- Schoolrapportage Voortgezet onderwijs Excellente Scholen Leerlingenaantal 1102 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Stichting BOOR

Transcriptie

1 Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 15KR Wolfert Tweetalig Aanvrager dhr. A.P.J. Koot Adres Bentincklaan 280 Rotterdam Aangemelde schoolsoort Vwo Leerlingenaantal 1102 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Bestuur: Stichting BOOR De vwo-afdeling van osg Wolfert Tweetalig is onderdeel van een scholengroep van zes Wolfert van Borselen-scholen in de regio Rotterdam. Dit verslag gaat over de tweetalige afdeling vwo, die samen met de tweetalige havo gevestigd is in het schoolgebouw aan de Bentincklaan 280. De tweetalige afdeling voor havo/vwo is de op een na oudste tweetalige opleiding in ons land en gecertificeerd als senior tto-opleiding (een kwalitatieve waardering). In de bovenbouw zitten ongeveer 200 leerlingen die geen tweetalig onderwijs volgen. Zij zijn afkomstig van het Wolfert College Walenburgerweg 130. Eerder heeft de afdeling vwo zich aangemeld voor het predicaat Excellente School Ze heeft het predicaat toen niet ontvangen. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die Wolfert Tweetalig bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. In de missie van Wolfert Tweetalig wordt aandacht besteed aan kwaliteitsonderwijs in een internationaal georiënteerde omgeving voor ambitieuze en nieuwsgierige leerlingen. In ons schoolplan wordt als afgeleide van de missie een aantal belangrijke kenmerken voor het voetlicht gebracht. Een tweetalig programma met academische diepgang. Best of both Worlds; het internationale en het Nederlandse onderwijssysteem integreren. Indringend kennismaken met de internationalisering van de samenleving. De actieve binding met de samenleving door middel van Community & Service in de onderbouw, en een internationale stage in de bovenbouw in het kader van Giving Back. Wolfert Tweetalig is een school die innovatief is ingesteld en risico s durft te nemen, bijvoorbeeld: het verplicht invoeren van de vakken Spaans en Mandarijn; integrale invoering van het gebruik van laptops in leerjaar 1; in samenwerking met de Universiteit Leiden het opzetten van twee bijzondere programma s: 1: het World Teacher Training Programme (WTTP), een tweetalige opleiding voor eerstegraadsdocenten; 2: GUTS (gedifferentieerd uitdagen van talent op school); dit is het tegengaan van de zesjescultuur. 1

2 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van Wolfert Tweetalig over de periode die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Hierbij is gebruik gemaakt van de ruwe scores. Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Vwo Rendement onderbouw* 3 Rendement bovenbouw* 3,3 Gemiddelde centraal examen* 3,3 Gemiddeld verschil CE en SE** 0,24 * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal ** Gemiddelde over de periode Gemiddeld cijfer CE 2011 Gemiddeld cijfer CE 2012 Gemiddeld cijfer CE 2013 Gemiddeld cijfer CE 2014 Vwo 6,2 6,4 6,6 6,5 Op grond van de resultaten die Wolfert Tweetalig in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De onderstaande gemiddelde cijfers bij het centraal examen over de periode heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten vwo (CE) Nederlands 6,4 6,4 6,1 Engels 6,7 7,0 7,6 Wiskunde 6,8 7,1 7,4 De cijfers voor de kernvakken zijn prima. Met wiskunde A en wiskunde B behalen de leerlingen ongeveer 0,5 punt meer dan de landelijke gemiddelden. Voor het vak Nederlands heeft de school op verzoek een onderscheid gemaakt tussen de autochtone leerlingen en de overige leerlingen. Het verschil is opvallend en bedraagt 0,7 punt. Dat het cijfer voor Nederlands lager is, hangt samen met de ten dele niet-nederlandstalige achtergrond van een grote groep leerlingen. Nederlands is een lastig vak door de achtergrond van de leerlingen, al bereiken zij met 5,8 eigenlijk nog een redelijk resultaat is niet in het overzicht opgenomen, maar toen scoorden Nederlands met 5,8 en wiskunde met 5,7 aanzienlijk lager. Bij die vakken is er gestage vooruitgang geboekt. 2

3 Reflectie Score Dronkers 2013 Waardering Elsevier Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Ook het gemiddelde over de overige vakken bij het centraal examen ( ) heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten vwo (CE) Gemiddelde overige examenvakken* 6,6 6,7 6,7 * De som van het gemiddelde op de overige examenvakken gedeeld door het aantal overige examenvakken. De gemiddelde cijfers van de overige vakken wijken maar beperkt in positieve zin af van het landelijk gemiddelde. Deels ligt de verklaring hiervoor in de samenwerking van Wolfert Tweetalig met Wolfert (algemeen), een nabijgelegen locatie. In de bovenbouw havo (klassen 4 en 5) en vwo (klassen 5 en 6) volgen de leerlingen Wolfert (algemeen) het onderwijs samen met leerlingen van Wolfert Tweetalig. Die extra 200 leerlingen (havo en vwo) vallen formeel onder het zelfde Brinnummer, maar er zijn verschillen met de leerlingen die Wolfert tweetalig volledig doorlopen. In vrijwel alle vakken scoort de laatste groep hogere cijfers. Analyse van de slagingspercentages 2014 toont een gemiddelde van 86%. Gesplitst naar Tweetalig (de kern van dit verslag) en kopklassen Wolfert algemeen, blijkt Tweetalig een slagingspercentage van 89% te hebben tegen 75% bij de kopklassen. Het verschil resulteert in een gemiddelde afwijking over alle vakken van 0,25 punt. Leerlingen volgen in de onderbouw verplicht twee extra vakken (Spaans en Madarijn). In 2014 behaalden 34 kandidaten voor het eindexamen Spaans in klas 6 een gemiddeld cijfer dat ongeveer gelijk valt met het landelijk gemiddelde. Tien leerlingen legden examen af in Chinese taal en cultuur met een gemiddelde waardering van 8. De afwijking tussen SE- en CE-cijfers is minimaal en meestal is de beoordeling van de school iets strenger. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) In haar aanmelding geeft de school aan dat ze over de volgende aanvullende gebieden aantoonbaar zeer goede resultaten boekt: burgerschap; internationale oriëntatie; cultuur. In de aanmelding geeft de school aan dat ze daarbij de volgende systematiek hanteert. Logboek Community and Service en verslag internationale maatschappelijke stage als handelingsdeel van het PTA. (bij burgerschap) Breed aanbod van internationale activiteiten waaronder een aantal uitwisselingen en stages. (bij internationale oriëntatie) 3

4 Verplicht aanbod in lessentabel van de onderbouw en KUBV (kunst en beeldende vormgeving) aangeboden als keuzevak voor alle leerlingen. (bij cultuur) In haar aanmelding noemt de school de volgende vorderingen die bij deze aanvullende gebieden worden geboekt. Uitbreiding aanbod van de organisatie Giving Back; lezingen op school over vele onderwerpen. (bij burgerschap). Aanbod binnen en buiten het curriculum is al erg groot; geen wijzigingen. (bij internationale oriëntatie) Aanbod binnen en buiten het curriculum is al erg groot; nauwelijks wijzigingen. (bij cultuur) De aanvullende leergebieden omvatten een uitzonderlijk breed programma dat behoort tot de onderwijskundige identiteit van de school. Aan de hand van de vraag Wat doe jij voor een ander wordt inhoud gegeven aan de verplichte maatschappelijke stage. De stage moet met een voldoende beoordeling worden afgesloten en is doorslaggevend voor bevordering naar klas 5. De stages zijn alleen erkend wanneer ze bij een non-profitinstelling plaatsvinden in het buitenland en minimaal 40 uur duren. Met instemming van de ouders is de stage dit schooljaar verplicht in het buitenland georganiseerd. Er is een keuze uit tien stages in Nederland, maar ook de stage in Suriname is populair. Aan die stage gaat een periode in Nederland vooraf om geld te verzamelen voor het goede doel en te zorgen voor verzending van producten. Een groot deel van de leerlingen meldt zich voor een stage in het buitenland met een motivatiebrief aan de stagecoördinator. Een deel van de stages voeren de leerlingen uit in hun vakanties. Wat doe je voor een ander is ook de leidende vraag bij het project Giving Back. Getalenteerde en gemotiveerde leerlingen krijgen de gelegenheid om zich breed in de maatschappij en/of op beroepen te oriënteren. Dit kan ook buiten de school gebeuren. De investering in de leerlingen gaat ervan uit dat zij zelf op een later moment in hun leven voor anderen iets willen betekenen. Om in de bovenbouw het tto-seniorcertificaat te behalen, gaan de leerlingen op voor het International Baccalaureate (IB). Over de laatste drie examenjaren behaalden de leerlingen op het standaardprogramma en het hoogste niveau ( native ) de volgende resultaten. Level IB CE Land IB CE land IB CE land ELS 5,2 6,8 6, ,7 3,6 7,0 6,8 ELLH 4,1 6,7 6,1 4,9 7,4 6,9 4,6 7,1 6,8 ELH 4,5 7,7 6,1 4,6 8,1 6,9 4,5 7,9 6,8 Bij het IB is de waardering uitgedrukt in grades van 1-7, bij het CE en landelijk met de gebruikelijke 10-puntsschaal. 73 leerlingen legden het IB-examen af. In de klasse near native behaalden 5 leerlingen het diploma (ELS). Op native niveau legden de overige leerlingen 4

5 examen met goed gevolg af met 60 leerlingen ELLH en 8 leerlingen op het moeilijkste niveau ELH. Het internationaal erkende IB-diploma geeft toegang tot universitair onderwijs. Er zijn 74 scholen die het IB-certificaat in de bovenbouw afnemen. Slechts weinig scholen nemen het examen op het hoogste niveau af. Sinds 2013 zijn de exameneisen zwaarder, waardoor sommige scholen hun leerlingen op dit niveau niet meer inschreven. De school heeft het predicaat Olympiadeschool verkregen. Op dit moment omvat het programma: aardrijkskunde, biologie (onderbouw), biologie (bovenbouw), wiskunde, scheikunde en natuurkunde. Aardrijkskunde en biologie zijn opgenomen in het plan van toetsing en afsluiting (PTA). De inhoud van de olympiadeprogramma s neemt de school in toenemende mate op in de oefeningen voor school- en centrale examens. Ook bestaat de mogelijkheid om tijdens de normale lessen buiten de school het programma van de olympiades af te werken, maar alleen na toestemming van leraren en uitwerking van extra instructies. Leerlingen die hoge sportieve prestaties kunnen bereiken, krijgen van de school de nodige ruimte. Zo zijn er leerlingen die nauwe contacten hebben bij professionele voetbalclubs. Die mogelijkheden bestaan ook op het gebied van cultuur, en enkele leerlingen konden zo excelleren in kunstopleidingen als film en theater. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) In haar aanmelding stelt Wolfert Tweetalig dat er omstandigheden zijn die van invloed zijn op de resultaten die de school met de leerlingen behaalt. 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) De omstandigheden die de school in de aanmelding noemt, zijn de volgende. De school staat in de binnenstad van Rotterdam en veel leerlingen van Wolfert Tweetalig hebben Nederlands niet als moedertaal of zij hebben een aantal jaren internationaal onderwijs genoten en hebben daardoor een achterstand bij de Nederlandse taal; voornamelijk de woordenschat blijft achter. Wel moet er geconcludeerd worden dat de ouders over het algemeen een goede vooropleiding hebben gehad en dat de betrokkenheid van de ouders groot is. Het betreft 55% van de leerlingen. Volgens de aanmelding houdt de school daar op de volgende wijze rekening mee. Alle leerlingen krijgen extra lessen Nederlands en Engels aangeboden om goede eindexamenresultaten te bereiken. Ook biedt de school in onder- en bovenbouw leerlingen de gelegenheid om gebruik te maken van huiswerkondersteuning: huiswerkinstituut in de school (winst is bestemd voor een dorp in Kenia), examentrainingen door docenten op werkmiddagen, bovenbouwleerlingen begeleiden onderbouwleerlingen, juniormentoren. Voor onze zorgleerlingen hebben de mentoren extra taakuren om direct hulp te kunnen bieden. Als de problematiek dieper gaat, heeft de school twee counselors in dienst om hulp te verlenen. Daarnaast is er een veiligheidscoördinator aangesteld. 5

6 Internationaal georiënteerd, ambitieus en nieuwsgierig zijn termen die de school uit haar onderwijs noemt als motivatie om het predicaat Excellente School 2014 aan te vragen. Waarnemingen van de delegatie van de jury in klassen (beide leden hebben daarvoor, gesplitst, ruim de gelegenheid gehad) bevestigden deze doelstelling in de activiteiten en houding van leerlingen. Leerlingen straalden hiermee een identiteit van de school uit en werden hierin overtuigend ondersteund door hun leraren. Gesprekken met leerlingen en met leraren bevestigden deze indruk. Binnen de leerlingenpopulatie zijn verschillen te herkennen. Allereerst is er het onderscheid tussen de leerlingen van Wolfert Tweetalig en die van de kopklassen van Wolfert algemeen (zie paragraaf 3.2). Wanneer de leerlingenpopulatie wordt gesplitst in autochtone leerlingen en leerlingen die direct of indirect (tweede of derde generatie) een buitenlandse achtergrond hebben, is het gemiddelde examencijfer van de autochtone leerlingen 6,4 en van de leerlingen met een buitenlandse achtergrond 5,8. In Vensters voor Verantwoording is het gemiddelde 6,2. Indien de geregistreerde gegevens in het volgsysteem voor een leerling uitwijzen dat er structurele deficiënties ontstaan, kan een lerarenvergadering besluiten deze leerlingen uit te nodigen voor de kansklassen op de donderdagmiddag. Naarmate de examens naderen, ontstaat bij leerlingen toch enige onzekerheid over het verloop van die afsluitende proeven van hun opleiding. Zij hebben immers een enorm breed programma en ondanks hun kennis en inzet en het hoge lesurenaantal per week (34) is er voor sommige vakken minder tijd beschikbaar dan gebruikelijk in het vo. Leerlingen maken daarom in hun vrije tijd gebruik van examentrainingen op werkmiddagen. Aan het einde van het schooljaar is er de bijspijkerweek. Een periode waarin achterstanden kunnen worden ingehaald. Leerlingen die dat niet nodig hebben, houden zich bezig met verdiepende projecten in hun belangstellingssfeer. Bij de laatste groep leerlingen hebben de leraren de vrijheid nieuwe didactiek in praktijk te brengen, mede om die te toetsen voor bredere toepassing in een komend cursusjaar. Leerlingen kunnen gebruikmaken van ondersteuning in huiswerkklassen verzorgd door hun eigen leraren. De financiële bijdrage die de school hiervoor ontvangt, gaat naar een goed doel. Daarnaast bestaat er ondersteuning van medeleerlingen die op hun eigen wijze, met een oorspronkelijke, jeugdige insteek, vaak goede resultaten boeken. Leerlingen en hun leraren kunnen diverse voorbeelden geven hoe dat een positieve uitwerking in de praktijk heeft. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) Zij-instromers brengen hun eigen problematiek mee, met name voor het vak Nederlands. Hiervoor bestaat een afzonderlijk programma dat zich vooral op de Nederlandse taal richt en ook op het nieuwe vak rekenen. De huidige klas 6 telt zeven leerlingen die na klas 1 vanuit ander onderwijs zijn ingestroomd en twaalf 6

7 leerlingen afkomstig uit de ISK (internationale schakelklassen). Samenhangend met de vergaande ambities van het tweetalig onderwijs, werken de leerlingen met een extra breed vakkenpakket en daarnaast verkennen ze met persoonlijke opdrachten de internationale wereld. Dat laatste niet in de vorm van georganiseerde internationale reizen, maar als individuele onderdompeling in een deel van die wereld. Dat gebeurt niet willekeurig. De school stelt daarvoor richtlijnen op en die structuur moet ertoe leiden dat de leerlingen die andere wereld leren te begrijpen en dat ze leren zich daarin te bewegen. Met de kennis en de vaardigheden uit die wereld opgedaan, verandert het wereldbeeld van leerlingen. Door breedte en diepgang van de opleiding is Wolfert Tweetalig beslist een zwaardere belasting voor leerlingen dan een reguliere vo-opleiding. De resultaten van de leerlingen vastgelegd in examenuitslagen zijn vergeleken met andere scholen maar een deel van het succes van de opleiding. Wanneer een leerling naast het gebruikelijke programma de niet-verplichte extra verbreding van het aanbod goed verwerkt (inclusief IB) en zich in een andere wereld heeft weten te handhaven, is zijn/haar startpositie in de maatschappij (of voor verdere studie) aanzienlijk versterkt. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze leerwinst probeert bij te houden. Alle leerlingen worden gevolgd door een digitaal leerlingvolgsysteem. Daarnaast zijn er de mentoren die de prestaties van de leerlingen monitoren. In de onderbouw gebeurt dit via één mentor per klas, en in de bovenbouw wordt er een match gezocht tussen docentmentoren en leerlingen. Voor Nederlands, Engels en wiskunde (rekenen) wordt er gebruik gemaakt van de toetsen van Diataal en de cito-vas-toetsen. De uitslagen worden besproken in de vakgroepen en binnen het mentorenteam. Jaarlijks vindt er overleg plaats tussen de vakgroepvoorzitters en de directie over de examenresultaten. De school beschrijft in de aanmelding de wijze waarop ze de cijfers over de leerwinst gebruikt als volgt. In september 2012 is er een HV-projectteam samengesteld bestaande uit collega s van Wolfert Tweetalig en Wolfert College. De leerlingen van het Wolfert College presteerden onder de maat. Dit HV-team heeft een SWOT-analyse gemaakt van de prestaties die de leerlingen van het WC behaalden. De expertise van de docenten van WT is ten dienste gesteld van deze projectgroep. De ervaring, hoe goede resultaten te boeken met leerlingen, van de collega s van WT heeft ertoe geleid dat er op WC toetsbeleid is gemaakt, aanpassingen in de lessentabellen hebben plaats gevonden, aannamebeleid is onderzocht en aangepast, en een profiel voor WC is gemaakt, zogenoemde EXPO-uren. In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze de cijfers over leerwinst vertaalt naar differentiaties aan de onderkant en aan de bovenkant (zwak- en goedpresteerders). Voor alle leerlingen, vooral in de bovenbouw, zijn extra uren Nederlands 7

8 ingezet, dit ter compensatie van het zware accent op tweetaligheid binnen onze school. Voor kinderen die ondanks deze inzet achterblijven, zijn er mogelijkheden op de donderdagmiddag om extra trainingen te krijgen voor de verschillende vakken. Voor leerlingen aan de bovenkant van het spectrum zijn er zeer veel mogelijkheden binnen onze school. Onze leerlingen krijgen de gelegenheid om deel te nemen aan allerlei excellentieprogramma s, zoals PRE-, laptop- en pre-med-programma in samenwerking met de universiteiten Utrecht, Delft en Wageningen. Voor goedpresteerders zijn er ruime mogelijkheden om deel te nemen aan extra curriculaire activiteiten zoals debating, MUN, MEP, PSC, extra uitwisselingsprojecten India/China. Door de samenvoeging met de kopklassen van Wolfert algemeen is de spreiding van resultaten van leerlingen groter geworden. Meer dan ooit is het noodzakelijk om de leerlingen nauwgezet te volgen en differentiatie te bieden waar dat mogelijk is. Voor de extra problemen die ontstaan uit het samengaan van beide leerlingenstromen, is de verdere ontwikkeling van het toetsbeleid (studiethema in dit schooljaar) een belangrijke aanvulling op de didactiek van leraren. Genuanceerde benadering van leerlingprestaties komt ten goede aan onder- en bovenpresteerders. Beide groepen leerlingen waarderen de mogelijkheden die de school hen biedt en dat zijn er vele. Spectaculair zijn de mogelijkheden voor de bovenpresteerders. Daarvoor is de vorming in een ver land een deel van het verhaal. Ook op hun thuisbasis kunnen ze vele keuzes maken die aan hun mogelijkheden tegemoet komen. Het enthousiasme van leerlingen en hun leraar voor debating draagt bijvoorbeeld bij aan de sociale vorming, weerbaarheid en assertiviteit van leerlingen. Keuzes kunnen leerlingen verdienen en dat geeft vervolgens een voorrecht. Wanneer ze in klas 6 gemiddeld 7,5 of een hogere waardering behalen, kunnen ze lid worden van Socrates en krijgen daarmee toegang tot een netwerk van goed presterende leerlingen in Nederland en Vlaanderen. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013, gegevens Duo) Nederlands 7,17 Engels 7,78 Wiskunde 8,22 Gemiddelde avo-vakken 7,61 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In het aanmeldingsformulier noemt Wolfert Tweetalig de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de onderwijsaanpak die ze nastreeft: afwisseling van effectieve werkvormen; leerkrachtvaardigheden; buitencurriculaire activiteiten. 8

9 In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Wolfert Tweetalig geeft de collega s uitgebreid de mogelijkheid tot professionalisering. In samenwerking met de Universiteit Leiden is er een cursus aangeboden om te komen tot een andere vorm van lessen ontwerpen, genoemd UVAL. In deze aanpak wordt uitgegaan van deel- en heeltaken. Deze aanpak moet leiden tot effectievere werkvormen. Daarnaast vindt er een professionaliseringsslag plaats op het gebied van digitalisering in het onderwijs. Alle collega s wordt de mogelijkheid geboden om zich te specialiseren tot Certified Google Trainer. Wolfert Tweetalig blinkt uit door allerlei extracurriculaire activiteiten, op zowel internationaliseringsgebied als op het gebied van kunst en cultuur. De verschillende geledingen van Wolfert Tweetalig bewaken nauwgezet hun kwaliteit en rapporteren daarover aan de schoolleiding. De schoolleiding doet op haar beurt iedere herfst verslag over het gevoerde beleid en de bereikte resultaten aan het Rotterdams overkoepelend bestuur BOOR. De evaluaties door de school richten zich op de examenresultaten van verschillende secties, maar ook bijvoorbeeld op de buitenlandstages. Evaluatie van positieve of negatieve effecten vraagt om nadere informatie over mogelijke oorzaken. De weg naar het resultaat is dan in discussie en didactische aspecten worden vervolgens tegen het licht gehouden om betere resultaten te kunnen behalen. Methodisch materiaal betrekt de school als het kan uit een ander Engelstalig buitenland (Best of another World als variatie op Best of both Worlds). In klassen 5 en 6 komt toch weer veel Nederlands methodisch materiaal aan de orde, om de leerlingen voor te bereiden op het centraal examen. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In het aanmeldingsformulier noemt de school de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de wijze waarop ze is georganiseerd: professionalisering van het personeel; ouderbetrokkenheid; het uitdragen van excellentie. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Jaarlijks worden vele uren besteed aan het professionaliseren van het personeel: digitalisering, sociale media, activerende didactiek, CLILvaardigheden. De ouderbetrokkenheid is groot. Er is een grote en actieve oudervereniging (met een link naar de medezeggenschapsraad); alle onderbouwklassen hebben minimaal twee contactouders. Avonden georganiseerd voor de ouders worden druk bezocht, onder andere tafeltjesavonden, Food Fair, lezingen. Wolfert Tweetalig staat in groot Rotterdam bekend als een school waar zeer goed gepresteerd moet worden en waar veel van de leerlingen wordt verwacht. Dit excellentiebeleid schrikt ouders ook wel eens af en ze durven 9

10 dan niet voor onze school te kiezen. Ieder schooljaar begint voor de leraren met een bijeenkomst waarin de didactische verwachtingen voor het nieuwe jaar gepresenteerd worden. Daarna volgt een studiedag over een centraal gekozen thema (dit jaar was dat toetsbeleid), waarin onder meer gastsprekers aan het woord komen. Voorts is er een sparring school waarmee na de eerste ervaringen praktische kwesties kunnen worden besproken. Voor excellentie moeten leerlingen veel doen. In eerste aanleg zijn in de onderbouw de GUTS-lessen (gedifferentieerd uitdagen van talent op school) vaak noodzakelijk om het ambitieuze schoolprogramma te kunnen volgen. Dat kunnen lessen zijn met elementen waarin talenten opgespoord worden, maar ook lessen waarin deficiënties worden ondervangen. In GUTS-lessen probeert de school tevens om leerlingen niet tevreden te laten zijn met minimale prestaties. Leerlingen worden uitgedaagd hogere eisen aan zichzelf te stellen. Het accent op talentontwikkeling van iedere leerling is betrekkelijk nieuw, zeker voor ouders. Een speciale ouderavond over dit onderwerp vond brede waardering bij de ouders. Heel goed. Vaak wordt alleen geïnvesteerd in zwakke punten, nu dus op sterke punten. Vorig jaar stroomde een relatief grote groep leerlingen van de havo-afdeling door naar vwo 2. De begeleidende leraren schrijven dit grotendeels toe aan de GUTSbenadering. Niet alleen leerlingen worden geprikkeld om hoge resultaten te halen. De school stelt ook hoge eisen aan leraren. 85% is in het bezit van een eerstegraads bevoegdheid en heeft vaak ervaring in het buitenlands onderwijs. Leraren zijn zelf verantwoordelijk voor het op peil houden van kennis van hun vak en het niveau van hun didactisch handelen. Indirect worden leraren geprikkeld zichzelf uit te dagen. De school heeft al veel externe contacten, maar als Academische Opleidingsschool komen er veel stagiairs in de school. De begeleiding van deze studenten vereist van leraren een universitair denkniveau en soms de bereidheid de eigen praktijk kritisch onder de loep te nemen. 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) In het aanmeldingsformulier is aan Wolfert Tweetalig gevraagd of ze een uitgewerkt systeem kent voor periodieke analyse van opbrengsten op verschillende niveaus: leerling, (jaar)groep, vakgebied, docent. De school geeft aan daarover te beschikken. In de aanmelding omschrijft de school dit systeem als volgt. Cito-VAS, leerjaar 1, 2 en 3: analyses van de uitkomsten worden tot op individueel niveau besproken. Diataal, leerjaar 1, 2 en 3: idem. Na elke periode worden er rapport-klassenbesprekingen gehouden en indien 10

11 nodig wordt ingegrepen. Rapport- en examenresultaten wordt tijdens team- en vakgroepvergaderingen geagendeerd. Vakgroepvoorzitters leggen verantwoording af tegenover het hun toegewezen directielid. Wolfert Tweetalig beschikt over een onderzoeksteam (Academische Opleidingsschool). Dit team doet onderzoek naar onder andere prestatieverschillen tussen jongens en meisjes, aannamebeleid, didactiek. Dit jaar en de komende jaren doen twee aio s onderzoek naar leerlingprestaties en docentgedrag. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school onder meer aandacht besteed aan de relatie tussen haar aanpak en de resultaten die ze boekt. Een recente ontwikkeling is dat er afspraken worden gemaakt met leerlingen over de minimumresultaten die de school van de leerlingen verwacht. Dit gebeurt vooralsnog alleen in de onderbouw. Leerlingen moeten minstens een 7 halen. Effecten in havo zijn wat sterker dan in vwo, omdat bij de havoleerlingen wat meer rek zit. Een interessant nieuw onderwerp is een onderzoek van twee aio s die een relatie proberen te leggen tussen het gedrag van leraren en de prestaties van leerlingen. Het is een voorbeeld van de ambitie van de school om te blijven streven naar verbetering van onderwijs, waarbij leraren bereid zijn zich kwetsbaar op te stellen en zo nodig aan veranderingen mee te werken. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding noemt de school het volgende voorbeeld van een aantoonbaar geslaagde interventie die de school naar aanleiding van de periodieke analyses heeft toegepast. De lessentabellen zijn aangepast naar aanleiding van uitkomsten cito en Diataal. Het aannamebeleid is aangepast naar aanleiding van onderzoek. Combinatie NIO en citoscore en percentielen; nieuwe motivatietoets ingevoerd NVP-J. Het toetsbeleid binnen Wolfert Tweetalig is volop in ontwikkeling, voornamelijk op basis van RTTI en de Taxonomie van Bloom. Met kracht bevordert de school GUTS. Een praktisch gevolg is dat het aantal tweede klassen havo afneemt en het aantal tweede klassen vwo met een zelfde aantal toeneemt. Dit past bij het streven van de school in de onderbouw afspraken met leerlingen te maken om hun resultaten naar een waardering van 7 punten te brengen. Leerlingen kunnen binnen de afdeling vele eigen keuzes maken, maar die zijn gebonden aan de begeleiding van leraren die eisen stellen aan de uitwerking. (niet alleen vooraf, maar ook tijdens de uitwerking blijven leraren de ontwikkelingen volgen). De leerlingen ervaren vrijheid in gebondenheid die tot resultaat leidt. 11

12 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld van de wijze waarop kennisdeling en ontwikkeling binnen de school worden vormgegeven. Ontwikkeling op het gebruik van digitale hulpmiddelen: MacBook/Google Werkgroep heeft keuzes gemaakt. Dit jaar hebben alle betrokken docenten op de woensdagmiddag de plicht aanwezig te zijn om zich te bekwamen in het gebruik van MacBook en het opstellen van GUTS-lessen. Leerjaar 1 is de doelgroep; het resultaat is boven verwachting. Een enkele vakgroep blijft iets achter in ontwikkeling. Maar ook daar is het vertrouwen aanwezig dat het vooraf gestelde niveau gehaald gaat worden. Als belangrijkste thema s binnen het professionaliseringsbeleid noemt de school in de aanmelding de volgende. Digitalisering. Activerende didactiek. Content Language Integrated Learning. De digitalisering heeft een impuls gekregen door de laptops in de aanvangsklassen. Leraren en leerlingen waarderen de nieuwe mogelijkheden. Met etwinning komt veel informatie beschikbaar over de mogelijkheden van keuze en inhoud van internationalisering op andere scholen. Didactiek staat permanent in de belangstelling. In het voorgaande zijn diverse voorbeelden genoemd. De onderwerpen variëren van de eigen verantwoording van leraren om hun kennis op peil te houden, van stimulering door de schoolleiding om de didactiek te verbeteren, tot bijval van ouders voor de veranderingen. Er zijn meer dan genoeg prikkels voor leraren om hun vakkennis op peil te houden. Belangrijker nog is de motivatie die de leraren tonen om hier energie in te steken. Het vwo van Wolfert Tweetalig heeft zich onderworpen aan een visitatie van het Europees Platform internationaliseren in onderwijs. De uitkomst was dat de school voldoet aan de Standaard tto havo/vwo. De waardering over de vijf kenmerken was als volgt. Kenmerk 1 (resultaten) meer sterk dan zwak. Kenmerk 2 (voldoende tijd) overwegend sterk. Kenmerk 3 (curriculum) overwegend sterk. Kenmerk 4 (internationale oriëntatie) overwegend sterk. Kenmerk 5a (pedagogisch-didactisch handelen) meer sterk dan zwak. Kenmerk 5b Het pedagogisch didactisch handelen van docenten Engels bevordert de verwerving van het Engels door de leerlingen en vormt de basis van een ondersteunend werkklimaat. In het schooljaar wordt dit onderzoek herhaald. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2013 en Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Medewerkertevredenheid Gemiddelde score school 7,5 Landelijke score - Oudertevredenheid 7,5 - Leerlingtevredenheid 7,0-12

13 In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De uitkomsten van deze peilingen worden gepresenteerd aan het personeel en de ouders en besproken in de verschillende gremia van de school. Als er een goed functionerende leerlingenraad is, worden de uitkomsten ook met de leerlingen besproken. Anders gebeurt een en ander via klankbordgroepen van leerlingen. Kritiekpunten worden besproken, behandeld en indien mogelijk en financieel haalbaar ook verholpen c.q. aangepast. Stappen: opknappen gebouw, toiletten, wifi-installatie, aanpassen website, Facebook, informatiebulletin voor ouders en leerlingen, invoering van onder andere wiskunde D, drama, Chinees als examenvak. De leraren waarderen hun werk in de school met 7,0. Tussen de achttien gewaardeerde onderdelen zijn de arbeidsomstandigheden met 4,9 een dieptepunt. Hierin spelen de beperkte mogelijkheden van het onderwijsgebouw een grote rol. Uitgesproken positief zijn medewerkers over het pedagogisch klimaat in de school en de rol van de leiding. Medewerkers hebben veel waardering voor het klimaat waarin ze kunnen werken (7,6) en daarin wijken ze in positieve zin af van andere scholen binnen de grote Rotterdamse organisatie van BOOR. Met een waardering van 7,9 zijn de ouders zeer tevreden over het onderwijs in de school. 88% zou andere ouders aanraden met hun kinderen naar deze school te komen. Toch zou een groot deel van de (veeleisende) ouders graag zien dat de leerlingen bij gedrags- en/of leerproblemen nog meer aandacht en begeleiding van hun leraren zouden krijgen (6,3). Op dit moment is er geen functionerende leerlingenraad. De klankbordgroepen geven in de plaats daarvan genoeg reacties om wensen van leerlingen te laten doorklinken. In mei 2014 was de waardering van de leerlingen 7,0. Sfeer en veiligheid krijgen hoge waarderingen. De leerlingen zijn en blijven veeleisend, want ondanks het zeer uitgebreide schoolprogramma en de daarin aangebrachte differentiatie, vindt slechts 78% van de leerlingen dat ze voldoende uitgedaagd worden. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Het uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) Volgens de aanmelding kent Wolfert Tweetalig een excellentiegebied waarop de focus wordt gelegd. De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. In de onderbouw focus op extra talen: Spaans en Mandarijn, GUTS, deelname Public Speaking. In de bovenbouw focus op N-profielen: extra mogelijkheden voor leerlingen om 13

14 deel te nemen aan universitaire projecten, debating, olympiades et cetera. De aandacht voor het excellentiegebied is gericht op alle leerlingen van de school. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school aandacht besteed aan haar excellentiebeleid. Samengevat ligt de excellentie van Wolfert Tweetalig erin dat de leerlingen aan het eind van hun schoolloopbaan andere mensen zijn geworden. De ervaring is dat met name de internationale stage daarbij zeer vormend is. Vanuit het vervolgonderwijs krijgt de school terug dat haar leerlingen zich goed kunnen presenteren. Leerlingen zoeken ook na Wolfert nog naar uitdaging, bijvoorbeeld door de keuze voor twee (dubbele) studies. De school stelt hoge eisen aan leerlingen door een sterk verbreed vakkenpakket en extra (internationale) activiteiten. Ook aan leraren stelt de school hoge eisen; zo mogelijk stelt ze de beste leraren aan met voor de talen een buitenlandse achtergrond. Een van de algemene doelstellingen is opvallend geformuleerd als het verkrijgen/behouden van de status Excellente School. In hogere klassen valt de zelfbewuste houding van de leerlingen nog sterker op. Leerlingen kunnen zich vlot uitdrukken in het Engels en bovendien hebben ze de ervaring dat hun gesprekspartners hen serieus nemen in hun expressie in de vreemde taal. Ook in hun presentaties in het Nederlands klinkt dat zelfbewustzijn door. Oefening in het debatteren is daar niet vreemd aan. Als Academische Opleidingsschool is Wolfert Tweetalig mede-uitvoerder van het World Teacher Programme van de Universiteit Leiden. Het WTP is opgericht in samenwerking met het Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding en Nascholing (ICLON) met als doel tweetalige en internationaal georiënteerde docenten op te leiden. De begeleiding betreft leraren die de eerstegraads opleiding volgen. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding stelt de school dat het gebied respectievelijk de gebieden waarop de school uitblinkt, wordt/worden erkend door externe partijen (bijvoorbeeld andere scholen, ouders of andere partners). De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. Ouders kiezen bewust voor onze school vanwege het aanbod. Wolfert Tweetalig wordt vaak uitgenodigd om te spreken over de aanpak op school. Goede prestaties gekoppeld aan veel kunst en cultuur en niet te vergeten het internationaliseringsprogramma. Onze oud-leerlingen zijn nog steeds zeer betrokken en laten blijken veel aan onze opleiding te hebben gehad. Inmiddels heeft een groep alumni een stichting opgericht om het mogelijk te maken intelligente leerlingen met minder draagkrachtige ouders toch onze opleiding te laten volgen. Wolfert Tweetalig wordt regelmatig benaderd door de Universiteit Leiden om mee te werken met pilots op het gebied van docent- en leerlingontwikkeling. Wolfert Tweetalig wordt ook vaak benaderd door culturele instellingen om medewerking te verlenen bij projecten. De herkenbaarheid van het excellentiegebied blijkt volgens de aanmelding verder 14

15 uit: externe bezoekers specifiek gericht op dit gebied; deelname aan een netwerk dat betrekking heeft op dit gebied; verworven projectgelden op dit gebied; vermelding in publicatie(s) over dit gebied. Alle leerlingen waarmee de delegatie sprak waren positief over hun school en gedroegen zich als ware ambassadeurs. Overigens maken enkele leerlingen duidelijk dat ze soms door toeval op school zijn ingeschreven en daar nu heel gelukkig mee zijn. Oud-leerlingen voelen zich betrokken bij hun voormalige school. Bij officiële momenten in de school zijn ze vertegenwoordigd. De school kan een beroep op hen doen bij keuze voor profielen of voor verdere opleidingen. Zij zijn graag bereid hun ervaringen te delen en voorlichting te geven. De school probeert de ouders mee te nemen in de mogelijkheden en de ontwikkelingen in de school. ApPARENTly is de ouderkrant waarin de neerslag is opgenomen van contacten die de school met de ouders heeft gelegd. Ouders geven in dit blad ook spontaan reacties op algemene ontwikkelingen in het onderwijsveld en op de informatie die ze van school of hun kinderen krijgen. De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van het Wolfert Tweetalig onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van vier referenten kreeg de jury een reactie. Een van de referenten staat nabij de school. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de school onderwijs op hoog niveau biedt, dat ze een voortrekker is in de examenpilot Chinees en dat het tto van goede kwaliteit is. Alle referenten onderschrijven dat Wolfert Tweetalig een excellente school is. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) Wolfert Tweetalig heeft plannen om haar excellentiefocus in de toekomst verder te versterken. De school beschrijft deze plannen in haar aanmeldingsformulier als volgt. Het programma GUTS doorontwikkelen tot aan de bovenbouw. Bredere samenwerking met de Erasmusuniversiteit, ook voor leerlingen van het derde leerjaar. Oriëntatie in het buitenland om meer digitale en authentieke lesmaterialen te vinden. Volgens de aanmelding sluiten de plannen op de volgende wijze aan op specifieke behoeften van (groepen) leerlingen. Alles wat ontwikkeld wordt, staat in het teken van de missie van de school. Deze missie staat centraal voor ouders, leerlingen en school. In de aanmelding is de aansluiting op de door de school gehanteerde didactische aanpak als volgt beschreven. In ons nieuwe meerjarenplan wordt specifiek aandacht besteed aan de 21st century skills, internationalisering, academische statuur, GUTS, tegengaan van de zesjescultuur. 15

16 Naar aanleiding van het meerjarenbeleidsplan worden jaar-activiteitenplannen gemaakt welke jaarlijks geëvalueerd worden. De voorlopige resultaten van GUTS zijn positief. Uitbreiding van deze werkwijze naar hogere klassen is een aantrekkelijk perspectief. Leraren willen hun beeld aanscherpen van vorderingen van een groep en de individuele leerlingen daarin. Daarom staat dit jaar het thema toetsen centraal voor alle leraren. Het gaat dan niet slechts om het vaststellen van feiten, maar om vanuit een goede analyse leerlingen te prikkelen hun prestaties te verhogen. Onder de behaalde resultaten valt het hoge niveau op waarop het IB-diploma wordt behaald. Het meerjarenschoolplan voor geeft richting aan de toekomstige ontwikkelingen, wat een bestendiging en uitbouw van de huidige kwaliteit moet waarborgen. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury Wolfert Tweetalig, afdeling vwo, heeft zich in 2014 opnieuw kandidaat gesteld nadat ze in 2013 het predicaat niet heeft verworven. Wolfert Tweetalig (vwo) mag dan behoren tot de oudste generatie tweetalige scholen in Nederland, de dagelijkse praktijk is volop in beweging en geladen met ambities van leraren, leerlingen en ouders. Deze ambities weet de school om te zetten in een aantrekkelijke en succesvolle praktijk. Kernpunt van het onderwijs is de internationale oriëntatie, met als accent het talenonderwijs en Engels als dominant vak. Het onderwijs in vooral de Engelse taal is het vliegwiel voor allerlei activiteiten van leerlingen in het buitenland, waar de leerlingen hun taalkennis kunnen toepassen en waar ze nog vloeiender de vreemde taal leren gebruiken. Met de taal als onmisbaar instrument kunnen de leerlingen activiteiten ondernemen die hun sociale vorming bevorderen en die hun zelfstandigheid ten goede komen. Voor de gebruikelijke vo-examenvakken behalen de leerlingen cijfers op een gemiddeld of iets hoger niveau, waarbij de school strenge regels hanteert bij het schoolexamen. Bij de interpretatie van de resultaten is het noodzakelijk de achtergrond van de leerlingen in ogenschouw te nemen. De helft heeft een buitenlandse achtergrond en een deel van hen stroomt zelfs tussentijds in (rechtstreeks uit het buitenland of van de Internationale Schakelklassen, ISK). De laatste groep ondervindt uiteraard moeilijkheden om te voldoen aan de examencriteria voor het vak Nederlands. Op tweetaligheid ligt een accent, maar het gebruikelijke examenpakket maakt in de vraagstelling gebruik van de Nederlandse taal. De school begeleidt de leerlingen met extra steunprogramma s, maar voor Nederlands liggen de resultaten van die specifieke groep ongeveer 0,5 16

17 lager dan van de overige leerlingen. Bij gelijke uitslagen als in andere scholen hebben leraren en leerlingen door de omstandigheden toch een bijzondere prestatie geleverd. Afgezien van de omgang met deze algemene problemen hebben docenten allerlei didactische initiatieven genomen om de leerlingen tot goede prestaties te prikkelen. Het programma GUTS (gedifferentieerd uitdagen van talent op school) in de onderbouw is daarvan een goed voorbeeld. Behalve talentontwikkeling is de gedachte achter deze lessen dat ze de intrinsieke motivatie voor school kunnen bevorderen. De schoolleiding heeft evenzeer aandacht voor een optimale didactiek. Voorbeelden zijn de didactische overwegingen voor alle leraren aan het begin van het schooljaar, de studiedagen die daaruit voortkomen en de discussies met een andere school die gelijksoortige programma s uitvoert. Ondanks de hoge eisen die de school aan haar leerlingen stelt door een ambitieus en breed programma met een groot aantal contacturen per week, volgen de leerlingen trouw hun programma. Ze hebben waardering voor het onderwijs. Dat ze het werkklimaat hoog waarderen, zal hen steunen bij de taken waarvoor ze staan. Het schoolprogramma is aantrekkelijk. Leerlingen en hun ouders waarderen dat zeer. Leraren ervaren enthousiasme bij leerlingen, en het prettige pedagogisch klimaat zet leraren aan om persoonlijk en als team onderwijskundig op een hoog niveau te functioneren. Ambities en een breed programma dat leerlingen zelfs gedeeltelijk in de vakanties uitvoeren, leggen ook een zekere druk op de leerlingen. Beoordeling van de school op basis van een vergelijking met het gemiddelde van andere Nederlandse vo-scholen, doet de school te kort. De resultaten zijn goed, het tweetalig onderwijs is traditioneel sterk, leerlingen, leraren en ouders waarderen het schoolklimaat, en het onderwijsaanbod is bijzonder breed. Door die breedte ondergaan de leerlingen een vorming rond hun talen en hun persoonlijke talenten, die hen verandert in zelfbewustere mensen. Zij doen kennis en vaardigheden op, verkennen letterlijk en figuurlijk grenzen en zijn daarmee sterker toegerust voor een vervolgstudie en participatie in de maatschappij. Alles overziende is de jury van oordeel dat Wolfert Tweetalig op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (vwo) 2014 toekomt. 17