Commissie van Toezicht

Transcriptie

1 Jaarverslag 0 Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Almere Jaarverslag CvT PI Almere 0

2 Inhoudsopgave Voorwoord. Inrichting pag.. Cijfers pag. 3. De toezichthoudende taak pag. 7. De adviestaak pag De bemiddelingstaak pag. 7. De rechtsprekende taak pag Activiteiten en gebeurtenissen 0 pag Bijlagen pag. Bijlage Gebruikte afkortingen pag. Bijlage Totaaloverzicht 0 pag. Jaarverslag CvT PI Almere 0

3 Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van de Commissie van Toezicht (hierna: CvT) bij de penitentiaire inrichting Almere (hierna: PIA) over 0. Het jaar waarin we in de Commissie van toezicht afscheid namen van de heren Veenstra en Weijburg. De heer Weijburg was nog relatief kort bij de CvT actief, maar kon zijn werkzaamheden voor de CvT niet meer combineren met de werkzaamheden buiten de PI. De heer Veenstra heeft de CvT tien jaar vertegenwoordigd en was als huisarts van grote waarde voor de CvT, vooral als het ging om medisch gerelateerde zaken die in de PIA een rol speelden. Mw Nienhuis is eind 03 toegetreden tot de CvT, waardoor we opnieuw een commissielid hebben met een medische achtergrond. Mevrouw El Benhaji is de CvT in oktober 0 komen versterken. In 0 zijn er een aantal belangrijke ontwikkelingen geweest. Ik wil kort de belangrijkste in dit voorwoord toelichten. De start van het nieuwe dagprogramma en de invoering van dagprogramma beveiliging en toezicht op maat (hierna: DBT) hebben zoals verwacht, voor veel beroering gezorgd binnen de inrichting. De CvT is in dit proces voor de invoering goed en tijdig meegenomen door de directie door o.a. de uitleg hierover van mw. H. van Roekel. Hierdoor hebben we pro actief kunnen handelen vanuit de CvT op de te verwachten casuïstiek. De voorzitters van de beklagcommissie hebben ook met elkaar zittingen gedaan om uiteindelijk tot een zienswijze te komen ten aanzien van deze kwesties. De CvT is geïnspireerd geraakt door de lezing van de heer Van der Pol op de Landelijke Dag CvT herfst 03. Dhr. Van der Pol vraagt hierin aandacht voor de manier waarop de CvT en inrichtingen met de klachtafhandeling omgaan. We hebben hier regelmatig met de directie over gesproken. We zijn van mening dat klachten van gedetineerden zo laag als mogelijk binnen de inrichting besproken dienen te worden en dat het personeel hierin een pro actieve houding dient te hebben. Wij denken dat het aantal klachten hierdoor verder kan afnemen. Ook is er aandacht besteed aan het proces van de bemiddeling door de maandcommissaris ten aanzien van klachten. De analyse heeft geleid tot een verdere aanscherping en verbetering van het proces bij de PIA en bij de CvT. We konden de termijnen die gesteld zijn om zaken op een beklagzitting te plannen niet halen. Zo proberen we nu bij binnenkomst reeds te kijken of klachten op de juiste plaats zijn binnengekomen, of zij aan de regels voldoen en of ze ontvankelijk zijn. We hebben hier aan het begin van 0 een start mee gemaakt en zijn hier positief over. Op deze wijze hebben wij een groot aantal klachten (tussen de 50 en 00) kunnen afdoen. De zaken die dan overblijven proberen we sneller op zitting te behandelen. Daar hebben we ook goede en tijdige verweren voor nodig van de directie. Dit heeft ook de aandacht van de directie. We hebben eind 0 afspraken gemaakt aangaande een nieuwe werkwijze. Dit zal zowel van de CvT als van de directie ook in 05 aandacht krijgen. Verder hebben wij meerdere keren met de directie gesproken over de toename van drugsgebruik binnen de inrichting. In het najaar hebben we ons als commissie voorbereid op de komst van een inrichting voor stelselmatige daders (hierna: ISD) binnen de PIA. Medewerkers van binnen en van buiten de inrichting hebben hun ervaringen met deze doelgroep met ons gedeeld. Tijdens het schrijven van dit verslag zijn de eerste ISD-ers de inrichting van Almere binnengekomen. In januari 05 zal de CvT van de Tafelbergweg een bezoek brengen aan de CvT van de PIA. Zij hebben de bereidheid uitgesproken om ons zo nodig te ondersteunen voor wat betreft Jaarverslag CvT PI Almere 0 3

4 eventuele vragen. Hierdoor zijn we als CvT volgens mij goed voorbereid van start gegaan en kunnen wij deze specifieke doelgroep zo goed mogelijk opvangen. Wij zullen ons hier verder in moeten ontwikkelen in 05. In de herfst van 0 hebben we in de commissie een start gemaakt met het opstellen van een werkdocument ten behoeve van leden van de CvT. Het gaat om een dynamisch document waarin alle taken, bevoegdheden en werkprocessen van de CvT beschreven staan en waarbij de stukken die het kenniscentrum CvT heeft opgesteld, zijn meegenomen. Begin 05 zullen we dit document vaststellen. We hopen hierdoor ook een kwalitatieve impuls te geven aan ons werk in de PIA. Dhr. E. Koreman, voorzitter Commissie van Toezicht P.I. Almere Jaarverslag CvT PI Almere 0

5 . De inrichting Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen en gebeurtenissen waarmee de PIA in 0 te maken heeft gehad. In het verslagjaar heeft zich een nieuw plaatsvervangend vestigingsdirecteur, dhr. R. Kelmanutu bij de directie gevoegd. Ook mw. A. Nijstad heeft zich, in het najaar van 0, aan de directie toegevoegd in de hoedanigheid van plaatsvervangend vestigingsdirecteur. In het verslagjaar is het dagprogramma op grond van de regeling Selectie Plaatsing en Overplaatsing van Gedetineerden van start gegaan. Deze regeling houdt in dat gedetineerden op grond van hun gedrag binnen de inrichting bepaalde vrijheden en/of activiteiten kunnen verdienen. Er wordt gesproken van een basis- en een plusprogramma en van rood- dan wel groen gedrag. In juni is het nieuwe dagprogramma van start gegaan en zijn gedetineerden indien nodig verplaatst naar andere afdelingen. Alle gedetineerden zijn of worden in het multidisciplinair overleg besproken en ingedeeld op een basis- of plusprogramma. In 0 is een begin gemaakt met de herplaatsing van P.I. medewerkers (hierna: PIW-ers). Het gaat hier om landelijk beleid, waarbij elke P.I. een D&R afdeling krijgt en er trajectmedewerkers worden aangesteld met een x-aantal gedetineerden onder zich. Verder hebben in het verslagjaar een aantal afdelingen massaal geklaagd tegen het ingesloten worden tijdens bepaalde activiteiten en het hierdoor verkorten van hun dagprogramma. Tijdens diverse spitacties in het afgelopen jaar zijn er behoorlijk wat cash geld en drugs gevonden. Er wordt veel over de muur van de inrichting gegooid. Vooral mobiele telefoons vinden op die manier hun weg naar de inrichting. Ook via het bezoek (zonder toezicht) komt veel de inrichting in. In overleg met de CvT is gedurende het jaar gekeken naar de aanlevering van verweerschriften ten behoeve van de beklagzittingen. Hierover zijn nadere afspraken gemaakt. In 0 waren bij de commissievergaderingen de vestigingsdirecteur, de heer Th. de Groen, en/of de plaatsvervangende vestigingsdirecteur, dhr. R. Kelmanutu namens de directie van de PIA aanwezig. Jaarverslag CvT PI Almere 0 5

6 . De Commissie van Toezicht Dhr. E. Koreman heeft in 0 de functie van voorzitter bekleed. Mw. mr. S.H. Sordam, lid sinds 003, heeft haar functie van plaatsvervangend voorzitter halverwege het jaar 0 overgedragen aan dhr. J.H. de Geus. De secretariële werkzaamheden worden door mw. G.E. Mulder verricht. De administratieve ondersteuning heeft in 0 plaatsgevonden door mevrouw M.H.N. Kamphuis. Zij zijn gedurende het jaar ondersteund door mw. J. Hardeman en mw. M.d. Lodewijk (stagiaire). De CvT heeft eenmaal per maand vergaderd op de derde dinsdag van de maand in de inrichting in aanwezigheid van de heer T. De Groen (vestigingsdirecteur) en/of de heer R. Kelmanutu (plv. vestigingsdirecteur). Na afloop van de vergaderingen was er een na-overleg, waarbij de directie niet aanwezig was. Hierbij werd gesproken over onderwerpen die voor de directie niet van belang waren of die buiten aanwezigheid van de directie besproken dienden te worden. In de maand februari is gestart met het enkelvoudig en buiten zitting om afdoen van kennelijk gegronde, -ongegronde of -niet ontvankelijke klachten. Dit gebeurde door samenwerking van (één van) de beklagrechters en de secretaris. Per december 0 is mw. S. el Benhaji als lid aangetreden bij de CvT. De commissie heeft op regelmatige basis kennis kunnen nemen van het Jurisprudentiebulletin van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ), evenals van diverse circulaires en richtlijnen van DJI en van het Ministerie van Veiligheid en Justitie welke via de daartoe bestemde websites beschikbaar werden gesteld of door de secretaris werden verstrekt. Schematisch overzicht van de voorzitter en de leden van de CvT PIA 0 Naam Beroep Benoemd per Dhr. E. Koreman (Voorzitter) Teammanager Jeugdgezondheidszorg, verloskunde, maatschappelijk april 03 Dhr. J.H. de Geus (plv.voorzitter) Dhr. drs. W. Deel werk en raadsliedenwerk Organisatieadviseur september 00 Accountant, EDP-auditor Universitair docent december 00 herbenoemd per december 009 Mw. S.R. Ter Hoeven Mediator 8 mei 03 Mw. A.C.H. Nienhuis Arts december 03 Mw. mr. N.C. Milani Advocaat januari 0 Dhr. mr. H.H.J. Harmeijer Gepensioneerd rechter augustus 00 plaatsvervanger/officier van justitie Dhr. mr. B.J. de Pree Advocaat maart 00 Jaarverslag CvT PI Almere 0

7 Mw. mr. S.H. Sordam Juridisch beleidsmedewerker herbenoemd per mei 008 Dhr. mr. J.T. Pouw Rijksambtenaar januari 0 Mw. S. el Benhaji Buurtmedewerker/opbouwme -dewerker oktober 0. Jaarcijfers 0 In het jaar 0 zijn er in totaal 8 beklagzittingen gehouden. Het ging hierbij om zowel reguliere als extra zittingen met een combinatie van enkelvoudige- en meervoudige zaken. Het aantal bezette detentieplaatsen binnen de PIA in procenten was in 0 als volgt: HvB; % Gevangenis; 9,3% EZV; 93,3% PIA totaal; 80,%. In het verslagjaar is een totaal van 77 klachten ontvangen. Van deze klachten zijn 733 in het verslagjaar afgehandeld. De resterende klachten worden in 05 behandeld. Jaarverslag CvT PI Almere 0 7

8 3. De toezichthoudende taak De CvT heeft zich in 0 met name bezig gehouden met de klachten als gevolg van onder andere de invoering van een nieuw dagprogramma en reorganisatie binnen het gevangeniswezen. Het ging daarbij vooral om klachten met betrekking tot het uitvallen van activiteiten en de plaatsing in het basisregime als gevolg van de regeling Selectie Plaatsing en Overplaatsing Gedetineerden (Regeling SPOG). Ook zijn er een aantal klachten inzake Gedetineerden met een vlucht-/maatschappelijk risico behandeld. De CvT is voornemens in het komende jaar ook regelmatig bij de isoleer-/strafcellen langs te lopen. Daarbij zal gelet worden op de staat van de betreffende cel (hygiëne en overige voorzieningen), maar er zal ook een eventueel gesprek met de gedetineerde aldaar gevoerd worden. Voorts is de CvT van plan een afvaardiging regelmatig bij de Gedeco vergadering aan te laten schuiven.. De adviestaak De CvT heeft de directie in het verslagjaar onder andere geadviseerd ten aanzien van het motiveren van beslissingen en/of opgelegde maatregelen. Voorts heeft zij de directie geadviseerd ten aanzien van het volgen van de juiste procedure voor wat betreft gedetineerden met een vlucht-/maatschappelijk risico (hierna: GVM). Naar aanleiding hiervan is de procedure ten aanzien van GVM-ers aangepast. Voorts heeft de CvT de directie geadviseerd voor wat betreft de bejegening door medewerkers naar klagers/gedetineerden toe. De directie heeft dit onderwerp dan ook in haar teamvergadering besproken. Ten slotte adviseert de CvT de directie permanent ten aanzien van een deugdelijke dossieropbouw. Als gevolg hiervan heeft de inrichting ook haar interne klachtprocedure aangescherpt. 5. De bemiddelingstaak Meerdere malen per maand bezochten twee leden van de CvT in de functie van maandcommissaris de PIA om de binnengekomen klachten en sprekersbriefjes te bespreken. De leden konden zich hiervoor bij de vergaderingen aanmelden, waarbij zij de keuze hadden tussen Unit I (afdelingen A, B, C en D) en Unit II (afdelingen E, F, G H en I). Bij (of soms na) het bespreken van de klacht door de maandcommissaris met de gedetineerde die de klacht had ingediend, werd de mogelijkheid onderzocht of de klacht door tussenkomst van het afdelingshoofd opgelost kon worden. Het afdelingshoofd werd erbij gehaald of werd per mail benaderd ten einde de, bemiddelbare klachten met de betreffende klagers te bespreken. Soortgelijke klachten werden veelal ingetrokken. Gedurende dit jaar werd een groot aantal klachten door de maandcommissaris met de gedetineerden besproken. De meeste klachten gingen over de volgende onderwerpen: - Informatie/procedure; - (beperking van) Bewegingsvrijheid en; - Verzorging. Jaarverslag CvT PI Almere 0 8

9 . De rechtsprekende taak De beklagcommissie bestaat uit een voorzitter en twee bijzitters (leden van de CvT) ingeval van een meervoudige zitting. Indien sprake is van een enkelvoudige zitting wordt de beklagrechter door de secretaris bijgestaan en is hij/zij in dat geval alleensprekende beklagrechter. De meervoudige zaken worden door zowel de voorzitter als de bijzitters voorbereid. De voorzitter neemt het voortouw tijdens de zitting en geeft het woord beurtelings aan de aanwezigen. De beklagcommissie gaat na de mondelinge behandeling van de zaak met elkaar in overleg. Tijdens dit overleg nemen partijen plaats buiten de zittingszaal. De voorzitter doet vervolgens namens de beklagcommissie mondeling uitspraak of bepaalt dat er schriftelijk uitspraak gedaan zal worden. Mw. Sordam en dhr. Harmeijer waren in het afgelopen jaar beurtelings voorzitter bij de beklagcommissie. De overige leden van de CvT hebben in wisselende samenstelling zitting genomen in de meervoudige beklagcommissie. De zitting vond voorafgaand aan de vergadering, eenmaal per maand plaats. Er is sprake geweest van lange zittingslijsten door het grote aantal klachten dat na niet-succesvolle tussenkomst van de maandcommissaris werd doorgezet voor behandeling door de beklagcommissie. In het verslagjaar is een totaal van 77 klachten ingediend bij de CvT. Hiervan zijn 73 klachten door de CvT afgedaan. Dit aantal is inclusief een aantal klachten uit 0. De klachten die niet in het verslagjaar zijn afgehandeld, zullen in het jaarverslag van 05 worden opgenomen. Hieronder een overzicht van de ingekomen klachten in het jaar 0 ten op zichten van het jaar 03, onderverdeeld naar soort uitspraak. Afdoening 03 0 Ongegrond 57 9 Gegrond 9 Deels gegrond 5 Niet-ontvankelijk 0 0 Ingetrokken 85 7 Ingetrokken na bemiddeling Afdoening na rogatoir verzoek 5 Overgedragen (medisch adviseur/selectiefunctionaris e.d.) 5 Openstaande zaken 3 38 Totaal 5 77 Jaarverslag CvT PI Almere 0 9

10 Hieronder een overzicht van de in 0 ingediende klachten, per onderwerp. 7. Activiteiten en gebeurtenissen in 0 Januari Dhr. Kelmanutu zegt dat er momenteel veel met tijdelijke krachten gewerkt wordt. Dit gaat echter veranderen. Er komt een DNR afdeling. April De CvT heeft, samen met de directie, een werkbezoek aan de PI Lelystad gebracht en ook de inrichtingswinkel bezocht. Juni Het nieuwe dagprogramma is van start gegaan en de plaatsing van gedetineerden heeft plaatsgevonden; 5% zit in het plusprogramma en 8 % in het basisprogramma. Juli/Augustus Er is een rechtszaak tegen de Staat aangespannen naar aanleiding van de invoering van het nieuwe dagprogramma (DBT). De huidige uitvoering wordt vooralsnog voortgezet. Er heeft een overleg tussen de CvT en de Gedeco plaatsgevonden. Hierbij werden de zorgen vanuit de gedetineerden geuit ten aanzien van de lange doorlooptijd van klachten. September/Oktober De PIA was bij het bedrijvenfestival aanwezig met als doel, onder andere het aantrekken van nieuwe opdrachtgevers. Verder is er een nieuwe plaatsvervangend vestigingsdirecteur aangenomen. November/December Het nieuwe Drugsontmoedigingsbeleid is per november in werking getreden. Er is sprake van een toename van drugsgebruik binnen de PI. Er wordt een keer per maand een drugshond ingezet. De verhuizing van de ISD vanuit Amsterdam naar Almere is van start gegaan. Ook is een deel van het benodigd personeel aangetrokken. Jaarverslag CvT PI Almere 0 0

11 Lelystad, 3 maart 05 De voorzitter, De secretaris, Dhr. E. Koreman Mw. G. Mulder Jaarverslag CvT PI Almere 0

12 Bijlagen Bijlage Gebruikte afkortingen BSD: CvT: DJI: HvB: N-O: P.I.: RSJ: PIW: GVM: Bureau Selectie en Detentiebegeleiding Commissie van Toezicht Dienst Justitiële Inrichtingen Huis van Bewaring Niet-ontvankelijk Penitentiaire Inrichting Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming Penitentiaire inrichtingswerker Gedetineerde met een vlucht-/maatschappelijk risico Jaarverslag CvT PI Almere 0

13 Inrichti ng Bijlage Totaaloverzicht 0 Totaaloverzicht CvT Bureau Lelystad 03 - Beklagcommissie Doorloop termijnen in Beslissingen dagen > Deels Niet Instr Uitstr Gegr Ongegr Overge gegro ontvan oom oom 3 5 ond ond dragen 0 0 nd kelijk Almere 5 3 Lelysta d Oostva arders Rentray 73 Totaal Ingetrok ken Ingetrok ken na bemidde ling Afdoening na rogatoir verzoek Jaarverslag CvT PI Almere 0 3