Leerplan. Juweelhersteller OPLEIDING. Modulair. Studiegebied Juwelen

Transcriptie

1 Leerplan OPLEIDING Juweelhersteller Mdulair Studiegebied Juwelen Gedkeuringscde: 2013/810/6/D

2 STRUCTUURSCHEMA 160 Basistechnieken gudsmeden Juweelherstellen 1 Juweelherstellen Juweelhersteller 480 LT Leerplan Juweelhersteller

3 MODULES Naam Cde Lestijden Basistechnieken gudsmeden M JU G Juweelherstellen 1 M JU Juweelherstellen 2 M JU Leerplan Juweelhersteller

4 INHOUDSTAFEL 1 Inleiding Beginsituatie Algemene delstellingen van de pleiding Minimale materiële vereisten Evaluatie van de cursisten Mdule: Basistechnieken gudsmeden (M JU G lestijden) Mdule: Juweelherstellen 1 (M JU lestijden) Mdule: Juweelherstellen 2 (M JU lestijden) Bibligrafie... 22

5 1 INLEIDING De pleiding Juweelhersteller behrt tt het studiegebied JUWELEN. Vr Juweelhersteller werd er geen berepscmpetentieprfiel pgesteld. Het pleidingsprfiel Juweelhersteller vrm de basis vr dit leerplan. De pleiding leidt tt het certificaat Juweelhersteller. Leerplan Juweelhersteller

6 2 BEGINSITUATIE De cursist vldet aan de algemeen geldende instapvrwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het vlwassenennderwijs. Leerplan Juweelhersteller

7 3 ALGEMENE DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING 3.1 ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist leert: zijn werkzaamheden plannen en rganiseren; veilig en milieu-, hygiëne- welzijnsbewust werken met g vr kwaliteit; basistechnieken van het gudsmeden uitveren; herstellingen aan juwelen uitveren. 3.2 SLEUTELVAARDIGHEDEN Vlgende sleutelvaardigheden kmen in de verschillende mdules aan bd. Cde Sleutelvaardigheid Verklaring SV02 Accuratesse Erp gericht zijn binnen de vrgeschreven tijd een taak nauwkeurig te vltien. SV04 Beslissingsvermgen In staat zijn een standpunt in te nemen f tt een handeling ver te gaan, en er k de verantwrdelijkheid vr p te nemen. SV05 Cmmercieel inzicht Blijk geven van inzicht in de wijze waarp gederen en diensten gekcht en verkcht wrden. SV06 Cntactvaardigheid In staat zijn m cntact te leggen en eventueel te nderhuden, k in meilijke situaties (nder meer met mensen met verschillende pvattingen en achtergrnd). SV07 Creativiteit In staat zijn m persnlijke ideeën en plssingen te bedenken en uit te veren. SV09 Drzettingsvermgen In staat zijn m, ndanks, meilijkheden, p een del gericht te blijven. SV15 Kritische ingesteldheid In staat zijn zichzelf en zijn mgeving in vraag te stellen, de waarde van een bewering f een feit, de haalbaarheid van een vrpgesteld del te verifiëren, alvrens een stelling in te nemen. SV16 Kunnen mgaan met infrmatie In staat zijn m infrmatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV18 Leerbekwaamheid In staat zijn m, via geëigende leerprcessen, zijn cmpetenties te verbreden en te verdiepen. SV19 Leergierigheid In staat zijn m actief te zeken naar situaties m zijn cmpetenties te verbreden en te verdiepen. SV26 Receptieve taalvaardigheid Nederlands In staat zijn m als luisteraar en/f lezer in het Nederlands p adequate wijze een gesprken, geschreven f audivisuele bdschap te ntvangen en bewerken. Leerplan Juweelhersteller

8 4 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN 4.1 ALGEMEEN De ateliers en lkalen meten vlden aan de vrschriften inzake arbeidsveiligheid. 4.2 MODULE BASISTECHNIEKEN GOUDSMEDEN Gebruikte materialen en gereedschappen Kperen efenplaatjes en kperen draad (messing) Gudsmidswerkbank Verlichting Handvijlen (blkvijl) Set naaldvijlen Zaagbg en zaagjes (3/0) Elektrische hangmtr met handstuk Spiraalbren(1mm., 1,2mm., 0,8mm.) Centerpns Brlie Blfrees (diam.2mm.) Schuurpapier (180 en 500) Schuifmaat Winkelhaak Traceerpen Draad en plaat pletwals Trekbank Bankvijs Trektang Trekijzer(rnd) Sldeerbrander Vuursteen Ciseleerpns vr riveren Ciseleerhamer / gudsmidhamer Metalen vlaktas Vitrex Elektrisch vuurtje Afzuiging / dampkap Spelbak Tangen: kniptang paralleltang Leerplan Juweelhersteller

9 rnde tang platte tang platte punttang schenentang vuurtang plastieken pincet Veiligheidsbril Brandveilige schrt 4.3 MODULES JUWEELHERSTELLEN 1 EN 2 Meet- en ptekengereedschappen Weegschaal Ultrasn Hangmtr + handstuk Bren en frezen Schuur- en plijstmaterialen Plijstmachine met afzuiging Gudsmidwerkbank Pincetten Walsen Trekijzers Anken + pnsen Kastenijzers Aambeeld Tribulet Hamers Tangen Zaagbeugel + zaagjes Vijlen Sldeermaterialen + vleimiddelen Smeltmaterialen Leerplan Juweelhersteller

10 5 EVALUATIE VAN DE CURSISTEN Het leerplan vrziet niet in cncrete pdrachten. Opgaven meten pgesteld wrden in functie van de te bereiken delstellingen, de beschikbare tijd en het vrhanden zijnde materiaal en materieel. Elke delstelling van het leerplan met ten minste één keer geëvalueerd wrden. Als alle cursisten alle pgaven uitgeverd hebben en alle criteria geëvalueerd werden, is het duidelijk f de delstellingen bereikt werden. Wanneer de cursisten een werkstuk vervaardigen f een pdracht uitveren, krijgt elk aspect hiervan de aandacht. Binnen de de-activiteiten zijn een aantal factren te nderscheiden: cgnitieve factren: bijv. inzicht, argumentatie, ideeën, technische kennis; psych-mtrische vaardigheden: bijv. juiste weergave van verhudingen, gebruik van materialen, g-handcördinatie, evenwicht; werkmethde en attitudes: bijv. werken binnen vrpgestelde limieten, thema's, tijd, aantallen en frmaten; rde en netheid, afwerking, presentatie, inzet, rganisatie, sciale mgang, veiligheidsbewustzijn, verantwrdelijkheidsgevel, nauwkeurigheid, zelfstandigheid; berdelingsvermgen. Er kan k p verschillende mmenten wrden geëvalueerd: tijdens het pstellen van een bewerkingsvlgrde, tijdens f na een bewerking f na een afwerking. Duidelijke afspraken met de cursisten zijn hierbij ndzakelijk. Indien deze penheid er niet is, ntstaan betwistingen en blijft zelfevaluatie uit. Evaluatie van PV Praktijk is een rdeel ver: een prces: evaluatie van de vrderingen en attitudes p geregelde tijdstippen en bij mmentpnames tijdens de realisatie f dienstverlening; een prduct: evaluatie van het prduct f de gepresteerde dienst. Een zinvlle pdracht werkt een zinvlle evaluatie in de hand. Stimuleer de cursisten dr psitieve appreciatie, maar wijs p futen en tekrtkmingen. Tussentijdse evaluaties en de evlutie van de cursist zijn van grt belang vr de eindevaluatie. Maak duidelijke afspraken met de cursist, z wrdt het werk vr iedereen eenvudiger. Leg bij elke pdracht uit p welke aspecten de nadruk ligt. De cursist ntwikkelt z het vermgen m het eigen werk te evalueren. Een vereiste eigenschap van elke vlwassene in zijn arbeid is immers zelfevaluatie. Leerplan Juweelhersteller

11 6 MODULE: BASISTECHNIEKEN GOUDSMEDEN (M JU G LESTIJDEN) LEESWIJZER De leerplandelstellingen, leerinhuden en specifieke pedaggisch didactische wenken werden steeds per basiscmpetentie f cluster van basiscmpetentie beschreven. Het is belangrijk dat de leerplandelen en leerinhuden gelezen wrden in relatie tt bvenliggende basiscmpetentie(s). Om de duidelijkheid te bevrderen werden de basiscmpetenties letterlijk uit het pleidingsprfiel vergenmen en aangeduid met de bijbehrende cde. De nderliggende leerplandelstellingen zijn peratinaliseringen van de basiscmpetenties. De basiscmpetenties die reeds vldende cncreet zijn, werden niet verder geperatinaliseerd in aparte leerplandelstellingen. De sleutelvaardigheden die bij elk leerplan tegevegd wrden zijn attitudes die bij de cursist meten nagestreefd wrden tijdens het leerprces. Er met daarbij niet bewezen wrden dat deze sleutelvaardigheden effectief werden verwrven, maar wel dat er inspanningen werden geleverd m ze te verwerven. De sleutelvaardigheden werden in de leerplannen verkaveld ver de verschillende mdules. Bij elke mdule wrdt aangegeven welke sleutelvaardigheden er minimum in de mdule meten nagestreefd wrden. 6.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODULE In deze mdule leert de cursist vaardigheden als vijlen, zagen, bren, walsen, draadtrekken. Het betreft de basistechnieken m vakkundig juwelen te kunnen maken. 6.2 BEGINSITUATIE Er zijn geen bijkmende instapvrwaarden bvenp de algemeen geldende instapvrwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het vlwassenennderwijs. 6.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN EN SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken De cursisten kunnen de werkzaamheden vrbereiden. BC 001 ergnmisch werken. een werkplek rdelijk huden. BC 008 BC 006 veiligheidsmaatregelen uitveren. BC 007 Leerplan Juweelhersteller

12 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken De cursisten kunnen de ruimte en ndzakelijkheden van de werkbank en van het gudsmidatelier psmmen. de juiste huding bepalen en aannemen tijdens het werken. Atelier Ruimte en inrichting van het lkaal f atelier De verluchting De verlichting Deze leerplandelen en leerinhuden kmen geïntegreerd aan bd in de pdrachten van de mdule. de mgelijke gevaren van het atelier inschatten en zich cnfrm verantwrdelijk gedragen. rde en netheid als basiseigenschappen van een gudsmid tepassen. De werkbank De gereedschappen De grndstffen een werkvlgrde uitveren. BC 003 veiligheidsmaatregelen uitveren BC 007 een stappenplan vlgen. Stappenplan Vrbereiden Uitveren Aandacht besteden aan individuele begeleiding en cntrle van de cursisten. Afwerken Evaluatie de basisgereedschappen gebruiken. BC 012 afteken- en meetgereedschappen gebruiken. verspanende en niet verspanende gereedschappen gebruiken. De basisgereedschappen: Afteken- en meetgereedschappen Verspanende gereedschappen Aandacht besteden aan het juiste gebruik van de gereedschappen dr demnstratie. Vijlen Zaag en zaagbg Leerplan Juweelhersteller

13 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen gereedschappen en beschermingsmiddelen nderhuden. BC 011 BC ED U Bren Frezen Schuurmiddelen Leerinhuden Niet-verspanende gereedschappen Draad- en plaatwals Trekijzer en trekbank Tangen Vrmgereedschappen Geldende vrschriften en nrmen verspanende bewerkingen tepassen. BC 013 Verspanende bewerkingen Vijlen Zagen Bren Frezen Schuren Specifieke pedaggischdidactische wenken niet-verspanende bewerkingen tepassen. BC 014 Niet-verspanende bewerkingen Bij het werken met walsen en Walsen trekbanken de veiligheidsaspecten Trekken benadrukken en naleving ervan cntrleren. Plien Opdiepen (U) Demnstratie van de bewerkingen dr de leraar aan de werkbank. Belangrijk m bij verspanende bewerkingen stil te staan bij het pvangen en srteren van de verschillende materialen. Leerplan Juweelhersteller

14 6.4 SLEUTELVAARDIGHEDEN Vlgende sleutelvaardigheden kmen aan bd in deze mdule: Sleutelvaardigheid Specificatie Cde Drzettingsvermgen In staat zijn m, ndanks, meilijkheden, p een del gericht te blijven. SV09 Kunnen mgaan met infrmatie In staat zijn m infrmatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Leerbekwaamheid Leergierigheid In staat zijn m, via geëigende leerprcessen, zijn cmpetenties te verbreden en te verdiepen. In staat zijn m actief te zeken naar situaties m zijn cmpetenties te verbreden en te verdiepen. SV18 SV19 Leerplan Juweelhersteller

15 7 MODULE: JUWEELHERSTELLEN 1 (M JU LESTIJDEN) 7.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODULE In deze mdule leert de cursist alle technieken van de juwelierskunst. Via pgelegde efeningen in functie van het herstellen van juwelen verkrijgt hij een algemene vaardigheid. 7.2 BEGINSITUATIE De cursist beschikt ver het deelcertificaat van de mdule Basistechnieken gudsmeden f vldet aan één van de verige telatingsvrwaarden vr sequentieel gerdende mdules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het vlwassenennderwijs. 7.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN EN SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken de eigen werkplek inrichten. BC 002 hygiënische vrschriften uitveren. BC 005 de ruimte en ndzakelijkheden van de werkbank en van het gudsmidatelier psmmen. de juiste huding bepalen en aannemen tijdens het werken. de mgelijke gevaren van het atelier inschatten en zich cnfrm verantwrdelijk gedragen. rde en netheid als basiseigenschappen van een gudsmid tepassen. Atelier Ruimte en inrichting van het lkaal f atelier De verluchting De verlichting De werkbank De gereedschappen De grndstffen Via dcumentatie technische infrmatie gebruiken. BC 004 de juiste techniek bepalen en uitveren m een juweel te herstellen. Srten/stijl juwelen Verwerkte materialen werkzaamheden in vertruwen en met verantwrdelijkheidszin uitveren. BC 015 Leerplan Juweelhersteller

16 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken Inschatten welke emtinele en geldelijke waarde een juweel kan hebben. Materialen van derden Risicanalyse Werken naar gestelde eisen de basistechnieken van slderen tepassen. BC 016 Sldeermaterialen Demnstratie van de technieken. kenmerken van sldeermateriaal aanwenden. BC 020 Ondergrnden Sldeer Afdekmiddelen Vrbeelden van slderingen en van sldeermateriaal tnen aan de cursisten. Vleimiddelen Hulpstukken Reiniging Basistechnieken Gleien Smelten Slderen Afkelen verschillende ringmaten pmeten. BC 032 vlgens de van tepassing zijnde nrm de crrecte ringmaat bepalen. Nrmen vlgens US Ø N U Demnstreren van handeling en instrumenten. edelmetalen bewerken. BC 017 Basis- en sldeertechnieken. edelmetalen verwerken. BC 018 Herwaarderen van legeringen. Herwerken en/f verwerken van ud gud. Opwaarderen van verntreinigde metalen. Zuiveringstechnieken demnstreren. Leerplan Juweelhersteller

17 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken het gehalte van edelmetaal bepalen met tetswaters. BC 019 Srten cncentraties 9 Kt 14 Kt 18 Kt Pt Ag Gevaar van tetswater aanhalen. basistechnieken creatief en inventief tepassen in functie van eenvudige herstellingen. BC 022 de gepaste basistechniek tepassen bij de uit te veren herstelling. aanpassingen uitveren. BC 030 Gebruik afhankelijk van de herstelling vlgende technieken: Vijlen Zagen Plien Opdiepen Bren en frezen Slderen Schuren Plijsten Smeden Demnstreren en crrecte vrbeelden tnen. p creatieve wijze de aangeleerde basistechnieken tepassen bij de aanpassing van het juweel. In functie van het juweel Te gebruiken gereedschappen Transfrmatie juweel Leerplan Juweelhersteller

18 7.4 SLEUTELVAARDIGHEDEN Vlgende sleutelvaardigheden kmen aan bd in deze mdule: Sleutelvaardigheid Specificatie Cde Accuratesse Erp gericht zijn binnen de vrgeschreven tijd een taak nauwkeurig te vltien. SV02 Beslissingsvermgen Cntactvaardigheid Receptieve taalvaardigheid Nederlands In staat zijn een standpunt in te nemen f tt een handeling ver te gaan, en er k de verantwrdelijkheid vr p te nemen. In staat zijn m cntact te leggen en eventueel te nderhuden, k in meilijke situaties (nder meer met mensen met verschillende pvattingen en achtergrnd). In staat zijn m als luisteraar en/f lezer in het Nederlands p adequate wijze een gesprken, geschreven f audivisuele bdschap te ntvangen en bewerken. SV04 SV06 SV26 Leerplan Juweelhersteller

19 8 MODULE: JUWEELHERSTELLEN 2 (M JU LESTIJDEN) 8.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODULE In deze mdule leert de cursist de algemene vaardigheden tepassen in functie van het herstellen en transfrmeren van juwelen. De werkzaamheden zullen p een hgstaand technische en creatieve wijze gebeuren m z het juweel terug zijn waarde/meerwaarde en glans te geven. De cursist verwerft in relatie tt de mgang met de klant eveneens een aantal cmmunicatieve vaardigheden zals het infrmatie verstrekken mtrent herstellingen en het maken van cncrete afspraken. 8.2 BEGINSITUATIE De cursist beschikt ver het deelcertificaat van de mdule Juweelherstellen 1 f vldet aan één van de verige telatingsvrwaarden vr sequentieel gerdende mdules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het vlwassenennderwijs. 8.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN EN SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken het eigen werk evalueren. BC 009 Evaluatiecriteria Esthetiek Vakmanschap Vergelijkingsinstrumenten De pgelegde efening evalueren, bespreken en berdelen samen met de leerkracht. afval en restmateriaal verzamelen, srteren en afveren vlgens vrschriften. BC 010 het vijlsel p de juiste wijze bewerken tt herbruikbaar edel metaal. metaalrestant uitbranden, uitzijlen, smelten en gieten (vijlsel) tt herbruikbare grndstf. Afval en restmateriaal Vijlsel Schuurpapier Zaagjes Rubber Het prces demnstreren. Leerplan Juweelhersteller

20 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken gereedschappen en beschermingsmiddelen nderhuden. BC 011 Geldende vrschriften en nrmen. Onderhud- en beschermingsmiddelen Vijlbrstel (kper) Olie & vet Vetpapier Petsprducten Aantnen via vrbeelden. prijsffertes pmaken vr herstellingen. herstellingen berdelen. hertstelling cmmuniceren. BC 023 BC 024 BC 025 verleg plegen met de klant m tt een cmprmis te kmen. Herstellingszakjes Orderbrief Prijzen Via rllenspel leren cmmuniceren met de klant mtrent het te herstellen juweel. Te gebruiken materialen en grndstffen herstellingen vrbereiden. herstellingen uitveren. herstellingen afwerken. restauraties uitveren. BC 026 BC 027 BC 028 BC 031 vlgens de specifieke eigenschapen van het juweel de juiste werkwijze van herstellen uitveren. Reiniging Materieherkenning Demnstratie en mgelijke vrbeelden. Werkwijze Gebruiksmaterialen Afwerking materialenkennis tepassen in functie van de herstelling. BC 029 Legeringen Sier- en edelstenen Leerplan Juweelhersteller

21 Leerplandelstellingen met inbegrip van basiscmpetenties (BC), eigen delen (ED) en uitbreidingsdelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BC ED U Leerinhuden Specifieke pedaggischdidactische wenken Organisch gesteente Natuurprducten technische kenmerken van edelstenen tepassen. BC 021 beschermende technieken vr verhitten van edelstenen tepassen. BC 033 edelstenen visueel herkennen en de daaraan verbnden specifieke eigenschappen tepassen. edelstenen tegen hitte beschermen. Technische kenmerken en eigenschappen van edelstenen Risicbeperking Beschermingsmiddelen Demnteren Kelpasta Water Via vrbeelden en demnstratie. plsmiddelen vr lijmsrten gebruiken. BC 034 Acetn Verwarmen Slventen Belang hechten aan het respecteren van de veiligheidsvrschriften. 8.4 SLEUTELVAARDIGHEDEN Vlgende sleutelvaardigheden kmen aan bd in deze mdule: Sleutelvaardigheid Specificatie Cde Accuratesse Erp gericht zijn binnen de vrgeschreven tijd een taak nauwkeurig te vltien. SV02 Beslissingsvermgen In staat zijn een standpunt in te nemen f tt een handeling ver te gaan, en er k de verantwrdelijkheid vr p te nemen. SV04 Cmmercieel inzicht Blijk geven van inzicht in de wijze waarp gederen en diensten gekcht en verkcht SV05 Leerplan Juweelhersteller

22 wrden. Creativiteit In staat zijn m persnlijke ideeën en plssingen te bedenken en uit te veren. SV07 Kritische ingesteldheid In staat zijn zichzelf en zijn mgeving in vraag te stellen, de waarde van een bewering f een feit, de haalbaarheid van een vrpgesteld del te verifiëren, alvrens een stelling in te nemen. SV15 Leerplan Juweelhersteller

23 9 BIBLIOGRAFIE HALE, R. Jewelery cncepts and technlgy. STEPAN, G., Arbeitstechniken Armreifen; STEPAN, G., Scharnierentechnik und herstellung, Manuel D apprentissage du Bijutier- Jallier. Leerplan Juweelhersteller