MJA Sectorrapport 2011 Frisdranken, Waters en Sappen

Transcriptie

1 MJA Sectorrapport 2011 Frisdranken, Waters en Sappen Pagina 1 van 1

2 Colofon Projectnaam Locatie Contactpersoon Dit rapport is tot stand gekomen in samenwerking met: Sectorrapport Frisdranken, Waters en Sappen Agentschap NL, Sittard Carine Swillens KWA Bedrijfsadviseurs Versienummer Datum Status Kenmerk 4 7 juni 2012 Definitief /223/CS/SR/ Pagina 2 van 14

3 Inhoud Colofon 2 Samenvatting 3 1 Inleiding 3 2 Overzicht ontwikkeling energiegebruik 3 3 Verklaring verandering energiegebruik 3 4 Spiegeling aan het MJP 3 5 Resultaten per pijler 3 6 Tabellen 3 Pagina 3 van 14

4

5 Samenvatting KERNGEGEVENS Sector Frisdranken, Waters en Sappen: Jaar van toetreding sector 2009 Aantal deelnemende inrichtingen 9 Aantal inrichtingen in dit rapport 9 Aantal toegetreden inrichtingen in Energiegebruik TJ Effecten van maatregelen: Procesefficiencyverbetering 2011 tov ,8% (5,5% tov 2005) Besparing in de keten, 2011 tov TJ (260 TJ tov 2005) Inzet duurzame energie 2011 tov TJ (248 TJ tov 2005) RESULTATEN Energiegebruik In 2011 bedraagt het totale energiegebruik van de sector TJ, dit is een stijging van ca. 4% ten opzichte van Deze stijging is vooral het gevolg van een toetreder in de sector en productiestijging. Over de periode neemt het energiegebruik toe. Dat komt vooral omdat de productie van kunststofflessen niet meer extern maar intern plaatsvindt en door productiestijging. In de periode stijgt het productievolume met meer dan 60 procent. Het totale energiegebruik groeit in dezelfde periode met ruim 25 procent. Uitvoering van het MJP In het MJP heeft de sector toegezegd voor 217 TJ aan nieuwe besparingsmaatregelen in het proces en in de keten te treffen in de periode Na 3 jaar bedraagt het effect van de getroffen maatregelen 580 TJ. Hiermee is de MJP-doelstelling al ruimschoots gehaald. Ongeveer 90% van dit resultaat is het gevolg van ketenprojecten en inkoop van duurzame energie. De realisatie van procesmaatregelen verloopt trager dan gepland. Energiebesparing in het proces De deelnemers rapporteren voor nieuwe besparende maatregelen op het gebied van procesefficiency. Die maatregelen hebben een besparing van 23 TJ tot gevolg; dit is een efficiencyverbetering van bijna 2% ten opzichte van De belangrijkste energiebesparende maatregelen in 2011 zijn aanpassingen aan stoom- en persluchtvoorziening (o.a. op blaasmachines). Energiebesparing in de keten In 2011 is met 22 projecten 260 TJ energiebesparing in de keten is gerealiseerd. Het gaat hierbij vooral om grondstofbesparing bij de productie van PET-flessen. Door verschillende inrichtingen worden lichtere flessen geproduceerd en daarnaast neemt het percentage gerecycled PET nog steeds toe. Pagina 5 van 14

6 Duurzame Energie De sector heeft in het MJP geen maatregelen voor duurzame energie geformuleerd. Desondanks kopen enkele deelnemende bedrijven duurzame elektriciteit in. In 2011 bedraagt de inkoop duurzame elektriciteit totaal 248 TJ. VOORUITBLIK Algemene ontwikkelingen Tot nu toe heeft de inzet rond energie-efficiëntie zich hoofdzakelijk toegespitst op de eigen productielocatie. Hierin is veel bereikt. Het aandeel van de productielocatie in het totale energiegebruik binnen de keten is relatief beperkt. Een verdere verbetering van energie-efficiëntie van 50% is niet haalbaar zonder revolutionaire doorbraaktechnologieën. De vraag werpt zich op, of het niet efficiënter is om toekomstige inspanningen ook op dat deel van de keten te richten, waarop de FWS-bedrijven invloed uit kunnen oefenen. Te denken valt aan transport, out of home verkooppunten en wellicht horeca. Convenantactiviteiten van de sector In sommige gevallen blijken binnen de verschillende ketenstappen processtappen dubbel uitgevoerd te worden. Een betere afstemming kan dit soort onnodige processen elimineren. Dit is grotendeels nog onontgonnen terrein, en meer onderzoek is nodig om het besparingspotentieel en de mogelijke samenwerkingsvormen binnen de keten in kaart te brengen. De brancheorganisatie FWS onderneemt hiervoor stappen. Een andere vorm van ketensamenwerking die potentie heeft, maar wel meer onderzoek behoeft, is de zogenaamde dwarse keten. Dit zijn ketens waarbij bedrijven uit verschillende ketens van elkaars restenergie en andere reststromen gebruik kunnen maken. Enkele bedrijven in de branche onderzoeken deze mogelijkheid. FWS beoogt deze ontwikkeling te stimuleren, onder andere door kennisuitwisseling. Overheidsmaatregelen spelen een belangrijke rol op het functioneren van de branche. Nu veel laaghangend fruit ten aanzien van de energie-efficiëntie geoogst is, is een samenhangend langjarig klimaatbeleid vanuit de overheid van groot belang om investeringsbeslissingen op te baseren. Met name op het gebied van procesefficiëntie zijn voor verdere verbeteringen behoorlijke investeringen nodig. Het succes van een duurzaam energiebeleid hangt af van een vruchtbare samenwerking tussen alle stakeholders. De sector Frisdranken, Waters, Sappen en Siropen zet zich daarvoor in. Pagina 6 van 14

7 1 Inleiding Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3 convenant. De grafieken in hoofdstuk 2 t/m 5 geven u een overzicht van: - de trend van het energieverbruik van uw sector vanaf 2005; - de verklaring van de verandering van het energieverbruik ten opzichte van vorig jaar; - de spiegeling ten opzichte van de doelstelling van uw MJP ; - de ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door de deelnemende bedrijven aangeleverde gegevens in het kader van de jaarlijkse MJA monitoringcampagne. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3 convenant. Details over de nieuwe methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van Agentschap NL. Pagina 7 van 14

8 2 Overzicht ontwikkeling energiegebruik Onderstaande grafiek laat de ontwikkeling van het energiegebruik vanaf 2005 zien. Jaarlijks primaire-energieverbruik Elektriciteit Aardgas Overige brandstoffen Warmte Energieverbruik [TJ prim air] In 2011 bedraagt het totale energiegebruik van de sector TJ. De bedrijven rapporteren in totaal 93 miljoen kwh elektriciteit en 14 miljoen m 3 gas. Over de periode neemt het energiegebruik toe. Dat komt vooral omdat de productie van kunststofflessen niet meer extern maar intern plaatsvindt en door productiestijging. In de periode stijgt het totale energiegebruik in de sector met ruim 25 procent. Het productievolume groeit in dezelfde periode met meer dan 60 procent. Het energiegebruik op de productielocatie bedraagt iets minder dan 10 procent van het totaal in de keten. De meeste energie wordt gebruikt bij de productie van verpakkingsmateriaal en bij koeling van het product in verschillende stappen in de keten zoals bij de distributie en bij de consument. Pagina 8 van 14

9 3 Verklaring verandering energiegebruik Onderstaande grafiek geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het energieverbruik tussen het huidige en het vorige monitoringjaar verklaren. Verandering energieverbruik Energie [TJ primair] Energieverbruik 2010 PE-maatregelen (besparend) Volume-effect (ontsparend) Overige invloedsfactoren (ontsparend) Onverklaard (ontsparend) Energieverbruik 2011 Het verschil tussen het energiegebruik vorig jaar en dit jaar wordt verklaard door invloedsfactoren die een besparend of ontsparend effect kunnen hebben. Zo zijn er de procesmaatregelen, die een besparend effect hebben. Een belangrijke factor met ontsparend effect is de productietoename of volume-effect (meer energiegebruik door productietoename). De factor overige invloedsfactoren is de optelsom van alle invloedsfactoren die door de deelnemende bedrijven zijn gerapporteerd, zoals meer energiegebruik door extra automatisering en aanpassing van productspecificaties. Aangezien meestal niet alle factoren verklaard kunnen worden, zal er altijd een restpost 'Onverklaard' overblijven. Hoe kleiner deze restpost, des te beter is de verandering van het werkelijke energiegebruik in de sector verklaard. Pagina 9 van 14

10 4 Spiegeling aan het MJP Onderstaande grafiek geeft het effect aan van de getroffen maatregelen binnen de sector ten opzichte van het MJP-basisjaar De horizontale lijn is de MJPdoelstelling voor 2012 op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling MJP-doelstelling MJP-realisatie 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Het effect van de proces- en ketenmaatregelen en de inzet duurzame energie die tot en met 2011 zijn uitgevoerd, bedraagt meer dan het dubbele van de MJPambitie. Een analyse op het niveau van de maatregelcategorieën laat een genuanceerder beeld zien. Immers voor procesmaatregelen is na drie jaar bijna 70% van de MJP-ambitie gerealiseerd. Voor ketenmaatregelen is nu al dan het dubbele van de verwachte besparing gerealiseerd. In het MJP waren geen maatregelen op het gebied van inzet duurzame energie gepland. Pagina 10 van 14

11 5 Resultaten per pijler Het MJA-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en inzet duurzame energie. Onderstaande grafieken geven de jaarlijkse resultaten per pijler vanaf de toetreding van de sector tot MJA3. Deze resultaten zijn aangegeven als percentage van het energieverbruik van de sector. PE-maatregelen (cumulatief effect) PE-besparing in de sector 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% KE-maatregelen (jaarlijks effect) KE-productieketen KE-productketen KE-besparing in de sector 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% DE-maatregelen (jaarlijks effect) DE-opwekking DE-inkoop Aandeel DE in de sector 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Pagina 11 van 14

12 6 Tabellen Energiegebruik en effect door maatregelen in de periode , uitgedrukt in TJ primaire energie Onderwerp Werkelijk energieverbruik Procesefficiency Ketenefficiency - Productieketen Duurzame energie - Inkoop duurzame energie Toelichting bij de tabel: De MJA rekenmethodiek Energie-efficiency stelt dat procesmaatregelen éénmaal worden gerapporteerd (in het jaar van ingebruikname). Ketenprojecten en inzet duurzame energie worden jaarlijks gerapporteerd, zolang ze actief zijn. Het energiegebruik van 2010 in bovenstaande tabel wijkt af van de sectorrapportage 2010 (1236 TJ). Een deelnemer heeft na vaststelling van de rapportage 2010 een correctie doorgevoerd op zijn energiecijfers van dat jaar. Pagina 12 van 14

13 Overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen ten op zichte van het MJP-basisjaar 2008 Categorie Subcategorie Verwachte energie besparing (TJ) Procesefficiency Gerealiseerde energie besparing (TJ) Procesmaatregelen Utilities en gebouwen Energiezorg en goodhousekeeping Strategische projecten 1 0 Subtotaal procesefficiency Ketenefficiency Productieketen Materiaalbesparing Optimalisatie productafdanking en herverwerking Optimalisatie distributie 4 4 Productketen Optimalisatie 0,2 0 functievervulling Subtotaal ketenefficiency Duurzame energie Inkoop Inkoop duurzame energie Subtotaal duurzame energie Totaal Toelichting bij de tabel: De MJA rekenmethodiek Energie-efficiency stelt dat procesmaatregelen éénmaal worden gerapporteerd (in het jaar van ingebruikname). Ketenprojecten en inzet duurzame energie worden jaarlijks gerapporteerd, zolang ze actief zijn. Dit heeft gevolgen voor de spiegeling tov het MJP: Het effect van procesmaatregelen in 2011 is bijgeteld bij het resultaat van procesmaatregelen in 2009 en Het resultaat voor ketenefficiency en inzet duurzame energie is het resultaat door nieuwe maatregelen in 2011 plus het resultaat in 2011 van maatregelen die in 2009 of 2010 voor het eerst zijn uitgevoerd. Op die manier is een transparante vergelijking met het MJP mogelijk. Pagina 13 van 14

14 Overzicht van de deelnemende bedrijven In het monitoringjaar 2011 namen de volgende ondernemingen met in totaal 9 inrichtingen deel aan de MJA. Ten opzichte van 2010 is één bedrijf toegetreden tot de sector: Hero Nederland B.V. Dit bedrijf maakte voorheen deel uit van de sector Groenten- en Fruitverwerkende industrie. Onderneming Inrichting Vestigingsplaats Coca Cola Enterprises Nederland B.V. Coca Cola Nederland BV Dongen DIS B.V. DIS BV Sittard Menken Drinks B.V. Bodegraven Refresco Benelux Schiffers Food B.V. Hoensbroek Frisdranken Industrie Winters B.V. Maarheeze United Soft Drinks B.V. United Soft Drinks Goor United Soft Drinks Utrecht Goor Utrecht Vrumona B.V. Vrumona BV Bunnik Hero Nederland B.V. Hero Nederland B.V. Breda Pagina 14 van 14