5/25/2011. Agenda. Aanleidingen. Het gebruik van ALM modellen voor strategisch risicomanagement. Netspar Debat 26 mei 2011
|
|
- Tobias Hermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het gebruik van ALM mdellen vr strategisch risicmanagement Netspar Debat 26 mei 2011 Guus Bender Bas Bsma Lans Bvenberg 1 Agenda Aanleidingen m mdellen vr risicmanagement en ALM grndig nder de lep te leggen Wat zijn mdellen en waar wrden zij vr gebruikt? Verbeterpunten: De mens de bestuurders de experts Het besluitvrmingsprces Het pensienakkrd 2 Aanleidingen Maakbare wereld, ratinele agenten, efficiënte markten, zelfregulering verabslutering van therieën & mdellen (incl. kansen) Rendementgedreven i.p.v. afruil Risic rendement Vertruwen in systemen, (pensienen, e wnen,..) instellingen, en, mdellen Kredietcrisis had in mdellen kans 1 p 1.000, 1 p Op mment suprême: geen liquiditeit Diversificatie liet ns in de steek Meerderheid verwacht 70% pensien, met indexatie Indexatieachterstanden en (dreigende) kans p krtingen 3 1
2 Aanleidingen Vertruwen in systemen, (pensienen, wnen,..) Instellingen, en, mdellen mdellen kunnen ns niet meer helpen drtrekken reeksen is gevaarlijk en misleidend echte risic s i = zwarte zwanen mdellen teveel black bx en veel te cmplex ALM te statisch / benchmarks zeggen niets meer mdellen verkeerd gebruikt dr experts te absluut pgevat: Cie Maas met geznd verstand. Derman: The stry f the thery f ptins valuatin, the best mdel ecnmics currently ffers, is the stry f a platnically simple thery taken mre seriusly than it deserves and then used extravagantly. mdellen verkeerd begrepen dr klanten pgevat als abslute waarheid 4 Wat is een Mdel? Wetenschap: Prductie van kennis Mdellen: Vastleggers kennis ( cnstructive knwledge ) Kennis: Intransitive bjects f knwledge (elektrlyse, zwaartekracht, ) fysische mdellen, nafhankelijk menselijk handelen Transitive bjects f knwledge (CAPM, Black Schles,. ) financiële mdellen, afhankelijk van menselijk handelen Classificatie van Keynes ver kansen : Kardinaal: de kans p het winnende lt Ordinaal : ALM? Yu simply d nt knw : de zwarte zwaan en (un-)knwn unknwns 5 Waar wrden mdellen vr gebruikt Functies mdellen Wikipedia hulpmiddelen tbv inzicht hulpmiddelen vr uitleg hulpmiddellen m te ntwerpen hulpmiddelen m te besturen daarnaast: hulpmiddelen vr waardering van instrumenten en cashflws hulpmiddelen vr actieve training (learning by ding) risic s, kracht beleidsinstrumenten idem bv, pensienakkrd strategische risicmanagement pties, pensienverplichtingen,.. management flight simulatrs Krugman The nly way t make sense f a cmplex system is t wrk with mdels, simplified representatins f that system, which yu hpe help yu understand hw it wrks. Taleb: An aid, nt a principle aim 6 2
3 Waar wrden ALM mdellen vr gebruikt Hulpmiddel vr het vaststellen van de afruil ambitie / risic / ksten premie-, pensien- en beleggingbeleid, zwel vr lange- als vr de krte termijn Risic Hulpmiddel vr het identificeren van efficiëntieverbeteringen dr alternatieve ti ALM strategieën t en beleggingscategrieëen Hulpmiddel vr het cmmuniceren met Deelnemersraden Visitatie cmmissies Deelnemers (vlgende slide)? Ambitie Kstprijs 7 Scenari s van pensienresultaat van een 35 jarige (zacht geslten fnds, znder buffers & smthing) 35 jarige heeft bij pensinering100% waardevast pensien 35 jarige kmt 50% te laag uit! NB: Excl. mdelrisic, zwarte zwanen, knwn unknwns, unknwn unknwns, 8 Verbeterpunten: Strategisch risicmanagement ALM Prtfli cnstructin Risk Management executin Selectin asset managers Executin Risk mnitring Risk mnitring strategy Risk Management strategy dekkingsgraden ecnmische views andere invledfactren risichuding wetgeving verudering etc. 9 3
4 Verbeterpunten: De mens Experts: Opleiding! rdinale kansen (te) kardinaal geïnterpreteerd? rekening gehuden met Yu simply dn t knw? kan sterrenkundige znder ecnmiestudie gede risicmanager zijn? naast techniek k ecnmie en filsfie! Og vr gedragsecnmie Open bx mdellen: black bx uit den bze Naast allesmvattende integrale mdellen: eenvudige submdellen Meer aandacht vr cmmunicatie van brging van mdelresultaten maatmensen! (slide 7) cncepten uit gaming industrie? 10 Verbeterpunten: De bestuurder Bestuurders: we weten: degene die met het mdel werkt leert het meest learning by ding >> pwerpint hrcllege ALM management flight simulatr (APP) LSD (Luisteren, Samenvatten, Drvragen) M.b.v. ALM mdellen bepaalde beleidstaffels: enerzijds: staffel is k maar een (extreem eenvudig) mdel anderzijds: niets gevaarlijker dan niet uitveren van middels staffel ingecalculeerde risicreducerende maatregelen cmply r explain Naast ALM scenari s vr inzicht in afruil van risic en rendement: k beleidsrelevante stress scenari s, met duidelijke interpretatie, c.q. kansls ALM ALM certificering???? h 11 Verbeterpunten: Het pensienakkrd Scenari s van pensienresultaat van een 35 jarige (zacht geslten fnds, znder buffers & smthing) 35 jarige heeft bij pensinering100% waardevast pensien 35 jarige kmt 50% te laag uit! NB: Excl. mdelrisic, zwarte zwanen, knwn unknwns, unknwn unknwns, 12 4
5 Pensienakkrd: Hfdkeuzes Hfdkeuzes Hard Zacht geslten (= alle verschtten en tekrten wrden in principe direct verrekend en tegekend) Nminaal Reëel Gerelateerde issues: Slidariteit d.m.v. buffers, staffels, smthing,. Discnteringsvet Invaren Praktijk: Cmpleetheid Krten expliciet nderdeel van pensiencntract! A. Zekerheid issue: Belang nminaal krten t..v. krten p streefindexatie B. Indexatie issue: Buffers eerst laten vllpen, dan pas vlledige indexatie, f, buffers dd geld, en zsm indexatie C. Premie: niet pvangen schkken wel cruciaal vr pensienpbuw Vralsng niet van tepassing Leeftijdsafhankelijk beleid (staffels, beleggingsbeleid, drsnee premie) t.g.v.: Vervallen verplichtstelling (Brussel)? Cmplexiteit van de uitvering? 13 Verbeterpunten: Pensienakkrd Besluitvrmingsprces zu meten trachten: Wat willen we m.b.t. A, B en C: Mdelberekeningen hierbij hulpmiddel m.b.t. : Wat is haalbaar? Wat zijn de afruilen? Stress scenari s Efficiëntieverbeteringen Cmmunicatie, k t.b.v. integrale financiële planning Risic Ambitie Kstprijs 14 5
Toelichting Checklist Optimale informatie beleggingsverzekering
Telichting Checklist Optimale infrmatie beleggingsverzekering Algemeen Infrmatie ver beleggingsverzekeringen Beleggingsverzekeringen zijn cmplexe prducten. Om de klant beter inzicht te geven in de werking
Nadere informatieHERSTELPLAN PENSIOENFONDS VERVOER 2016
HERSTELPLAN PENSIOENFONDS VERVOER 2016 Aangepast herstelplan 2016 Dr de inwerkingtreding van het nieuwe Financieel Tetsingskader (nftk) per 1 januari 2015 wrden dr De Nederlandsche Bank (DNB) nieuwe regels
Nadere informatieIntroductie MVO Prestatieladder
Intrductie De is een certificeerbare nrm vr Maatschappelijke Verantwrdelijkheid van Organisaties (MVO). De nrm is gemaakt vr rganisaties die hun eigen MVO ambities en perfrmance aantnbaar willen maken,
Nadere informatie18 april 2012. Jan Joost Flim adviseur
18 april 2012 Jan Jst Flim adviseur Prgramma draaijer+partners Ontwikkelingen Het Nieuwe Werken Vragen De uitgangspunten Ervaringen Prces 2 De feiten ver draaijer+partners 2 vestigingen, in Bunnik en Grningen
Nadere informatieLocal knowledge. Global power. Risk Management AEGON Nederland
Lcal knwledge. Glbal pwer. Risk Management AEGON Nederland 12 juni 2012 3 lines f defence 3 rd line: Internal Audit Nederland Rapprteren mtrent vlledigheid en juistheid risk assessment Tetsing werking
Nadere informatieDe burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden;
Vrbeeld handvest De burgemeester, het cllege en de raad van de gemeente Muiden; Gelet p artikel 169, tweede en derde lid, en artikel 180, tweede en derde lid, Gemeentewet; Hebben de vlgende uitgangspunten
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT VOOR HET COLLEGE VAN DIAKENEN VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE HOORN-ZWAAG-BLOKKER (PG HZB)
BELEGGINGSSTATUUT VOOR HET COLLEGE VAN DIAKENEN VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE HOORN-ZWAAG-BLOKKER (PG HZB) De zrg vr de financiële zaken van diacnale aard zijn krachtens de kerkrde tevertruwd aan het Cllege
Nadere informatieKlantprofiel en inventarisatiemodel Werkgever
Klantprfiel en inventarisatiemdel Werkgever Algemene vragen Heveel uderdmspensien denkt u dat uw werknemers ndig hebben, wat is het ambitieniveau in de regeling? Tussen 70% en 100% van het laatst verdiende
Nadere informatieMajor/Minor Productie en Logistiek. 16 maart 2016
Majr/Minr Prductie en Lgistiek 16 maart 2016 Thema s q Bedrijfskundige en beheersmatige benadering van prductie, vrraadbeheer en lgistiek. Dit mvat: q materiaalbeheer q beheer van de prductietechnlgie
Nadere informatieRelatiegeschenk. Design en Maatschappij. ontwerpen
Relatiegeschenk Design en Maatschappij ntwerpen STAP 1 Wat is de pdracht? Ontwerp vr een winkel f bedrijf bij ju in de buurt een relatiegeschenk. Een relatiegeschenk geef je aan juw klanten m ze aan juw
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Coram. Crisisplan. November 2018
Stichting Pensienfnds Cram Crisisplan I Nvember 2018 II Inhudspgave HOOFDSTUK 1 INLEIDING... 1 ACHTERGROND EN AANLEIDING... 1 ELEMENTEN VAN EEN CRISISPLAN... 1 HOOFDSTUK 2 CRISISPLAN VAN STICHTING PENSIOENFONDS
Nadere informatieToelichting bij het formulier subsidievaststelling behorend bij artikel 7.1 van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS
Telichting bij het frmulier subsidievaststelling behrend bij artikel 7.1 van de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS Dit dcument licht stapsgewijs alle nderdelen van het aanvraagfrmulier vr een subsidievaststelling
Nadere informatieOnderhandelingsakkoord cao Ecoson, Rendac Son, Sonac Son, Darling Ingredients Nederland, Sonac Burgum en Sonac Vuren.
Onderhandelingsakkrd ca Ecsn, Rendac Sn, Snac Sn, Darling Ingredients Nederland, Snac Burgum en Snac Vuren. Sn, 16 ktber 2017 1. Lptijd 1- jarige ca, ingaande 1 januari 2017 t/m 31 december 2017; 2. Inkmen
Nadere informatieDocument 77.v. Een d.d. 10 april 2017 van NLO aan de Kansspelautoriteit houdende voorinformatie over het akkoord met Stichting
Q Kansspelautriteit [V Datum 18 September 2018 ns kenmerk 12558/ 01.04.688 Dcument 77.v. Een e-mail d.d. 10 april 2017 van NL aan de Kansspelautriteit hudende vrinfrmatie ver het akkrd met Stichting Staatslterijschadeclaim.
Nadere informatieORGANISATIENOTA VRIJWILLIGERS
ORGANISATIENOTA VRIJWILLIGERS 1. Gegevens rganisatie - Naam rganisatie : - Juridisch statuut : - Maatschappelijke zetel : - Telefnnummer en eventueel emailadres : - Omschrijving sciale delstelling : 2.
Nadere informatieOpstelling. ISO 9001:2015 Meerwaarde of veranderen om te veranderen? 11/27/2014. Annemarie de Jong NEN. Waarom herziening ISO 9001?
ISO 9001:2015 Meerwaarde f veranderen m te veranderen? 25 nvember 2014 Annemarie de Jng NEN 1 Opstelling ISO-werk Waarm herziening ISO 9001? Vrbereidingen Belangrijkste veranderingen Planning en implementatie
Nadere informatieReglement Vlaams-Nederlandse Journalistenbeurs Onderzoeksbeurs & Uitwisseling 2016
Reglement Vlaams-Nederlandse Jurnalistenbeurs Onderzeksbeurs & Uitwisseling 2016 In 2016 kennen de Vlaamse en Nederlandse verheid pnieuw de Vlaams-Nederlandse Jurnalistenbeur(zen) (VNJB) te aan Nederlandse
Nadere informatieVoornemen bestuur tot liquidatie pensioenfonds Vergadering van deelnemers en pensioengerechtigden Almelo, 5 juli 2017 Presentatie Niek Mol,
Vrnemen bestuur tt liquidatie pensienfnds Vergadering van deelnemers en pensiengerechtigden Almel, 5 juli 2017 Presentatie Niek Ml, vrzitter bestuur Agenda 1. Opening 2. Vrnemen bestuur tt liquidatie pensienfnds
Nadere informatieD i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t
D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen
Nadere informatieZwembadplan Wijk Zwemt! - UITGANGSPUNTEN
Zwembadplan Wijk Zwemt! - UITGANGSPUNTEN Vr u ligt het uitgewerkte plan van WijkZwemt. Dit plan is pgesteld dr de KNZB, 2521, gewn zwemmen en enthusiaste burgers/vrijwilligers vanuit belangengreperingen
Nadere informatieDe Vereniging van Gepensioneerden van SABIC Europe
ALV Vergadering; dd 26-04-2012 De Vereniging van Gepensineerden van SABIC Eurpe J Mastenbrek v Inleiding Welkm en huishudelijke mededelingen Kpie van de presentaties Telefns Prgramma: ALV vergadering Presentatie
Nadere informatiePensioencommunicatie. na overgang naar een nieuw contract. Jeroen van den Bosch, Senior Toezichthouder Pensioenuitvoerders
Pensiencmmunicatie na vergang naar een nieuw cntract Jeren van den Bsch, Senir Tezichthuder Pensienuitverders Praktijkseminar nieuw pensiencntract, 19 september 2013 Agenda Del van pensiencmmunicatie Risic
Nadere informatieGroundbreaking Innovative Financing of Training in a European Dimension. D2.1 GIFTED MODEL November 2012
Grundbreaking Innvative Financing f Training in a Eurpean Dimensin D2.1 GIFTED MODEL Nvember 2012 Prject Reference n. 517624-LLP-1-2011-1-AT-GRUNDTVIG-GMP Wrkpackage n. WP 2 Mdelling Deliverable n. D 2.1
Nadere informatieMiddelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.
Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen
Nadere informatieSchadeverzekeringen Zakelijk Zorgverzekeringen. o o
Dienstenwijzer Z zijn wij u graag van dienst Op de dienstverlening van ns kantr is de Wet p het financieel tezicht van tepassing. Eén van de eisen die uit deze wet vlgt is dat wij u tijdig infrmeren ver
Nadere informatieTop-Hat Plus Plan 1. Type levensverzekering. Waarborgen
Tp-Hat Plus Plan 1 Type levensverzekering Waarbrgen Levensverzekering met gewaarbrgde rentevet (Tak 21). Mgelijkheid m te kiezen vr een frmule waarbij dit met betrekking tt de winstdeelname gecmbineerd
Nadere informatieBijzondere Richtlijn Keuringen online webshops
Bijzndere Richtlijn Keuringen nline webshps Telichting tetsing Keuringsraad t.b.v. nline webshps De Keuringsraad hanteert een aangepast tetsingssysteem t.b.v. nline webshps gezien de grtte (aantal prducten)
Nadere informatieProspectbeheer : Te exporteren adressen
Prspectbeheer : Te exprteren adressen 2 Inhudstafel 1. Inleiding: Te exprteren adressen p3 2. Wat verstaan we nder een gekwalificeerd adres? p4 2.1 Particulier=eindklant 2.2 Bestuurder verbnden aan een
Nadere informatieProgramma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica
Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren
Nadere informatieALM en het nieuwe pensioencontract. Theo Nijman 17 December 2010
ALM en het nieuwe pensioencontract Theo Nijman 17 December 2010 Agenda Schets structuur nieuwe pensioencontracten Mogelijke ontwikkeling toezichtsmodel ALM toepassingen voor nieuwe contract en uitdagingen
Nadere informatieVoorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int.
Vrbeeld efentypes nline e-learningmdules CmmArt Int. In dit dcument wrdt verwezen naar de specifieke inhud van een van nze e- learningmdules. De efentypes wrden echter gebruikt in alle e-learningmdules
Nadere informatieHaalbaarheidsonderzoek multifunctioneel sportpark Op basis van deze opdracht formuleert het College de volgende onderzoeksopdracht:
Vrstel Opdracht De pdracht van de Raad aan het Cllege is het verrichten van een haalbaarheidsnderzek naar de realisatie van een multifunctineel sprtcmplex, dat centraal in de gemeente is gesitueerd en
Nadere informatie/k*je/i v. Voorstel: 1. De werkingsduur van de 'Verordening Starterslening' met (terugwerkende kracht) 1 jaarte verlengen tot 01-01-2010.
1 M c» r* K 5,- * > l.- ^ V r>!lus gemeente QSterllOUt /k*je/i v loatum: 20 februari 2009 Nummer raadsnta: Qnderwerp: Verlengen werkingsduur 'Verrdening Starterslening'. NOTA VOOR DE RAAD Prtefeuillehuder:
Nadere informatieNaam van de organisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Tot welke sector behoort uw organisatie? Wat is de omvang van uw organisatie?
Naam van de rganisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Directeur/hfd van een Academie Directeur/hfd afdeling Opleidingen Senir Learning Cnsultant/ Senir Onderwijskundige Learning cnsultant/ Onderwijskundige
Nadere informatieGEBRUIKSAANWIJZING. U moet beschikken over het rekenprogramma Microsoft Excel versie 97 of hoger om dit rekenblad te kunnen gebruiken.
I.Alvrens te beginnen GEBRUIKSAANWIJZING U met beschikken ver het rekenprgramma Micrsft Excel versie 97 f hger m dit rekenblad te kunnen gebruiken. Installatie Opdat het rekenblad zu functineren is er
Nadere informatieVZ-B-K1-W1-B Ondersteunt bij het voeren van de regie bij wonen en huishouden
VZ-B-K1-W1-B Ondersteunt bij het veren van de regie bij wnen en huishuden Verzrgende-IG basisdeel kerntaak 1 werkprces 1 efenpdracht B Als verzrgende-ig ndersteun je de zrgvrager bij het veren van de regie
Nadere informatieg e m e e n t e M O N T F O O R T
M O N F O O R SCHRIFELIJKE VRAGEN AAN HE COLLEGE Nr. 2015-02 Datum: 12 januari 2015 Naam vragensteller: Niclet Rrije en Anne-Marie van de Pll Vraag gericht aan: Wethuder Vlaar Onderwerp: Besluit maatschappelijke
Nadere informatieToelichting Financiële zaken Geworteld Wonen. 1. Voorfinanciering
Telichting Financiële zaken Gewrteld Wnen 25-02- 2014 1. Vrfinanciering Iedere deelnemer in Gewrteld Wnen wrdt verzcht aan de vrfinanciering van dit gezamenlijke CPO- prject mee te den. Hiervan wrden ksten
Nadere informatieGrondslagen vd Engineering
1ste bach HI Grndslagen vd Engineering samenvatting Q www.quickprinter.be uickprinter Kningstraat 13 2000 Antwerpen 110 6,00 Online samenvattingen kpen via www.quickprintershp.be Grndslagen van de engineering
Nadere informatieNotitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwoord
Ntitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwrd 0. Inleiding In 2006 is de gemeente Amsterdam gestart met het aanbieden van 1 telefnnummer vr het beantwrden van vragen van burgers en ndernemers, namelijk
Nadere informatieAlleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies
Satusverzicht. Cnsultatie Unitmanagers/Lcatiemanagers mei 2011 evaluatie Cnsultatie cliëntenraad Besluit Bestuursgrep 22 april 2003 OR Alleen m.b.t. vergedingen pedaggisch Instemming medewerkers (hfdstuk
Nadere informatie2013-2014. Trainingsinformatieblad nr. 5.4. Coöperatie Baronije UA
Trainingsinfrmatieblad nr. 5.4 Cöperatie Barnije UA 2013-2014 Cöperatie Barnije UA Edisnbaan 16a - 3439 MN NIEUWEGEIN Pstbus 1383-3430 BJ NIEUWEGEIN T: 030-214 80 34 (algemeen) F: 030-214 80 36 E: cntact@barnije.nl
Nadere informatieZwitserleven Martijn Vos
Zwitserleven 30-11- 10 Martijn Vos Martijn.Vos@ortec-finance.com Zin en onzin van ALM? Pensioenbeleggen in een Nieuwe Economische Wereld Welke kant gaan de pensioen(fonds)en op in deze nieuwe economische
Nadere informatieHART4DOORNENBURG. Presentatie café avond 28 november 2015
HART4DOORNENBURG Presentatie café avnd 28 nvember 2015 Een initiatief van zes drnenburgers Erik Feijen Gerard van Gemert Dirk Witjes Stef Huisman Hans Feijen Luuk Timmers Inhud presentatie Ontstaan van
Nadere informatieModellencontract. TFP(Time for Prints)/TFCD (Time for CD) Contract tussen Model en amateurfotograaf. Naam :... Adres :... Postcode/Woonplaats :...
Mdellencntract TFP(Time fr Prints)/TFCD (Time fr CD) Cntract tussen Mdel en amateurftgraaf Ondergetekenden: Naam :... Adres :... Pstcde/Wnplaats:... Telefn :... Email/Website :... Hierna genemd Ftgraaf,
Nadere informatieAlgemene Voorwaarden Stepwise b.v.
Algemene Vrwaarden Stepwise b.v. Artikel 1. Begripsbepalingen In deze algemene vrwaarden wrdt verstaan nder: Opdrachtnemer: Stepwise bv te Bemmel Opdrachtgever De natuurlijke persn f rechtspersn die met
Nadere informatieU heeft ons verzocht, om gezamenlijk, een gedegen voorstel ten aanzien van uw hypotheek uit te brengen.
Vragenfrmulier Klant Beeld U heeft ns verzcht, m gezamenlijk, een gedegen vrstel ten aanzien van uw hyptheek uit te brengen. Onze bedrijfsfilsfie is, m samen met nze relaties, een inventarisatie te maken
Nadere informatieAan de hand van deze 3 lessen ontdekken de leerlingen dat er techniek in en om de Schelde, dus in onze regio, een erg belangrijke rol speelt.
Techniek & de Schelde Aan de hand van deze 3 lessen ntdekken de leerlingen dat er techniek in en m de Schelde, dus in nze regi, een erg belangrijke rl speelt. Gerelateerde kerndelen Vlaanderen, Primair
Nadere informatieTRACK reintegratie en bemiddeling
Cliëntenaudit rapprt Blik Op Werk Scpe: Reintegratie en bemiddeling Datum: 7 11 janauri 2013 DNV Team Leader Audit Team Tn Berema Tn Berema Cliëntenaudit Rapprt Blik p Werk Meetperide 2012 Hg 5 4 3 2 Interviews,
Nadere informatieBetreft: Reactie op Consultatiedocument 'Standaard 4400N - Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2e ontwerp)'
Nederlandse Berepsrganisatie van Accuntants (NBA) T.a.v. het Adviescllege vr Berepsreglementering Pstbus 7984 1008AD Amsterdam 31 ktber 2016 Referentie: HR/TvV/31102016 Betreft: Reactie p Cnsultatiedcument
Nadere informatievan Samen werken naar Samenwerken Kernteam Platform Water Vallei en Eem
van Samen werken naar Samenwerken Kernteam Platfrm Water Vallei en Eem Del & Opbuw presentatie! Infrmeren ver de stand van zaken van de factsheet drntwikkeling rganisatie. Terugblik - parapluplan Factsheet
Nadere informatie*B20170ì3078* Gemeente Heerhugowaard T.a.v. gemeenteraad van Heerhugowaard Postbus AJ HEERHUGOWAARD
Autriteit Cnsument l Markt NTVANGEN 2 0 JUN 2017 *B20170ì3078* Gemeente Heerhugwaard T.a.v. gemeenteraad van Heerhugwaard Pstbus 390 1700 AJ HEERHUGWAAR en Haag, "ū 1 9 JUN 2017 Û) IQ Aantal bijlage(n):
Nadere informatieIndien u in de loop van 2011 de leeftijd van 50 jaar bereikt heeft, of ouder bent, kan u op vrijwillige basis deelnemen aan dit initiatief.
GO! MEMO GO!mem/GPD/GB/2011-7 01-07-2011 Medische check-up Deze mem heeft betrekking p alle persneelsleden van de centrale administratie van het GO! die 50 jaar zijn f uder. Sinds enkele jaren biedt het
Nadere informatieINVESTEREN IN EXCELLEREN. Energiefonds Brabant. Marktconform investeren in duurzame energie
INVESTEREN IN EXCELLEREN Energiefnds Brabant Marktcnfrm investeren in duurzame energie Integrale dienstverlening Missie BOM: kansen creëren vr Brabant dr het versterken van de ecnmische grei- en innvatiekracht
Nadere informatieConfidentieel. 16 januari 2013 2013/11989. Sectorbrief Themaonderzoek Uitbesteding Vermogensbeheer. Geacht bestuur,
Tezicht pensienfndsen en beleggingsndernemingen Middelgrte en kleine pensienfndsen Pstbus 98 1000 AB Amsterdam Cnfidentieel Datum Bijlage(n) 1 Onderwerp Sectrbrief Themanderzek Uitbesteding Vermgensbeheer
Nadere informatie1. Bent u ervan op de hoogte dat er verschillende soorten aortakleppen zijn? o Ja o Nee
Appendix 2 Pstperative survey Original versin 1. Bent u ervan p de hgte dat er verschillende srten artakleppen zijn? Ja Nee 2. Wat vr artaklep heeft u gekregen? Mechanische klep Bilgische klep Anders,
Nadere informatieGOEDE PRESTATIES EN POSITIEVE VOORUITZICHTEN SURINAAMSE ECONOMIE ONDANKS UITDAGENDE EXTERNE OMGEVING 2010-2015. President D. D. Bouterse.
GOEDE PRESTATIES EN POSITIEVE VOORUITZICHTEN SURINAAMSE ECONOMIE ONDANKS UITDAGENDE EXTERNE OMGEVING 2010-2015 President D. D. Buterse 8 mei 2015 INHOUD Ecnmische uitdagingen bij vername regering in augustus
Nadere informatieTalent aan Zet. Een Talent Ontwikkel Programma (TOP) van Talentroom
Talent aan Zet Een Talent Ontwikkel Prgramma (TOP) van Talentrm Een prgramma vr mensen met kennis en ervaring, mensen met deskundigheid die tegelijkertijd het idee hebben dat er veel meer uit henzelf te
Nadere informatieRegeling: strategisch plan duurzame ontwikkeling werknemer
Regeling: strategisch plan duurzame ntwikkeling werknemer Lptijd : 1 maart 2017 t/m 31 december 2018 Aanbd vr metalektrbedrijven He verandert u daadwerkelijk het gedrag en de werkwijze van teams/afdelingen
Nadere informatieDe AFM en de Handreiking Beleggingsbeleid Bas Windt
De AFM en de Handreiking Beleggingsbeleid Bas Windt Welkom Bas Windt Toezichthouder AFM Projectleider Beleggingsbeleid (2014) Pagina 2 Inhoud Betrokkenheid AFM bij de Handreiking Achtergrond Publicaties
Nadere informatieNTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen
NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne
Nadere informatieInfonota aan de clubvoorzitters, -secretarissen en financieel verantwoordelijken. Algemene Vergadering VVB
Infnta aan de clubvrzitters, -secretarissen en financieel verantwrdelijken Algemene Vergadering VVB In uitvering van artikel 5 hfdstuk 3 van de statuten van de Vlaamse Vlleybalbnd vzw hebben wij het genegen
Nadere informatieProtocol Informatievoorziening gescheiden ouders
Prtcl Infrmatievrziening gescheiden uders De Bellefleur Ddewaard Del van het prtcl Dit prtcl geeft uitleg ver de wijze waarp wij mgaan met de infrmatievrziening vr gescheiden uders. Uitgangspunt is dat
Nadere informatieMASTER OF ENGINEERING: INDUSTRIAL ENGINEERING & OPERATIONS RESEARCH
MASTER OF ENGINEERING: INDUSTRIAL ENGINEERING & OPERATIONS RESEARCH Master in de Ingenieurswetenschappen: Bedrijfskundige Systeemtechnieken en Operatineel Onderzek BEDRIJFSKUNDIG INGENIEUR: Flexibele persn
Nadere informatieMedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg
MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr
Nadere informatieAanvullingen op handboek Veiligheidsladder (VL) ten behoeve van pilot
CvD Veiligheidsladder NEN Datum 2016-11-25 Dcumentnummer 2016-004 Betreft Aanvullingen t.b.v. Pilt Datum vastgesteld 2016-12-05 Implementatie Publicatie p website Beslissing Aanvullingen p handbek Veiligheidsladder
Nadere informatieDe Wilde Architecten bna T Gentiaan 1a 8271 DS IJsselmuiden
De Wilde Architecten bna T Gentiaan 1a 8271 DS IJsselmuiden T F 038-333 33 53 038-333 33 52 Bank rel. 15.91.96.345 Rabbank IJsselmnd fam. Principaal Mdelweg 1 8000 AR zwlle KvK nr. 05053.320 Reg nr. 1.961101.014
Nadere informatieHuurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN
ACTIVITEITENPLAN 2014 Activiteitenplan 2014 : INLEIDING In 1997 werd de in Zetermeer pgericht met als del het behartigen van de belangen van huurders van de cmplexen van R.K. Wningbuwstichting De Gede
Nadere informatieVrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.
Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging
Nadere informatieKracht door balans Biofeedback opleiding
Algemene vrwaarden De algemene vrwaarden zijn van tepassing p iedere aanbieding en fferte van, alsmede elke vereenkmst tussen Kracht dr balans, vertegenwrdigd dr Mevr. drs. D.M. Matt, hierna te nemen:
Nadere informatieAlgemene voorwaarden trainingen Edunova
Algemene vrwaarden trainingen Edunva Edunva Meddsestraat 47 Winterswijk Artikel 1. Definities Opdrachtgever: de natuurlijke persn f rechtspersn, met wie een vereenkmst met betrekking tt deelname aan een
Nadere informatieUitwerking kerndoel 2 Nederlandse taal
Uitwerking kerndel 2 Nederlandse taal Tussendelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair nderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndel 2 Stichting
Nadere informatieInkoopevolutie. Inkopers zijn misschien niet hip. Maar evolutie is onvermijdelijk - de theorie. En herken je zo. Research
Inkpevlutie Trends, Tips & Tricks Inkpers zijn misschien niet hip Janneke Orriëns Maar evlutie is nvermijdelijk - de therie En herken je z TRADITIONEEL TACTISCH STRATEGISCH Eindgebruiker kpt zelf in Inkp
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Opleiding. Module. Lestijden 40
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Ondernemingscmmunicatie Mdule MarketingManagement Cde A2 Lestijden 40 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte ttale studiebelasting (in uren) 1 Mgelijkheid tt JA aanvragen
Nadere informatieFASHPLUS-SHOEPLUS-SPORTPLUS
Algemeen functinaliteiten In de database kunnen er meerdere firma s f dssiers, alsk meerdere magazijnen en winkels aangemaakt wrden. Creeër je eigen gebruikersmenu met snelkppelingen Sales rechten f VPD.
Nadere informatieDeze financiële informatiefiche beschrijft de productmodaliteiten die van toepassing zijn op 1 januari 2007.
Type levensverzekering Levensverzekering verbnden met beleggingsfndsen van tak 23 (znder kapitaalbescherming).*. Waarbrgen Het kapitaal bij leven f verlijden p een gegeven mment kmt vereen met de reserve
Nadere informatieMixed Hockey Club Purmerend. Verenigings Arbitrage Plan MHCP
Verenigings Arbitrage Plan MHCP Inleiding Arbitrage vrmt een integraal nderdeel van de hckeysprt in teamverband. De KNHB verplicht alle hckeyverenigingen m een Verenigings Arbitrage Plan (VAP) p te stellen.
Nadere informatieKwartaalrapportage. Stichting Nieuwe Generatie Brasil. Eerste Kwartaal 2015
Kwartaalrapprtage Stichting Nieuwe Generatie Brasil Eerste Kwartaal 2015 Want ik had hnger en jullie gaven mij te eten, ik had drst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen
Nadere informatie- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden -
- Bedrijfsvermeldingen, Key-accunts & andere advertentiemgelijkheden - Dr: VvE Media B.V. Versie: 2.1 Datum: 7 mei 2015 Cntactpersn: Dhr. R.H.P. van der Vssen inf@nederlandvve.nl www.nederlandvve.nl ABN
Nadere informatieGetallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).
Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste
Nadere informatieNieuwsbrief 6 van 2018
Nieuwsbrief 6 van 2018 Beste mdeltreinliefhebber, Op zaterdag 23 juni hebben we nze vlgende infdag en nderstaande wrkshp. Cursus-wrkshp decders en verlichting inbuwen. In deze cursus-wrkshp die gegeven
Nadere informatieAanvraagformulier Uitvoeringsverordening EBU - NOMMIF. 1 van 9. 1.1. Gegevens van de hoofdaanvrager
Let p: Alleen de aanvragen die vlden aan strategische agenda van de Ecnmic Bard Utrecht (EBU) en het tpsectrenbeleid in de regi kmen in aanmerking vr subsidie. Alleen vlledig ingevulde en ndertekende frmulieren
Nadere informatieCommunicatieplan (3-C-2)
Gebr. van der Lee Cmmunicatieplan (3-C-2) CO²- Bewust Directie: E. van der Lee Cmmunicatiemanager: T. Hebee KAM-Cördinatr: A. Werkmeester Lelystad, september 12 Inhudspgave Inhudspgave... 2 1. Inleiding
Nadere informatieWe willen de ouders nogmaals informeren dat de kribbe gesloten zal zijn op donderdag 30 april 2015 (bijscholing).
Brussel, 13 april 2015 Beste uders, Graag cntrleren we f alle gegevens die we van de gezinnen hebben ng steeds crrect zijn. Een gsm- f vast telefnnummer, emailadres, werkgever (en dus telefnnummer) f pstadres
Nadere informatieChecklist voor de people manager
Checklist vr de peple manager 4 weken vr aanvang dienstverband New hire aanmelden bij HR vr intrductieprgramma (IT en Facilities wrden dr HR aangehaakt) Mentr bereid vinden new hire te begeleiden gedurende
Nadere informatieBeroepsniveau B Fondsenwerver (Hbo werk- en denkniveau)
Berepsniveau B Fndsenwerver (Hb werk- en denkniveau) Plaatsbepaling De fndsenwerver die functineert p het berepsniveau B is in staat zelfstandig te werken aan fndsenwervingsprjecten f nderdelen daarvan.
Nadere informatie1 november 2005 Nr. 2005-19.670, FZ Nummer 31/2005
1 nvember 2005 Nr. 2005-19.670, FZ Nummer 31/2005 Vrdracht van Gedeputeerde Staten aan Prvinciale Staten van Grningen inzake een vrstel m het dak van het St. Jansstraat cmplex van znnepanelen te vrzien
Nadere informatieKwartaalrapportage. Stichting Nieuwe Generatie Brasil. Tweede Kwartaal 2014
Kwartaalrapprtage Stichting Nieuwe Generatie Brasil Tweede Kwartaal 2014 Want ik had hnger en jullie gaven mij te eten, ik had drst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen
Nadere informatieAanvraagformulier tegemoetkoming kosten kinderopvang
Aanvraagfrmulier tegemetkming ksten kinderpvang INWONER van: GEMEENTE HOUTEN GEMEENTE IJSSELSTEIN GEMEENTE LOPIK GEMEENTE NIEUWEGEIN GEMEENTE VIANEN Persnlijke gegevens Uzelf Naam en vrletters Adres: pstcde
Nadere informatieHandleiding Opmaken fiche 281.50 Versie 2.0
Versie 2.0 1. Inleiding... 3 2. Vrbereidende werkzaamheden... 3 2.1. Algemene rekeningen... 3 2.2. Leveranciersfiches... 4 3. Het pstellen van de fiches... 6 3.1. Het vrbereidingsprgramma... 6 3.2. Het
Nadere informatie1.1 Verantwoording 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2
TREASURYSTATUUT INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 Verantwrding 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2 2 DOELSTELLING TREASURYFUNCTIE 2.1 Liquiditeitenbeheer 3 2.2 Financieren 4 2.3 Beleggen 5 2.4 Betalingsverkeer
Nadere informatie2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico.
Beleggingsbeginselen Spoorwegpensioenfonds 1. Rendement wordt behaald door het nemen van risico. Om de ambitie van SPF waar te maken is rendement op het belegd vermogen nodig. Sparen levert onvoldoende
Nadere informatieBETER IN BEDRIJF. Voel je Beter in Bedrijf! Uw organisatie Beter in Bedrijf. Verzuimbegeleiding & Arboadvies
BETER IN BEDRIJF Vel je Beter in Bedrijf! Uw rganisatie Beter in Bedrijf Verzuimbegeleiding & Arbadvies Beter in Bedrijf levert, naast reguliere arbdienstverlening, vral maatwerk in verzuimbegeleiding
Nadere informatieBeleidsplan ICT ENMS 2016-2020 ENMS
Beleidsplan ICT ENMS 2016-2020 ENMS 1. Missie en visie van de schl vertaald naar ICT 1.1 Missie De Eerste Nederlandse Mntessri Schl wil kwalitatief ged, mdern mntessrinderwijs bieden. De schl gaat uit
Nadere informatieIB.CN.02 01/13. Momenteel zijn er bijzondere instructies voor export - met de onder punt II vermelde certificaten - naar de Volksrepubliek China van:
I. EXPORTMOGELIJKHEDEN Inlichtingen ver de prcedure vr de uitver van levende dieren, sperma, embry s, bredeieren en eicellen naar kan u bekmen bij de exprt bevrderende rganismen waarvan de cördinaten vermeld
Nadere informatieIn dit hoofdstuk proberen we u uit te leggen hoe onze webshop functioneert.
Winkel uitleg In dit hfdstuk prberen we u uit te leggen he nze webshp functineert. He u kunt winkelen in nze webshp; He u uw 'winkelmandje' kunt bekijken; He u een f meerdere prducten kunt bestellen; Wat
Nadere informatiePilot carnaval 2017; een terugblik Korte Putstraat s-hertogenbosch
Pilt carnaval 2017; een terugblik Krte Putstraat s-hertgenbsch Even vrstellen Frank Wijnveld Ondernemer Directeur CrwdPrfessinals BV Paul Martelhff Ondernemer en eigenaar restaurants Vrzitter ndernemersvereniging
Nadere informatieDienstenwijzer Reigerdael
Reigerdael B.V. Reigerdael Advies Bislett 12 7825 SB Emmen T +31(0)591 659705 F +31(0)591 659466 Dienstenwijzer Reigerdael De Dienstenwijzer van Reigerdael heeft tt del duidelijkheid en een ged inzicht
Nadere informatieEMEKO EMEKO REFINERY
EMEKO REFINERY VERWERKING VAN UW EDELMETAAL MEER DAN 60 JAAR ERVARING INTRODUCTIE Emek werd gesticht in 1953 in de regi van Krtrijk, de bakermat van gudsmeden in België. Sinds haar prichting is de raffinaderij
Nadere informatieDe nationale rekeningen: statistiek tussen economisch beleid en wetenschap
De natinale rekeningen: statistiek tussen ecnmisch beleid en wetenschap Erik Buyst Centrum vr Ecnmische Studiën KU Leuven Inleiding Zwat 50 jaar geleden verschenen de eerste fficiële natinale rekeningen
Nadere informatie