Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs (mr. R. van de Water, drs. D.J. Duyvis, W.

Transcriptie

1 Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs (mr. R. van de Water, drs. D.J. Duyvis, W. Happee) Uitspraaknr Datum: 2 maart 2006 Ten onrechte ontzeggen toegang tot de school MR-lid; klacht gegrond; primair onderwijs. De klacht Een vader klaagt over intimidatie van de kant van de directie en het schoolbestuur jegens hem, onder meer tot uiting komend in het feit dat hem in de zomer van 2005 de toegang tot de school is ontzegd. De visie van partijen De vader is de afgelopen vier jaar lid van de medezeggenschapsraad geweest. Begin 2005 heeft de MR een kritische brief gestuurd naar de directie en heeft de oudergeleding een halfjaarverslag naar de ouders gestuurd. Daarna heeft het team onder druk van het schoolbestuur het vertrouwen in de directeur uitgesproken. Ongeveer twee weken later heeft het team de samenwerking met de oudergeleding van de MR opgezegd. Dit is schriftelijk aan alle ouders van de school meegedeeld. De vader heeft dit als intimiderend ervaren. De directeur heeft de vader op het schoolplein dagelijks aangesproken om haar ongenoegen te uiten over de MR. De vader vertelde haar dan telkens dat zij MR-zaken via de voorzitter van de MR moest bespreken. De directeur heeft herhaaldelijk gezegd dat hij zijn conclusies moest trekken en een andere school voor zijn kinderen moest zoeken. Zij heeft hem mondeling de toegang tot de school ontzegd. In de lente van 2005 heeft de oudergeleding van de MR een informatieavond voor de ouders georganiseerd. Tijdens deze avond heeft de wethouder van onderwijs aantijgingen aan het adres van de vader gericht. Ook dit was voor de vader intimiderend. Aan het begin van de zomer van 2005 heeft een bovenschools directeur, tijdens een door het schoolbestuur en de directie georganiseerde informatieavond, gezegd dat de oudergeleding van de MR het personeel bedreigt en intimideert. Hij heeft de ouders op deze avond onverwacht verzocht de oudergeleding van de MR tot aftreden te dwingen. De vader wijst erop dat het verslag van deze vergadering niet is verspreid. De MR heeft vervroegde verkiezingen uitgeschreven. De vader en de voorzitter hebben zich niet meer kandidaat gesteld. Omdat de vader in de zomer van 2005 een lid van de ouderraad

2 wilde spreken is hij de school binnen gegaan. Hij is toen de directeur tegengekomen, die heeft gezegd dat hij niet in school mocht zijn. Zij kondigde aan naar de politie te zullen gaan. De vader ontkent dat hij de directeur heeft bedreigd. Daarna heeft het schoolbestuur hem schriftelijk de toegang tot de school ontzegd. Hier was geen einddatum voor gegeven. Tevens is hij voorafgaand aan het nemen van de beslissing niet gehoord. In de brief staat dat de directeur bij de politie aangifte jegens hem had gedaan wegens bedreiging. Bij navraag bleek dat de directeur slechts een melding heeft gedaan. Een aantal weken voor de schriftelijke ontzegging van de toegang tot de school is er een uitbarsting geweest tussen hem en de directeur. Dat hield ermee verband dat zijn echtgenote niet alleen met de groepsleerkracht mocht overleggen over de vorderingen van hun kind. De directeur wilde daarbij aanwezig zijn. Ook dat vindt de vader intimiderend. Toen is hij uitgevaren, op de dag waarop hem schriftelijk de toegang tot de school is ontzegd, niet. Het schoolbestuur verklaart bij monde van de directeur dat er in de loop der jaren, ook al voordat zij directeur was, een aantal incidenten is geweest waar de vader bij betrokken was. De directeur geeft ter zitting enkele voorbeelden van incidenten die zich sinds haar aantreden hebben voorgedaan. De directeur bekleedt sinds de zomer van 2004 deze functie op de school, de bovenschools manager is sinds eind 2005 in die hoedanigheid werkzaam voor het schoolbestuur. De directeur heeft elk incident gemeld bij het bovenschools management en heeft drie keer een melding gedaan bij de politie. Ook heeft zij het onwenselijke gedrag van de vader besproken met de voorzitter van de MR, die met de vader zou praten om te voorkomen dat het nog zou gebeuren. Al enkele weken na haar aantreden proefde de directeur wantrouwen bij de vader en de oudergeleding. Ook haar voorgangers hadden problemen met de vader en de oudergeleding gehad. De directeur meldt ter zitting dat zij als reactie op een brief van de oudergeleding van het voorjaar van 2005 een brief terug heeft geschreven waarin ze aankondigde het aanstaand overleg te willen gebruiken om constructieve afspraken te maken. De MR heeft niet op haar brief gereageerd. Het schoolbestuur verklaart dat er op de dag waarop de schriftelijke ontzegging tot de school aan de vader is verstuurd, sprake was van een acute bedreigende situatie op de school. Enige tijd nadat de directeur tegen de vader had gezegd dat hij niet in de school mocht komen is de vader naar haar toegekomen en heeft gezegd dat hij haar niks zal aandoen, maar dat hij wel iemand had die dat kan. De directeur wijst erop dat het een ongeschreven regel is dat ouders onder schooltijd niet in de school komen. Omdat de groepsleerkracht bang was voor de vader wilde deze niet alleen met hem spreken over de ontwikkeling van zijn kind. De directeur heeft toen besloten ook bij dit gesprek aanwezig te zijn. Toen zij dit de vader meldde werd die boos. Omdat de directeur wist dat de groepsleerkracht bang was voor de vader heeft zij ook bij het eerste gesprek gezeten dat de

3 groepsleerkracht had met de moeder. Omdat dat gesprek goed verliep, heeft zij ervan afgezien ook bij de volgende gesprekken aanwezig te zijn. Het verslag van de aan het begin van de zomer van 2005 door het schoolbestuur georganiseerde informatieavond zit bij de stukken voor de komende ouderavond. In eerste instantie was het een woordelijk verslag. Dit is ingekort. De bovenschools directeur heeft het zelf pas in november 2005 onder ogen gekregen. Hij heeft het toen niet laten verspreiden omdat hij in december een gesprek met de MR zou hebben. Het verslag, dat vol zat met emoties, leek hem geen goede basis om een proactief, positief gesprek met de oudergeleding te hebben. Er komt wel naar voren dat het bovenschools management zich negatief heeft uitgelaten over de oudergeleding. Het schoolbestuur heeft vanwege de veiligheid van het personeel besloten om de vader de toegang tot de school te ontzeggen. De gevolgde procedure verdient wellicht niet de schoonheidsprijs (geen hoor en wederhoor, opgelegd voor onbepaalde tijd), maar het schoolbestuur heeft evenwel telkens laten blijken dat gekoerst moest worden op een normalisatie van de betrekkingen. Het heeft daartoe meteen na de ontzegging contact opgenomen met de vader. Overwegingen van de Commissie ( ) De Commissie stelt vast dat het schoolbestuur niet heeft weersproken dat de wethouder (deel uitmakend van het schoolbestuur) op de informatieavond van het begin van de zomer van 2005 zich publiekelijk in negatieve zin over de vader heeft uitgelaten. De Commissie acht daarom voldoende aannemelijk gemaakt dat de weergave van de vader van de bewuste avond op dit punt juist is. De Commissie kan in deze negatieve uitlatingen echter geen intimiderend karakter zien. Het zijn veeleer uitingen van ergernis. Dit voorbeeld leidt aldus niet tot gegrond verklaring van de klacht. Niettemin acht de Commissie het in hoge mate onverstandig om als wethouder tijdens zo n informatieavond de pijlen op één persoon te richten. Het schoolbestuur hoort juist boven partijen te staan en vooral de-escalerend op te treden. Duidelijk is geworden dat het bovenschools management zich tijdens de bijeenkomst van het begin van de zomer van 2005 negatief heeft uitgelaten over de oudergeleding van de MR en heeft voorgesteld om het vertrouwen in de oudergeleding op te zeggen en de oudergeleding op deze wijze af te laten zetten. Alhoewel de oproep om het vertrouwen in de oudergeleding van de MR op te zeggen niet direct op de persoon van de vader is gericht, is uit het geheel van dit dossier voldoende gebleken dat de onvrede van het schoolbestuur (en de directeur) over het functioneren van de oudergeleding van de MR zich voornamelijk toespitste op de wijze van opereren van de vader. In die zin dient de oproep van het schoolbestuur om het vertrouwen op te zeggen en de oudergeleding naar huis te sturen te worden beschouwd als een intimiderende actie gericht tegen de vader in zijn hoedanigheid van lid van de oudergeleding van de MR. Dit voorbeeld leidt aldus tot gegrond verklaring van de klacht. Ten overvloede merkt de Commissie op dat van het schoolbestuur de nodige terughoudendheid mag worden verlangd als het gaat om de samenstelling van de oudergeleding in de MR. De onvrede over het optreden van de vader is wellicht voorstelbaar doch het door het schoolbestuur gekozen middel raakt aan de wortels van medezeggenschap in het onderwijs.

4 De Commissie is van oordeel dat het opzeggen van de samenwerking met de oudergeleding door het team op zich zelf niet intimiderend is. Het is ook geen gedraging van het schoolbestuur, maar van het team. De Commissie spreekt wel zijn bevreemding uit over de stap van het team, gezet naar aanleiding van de brief van de oudergeleding van ongeveer twee weken eerder. Het is een onverwachte stap, zeker in het licht van de brief van de directeur aan de oudergeleding van een week daarvoor. In deze brief spreekt de directeur nog haar hartelijke dank uit voor de openhartige brief van de oudergeleding en stelt zij voor in het volgende overleg constructieve afspraken te maken. Met betrekking tot het ontzeggen van de toegang tot de school is de Commissie van oordeel dat een dergelijke maatregel in beginsel slechts rechtvaardiging kan vinden indien er sprake is van een (acute) bedreigende situatie. De Commissie heeft zich op basis van de stukken en de behandeling van de klacht tijdens de zitting een beeld kunnen vormen van alle betrokken personen en kan zich mede op basis van hetgeen de vader zelf heeft verklaard over de door hem gebruikte woorden tegen de directeur voorstellen dat de directeur ontdaan was. Er is echter pas sprake van een bedreiging indien hiervan in objectieve zin sprake is. De subjectieve beleving (hoe voorstelbaar ook) is onvoldoende om aan te nemen dat er in het onderhavige geval sprake was van een dusdanige bedreigende situatie dat een toegangsontzegging noodzakelijk was. In dat licht bezien kan de ontzegging door de vader terecht als intimiderend zijn ervaren. De klacht is op dit punt gegrond. De Commissie merkt op dat zowel de directeur en het schoolbestuur als ook de vader zich in hun handelen niet de-escalerend hebben opgesteld. Daarom hebben de irritaties ook zo uit de hand kunnen lopen. Van een schoolbestuur en directeur mag echter verwacht worden dat zij op een professionele manier met dergelijke irritaties omgaan en hun handelen daar niet door laten leiden, hetgeen in het onderhavige geval niet het geval is geweest. Het oordeel van de Commissie De klacht is gegrond voor zover deze betrekking heeft op het optreden van het bovenschools management tijdens de informatieavond en de toegangsontzegging door het schoolbestuur. Advies aan het schoolbestuur De Commissie heeft aan de behandeling van deze klacht de indruk overgehouden dat er tussen partijen niet veel gesprekken zijn geweest over de wederzijdse irritaties. De Commissie heeft daarvan in ieder geval geen verslagen in het dossier gevonden. Ook van een voorval waarover wel mondeling is gecommuniceerd is niets schriftelijk vastgelegd. De Commissie beveelt het schoolbestuur aan in hoog oplopende conflicten gesprekken en afspraken of sancties in het vervolg schriftelijk vast te leggen. De Commissie beveelt het schoolbestuur tevens aan bij persoonlijke conflicten in een vroeg stadium na te gaan of begeleiding door een mediator zou kunnen leiden tot oplossing van het conflict. Gezien de ernstig verstoorde verhoudingen en het feit dat kinderen van de vader nog op dezelfde school zitten, verdient het aanbeveling te proberen via mediation de verhoudingen te

5 normaliseren. Kans van slagen lijkt alleen aanwezig als alle betrokken personen zich daarvoor willen inzetten.