2. Bij brief van 5 september 2011 heeft Verkoper het Commissariaat informatie verstrekt.

Transcriptie

1 Sanctiebeschikking Kenmerk: 27566/ Betreft: verkoop boeken door Verkoper via Sanctiebeschikking van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna: Wvbp) door [.] (hierna: Verkoper) via de website A. Verloop van de procedure Correspondentie Verkoper 1. Bij brieven van 11 augustus 2011 (kenmerk: 25857/ ) en 2 september 2011 (kenmerk: 25857/ ) heeft het Commissariaat Verkoper verzocht informatie te verstrekken over de verkoop van boeken via de website 2. Bij brief van 5 september 2011 heeft Verkoper het Commissariaat informatie verstrekt. 3. Bij brieven van 14 september 2011 (kenmerk: 25857/ ), 13 oktober 2011 (kenmerk: 25857/ ), 7 november 2011 (kenmerk: 25857/ ), 9 februari 2012 (kenmerk: 25857/ ) en 28 februari 2012 (kenmerk: 25857/ ) heeft het Commissariaat Verkoper om aanvullende informatie verzocht. 4. Bij brieven van 19 september 2011, 24 oktober 2011, 10 november 2011 en 5 maart 2012 heeft Verkoper het Commissariaat aanvullende informatie verstrekt. 5. Bij brief van 12 juni 2012 (kenmerk: 27566/ ) heeft het Commissariaat Verkoper op de hoogte gesteld van het voornemen tot het opleggen van een bestuurlijke boete van ,- wegens overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp en is Verkoper uitgenodigd voor een hoorzitting. 6. Op 9 juli 2012 heeft een hoorzitting plaatsgevonden, waarin Verkoper zijn zienswijze mondeling naar voren heeft gebracht. Het verslag van de hoorzitting is als bijlage bij deze sanctiebeschikking gevoegd. Correspondentie bol.com 7. Bij brief van 14 september 2011 (kenmerk: 25857/ ) en per berichten van 7 december 2011 en 16 januari 2012 heeft het Commissariaat bij bol.com B.V. (hierna: bol.com) informatie opgevraagd over de verkoop van boeken door Verkoper via de website van bol.com.

2 8. Bij brief van 21 september 2011 en per bericht van 11 januari 2012 heeft bol.com op bovengenoemd verzoek gereageerd. 9. Bij brief van 19 januari 2012 (kenmerk: 25857/ ) heeft het Commissariaat bovengenoemde informatie gevorderd. 10. Per bericht van 31 januari 2012 heeft bol.com de gevraagde informatie aan het Commissariaat verstrekt. B. Feiten 11. Met een verkoopaccount voor particulieren is het mogelijk om tweedehands boeken, dvd s, cd s, Blu-rays, vinyl en consolegames, te verkopen via het onderdeel van de website van bol.com voor tweedehands artikelen. Sinds juli 2012 kunnen ook zakelijke verkopers 1 via bol.com bovengenoemde tweedehands artikelen en tevens nieuwe artikelen verkopen. 12. Onder de naam A-Riklin heeft Verkoper ten minste in de maanden juli en augustus 2011 via de website van bol.com diverse boeken als tweedehands aangeboden voor een prijs die afwijkt van de door de uitgever vastgestelde prijs. Voor de conditie van de boeken werden omschrijvingen gehanteerd als Als nieuw en Nieuw en ongelezen exemplaar!! en omschrijvingen van soortgelijke strekking. 13. Verkoper heeft onder meer een nader aangeduid groot aantal boeken verkocht voor een andere prijs dan de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. In de bijlage bij dit besluit is een overzicht opgenomen met de desbetreffende titels en bijbehorende vaste prijzen, de door Verkoper toegepaste verkoopprijzen en verkoopaantallen. 14. Op 2 augustus 2011 is bij Verkoper via de website van bol.com een tweetal testaankopen gedaan. Dit betrof de boeken Het huis waar jij van hield van Tatiana de Rosnay en Blauwe maandag van Nicci French. Het boek Het huis waar jij van hield is verkocht voor een prijs van 16,95 in plaats van voor de vaste prijs van 18,95. Het boek Blauwe maandag is verkocht voor een prijs van 15,75 in plaats van voor de vaste prijs van 19,95. Beide boeken zijn nieuw en onbeschadigd. C. Informatie Verkoper 15. Verkoper is eigenaar van een tabakswinkel en heeft daarnaast via het onderdeel van de website van bol.com dat is bestemd voor de verkoop van tweedehandsboeken, boeken verkocht. Zulks door middel van een particulier verkoopaccount met gebruikersnaam A- Riklin. 1 Om als zakelijke verkoper bij bol.com te kunnen worden geregistreerd, dient de verkoper onder andere te zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en over een btw-nummer te beschikken

3 16. Het betreft nieuwe boeken die Verkoper op kleine schaal inkoopt bij verschillende leveranciers. De aanduidingen Als nieuw en Nieuw en ongelezen exemplaar!!, zoals is vermeld bij de conditie van de boeken op de website van bol.com, geeft aan dat het nieuwe en ongelezen exemplaren van boeken betreft. Desalniettemin kan er volgens Verkoper een kleine beschadiging op de boeken zitten. 17. Verkoper vraagt zich af waarom bol.com de verkoop door derden via haar website toestaat als hiermee de Wvbp wordt overtreden. Van een grote organisatie als bol.com mag worden verwacht dat zij verkopers waarschuwt voor mogelijke overtredingen van de Wvbp. Bovendien is het Verkoper gebleken dat meerdere boekverkopers via de website van bol.com boeken beneden de vaste boekenprijs te koop aanbieden. 18. Het is daarnaast onduidelijk wat de vaste prijs is voor de verschillende boeken die Verkoper via bol.com te koop aanbiedt. Immers, ook de bedrijven waar Verkoper boeken inkoopt, hanteren prijzen die afwijken van de vaste boekenprijs. 19. Verkoper was niet op de hoogte van het bestaan van de Wvbp. Ook is het nooit de intentie van Verkoper geweest om de wet te overtreden. Om die reden heeft Verkoper de boekverkoop via bol.com direct beëindigd na het verzoek om informatie van het Commissariaat. 20. Inmiddels heeft bol.com een onderdeel van haar website beschikbaar gesteld voor de zakelijke verkoop van onder andere nieuwe boeken. Via dit onderdeel van de website verkoopt Verkoper thans boeken tegen de vaste boekenprijs. Daarnaast biedt Verkoper enkele andere artikelen te koop aan. 21. Verkoper verzoekt het Commissariaat, gelet op al het bovenstaande, af te zien van het opleggen van een bestuurlijke boete en te volstaan met het geven van een waarschuwing. D. Juridisch kader 22. In de bijlage bij dit sanctiebesluit zijn de relevante wetsartikelen vermeld. E. Overwegingen Commissariaat 23. Ingevolge artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp is de verkoper gehouden bij de verkoop van boeken in de Nederlandse en Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. In bepaalde in het Besluit vaste boekenprijs geregelde gevallen kan op de vastgestelde prijs korting worden gegeven. 24. Ingevolge het bepaalde in artikel 1, onderdeel b, sub 5, Wvbp vallen boeken die reeds eerder door eindafnemers bij een verkoper zijn gekocht en op enigerlei wijze zijn gebruikt, buiten de reikwijdte van de wet

4 25. Artikel 1, onderdeel h, Wvbp definieert de verkoper als degene die door de uitgever in het handelsverkeer gebrachte boeken verkoopt aan eindafnemers. Volgens artikel 1, onderdeel j, is de eindafnemer degene aan wie de verkoper de boeken voor eigen gebruik verkoopt. 26. Krachtens het bepaalde in artikel 6, eerste lid, onderdeel a, Wvbp is de verkoper niet gehouden de door de uitgever vastgestelde prijs toe te passen indien de boeken beschadigd zijn en dit bij verkoop duidelijk wordt vermeld. 27. Het Commissariaat stelt vast dat Verkoper in de maanden juli en augustus 2011 via het onderdeel van de website van bol.com dat bestemd is voor de verkoop van tweedehandsboeken, een nader aangeduid groot aantal boeken heeft verkocht voor een lagere prijs dan de vaste prijs die door de uitgever is vastgesteld. Tevens heeft Verkoper in genoemde periode via genoemde website een nader aangeduid aantal boeken verkocht voor een hogere prijs dan de vaste prijs die door de uitgever is vastgesteld. Ten aanzien van de titels waarvoor in de maanden juli en augustus 2011 actieprijzen van toepassing zijn geweest, heeft het Commissariaat geconstateerd dat ook ten aanzien van deze actieprijzen afwijkende verkoopprijzen zijn gehanteerd. 28. Het Commissariaat ziet zich gesteld voor de vraag of in de voorliggende situatie sprake is van een wettelijke uitzondering op de verplichting om de vaste boekenprijs toe te passen. 29. In de memorie van toelichting bij de Wvbp is in de artikelsgewijze toelichting op artikel 1, onderdeel b, Wvbp onder meer het volgende overwogen: De wet is evenmin van toepassing op antiquarische boeken en tweedehandsboeken. Onder tweedehandsboeken worden verstaan boeken die tenminste éénmaal door een boekverkoper aan een eindafnemer zijn verkocht en door de eindafnemer op enigerlei wijze zijn gebruikt. 2 De toevoeging <<voor eigen gebruik>> houdt in dat een eindafnemer niet geacht wordt tot doorverkoop van het gekochte boek ( ) over te gaan. In het geval dat een eindafnemer een eerder gekocht exemplaar uit eigen bezit wil afstoten door verkoop, geldt dit exemplaar als tweedehands, omdat het al ten minste éénmaal door een verkoper aan een eindafnemer is verkocht en door de eindafnemer in gebruik genomen. In het uitzonderlijke geval dat de betrokken eindafnemer gekochte, maar niet in gebruik genomen boeken ( ) als nieuw zou willen verkopen aan eindafnemers, treedt hij op als verkoper en is de door de uitgever of importeur vastgestelde vaste prijs van toepassing. 3 2 Kamerstukken II, , ; nr. 9, p Kamerstukken II, , ; nr. 9, p

5 30. Het Commissariaat stelt voorop dat uit de enkele omstandigheid dat Verkoper boeken verkocht via het onderdeel van de website van bol.com dat bestemd is voor de verkoop van tweedehandsboeken, niet vanzelfsprekend volgt dat deze boeken als tweedehands zijn aan te merken in de zin van artikel 1, onderdeel b, sub 5, Wvbp. Gelet op hetgeen is aangegeven in de memorie van toelichting zoals hierboven geciteerd, volgt reeds uit de omstandigheid dat Verkoper de boeken als nieuw heeft verkocht aan eindafnemers, dat Verkoper optrad als verkoper in de zin van de Wvbp en dientengevolge de vaste boekenprijs diende toe te passen. Overigens is het Commissariaat verder niet gebleken dat Verkoper de gekochte boeken als eindafnemer in gebruik heeft genomen. Dit gezien de verklaring van Verkoper dat de boeken die hij via bol.com verkoopt nieuwe boeken betreffen, de staat van de door het Commissariaat ontvangen testaankopen en het grote aantal verkochte boeken. 31. De stelling dat enkele boeken beschadigingen kunnen vertonen doet aan het voorgaande niet af. Niet ter discussie staat dat de bij wijze van testaankoop gekochte boeken niet kunnen worden aangemerkt als beschadigd in de zin van artikel 6, eerste lid, onderdeel a, Wvbp. Bovendien worden de boeken als nieuw verkocht. Daarnaast stelt artikel 6, eerste lid, onderdeel a, Wvbp als voorwaarde dat bij verkoop van beschadigde boeken duidelijk wordt vermeld dat de boeken beschadigd zijn. Nu niet is vermeld dat de boeken beschadigd zijn, kan ook om die reden geen beroep gedaan worden op de genoemde uitzondering. 32. Naar het oordeel van het Commissariaat heeft Verkoper, nu hij als verkoper gehouden is de vaste prijs toe te passen en dat niet heeft gedaan bij het verkopen van boeken, artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp overtreden. F. Bestuurlijke boete 33. Op grond van artikel 17 Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde in artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp een bestuurlijke boete opleggen. 34. Voor de vaststelling van de hoogte van de bestuurlijke boetes hanteert het Commissariaat, met inachtneming van het in artikel 18 Wvbp neergelegde boetemaximum en op grond van de Beleidslijn sanctiemaatregelen vaste boekenprijs 2011 (hierna: de Beleidslijn), drie boetecategorieën met bijbehorende bandbreedtes. De plaatsing van een overtreding in een boetecategorie is afhankelijk van de aard, ernst en voor zover relevant de duur van de overtreding. 35. Gelet op het aantal boeken bij verkoop waarvan Verkoper niet de vaste prijs heeft toegepast, alsmede het aantal titels waarop de overtreding betrekking heeft, is in de onderhavige kwestie sprake van een ernstige overtreding als bedoeld in artikel 1.7 van de Beleidslijn. De boeken die Verkoper boven de vaste prijs heeft verkocht heeft het Commissariaat hierbij buiten beschouwing gelaten. Bij een ernstige overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp geldt op grond van artikel 1.5 van de Beleidslijn voor de te hanteren boete een bandbreedte van 5.000,- tot ,

6 36. Bij de vaststelling van de hoogte van de boete wordt in beginsel uitgegaan van het midden van die bandbreedte. Daarna wordt de hoogte van de boete binnen de bandbreedte van deze boetecategorie aan de hand van de in artikel 1.7 genoemde omstandigheden verhoogd of verlaagd. 37. Boeteverhogende omstandigheden zijn gelegen in het grote aantal titels waarbij door Verkoper niet de vaste prijs is toegepast en in het feit dat in de maanden juli en augustus 2011 een zevental van deze titels voorkwam in de top 10 van De Bestseller 60 van de Stichting CPNB. 4 Tevens is als boeteverhogende omstandigheid aan te merken de lange duur van de overtreding. 38. Een boeteverlagende omstandigheid is gelegen in het aantal verkochte boeken. 39. Ten aanzien van de verklaring van Verkoper die erop neerkomt dat hij niet op de hoogte was van de geldende vaste prijzen, overweegt het Commissariaat als volgt. De omstandigheid dat de bedrijven waarvan Verkoper boeken afneemt naar hij stelt niet de vaste boekenprijs toepassen en tevens via bol.com verkopen, betekent niet dat de voorliggende overtreding Verkoper niet kan worden verweten. Dat een verkoper ter goede trouw heeft gehandeld, ontslaat hem immers niet van de verplichting de Wvbp na te leven. 5 Volgens de vaste beschikkingenpraktijk van het Commissariaat behoort bekendheid met de regelgeving en de juiste toepassing hiervan tot de eigen verantwoordelijkheid van de desbetreffende verkoper. Vaste prijzen en eventuele bijzondere prijzen zijn bovendien voor een ieder via de daartoe bestemde website van het Commissariaat te raadplegen. Dat Verkoper middels een zogenaamd particulier verkoopaccount boeken heeft verkocht maakt dit niet anders. Uit het gebruik van een particulier verkoopaccount volgt volgens het Commissariaat overigens ook niet dat Verkoper niet als verkoper in de zin van artikel 1, onderdeel h, Wvbp heeft gehandeld bij de verkoop van bovengenoemde boeken. Hierbij neemt het Commissariaat mede in aanmerking het grote aantal verkochte boeken en de omstandigheid dat Verkoper zijn activiteiten inmiddels als zakelijke verkoper voortzet. Het Commissariaat ziet dan ook geen aanleiding om af te zien van het opleggen van een bestuurlijke boete, dan wel om de boete verder te verlagen. 40. Gezien het bovenstaande besluit het Commissariaat Verkoper een boete van ,- op te leggen Rechtbank Utrecht 15 juni 2012, LJN: BW

7 G. Besluit 41. Voor het Commissariaat staat vast dat Verkoper door boeken beneden de vaste prijs te verkopen via de website van bol.com, artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp heeft overtreden. Het Commissariaat legt Verkoper in verband met deze overtreding een bestuurlijke boete op van , Op grond van artikel 4:87 van de Algemene wet bestuursrecht dient de betaling van deze bestuurlijke boete te geschieden binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is verzonden. 43. Op grond van artikel 8 van de Wet openbaarheid van bestuur publiceert het Commissariaat de volledige tekst van dit besluit over twee weken op zijn website. Hilversum, 14 augustus 2012 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, prof. dr. Tineke Bahlmann voorzitter prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning commissaris Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen op grond van de Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt bezwaar maken bij het Commissariaat voor de Media, postbus 1426, 1200 BK te Hilversum

8 Bijlage: Juridisch kader Artikel 1, onderdeel b, van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna: Wvbp) definieert een boek als een werk dat tekst bevat die vrijwel uitsluitend is gesteld in de Nederlandse of Friese taal, voorzien is van een titel, bestaat uit papieren bladzijden, al dan niet vergezeld van ondersteunende informatiedragers, en wordt uitgegeven in een oplage van meerdere exemplaren die voor de verkoop aan eindafnemers zijn bestemd. Artikel 1, onderdeel b, sub 5, Wvbp bepaalt dat van de definitie van boek zijn uitgezonderd antiquarische boeken en boeken die reeds eerder door eindafnemers bij een verkoper zijn gekocht en op enigerlei wijze zijn gebruikt. Artikel 1, onderdeel h, Wvbp bepaalt dat de verkoper degene is die door de uitgever of de importeur in het handelsverkeer gebrachte boeken of muziekuitgaven verkoopt aan eindafnemers. Artikel 1, onderdeel j, Wvbp bepaalt dat de eindafnemer is degene aan wie de verkoper de boeken of muziekuitgaven voor eigen gebruik verkoopt. Artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp bepaalt dat de verkoper gehouden is bij verkoop van boeken in de Nederlandse of Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. Artikel 6, eerste lid, onderdeel a, Wvbp bepaalt dat de verkoper hiertoe niet gehouden is indien de boeken beschadigd zijn en bij verkoop duidelijk wordt vermeld dat de boeken beschadigd zijn. Op grond van artikel 15, eerste lid, in samenhang met artikel 17 Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 2 tot en met 14 Wvbp een bestuurlijke boete opleggen. De Beleidslijn sanctiemaatregelen vaste boekenprijs 2011 bepaalt de criteria die in geval van overtreding van de bij of krachtens de Wvbp en de Algemene wet bestuursrecht gestelde voorschriften bij het opleggen van sanctiemaatregelen worden gehanteerd