MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners

Transcriptie

1 MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners

2

3 Colofon Projectnaam: MJA-monitoring 2014 Sector: Financiële dienstverleners Datum: 22-juni-2015 Status: Definitief Kenmerk: /WW/ Locatie: Utrecht Contactpersoon: Wouter Wienk Ondersteunend adviesbureau: ARCADIS Nederland BV

4

5 Inhoud Hoofdstuk 1. Inleiding... 1 Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik... 1 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik... 2 Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP... 3 Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler... 4 Hoofdstuk 6. Tabellen... 6 Databaseversie d.d.: :00

6 Voorwoord Banken en verzekeraars vervullen belangrijke rollen in de Nederlandse economie. Maar net als andere bedrijfssectoren stoten zij met hun activiteiten ook CO2 uit, waarvan de schadelijke gevolgen bekend zijn. Om deze uitstoot te beperken heeft een deel van de banken en verzekeraars met de overheid een meerjarenafspraak (MJA) gemaakt over de verhoging van hun energie-efficiëntie. Deze afspraak is uitgewerkt in een energie-efficiëntieplan (EEP) per deelnemer. Het voorliggende rapport geeft een beeld van de voortgang die de deelnemers in 2014 hebben gemaakt. De brancheorganisaties, de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en het Verbond van Verzekeraars (het Verbond), ondersteunen deze afspraak van harte. I

7 Samenvatting MJA deelnemers voor de Financiële dienstverleners zijn 4 banken en 6 verzekeringsmaatschappijen. De groep in deze samenstelling is sinds 2008 actief met energiebesparing in het kader van MJA. Kerngegevens Sectorgegevens Financiële dienstverleners Aantal MJA-deelnemers in Aantal beschouwde bedrijven voor 2014 in dit rapport 10 Aantal toetreders in Aantal uittreders in Werkelijk energieverbruik 2014 (TJ) 2.971,5 Effecten van maatregelen 2014 t.o.v t.o.v Procesefficiencyverbetering 4,0% 18,4% Besparing in de keten [TJ] -7,8 51,4 Duurzame energie [TJ] 98, ,9 Resultaten Energieverbruik Het totale, in de MJA gerapporteerde, energieverbruik van de sector bedroeg 2.971,5 TJ in Dit is ongeveer 14,2% lager dan in Hieronder wordt ingegaan op het energieverbruik van 2014 in relatie tot dat van Het energieverbruik daalde met 123,8 TJ door getroffen energiebesparende maatregelen. Door de gunstige weersinvloeden daalde het energieverbruik met 137,7 TJ. Daarnaast is het energiegebruik, als gevolg van het afgenomen aantal m² bvo, afgenomen met 159,4 TJ. Andere invloedsfactoren (bv leegstand, correctie voor verbouwing etc.) zorgden voor een ontsparend effect van 1,5 TJ. De onverklaarde restpost bedraagt 74,2 TJ aan besparingen. De bijdrage per deelnemers is opgenomen in tabel 5. Uitvoering van het meerjarenplan van de sector In het meerjarenplan (MJP ) heeft de sector toegezegd maatregelen te treffen die in 2016 tot een jaarlijkse besparing van 697,0 TJ leiden. De inhoud van de Energie Efficiency Plannen vormt de basis voor het meerjarenplan van een sector. Het MJP voor de financiële dienstverleners is in 2013 vastgesteld en in 2014 door conventantspartner BZK goedgekeurd. Door de branche verwachte energie efficiency verbeteringen voor de periode bedraagt 18,8 % (697 TJ) energiebesparing ten opzichte van het basisjaar Na twee jaar bedraagt het jaarlijkse effect van maatregelen 400,1 TJ. Hiermee is 57,4% van de MJP-doelstelling gerealiseerd. De sector ligt hiermee op schema. Energiebesparing in het proces Procesmaatregelen in 2014 hebben een besparing van 123,8 TJ opgeleverd. De totale PEbesparing van nieuwe maatregelen over de huidige EEP periode bedraagt 238,1 TJ. De belangrijkste procesmaatregelen zijn opgenomen in onderstaande tabel. II

8 Maatregel TJ Organisatorische maatregelen: Buiten gebruik stellen (gedeelte) gebouw OHRA 8,1 Actieve energiemanagement (energiezorg) SNS/VIVAT 17,5 Gebouwgebonden installatie maatregelen: Absorptie koelmachine afschakeling a.s.r. 5,5 Installatie technische maatregelen (Spoorlaan, Tilburg) Achmea 4,4 Energieprestatie verbeteringen (Croeselaan, Utrecht) Rabobank 26,5 Installatie aanpassingen (Fellenoord, Eindhoven) Rabobank 22,8 Optimaliseren lucht hoeveelheden NN 7,0 ICT infrastructuur: Energiebesparing op werkplek ABN Amro 2,4 Koelmachine vervangen MER ruimte SNS 4,1 ICT storage apparatuur vernieuwen a.s.r. 2,6 Uitschakelen overbodige apparatuur MER en SER ruimten ABN Amro 7,2 Tabel 1. Belangrijkste PE-maatregelen. Energiebesparing in de keten Ketenmaatregelen hebben in 2014 een totale besparing van 51,4 TJ opgeleverd. De belangrijkste ketenmaatregelen zijn: (Mobiliteit)effecten van Het Nieuwe Werken Brandstofbesparing leaseauto s Besparing in printstraat Inzet duurzame energie De totale inzet van duurzame energie in de sector bedraagt 2.659,9 TJ in Daarmee ligt het totale absolute effect van duurzame-energiemaatregelen 98,1 TJ hoger dan vorig jaar. De belangrijkste duurzame-energiemaatregelen zijn: Inkopen van groen gas- en stroomcertificaten Duurzame opwekking door inzet van WKO en PV panelen Bijzondere overige (kleinere) maatregelen t.o.v. vorig jaar: Beperking vliegverkeer CO2-challenge Andere activiteiten gericht op CO2 reductie Ook buiten de kaders van de MJA wordt, zowel door MJA-deelnemers als niet-deelnemers, gewerkt aan vermindering van de directe negatieve milieu-impact van de eigen organisatie. De banken en verzekeraars dragen bij aan de realisatie van het Energieakkoord. In dat kader werken zij aan verruiming van de financieringsmogelijkheden voor grootschalige duurzame energieprojecten. De NVB heeft tevens een Expertisecentrum Financiering van Duurzame Energieprojecten opgericht, om meer kennis beschikbaar te maken over de financierbaarheid van veelbelovende vormen van duurzame energie, zoals geothermie. III

9 Vooruitblik Algemene ontwikkelingen De dienstverlening van banken en verzekeraars verandert. Een ander klantgedrag, een nieuwe economische werkelijkheid en toenemende digitalisering in de dienstverlening van banken en verzekeraars brengen grote veranderingen teweeg. Zo hebben organisatie in de financiële sector moeten reorganiseren of zitten hier nog midden in. Enkele banken hebben hun verzekeringsactiviteiten afgesplitst en er worden regionale kantoren gesloten. Dit heeft gevolgen voor het gebouwenbestand en het aantal medewerkers dat bij deze bedrijven werkt. Binnen de bedrijfsvoering Het Nieuwe Werken is een trend binnen de financiële sector die zich door blijft zetten. Meer werkplekken worden in naar duurzaam gerenoveerde of nieuwe panden gemaakt, terwijl decentrale kantoren gesloten worden. Een andere ontwikkeling binnen banken en verzekeraars is het (gedeeltelijk) uitbesteden van datacenters. In de jaarverslagen van alle deelnemende financiële dienstverleners wordt de GRI 1 methodiek gebruikt om te rapporteren over energieverbruik in de gebouwen. Tevens zijn banken en verzekeringsmaatschappijen bezig met het invoeren van de Fira 2 methodiek bij inkoopprocessen. Dit heeft gevolgen voor energiebesparing in de keten. Een nieuwe ontwikkeling is de transitie van lineaire economie naar circulaire economie, zoals op inkoop en bij renovatie van het gebouw. In de financiële sector blijkt dat ongeveer driekwart van de CO2-footprint gerelateerd is aan mobiliteit. Het verduurzamen van de mobiliteit heeft naar verwachting ook de komende jaren extra aandacht. Convenantactiviteiten Alle MJA deelnemers hebben Energie-efficiency plannen opgesteld. Deze zijn in 2013 vastgesteld en de deelnemers zijn begonnen met het uitvoeren van de maatregelen. Algemene trends en enkele voorbeelden zijn uitgewerkt in het MJP Financiële Dienstverleners. Een aantal MJA deelnemers doen mee met de tweede benchmark naar het energieverbruik per pand/werkplek/fte. Het komende jaar zullen de NVB en het Verbond samen met de convenantspartners en RVO de eerste voorbereidingen treffen voor een nieuw EEP, dat in 2017 in zal gaan. 1 Global Reporting Initiative (GRI) 2 FIRA verifieert MVO-informatie van bedrijven en instellingen IV

10 Energieverbruik [TJ primair] Hoofdstuk 1. Inleiding Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3-convenant. De grafieken in hoofdstuk 2 tot en met 5 geven u overzichten van: De ontwikkeling van het energieverbruik van uw sector vanaf De verklaring van de verandering in energieverbruik ten opzichte van vorig jaar. De spiegeling ten opzichte van het meerjarenplan (MJP) van uw sector. De ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf 2009, waarbij alle relevante gegevens vanaf 2005 zijn meegenomen. Hoofdstuk 6 geeft de achterliggende informatie weer in tabellen. Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door bedrijven aangeleverde gegevens in het kader van de jaarlijkse MJA-monitoring. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3-convenant. Details over de methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van RVO.nl. Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik Onderstaande grafiek laat het jaarlijkse energieverbruik van uw sector vanaf 2009 zien arlijks primaire-energieverbruik Elektriciteitsverbruik Aardgasverbruik Verbruik overige brandstoffen Warmteverbruik Grafiek 2. Verloop van het jaarlijkse primaire energiegebruik. Vanaf 2012 zijn ook de datacenters van de Rabobank meegenomen. Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 1 van 7

11 Energie [TJ primair] Energieverbruik ,1 PE-maatregelen (besparend) - 123,8 Volume-effect (verlagend) - 159,4 Overige invloedsfactoren (besparend) - 136,2 Onverklaard (besparend) - 74,2 Energieverbruik ,5 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik Onderstaande grafiek geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het energieverbruik tussen het verslagjaar en het jaar daarvóór verklaren Verklaring verandering energieverbruik 2014 t.o.v Grafiek 3. Verklaring verandering energieverbruik 2014 t.o.v Toelichting: PE-maatregelen: Proces efficiency maatregelen hebben een besparend effect tot doel (het relatieve energieverbruik wordt minder). Het zijn maatregelen aan gebouwen of aan installaties. Volume-effect: Het volume effect geeft het energiegebruik weer dat door verandering van het bruto vloer oppervlak (BVO), de prestatiemaat, wordt veroorzaakt. Het volume effect is verhogend als het BVO toeneemt en besparend als het BVO afneemt t.o.v. voorgaande jaar. Overige invloedsfactoren: Overige invloedsfactoren bestaat uit de weersinvloed en de optelsom van alle andere invloedsfactoren die in de sector zijn gerapporteerd ten opzichte van vorig jaar. Deze optelsom kan uiteindelijk besparend of ontsparend zijn. In 2014 was de gerapporteerde weersinvloed 137,7 TJ besparend. Onverklaard: Onverklaard is de restpost. Deze restpost is besparend wanneer het berekende energieverbruik in het monitoringjaar hoger is dan het werkelijke energieverbruik. De restpost is ontsparend wanneer het berekende energieverbruik lager is dan het werkelijke energieverbruik. Hoe kleiner de restpost, des te beter het werkelijke energieverbruik in de sector is verklaard. In 2014 is de post onverklaard besparend, d.w.z. dat er meer energiebesparende maatregelen of effecten zijn geweest dan er gerapporteerd zijn. Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 2 van 7

12 Aandeel van energieverbruik Aandeel van energieverbruik Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP Onderstaande grafiek geeft de jaarlijkse ontwikkeling aan van het effect van de getroffen EEPmaatregelen binnen de sector ten opzichte van 2012, het jaar voorafgaand aan de beschouwde EEP-periode. Het jaar 2012 is dus de nul situatie waartegen de resultaten worden berekend. De horizontale lijn is de MJP-doelstelling voor 2016 op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen. Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling 35,0% Doelstelling Resultaat 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Grafiek 4. Resultaat versus de MJP doelstelling. Toelichting: De horizontale lijn is de MJP-doelstelling voor 2016 (18,8%) op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen. De resultaten lijn (relatief) wordt opgebouwd uit de opgegeven besparingen en het werkelijk energiegebruik van het verslagjaar. Resultaat per pijler De MJA3 kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. Uitsplitsing van de resultaten naar de verschillende pijlers levert grafiek 4 op. Voortschrijdend resultaat per pijler 25,0% Procesefficiency Ketenefficiency Duurzame energie 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Grafiek 5. Resultaat per pijler, de cijfers worden gepresenteerd t.o.v Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 3 van 7

13 KE-besparing PE-besparing Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler De grafieken 5, 6 en 7 geven de jaarlijkse effecten per pijler vanaf 2009 weer, met de kanttekening dat alle relevante gegevens vanaf 2005 in berekeningen van de resultaten zijn verwerkt. Deze resultaten zijn aangegeven als percentage van het energieverbruik van de sector. De voortgang van de sector is de som van PE, KE en DE. In 2014 is de voortgang 109,6% t.o.v Dit is voor het grootste gedeelte toe te schrijven aan de inkoop van groene energie. PE-maatregelen (cumulatief berekend vanaf 2006) 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% Figuur 6. Cumulatief effect PE maatregelen , 2014; 18,4% t.o.v KE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005) 1,8% 1,6% 1,4% 1,2% Productieketen Productketen 1,0% 0,8% 0,6% 0,4% 0,2% 0,0% Figuur 7. arlijks effect ketenmaatregelen t.o.v. 2005, 2014; 1,7% t.o.v Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 4 van 7

14 Aandeel DE DE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005) Inkoop Opwekking 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Figuur 8. arlijks effect duurzame energie maatregelen t.o.v. 2005, 2014; 89,5% t.o.v Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 5 van 7

15 Hoofdstuk 6. Tabellen Tabel 2: hieronder bevat de gerapporteerde gegevens over het jaarlijkse energieverbruik en de uitgevoerde maatregelen vanaf Tabel 3: geeft een overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen op jaarbasis ten opzichte van Er is daarbij niet gecorrigeerd voor gewijzigde omstandigheden. Alle waarden in tabel 1 en 2 zijn in TJ primair per jaar. Tabel 4 geeft een overzicht van alle bedrijven die vanaf 2005 hebben gerapporteerd. Van deze bedrijven zijn alle beschikbare cijfers vanaf 2005 tot en met 2014 in het sectorrapport verwerkt. In de derde kolom is per bedrijf aangegeven of de gegevens over 2014 in dit rapport zijn meegenomen. De laatste tabel geeft de bijdrage en decompositie van iedere deelnemer afzonderlijk weer. Tabel 2. Energie- en besparingscijfers. Resultaten per jaar [TJ] Werkelijk energieverbruik Besparing door PE-maatregelen KE-besparing in de productieketen KE-besparing in de productketen Inkoop van duurzame energie Opwekking van duurzame energie Tabel 3. Effecten van uitgevoerde maatregelen in Categorie Procesefficiency Ketenefficiency Duurzame energie Subcategorie Effect [TJ] ten opzichte van 2012 Verwacht eindresultaat in 2016 (MJP) Gerealiseerd jaarlijks effect t/m verslagjaar Procesmaatregelen 42,0 39,6 Installaties en gebouwen 358,0 200,5 Energiezorg en gedragsmaatregelen 38,0 43,0 Strategische projecten 0,0 0,0 Subtotaal procesefficiency 438,0 283,1 Maatregelen in de productieketen 1,0 21,9 Maatregelen in de productketen 32,0 6,6 Subtotaal ketenefficiency 33,0 28,4 Inkoop van duurzame energie 222,0 121,2 Opwekking van duurzame energie 4,0-32,7 Subtotaal duurzame energie 226,0 88,6 Totaal 697,0 400,1 Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 6 van 7

16 Tabel 4. Deelnemende bedrijven binnen de sector inclusief (historische) uittreders. Bedrijfsnaam Status in 2014 a.s.r. ABN Amro Achmea Alle vestigingen van SNS Bank en VIVAT verzekeringen Delta Lloyd Groep Goudse Verzekeringen ING Nederland Nationale Nederlanden, Insurance House OHRA Rabobank Nederland Meegenomen in 2014? Toelichting Tabel 5. Bijdrage van iedere deelnemer aan het sectorresultaat E 2013 [TJ] PE [TJ] Volumeeffect [TJ] Klimaatinvloed [TJ] Invloedsfactoren [TJ] Onverklaard [TJ] E 2014 [TJ] a.s.r. 111,3 8,5 0,0-3,901-9,1-4,3 85,6 ABN Amro 302,3 10,8-0,5-14,788-4,1 280,2 Achmea 510,7 6,3-99,3-20,345 68,7-29,5 424,0 SNS Bank en VIVAT verz. 201,9 26,7 10,3-7, ,2 175,0 Delta Lloyd Groep 47,2 1,8 0,0-2,593-3,37-2,4 37,1 Goudse Verzekeringen 23,1 0,0 0,0-0, ,8 21,6 ING Nederland 1.156,0 2,7-112,6-52,2 - -6,1 982,4 Nationale Nederlanden 282,8 9,0-18,0-18, ,3 231,2 OHRA 46,6 8,6-7,8-3,288 10,48 5,3 42,7 Rabobank Nederland 783,3 49,4 68,5-14,311-65,2-31,0 691,9 Totaal 3465,1-123,8-159,4-137,78 1,51-74,2 2971,5 *** Concept MJA-Sectorrapport 2014 Financiële dienstverleners Pagina 7 van 7