Uitspraaknr /

Transcriptie

1 Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs (mr. H.T. van der Meer, drs. T. Bartel-Lely, drs. D.J. Duyvis) Uitspraaknr / Datum: 8 december 2003 Pedagogisch onverantwoord handelen van groepsleerkrachten; niet serieus nemen van klachten door de directeur; klacht gedeeltelijk gegrond; primair onderwijs. De klacht Diverse ouders klagen over de pedagogische handelwijze van de groepsleerkrachten A, B, C en D. Daarnaast klagen de ouders over een opmerking die de directeur tegen een leerling heeft gemaakt, dat hun kinderen al drie jaar dezelfde leerkracht hebben en dat de directeur hun klachten niet serieus neemt. Overwegingen van de Commissie Alvorens zich uit te laten over de diverse klachtonderdelen gaat de Commissie in op de opmerkingen van de directeur over het in behandeling nemen van de klacht. De Commissie benadrukt dat wanneer zij een klacht in behandeling neemt, dit niet betekent dat de Commissie de klacht op voorhand gegrond acht of de stelling van klagers per definitie als 'waar' aanmerkt. Indien de Commissie een klacht in behandeling neemt wil dat slechts zeggen dat zij de klacht serieus neemt. Vervolgens wordt verweerders de mogelijkheid geboden zich tegen de klacht te verweren. Pas nadat de Commissie hoor en wederhoor heeft toegepast kan en zal zij een oordeel geven over de gegrondheid van de klacht. Daarnaast merkt de Commissie op dat zij de leerkrachten en de directeur de verweertermijn heeft gegeven die daarvoor is bepaald in het reglement van de Commissie. Klacht over de pedagogische handelwijze van leerkracht A De ouders hebben gesteld dat de leerkracht hun kinderen negatief heeft benaderd en hen heeft uitgescholden. Dit is door leerkracht A betwist. Zij heeft diverse door de ouders genoemde voorbeelden beargumenteerd weersproken en tevens in een context geplaatst die de Commissie niet onaannemelijk voorkomt. De Commissie heeft moeten constateren dat de ouders veelal niet geheel van deze context op de hoogte waren. De Commissie stelt vast dat er in de communicatie over de voorvallen diverse hindernissen hebben gezeten die kunnen hebben bijgedragen aan een verkeerde interpretatie van de gebeurtenissen. Zo hebben de leerlingen in sommige gevallen gebeurtenissen anders opgevat dan ze zijn gebeurd en dan leerkracht A ze had bedoeld. Daarnaast zijn de ouders bij deze gebeurtenissen niet aanwezig geweest en moeten zij afgaan op de informatie van hun kinderen. De ouders hebben de versie van de leerlingen niet geverifieerd bij de leerkracht, omdat de leerlingen niet wilden dat hun ouders dat deden. Ten aanzien van het verscheuren van de surprise heeft de Commissie niet kunnen vaststellen of er in het inpakpapier een surprise zat of alleen een cadeautje. Leerkracht A heeft wel aannemelijk gemaakt dat de afspraak was dat zij alle surprises zou tentoonstellen en dat zij,

2 toen zij na het uitpakken van het bewuste pakje geen surprise zag, de leerlinge een nieuwe surprise heeft laten maken. Op dat punt heeft zij naar het oordeel van de Commissie niet klachtwaardig gehandeld. Samenvattend komt de Commissie tot het oordeel dat zij het niet aannemelijk gemaakt acht dat leerkracht A de leerlingen negatief heeft benaderd en uitgescholden. De klacht is om die reden ongegrond. Klacht over de pedagogische handelwijze van leerkracht B De ouders stellen dat zij tegen de zoon van een van de moeders Jij met je verontwaardigde rotkop heeft gezegd. Leerkracht B heeft dit erkend en heeft verklaard in welke situatie zij dit heeft gezegd. Dit onderdeel van de klacht acht de Commissie op zich wel klachtwaardig, maar op de zitting en uit de stukken is duidelijk naar voren gekomen dat hierover reeds uitgebreid is gesproken door leerkracht B en de directeur met deze moeder, waarbij de desbetreffende leerkracht haar excuses heeft aangeboden. Hierdoor was deze klacht naar het oordeel van de Commissie in een eerder stadium reeds op een passende wijze afgewikkeld. Nu hier nadien nogmaals over wordt geklaagd verklaart de Commissie dit onderdeel van de klacht dan ook ongegrond. Leerkracht B heeft ontkend de zinsnede Oh dan komt je moeder weer klagen te hebben gebruikt, maar heeft verklaard wel eens de leerling te hebben verzocht thuis het hele verhaal te doen, om te voorkomen dat zijn moeder vanwege het halve verslag op school verhaal kwam halen. Daar geen van de partijen zijn visie heeft ondersteund met een feitelijke onderbouwing, bijvoorbeeld door getuigenverklaringen in te dienen, is niet vast te stellen welke weergave van de gebeurtenissen de juiste is. Aangezien de klacht door de ouders niet aannemelijk is gemaakt acht de Commissie deze ongegrond. De Commissie acht het overigens niet onredelijk dat een leerkracht leerlingen van een bepaalde leeftijd - zoals die in groep 8 - verzoekt thuis een volledig verslag van gebeurtenissen te geven, zeker als het reeds is voorgekomen dat een leerling dat niet heeft gedaan. Klacht over de pedagogische handelwijze van leerkracht C Leerkracht C ontkent dat hij de opmerking haasje heeft gemaakt. Nu de moeder niet ter zitting is verschenen om haar klacht op dit punt toe te lichten en hierover evenmin op een andere wijze meer duidelijkheid is verschaft, is voor de Commissie niet vast komen staan of leerkracht C inderdaad deze opmerking tegen een leerling met vooruitstekende tanden heeft gemaakt. Omdat de klacht niet aannemelijk is gemaakt acht de Commissie deze ongegrond. Klacht over het bellen en straffen tijdens het schoolkamp De Commissie is van oordeel dat voldoende vast is komen te staan dat de leerlingen wel degelijk de kans hebben gekregen om s middags naar huis te bellen. Dat was overeenkomstig de gemaakte afspraak met de ouders welke in een brief voor het kamp was bevestigd. Dat één van de telefoons in het dorp niet werkte en niet alle leerlingen contact kregen met hun ouders, kan de leerkrachten A, B, C en D niet worden verweten. De leerkrachten hebben de leerlingen ook de mogelijkheid geboden 's avonds vanaf het kamp naar huis te bellen. Een moeder heeft dit ter zitting ook bevestigd. Dit klachtonderdeel acht de Commissie dan ook ongegrond. Ten aanzien van het dweilen is de Commissie van oordeel dat het schoonmaken een regulier onderdeel van een schoolkamp is. De Commissie merkt in dit kader op van oordeel te zijn dat

3 dweilen overigens ook als strafmaatregel acceptabel kan zijn. Ten slotte wijst de Commissie erop dat de ouders op geen enkele wijze aannemelijk hebben gemaakt dat de term "moppie van de dag" een denigrerende of anderszins kwetsende betekenis heeft gehad. De klacht is ongegrond. Klacht over het opsluiten in een donkere kamer Vastgesteld kan worden dat drie leerlingen 's ochtends aanstichters waren van rumoer in de slaapzaal en dat zij 's avonds ongeveer tien minuten apart zijn gezet om de overige leerlingen naar de slaapzalen te laten gaan. De Commissie stelt vast dat, voor zover er al sprake was van afgesloten ruimten, de deuren niet op slot waren. Daarnaast was ten minste één van de ruimtes verlicht en is aannemelijk gemaakt dat door de aanwezigheid van omgevingslicht geen van de andere ruimtes aardedonker was. De Commissie acht het goed verdedigbaar dat de leiding heeft besloten als signaal de drie desbetreffende leerlingen afzonderlijk naar de slaapzaal te laten gaan en hen daaraan voorafgaand van elkaar te scheiden. Dat zich daarbij zaken hebben voorgedaan die de toets der kritiek niet kunnen doorstaan is niet aannemelijk geworden, zeker nu de leerkrachten A, B, C en D hebben weersproken dat één van de leerlingen hysterisch is geworden en heeft overgegeven en de moeder van dit kind tijdens de zitting niet aanwezig was om de klacht nader te onderbouwen. Deze klacht is ongegrond. Klacht over het huiswerk De Commissie stelt vast dat ook na de zitting onduidelijkheid blijft bestaan over de frequentie van het huiswerk. Zij heeft wel de indruk dat er minder huiswerk is gegeven dan door de school aan het begin van het jaar is aangekondigd, maar meer dan door klagers is gesteld. Omdat niet valt vast te stellen wat de frequentie van het gegeven huiswerk was, is onvoldoende vast komen te staan dat de school substantieel te weinig huiswerk heeft gegeven. Het is de Commissie gebleken dat het verwachtingspatroon van de ouders en de uitvoeringspraktijk in de beleving van klagers niet parallel hebben gelopen. Ouders waren onbekend met de mogelijke vorm van het huiswerk en het tijdstip waarop het kon worden gemaakt. Blijkbaar is de communicatie over het huiswerk aan het begin van het schooljaar niet goed verlopen. Voor de school ligt hier de mogelijkheid om op deze punten de communicatie te verbeteren. Samenvattend komt de Commissie tot het oordeel dat de klacht ongegrond is voor zover deze betrekking heeft op de frequentie van het huiswerk, maar gegrond voor zover deze betrekking heeft op de informatievoorziening over het huiswerk. Klacht over werkstukken, nieuwsbesprekingen en boekbesprekingen De Commissie heeft vernomen dat - in tegenstelling tot groep 7 - in groep 8 het houden van een spreekbeurt, werkstuk of boekbespreking niet verplicht is. De leerlingen konden een keuze maken uit een aantal activiteiten in het kader van het oefenen van presentatietechnieken. De ouders hebben niet weersproken dat hun kinderen meerdere toneelstukjes hebben opgevoerd. Dit klachtonderdeel is derhalve ongegrond. De Commissie merkt in dit kader echter op dat de communicatie over de werkwijze van de

4 school niet goed is geweest aangezien is gebleken dat de ouders van deze werkwijze niet op de hoogte waren. Klacht over opmerking van directeur De Commissie is van oordeel dat het niet gepast is dat leerlingen waarvan de ouders hebben geklaagd daarop worden aangesproken. In dit geval is daar echter geen sprake van. Het is aannemelijk geworden dat de opmerking van de directeur, net als de opmerking van leerkracht B een andere inhoud had en in een andere context is gemaakt. Er was geen sprake van klachten, maar van ouders die verhaal kwamen halen nadat hun kinderen hadden verteld over iets wat op school was gebeurd. Volgens de leerkrachten kwam dit doordat de bewuste leerlingen bewust of onbewust hun ouders een onvolledige versie van de gebeurtenis hadden verteld. Zoals de Commissie in de klacht tegen leerkracht B reeds heeft overwogen is zij van oordeel dat het niet ongepast is dat een leerkracht leerlingen van de leeftijd als in groep 8 verzoekt thuis een volledig verslag van gebeurtenissen te geven, zeker als het al eerder is voorgekomen dat een leerling dat niet heeft gedaan. Ook een directeur mag een leerling van deze leeftijd daarop aanspreken. Dit klachtonderdeel is ongegrond. Meer jaren dezelfde leerkracht De Commissie constateert dat het niet ongebruikelijk is dat leerlingen meer dan een jaar dezelfde leerkracht hebben. De Commissie merkt op dat dit voordelen maar ook nadelen heeft. Het is echter aan de school hierover te beslissen. De Commissie is van oordeel dat het bevoegd gezag veel grote beleidsvrijheid toekomt bij de keuze welke leerkracht voor een bepaalde klas komt te staan. De Commissie is hier zeer terughoudend in haar toetsing. Slechts indien het bevoegd gezag kennelijk niet in redelijkheid tot zijn keuze heeft kunnen komen zal de Commissie een klacht hierover gegrond verklaren. In het onderhavige geval is de Commissie hiervan niet gebleken. De Commissie acht dit klachtonderdeel ongegrond. Klacht omtrent het niet serieus nemen van klachten door de directeur De directeur heeft aangegeven dat hij wilde dat de ouders in een eerder stadium een 'officiële' klacht bij hem of het bestuur hadden neergelegd, conform de geldende klachtenregeling. Hij heeft tevens opgemerkt niet op alle opmerkingen en uitingen van ongenoegen te kunnen ingaan die hem mondeling bereiken. De Commissie is van oordeel dat de directeur een te beperkte opvatting heeft over het begrip 'klacht'. Een klacht is volgens de directeur pas een klacht als deze officieel bij hem of het bestuur is neergelegd. De directeur miskent naar het oordeel van de Commissie hiermee dat de klachtenregeling het sluitstuk is van een proces waarin ongenoegen van bijvoorbeeld ouders volgens dezen niet adequaat is afgehandeld. Idealiter moeten ongenoegens/klachten besproken en opgelost worden zonder dat het tot een officiële klacht komt. Niet voor niets staat in de toelichting op de modelklachtenregeling dat het de bedoeling is dat klagers hun ongenoegen/klachten in eerste instantie met de direct betrokkene bespreken en als dat niet tot een oplossing leidt, met de directeur. Pas als dat niet tot het beoogde resultaat heeft geleid zou een officiële klacht moeten worden ingediend. De Commissie constateert dat de directeur zich ook ter zitting afhoudend en defensief heeft opgesteld. Zo heeft hij op een vraag van de voorzitter opgemerkt dat hij landelijk het functioneren van de klachtenregeling aan de orde zal gaan stellen.

5 De Commissie acht het aannemelijk en begrijpelijk dat de ouders zich door de formele opstelling van de directeur niet serieus genomen voelen. Zij hebben in eerste instantie niet beoogd een 'officiële' klacht in te dienen, maar wilden bepaalde kwesties wel bespreekbaar maken. Doordat de directeur hier niet adequaat op reageerde zijn de ongenoegens ook al heeft de directeur dat zelf niet gewild - uiteindelijk gegroeid tot de onderhavige bij de Commissie ingediende klachten. De Commissie acht de klacht gegrond. ( ) Het oordeel van de Commissie De klachten ten aanzien van de communicatie over gemaakte afspraken omtrent het mee te geven huiswerk en de klacht dat de directeur klagers klachten niet serieus heeft genomen zijn gegrond. De overige klachten zijn ongegrond. Advies aan het bevoegd gezag De Commissie adviseert het bevoegd gezag van de school: 1. beleid te ontwikkelen dat erop is gericht een klimaat op de school te bevorderen dat ouders (en leerkrachten) zich niet geremd voelen ongenoegen te uiten of klachten in te dienen; 2. de informatie aan en communicatie met de ouders (onder meer met betrekking tot het huiswerk) te verbeteren.