SAMENVATTING Klacht over pedagogisch klimaat en over apart laten werken van een leerling; PO

Transcriptie

1 SAMENVATTING Klacht over pedagogisch klimaat en over apart laten werken van een leerling; PO Een ouder klaagt erover dat de leerkrachten haar dochter hebben gedemotiveerd, angstig hebben gemaakt en ongepast taalgebruik hanteren. Het past binnen de professionele beleidsruimte van een leerkracht om een leerling uit de klas te sturen. Er is geen aanleiding om te veronderstellen dat verweerder de leerling zonder reden heeft weggestuurd. De Commissie acht het wegsturen derhalve niet klachtwaardig. Nadat de leerling was weggestuurd mocht zij de klas niet in zolang zij haar excuses niet had aangeboden voor de leugens die zij, volgens verweerder, aan klaagster had verteld. In plaats van oplossingsgericht te handelen heeft verweerder de situatie laten escaleren door de leerling niet toe te laten in de klas. Het weigeren van de toegang tot de klas is buitenproportioneel en pedagogisch onjuist. De klacht daarover is gegrond. Alhoewel klaagster kenbaar had gemaakt dat zij niet wilde dat haar dochter nog les kreeg van verweerders, volgt daar niet uit dat zij niet kon worden uitgenodigd voor het verjaardagsfeest van verweerders. Dat het een lastige situatie was, staat vast. In plaats van te proberen deze impasse te doorbreken hebben verweerders zich neergelegd bij de ontstane situatie. Dit klachtonderdeel is gegrond. Een van de leerkrachten heeft "opzouten" tegen de leerling gezegd. Een leraar heeft een voorbeeldfunctie en dient dergelijke taal, die ongepast is, niet te bezigen. De klacht hierover is gegrond. Wat betreft de klachten over neerbuigend taalgebruik en ongepaste lichaamstaal van verweerder en het ongunstige pedagogische klimaat hebben partijen tegengestelde visies. Nu partijen tegengestelde visies hebben en geen doorslaggevende informatie beschikbaar is die een van de visies meer aannemelijk maakt dan de andere, zijn deze klachtonderdelen niet aannemelijk gemaakt en derhalve ongegrond. De Commissie beveelt het bevoegd gezag aan erop toe te zien dat de schooldirectie, eindverantwoordelijk voor de gang van zaken op school, als enige besluit of een leerling al dan niet voor langere tijd de toegang tot de klas mag worden ontzegd en dat, voor zover dat nog niet is gebeurd, wordt beschreven wanneer een dergelijk besluit genomen kan worden en welke procedurele regels in dat geval in acht genomen moeten worden. inzake de klacht van: ADVIES mevrouw A te C, moeder van B, voormalig leerlinge van de openbare basisschool D te C, klaagster gemachtigde: mevrouw E tegen de heer F, leerkracht groep 8 obs D, mevrouw G, leerkracht groep 8 obs D, verweerders Pagina 1 van 5

2 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij klaagschrift met bijlagen van 11 december 2013, ingekomen op 13 december 2013 en aangevuld op 14 februari 2013 heeft klaagster op grond van de geldende klachtenregeling een klacht tegen verweerders ingediend. Na overleg met partijen welke vorm van conflictoplossing (formele klachtbehandeling of mediation) zich het meest leent voor de klacht, is de klacht ter behandeling voorgelegd aan de Commissie. De Commissie heeft de klacht als volgt samengevat: Klaagster klaagt er over dat de leerkrachten de heer F en mevrouw G klaagsters dochter B gedemotiveerd hebben, haar angstig hebben gemaakt en haar hebben gekleineerd. De heer F heeft, toen B aangaf dat zij na de basisschool naar het H wilde gaan, aangegeven dat dit geen zin had en dat zij dat niet aankon. De heer F heeft B ook de klas uitgestuurd omdat zij moest niezen. Hierna moest zij verplicht apart werken en zich voorbereiden op de Cito toetsen. In deze periode heeft de gehele klas samen met de heer F en mevrouw G hun verjaardag in een restaurant gevierd maar B is daarvoor niet uitgenodigd. De leerkrachten vertonen ongepast taalgebruik en ongepaste lichaamstaal en scheppen een ongunstig pedagogisch klimaat een en ander zoals toegelicht in het klaagschrift met bijlagen. De Commissie heeft verweerders op 23 januari 2014 de mogelijkheid geboden een verweerschrift in te dienen. Verweerster heeft op 5 februari en verweerder op 10 februari 2014 een verweerschrift ingediend. Verweerder heeft op 24 februari 2014 nadere stukken ingediend. De Commissie heeft het bevoegd gezag gevraagd om haar de geldende klachtenregeling en eventuele relevante informatie te doen toekomen. In reactie daarop heeft het bevoegd gezag de Commissie op 6 februari 2014 de klachtenregeling van de school en op 18 februari 2014 nadere informatie gestuurd over eerdere afhandeling van de klacht door het bevoegd gezag. Alle stukken zijn over en weer in afschrift aan partijen gestuurd. De mondelinge behandeling van de klacht vond plaats op 5 maart 2014 te Utrecht. Klaagster was ter zitting aanwezig, bijgestaan door haar gemachtigde. Verweerders waren ook ter zitting aanwezig. Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven. Hetgeen in de stukken en op de zitting naar voren is gebracht is, voor zover relevant, zakelijk in dit advies weergegeven. 2. DE FEITEN Het schooljaar zat B in groep 8 in een bijgebouw van obs D. Er was één groep 8 op de obs D. Dat jaar en ook het schooljaar daarvoor kreeg B les van verweerders. In groep 8 zaten 21 leerlingen. Verweerders gaven op dinsdag, woensdag en donderdag samen les aan groep 8 en het jaar daarvoor aan groep 7. Op maandag stond alleen verweerder (de heer F) en op vrijdag stond alleen verweerster (mevrouw G) voor de klas. In verband met leerachterstanden bij de leerlingen gaven verweerders na schooltijd nog bijles aan de leerlingen. Verweerders hebben aan het begin van groep 7 met de ouders en de leerlingen gesproken. Toen is onder meer afgesproken dat alle leerlingen een schrift kregen om in op te schrijven wat er dagelijks gebeurde. Deze afspraak was volgens verweerders gemaakt omdat zij ogen en oren tekort kwamen om al hetgeen in de groep gebeurde waar te nemen. Het schrift ging mee naar huis en ouders werd verzocht het schrift te lezen. Als er iets in stond dat verontrustend was dan konden ouders dat doorgeven aan verweerders. In november 2012 hebben verweerders de adviezen voor het voortgezet onderwijs met de leerlingen, waaronder B, besproken. B had als advies vmbo basis gekregen. Pagina 2 van 5

3 Verweerder heeft B op 28 januari 2013 tijdens de bijles naar huis gestuurd. De volgende dag was er een gesprek tussen de intern begeleider (ib er), klaagster en verweerder. Op 30 januari 2013 heeft verweerder B niet toegelaten in de les. Hij heeft B naar het hoofdgebouw gestuurd. Nadien heeft B geen les meer gehad van verweerders. Klaagster heeft B op 1 februari 2013 ziek gemeld. B was beter toen de Citotoets op 4,5 en 6 februari werd afgenomen. B heeft de toets gemaakt in de kamer van de ib er. Halverwege februari 2013 heeft klaagster besloten dat B naar een andere school zou gaan. Tot dat moment (B is 25 februari 2013 begonnen op een andere school) heeft B in de ochtenden haar schoolwerk gemaakt in het hoofdgebouw. In de middagen zat B bij de kleuters. B zit inmiddels op het H en volgt daar de opleiding vmbo kader. 3. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE De Commissie stelt vast dat de verhouding tussen partijen gedurende het schooljaar (groep 7) niet verstoord was. Het uitbrengen van het schooladvies in november 2012 heeft ook niet geleid tot een verstoorde relatie. Rond die tijd had de school van het H vernomen dat de toelatingseisen waren aangescherpt. Een leerling moest minimaal het advies vmbo kader hebben om toegelaten te worden. Met het schooladvies dat B was gegeven, zou zij niet voldoen aan de nieuwe toelatingseisen. Mogelijk dat verweerder hier op 16 januari 2013 in groep 8 iets over heeft gezegd. Klaagster heeft ter zitting gesteld dat hetgeen verweerder die dag heeft gezegd ertoe heeft geleid dat haar dochter zich gedemotiveerd, gekleineerd en angstig voelde. Over wat er op die dag precies is gezegd verschillen de meningen. Nu partijen tegengestelde visies hebben en de Commissie geen doorslaggevende informatie heeft die een van de visies meer aannemelijk maakt, acht de Commissie dit klachtonderdeel niet aannemelijk gemaakt en derhalve ongegrond. De Commissie overweegt dat het binnen de professionele beleidsruimte van een leerkracht past om een leerling uit de klas te sturen. De Commissie zal gezien deze beleidsruimte terug-houdend zijn met het oordeel of een leerling al dan niet terecht uit de klas is gestuurd. Het staat vast dat verweerder B op 28 januari 2013 uit de bijlesklas heeft gestuurd omdat zij naar zijn zeggen kuchte. Kuchen of hoesten (omdat een leerling verkouden is of kriebel in de keel heeft) lijkt onvoldoende reden om een leerling tijdens de bijles naar huis te sturen. Als het gaat om (aanhoudend) kuchen om de les te verstoren dan ligt dat anders. Verweerder heeft het kuchen van B als storend gekwalificeerd. Of het storend was, kan de Commissie niet beoordelen. Er is voor de Commissie geen aanleiding om te veronderstellen dat verweerder B zonder reden heeft weggestuurd. De Commissie acht het wegsturen derhalve niet klachtwaardig. Nadat B was weggestuurd is er op 29 januari 2013 een situatie ontstaan tussen verweerder en klaagster die ertoe heeft geleid dat B de klas niet in mocht zolang zij haar excuses niet had aangeboden voor de leugens die zij, volgens verweerder, aan klaagster had verteld. Nog los van de vraag of B leugens heeft verteld over verweerder, acht de Commissie de handelwijze van verweerder pedagogisch niet verantwoord. Bij het begeleiden van kinderen in hun ontwikkeling hoort immers dat kinderen kunnen leren van gemaakte fouten, hetgeen onder meer kan als hen de gelegenheid wordt geboden om hierover een gesprek aan te gaan. Door te eisen dat B eerst haar excuses moest aanbieden voordat ze in de klas mocht komen, heeft verweerder de mogelijkheid geblokkeerd om de kwestie bespreekbaar te maken. Dat verweerder boos was toen hij naar zijn zeggen ten onrechte van allerlei zaken werd beschuldigd, is voorstelbaar. Echter van een professional, zoals verweerder, mag verwacht worden dat na de initiële boosheid reflectie plaatsvindt: wat is er gebeurd, moet er een maatregel genomen worden, zo ja wat is in deze situatie een passende maatregel. Voor zover de Commissie heeft kunnen nagaan heeft verweerder niet in ogenschouw genomen dat B, zo hebben verweerders verklaard ter zitting, geen lastige leerling was en dat B, net als alle andere groep 8 leerlingen, op het punt stond om de Cito toets te gaan maken. In plaats van Pagina 3 van 5

4 oplossingsgericht te handelen heeft verweerder de situatie laten escaleren door B niet toe te laten in de klas. Al met al was het weigeren van de toegang tot de klas naar het oordeel van de Commissie buitenproportioneel en pedagogisch onjuist. De klacht daarover acht de Commissie gegrond. In dit kader merkt de Commissie op dat het haar heeft bevreemd dat de directie niet de-escalerend heeft gehandeld maar de situatie heeft laten voortbestaan, ook door toe te staan dat B tijdens de Cito toets buiten de klas bleef. Naar aanleiding van de klacht dat B niet was uitgenodigd voor de verjaardag van verweerders merkt de Commissie het volgende op. Alhoewel klaagster kenbaar had gemaakt dat zij niet wilde dat B nog les kreeg van verweerders, volgt daar niet noodzakelijkerwijs uit dat B niet kon worden uitgenodigd. Dat het een lastige situatie was, staat vast. Voor verweerders maar vooral voor B. B zat in groep 8 en vlak voor de Cito toets gebeurde er iets als gevolg waarvan zij niet meer in de groep is geweest. In plaats van te proberen deze impasse te doorbreken hebben verweerders zich neergelegd bij de ontstane situatie. Verweerders hadden op z n minst klaagster kunnen bellen of een briefje kunnen schrijven en haar kunnen voorleggen dat ze een verjaardagsfeestje gaven. Het was dan aan klaagster en B geweest om te bepalen of B daar al dan niet naar toe kon gaan. Van verweerders had verwacht mogen worden dat zij een dergelijk gebaar hadden gemaakt. Nu dit niet is gebeurd acht de Commissie dit klachtonderdeel gegrond. Klaagster heeft begin februari 2013 bij de schooldirectie een klacht ingediend over het taal-gebruik, de lichaamstaal en het pedagogisch klimaat. Deze klachten heeft de schooldirectie op 12 februari 2013 met verweerders besproken. Alhoewel niet is gebleken waarom het zo lang heeft geduurd voordat de schooldirectie de klachten met verweerders heeft besproken, getuigt het niet van een actieve houding van de directie. Een actieve houding die juist in dit soort situaties, waarin vooral de leerling het slachtoffer is, verwacht mag worden van de schooldirectie. De Commissie zal naar aanleiding hiervan een aanbeveling doen. De Commissie stelt vast dat verweerder op 28 januari 2013 tegen B heeft gezegd opzouten. Een leraar heeft een voorbeeldfunctie en dient dergelijke taal, die naar het oordeel van de Commissie ongepast is, niet te bezigen. De klacht hierover is gegrond. Wat betreft de klacht over de lichaamstaal van verweerder en het ongunstige pedagogische klimaat hebben partijen tegengestelde visies. Aan de ene kant de visie van klaagster die deels wordt ondersteund door twee verklaringen van andere ouders. Anderzijds de visie van verweerders en de uitkomst van de interne klachtbehandeling. Naar aanleiding van de interne klachtenbehandeling heeft het schoolbestuur geen aanleiding gezien om verweerders een disciplinaire maatregel op te leggen. Nu partijen tegengestelde visies hebben en de Commissie geen doorslaggevende informatie heeft die een van de visies meer aannemelijk maakt dan de andere, acht de Commissie deze klachtonderdelen niet aannemelijk gemaakt en derhalve ongegrond. 4. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De Commissie komt op grond van bovenstaande overwegingen tot het oordeel dat de klacht over het niet toelaten tot de klas, het niet uitnodigen van B voor het verjaardagsfeest van verweerders en het ongepaste taalgebruik van verweerder gegrond is. De overige klacht-onderdelen zijn ongegrond. Pagina 4 van 5

5 5. AANBEVELINGEN VAN DE COMMISSIE De Commissie beveelt het bevoegd gezag van obs D te C aan erop toe te zien dat de schooldirectie, eindverantwoordelijk voor de gang van zaken op school, als enige besluit of een leerling al dan niet voor langere tijd de toegang tot de klas mag worden ontzegd en dat, voor zover dat nog niet is gebeurd, wordt beschreven wanneer een dergelijk besluit genomen kan worden en welke procedurele regels in dat geval in acht genomen moeten worden. Aldus gedaan te Utrecht op 2 april 2014 door mr. J.S. Duttenhofer, voorzitter, drs. L.F.P. Niessen en drs. M.H.W.C. Voeten, leden, in aanwezigheid van mr. A.A. Veraart, secretaris. mr. J.S. Duttenhofer voorzitter mr. A.A. Veraart secretaris Pagina 5 van 5