2. Bij brief van 17 juli 2006 heeft DA het Commissariaat informatie verstrekt.

Transcriptie

1 Sanctiebeschikking Kenmerk: BVB bm Betreft: spaaractie DA met blokboekjes Rubinstein Sanctiebeschikking van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin van de Wet op de vaste boekenprijs door DA Retailgroep B.V. (hierna: DA). a. Verloop van de procedure 1. Bij brief van 14 juli 2006, kenmerk BVB bm, heeft het Commissariaat DA verzocht informatie te verstrekken over een spaaractie met vier zogenaamde blokboekjes. 2. Bij brief van 17 juli 2006 heeft DA het Commissariaat informatie verstrekt. 3. Bij brief van 18 juli 2006, kenmerk BVB bm, heeft het Commissariaat DA verzocht nadere informatie te verstrekken. 4. Bij brief van 2 augustus 2006 heeft Rubinstein namens DA het Commissariaat de gevraagde informatie verstrekt. Als bijlage bij deze brief heeft Rubinstein het Commissariaat het Gouden Boekje Kippetje Tok en het gelijknamige blokboekje toegestuurd. 5. Bij brief van 15 augustus 2006, kenmerk BVB bm, heeft het Commissariaat DA op de hoogte gesteld van het voornemen tot het opleggen van een bestuurlijke boete van 4500,- wegens overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp. 6. Op 7 september 2006 heeft in deze zaak een hoorzitting plaatsgevonden. Namens DA hebben mevrouw A. Hak en mevrouw mr. drs. L. Hak van Rubinstein mondeling de zienswijze van DA naar voren gebracht. Het verslag van de hoorzitting is als bijlage bij deze beschikking gevoegd. b. Feiten 7. Van 3 april tot en met 28 mei 2006 heeft DA een spaaractie gehouden. Bij besteding van 2,50 aan babyproducten ontvingen klanten van DA een spaarzegel. Tegen inlevering van een spaarkaart met vier zegels en betaling van 2,50 ontvingen klanten een van de volgende vier uitgaven: Het dierenorkest, Het eigenwijze eendje, Het walvisje en Kippetje Tok. Zonder inlevering van een volle spaarkaart kosten de boekjes 5,95. Bij aankoop van het eerste boekje ontvingen klanten tevens een verzamelbox. c. Relevante bepalingen BVB bm blad 1

2 8. Artikel 1, onder b, eerste alinea van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna Wvbp) bepaalt dat onder boek in de zin van deze wet moet worden verstaan een werk dat tekst bevat die vrijwel uitsluitend is gesteld in de Nederlandse of Friese taal, voorzien is van een titel, bestaat uit papieren bladzijden,, en wordt uitgegeven in een oplage van meerdere exemplaren die voor de verkoop aan eindafnemers zijn bestemd. 9. Artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp bepaalt dat de verkoper gehouden is bij de verkoop van boeken in de Nederlandse en Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. Behoudens de kortingsmogelijkheden die zijn opgenomen in het Besluit vaste boekenprijs (hierna: Bvbp) is het niet toegestaan bij de verkoop van deze boeken korting te verlenen. 10. Artikel 13 Wvbp geeft aan dat bij of krachtens algemene maatregel van bestuur nadere regels kunnen worden gesteld omtrent het toepassen door een verkoper van korting op de vaste prijs, waaronder levering in het kader van een collectieve spaaractie (artikel 13, onder e, Wvbp). De nadere regels ten aanzien van collectieve spaaracties zijn uitgewerkt in artikel 4 Bvbp. 11. Artikel 4, eerste lid, Bvbp omschrijft een collectieve spaaractie als een actie: a. die wordt georganiseerd door een rechtspersoon wiens activiteiten volgens de statutaire doelstelling uitsluitend of hoofdzakelijk bestaan uit de bevordering van de publieksaandacht voor boeken; b. die voldoende publiekelijk bekend wordt gemaakt; c. waaraan alle verkopers onder gelijke, door de organiserende rechtspersoon te stellen voorwaarden kunnen deelnemen, en d. waarbij eindafnemers, zijnde natuurlijke personen, een spaartegoed in de vorm van spaarpunten met een vooraf vastgestelde geldwaarde kunnen opbouwen dat bij alle deelnemende verkopers besteedbaar is voor de koop van boeken zonder beperking naar titel of genre. 12. Artikel 4, derde lid, Bvbp bepaalt dat de verkoper alleen bij deelname aan een collectieve spaaractie bij levering van een boek een korting op de vaste prijs kan toepassen in de vorm van aanvaarding van betaling ten laste van een spaartegoed dat door de eindafnemer in het kader van een collectieve spaaractie is opgebouwd. 13. Op grond van artikel 17, eerste lid, Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde in artikel 2 tot en met artikel 14 Wvbp een bestuurlijke boete opleggen. d. Standpunt DA Boek in de zin van artikel 1, onder b, Wvbp 14. De actie heeft betrekking op vier kartonnen babyboekjes, zogenaamde blokboekjes. Om twee redenen kunnen deze uitgaven niet worden aangemerkt als boek in de zin van artikel 1, onder b, Wvbp. In de eerste plaats hebben deze blokboekjes geen papieren bladzijden maar kartonnen bladzijden. In de samenleving, de papierbranche en de uitgeversbranche wordt onderscheid gemaakt tussen papier en karton. In de tweede plaats bestaat de doelgroep van de blokboekjes uit baby s, waardoor de uitgaven eerder een educatief spel- en speelkarakter dan het karakter van een boek hebben. De Wvbp is dan ook niet op deze uitgaven van toepassing. Inwisselen spaarzegels en verstrekken verzamelbox BVB bm blad 2

3 15. De vier blokboekjes zijn exclusief voor DA geproduceerd en worden niet via de boekhandel verkocht. De regels met betrekking tot bijzondere prijzen en/of kortingsmogelijkheden zijn in dit geval dan ook niet van toepassing. Om die reden hoefde de spaaractie niet te worden georganiseerd door een organisatie in de zin van artikel 4, eerste lid, Bvbp en hoefde uitgeverij Rubinstein evenmin een combinatieprijs vast te stellen voor het koffertje dat bij het eerste blokboekje wordt verstrekt. e. Overwegingen Commissariaat Boek in de zin van artikel 1, onder b, Wvbp 16. Het Commissariaat overweegt dat in de definitie van boek in artikel 1, onder b, eerste alinea, Wvbp onder meer wordt verlangd dat sprake is van een werk dat uit papieren bladzijden bestaat. De memorie van toelichting op de Wvbp geeft in de artikelsgewijze toelichting aan dat de toevoeging papieren voor uitsluiting van het zogenaamde e-boek zorgt, waarbij tekst langs elektronische weg op een niet-papieren drager kan worden gedownload. Naar het oordeel van het Commissariaat heeft deze toevoeging niet tot doel boeken met kartonnen bladzijden van de Wvbp uit te zonderen. 17. Daarnaast blijkt uit informatie van het Informatiecentrum Papier en Karton dat papier en karton uit hetzelfde materiaal en volgens hetzelfde procédé worden vervaardigd. Tot een gewicht van 180 gram per vierkante meter is sprake van papier, vanaf 180 gram wordt papiermateriaal aangeduid als karton. Een redelijke wetstoepassing brengt dan ook mee dat boeken met bladzijden die gemaakt zijn van een papiersoort met een gewicht van meer dan 180 gram per vierkante meter (karton), voor de toepassing van deze wet moeten worden aangemerkt als boeken met papieren bladzijden in de zin van artikel 1, onder b, eerste alinea, Wvbp. 18. Daarnaast stelt het Commissariaat vast dat sprake is van boeken die voor de verkoop aan eindafnemers zijn bestemd. Het feit dat de boeken alleen via vestigingen van DA en niet via andere verkopers aan eindafnemers worden verkocht, doet daar niet aan af. 19. Evenmin is relevant de door uitgeverij Rubinstein aangevoerde omstandigheid dat de uitgaven eerder een educatief spel- en speelkarakter dan het karakter van een boek zouden hebben. Vast staat dat de uitgaven, net als de zogenaamde Gouden Boekjes waarvan zij zijn afgeleid, tekst in de Nederlandse taal bevatten. 20. Het Commissariaat handhaaft dan ook zijn oordeel dat de door DA aangeboden uitgaven Het dierenorkest, Het eigenwijze eendje, Het walvisje en Kippetje Tok moeten worden aangemerkt als boek in de zin van artikel 1, onder b, eerste alinea, Wvbp. Inwisselen spaarzegels bij aankoop boeken BVB bm blad 3

4 21. De wetgever bepaalt in artikel 13, onder e, Wvbp in samenhang met artikel 4, derde lid, Bvbp en de nota van toelichting op dit artikel dat het verzilveren van met spaaracties opgebouwde spaartegoeden bij aankoop van boeken moet worden aangemerkt als korting. 22. Hieruit volgt dat de verkoper niet de vaste prijs toepast indien hij bij de verkoop van boeken betaling accepteert door inwisseling van zegels die met een spaaractie zijn verkregen. Er is sprake van een vorm van korting die alleen mag worden verleend als sprake is van een collectieve spaaractie in de zin van artikel 4, eerste lid, Bvbp. 23. Het Commissariaat overweegt dat de spaaractie van DA niet wordt georganiseerd door een rechtspersoon wiens activiteiten uitsluitend of hoofdzakelijk bestaan uit het bevorderen van de publieksaandacht voor boeken (dat wil zeggen het bevorderen van het lezen en kopen daarvan). De actie voldoet derhalve niet aan de voorwaarde als genoemd in artikel 4, eerste lid, onder a, Bvbp. 24. Daarnaast maakt het Commissariaat uit de informatie van DA op dat andere, eventueel geïnteresseerde verkopers niet, althans niet onder gelijke voorwaarden aan de spaaractie kunnen deelnemen. De actie voldoet derhalve evenmin aan de voorwaarde die in artikel 4, eerste lid, onder c, Bvbp is geformuleerd. 25. Gezien het feit dat de spaaractie van DA niet voldoet aan de voorwaarden die in artikel 4, eerste lid, Bvbp ten aanzien van collectieve spaaracties worden gesteld, was het DA niet toegestaan bij de verkoop van boeken korting te verlenen in de vorm van aanvaarden van betaling ten laste van het spaartegoed dat op basis van deze actie is opgebouwd. Naar het oordeel van het Commissariaat heeft DA met de hierboven omschreven spaaractie derhalve artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp overtreden. Verzamelbox 26. Het Commissariaat stelt vast dat Rubinstein noch DA een combinatieprijs heeft vastgesteld en bij het Commissariaat heeft gemeld die geldt bij gelijktijdige levering van het eerste blokboekje en de verzamelbox die bij aankoop van dit boekje cadeau werd gegeven. Het was dan ook niet toegestaan een geldelijk voordeel (korting) in de vorm van deze verzamelbox bij aankoop van boeken te verstrekken. f. Besluit 27. Voor het Commissariaat staat vast dat DA artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp heeft overtreden. In verband met deze overtreding legt het Commissariaat DA een bestuurlijke boete van 4500,- op. 28. Bij het bepalen van de hoogte van de boete houdt het Commissariaat rekening met het aantal boektitels (4) dat tijdens de actie is verkocht, het aantal exemplaren dat van deze boeken is verkocht (26.400) alsmede de lengte van de periode (8 weken) waarin deze werden verkocht. Tevens laat het Commissariaat meewegen dat de actie in alle winkels van DA is gevoerd en dat de actie door middel van een landelijk verspreide folder in de publiciteit is gebracht. Ten aanzien van de verwijtbaarheid is niet gebleken van bijzondere feiten en omstandigheden. BVB bm blad 4

5 Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, mr. Inge Brakman voorzitter prof. dr. Jan van Cuilenburg commissaris Aantal bijlagen: 1 C.C.: Rubinstein, mevrouw A. Hak Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media. BVB bm blad 5