2. Bij brieven van 9 mei en 11 september 2008 en per van 12 september 2008 heeft StudieBoeken.com de gevraagde informatie verstrekt.

Transcriptie

1 Sanctiebeschikking Kenmerk: BVB mvk Betreft: prijsstelling bij verkoop studieboeken Sanctiebeschikking van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 6, tweede lid, van de Wet op de vaste boekenprijs door Studie Boeken Compleet v.o.f., handelend onder de naam StudieBoeken.com (verder: StudieBoeken.com). a. Verloop van de procedure 1. Bij brieven van 29 april (kenmerk BVB bm) en 29 augustus 2008 (kenmerk BVB bm) benaderde het Commissariaat StudieBoeken.com met het verzoek informatie te verstrekken over de prijsstelling bij verkoop van studieboeken. 2. Bij brieven van 9 mei en 11 september 2008 en per van 12 september 2008 heeft StudieBoeken.com de gevraagde informatie verstrekt. 3. Bij aangetekende brief van 9 oktober 2008 (kenmerk BVB mvk), heeft het Commissariaat StudieBoeken.com op de hoogte gesteld van het voornemen tot het opleggen van een boete van 1.000,- en is StudieBoeken.com daarnaast uitgenodigd voor een hoorzitting. 4. Bij brief van 31 oktober 2008 heeft StudieBoeken.com het Commissariaat verzocht het sanctievoornemen niet op de website te publiceren. 5. Bij brief van 14 november 2008 (kenmerk BVB bm) heeft het Commissariaat aan StudieBoeken.com kenbaar gemaakt het sanctievoornemen niet op de website te zullen publiceren. 6. Bij brief van 12 november 2008 heeft StudieBoeken.com gereageerd op het sanctievoornemen. 7. Op 27 november 2008 heeft een hoorzitting plaatsgevonden, waarin StudieBoeken.com haar zienswijze mondeling naar voren heeft gebracht. Het verslag van de hoorzitting is als bijlage bij deze beschikking gevoegd en maakt hiervan deel uit. b. Feiten 8. Op de website van StudieBoeken.com werden studieboeken aangeboden tegen een lagere prijs dan de uitgevers voor deze boeken hebben vastgesteld. In de door StudieBoeken.com gehanteerde prijs was reeds 5% (onderwijs)korting verwerkt. c. Relevante artikelen 3. Artikel 6, tweede lid, Wvbp bepaalt dat de verkoper zich bij de verkoop van boeken onthoudt van mededelingen omtrent de prijs van boeken die onjuist zijn dan wel de eindafnemer anderszins kunnen misleiden. 4. Artikel 17, eerste lid, Wvbp, bepaalt dat het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde in artikel 2 tot en met 14 Wvbp een bestuurlijke boete kan opleggen.

2 5. Artikel 18, tweede lid, Wvbp bepaalt dat het Commissariaat bij de vaststelling van de hoogte van de boete in elk geval rekening houdt met de ernst van de overtreding, alsmede met de mate waarin deze aan de overtreder kan worden verweten. Het Commissariaat houdt daarbij zonodig rekening met de omstandigheden waaronder de overtreding is gepleegd. 6. Artikel 2, onder b, Besluit vaste boekenprijs (verder: Bvbp) bepaalt dat voor boeken die dienen tot onderwijs dat vanwege de overheid of vanwege een rechtspersoon zonder winstoogmerk wordt gegeven, voor zover die boeken deel uitmaken van de voorgeschreven literatuur, de verkoper een korting op de vaste prijs kan toepassen van ten hoogste 5 procent bij gelijktijdige levering van meerdere verschillende van die boeken aan een eindafnemer die is ingeschreven als leerling of student aan een instelling die valt onder de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. 7. Artikel 8, eerste lid, Wet openbaarheid van bestuur (verder: Wob) bepaalt dat het overheidsorgaan dat het aangaat, uit eigen beweging informatie verschaft over het beleid, de voorbereiding en de uitvoering daaronder begrepen, zodra dat in het belang is van een goede en democratische bestuursvoering. 8. Artikel 10, eerste lid, onder c, Wob, bepaalt dat het verstrekken van informatie ingevolge deze wet achterwege voorzover dit bedrijfs- en fabricagegegevens betreft die door natuurlijke personen of rechtspersonen vertrouwelijk aan de overheid zijn meegedeeld. d. Standpunt StudieBoeken.com Misleiding 9. Om het zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor klanten, heeft StudieBoeken.com gekozen voor een directe verwerking van 5% onderwijskorting in de verkoopprijs van studieboeken. De Wvbp zegt niets over hoe de onderwijskorting moet worden gecommuniceerd/gepresenteerd. De Wvbp geeft slechts aan onder welke voorwaarden de korting kan worden toegepast. 10. Studenten worden (via een boodschap op de website) attent gemaakt op het feit dat de 5% onderwijskorting niet automatisch geldt, maar dat deze korting (onder meer) slechts geldt indien twee of meer Nederlandse boeken worden besteld die zijn voorgeschreven voor de desbetreffende studierichting. Alvorens korting wordt verstrekt, dienen studenten een verklaring in te vullen waarin hun studentnummer is vermeld en waarin staat dat de desbetreffende boeken zijn voorgeschreven voor hun studie. Gelet op de beleidslijn van 14 juli 2005 is dit de verantwoordelijkheid van de koper. 11. Het bovenstaande is ook in de algemene voorwaarden opgenomen. Een consument moet akkoord gaan met de algemene voorwaarden alvorens een aankoop te kunnen verrichten en moet bij het bestellen aangeven of hij al dan niet recht heeft op studentenkorting. 12. Er is geen sprake van misleiding, nu studenten daadwerkelijk korting krijgen. Dit zou anders zijn indien StudieBoeken.com een korting zou aanbieden, maar vervolgens niet daadwerkelijk zou (kunnen) verlenen.

3 Publicatie 13. Het Commissariaat is geen instantie die zich beroept op jurisprudentie bij het opleggen van sancties, zodat kan worden betwist of het publiceren van sancties in het belang is van goede en democratische bestuursvorming. 14. StudieBoeken.com heeft in vertrouwen informatie gegeven aan het Commissariaat. Die informatie is bedrijfsvertrouwelijk. Nooit heeft het Commissariaat erop gewezen dat alle communicatie als niet-vertrouwelijk diende te worden beschouwd. e. Overwegingen Commissariaat Misleiding 15. StudieBoeken.com heeft de 5% onderwijskorting, die alleen onder bepaalde voorwaarden mag worden verleend, verwerkt in de verkoopprijs op haar website. Deze prijs werd vervolgens afgezet tegen de winkelprijs van deze boeken. 16. De Memorie van Toelichting op de Wvbp zoals gewijzigd naar aanleiding van het advies van de Raad van State 1 geeft in de toelichting op artikel 6, tweede lid, aan dat het verkopers niet is toegestaan om in publicaties en reclame-uitingen onjuiste mededelingen te doen over de gehanteerde prijs. Door uitingen van verkopers mag bij kopers niet de indruk kunnen ontstaan dat de ter plekke gehanteerde prijs zou afwijken van de vaste prijs als feitelijk de vaste prijs wel wordt toegepast. Ook is het niet toegestaan de suggestie te wekken dat korting wordt geboden waar geen korting is toegestaan of waar van feitelijke korting geen sprake is. 17. Door de onderwijskorting, die slechts kan worden verstrekt indien aan de daartoe gestelde voorwaarden is voldaan, in de verkoopprijs te verwerken en deze prijs vervolgens af te zetten tegen de winkelprijs (die gelijk was aan de vaste prijs) van die betreffende studieboeken wekte StudieBoeken.com de suggestie dat korting werd geboden waar geen korting is toegestaan. StudieBoeken.com bood de boeken immers aan voor een andere prijs dan de uitgevers voor deze boeken hebben vastgesteld en gaf daarbij niet aan dat deze prijs alleen werd toegepast indien de koper aan nadere voorwaarden voldeed. Met andere woorden, de suggestie werd gewekt dat deze prijs voor iedere koper gold én dat deze prijs een speciale StudieBoeken.com prijs betrof. Nu dit niet het geval was, is het Commissariaat van oordeel dat sprake was van misleiding. 18. StudieBoeken.com heeft bij de verkoop van boeken dan ook mededelingen gedaan die onjuist zijn dan wel de eindafnemer anderszins kunnen misleiden en aldus artikel 6, tweede lid, Wvbp overtreden. Dat elders op de site de voorwaarden staan vermeld waaraan de koper moet voldoen om voor studiekorting in aanmerking te komen, doet hier niet aan af. Bovendien heeft StudieBoeken.com bij de vermelding van de lagere prijs niet, althans niet duidelijk, naar deze voorwaarden verwezen. 19. StudieBoeken.com stelt dat de Wvbp geen voorschriften bevat ten aanzien van de wijze waarop de onderwijskorting mag worden gepresenteerd. Deze stelling wordt door het Commissariaat niet gevolgd. Immers, artikel 6, tweede lid, Wvbp bepaalt dat de verkoper bij verkoop van boeken geen mededelingen mag doen over de prijs van boeken die onjuist zijn dan wel de eindafnemer anderszins kunnen misleiden. Studie- Boeken.com mag de onderwijskorting dus niet op misleidende wijze presenteren. 1 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr.9

4 Publicatie 20. StudieBoeken.com heeft verzocht het sanctievoornemen niet te publiceren. Gezien de mededeling van StudieBoeken.com dat sprake was van een voorgenomen besluit waarin tevens onjuistheden zouden staan, heeft het Commissariaat het verzoek ingewilligd. 21. Het Commissariaat overweegt dat publicatie van besluitvorming bijdraagt aan een goede en democratische bestuursvorming. Zo geeft het Commissariaat met de publicatie van sanctiebesluiten inzicht in de manier waarop het gebruik maakt van de aan het Commissariaat toekomende sanctiebevoegdheden. Belanghebbenden krijgen aldus inzicht in de sancties die het Commissariaat in bepaalde gevallen heeft opgelegd. Daarnaast gaat een preventieve en voorlichtende werking uit van de publicatie van besluiten. 22. StudieBoeken.com heeft niet aangetoond dat bepaalde gegevens als bedrijfsvertrouwelijk in de zin van artikel 10, eerste lid, onder c, Wob moeten worden aangemerkt. Evenmin heeft het Commissariaat bedrijfsvertrouwelijke of privacygevoelige informatie aangetroffen. Het Commissariaat zal het onderhavige besluit dan ook op zijn website publiceren. f. Bestuurlijke boete 23. Voor het Commissariaat staat vast dat StudieBoeken.com artikel 6, tweede lid, Wvbp, heeft overtreden door bij verkoop van studieboeken andere prijzen te hanteren dan de uitgevers hebben vastgesteld, te weten prijzen waarin de onderwijskorting al was verwerkt en deze prijs vervolgens af te zetten tegen de vaste prijs van deze boeken. Het Commissariaat legt in verband met deze overtreding een boete op van 1.000, Bij het bepalen van de hoogte van de boete houdt het Commissariaat rekening met de aard en de ernst van de overtreding. Hierbij worden de omstandigheden van het specifieke geval in aanmerking genomen. Dit betekent dat in dit geval rekening wordt gehouden met het feit dat StudieBoeken.com meer dan een jaar op haar site bovengenoemde mededelingen over de prijs van boeken heeft gedaan die in strijd zijn met artikel 6, tweede lid, Wvbp en dat deze mededelingen werden gedaan bij verkoop van alle boeken die via de website van StudieBoeken.com worden verkocht. 25. Het Commissariaat is verder niet gebleken van feiten of omstandigheden die het zouden rechtvaardigen van de toepassing van de bestuurlijke boete af te zien of deze boete te matigen. 26. Ten overvloede overweegt het Commissariaat dat de website van StudieBoeken.com inmiddels in die zin is aangepast dat de onderwijskorting niet meer direct in de prijs is verwerkt. Boeken worden alleen nog voor de vaste prijs aangeboden. Wel worden bezoekers van de website geattendeerd op het feit dat onder bepaalde voorwaarden onderwijskorting wordt toegepast. Deze aanpassingen maken de eerder geconstateerde overtreding echter niet ongedaan en vormen geen omstandigheid om af te zien van het opleggen van de boete of om deze boete te matigen.

5 g. Besluit 27. Voor het Commissariaat staat vast dat StudieBoeken.com artikel 6, tweede lid, Wvbp, heeft overtreden. Het Commissariaat legt StudieBoeken.com in verband met deze overtreding een boete van 1.000,- op. Hilversum, 16 december 2008 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, mr. Inge Brakman voorzitter prof. dr. Jan van Cuilenburg commissaris Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media.