Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren

Transcriptie

1 Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren Huisarts, lid DiHAG Senior-onderzoeker Diabetes kenniscentrum

2 Disclosure Geen conflicts of interest

3

4

5

6 De toekomst!!!

7 >25% = >75 jaar

8 Karakteristieken ouderen Heterogene en geselecteerde groep!

9 Kwetsbaar Vitaal

10 Kwetsbaarheid

11 Maar ook De kans om 85 jaar oud te worden is 15% voor iemand die geboren is in 2010.

12 Maar ook De kans om 85 jaar oud te worden is 15% voor iemand die geboren is in Voor een 80-jarige man in 2010 was de kans om 85 te worden 30%.

13 Karakteristieken ouderen Heterogene en geselecteerde groep! Ontwikkelen complicaties kost tijd

14 Ontwikkelen complicaties Voordelen van strikte glycemische regulatie minder microvasculaire complicaties na 6-9 jaar minder macrovasculaire complicaties na jaar DM de novo, overgewicht en start met metformine: minder macrovasculaire complicaties na 6-9 jaar

15 Retinopathie Lage prevalentie bij korte diabetesduur Minder ernstig bij korte diabetsduur 6 jaar na normale fundusfoto: <1% lasercoagulatie Ontwikkelen duurt 8 jaar!

16 Karakteristieken ouderen Heterogene en geselecteerde groep! Ontwikkelen complicaties kost tijd Invloed andere risicofactoren

17 Competing risks Afname levensverwachting door diagnose DM

18 Karakteristieken ouderen Heterogene en geselecteerde groep! Ontwikkelen complicaties kost tijd Invloed andere risicofactoren Selectiebias

19 Enorme selectie

20 Geriatrische syndromen 1. Depressieve stoornis 2. Polyfarmacie 3. Cognitieve achteruitgang 4. Urine-incontinentie 5. Valrisico 6. Pijnsyndromen

21 Behandeling bloeddruk

22 ADVANCE 75-plussers zonder insuline RR syst daling van 151 naar 137 Gunstig effect op sterfte HVZ

23 Ouderen & T2DM Bloeddrukbehandeling zinvol? ZODIAC Zeer beperkt bewijs ADVANCE

24 SBP 170 mmhg 50 % SBP mmhg 59 % SBP < 140 mmhg 76 %

25 Streefwaarde RCTs: slechts 1 (!) subanalyse Observationeel: omgekeerde relatie Risico van bijwerkingen

26 ? 140 mm Hg 160 mm Hg

27 ? Vitaal (10%) Kwetsbaar (90%)

28 Behandeling DM zelf

29 Lancet 2010, Currie et al.

30 Lancet 2010, Currie et al.

31 Intensieve regulatie Zinvol bij korte diabetesduur Hoger risico hypoglycemie (Micro)vasculaire complicaties: gunstig effect pas na 6-9 jaar zichtbaar!

32 HbA1c en sterfte

33 Streefwaarde 64 mmol/mol Kwetsbare ouderen % >64 mmol/mol: 26% => 16% Toename ernstige hypo s

34 Meeste insuline-gerelateerde hypo s bij 80+ Alleen insuline: 50,4 per 1000 Insuline + orale middelen: 16,3 per 1000 JAMA Int Med, Geller et al.

35

36 Streefwaarde 64 mmol/mol (8%) Hoger indien erg kwetsbaar, beperkte levensverwachting Lager indien erg vitaal en korte diabetesduur

37 Behandeling lipiden

38 Advies Verenso Ongeacht de hoogte van het cholesterol dient bij een levensverwachting >2 jaar een statine te worden gestart, en voor zover de oudere de eventuele risico s van medicatie acceptabel vindt.

39 Advies Verenso Ongeacht de hoogte van het cholesterol dient bij een levensverwachting >2 jaar een statine te worden gestart, en voor zover de oudere de eventuele risico s van medicatie acceptabel vindt.

40 Argumenten Relatie cholesterol en morbiditeit neemt af met toename leeftijd

41 2 Absolute risico veel hoger 12 Relatieve risico neemt af met ouder worden!

42 Argumenten Relatie cholesterol en morbiditeit neemt af met toename leeftijd Selectie bias RCT s Bijwerkingen

43 Argumenten Relatie cholesterol en morbiditeit neemt af met toename leeftijd Selectie bias RCT s Bijwerkingen

44 Inspanningsmoeheid bij gezonde mensen van middelbare leeftijd. Arch Intern Med 2012, Golomb et al.

45 Kleine significante en nadelige effecten op cognitie bij mensen van middelbare leeftijd

46 Pragmatisch advies Primaire preventie starten medicatie NEE continueren JA, tenzij Secundaire preventie JA

47 Kwetsbaarheid Risicofactoren hebben verschillend effect bij kwetsbare en vitale ouderen RR namelijk wel voorspellend bij vitale ouderen!

48 Systolische bloeddruk en sterfte >75 jaar & vitaal (30/259) Totaal Cardiovasculair RR systolisch (95% BI) ( ) ( ) RR diastolisch (95% BI) ( ) ( ) Orale presentatie EASD 2013, submitted.

49 Systolische bloeddruk en sterfte >75 jaar & kwetsbaar (229/259) Totaal Cardiovasculair RR systolisch (95% BI) ( ) ( ) RR diastolisch (95% BI) ( ) ( ) Orale presentatie EASD 2013, submitted.

50 Conclusie Minder intensief behandelen! Individualiseer! Doelen behandeling op oudere leeftijd zijn anders!

51 Streefwaarden RR: 160 mm Hg, tenzij vitaal HbA1c: mmol/mol, tenzij vitaal Lipiden: niet starten voor primaire preventie, wel bij secundaire preventie