Review 0 Rapport Passend Onderwijs
|
|
- Hilde Simons
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Review 0 Rapprt Passend Onderwijs De spelregels zijn bekend en de wedstrijd gaat beginnen.
2 Gateway Review 0 Strategie en bereik Versie nummer: Definitief 1.0 Datum van plevering aan SRO: 6 juni 2014 Overheidsrganisatie: Ministerie van OCW SRO: Fns Dingelstad, directeur JOZ Gateway Review data: 2 t/m 6 juni 2014 Gateway Review Team Leider: Gateway Review Team Leden: Blz 2 van 21
3 Achtergrnd Delen van het prgramma: Op 1 augustus 2014 is de wet Passend Onderwijs van kracht. Del van de nieuwe wet is dat alle leerlingen, dus k leerlingen die extra ndersteuning in de klas ndig hebben, een passende nderwijsplek krijgen. Om de knelpunten in het huidige systeem aan te pakken, is een aantal delen gefrmuleerd. 1. Z passend mgelijk nderwijs en aanpakken nderwijsbeperking. Dr afschaffing van de landelijke indicatiestelling systematiek krijgen schlbesturen meer ruimte m bij de tekenning van extra nderwijsndersteuning uit te gaan van de nderwijsbeperking van de leerling. 2. Leraren zijn beter tegerust. Met passend nderwijs wrdt geïnvesteerd in pbrengstgericht werken vr alle leerlingen én in de verdere ntwikkeling van leraren. 3. Minder bureaucratie. Geen lange indicatieprcedures, geen wachtlijsten, geen gescheiden circuits van lichte en zware ndersteuning en z min mgelijk administratieve lasten vr de betrkkenen. 4. Budgettaire beheersbaarheid en transparantie. Prikkels vr afwenteling van ksten van regulier naar speciaal nderwijs en van lichte ndersteuning naar zware ndersteuning meten wrden weggenmen. 5. Geen thuiszitters. Een z passend mgelijk nderwijsprgramma vr alle leerlingen die extra ndersteuning ndig hebben in het nderwijs. 6. Afstemming met andere sectren. Zwel de vrzieningen als de ndersteuning die een kind vanuit verschillende sectren in het jeugddmein (jeugdzrg, Wm-zrg en de arbeidsmarkt) meten beter p elkaar wrden afgestemd. Schlen vr regulier en speciaal nderwijs (cluster 3 en 4) in de regi vrmen een samenwerkingsverband en leggen afspraken vast in het ndersteuningsplan ver: de basisndersteuning die alle schlen kunnen bieden; de verwijzing naar het speciaal nderwijs; de terugplaatsing; de verdeling van het geld en de resultaten die het samenwerkingsverband wil halen. De kern van Passend Onderwijs is: Zrgplicht. De schl zekt een passende plek vr elke leerling die wrdt aangemeld; Samenwerkingsverbanden passend nderwijs. Het samenwerkingsverband beslist ver de telaatbaarheid tt het (v)s en wint daarver advies in bij deskundigen en Veranderingen in de bekstiging. Budgetfinanciering vanuit het samenwerkingsverband en verevening, maar geen bezuiniging. Blz 3 van 21
4 Drijfveren vr het prgramma: Uitgangspunt bij Passend Onderwijs is: regulier als het kan, speciaal als het met. Er zijn leerlingen die het beste tt hun recht kmen in het reguliere nderwijs, dat biedt immers vaak de beste kansen p een vervlgpleiding en meeden in de samenleving. Terwijl vr andere leerlingen het speciaal nderwijs de meeste mgelijkheden biedt. Passend Onderwijs biedt samenwerkingsverbanden en schlen meer ruimte m de ndersteuning vrm te geven: Handelingsgericht en uitgaan van wat een leerling ndig heeft m de schllpbaan te drlpen, in plaats van een indicatie p basis van wat een leerling niet kan; Samenwerken en uitwisselen van expertise met speciaal nderwijs in plaats van verplichte afname ambulante begeleiding. Elk samenwerkingsverband krijgt in verhuding evenveel geld (p basis van het aantal leerlingen). Uit nderzek blijkt dat er geen inhudelijke redenen zijn waarm de ene regi meer leerlingen heeft die extra ndersteuning krijgen dan de andere. Dr verevening zullen de samenwerkingsverbanden vanaf 1 augustus 2015 in 5 jaar greien naar een gelijke verdeling. De stand van zaken: De wet Passend Onderwijs is p 9 ktber 2012 aangenmen dr de Eerste Kamer. Als de wet p 1 augustus 2014 ingaat, krijgen schlen een zrgplicht. Dat betekent dat schlen ervr verantwrdelijk zijn m elk kind een gede nderwijsplek te bieden; p de eigen schl, eventueel met extra ndersteuning in de klas, p een andere reguliere schl in de regi f in het (vrtgezet) speciaal nderwijs. Ouders wrden hierbij nauw betrkken. Om aan alle kinderen daadwerkelijk een gede nderwijsplek te kunnen bieden, vrmen reguliere en speciale schlen samen reginale samenwerkingsverbanden. De schlen in het samenwerkingsverband maken afspraken ver de ndersteuning aan leerlingen en de bekstiging daarvan.(zie k De pilts zijn per september 2013 gestart. Inhudelijk met er ng wel het ndige gebeuren (transitie en transfrmatie: vaak is gekzen vr een greimdel), maar bestuurlijk staat het. De samenwerkingsverbanden zijn druk bezig, maar ng niet allemaal klaar. Men is nu vral k in de fase dat de schlen en uders betrkken en geïnfrmeerd meten wrden. Er is een simulatiemdule ntwikkeld waarmee de inspectie het kmend jaar de samenwerkingsverbanden afgaat met als del: wat zijn schlen en samenwerkingsverbanden van plan en he past dit. Daarnaast is er een praktijktets ntwikkeld waarmee 4 ervaringsdeskundigen langs de samenwerkingsverbanden gaan met Blz 4 van 21
5 als del te bekijken he de prcessen verlpen wanneer een uder met een specifieke vraag kmt. Het Natinaal Regiergaan Onderwijsnderzek (NRO) is dr het Ministerie van OCW aangewezen als rganisatie die de mnitring en evaluatie van de invering van passend nderwijs met cördineren en uitzetten. Het NRO zal in de peride 2014 tt en met 2020 een nderzeksprgramma (beleidsgerichte en praktijkgerichte evaluatie) uitveren naar de implementatie van passend nderwijs. Vraagstelling: De vrbereiding p de invering van passend nderwijs is nu z ver gevrderd dat duidelijk wrdt dat het 1 e jaar een vergangsjaar zal wrden. Veel ndersteuning aan leerlingen wrdt gecntinueerd binnen de nieuwe structuren. De kmende jaren met de drntwikkeling van passend nderwijs plaatsvinden. Dat leidt tt twee vragen: Hfdvraag 1: Zijn de vrbereidingen vldende gereed vr de start van passend nderwijs p 1 augustus 2014? - Zijn de samenwerkingsverbanden vldende gereed m per 1 augustus 2014 van start te gaan? Zijn de prcedures vr de tewijzing van ndersteuning gereed? Is de administratieve rganisatie p rde? Is er iets geregeld vr als er (in de lp van het jaar) prblemen ntstaan? Is de verdeling van de middelen vldende geregeld? Weten de schlen en uders waar ze aan te zijn? Is er vldende expertise aanwezig in het samenwerkingsverband? - Heeft men binnen OCW een adequaat scenari vr als er prblemen ntstaan? (wie met wanneer acteren, en wie met wanneer met wie samenwerken) - Wat vr steun hebben de samenwerkingsverbanden ng ndig? En is dit dan van OCW f van elders? Hfdvraag 2: Zijn de vrwaarden gecreëerd (in het veld en binnen OCW) m de delstellingen van passend nderwijs p termijn te realiseren? - Dr JOZ is een plan van aanpak passend nderwijs pgesteld. Is dit ntwikkelprgramma cmpleet? Is alles wat hier in staat ged gerganiseerd, zdat de delen k gehaald kunnen wrden? Zijn de risic s in beeld en is OCW vrbereid p mgelijk te nemen maatregelen? - Zijn de samenwerkingsverbanden en schlbesturen zdanig tegerust dat zij klaar zijn vr hun nieuwe rl en in kunnen spelen p de nieuwe situatie die p hen afkmt? Blz 5 van 21
6 - Wanneer bij de samenwerkingsverbanden de nadruk meer kmt te liggen p het financiële aspect in plaats van p het kind, he gaat dit dan gemanaged wrden? - He vindt de afstemming met de zrgdmeinen en met de arbeidsteleiding bij de gemeente plaats? Huidige status t.a.v. Gateway Reviews p prgramma: Na de eerste en tweede Gateway Review resp. jan. en kt is een vrtgangsrapprtage naar de Tweede Kamer gegaan. Uitvering van de Gateway Review Deze Gateway Review 0 p het prgramma Passend Onderwijs is uitgeverd van 2 t/m 6 juni 2014 bij het ministerie van OCW te Den Haag. De leden van het reviewteam zijn vermeld p de frntpagina. Appendix A geeft een vlledige psmming van de deleinden van een Gateway Review 0. Appendix B bevat de lijst van geïnterviewden. Appendix C bevat de lijst van dcumenten die vr de review zijn bestudeerd. Dankwrd Het Reviewteam dankt de geïnterviewden vr de pen wijze waarp gesprken kn wrden ver de nderwijskundige veranderingen. Uit alles blijkt dat nze gesprekspartners het nderwijs een warm hart tedragen. De interviews hebben p uitstekende wijze kunnen bijdragen aan verzicht en inzicht en begrip van de prblematiek. Ok de betrkken medewerkers van OCW die het Reviewteam hebben bijgestaan wrden hartelijk bedankt vr de inzet en betrkkenheid. Blz 6 van 21
7 Gateway Delivery Cnfidence Assessment (cnclusies) Delivery Cnfidence uitspraak Gren Oranje De spelregels zijn bekend en de wedstrijd gaat beginnen Het Reviewteam is - p basis van de bevindingen in de review - van rdeel dat er vldende vertruwen is in een succesvlle start van Passend Onderwijs per 1 augustus Het mment is aangebrken dat de aandacht vr de papieren exercitie kan wrden mgezet in een bredere aanpak en ntwikkeling van Passend Onderwijs in elk samenwerkingsverband en de schlen. Het Reviewteam heeft vele bevlgen mensen gesprken die met passie vr deze nderwijskundige vernieuwing aan de slag zijn en willen. Er is k brede waardering vr de deskundigheid van de directie JOZ en de wijze waarp deze directie de samenwerkingsverbanden heeft ndersteund. Ondersteuning zal de kmende jaren zeker ng ndig zijn. Het is ged dat iedereen zich realiseert dat drntwikkeling van deze nderwijskundige veranderingen ng een flinke weg heeft te gaan. Van jarenlang uitgaan van het indiceren van kinderen met prblemen naar het denken in ntwikkelingsperspectieven vr elke leerling vergt k een gedragsverandering p de werkvler van schlbesturen, schlen, leerkrachten en uders. Deze verandering gaat gepaard met een verandering van verantwrdelijkheden. Daarnaast is samenwerking en wederzijds vertruwen tussen uders en schl een belangrijke vrwaarde vr succes van Passend Onderwijs. Met de invering van Passend Onderwijs is een grte verantwrdelijkheid neergelegd bij de samenwerkingsverbanden, zwel in financiële zin als in de wijze waarp extra nderwijsndersteuning wrdt gebden, waarnder de telaatbaarheid tt het (v)s. Deze beleidsvrijheid vraagt andere cmpetenties van alle actren in Passend Onderwijs. De samenwerking van schlen is met de deelname aan een samenwerkingsverband ng niet altijd vanzelfsprekend. Belangen van het samenwerkingsverband kunnen mgelijk strijdig zijn met het belang van een afznderlijke schl. Naar de mening van het Reviewteam bestaat het risic dat deze verstijgende belangen nvldende wrden gehrd en meegewgen aan de bestuurstafel. Kmend schljaar zal benut meten wrden m afspraken te maken ver de verantwrdelijkheidsverdeling die past bij de veranderde rllen en taken. Met de invering van Passend Onderwijs wrdt aangeslten p de Blz 7 van 21
8 rijksbrede ntwikkeling m bij decentralisaties verantwrdelijkheden in de dmeinen laag in de keten te beleggen en zich bij de ministeries te beperken tt systeemverantwrdelijkheid. Het lijkt het Reviewteam verstandig m de uitwerking daarvan gezamenlijk binnen de rijksdienst te ntwikkelen. Het Reviewteam neemt met waardering kennis van de keuze m het tezicht van de Onderwijsinspectie niet alleen p de schlen maar k p de samenwerkingsverbanden te richten. Samenwerking met gemeenten in het Jeugdzrgdmein en de AWBZ zal veelal pnieuw meten wrden ingeregeld. Het Reviewteam acht het van grt belang dat er stappen wrden gezet m het tezicht van de gezamenlijke inspecties (IvhO, IJZ en IGZ) daarp af te stemmen. Vruitlpend daarp zu het wenselijk zijn p gezamenlijke terreinen (bv thuiszitters, vrtijdig schlverlaten) van nderwijs en jeugd hier p peratineel niveau k mee te starten. Bij de (nieuwe) systeemverantwrdelijkheid van OCW hren heldere afspraken ver de meerjarige beleidsinfrmatie p basis van heldere indicatren. Hier zullen nadere afspraken ver gemaakt meten wrden, ter vrkming van een verlad aan uitvragen aan de samenwerkingsverbanden en schlen. Blz 8 van 21
9 De R.O.G-status van de Delivery Cnfidence uitspraak dient de vlgende definities te gebruiken. R.O.G Criteria Een geslaagde implementatie van het prgramma/prject (binnen de tijds-, begrtings- en kwaliteitseisen) is zeer waarschijnlijk; er zijn in dit stadium geen grte prblemen die de uitvering ernstig lijken te bedreigen. Een geslaagde implementatie lijkt zeer waarschijnlijk, maar er zal vrtdurend vr meten wrden gewaakt dat risic's niet mslaan in grte prblemen die de implementatie bedreigen. Een geslaagde implementatie lijkt waarschijnlijk, maar er zijn reeds aanzienlijke prblemen waar het management aandacht aan met besteden. Deze prblemen lijken in dit stadium plsbaar, als ze nu wrden aangepakt heft de begrting en/f deadline niet te wrden verschreden. Een geslaagde implementatie van het prgramma/prject is nzeker. In meerdere essentiële pzichten zijn er grte risic's f prblemen. Er zijn dringende maatregelen ndig m te zrgen dat deze wrden aangepakt en m vast te stellen f het haalbaar is m ze p te lssen. Een geslaagde implementatie van het prgramma/prject lijkt nhaalbaar. Er zijn grte prblemen (met de prject/prgrammadefinitie, tijdsplanning, begrting f te leveren pbrengsten) die in dit stadium niet beheersbaar f plsbaar lijken. Het kan ndig zijn het prgramma/prject te herstructureren en/f de algehele levensvatbaarheid pnieuw te berdelen. Blz 9 van 21
10 Samenvatting van Aanbevelingen Het Reviewteam det de vlgende aanbevelingen die zijn gepririteerd vlgens nderstaande definities. Ref. Nr. Aanbeveling 1. Bied schlen en samenwerkingsverbanden de ruimte m znder al teveel regeldruk en cntrle zelf werkende weg hun eigen invulling te geven aan Passend Onderwijs. Beperk de mnitring- en nderzeksactiviteiten en bied vraf helderheid ver de minimale tetsingscriteria en prestatie-indicatren. Spits deze vral te p utcme en minder p het prces. 2. Gebruik de invering van Passend Onderwijs als een natuurlijk mment m afspraken te maken ver de invulling van de gewijzigde rlverdeling in de gehele keten (van systeemverantwrdelijke, brancherganisaties, samenwerkingsverbanden, schlleiders, leerkrachten en tezichthuders). 3. Geef de PO- en VO-raad een aanjagende rl m namens de branche de gezamenlijke vraag te articuleren naar andere en aanvullende ntwikkelingsmgelijkheden waarin met name de nieuw bendigde cmpetenties en vaardigheden aan de rde kmen. 4. Bevrder vanuit OCW in verleg met andere relevante ketens dat de indeling van regi s z veel mgelijk cngruent wrdt. 5. Bevrder dat in het OOGO het inhudelijk en prcesmatig beter p elkaar afstemmen van Passend Onderwijs en Jeugdzrg structureel wrdt geagendeerd. 6. Maak heldere afspraken ver de invulling van systeemverantwrdelijkheid en stem deze af met de andere sciale dmeinen. Geef daarbij k aan welke gegevens peridiek dr de samenwerkingsverbanden meten wrden geleverd m de systeemverantwrdelijkheid ged te kunnen uitveren. 7. Beperk de vraag aan samenwerkingsverbanden en schlen naar gegevens, zwel in mvang als in frequentie, Blz 10 van 21 Kritiek/ Essentieel/ Aanbevlen Essentieel (De binnenkrt) Essentieel (De binnenkrt) Essentieel (De binnenkrt) Aanbevlen Aanbevlen Aanbevlen Essentieel (De binnenkrt)
11 tt een minimum en richt deze in p een gede vergelijkbaarheid van decentrale gegevens en sturing p utcme. Kritiek (De nmiddellijk) Om de kans p een succesvlle uitkmst te vergrten is het van het grtste belang dat het prgramma nmiddellijk actie nderneemt. Essentieel (De binnenkrt) Om de kans p een succesvlle uitkmst te vergrten dient het prgramma/prject binnenkrt actie te nemen. [N.B. Het review team dient z mgelijk de essentiële aanbevelingen te relateren aan prjectmijlpalen, bepaalde besluiten en/f een bepaald punt f peride in de tijd bijvrbeeld binnen drie maanden.] Aanbevlen Het prgramma/prject kan zijn vrdeel den met het pvlgen van deze aanbeveling. [N.B. Het review team dient z mgelijk deze aanbevelingen te relateren aan prjectmijlpalen, bepaalde besluiten en/f een bepaald punt f peride in de tijd bijvrbeeld binnen drie maanden.] Blz 11 van 21
12 Bevindingen en aanbevelingen Hfdvraag 1: Vrbereidingen vr de start van Passend Onderwijs p 1 augustus Algemeen Deadlines hebben hun werk gedaan. Er is in de afgelpen maanden dr de verschillende partners hard gewerkt m alle zaken p rde te krijgen. Op één na hebben alle samenwerkingsverbanden hun ndersteuningsplan ingeleverd. Er is veel waardering vr de inzet van OCW bij deze vrbereiding. Het Reviewteam bevestigt het algemeen gedeelde gevel dat men klaar is vr de start : de tijd breekt nu aan dat de wedstrijd gespeeld met gaan wrden in het nderwijsveld. Daarin is er wel een aantal aandachtspunten. Er zijn ng grte verschillen tussen samenwerkingsverbanden, dit kmt tt uitdrukking in de ingeleverde plannen. Uit de interviews kmt het beeld naar vren dat in de tegenmen beleidsvrijheid en de bendigde samenwerking tussen schlbesturen ng een cultuurverandering ndzakelijk is. Naar de beleving van het Reviewteam zijn schlbesturen en schlen ng teveel intern gericht. Ouders en leerkrachten geven aan zich nvldende gehrd te velen. Het Reviewteam acht dit een belangrijk aandachtspunt. Het accent ligt k ng te vaak p gvernance en bedrijfsvering en ng te weinig p de inhudelijke vernieuwing en kwaliteit van het nderwijs. Dit wrdt echter p de krte termijn niet als een grt prbleem ervaren, maar is wel randvrwaardelijk vr ged Passend Onderwijs. Alle partijen zijn zich ervan bewust dat er tijd ndig is m in de nieuwe rllen en taken te greien. De vraag f de vrbereidingen vldende gereed zijn vr de start kan bevestigend wrden beantwrd. 1.2 Samenwerkingsverbanden en schlen Papier is geregeld, nu samen werken aan passende nderwijsplekken vr elke leerling. 1 Het Reviewteam heeft kennis genmen van vele best practices en is van mening dat deze als vliegwiel kunnen wrden ingezet m de gewijzigde visie p nderwijsndersteuning regulier als het kan, speciaal als het met 1 Brchure Passend Onderwijs vr leraren Blz 12 van 21
13 en rekening hudend met reginale verschillen (bv. stad f landelijk gebied) verder vrm te geven. Vanaf 1 augustus 2014 hebben schlbesturen binnen een samenwerkingsverband een zrgplicht. In het ndersteuningsplan hebben samenwerkingsverbanden aangegeven welke basisndersteuning alle schlen binnen het samenwerkingsverband bieden en is vastgelegd he de extra ndersteuning is gerganiseerd, inclusief de besteding van de beschikbare middelen. Nu is het aan de samenwerkingverbanden m hier invulling aan te geven. De samenwerkingsverbanden hebben daarbij veel beleidsruimte gekregen en dit vraagt een andere rl, taakpvatting en cmpetenties bij alle betrkken partners (van schlbestuur tt leraar). Uit de gesprekken kmt naar vren dat het feit dat VSO ng in de PO klm is ndergebracht een mgelijke belemmerende factr kan zijn vr de gewenste samenwerking in het VO. Het Reviewteam heeft kunnen vaststellen dat dit een nderdeel is van het Plan van Aanpak. De dr smmigen z gevreesde verandering (leerlingen die per 1 augustus 2014 buiten de bt zuden vallen f klassen die verspeld zuden wrden met kinderen met een extra ndersteuningsbehefte) zal naar verwachting niet plaats vinden. Het nieuwe schljaar start zals het ude schljaar is geëindigd. De vraag is echter wel f alle schlbesturen zich ten vlle bewust zijn van de verantwrdelijkheid die zij vanaf die datum hebben. De financiële cnsequenties van het ingezette beleid van ieder samenwerkingsverband zullen al vanaf het schljaar 2015/2016 blijken. 1.3 Schlleiding, leerkrachten en uders Ouders en leerkrachten geven aan zich ng nvldende geïnfrmeerd te velen. Het Reviewteam heeft gecnstateerd dat er zwel digitaal als in brchures veel en tegankelijke infrmatie beschikbaar is gesteld, gericht p de delgrepen. Het is nu aan de schlleiders m actief met leerkrachten en uders (face t face) in gesprek te gaan. 1.4 Sectrraden De wet Passend Onderwijs begt de verantwrdelijkheid te beleggen bij de samenwerkingsverbanden. De belangenbehartiging van de PO- en VO-raad is echter gericht p afznderlijke schlbesturen. Een gede invulling van Passend Onderwijs betekent dat de belangen van het samenwerkingsverband de Blz 13 van 21
14 belangen van de afznderlijke schlbesturen kunnen verstijgen. Het Reviewteam heeft niet waargenmen dat de PO-raad en de VOraad zich al eigenaar velen van deze verstijgende belangen p het niveau van samenwerkingsverbanden. 1.5 OCW Vele geïnterviewden hebben hun waardering uitgesprken ver de wijze waarp de directie JOZ en DUO het veld hebben gefaciliteerd p weg naar deze nieuwe start. Velen hebben k aangegeven dat deze ndersteuning vanuit het ministerie ng zeker de kmende jaren ndig zal zijn in de vergangsfase waarin het accent meer bij de nderwijssectren zal kmen te liggen. Het tezichtarrangement waarbij de Inspectie van het Onderwijs zich k richt p de samenwerkingsverbanden wrdt ver het algemeen als psitief en nuttig ervaren. Gevraagd wrdt naar helderheid ver de wijze waarp invulling wrdt gegeven aan systeemverantwrdelijkheid van OCW en de daarvr bendigde set van tetsingsgegevens. Hfdvraag 2: Vrwaarden m de delstellingen van passend nderwijs p termijn te realiseren. 2.1 Algemeen Bij veel samenwerkingsverbanden is sprake van een ng beleidsarme implementatie van Passend Onderwijs, die de kmende jaren meer invulling met krijgen. De deadline van 1 augustus 2014 heeft gehlpen m de vrwaarden en de ndige urgentie te creëren. Om de delstellingen van Passend Onderwijs p termijn te realiseren zullen echter ng de ndige maatregelen getrffen meten wrden. Het Plan van Aanpak biedt hiervr gede aanknpingspunten. Het Reviewteam wil daarbij het vlgende meegeven. Het werkende weg leren is een psitieve aanpak, mdat schlen en samenwerkingsverbanden in de gelegenheid wrden gesteld m de inveringswijze te kiezen die bij hun situatie past. Dit is echter een fundamentele verandering ten pzichte van een traditinele aanpak, waarin veel centraal werd vrgeschreven. De vrijheden die deze verandering met zich meebrengt biedt zwel kansen als risic s. Met de diversiteit van aanpakken zal er de eerste tijd een verhgde Blz 14 van 21
15 kans p incidenten zijn. Er met vr wrden gewaakt, dat nieuwe incidenten leiden tt nieuwe centrale regelgeving. Het Reviewteam heeft signalen ntvangen dat er sluipenderwijs in de afgelpen peride weer een aantal regels is tegevegd. De neiging bestaat m nieuwe knelpunten te vertalen naar aanvullende regelgeving. Tevens is er ng een aantal bestaande knelpunten,.a. symbise-nderwijs, die de speelruimte van samenwerkingsverbanden inperken. Om Passend Onderwijs tt zijn recht te laten kmen met de beleidsruimte van samenwerkingsverbanden gerespecteerd blijven en terughudendheid betracht wrden ten aanzien van nieuwe regelgeving. Beleidsruimte vr samenwerkingsverbanden met gepaard gaan met sturing p hfdlijnen vanuit OCW (systeemverantwrdelijkheid), heldere prestatie-indicatren en parallel daaraan tetsingscriteria waarp schlen en samenwerkingsverbanden kunnen wrden afgerekend. Snelle duidelijkheid hierver is gewenst. Aanbeveling 1 Bied schlen en samenwerkingsverbanden de ruimte m znder al teveel regeldruk en cntrle zelf werkende weg hun eigen invulling te geven aan Passend Onderwijs. Beperk de mnitring- en nderzeksactiviteiten en bied vraf helderheid ver de minimale tetsingscriteria en prestatieindicatren. Spits deze vral te p utcme en minder p het prces. Met de invering van Passend Onderwijs wrdt aangeslten p de rijksbrede ntwikkeling m bij decentralisaties verantwrdelijkheden in de dmeinen laag in de keten te beleggen en zich bij de ministeries te beperken tt systeemverantwrdelijkheid. Dit betekent niet dat OCW zich terugtrekt uit het veranderprces, maar dat het accent van besturing kmt te liggen bij de samenwerkingsverbanden. Een lerende aanpak met veel verantwrdelijkheid laag in de rganisatie(s) betekent niet dat er geen supprt p verkepelend niveau meer ndig is. Het Reviewteam heeft echter gecnstateerd dat er ng geen duidelijk platfrm p bestuursniveau is waar samenwerkingsverbanden zijn vertegenwrdigd én waar zij met uitwisseling van kennis en ervaringen elkaar aanspreken p kwaliteit. Zals eerder pgemerkt ligt het in de lijn van sectrrganisaties m invulling te geven aan deze rl. Blz 15 van 21
16 Het vrnemen van OCW is dat de directie JOZ tt 1 januari 2015 ndersteuning zal blijven bieden als vraagbaak en supprt centre en dat vanaf dat tijdstip deze ndersteuning vanuit de lijn van de directies PO en VO zal wrden gecntinueerd. In het veld wrdt deze ntwikkeling met enige zrg tegemet gezien. Aanbeveling 2 Gebruik de invering van Passend Onderwijs als een natuurlijk mment m afspraken te maken ver de invulling van de gewijzigde rlverdeling in de gehele keten (van systeemverantwrdelijke, brancherganisaties, samenwerkingsverbanden, schlleiders, leerkrachten en tezichthuders). 2.2 Terusting van samenwerkingsverbanden en schlbesturen De meeste samenwerkingsverbanden liggen ged p kers met de vrbereidingen p Passend Onderwijs. Wel is er sprake van grte nderlinge verschillen. Deze verschillen zijn niet alleen te te schrijven aan de effecten van de financiële verevening. De invering van Passend Onderwijs vraagt naast vakmatige veranderingen k de inzet van andere cmpetenties. Tt dusverre werd veel centraal vrgeschreven, vanaf heden zullen besturen in de samenwerkingsverbanden zelf en gezamenlijk een visie meten ntwikkelen, practief kunnen handelen, entrepreneurschap betnen, risicmanagement plegen en elkaar aanspreken. Naar de mening van het Reviewteam staat deze cmpetentientwikkeling p alle niveaus ng in de kinderschenen. 2.3 Schlleiders, leerkrachten en uders De schlleiders en leerkrachten vervullen in het verder ntwikkelen van Passend Onderwijs de spilfunctie. De nieuw bendigde cmpetenties, zals hiervr aangegeven, zijn cruciaal vr de schlleider m het veranderprces binnen de schl aan te sturen. De inzet van leerkrachten verdient waardering. Zij zullen Passend Onderwijs tt een succes gaan maken en zullen daarbij gestimuleerd en ndersteund meten wrden. Ok de samenwerking met uders is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Dat betekent wel dat schlleiding, leerkrachten en uders p hfdlijnen vereenstemming meten hebben ver de gewenste invulling van deze samenwerking. Blz 16 van 21
17 Vertegenwrdigers van leraren en uders hebben in de ndersteuningsplanraad adviesrecht met betrekking tt het ndersteuningsplan. Actieve participatie bij de verdere ntwikkeling en uitvering van het ndersteuningsplan, zal de betrkkenheid van uders en leerkrachten psitief beïnvleden. Z n belangrijke stelselverandering als Passend Onderwijs zal gepaard meten gaan met een stevig prgramma met p maat gesneden pleidings- en ntwikkelingsmgelijkheden vr het zittend lerarenkrps. Het leiderschap van schlleiders zal in dit verband k een belangrijke succesfactr zijn. Om k de instrm van nieuwe leerkrachten ged aan te laten sluiten p Passend Onderwijs, zullen PABO s en Lerarenpleidingen hierp meten inspelen. Aanbeveling 3 Geef de PO- en VO-raad een aanjagende rl m namens de branche de gezamenlijke vraag te articuleren naar andere en aanvullende ntwikkelingsmgelijkheden waarin met name de nieuw bendigde cmpetenties en vaardigheden aan de rde kmen. 2.4 Financieel aspect versus kwaliteitsverbetering t.b.v. het kind Hewel een aantal samenwerkingsverbanden te maken krijgt met een negatief uitvallende verevening en dit tt de ndige zrgen leidt, heeft het Reviewteam uit de interviews pgemaakt dat ver de hele linie dit effect geen nverkmelijke hindernis vrmt vr het bereiken van de delen van Passend Onderwijs. In de eerste plaats zijn de meeste samenwerkingsverbanden al geruime tijd p de hgte en zich bewust van deze maatregelen en hebben zij zich erp vrbereid. In de tweede plaats betreft het vereveningseffect in de meeste gevallen slechts een klein deel van de ttale budgetten. Het Reviewteam heeft er p basis van de interviews - vertruwen in dat de samenwerkingsverbanden, in geval van budgetvermindering, tch tt een financieel geznde plssing kunnen kmen. 2.5 Decentralisatie Jeugdzrg, AWBZ en Passend nderwijs In diverse verheidsketens zijn stelselwijzigingen gaande, leidend tt decentralisatie van verantwrdelijkheden, taken en bevegdheden. Aanpalende gebieden van Passend Onderwijs waar dat aan de rde is zijn de Jeugdzrg en de AWBZ. Op elk van deze terreinen zijn gelijksrtige veranderprcessen gaande en Blz 17 van 21
18 inhudelijk hebben ze nderling veel raakvlakken en is afstemming ndzakelijk. Maar ze wrden ieder afznderlijk bestuurd en lpen prcesmatig niet synchrn. Op uitverend niveau, i.c. bij de schlen en samenwerkingsverbanden, leidt dit tt bestuurlijke drukte en prcedurele cmplexiteit die als hinderlijk ervaren wrdt. Een vrbeeld daarvan is dat de gegrafische indeling van samenwerkingverbanden, leerplichtregi s, jeugdzrgregi s, gemeenten, veiligheidsregi s, etc. allemaal verschillend zijn, waardr een samenwerkingsverband met zeer veel andere instanties en prcedures te maken heeft m zaken gedaan te krijgen. Aanbeveling 4 Bevrder vanuit OCW in verleg met andere relevante ketens dat de indeling van regi s z veel mgelijk cngruent wrdt. De gezinssituatie en de leersituatie van een kind hebben ntegenzeggelijk veel met elkaar te maken. Idealiter zuden de stelselwijzigingen van m.n. de Jeugdzrg (met fcus p het gezin) en het Passend Onderwijs (met fcus p het kind) dan k tezamen en synchrn zijn gerganiseerd. Dat dit niet gebeurd is betekent dat er tijdens de implementatie van beide trajecten alsng veel inhudelijke en prcesmatige afstemming met wrden bewerkstelligd. Het meest daarte geëigende platfrm is het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO). Het OOGO heeft echter veelal een lage frequentie (2x per jaar) en naar verluidt is dit ng niet altijd een thema. Dit is een risic vr het uiteindelijk te bereiken maatschappelijke del. Aanbeveling 5 Bevrder dat in het OOGO het inhudelijk en prcesmatig beter p elkaar afstemmen van Passend Onderwijs en Jeugdzrg structureel wrdt geagendeerd. Elke vrm van decentralisatie betekent diversiteit in aanpakken en plssingen. Met de decentralisatie van Passend Onderwijs zijn er 152 samenwerkingsverbanden met ieder hun eigen aanpak en plssingen. Dat is ged uit een gpunt van dicht bij de praktijk en maatwerk vr het kind. Beleidsmatig heeft dat echter het nadeel dat k prces- en resultaatgegevens meer diversiteit gaan vertnen en meilijker vergelijkbaar wrden. In relatie tt aanbeveling 1 (minder regeldruk en cntrle, minder belasting van schlen en samenwerkingsverbanden met mnitrs en nderzeken) is het dan zaak m vanuit de systeemverantwrdelijkheid van OCW te sturen p een beperkte, Blz 18 van 21
19 maar zeer uitgekiende set aan bendigde indicatren vr verkepelend beleid die wel een gede vergelijkbaarheid van decentrale gegevens waarbrgt. Deze set aan gegevens kan beperkt blijven dr vral te sturen p maatschappelijk effect van het beleid (utcme) en minder p de prcesgang van samenwerkingsverbanden. Ok afstemming met andere gegevensverzamelende instanties, zals brancherganisaties, vakbnden en belangenverenigingen, kan de ttale druk p schlen en samenwerkingsverbanden m gegevens te leveren wellicht verminderen. Aanbeveling 6 Maak heldere afspraken ver de invulling van systeemverantwrdelijkheid en stem deze af met de andere sciale dmeinen. Geef daarbij k aan welke gegevens peridiek dr de samenwerkingsverbanden meten wrden geleverd m de systeemverantwrdelijkheid ged te kunnen uitveren. Aanbeveling 7 Beperk de vraag aan samenwerkingsverbanden en schlen naar gegevens, zwel in mvang als in frequentie, tt een minimum en richt deze in p een gede vergelijkbaarheid van decentrale gegevens en sturing p utcme. De vlgende Gateway Review Het Reviewteam adviseert m een vlgende review tegen het einde van het schljaar 2014/2015 uit te laten veren. Blz 19 van 21
20 APPENDIX A Delen Gateway Review 0: Strategie en bereik Tijdens de OGC Gateway Review 0 kan in elke fase van een prgramma getetst wrden in heverre een prgramma p kers ligt, waarbij de bestaansgrnd vr het prgramma en de planning als uitgangspunt wrden genmen. Daarnaast tetst het Reviewteam de aanpak, de begde resultaten en de vrtgang van de trajecten die nderdeel van het prgramma uitmaken (ftewel, er wrdt gekeken naar zwel pzet, bestaan als werking). Evenals bij de verige OGC Gateway Reviews is het uitgangspunt dat het ged gaat en dat bekeken wrdt in heverre de manager ng succesvller kan zijn. Dit betekent dat de fcus bij de OGC Gateway Review 0 ligt p zwel effectiviteit als delmatigheid. In dit type Gateway kunnen nder andere de vlgende vragen aan bd kmen: Is duidelijk welke resultaten er gehaald wrden en waarm dat nú met? Past de verandering binnen de strategische kers van de rganisatie(s)? Is er vertruwen dat de prgramma-aanpak tt succes gaat leiden? Is er aansluiting met andere prgramma s en prjecten? Zijn de belanghebbenden in beeld en is hun steun verzekerd? Is er een realistische planning en effectieve cntrle van de vrtgang? Is er een passende sturing vr de huidige prgrammafase? Zijn de bendigde financiële en andere brnnen beschikbaar? Beschikt het prgrammateam ver de juiste kennis en ervaring? Wat is er ng ndig m de vlgende fase in te kunnen gaan? Blz 20 van 21
21 APPENDIX B is in deze geannimiseerde versie verwijderd APPENDIX C Geraadpleegde dcumenten Onderstaande lijst geeft weer welke dcumenten bij de vrbereiding f in de lp van de review zijn geraadpleegd. Ok de website is een belangrijke infrmatiebrn geweest. Stand van zaken nu Derde en vierde vrtgangsrapprtage passend nderwijs (incl. brieven) Rapprtage mnitr uders en persneel 1 e meting Eerste uitkmsten mnitr uders en persneel 2 e meting incl. samenvatting Eerste en tweede rapprtage Gateway Review Uitkmsten vragenlijst samenwerkingsverbanden mei/juni 2014 Analyse van 40 ndersteuningsplannen dr Obern Evaluatie van de piniers (1 e jaar) / Verslagen gesprekken piniers Verslag meest recente bestuurlijk verleg met nderwijsrganisaties Ontwikkeling de kmende jaren Ontwikkelprgramma Passend Onderwijs Evaluatieprgrammering NRO Passend Onderwijs vr Achtergrnd PwerPint basics passend nderwijs Brchure Passend Onderwijs vr Leraren Brchure Passend Onderwijs; infrmatiegids vr uders Dcumentenlijst vrige Gateway Review (p verzek zijn deze dcumenten pvraagbaar) Matrix met inhud alle statuten dr DUO incl. samenvatting Brief aan Staatssecretaris van Balansdigitaal: gesignaleerde knelpunten en suggesties Drietal brieven van de Staatssecretaris aan de Tweede Kamer n.a.v. Kamervragen. Blz 21 van 21
Passend onderwijs. Passend onderwijs. SWV PO Twente Noord 1
Passend nderwijs Passend nderwijs SWV PO Twente Nrd 1 Opbuw presentatie Passend nderwijs SWV PO Twente Nrd 2 1. De Basis basis Passend nderwijs SWV PO Twente Nrd 3 Waarm passend nderwijs? Alle leerlingen
Nadere informatieBIJLAGE H- Concrete uitwerking Management SWV PassendWijs bij JAARPLANNING- WERKAGENDA 2014-2015 SWV PASSENDWIJS
Cncrete uitwerking Management SWV PassendWijs Schljaar 2014-2015 Inleiding: Hiernder vlgt een cncrete uitwerking van het vrstel vr de cördinatie van het SWV PassendWijs in het schljaar 2014-2015. Deze
Nadere informatieEvaluatie passend onderwijs
Evaluatie passend nderwijs Prgrammering langere termijn 2015-2020 Sjerp van der Pleg Vraf Verzek van OCW m een beleidsgerichte en praktijkgerichte evaluatie Ok ten beheve van mnitring invering en advies
Nadere informatieJaarverslag. Format jaarverslag 2013. Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivio
Jaarverslag Frmat jaarverslag 2013 Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivi Inhudspgave VERSLAG VAN DE TOEZICHTHOUDER... 3 OVERVIEW & ALGEMEEN... 4 IDENTITEIT... 5 ONDERWIJS... 6 PERSONEEL... 7 HUISVESTING
Nadere informatieWerkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard
Werkblad ntwikkelwijzer Guden Standaard Beeld van de leerling Vraag Opmerkingen/antwrden Actie He brengen wij nze leerlingen in beeld? (met g p telating tt gymnasiumstrm) Op welke manier maken wij ptimaal
Nadere informatieWHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT
WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT Adjust - Sciaal Resultaat zet in p verbinding in het Sciaal Dmein. Dat den we dr altijd g te hebben vr de mens en zijn mgeving. We hebben nze expertise
Nadere informatieVoor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018
Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.
Nadere informatieTer voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Nadere informatieChecklist Veranderaanpak Inhoud en Proces
list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der
Nadere informatieVisie op toezicht Raad van Toezicht Deventer Ziekenhuis
Visie p tezicht Raad van Tezicht Deventer Inleiding: de algemene taken van de Raad van Tezicht De Raad van Tezicht tetst f de Raad van Bestuur bij zijn beleidsvrming en de uitvering van zijn bestuurstaken
Nadere informatieIWI. De Gemeenteraad Postbus 11563
Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn
Nadere informatieIMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT
BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling
Nadere informatieDirecteur SWV Passend Onderwijs VO Deventer
Samenwerkingsverband VO Deventer zekt: Directeur SWV Passend Onderwijs VO Deventer Een belangrijke pdracht in Deventer is het reduceren van het aandeel (het verwijzingspercentage) Vrtgezet Speciaal Onderwijs,
Nadere informatieProgramma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica
Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren
Nadere informatieTOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS. september 2014
TOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS september 2014 INHOUD Inleiding 4 1 Del en uitvering van het tezicht 5 1.1 Wat willen we bereiken? 5 1.2 Werkwijze 5 1.3 Waarderingskader 7 2 Relatie met
Nadere informatieINHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2
INHOUD Hfdstuk 1 Inleiding 2 Hfdstuk 2 Wat hudt die extra begeleiding in? 4 LWOO Praktijknderwijs Wie kmt ervr in aanmerking? Wie beslist daarver? Hfdstuk 3 Wat hudt het nderzek van het COB in? 7 Welke
Nadere informatieProjectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân
1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.
Nadere informatieAan de directies, intern begeleiders en leerkrachten grep 8 van de basisschlen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland. Schiedam, 23 september 2015 Betreft: Ondersteuningsaanbd bij de vergang primair
Nadere informatieJaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Jaarverslag 2015 cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2015 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid
Nadere informatieKenneth Smit Consulting -1-
Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit
Nadere informatieUw kenmerk Ons kenmerk Toestelnummer 2009/ Uw brief d.d. Behandeld door Bijlagen R.M.C. Strijker
De raad van de gemeente Alkmaar Rekenkamercmmissie Uw kenmerk Ons kenmerk Testelnummer 2009/027 0725489342 Uw brief d.d. Behandeld dr Bijlagen R.M.C. Strijker Onderwerp Evaluatie kwaliteit prgrammabegrting
Nadere informatieMiddelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.
Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen
Nadere informatieSubsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie:
Subsidietetsingskader VVE gemeente Raalte 2015 Delstelling subsidie: Op grnd van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen dr kwaliteit en educatie zijn gemeenten verantwrdelijk vr de Vrschlse educatie. Gemeenten
Nadere informatieExcellente werving, Excellente studenten. Studentenwerving
Excellente werving, Excellente studenten Studentenwerving Ondersteuningstraject werving Vraag vanuit de Centres en Centra Gebaseerd p ndersteuningsvraag Individuele benadering, inzichten vr iedereen 2
Nadere informatieHuiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :
Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis
Nadere informatieTransmuraal Programma Management
Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de
Nadere informatieBegeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.
Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen
Nadere informatieHandreiking functionerings- en beoordelingsgesprekken griffiers
Handreiking functinerings- en berdelingsgesprekken griffiers September 2014 Functineringsgesprek Als de griffier is aangesteld, is het verstandig m met elkaar te blijven reflecteren p het functineren.
Nadere informatieVisie document Combinatiefuncties Brede school, Zwolle Van Sportservice Zwolle, De Muzerie, centrum voor de kunsten, Bibliotheek Zwolle
Visie dcument Cmbinatiefuncties Brede schl, Zwlle Van Sprtservice Zwlle, De Muzerie, centrum vr de kunsten, Biblitheek Zwlle Inleiding De gemeente Zwlle start in 2008 met de impuls brede schlen, sprt en
Nadere informatieVrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.
Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging
Nadere informatieBeweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag
Beweeg Mee! De gecmbineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de cllectieve verzekering vr de minima van de gemeente Den Haag Mensen niet alleen aan het bewegen brengen, maar k aan het bewegen huden. Dat
Nadere informatieVisitatie praktijkinstellingen. Brochure
Visitatie praktijkinstellingen Brchure Inleiding In het kader van haar tezichthudende taak, is de Registratiecmmissie Specialismen Verpleegkunde (RSV) in 2014 gestart met het visiteren van de pleiding
Nadere informatieBeleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015
Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het
Nadere informatieControleprotocol Sociaal Domein
Cntrleprtcl Sciaal Dmein Cntrleprtcl vr de accuntantscntrle bij: dr de gemeenten in de regi Amersfrt* gesubsidieerde rganisaties vr Jeugdzrg en WMO dr de gemeenten in de regi Amersfrt f dr de gemeente
Nadere informatieGefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht
Prject Shared Services Gefaseerde implementatie prjectbeheersing methdiek Hgeschl van Utrecht Vervlg van Deelprjectplan Prjectadministraties (januari 2004) Het beheersen van prjectadministraties dr de
Nadere informatieSamenvatting Deelprojecten Ouderen Samen
Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren
Nadere informatieBij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.
1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische
Nadere informatieCriteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland
Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kp van Nrd-Hlland Er is sprake van hgbegaafdheid, blijkens uit: Een ttale intelligentie gelijk f hger dan 130 N.B.: bij een intelligentienderzek wrdt nrmaliter
Nadere informatieRMC-regio 37 Zuidoost Brabant vsv/jongeren in een kwetsbare positie
Prcedure indienen van prjectaanvragen vr de reginale aanpak van vrtijdig schlverlaten en jngeren in een kwetsbare psitie 2016-2020 Schljaar 2016-2017 Versie 1.0 19 september 2016 Na afsluiting van het
Nadere informatieRichtlijnen functioneringsgesprek evangelist. Versie 1.0
Richtlijnen functineringsgesprek evangelist Versie 1.0 Datum: mei 2015 1. Inleiding In deze brchure krijgt u een praktische handreiking met betrekking tt het huden van een functineringsgesprek met een
Nadere informatieZijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.
Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer
Nadere informatieARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST
ARBOBELEIDSPLAN vr de stichting PCBO BAARN SOEST Inhudspgave 1. Uitgangspunten Arbbeleid in essentie Preventieve zrg Arbdienst 2. Organisatie Arbcmmissie Arbcördinatr Bedrijfshulpverlening 3. Risic-inventarisatie
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieCommunicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid
Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber
Nadere informatieFACTSHEET SAMENWERKING COA
FACTSHEET SAMENWERKING COA LOCATIE EN GEMEENTE VOOR JEUGDHULP AAN ASIELZOEKERSKINDEREN Factsheet samenwerking COA lcatie en gemeente vr jeugdhulp aan asielzekerskinderen INLEIDING ALGEMEEN Met de inwerkingtreding
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatieWat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?
Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente
Nadere informatieAan de directies, intern begeleiders en leerkrachten groep 8 van de basisscholen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland.
Aan de directies, intern begeleiders en leerkrachten grep 8 van de basisschlen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland. Schiedam, 19 september 2017 Betreft: Ondersteuningsaanbd bij de vergang primair
Nadere informatievan Samen werken naar Samenwerken Kernteam Platform Water Vallei en Eem
van Samen werken naar Samenwerken Kernteam Platfrm Water Vallei en Eem Del & Opbuw presentatie! Infrmeren ver de stand van zaken van de factsheet drntwikkeling rganisatie. Terugblik - parapluplan Factsheet
Nadere informatieIntern Toezichtkader Intern Toezichtkader vastgesteld d.d
Intern Tezichtkader Intern Tezichtkader vastgesteld d.d. 21-5-2012 Krte Telichting. Naar aanleiding van afspraak p de vrige bijeenkmst. Als uitgangspunt is gekzen het Intern Tezichtkader dat in het vrjaar
Nadere informatieJAARVERSLAG MEDEZEGGENSCHAPSRAAD DE AANLOOP SCHOOLJAAR 2014/2015
JAARVERSLAG MEDEZEGGENSCHAPSRAAD DE AANLOOP SCHOOLJAAR 2014/2015 1 Samenstelling MR Evelien Wubbels: Trea Kamps: Gerda de Ruiter: Geert Kst: Kim van Middendrp: Rik Tiezema: Vrzitter MR* MR-lid* MR-lid*
Nadere informatieKlachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang
Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief
Nadere informatieHandleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan
Handleiding Het pstellen van een diacnaal beleidsplan Versie 1.0 Generale diacnale cmmissie Datum: augustus 2015 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website:
Nadere informatieAan de directies, intern begeleiders en leerkrachten groep 8 van de basisscholen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland.
Aan de directies, intern begeleiders en leerkrachten grep 8 van de basisschlen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland. Schiedam, 05 september 2016 Betreft: Ondersteuningsaanbd bij de vergang primair
Nadere informatieDuurzaam inzetbaar in een vitale organisatie
Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit
Nadere informatieFAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015
FAQ Innvatieve bedrijfsnetwerken versie 18 nvember 2015 Wanneer kan het IBN effectief van start gaan? De steun aan een innvatiecluster kan p zijn vregst starten p de eerste werkdag van de maand die vlgt
Nadere informatieObservatielijst: Zelfregulatie in het onderwijs
Observatielijst: Zelfregulatie in het nderwijs ZO! Observatielijst zelfregulatie in het nderwijs 1 Inhud 1. Inleiding 1.1 Uitgangspunten van de ZO! 1.2 Wat is de ZO!? 1.3 Het del van de ZO! 1.4 Delgrep
Nadere informatieBeschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten
Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen
Nadere informatieSchade protocol Zuiderpark Stadswalzone
Schade prtcl Zuiderpark Stadswalzne Gemeente s-hertgenbsch december 2012 Schadeprtcl Zuiderpark - Stadswalzne In dit dcument staat he de gemeente s-hertgenbsch mgaat met schadeclaims. Het is er p gericht
Nadere informatieProjectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020
Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015
Nadere informatieVerzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.
Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:
Nadere informatie8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding
8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding Aangepast d.d. 10 januari 2014. Ziektemelding Persneelsleden dienen zich uiterlijk vr 7.30 uur s mrgens ziek te melden bij de schldirecteur en ingeval van
Nadere informatieDe huidige wijze waarop de subsidiegelden worden uitgegeven is een verdeling van de subsidie ten behoeve van:
Stichting Ontwikkelingssamenwerking Lingewaard Inhudelijk en financieel jaarverslag ver 2012 Was het jaar 2011 een jaar van nzekerheid en verleg met de gemeente he in de tekmst met ntwikkelingssamenwerking
Nadere informatieSOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017
SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het
Nadere informatieStart duurzame inzetbaarheid
Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan
Nadere informatieBrief van de minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
31293 Primair Onderwijs Nr. 473 Brief van de minister vr Basis- en Vrtgezet Onderwijs en Media Aan de Vrzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 4 juli 2019 De vergang van het basisnderwijs
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieSamenvatting criteria arbeidsmarktplatform:
Plan Samenvatting criteria arbeidsmarktplatfrm: 1. Cncreet prjectidee: het prject richt zich p het terugdringen van een veelheid van taken van persneelsleden p kleine schlen en p het inzetten van persneel
Nadere informatieZorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013
Zrgrutes interne en externe zrgstructuur in basisschlen Versie ktber 2013 Inhud 1. Inleiding CJG en zrgrutes gemeenten Westerkwartier 2. Meldcde kindermishandeling en huiselijk geweld 3. Criteria zrgrutes
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatieMaak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar
Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatieDeelprojectplan. Projectadministraties
Deelprjectplan Prjectadministraties Het beheersen van prjectadministraties dr de invering van een hgeschlbrede methdiek. 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Prbleemverkenning en stelling 3. Prjectdelen 4.
Nadere informatieVGSO Nieuwsbrief extra editie over komende gemeenteraadsverkiezingen
VGSO Nieuwsbrief extra editie ver kmende gemeenteraadsverkiezingen Hierbij ntvangt u een extra nieuwsbrief van de VGSO. Deze nieuwsbrief staat vrijwel geheel in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatieAsbestbeleidsplan. Beleid en beheer asbest
Asbestbeleidsplan Beleid en beheer asbest Dcumenttitel. Asbestbeleidsplan Status. Cncept Definitief Versie. 1.1 Datum. 22-03-2014 Organisatie. Wningcrpratie Rentree Opstellers. Wningcrpratie Rentree i.s.m.
Nadere informatieNOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding
NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN 1. Inleiding De pdracht van het AB VrZW bij de vaststelling van het dekkingsplan fase 1 p 18 ktber 2013 luidde: nderzek de mgelijkheden
Nadere informatieHet Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken
Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan
Nadere informatieJaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Jaarverslag 2016 Cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2016 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid
Nadere informatieTussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.
Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag
Nadere informatieHelpt de GGZ? Kort verslag van de 2de informatiebijeenkomst over ROM ggz 12 oktober 2010, Amersfoort
Helpt de GGZ? Krt verslag van de 2de infrmatiebijeenkmst ver ROM ggz 12 ktber 2010, Amersfrt Op 12 ktber zijn 50 cliënten, verwanten, leden van cliënten- en familieraden en ervaringsdeskundigen in Amersfrt
Nadere informatieGS brief aan Provinciale Staten
GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het
Nadere informatiePassend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?
Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk
Nadere informatiec. Relatiebeheer algemene en éénmalige groepen d. Relatiebeheer maatschappelijke organisaties e. Contacten en samenwerking met bedrijven
Inhudspgave Inleiding 1. Huidige situatie 2. Delstellingen 2014 2.1 Algemeen Del 2.2 Jaarvisie 3. Actieplan 3.1 Algemeen Del 3.2 Jaarvisie a. Cördinatie b. Relatiebeheer kerken c. Relatiebeheer algemene
Nadere informatieSubsidieregeling economie en innovatie Noord-Brabant - provincie Noord-Brabant -
Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant - prvincie Nrd-Brabant - Het del van de Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant (ECOINNONB) is het realiseren van een aantal delstellingen uit het
Nadere informatie: Subsidieaanvraag Transformatie en innovatieplannen SW bedrijf (Motie Kerstens cs.)
Betreft: Van : Subsidieaanvraag Transfrmatie en innvatieplannen SW bedrijf (Mtie Kerstens cs.) : DZB Leiden, SWA Alphen aan den Rijn en Maregrep NV te Vrhut Arbeidsmarktregi Hlland Rijnland Aanvrager :
Nadere informatieRegeling: strategisch plan duurzame ontwikkeling werknemer
Regeling: strategisch plan duurzame ntwikkeling werknemer Lptijd : 1 maart 2017 t/m 31 december 2018 Aanbd vr metalektrbedrijven He verandert u daadwerkelijk het gedrag en de werkwijze van teams/afdelingen
Nadere informatieBibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau
Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatieVacature en procedure benoeming voorzitter landelijk bestuur Verantwoordelijke
Bijlage 6 Ledenraad 27 nvember 2014 Vrlegger Onderwerp Vacature en prcedure beneming vrzitter landelijk bestuur Verantwrdelijke Landelijk bestuur Aanleiding Er ntstaat een vacature vanwege het niet beschikbaar
Nadere informatieSamenvattend rapport Operationeel Leidinggevenden
Samenvattend rapprt Operatineel Leidinggevenden Organisatie: Bevragingsperide: Rapprtdatum: ttaal 25/11/2014-24/12/2014 27/01/2015 He situeert u dit rapprt? Dit rapprt bevat het glbale verzicht van de
Nadere informatieBeleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning.
Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwrding 2. Delstellingen 3. Mdel 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning 1 Verantwrding: Wij willen binnen het nderwijs dat wij geven rekening huden met de
Nadere informatie7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media
7. Opleidingskader vr de functie redacteur web en scial media In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr sleutelfuncties binnen de crisiscmmunicatie. Een daarvan is
Nadere informatieBeleidsplan 2014 tot en met 2016
Blessed Generatin Nederland Falkejacht 25 9254 EJ Hurdegaryp Beleidsplan 2014 tt en met 2016 Blessed Generatin Nederland (0511) 47 21 37 - www.blessedgeneratin.nl - inf@blessedgeneratin.nl KvK 01100560
Nadere informatieOntwikkelplan sturen op kwaliteit
Ontwikkelplan sturen p kwaliteit Versie 0.9 20 ktber 2017 1. Inleiding In deze ntitie bepalen de acht gemeenten regi MIJ/OV p welke wijze sturing wrdt gegeven aan kwaliteitseisen die in de raamvereenkmst
Nadere informatieGedragscode voor de leden van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en Planologen
Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Inhudspgave Hfdstuk
Nadere informatieStichting de Wielborgh Wonen, zorg en welzijn. Van harte welkom. Training Meten moet! Casper van der Most
Stichting de Wielbrgh Wnen, zrg en welzijn Van harte welkm Training Meten met! Casper van der Mst Stichting de Wielbrgh Wnen, zrg en welzijn Prfessinele rganisatie Meten Analyseren Plannen Verbeteren Reviews
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieStatenvoorstel nr. PS/2014/341
Statenvrstel nr. PS/2014/341 Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke Participatie Datum Inlichtingen bij 23 april 2014 mevruw G.J. Overmeen-Bakhuis Aan Prvinciale Staten Onderwerp Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke
Nadere informatieNTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen
NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne
Nadere informatie