MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs

Transcriptie

1 MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs

2

3 Colofon Projectnaam: MJA-monitoring Wetenschappelijk onderwijs Datum: 24 juni 2014 Status: Definitief Kenmerk: /U&W/WJW/MS/ Locatie: Utrecht Contactpersoon: W.J.Wienk Ondersteunend adviesbureau: ARCADIS Nederland BV

4

5 Inhoud Hoofdstuk 1. Inleiding... 1 Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik... 1 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik... 2 Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP... 3 Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler... 5 Hoofdstuk 6. Tabellen... 7 Databaseversie d.d.: :56

6 Samenvatting Kerngegevens Sectorgegevens Wetenschappelijk onderwijs Aantal MJA-deelnemers in Aantal beschouwde bedrijven voor 2013 in dit rapport 14 Aantal toetreders in Aantal uittreders in Werkelijk energieverbruik 2013 (TJ) 6.450,6 Effecten van maatregelen 2013 t.o.v t.o.v Procesefficiencyverbetering 3,9% 10,4% Besparing in de keten [TJ] 37,6 60,4 Duurzame energie [TJ] 748, ,2 Resultaten Energieverbruik Het totale werkelijke energieverbruik van de sector bedroeg 6.450,6 TJ in Dit is ongeveer 0,8% hoger dan in Hieronder wordt ingegaan op het energieverbruik van 2013 in relatie tot dat van Er is voor 287,4 TJ aan besparingsmaatregelen gerapporteerd, deze besparing is door de weersinvloeden verminderd met 172,6 TJ. De overige invloedsfactoren 98,8 TJ ontsparing, samen met de post onverklaard 60,9 TJ ontsparing, zorgen voor een toename van het energiegebruik naar 6450,6 TJ, zie ook hoofdstuk 3. Uitvoering van het meerjarenplan van de sector In het meerjarenplan (MJP) heeft de sector toegezegd maatregelen te treffen die in 2016 tot een jaarlijkse besparing van 1.310,0 TJ leiden. Na één jaar bedraagt het jaarlijkse effect van maatregelen 1.048,4 TJ. Hiermee is 80% van de MJP-doelstelling gerealiseerd. De PEmaatregelen liggen op niveau. Er is extra geïnvesteerd in de aankoop van groene stroom. De MJP doelstelling 2016 van 497 TJ is met 748,8 TJ in 2013 ruimschoots gehaald. Energiebesparing in het proces Procesmaatregelen in 2013 hebben een besparing van 261,9 TJ opgeleverd. De belangrijkste procesmaatregelen zijn: Gebouwrenovatie en sloop oude gebouwen Inzet nieuwe WKK s Gebruik van natuurlijke koude Optimaliseren van installaties, regelsystemen Energiebesparing in de keten Ketenmaatregelen hebben in 2013 een totale besparing van 60,4 TJ opgeleverd. Verweg de belangrijkste ketenmaatregel is de besparing primaire energie door co-generatie bij één instelling. De belangrijkste ketenmaatregelen zijn: Co-generatie Samenwerken op locatie I

7 Scheiden afval optimaliseren Inzet duurzame energie De totale inzet van duurzame energie in de sector bedraagt 3.143,2 TJ in De belangrijkste duurzame-energiemaatregelen zijn: Inkoop groene stroom Deelname in windmolenpark Gebruik van WKO Vooruitblik Algemene ontwikkelingen In 2013 kwamen er weer meer studenten op de universiteit. Dit academisch jaar staan er ongeveer studenten ingeschreven in het wetenschappelijk onderwijs. Het aantal ingeschreven studenten steeg met 3,5% t.o.v Het aantal medewerkers bleef gelijk. Er deden zich de volgende ontwikkelingen voor: Intensiever gebruik van de bestaande gebouwen. Door de prestatie eisen aan studenten zijn de studenten langer op de universiteit. Hierdoor zijn de openingstijden verruimd en leidt dit tot een hoger energiegebruik. Op grote schaal renovatie en nieuwbouw deels ter vervanging van bestaande gebouwen. Nieuwbouw vindt veelal plaats in het kader van lange termijn huisvestingplannen, op basis van de toekomstvisie voor een duurzame campus. Onverminderde behoefte aan nieuwe, technisch geavanceerde apparatuur voor onderzoeksdoeleinden. Deze apparaten hebben in de regel een zeer hoog elektriciteitsgebruik en dit is moeilijk te beïnvloeden. ICT-voorzieningen gaan eveneens gepaard met een hoog energiegebruik. De sector is volop doende om op dit punt te komen tot besparingen die echter door de toename van die voorzieningen weer worden teniet gedaan. Meer aandacht voor duurzaam bouwen, toename BREEAM gecertificeerde gebouwen. Convenantactiviteiten Er zijn een aantal projecten die in het kader van het convenant binnen de sector in uitvoering zijn: 1 Workshopsessies diensten over: gedragsbeïnvloeding, regelstrategieën, duurzame energie, wet en regelgeving en Breeam. Deze kennisuitwisseling wordt eventueel ondersteund met gebruikersgroepen of andere vervolg activiteiten. 2. Symposium Groene ICT voor het Hoger Onderwijs en UMC s. II

8 Hoofdstuk 1. Inleiding Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3-convenant. De grafieken in hoofdstuk 2 tot en met 5 geven u overzichten van: de ontwikkeling van het energieverbruik van uw sector vanaf 2009; de verklaring van de verandering in energieverbruik ten opzichte van vorig jaar; de spiegeling ten opzichte van het meerjarenplan (MJP) van uw sector; de ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf 2009, waarbij alle relevante gegevens vanaf 2005 zijn meegenomen. Hoofdstuk 6 geeft de achterliggende informatie weer in tabellen. Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door bedrijven aangeleverde gegevens in het kader van de jaarlijkse MJA-monitoring. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3-convenant. Details over de methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van RVO.nl. Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik Grafiek 1 laat het jaarlijkse energieverbruik van uw sector vanaf 2009 zien arlijks primaire-energieverbruik Elektriciteitsverbruik Aardgasverbruik Verbruik overige brandstoffen Warmteverbruik Energieverbruik [TJ primair] Grafiek 1: arlijkse primaire-energiegebruik wetenschappelijk onderwijs. Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 1 van 8

9 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik Grafiek 2 geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het energieverbruik tussen het verslagjaar en het jaar daarvóór verklaren Energie [TJ primair] Energieverbruik vorig jaar 6.402,3 PE-maatregelen (besparend) - 261,9 Volume-effect (verlagend) - 23,8 Overige invloedsfactoren (ontsparend) 273,1 Onverklaard (ontsparend) 60,9 Energieverbruik verslagjaar 6.450, Grafiek 2: Decompositie energiegebruik Maatregelen in het proces (PE-maatregelen) hebben een besparend effect tot doel (het relatieve energieverbruik wordt minder). Het Volume-effect (effect door verschil in opgegeven bruto vloeroppervlak (BVO) [m ] is verhogend (meer energieverbruik) bij meer BVO of verlagend bij minder BVO. Door het afstoten en/of slopen van gebouwen is er een energiebesparing opgetreden. Het deel Overige invloedsfactoren is de optelsom van alle invloedsfactoren die de sector heeft gerapporteerd, zoals gunstige/ongunstige weersomstandigheden ten opzichte van vorig jaar of langere/kortere openingstijden ten opzichte van vorig jaar. Deze optelsom kan uiteindelijk besparend of ontsparend zijn. In 2013 was de weersinvloed 172,6 TJ ontsparend, andere invloedsfactoren (o.a. langere openingstijden) waren voor 100,4 TJ ontsparend. De post Onverklaard is de restpost. Deze restpost is besparend wanneer het berekende energieverbruik in het monitoringjaar (de optelsom van de eerste vier posten in de grafiek) hoger is dan het werkelijke energieverbruik. De restpost is ontsparend wanneer het berekende energieverbruik lager is dan het werkelijke energieverbruik. Hoe kleiner de restpost, des te beter het werkelijke energieverbruik in de sector is verklaard. Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 2 van 8

10 Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP Grafiek 3 geeft de jaarlijkse ontwikkeling aan van het effect van de getroffen EEP-maatregelen binnen de sector ten opzichte van 2012, het jaar voorafgaand aan de beschouwde EEPperiode. De horizontale lijn is de MJP-doelstelling voor 2016 op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen. Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling 25,0% Doelstelling Resultaat Aandeel van energieverbruik 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Grafiek 3: Resultaat versus doelstelling MJP De MJA3 kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. Ketenefficiency kan nog worden onderverdeeld in twee categorieën: deelketen productie en deelketen product. Het WO heeft besloten om de ketenefficiency niet te splitsen. Voor duurzame energie is eveneens een splitsing mogelijk: inkoop en (eigen) opwekking. Uitsplitsing van de resultaten naar de verschillende pijlers levert grafiek 4 op. Ook hier worden de jaarlijkse cijfers gepresenteerd ten opzichte van Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 3 van 8

11 Voortschrijdend resultaat per pijler t.o.v. energiegebruik 2012 PE-Totaal KE-Totaal DE-inkoop DE-opwekking MJP ,0% 10,0% 9,0% 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% Grafiek 4: Resultaat per pijler t.o.v en de MJP doelstelling PE-Totaal 4,0% (2013) doelstelling: 11% (2016) KE-Totaal 0,6% (2013) doelstelling: 1,6% (2016) DE-Inkoop 9,0% (2013) doelstelling: 6,5% (2016) DE-Opwekking 2,6% (2013) doelstelling: 1,3% (2016) Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 4 van 8

12 Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler Het MJA3-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. De grafieken geven de jaarlijkse effecten per pijler vanaf 2009 weer, met de kanttekening dat alle relevante gegevens vanaf 2005 in berekeningen van de resultaten zijn verwerkt. Deze resultaten zijn aangegeven als percentage van het energieverbruik van de sector. De informatie voor deze grafieken komt uit tabel 1 en 2, hoofdstuk 6. 12,0% 10,0% PE-maatregelen (cumulatief berekend vanaf 2006) PE-besparing 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% Grafiek 5: arlijks effect PE maatregelen cumulatief t.o.v Van de procesmaatregelen wordt het cumulatieve effect gemeten, omdat het effect van een genomen PE maatregelen voor jaren mee gaat. Het effect is dus ieder jaar aanwezig. KE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005) KE-besparing 1,0% 0,9% 0,8% 0,7% 0,6% 0,5% 0,4% 0,3% 0,2% 0,1% 0,0% Productieketen Productketen Grafiek 6: arlijks effect KE maatregelen t.o.v Van de ketenmaatregelen wordt het jaarlijks effect gemeten, omdat ketenprojecten per jaar wel of niet actief kunnen zijn. Het effect is dus niet ieder jaar automatisch aanwezig. Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 5 van 8

13 DE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005) 60,0% Inkoop Opwekking 50,0% Aandeel DE 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Grafiek 7: arlijks effect DE maatregelen t.o.v Van de duurzame energie maatregelen wordt het jaarlijks effect gemeten, omdat duurzame energie maatregelen per jaar wel of niet genomen kunnen worden, bijvoorbeeld de inkoop van groene stroom en de productie van eigen opwekking per jaar kan verschillen. Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 6 van 8

14 Hoofdstuk 6. Tabellen Tabel 1 bevat de gerapporteerde gegevens over het jaarlijkse energieverbruik en de uitgevoerde maatregelen vanaf Tabel 2 geeft een overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen op jaarbasis ten opzichte van Er is daarbij niet gecorrigeerd voor gewijzigde omstandigheden (bijvoorbeeld het productieniveau). Alle waarden in tabel 1 en 2 zijn in TJ primair per jaar. Tabel 3 geeft een overzicht van alle bedrijven die vanaf 2005 hebben gerapporteerd. Van deze bedrijven zijn alle beschikbare cijfers vanaf 2005 tot en met 2013 in het sectorrapport verwerkt. In de derde kolom is per bedrijf aangegeven of de gegevens over 2013 in dit rapport zijn meegenomen. Tabel 1 Energie- en besparingscijfers. Resultaten per jaar [TJ] Werkelijk energieverbruik Besparing door PE-maatregelen KE-besparing in de productieketen KE-besparing in de productketen Inkoop van duurzame energie Opwekking van duurzame energie Tabel 2 Effecten van uitgevoerde maatregelen in Categorie Procesefficiency Ketenefficiency Duurzame energie Subcategorie Effect [TJ] ten opzichte van 2012 Verwacht eindresultaat in 2016 (MJP) Gerealiseerd jaarlijks effect t/m verslagjaar Procesmaatregelen 135,0 80,8 Installaties en gebouwen 265,0 120,6 Energiezorg en gedragsmaatregelen 74,0 12,9 Strategische projecten 230,0 47,6 Subtotaal procesefficiency 705,0 261,9 Maatregelen in de productieketen 3,0 37,6 Maatregelen in de productketen 105,0 0,0 Subtotaal ketenefficiency 108,0 37,6 Inkoop van duurzame energie 414,0 579,4 Opwekking van duurzame energie 83,0 169,4 Subtotaal duurzame energie 497,0 748,8 Totaal 1.310, ,4 Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 7 van 8

15 Wageningen University nemer Tabel 3 Deelnemende bedrijven binnen de sector inclusief (historische) uittreders. Bedrijfs- Status drijfs- naam in 2013 Erasmus Universiteit Rotterdam Open Universiteit Nederland Technische Universiteit Eindhoven TU Delft Warmtekrachtcentrale Universiteit Twente Universiteit Utrecht Universiteit van Amsterdam Universiteit van Tilburg Radboud Universiteit Nijmegen Rijksuniversiteit Groningen Universiteit Maastricht Vastgoedbedrijf Universiteit Leiden Vrije Universiteit Amsterdam Deel- Meegenomen in 2013? Toelichting *** Definitief MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs Pagina 8 van 8