfert Tweetalig wordt geleid door een locatiedirecteur met vijf teamleiders. De teamleiders zijn onderwijskundig en organisatorisch verantwoordelijk voor een deel van de school en zij hebben de leiding over ongeveer 20 docenten. Elk team moet jaarlijks vijf doelstellingen formuleren en trachten deze te behalen. Daarnaast is elke teamleider verantwoordelijk voor een cluster van vakken te weten: moderne vreemde talen, humanities, arts, science, lichamelijke opvoeding. De kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde vallen onder de locatiedirecteur. Zowel de afdelingsleiding als docenten maken regelmatig analyses van de stand van zaken, bespreken deze in teams of secties en trekken daaruit conclusies voor verbetering. Er worden soms per vak afspraken gemaakt over de verbeteractiviteiten. Zij zijn in overleg met de vakgroep in hoge mate verantwoordelijk voor de kwaliteit van de lessen en het leerresultaat. Tevoren stelt de school doelen vast: met uitzondering van het vak Nederlands moeten behaalde cijfers bij het CE boven het landelijk gemiddelde liggen. Indien dit niet het geval is, volgt een onderzoek naar de oorzaken en kan daarna een plan van aanpak worden opgesteld. De school zoekt permanent naar verbetering van haar aanbod. Ook in de vorm waarin ze onderwijst. Op de havo is een doelstelling geformuleerd om het onderwijs aantrekkelijker te maken door digitalisering. Elke docent dient zijn bijdrage te leveren. Op woensdagmiddag worden vorderingen en ontwikkelingen hiervan besproken in het kader van Google Drive en GUTS. Tijdens een nascholingscursus onderzochten docenten de effecten van zittenblijven (Samen tot aan de meet, Antwerpen). Voorkomen van zittenblijven heeft verreweg de voorkeur. Leerlingen die in de bespreekmarge (dreigen) te komen, volgen in de bijspijkerweek van 20 uur intensief een zwak vak. Wolfert van Borselen kent zijn leerlingen goed en is in de opmaat van de taal- en 7

12 rekentoetsen waarvan de resultaten aan het referentiekader moeten voldoen, begonnen met een inventarisatie van het niveau van haar leerlingen. Deze inventarisatie geeft aanleiding tot actie. De school heeft twee eigen bijspijkerprogramma s ontwikkeld: Next Nederlands extra en Rext rekenen extra; ze wil dat de leerlingen volgend jaar op niveau zijn als ze bij het centraal examen moeten presteren. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) De school kent een uitgewerkt systeem voor kwaliteitszorg (gericht op de analyse van de opbrengsten op verschillende niveaus). De school beschrijft dit in de aanmelding als volgt. Wolfert Tweetalig beschikt over een meerjarenbeleidsplan. Jaarlijks moet een jaarverslag gemaakt worden waarin de resultaten beschreven moeten worden. Jaarlijks wordt als afgeleide van het meerjarenbeleidsplan een activiteitenplan gemaakt waarin de doelstellingen worden geformuleerd. Het schoolplan is de basis voor het beleid van de hele scholengroep voor openbaar onderwijs Wolfert van Borselen. In het specifieke beleid voor Wolfert Tweetalig (TW) staan de bijdragen die WT levert aan de scholengroep. Een van de doelstellingen voor WT is een ongehinderde doorstroom voor de leerlingen te verwezenlijken. Dit doel dient mede bereikt te worden door een uitdagend onderwijskundig programma dat de leerlingen motiveert. Eveneens een doelstelling is groei om de locatie Bentincklaan 280 financieel gezond te houden. Op dit moment telt deze bijna 1100 leerlingen, van wie er iets meer dan 200 geen tweetalig onderwijs volgen. Een sterk punt van Wolfert is de kwaliteitszorg die een lange traditie kent binnen deze scholengroep. Er is voor gekozen de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie te leggen. Wolfert Tweetalig conformeert zich aan de systematiek van de kwaliteitszorg die geldt voor de scholengroep. Op school- en afdelingsniveau wordt de PDCA-cyclus gehanteerd. Taken en verantwoordelijkheden zijn helder belegd. Er is ruime aandacht voor data en de analyses ervan. Er is aandacht voor evaluatie; evaluatieverslagen zijn aanwezig. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2012 en Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Gemiddelde score school Landelijke score Medewerkertevredenheid 7,7 - Oudertevredenheid 7,5 - Leerlingtevredenheid 7 - De school noemt de volgende observaties uit de tevredenheidonderzoeken opvallend. Medewerkertevredenheid: 78% van het personeel zegt met plezier naar school te gaan; 58% van het personeel geeft zijn baan het cijfer 8 of hoger; Oudertevredenheid: 86% van de leerlingen gaat met plezier naar school volgens de ouders; 88% van de ouders vindt dat de school goed bekend staat. Leerlingtevredenheid: 8

13 76% van de leerlingen raadt de school aan bij anderen; 75% van de leerlingen vindt dat de school goed bekend staat; 70% van de leerlingen gaat met plezier naar school. De school noemt in de presentatie burgerschapsvorming, uitbannen van de zesjescultuur (GUTS), en de lat heel hoog leggen. De verbetering van de onderwijsresultaten wordt zowel op school- als op docentniveau opgepakt. Op schoolniveau zijn doelen en activiteiten voor opbrengstgericht werken opgenomen in het schoolplan en vertaald in de jaarplannen. Er zijn duidelijk omschreven streefdoelen per vak vastgelegd. Leerlingen met lage cijfers worden bijgespijkerd. De leerlingen worden betrokken bij resultaatverbetering middels gerichte vragen, mondeling en in tevredenheidsonderzoeken. Er is ruime aandacht voor de professionalisering van het team. Naast de reguliere bij- en nascholing heeft de school in samenwerking met de Universiteit Leiden het World Teacher Training Programme (WTTP), een tweetalige opleiding voor eerstegraadsdocenten opgezet en een aanpak gericht tegen de zesjescultuur, GUTS. De school is een Academische opleidingsschool en heeft zo regelmatig innovatieve input, wat dynamiek in de school brengt. Twintig vakcoaches van eerstegraadsopleidingen begeleiden stagiairs. Intern zijn er zes begeleiders op school voor de dio s (docenten in opleiding). De school heeft vaak de eerste keus uit jonge eerstegraads opgeleide docenten die hebben laten zien dat ze bekwame collega s kunnen worden. Sterk punt van de school is het hoge bevoegdheidsniveau van de docenten. Op Wolfert Tweetalig heeft 80% van de docenten een eerstegraadsbevoegdheid. De gedelegeerden van de jury kregen een goede indruk van het team. Het docententeam samen met aanzienlijke aantallen dio s, lio s en overige medewerkers heeft veel potentie en is bereid een stapje extra te doen. Uit de gesprekken bleek dat ze aantrekkelijke ideeën hebben over de inrichting van het onderwijs. De interne organisatie, gebouwd rond kleine teams, geeft ruimte voor goede ideeën. De leiding van de school is ontvankelijk voor nieuwe ideeën en geeft het team hiervoor de ruimte. Opmerkelijk: sommige goede ideeën waarvoor geen budgettaire ruimte was, werden op vrijwillige basis verwezenlijkt. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Het uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) De school kent een excellentiegebied waarop ze focus legt. De school beschrijft dit in de aanmelding als volgt. Excellentie is gericht op verbreding en verdieping van het programma, zowel 9

14 binnen als buiten het curriculum. Elke leerling krijgt de mogelijkheid te excelleren op zijn/haar eigen gebied. De verbreding is voor alle leerlingen een verplichting. De verdieping en de andere vele extra s zijn alleen beschikbaar voor de goedpresterende en gemotiveerde leerlingen. De aandacht voor het excellentiegebied is gericht op alle leerlingen. Tijdens de presentatie noemt de school als excellentiebeleid internationale stages. Daarnaast noemt ze de extra vakken Mandarijn, wetenschapsfilosofie, debatteren. Excellentie zit in de breedte van het aanbod; dat is niet terug te zien in de resultaten. Het onderwijsaanbod van Wolftert Tweetalig is breed. Naast de gewone vakken biedt de school de leerlingen ruim de gelegenheid kennis te nemen van de wereld waarin ze leven. Aanvankelijk met een uitgebreid cultureel-maatschappelijk programma met de vele mogelijkheden die Rotterdam biedt. De school werkt via projecten aan politieke bewustwording. Voorbeeld: de dagelijkse problemen van de gemeenteraden (hangjongeren, voetbalsupporters) komen aan de orde. De leerlingen maken daarbij kennis met de standpunten van politieke partijen. In rollenspelen wordt de problematiek uitgewerkt en moeten de leerlingen standpunten verdedigen die soms lijnrecht tegenover hun eigen meningen/of afkomst staan. Het project wordt afgesloten met een bezoek aan de burgemeester, vorig jaar van Rotterdam, dit jaar van Amsterdam. Internationalisering krijgt veel aandacht door het brede aanbod van vreemde talen en het tweetalige programma waarin een substantieel deel van de lessen Engels als voertaal heeft. Met het verplicht stellen van Mandarijn en Spaans voor alle leerlingen in de brugklas toont de school durf. De vertegenwoordigers van de jury grepen de gelegenheid aan om de rondleiders (2 e -klassers) een dialoogje in het Mandarijn te laten opvoeren. Met overgave namen zij de uitdaging aan en ze imponeerden de jury daarmee! De school biedt de leerlingen de gelegenheid verder te kijken dan de eigen landsgrenzen. De leerlingen worden betrokken bij de voorbereiding van de buitenlandse trips. Ze helpen mee het plan voor het programma op te stellen. Ze mogen niet met lege handen in een ontwikkelingsland aankomen en voeren eerst in Nederland actie voor een financiële bijdrage voor het buitenlandse project. De jury sprak enkele enthousiaste leerlingen die de handen uit de mouwen hadden gestoken in een ontwikkelingsland. De leerlingen komen met aanzienlijke bagage terug. Het ontbreken van de meest voor de hand liggende voorzieningen opent hun ogen. Zo bouwen de leerlingen verantwoordelijkheidsbesef op en leren zij om te relativeren. Ook nadat de reis afgelopen is, gaan de leerlingen door met fondsen werven voor het bezochte land. Het Wolfert Tweetalig richt zich op de opvoeding tot wereldburger verpakt in een breed onderwijsaanbod. Het excellentie beleid van de school richt zich op de volgende punten: internationalisering centraal stellen; een breed onderwijs- en vormingsaanbod voor de leerlingen realiseren; examenresultaten die boven het landelijk gemiddelde liggen. Gezien het schoolplan, de opbrengstgegevens en de reputatie van school slaagt de havo-afdeling erin de punten van het excellentiebeleid te realiseren. 10

15 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) Externe partijen (bijvoorbeeld andere scholen, ouders, andere partners) erkennen de gebieden waarop de school uitblinkt. De school licht dit in de aanmelding als volgt toe. Dit blijkt uit de waardering van leerlingen, ouders en personeel. Sommige ouders zeggen: De school maakt waar wat zij belooft. De herkenbaarheid van het excellentiegebied blijkt volgens de aanmelding verder uit: externe bezoekers specifiek gericht op dit gebied; deelname aan een netwerk dat betrekking heeft op dit gebied; verworven projectgelden op dit gebied; vermelding in publicatie(s) over dit gebied. Een benaderde referent (afkomstig uit het samenwerkingsverband van de school) onderschrijft in grote lijnen het beeld van Wolfert van Borselen als excellente school. Een citaat: Wolfert van Borselen is een school die uitblinkt in het nemen van initiatieven die gericht zijn op het verbeteren van leerprestaties, en gaat daarbij innovatieve en gedurfde paden op. Vernieuwingen op het gebied van de didactiek gaan gepaard met onderzoek. Voor student-leraren biedt de school een zeer krachtige leeromgeving. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) De school heeft plannen haar excellentiefocus in de toekomst verder te versterken. De school licht dit in de aanmelding als volgt toe. GUTS: [ ] Dit project wordt volgend jaar geïntroduceerd bij alle leerlingen van leerjaar 1. Alle partijen zullen moeten samenwerken om dit project succes vol te laten zijn, te weten leerlingen, ouders en docenten. Het gehele project wordt begeleid en zal wetenschappelijk worden geëvalueerd in samenwerking met de Universiteit Leiden. Voor de genoemde toekomstplannen geldt volgens de aanmelding dat: de plannen aansluiten bij de door de school gehanteerde didactische aanpak; de plannen leiden tot een verbreding van de werking van het excellentieprogramma naar andere subgroepen leerlingen. Uit de plannen van de school blijkt dat zij haar excellentiebeleid nog verder wil intensiveren. Zij richt zich daarbij op: een tweetalig programma met academische diepgang; de integratie van het Nederlandse en het internationale onderwijs (Best of both worlds); kennismaken met de internationalisering van de samenleving; bevorderen van zelfontplooiing van de leerlingen buiten het curriculum; een actieve binding met de samenleving in binnen- en buitenland. Daarbij kan de school rekenen op een groot draagvlak binnen het team. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 11

16 9. Conclusie van de jury Wolfert van Borselen Tweetalig behaalt met haar afdeling havo goede resultaten op de kernvakken en de overige vakken. De school heeft een gestructureerd aanbod voor de aanvullende leergebieden burgerschap en internationale oriëntatie. De school heeft een lange geschiedenis van tweetalig onderwijs in de stad Rotterdam. De school weet succesvol om te gaan met een heterogene populatie leerlingen. De leerlingen op de tweetalige afdeling komen niet in aanmerking voor APCgelden. De beginsituatie van de leerlingen wordt vastgelegd in een leerlingvolgsysteem. De mentoren hebben goed zicht op de individuele capaciteiten en omstandigheden van elk van hun leerlingen. De inrichting van het leerproces heeft een aantal sterke punten, zoals het brede aanbod en sterk tweetalig onderwijs. Resultaten worden systematisch bijgehouden. De verbetering van onderwijsresultaten wordt zowel op school- als op docentniveau opgepakt. De leerlingen worden betrokken bij de verbetering van resultaten middels gerichte vragen. Het verband tussen de inrichting van het onderwijsleerproces en de resultaten is duidelijk geborgd in de kwaliteitszorg die een lange traditie kent. De verantwoordelijkheid is zo laag mogelijk in de organisatie belegd. Op school- en afdelingsniveau wordt de PDCA-cyclus gehanteerd. Taken en verantwoordelijkheden zijn duidelijk belegd. Er is ruime aandacht voor data en de analyses ervan. Het eigen excellentieprofiel van de school komt naar voren in de talrijke mogelijkheden die ze leerlingen biedt om te excelleren binnen een ruim gedifferentieerd aanbod. Het opleidingsniveau van het team is hoog en door de intensieve samenwerking met de Universiteit Leiden zijn het aanbod en de didactische werkwijze behoorlijk ontwikkeld. Wolfert Tweetalig is ook een innovatieve school. Het tweetalig onderwijs geldt hier als aanjager van ambitie en excellentie. Dit streven wordt in de praktijk waargemaakt. Ouders, leerlingen en leden van het team zijn uitermate positief over hun school. Dit beeld wordt bevestigd door (herhaald) tevredenheidonderzoek. De school als geheel heeft een coherent verhaal (de aanpak komt voort uit een visie en leidt tot resultaten). Het brede onderwijsaanbod met een duidelijke internationale oriëntatie en sterk tto geeft de afdeling een krachtige uitstraling met een groot aandeel deelnemers. Interessante punten uit referenties zijn de verwijzing naar didactische vernieuwingen, die via onderzoek geëvalueerd worden, en de zeer krachtige leeromgeving. Alles overziende is de jury van oordeel dat de school voor de afdeling havo op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (havo) 2013 toekomt. 12