Diabetes mellitus Diabetes / Endocrinologie. Casus 1 Casus 1. Casus 1. Casus 1. Behandeling?
|
|
|
- René de Jong
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Diabetes / Endocrinologie 27 januari 2016 Diabetes mellitus Martijn C.G.J. Brouwers, internist-endocrinoloog Afdeling Endocrinologie Casus 1 Casus 1 54-jarige vrouw Vogeschiedenis: Medicatie: diabetes mellitus type 2, hypertensie recidiverende urineweginfecties, knieklachten metfmine 3dd1000mg, gliclazide 1dd120mg, paracetamol 500mg z.n., nitrofurantoine 1dd50mg, simvastatine 1dd40mg Lichamelijk onderzoek: BMI: 35 kg/m², RR: 145/76 mmhg Labatium: HbA1c: 65 mmol/mol, LDL-C: 2.4 mmol/l Casus 1 Casus 1 54-jarige vrouw Vogeschiedenis: Medicatie: diabetes mellitus type 2, hypertensie recidiverende urineweginfecties, knieklachten metfmine 3dd1000mg, gliclazide 1dd120mg, paracetamol 500mg z.n., nitrofurantoine 1dd50mg, simvastatine 1dd40mg Lichamelijk onderzoek: BMI: 35 kg/m², RR: 145/76 mmhg Labatium: HbA1c: 65 mmol/mol, LDL-C: 2.4 mmol/l 54-jarige vrouw Vogeschiedenis: Medicatie: diabetes mellitus type 2, hypertensie recidiverende urineweginfecties, knieklachten metfmine 3dd1000mg, gliclazide 1dd120mg, paracetamol 500mg z.n., nitrofurantoine 1dd50mg, simvastatine 1dd40mg Lichamelijk onderzoek: BMI: 35 kg/m², RR: 145/76 mmhg Labatium: HbA1c: 65 mmol/mol, LDL-C: 2.4 mmol/l Behandeling? Patiënte weigert echter e (taxichauffeur) 1
2 The incretin effect Incretin-based therapies The incretin effect The incretin effect Knop et al. Diabetologia 2007:797 Knop et al. Diabetologia 2007:797 The incretin effect The incretin effect incretin effect (GIP/GLP1) incretin effect (GIP/GLP1) Knop et al. Diabetologia 2007:797 Knop et al. Diabetologia 2007:797 2
3 The incretin effect Physiology of GLP1 incretin effect (GIP/GLP1) incretin effect decreased in T2DM Knop et al. Diabetologia 2007:797 Drucker et al. Lancet 2006:1696 The incretin effect and therapy The incretin effect and therapy Drucker et al. Lancet 2006:1696 Drucker et al. Lancet 2006:1696 The incretin effect and therapy The incretin effect and therapy Exendin-4 in saliva of Gila monster Exendin-4 in saliva of Gila monster Drucker et al. Lancet 2006:1696 Drucker et al. Lancet 2006:1696 3
4 Gewicht bij GLP1 Gewicht bij GLP1 Liraglutide 3 mg wekelijks (56 wkn) (Davies, JAMA 2015:687) Delta HbA1c: - 1.3% Delta gewicht: -6.4kg Liraglutide 3 mg wekelijks (56 wkn) (Davies, JAMA 2015:687) Delta HbA1c: - 1.3% Delta gewicht: -6.4kg Intensieve e-therapie (3 jr) (ACCORD, NEJM 2008:2545) Delta HbA1c: -1.4% Delta gewicht: 3.4kg Effecten van GLP1 op CVD? Effecten van GLP1 op CVD? Lixisenatide (Lyxumia), ELIXA trial n=6068; inclusie: T2DM met recent ACS. FU: 25 mnd Outcome: non-inferi wat betreft CVD (t.o.v. usual care) Pfeffer et al. NEJM 2015:2247 The incretin effect and therapy The incretin effect and therapy DPP4-remmer Drucker et al. Lancet 2006:1696 Drucker et al. Lancet 2006:1696 4
5 The incretin-based therapies: dose-response DPP4 (MF) versus GLP1 (MF) (HbA1c/BMI) Holst et al. Trends Mol Med 2008:161 Karagiannis et al. BMJ 2012:e1369 DPP4 versus metfmin (HbA1c/BMI) DPP4 (MF) versus SU (MF) (HbA1c/BMI) Karagiannis et al. BMJ 2012:e1369 Karagiannis et al. BMJ 2012:e1369 DPP4: eindpunten DPP4: eindpunten Saxagliptine (Onglyza)(NEJM 2013) n=16.492, FU: 2.1jr; delta HbA1c: -0.2%, CVD non inferi, toename opnames ivm hartfalen Alogliptine (Vipidia)(NEJM 2013) n=5.380, FU: 1.5jr; delta HbA1c: -0.36%, CVD non inferi Sitagliptine (Januvia)(NEJM 2015) N=14.671, FU: 3jr; delta HbA1c: -0.29%, CVD non inferi, geen toename pancreascarcinoom, mgl acute pancreatitis (p=0.07) 5
6 Sodium-Glucose Linked Transpter 2 Sodium-Glucose Linked Transpter 2 SGTL2 inhibits Dapagliflozin (Fxiga ) Empagliflozin (Jardiance ) Canagliflozin (Invokana ) Tofogliflozin Ipragliflozin Bailey et al. The Lancet 2010:2223 Dapagliflozin: baseline characteristics Dapagliflozin: efficacy (HbA1c) Bailey et al. The Lancet 2010:2223 Bailey et al. The Lancet 2010:2223 6
7 Dapagliflozin: efficacy (BMI) Dapagliflozin: efficacy (other) Plcbo 2.5mg 5mg 10mg Creatinine (umol/l) Uric acid (umol/l) Ht (%) Systolic blood pressure Diastolic blood pressure Bailey et al. The Lancet 2010:2223 Bailey et al. The Lancet 2010:2223 Dapagliflozin: safety SGLT2: eindpunten Plcbo 2.5mg 5mg 10mg Urinary tract infection (%) Genital tract infection (%) Bailey et al. The Lancet 2010:2223 SGLT2: eindpunten SGLT2: eindpunten Empagliflozine (EMPA-REG OUTCOME)(NEJM 2015) Empagliflozine 10mg, 25 mg versus placebo gedurende 2.6 jr (achtergrond usual care [metfmine, SU, e]) (n=7020) Inclusie: T2DM, HbA1c 7-10%, eerder CVD Exclusie: MDRD<30 ml/min Resultaten: delta HbA1c: -0.3%, delta gewicht: -2kg, delta RR systolisch: 3 mmhg, delta LDL-C: CVD-sterfte HR: 0.62 ( ) Non-fatal MI HR: 0.87 ( ) Hartfalen HR: 0.65 ( ) Sterfte HR: 0.68 ( ) (NNT: 39) Zinman et al. NEJM 2015:2117 7
8 SGLT2: eindpunten Conclusies: nieuwe medicatie T2DM Empagliflozine (EMPA-REG OUTCOME) Veiligheid: UWI: geen duidelijk verschil Genitale infecties: 6% in empagliflozine Hypoglycemie: geen verschil Nierfunctie/elektrolieten: geen verschil Zinman et al. NEJM 2015:2117 Conclusies: nieuwe medicatie T2DM DPP4 GLP1 SGLT2 - Meeste middelen ook bij slechte nierfunctie - Veilig wat betreft CVD (t.o.v. usual care) - indicatie BMI > 35 kg/m² - sterk effect (HbA1c/gewicht) - belangrijkste bijwerking: gastro-intestinaal - Eerste studies veilig wat betreft CVD (t.o.v. usual care) - conceptueel interessant (HbA1c, RR, gewicht, jicht?), echter kleine effecten - bijwerking: UWI (?)/genitale infecties - CVD/mtaliteit reductie (empa) -> causa?? - nmoglycemische keto-acidose (T1DM) Monotherapy Dual therapy Triple therapy Efficacy * Hypo risk Weight Side effects Costs Efficacy * Hypo risk Weight Side effects Costs Combination injectable therapy Healthy eating, weight control, increased physical activity & diabetes education Metfmin high low risk neutral/loss GI / lactic acidosis low If HbA1c target not achieved after ~3 months of monotherapy, proceed to 2-drug combination (der not meant to denote any specific preference - choice dependent on a variety of patient- & disease-specific facts): Metfmin Sulfonylurea high moderate risk gain hypoglycemia low Metfmin Sulfonylurea TZD DPP-4-i GLP-1-RA Insulin Metfmin Thiazolidinedione high low risk gain edema, HF, fxs low Metfmin Thiazolidinedione SU DPP-4-i SGLT2-i GLP-1-RA Insulin Metfmin DPP-4 inhibit Basal Insulin intermediate low risk neutral rare high Metfmin Metfmin SGLT2 inhibit intermediate low risk loss GU, dehydration high SGLT-2 Inhibit Metfmin SU TZD Insulin Metfmin GLP-1 recept agonist high low risk loss GI high If HbA1c target not achieved after ~3 months of dual therapy, proceed to 3-drug combination (der not meant to denote any specific preference - choice dependent on a variety of patient- & disease-specific facts): SGLT2-i DPP-4 Inhibit SU TZD SGLT2-i Insulin DPP-4-i Metfmin GLP-1 recept agonist SU TZD Insulin Metfmin Insulin (basal) highest high risk gain hypoglycemia variable Metfmin TZD DPP-4-i SGLT2-i GLP-1-RA If HbA1c target not achieved after ~3 months of triple therapy and patient (1) on al combination, move to injectables, (2) on GLP-1 RA, add basal, (3) on optimally titrated basal, add GLP-1-RA mealtime. In refracty patients consider adding TZD SGL T2-i: Metfmin Mealtime Insulin GLP-1-RA Insulin (basal) Inzucchi. Diabetes Care 2015;38: NHG standaard Terug naar casus 1 Stap 1 Stap 2 Stap 3 Metfmine (max 3dd1000mg) SU-derivaat (gliclazide) NPH e 1dd 54-jarige vrouw Vogeschiedenis: Medicatie: diabetes mellitus type 2, hypertensie recidiverende urineweginfecties, knieklachten metfmine 3dd1000mg, gliclazide 1dd120mg, paracetamol 500mg z.n., nitrofurantoine 1dd50mg, simvastatine 1dd40mg Lichamelijk onderzoek: BMI: 35 kg/m², RR: 145/76 mmhg Labatium: HbA1c: 65 mmol/mol, LDL-C: 2.4 mmol/l Patiënte weigert echter e (taxichauffeur) 8
9 Casus 2 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l Casus 2 Casus 2; type 2, type 1 of? 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: Conclusie: Beleid? HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l Slecht gereguleerde diabetes mellitus type 2 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l Casus 2; type 2, type 1 of? Casus 2; type 2, type 1 of? 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l C-peptide: 1.05 nmol/l 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l C-peptide: 1.05 nmol/l, anti-gad: neg, anti-pancreas: neg. 9
10 Casus 2; type 2, type 1 of? Casus 2; type 2, type 1 of? 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: Familie-anamnese: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l C-peptide: 1.05 nmol/l, anti-gad: neg, anti-pancreas: neg. Moeder en oom diabetes mellitus; geen doofheid 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir Heterozygoot vo mutatie 1dd35IE c.92g>a p.gly31asp in HNF1α (maturity-onset Lichamelijk onderzoek: diabetes BMI: of 27 the kg/m², young RR: (MODY) 128/98 type mmhg 3 Labatium: Familie-anamnese: HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l C-peptide: 1.05 nmol/l, anti-gad: neg, anti-pancreas: neg. Moeder en oom diabetes mellitus; geen doofheid Pancreas function: MODY3 Pancreas function: MODY3 HNF1 dehydrogenase Pancreas function: MODY3 Pancreas function: MODY3 HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase 10
11 Pancreas function: MODY3 Pancreas function: MODY3 HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY3 Pancreas function: MODY3 HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY3 Pancreas function: MODY3 HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase 11
12 Pancreas function: MODY3 treatment Pancreas function: MODY3 treatment Sulfonylurea HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY3 treatment Pancreas function: MODY3 treatment Sulfonylurea Sulfonylurea HNF1 HNF1 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY3 treatment Pancreas function: MODY3 treatment Sulfonylurea HNF1 dehydrogenase Pearson; Lancet 2003:
13 Terug naar casus 2 Terug naar casus 2 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: Conclusie: Beleid? HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l Slecht gereguleerde diabetes mellitus (MODY3) Terug naar casus 2 Pancreas function: MODY2 39-jarige man Vogeschiedenis: diabetes mellitus type 2 (2009), hypertensie, achillespeesruptuur Medicatie: lisinopril 1dd10mg, simvastatine 1dd40mg, novapid IE, levemir 1dd35IE Lichamelijk onderzoek: BMI: 27 kg/m², RR: 128/98 mmhg Labatium: Conclusie: Beleid? HbA1c: 82 mmol/mol, LDL-C: 2.0 mmol/l Slecht gereguleerde diabetes mellitus (MODY3) Stop novapid, start gliclazide 80mg Pancreas function: MODY2 Pancreas function: MODY2 dehydrogenase dehydrogenase 13
14 Pancreas function: MODY2 Pancreas function: MODY2 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY2 Pancreas function: MODY2 dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY2 Pancreas function: MODY2 treatment dehydrogenase dehydrogenase 14
15 Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug dehydrogenase dehydrogenase Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug Pancreas function: MODY2 treatment antidiabetic drug dehydrogenase dehydrogenase 15
16 Pancreas function: MODY2 treatment Pancreas function: MODY2 treatment Stride; Diabetologia 2014: 54 Steele; JAMA 2014:279 Pancreas function: MODY2 treatment Summary Steele; JAMA 2014:279 Nat Clin Pract Endocrin Metab; 2008:200 Summary Tanabalasingham; BMJ 2011:D
17 Conclusies: diabetes mellitus Conclusies: diabetes mellitus - De komst van nieuwe diabetesmedicatie maakt personalized medicine steeds meer mogelijk - Dat is echter nog weinig evidence based Conclusies: diabetes mellitus - De komst van nieuwe diabetesmedicatie maakt personalized medicine steeds meer mogelijk - Dat is echter nog weinig evidence based - Personalized medicine begint bij de juiste diagnose! - T1DM - T2DM - Monogenetisch (MODY1,2,3, mitochondrieel) - Haemochromatose - Etc Endocrinologie Schildklier Casus 3 palpabele nodus Casus 3 palpabele nodus 19-jarige man Vogeschiedenis: Anamnese: blanco sinds 3 weken knobbel in zijn hals bemerkt Lichamelijk onderzoek: bewegelijke nodus 1.5 cm ter hoogte van schildklier, vast-elastisch, geen lymfeklieren palpabel Labatium: TSH: 1.2 mu/l 17
18 Casus 3 palpabele nodus Risicofacten schildkliercarcinoom: Casus 3 palpabele nodus Risicofacten schildkliercarcinoom: Anamnese: Lichamelijk onderzoek: - Geslacht (man) - Solitaire nodus - Leeftijd (< 20 en > 60 jaar) - Vast-hard - Snelle groei - Nodus > 4 cm - Heesheid - Fixatie - - Lymfeklier Echografie: - Solide samenstelling, hypo-echogeniciteit, microcalcificaties, afwezige halo, onscherpe begrenzing Casus 3 palpabele nodus Casus 4 schildklierincidentaloom Cytologie: % risico beleid - Bethesda I (niet diagnostisch) 1-4 herhaal FNAC - Bethesda II (benigne) 0-3 klinisch FU - Bethesda III (AUS/FLUS) 5-15 herhaal FNAC - Bethesda IV (folliculaire neoplasie) OK (hemi) - Bethesda V (verdacht vo maligniteit) OK (hemi/tot) - Bethesda VI (maligniteit) 97-99% OK (totaal) 57-jarige man Vogeschiedenis: Anamnese: blanco tijdens FDG PET (ivm prostaatcarcinoom) FDG negatieve laesie in schildklier (1.5cm) Lichamelijk onderzoek: schildklier niet vergroot, geen nodus palpabel Labatium: TSH: 1.8 mu/l Casus 4 schildklierincidentaloom Casus 4 schildklierincidentaloom 57-jarige man Vogeschiedenis: Anamnese: blanco tijdens FDG PET (ivm prostaatcarcinoom) FDG negatieve laesie in schildklier (1.5cm) Lichamelijk onderzoek: schildklier niet vergroot, geen nodus palpabel Labatium: BELEID? TSH: 1.8 mu/l Geen routinematig onderzoek (FNAC), tenzij: - Ongerustheid bij patiënt - Combinatie van beeldvmende parameters die vo de onderzoeker reden zijn om nadere diagnostiek te kiezen. - FDG PET positief (18-29%) 18
19 Casus 4 schildklierincidentaloom Conclusies: schildkliernodus - Palpabele schildkliernodus: altijd FNAC - Schildklierincidentaloom: in principe geen FNAC Ahn et al. NEJM 2014:1765 Endocrinologie Bijschildklier Casus 5 Casus 5 Casus 5 (vervolg) 61-jarige vrouw Vogeschiedenis: Anamnese: Medicatie: Labatium: hypertensie, type 2 diabetes geen klachten, recent radius# wv osteoposescreening metfmine 2dd500mg, lisinopril/hct 1dd20/12.5 mg calcium: 2.7 mmol/l, albumine: 40 g/l, vitamine D: 80 nmol/l, PTH: 7.0 pmol/l (ref: ) DEXA: T-sce L2-4: -2.7, heup: -2.3 Conclusie: Primaire hyperparathyreoidie? 61-jarige vrouw Labatium (na # HCT): calcium: 2.65 mmol/l, PTH: 7.0 pmol/l, 24u urine: calcium: 13 mmol/24uur (ref: ) 19
20 Casus 5 (vervolg) Casus 5 (vervolg) 61-jarige vrouw 61-jarige vrouw Labatium (na # HCT): calcium: 2.65 mmol/l, PTH: 7.0 pmol/l, 24u urine: calcium: 13 mmol/24uur (ref: ) Labatium (na # HCT): calcium: 2.65 mmol/l, PTH: 7.0 pmol/l, 24u urine: calcium: 13 mmol/24uur (ref: ) Conclusie: Primaire hyperparathyreoidie Conclusie: Primaire hyperparathyreoidie BELEID? Indicatie OK asymptomatische PHPT Bewijs vo OK bij asymptomatische PHPT Bilezikian et al. JCEM 2014: 3561 Silverberg et al. NEJM 1999: 1249 Casus 5 (vervolg) Casus 5 (vervolg) 61-jarige vrouw 61-jarige vrouw Labatium (na # HCT): calcium: 2.65 mmol/l, PTH: 7.0 pmol/l, 24u urine: calcium: 13 mmol/24uur (ref: ) Labatium (na # HCT): calcium: 2.65 mmol/l, PTH: 7.0 pmol/l, 24u urine: calcium: 13 mmol/24uur (ref: ) Conclusie: Primaire hyperparathyreoidie Conclusie: Primaire hyperparathyreoidie BELEID? Patiënte staat echter negatief tegenover OK BELEID? Patiënte staat echter negatief tegenover OK 20
21 Conclusies: primaire hyperparathyreoidie Conclusies: primaire hyperparathyreoidie - Diagnostiek PHPT (hydrochloothiazide, FHH) - Indicaties operatie asymptomatische PHPT (leeftijd<50jr, nefrolithiasis, nierinsufficientie, osteopose, calcium > 0.25 mmol/l van bovengrens) - Medicamenteus: - Cinacalcet (effectief in verlaging calcium) - Bisfosfonaat (effectief in verhogen BMD) Ence: Schildklierhomoon: Te veel, te weinig of net goed? Martijn Brouwers, internist-endocrinoloog 21
22 De patiënt Mevrouw O, 69 jaar Vg: 2004: niet-allergisch astma 2011: atriumfibrilleren met snelle volgfrequentie A/ onrust LO/ ogen: gb; hals: schildklier niet vergroot, geen nodi Lab ( )/ TSH: 6.3, vrij : 33 TSH producerend adenoom? Mevrouw O: MRI hypofyse: Aankleurende uitsparing 4 mm, passend bij micro-adenoom TSH producerend adenoom? TSH producerend adenoom? Mevrouw O: Start Mevrouw O: Start MRI hypofyse: Aankleurende uitsparing 4 mm, passend bij micro-adenoom - cabergoline 1dd0.5mg - lanreotide 100mg/maand -> weinig effect MRI hypofyse: Aankleurende uitsparing 4 mm, passend bij micro-adenoom - cabergoline 1dd0.5mg - lanreotide 100mg/maand -> weinig effect - Zeer zeldzaam (< 1% van alle hypofyse-tumen) - 88% macro-adenoom 22
23 Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) 23
24 Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) Schildklierhmoonrecept resistentie (RTH) Euthyreoot Euthyreoot Hyperthyreoot 24
25 Mevrouw O: SHBG: 59 nmol/l (18-115) Mevrouw O: Herbeodeling MRI hypofyse: Geen aanwijzing vo adenoom 25
26 Mevrouw O: TRH-test: TSH: 5.1 (0), 29.7 (30), 18.0 (60 min) RTH, hoe te behandelen? Mevrouw O: Heterozygote mutatie in THRB (c.826a>t), niet eerder beschreven, wel in functioneel gebied 26
27 RTH, hoe te behandelen? TRβ agonist - Beta blockade - TSH reductie: - Cticosteroiden - Somatostatine - Dopamine-agonisten - TRβ recept agonist (eprotirome)??? Weiss, Refetoff; JCEM 2010: 3094 TRβ agonist, eprotirome TRβ agonist, eprotirome Ladenson; NEJM 2010: 362 Ladenson; NEJM 2010: 362 TRβ agonist, eprotirome Mevrouw O, hoe te behandelen? Ladenson; NEJM 2010:
28 Mevrouw O, hoe te behandelen? I would treat her as you will treat any other patient with atrial fibrillation. If you treat all your patients with atrial fibrillation by inducing hypothyroidism, then you can do the same with your patient with RTH Prof. Refetoff University of Chicago 28
Diabetesbehandeling anno 2015
Diabetesbehandeling anno 2015 Dr. Vera Eenkhon, endocrinoloog Dr. Annelies van den Driessche, endocrinoloog - nefroloog DE DIABETES EPIDEMIE 1 DE DIABETES EPIDEMIE Prevalentie: Nu: Diabetes bij 8,0 % van
Nascholing Synchroon 23 nov 2017
Nascholing Synchroon 23 nov 2017 Voordat we echt beginnen. Telefoon bij de hand? Ga naar kahoot.it of open de app (indien gedownload) Voer gamepin in Voer nickname in Klaar voor de start! A Een nest grombelbeertjes
Welke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist!
1 Welke behandelstrategie bij obese type patiënten: GLP 1 agonist! Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Afd. Endocrinologie: www.umcg.net Blog: www.gmed.nl
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte
Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2. Nicolaas Schaper
Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 Nicolaas Schaper Non-insulin glucose verlagende medicatie Insulin, metformin, SU (briefly) GLP-1 (s.c.), ook in fixed combination met
Verbreding van de indicatie: wat betekent dit voor arts en patiënt?
Verbreding van de indicatie: wat betekent dit voor arts en patiënt? 1 Verbreding van de indicatie: wat betekent dit voor arts en patiënt? Anton Franken Hans Hillege 2 Inhoud van de presentatie Achtergrond
De stap na gliclazide. Insuline? Nee!
NHG Standaard Diabetes 2013 De stap na gliclazide. Insuline? Nee! Mw. dr. H.E.Hart, Huisarts en kaderarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Julius Centrum UMC Utrecht 21 en 23 juni 2016
Medisch Centrum Huisartsen
DIABETESMEDICATIE: Wat is nieuw? En wat met de nier? Dr. Defoer Francine diabetoloog Dr. Smets Liesbeth nefroloog Ontmoetingsavond MCH 4/4/2019 Medisch Centrum Huisartsen Casus 1: vrouw 56 jaar - Voorgeschiedenis:
Medicatie Stappenplan
In 2018 is er door de NHG een nieuwe standaard Diabetes uitgebracht. In deze standaard is er in stap 3 en 4 van het medicatie stappenplan alternatieve medicatie toegevoegd. De basis van het stappenplan
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met
Schildkliernodus Iris Wakelkamp
Schildkliernodus Iris Wakelkamp 30 september 2010 Casus I Vrouw 53 jaar, komt met zwelling rechts in de hals. Ontdekt door de schoonheidspecialiste. Geen klachten passende bij hyperthyreoidie. Familie
Diabetescasuïstiek voor de huisarts
Diabetescasuïstiek voor de huisarts Els Delaunay 17/01/2019 inleiding Nieuwe guidelines voor behandeling DM2 Doel: complicaties voorkomen Keuze geneesmiddel: patiënt CENTRAAL: Klinische kenmerken/patiëntkenmerken
Diabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts
Diabetes Mellitus Toen en nu 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts 2015 een jaar van Celebrations 2015 een jaar van Celebrations 1965-1980 Behandeling type-1 1 x daags insuline!! (varkens/rund)
Diabetes for dummies. Dr. C.B. Brouwer, internist
Diabetes for dummies Dr. C.B. Brouwer, internist Inhoud presentatie Werkingsmechanisme huidige arsenaal Plaatsbepaling met kosten/ baten/bijwerkingen NB huidige tijd vs vroeger! Aantal oude middelen zou
% Slechter! Nieuwe langwerkende insulines. Wat is een goed basaal insuline? STEMSYSTEEM. Wat is een goed basaal insuline?
Nieuwe langwerkende insulines Na het uitkomen van de laatste NHG-Standaard zijn er 3 nieuwe langwerkende insulines op de markt gekomen. Daarnaast hebben we nog de oude NPH insuline en de oude detemir en
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2)
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Marloes Dankers 1 & 2 december 2015 IVM Het instituut dat gespecialiseerd is in het verspreiden van informatie en effectieve oplossingen voor een
Update NHG standaard Diabetes mellitus type 2
Update NHG standaard Diabetes mellitus type 2 20 en 22 juni 2017 Mw. dr. H. E. Hart, huisarts en kaderhuisarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra Voorzitter DiHAG Stap 1 Metformine Metformine
Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update. Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog
Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog We leven in een wereld van steeds meer informatie en
Nieuwe middelen. Arianne van Bon internist-endocrinoloog
Nieuwe middelen Arianne van Bon internist-endocrinoloog PKoothogzorg.nl NHG standaard 2018 De belangrijkste wijziging ten opzichte van de vorige versie van de NHG-Standaard is dat de zorg voor type-2 diabetespatiënten
SGLT2-inhibitoren: overzicht, richtlijnen en praktische toepassingen
SGLT2-inhibitoren: overzicht, richtlijnen en praktische toepassingen Prof. Robert Hilbrands Diabetoloog-Nefroloog - Diabeteskliniek UZBrussel Diaβetes Clinic SGLT-2 Sodium-GLucose co-transporter 2 Diaβetes
CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie
CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Kath Univ Leuven Speaker disclaimer F. Nobels is or has been consultant for
Landelijk Diabetes Congres 2016
Landelijk Diabetes Congres 2016 Update SGLT-2, DPP-4 en GLP-1 medicatie 2016 Ingrid Jazet, internist LUMC Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Regulatie van DM en hypertensie bij ouderen met chronische nierschade
Regulatie van DM en hypertensie bij ouderen met chronische nierschade Symposium Chronische Nierschade, MCHaaglanden, 29-10-2012 Anneke Boon, diabetesverpleegkundige / POH Eduard Scholten, internist-nefroloog
Wat na Metformine? Een patiënt-georiënteerde en kosten-efficiënte keuze. Prof. Robert Hilbrands Kliniekhoofd Diabeteskliniek UZBrussel
Wat na Metformine? Een patiënt-georiënteerde en kosten-efficiënte keuze Prof. Robert Hilbrands Kliniekhoofd Diabeteskliniek UZBrussel één pil - Vermageren - Langer leven - Lagere bloeddruk - Verminderd
Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra
Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke
Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse, apotheker
Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse, apotheker Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse HARM-onderzoek fouten kosten risicofactoren frequentie 1 op de 18 Leendertse et al. Arch Intern
Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011
Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties Haffner, NEJM 998 microvasculaire afwijkingen nefropathie retinopathie neuropathie macrovasculaire afwijkingen coronaire hartziekten cerebrovasculaire
Osteoporose profylaxe bij 80+
Osteoporose profylaxe bij 80+ Emilie Gieling, AIOS Ziekenhuisfarmacie, CWZ Prof. Dr. Joop van den Bergh, internist-endocrinoloog, VieCurie MC Noord-Limburg, Maastricht UMC & UHasselt België (potentiële)
Behandeling type 2 diabetes in 2011
mul$disciplinair symposium 1/10/2011 Behandeling type 2 diabetes in 2011 Dr. Katrin Mortelmans Casus man 54 jaar Ø Medische voorgeschiedenis: diabetes type 2 sinds 2006, arteriële hypertensie, maagulcera
6 e Terugkomdag Go Diabetes BV Update diabetes mellitus. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 31 mei 2016
6 e Terugkomdag Go Diabetes BV Update diabetes mellitus Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 31 mei 2016 Programma Insulinevragen en ontregelingen Overbehandeling Sensibiliteitsmeting in het voetprotocol
De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd?
De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? Alle veranderingen in de nieuwe NHG DM2 standaard zijn aangegeven in rood. Streefwaardes HbA1c : Nu met een ondergrens Leeftijd
Type 2 diabetes, insuline resistentie. Hoe behandelen? o l v. Prof. Dr. Frank Nobels. Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove
Type 2 diabetes, insuline resistentie Hoe behandelen? Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove o l v type 2 diabetes, insuline resistentie 56 j G 92 kg, L 1.65
De nier en de rotonde. Googelen op rotondes in België. Wat gaat er mis bij diabetes? Nieren 10-12-2012. De nieren deel I. Nanno Kleefstra Henk Bilo
De nieren deel I Nanno Kleefstra Henk Bilo De nier en de rotonde Googelen op rotondes in België Wat gaat er mis bij diabetes? Wat gaat er mis bij de rotonde? Nieren 1 Functie & schade Functie & schade
Nierschade. Kernboodschap. Nierfunctiestoornissen en albuminurie. Hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Nierschade April 2013 Leonie Tromp huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015
Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015 Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove glycemie verlagers metformine sulfonylureum glinide acarbose glitazone DPP-4
Lessen van recente CV eindpunt trials in T2DM
NVVC 5 april 2018 Noordwijkerhout Lessen van recente CV eindpunt trials in T2DM Manuel Castro Cabezas internist-endocrinoloog/vasc geneeskundige Franciscus Gasthuis, Rotterdam m.castrocabezas@franciscus.nl
Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015
Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:
2
1 2 3 4 5 6 SGLT2 α1 β α2 α1 β α2 α 9 Incidence of myocardial infarction (rate per 1000 patients) Incidence of mortality (rate per 1000 patients) 300 250 200 150 100 p=ns 147 123 183 p
Diabetes Consultaties Nieuwe DM-medicatie en Casuïstiek. Nieuwe DM Medicatie 30-5-2016. SGLT-2 sodium glucose 2 remmers
Diabetes Consultaties Nieuwe DM-medicatie en Casuïstiek Internist Monique Leclercq Kaderhuisarts DM2 Hester van Doorninck Nieuwe DM Medicatie SGLT-2 Biologicals Nieuwere insulines Nieuwe middelen voorschrijven?
ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN. Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven
ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven Diabetes: eenwereldwijdeziekte Geschatteprevalentievan diabetes wereldwijd
Conclusie. Leerdoelen. Inhoud. Glucoseregulatie anno Behandeling van diabetes (exclusief insuline) Plaatsbepaling nieuwe middelen
Behandeling van diabetes (exclusief insuline) Plaatsbepaling nieuwe middelen Cees J. Tack, internist UMC St Radboud, Nijmegen Leerdoelen De huisarts weet welke middelen er zijn voor de behandeling van
Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts. Waar gaat het over? De bejaarde. De ene bejaarde is de andere bejaarde niet...
Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts Waar gaat het over? Kwetsbare bejaarden: zin van goede glucoseregeling, bloeddrukbehandeling lipiden en bijv. funduscontrole 3 De bejaarde
Vasculaire geneeskunde meets metabole ziekten: wanneer moet een vasculair geneeskundige aan een metabole aandoening denken?
Vasculaire geneeskunde meets metabole ziekten: wanneer moet een vasculair geneeskundige aan een metabole aandoening denken? dr Martijn C.G.J. Brouwers, internist-endocrinoloog Afdeling Endocrinologie en
Orale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011
Orale antidiabetica bij ouderen Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011 Diagnose Diabetes normaal Gestoorde glucose tolerantie diabetes nuchter
LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen
LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning
Nefroloog? Mooi vak, maar... Chronische nierinsufficientie: wie doet wat?
Chronische nierinsufficientie: wie doet wat? Arno Kuijper Anneke Dalinghaus Nefroloog? Mooi vak, maar... Trails in medicine Cardiologie MDL Nefrologie De ene MDRD is de andere niet Man 47jr 2009 kreat
Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november :45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc
Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november 2015 10:45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc Geschatte prevalentie van DM in 2025 Voorspelling is dat in 2050 20-30% van alle
Medicatie, diabetes en verminderde nierfunctie. Lieke Mitrov-Winkelmolen Ziekenhuisapotheker
Medicatie, diabetes en verminderde nierfunctie Lieke Mitrov-Winkelmolen Ziekenhuisapotheker Diabetes medicatie en verminderde nierfunctie Kort overzicht Verminderde nierfunctie Metabolisme/eliminatie van
Transmuraal Zorgpad Diabetes
Transmuraal Zorgpad Diabetes dr Michael Brecx, huisarts dr Marion Blonk, internist-endocrinoloog Aanleiding Uitkomen van de nieuwe Belgische consensus richtlijn diabetes Een aantal nieuwe klassen glucoseverlagende
JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)
Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c
Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie
Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie 25-11-2017 Het incre)ne hormoon GLP-1, een fysiologische regulator van de glucose homeostase
Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten
Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten Inleiding De vierde herziening van de NHG-standaard Diabetes Mellitus type 2 (T2DM) van juli 2018 betreft de paragraaf Bloedglucoseverlagende middelen en
Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011
Basaal Plus Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 2 Toetsvragen Bij Insuline Resistentie bestaat er een afname in vrije vetzuur
Wat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent
Wat iedere zorgverlener moet weten Recent nieuws uit de diabeteswereld Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZGent 13 Diabetessymposium Gent, 9.11.2010 AHS / NVKVV Diagnosecriteria 1 Criteria voor
Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes
Diabetes mellitus in vogelvlucht Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van Diabetes Aantal diabetespatiënten wereldwijd in 2012 ca. 371 miljoen In 2025: 6% van de wereldbevolking Jaarlijks ca. 72.000
(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen
symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang Toenemende prevalentie type 2 diabetes Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing Meer
Nierfunctieonderzoek bij diabetes. N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december Nieren. Nieren
Nierfunctieonderzoek bij diabetes N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december 2011 Nieren Nieren 1 Functie & schade Nierfunctie : het vermogen om afvalstoffen te klaren (voorbeeld: kreatinine) het vermogen
Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings
HMG-CoA Reductase Inhibitors and safety the risk of new onset diabetes/impaired glucose metabolism Final SmPC and PL wording agreed by PhVWP December 2011 Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY
Landelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde
Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012
Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk Warffum 2012 Onderwerpen CRP, bezinking of beide CRP bij acuut hoesten CRP sneltest voor andere indicaties? CRP, bezinking of beide? Indicaties - infectie/ontsteking
Smeerolie voor de poli. Workshop Diabetes
Smeerolie voor de poli Workshop Diabetes Paetrick Netten, oktober 2015 datum copyright auteur versie Diagnose en classificatie diabetes datum copyright auteur versie 2010 Criteria voor Diabetes Nuchtere
Cardiovasculair risicomanagement
Cardiovasculair risicomanagement en diabetes Lunchlezing 15 juni 2011 CVRM congres dr. D.J. Mulder, Internist Vasculair Geneeskundige i.o. De obesitas epidemie in Nederland Obesitas + vergrijzing = diabetes!
GLP-1r-agonisten en nieuwe insulines. Cees J. Tack, internist
GLP-1r-agonisten en nieuwe insulines Cees J. Tack, internist How do we modify CV risk in T2DM? Glycaemic control Lifestyle modification Multifactorial Approach Platelet inhibition Management of dyslipidaemia
De oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Marc Christiaens. Linda Van Himme. Workshop diabetes
Marc Christiaens Linda Van Himme Workshop diabetes HbA1c= hemoglobine A1c Gemiddelde van de bloedsuiker Casus 1 : Mia 1. 51 jaar, actief verenigingsleven oa fietsclub met wekelijkse activiteit (outdoor/indoor)
Therapeutische dilemma s bij polyfarmacie
Therapeutische dilemma s bij polyfarmacie Symposium "Farmacotherapie bij ouderen- wat zijn de (on)mogelijkheden Universiteit Twente/Carint Reggeland 6 november 2014 Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde
Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010
Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.
21. Multipele Endocriene Neoplasie Type 1 (MEN1)
21. Multipele Endocriene Neoplasie Type 1 (MEN1) Expert opinion Diagnostische criteria Vaststelling van een mutatie in het MEN1-gen Combinatie van hyperplasie of adenomen van de bijschildklieren, neuroendocriene
CASUSSCHETSEN. Mevrouw B. heeft bloed laten prikken voor een keuring. Ze heeft geen klachten. De volgende schildklierwaarden werden gevonden:
INTERLINE INTERNE GENEESKUNDE Schildklierproblematiek, Osteoporose, (DVT) 9 januari 2007 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mevrouw B. heeft bloed laten prikken voor een keuring. Ze heeft geen klachten. De volgende
Benchmark Diabetes Nellie Jans Marijke Overkamp Jan Tillemans Karin Willemsen (per 1 april a.s.)
Benchmark Diabetes 2015 Uw Nellie Jans Marijke Overkamp Jan Tillemans Karin Willemsen (per 1 april a.s.) Zorgstraat Diabetes benchmarkuitkomsten 2015 DM (ook vergeleken met CVRM) lipiden kort nieuws zorgstraat
DPP4GLP1SGLT2. Inwooncursus : Hormonopolis 16 april 2014. Dr. Ann Verhaegen. ZNA Jan Palfijn UZA
DPP4GLP1SGLT2 Inwooncursus : Hormonopolis 16 april 2014 Dr. Ann Verhaegen ZNA Jan Palfijn UZA Casus 1 Marie 54 jarige psychiatrisch verpleegkundige met wisselende werkuren (ook nachtshifts) Antecedenten:
glycemie medicatie aanpassen in de praktijk
glycemie medicatie aanpassen in de praktijk Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Mogen educatoren dat? Neen, maar... in een team kunnen daar afspraken over
Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi
Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi Slotervaartziekenhuis, Amsterdam Rotterdam, 22 november 2012 Overzicht van de presentatie Achtergrondsinformatie vastenperiode vrijstelling literatuur: glucose regulatie
Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie
Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie Els Delaunay 01/06/2017 Deel 1: behandeling DM type 2 anno 2017 Deel 2: terugbetalingssystemen: diabetesconventie
Casus B. Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme
Casus B Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme 14-11-2017 Man van 42 jaar Werkt als vrachtwagenchauffeur Geen bijzondere voorgeschiedenis
Preventie in de spreekkamer met U-Prevent
Preventie in de spreekkamer met U-Prevent Symposium Circulatory Health 30-11-2018 Jannick A.N. Dorresteijn Fellow vasculaire geneeskunde klinisch epidemioloog J.A.N.Dorresteijn2@umcutrecht.nl Hoe doet
Conflicts of Interest. Nieuwe versus oude behandelstrategieën: aanbevelingen voor de huisarts
Nieuwe versus oude behandelstrategieën: aanbevelingen voor de huisarts Dr. ST (Bas) Houweling, kaderhuisarts Langerhans lid NHG-standaardcommissie DM2 Nieuwe behandelstrategieën met oude middelen: aanbevelingen
Bloeddruk: hoe lager hoe beter?
Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number
Nieuwe ontwikkelingen op diabetesgebied. DVN Amersfoort Fred Storms Internist Utrecht
Nieuwe ontwikkelingen op diabetesgebied DVN Amersfoort Fred Storms Internist Utrecht Inhoud Nieuwe insulines SGLT2 remmers Continu glucose meten De bionische pancreas uit Nederland De toenemende rol van
Diabetes en kanker: nieuwe inzichten
Diabetes en kanker: nieuwe inzichten Joost B.L.Hoekstra internist AMC 11-10-2012 Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met diverse farmaceutische
Diabeteszorg aan het eind van het leven.geen Standaard. Casuïstiek Nr. 1. Vervolg. Casuïstiek Nr. 2. Vervolg 14-6-2013
Diabeteszorg aan het eind van het leven.geen Standaard Drie patiënten, driemaal onzekerheid 1 2 Casuïstiek Nr. 1 Man, 85 jr, BMI: 28, Duur DM2:15jr Medicatie: 2dd 850 mg metformine HbA1c: 48 mmol/mol (6
Wat te doen als orale medicatie en 1 dd langwerkend insuline faalt? BASAAL PLUS insulinetherapie bij diabetes mellitus type 2
Wat te doen als orale medicatie en 1 dd langwerkend insuline faalt? BASAAL PLUS insulinetherapie bij diabetes mellitus type 2 Inhoud Wat is het belang van intensieve glucose regulatie? Wat zeggen de richtlijnen
Hypercortisolisme (of toch niet?)
Hypercortisolisme (of toch niet?) Gabor Linthorst Internist endocrinoloog Internist voor erfelijke stofwisselingsziekten Principal educator Leerdoelen Interpretatie van cortisol waarden (soms best lastig)
Streefwaarden HbA1c DiHAG-Langerhans 1. Iedere stap weer; leefstijl! Programma NHG - NIV. NHG standaard en NIV richtlijn 2018
Langerhans Symposium 12 en 14 juni 2018 NHG standaard en NIV richtlijn 2018 Dr. B. de Galan, internist en vz. richtlijncommissie NIV Dr. H.E. Hart, kaderhuisarts en vz. DiHAG Dr. S.T. Houweling, kaderhuisarts
Casuïstiek voor workshop SAFE-dag
Casuïstiek voor workshop SAFE-dag CASUS 1 Mevrouw van Breukelen, 70 jaar, heeft onlangs een nieuwe heup gekregen en is sinds kort terug uit het revalidatiecentrum. U vindt dit een mooi moment om haar medicatie
De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2
De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 F. Holleman Belangenverstrengeling Academisch prestige: AMC Adviesraden: sanofi, Eli Lilly Onderzoekssponsoring: MSD Alle (neven)inkomsten afkomstig van
Overzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES
METFORMINE Verhoogt de insuline gevoeligheid Vertraagt de opnamesnelheid van glucose Verbetert de opname van glucose ter hoogte van de spiercellen Vertraagt de vrijstelling van glucose uit glycogeen ter
18-10-2012. EASD en ADA richtlijnen 2012: een goede basis voor de nieuwe Nederlandse Standaard? Dr. Paul Bouter
EASD en ADA richtlijnen 2012: een goede basis voor de nieuwe Nederlandse Standaard? Dr. Paul Bouter 1 Samenvatting adviezen ADA/EASD 2008 consensus Bereiken en behouden normoglykemie (HbA1c < 7%) Initieel
Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren
Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren Huisarts, lid DiHAG Senior-onderzoeker Diabetes kenniscentrum Disclosure Geen conflicts of interest De toekomst!!! >25% = >75 jaar Karakteristieken ouderen
Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts
Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse
Evidence-based Lifestyle Advies
Evidence-based Lifestyle Advies Focus op dieet Willem Bax*, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Vaatcentrum Alkmaar *,Conflict of interest m.b.t. onderwerp: geen 1 Vrouw, 48 jaar, VG: RA, zus DM-2,
Belangenverstrengeling. Bijzondere vormen van diabetes. Je ziet alleen wat je herkent. Mw. Van den Hoven - MIDD. Classificatie DM. Elliot Joslin, 1946
Belangenverstrengeling Bijzondere vormen van F. Holleman Langerhansdagen 2015 Academisch prestige: AMC Praatjes/adviesraden: sanofi, MSD, Janssen, Eli Lilly, Boehringer Ingelheim, AstraZeneca Alle (neven)inkomsten
Nieuwe antidiabetica zijn cardiovasculair veilig, maar mogen we ook meer verwachten? Marijke Annaert Endocrinologie
Nieuwe antidiabetica zijn cardiovasculair veilig, maar mogen we ook meer verwachten? Marijke Annaert Endocrinologie OVERZICHT DMt2 en cardiovasculaire mortaliteit Van triumviraat naar octet: nieuw paradigma
Internistisch perspectief
Management van diabetes & ACS Internistisch perspectief Max Nieuwdorp Academisch Medisch Centrum Amsterd Diabetes en hart en vaatziekten ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ Dood door
Nieuwe trends in diabetesbehandeling. 20 maart 2018
Nieuwe trends in diabetesbehandeling 20 maart 2018 Diabetes Hoofdoorzaak van nierfalen VERMIJDBARE oorzaak van nierfalen 2 Programma Achtergrond wat loopt fout bij diabetes Aangrijpingspunten van behandeling
DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren
DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway en wat we hieruit leren Dr. Frank NOBELS endocrino-diabetologie O.L.V. Aalst Stapsgewijze behandeling van DM-2 SU+GLIT SU MF+SU MF + + + 1 klasse generische naam
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:
Diabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes
Diabetescafe 23-4-2014 Fokke Meima kaderhuisarts diabetes Inventarisatie vragen Vetweefsel (grote adipocyten) ontstekingsfactoren (TNF, IL-6, etc) adiponectine inflammatie INSULINE Insuline effect Insuline
Nieuwe standaard DM Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven.
Nieuwe standaard DM2 2018 Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven. Streefwaardes HbA1C Streefwaardes HbA1C Nu ook een ondergrens Leeftijd
NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015
INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,