VO RAPPORT VAN BEVINDINGEN OV Groot Goylant, vmbo

Transcriptie

1 VO RAPPORT VAN BEVINDINGEN OV 2013 Groot Goylant, vmbo Plaats : Hilversum BRIN nummer : 00PS 04 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : januari 2013 Datum vaststelling : 4 juni 2013

2 Pagina 2 van 11

3 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 23 en 24 januari 2013 een onderzoek uitgevoerd op Groot Goylant te Hilversum, afdeling vmbo-basis naar de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Het doel van dit onderzoek is om een beeld te vormen van de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling op een aantal kernindicatoren. Daarmee geldt dit onderzoek als het bezoek dat de inspectie op alle scholen voor voortgezet onderwijs ten minste eens in de vier jaar aflegt. Daarnaast heeft dit onderzoek tot doel informatie te verzamelen over kwaliteitsaspecten waarover de inspectie rapporteert in het Onderwijsverslag Deze aspecten hebben naast de kernindicatoren betrekking op de onderwerpen waarover afspraken zijn gemaakt in het bestuursakkoord (omgaan met verschillen, opbrengstgericht werken en leraarschap) en op de wijze waarop schoolleiding en bestuur sturing geven aan behoud en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen uit dit onderzoek worden gebruikt om te bezien of het bestaande basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Onderzoeksopzet De inspectie heeft de kernindicatoren onderzocht op de aspecten: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg, leraarschap en bestuurlijke kwaliteitszorg. Daarnaast zijn enkele aspecten van de wet- en regelgeving onderzocht. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. Schoolbezoek, waarbij in een aantal lessen de onderwijspraktijk is geobserveerd. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met het management en het bestuur. Op uw school is verder een gesprek gevoerd met leerlingen en docenten. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Pagina 3 van 11

4 Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader voortgezet onderwijs In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het vigerende toezichtarrangement weer. Pagina 4 van 11

5 BEVINDINGEN Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Leeropbrengsten De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht (voor PrO en EOA) De leerlingen van de opleiding vmbo-b behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-b zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De school kent een op ondersteuning en begeleiding gerichte cultuur. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw De leerlingen krijgen een begrijpelijke uitleg. Pagina 5 van 11

6 Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De leerlingen zijn actief betrokken. De leraren stemmen hun didactisch handelen af op verschillen tussen leerlingen De leraren gebruiken bij de vormgeving van hun onderwijs de analyse van de prestaties van de leerlingen De leraar stemt de instructie af op verschillen tussen leerlingen De leraar stemt de verwerking af op verschillen tussen leerlingen. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De school bestrijdt effectief achterstanden.) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen De school heeft doelen gesteld die erop gericht zijn om achterstanden te bestrijden De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. Nalevingsindicatoren 2013 Onvoldoende Voldoende N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a). Pagina 6 van 11

7 Nalevingsindicatoren 2013 Onvoldoende Voldoende N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (art. 24c en 24 WVO). N4 Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en deze documenten bevatten de verplichte onderdelen (Eindexamenbesluit art. 31). Toelichting bij kwaliteitsprofiel Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs op de afdeling vmbo-basis van Groot Goylant in Hilversum is op een deel van de onderzochte onderdelen van voldoende niveau, maar enkele onderdelen zijn voor verbetering vatbaar. Het betreft hier met name de aspecten afstemming en kwaliteitszorg. Het bovenstaande algemene oordeel wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg (waaronder de thema s leraarschap en bestuurlijke kwaliteitszorg) en de wet- en regelgeving. Opbrengsten De opbrengsten van de afdeling vmbo-basis van Groot Goylant zijn over drie jaar gemeten van voldoende niveau. In het jaar 2011 waren de resultaten van het centraal examen tegenvallend, in 2012 is dit ruimschoots hersteld met scores die op het landelijk gemiddelde liggen. De school heeft naar aanleiding van de resultaten van 2011 ingezet op meer resultaatgericht werken. Sindsdien zijn er met alle vaksecties gesprekken gevoerd en afspraken gemaakt hoe de resultaten te verbeteren, met name ook omdat de cijfers van een andere afdeling op Groot Goylant, vmbo-tl, een sterk neerwaartse lijn vertonen. De bevorderingseisen zijn aangescherpt, er zijn aanpassingen in de PTA's gemaakt en de kwaliteit van de schoolexamens is onder de loep genomen. Recentelijk zijn alle schoolexamens door de schoolleiding gecontroleerd op de aanwezigheid van duidelijke normering en een toetsmatrix. Een aandachtspunt voor Groot Goylant is de determinatie van het niveau van de leerlingen in de onderbouw, met name doordat leerlingen met Pagina 7 van 11

8 basisschooladviezen van vmbo-basis tot vmbo-t gezamenlijk in dezelfde klassen zitten. De inschatting van het niveau en de daaruit volgende plaatsing in een bepaalde onderwijssoort vindt hierdoor relatief laat plaats. Dit past in de filosofie van de school omtrent het bieden van kansen, maar vraagt daarom wel om een gedegen analyse van het niveau en een goede kwaliteit van de toetsing. De analyse krijgt vorm aan de hand van landelijke genormeerde toetsen, maar met name laatstgenoemde, de kwaliteit van de toetsing, is een verbeterpunt. Het onderwijsproces Het onderwijsproces op Groot Goylant is op grote lijnen van voldoende niveau, maar de inspectie constateert flinke verschillen tussen docenten. Er heerst een positief pedagogisch klimaat, de school zet sterk in op de begeleiding van leerlingen. Opvallend is het aanbod van tweetalig onderwijs, op alle niveaus van het vmbo. Om stelseluitspraken te kunnen doen over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs is in dit onderzoek gekeken naar de kwaliteit van de basisvaardigheden van leraren, alsook naar de meer zogenaamde complexe vaardigheden van leraren. Bij het laatste gaat het om de vraag of leraren in hun didactisch handelen rekening weten te houden met verschillen tussen leerlingen en of zij bij de inrichting van hun lessen werken volgens de principes van opbrengstgericht werken. Op Groot Goylant beheersen de leraren de basisvaardigheden in wisselende mate. De uitleg van docenten is overwegend van voldoende kwaliteit, maar als het gaat om de doelgerichte opzet van een les (starten met een herkenbaar lesdoel en afsluiten met reflectie op dat lesdoel) en de mate waarin docenten de leerlingen tot actieve betrokkenheid weten te bewegen, zijn er flinke verschillen gezien in de door de inspectie beoordeelde lessen. De beperkte actieve betrokkenheid leidde in een aantal door de inspectie bezochte lessen tot stevige ordeverstoringen, waardoor er voor een deel van de leerlingen weinig gelegenheid tot leren meer was. De meer complexe vaardigheden van leraren, zijn eveneens onvoldoende waargenomen. Een enkele positieve uitzondering daargelaten, laten docenten zich in hun lesopzet onvoldoende leiden door een analyse van het niveau en de vorderingen van leerlingen. In de lessen heeft de inspectie vrijwel geen afstemming aangetroffen van uitleg en verwerking op het niveau van de leerlingen. Terwijl in de onderbouw van Groot Goylant alle vmbo-niveaus samen in een klas zitten en afstemming dus wel voor de hand ligt. Er heerst op Groot Goylant een op zorg en begeleiding gerichte cultuur. De school biedt leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften (bijvoorbeeld met Pagina 8 van 11

9 een lwoo-indicatie) de kans om zich te ontwikkelen en te bewijzen, ondanks het ontbreken van een lwoo-licentie. Er worden landelijk genormeerde toetsen afgenomen om de vorderingen van leerlingen op het gebied van taal en rekenen te volgen. Voor de leerlingen met achterstanden is er aparte remedial teaching. Rekenen heeft een plek in de lessentabel en het vak wordt sterk gedifferentieerd aangeboden. Voor de leerlingen met een LGF-indicatie zijn er handelingsplannen, voor de leerlingen met een lwoo-indicatie echter niet. Omdat dit een wettelijke verplichting is, beoordeelt de inspectie indicator 9.4 als onvoldoende. De kwaliteitszorg en sturing op leraarschap Voor het Onderwijsverslag is gekeken naar de wijze waarop schoolleiding en bestuur van Groot Goylant sturen op de kwaliteit van het onderwijs en van de leraren. Dit komt allereerst naar voren uit de beoordeling van de kwaliteitszorg: deze is overwegend onvoldoende. Dit komt met name door de nog weinig doelmatige analyse en verbetering van de kwaliteit van het onderwijsproces, waardoor tevens de borging van deze kwaliteit beperkt is. Er is voor docenten weliswaar een profiel opgesteld, maar er zijn geen afspraken over kenmerken van een goede les op Groot Goylant. De schoolleiding en teamleiders voeren wel lesbezoeken uit, maar vooralsnog niet systematisch en zonder een kijkwijzer (deze is in ontwikkeling). Hierdoor kan de schoolleiding ook geen geaggregeerd beeld schetsen over de kwaliteit van het onderwijs op Groot Goylant en zijn er ook geen hieruit voortvloeiende doelen en afspraken m.b.t. het onderwijsproces op schoolniveau. Door de combinatie van bovenstaande punten beoordeelt de inspectie indicatoren 13.1 t/m 13.3 als onvoldoende. Positief is dat de school wel gestart is met het inrichten van toetsbeleid, hoewel dit vooralsnog met name gericht is op de schoolexamens. Met het oog op de eerder genoemde uitdagingen rond de determinatie van het niveau van leerlingen in de onderbouw is het bewaken van de kwaliteit van de toetsen in de onderbouw een aandachtspunt. De inspectie beoordeelt indicatoren 12.1 en 12.2 wel als voldoende. Zoals al eerder beschreven heeft de schoolleiding met vaksecties afspraken gemaakt over het verbeteren van de onderwijsresultaten en zijn er al een aantal verbeteracties geweest t.a.v. de PTA's en de toetsen. Een aandachtspunt is het planmatige karakter, waarbij de afspraken zoveel mogelijk SMART zijn. In het onderzoek is verder gekeken in hoeverre de schoolleiding de voorwaarden creëert waaronder de leraren optimaal hun werk kunnen doen en zich kunnen ontwikkelen (professionele ruimte), en in hoeverre de leraren die ruimte ook Pagina 9 van 11

10 benutten. Daarbij valt het volgende op: docenten krijgen op het Groot Goylant veel ruimte tot professionalisering, door de aanwezigheid van het Alberdingk Thijm Institute. Dit instituut, dat de bijscholing van alle docenten binnen de Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm verzorgt, biedt de docenten legio cursussen op allerlei gebieden, zoals didactisch handelen, ICT en vakinhoudelijke onderwerpen. Docenten zijn verplicht jaarlijks een drietal cursussen te volgen. In een jaarlijks gesprek met de teamleider maken docenten afspraken over deze bijscholing - indien gewenst kunnen er ook extern cursussen worden gevolgd. Onderwijsontwikkeling komt op Groot Goylant nog relatief weinig vanuit de docenten zelf. Nieuwe initiatieven worden met name opgezet en uitgedacht door de schoolleiding. Docenten herkennen de algemene visie van de school, die sterk gerelateerd is aan de centrale visie van de Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm, maar spelen een kleine rol in het vertalen van die visie naar concrete acties en afspraken binnen het Groot Goylant. De afspraken met de vaksecties betreffen nog vooral het verbeteren van de resultaten en slechts in beperkte mate het verbeteren van het onderwijsproces. De inspectie heeft tenslotte gekeken naar de aansturing en borging van de kwaliteit van het onderwijs op bestuursniveau. Zij heeft haar bevindingen mondeling teruggekoppeld tijdens het onderzoek. Deze bevindingen gebruikt de inspectie om op stelselniveau uitspraken te doen over de bijdrage van de besturen van de instellingen aan de kwaliteitsverbetering en-borging. Wet- en regelgeving De school heeft de schoolgids en het zorgplan naar de inspectie gestuurd. Dit geldt niet voor het schoolplan. Pagina 10 van 11

11 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De inspectie concludeert dat de onderwijskwaliteit op Groot Goylant, afdeling vmbo-basis op een deel van de onderzochte onderdelen van voldoende niveau is, maar op een aantal onderdelen kan de kwaliteit verbeterd worden. De inspectie handhaaft het reeds toegekende basisarrangement. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Naleving Er zijn tekortkomingen geconstateerd in de naleving van wettelijke voorschriften, die vanwege het programmatisch handhaven standaard zijn gecontroleerd. Het geldende schoolplan is niet door het bevoegd gezag naar de inspectie gestuurd. De inspectie heeft de tekortkoming met het bestuur besproken en het bestuur is het eens met de vastgestelde tekortkoming. De inspectie heeft het bestuur opdracht gegeven de wet alsnog na te leven. Het bestuur dient het schoolplan uiterlijk 1 april 2013 naar de inspectie te hebben gestuurd. Pagina 11 van 11