Pedagogisch werkplan BSO ikook! Zo zijn onze manieren! Locatie Oirschot

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pedagogisch werkplan BSO ikook! Zo zijn onze manieren! Locatie Oirschot"

Transcriptie

1 Pedaggisch werkplan BSO ikook! Z zijn nze manieren! Lcatie Oirscht September 2015

2 Inleiding Dit is het pedaggisch werkplan van ikook! Oirscht welke van tepassing is p nze buitenschlse pvang (4-12 jaar) in het Integraal Kindcentrum in Oirscht (bij OBS De Krenblem). In dit pedaggisch werkplan, staan de dagelijkse gang van zaken en de manier waarp de pedaggisch medewerkers hun kerntaak vervullen, mschreven. Hfdstuk 1 geeft in enkele bewrdingen de pedaggische visie van ikook! weer. Vr de vlledige tekst verwijzen wij naar het pedaggisch beleidsplan van ikook!. Deze is te vinden p de site nder vermelding van ns pedaggisch beleid. Hfdstuk 2 is een cncrete uitwerking van het pedaggisch beleidsplan van ikook! en beschrijft de dagelijkse gang van zaken en ns pedaggisch handelen daarin. Ok wrden hierin van iedere lcatie een beschrijving gegeven vr wat betreft specifieke tradities, mvang, binnenruimte en buitenruimte e.d. beschreven. Deze stukken liggen ter inzage p de lcatie en kunnen k wrden gedwnlad vanaf nze website. 2

3 Praktische infrmatie Cntactgegevens Lcatie: Oirscht Adres: Castaert PG Oirscht Telefnnummer: adres: Pedaggisch medewerkers Maximale grepsgrtte Asja Luwers (KDV), Mariska Heuvelmans (KDV en BSO), Sandra Swinkels (KDV en BSO), Marg Mlenaar (BSO) Kim Wijnen (BSO) en Sabine Bakker en Sharn Willems (invalkrachten). 2 hrizntale basisgrepen. Van maximaal 40 kinderen. 20 kinderen per grep. Grepsnamen Leeftijd Aantal grepen Dlfijnen 4 tt en met 6 Maximaal Grep 1 t/m 2 jaar 20 Orka s 6 tt en met 13 jaar kinderen Maximaal 20 kinderen Grep 3 t/m 8 Indien er p een dag niet meer dan 20 BSO kinderen zijn dan vegen wij de BSO grepen samen m een uitdagend spelaanbd te waarbrgen. Samengevegde grep Dlfijnen en Orka s in de ruimte van de Orka s. 4 tt en met 13 jaar Maximaal 30 kinderen Grep 1 tt en met 8 Lcatiemanager: Mijke Staps Telefnnummer: f adres: mijkestaps@ik-k.nu Website: Openingstijden KDV Maandag uur Dinsdag uur Wensdag uur Een gecmbineerde grep met het kinderdagverblijf Dnderdag uur Vrijdag uur Een gecmbineerde grep met het kinderdagverblijf Geslten: zaterdag, zndag en erkende feestdagen. 3

4 Inhudspgave 1. Pedaggische visie ikook! Z zijn nze manieren! De interactie tussen de pedaggisch medewerker en het kind...7 (Brengen en) halen...7 Gebrgenheid en veiligheid...7 Gewetensvrming...8 Keuzes maken...8 Mentrschap...8 Mtiveren...8 Nrmen en waarden...8 Observatie...9 Ontwikkelingsachterstand...9 Opvallend (negatief) gedrag...9 Privacy...9 Stimuleren tt zelfstandigheid Ondersteuning andere vlwassenen Afwijking Leidster-kind-rati Vier-gen principe Zelfstandigheidsverklaring Zelfvertruwen De interactie tussen de kinderen nderling: de grep Dagprgramma Eten en drinken De grepen Samengestelde kdv/bs grep Grepsactiviteiten Kinderparticipatie Leeftijdgentjes Pesten Regels Stimuleren van cntacten Vriendschappen

5 Vrije tijd Wennen De fysieke mgeving, zwel binnen als buiten Binnenruimte Buitenruimte Veiligheid Ons activiteitenaanbd Buiten spelen Cmputeren, Wii & TV-kijken Feesten Huiswerk Niets den Uitstapjes & Vakantie Verjaardagen Het spelmateriaal dat wij aanbieden Vrschlse Opvang Pedaggische visie De verschillen Binnenruimte Samengestelde grep kinderdagverbijf en vrschlse pvang Buiten spelen Feesten Grepsactiviteiten Huiswerk Mentrschap Observaties Thema's Vakanties Verjaardagen Wennen Nawrd

6 1. Pedaggische visie ikook! Bij ns staat de eigenheid van het kind centraal. Ieder kind is uniek en heeft een eigen karakter en ntwikkeltemp. Om zich te kunnen ntwikkelen, heeft een kind verzrging, gebrgenheid, en uitdaging ndig. ikook! wil kinderen helpen zich te ntwikkelen tt zelfstandige persnen, die hun eigen keuzes kunnen maken. De pedaggisch medewerkers van ikook! zien zich als medepveder naast de hfdpveder, de uders. Vanuit deze gedachte wrden kinderen begeleid in het pgreien en gestimuleerd dr de pedaggisch medewerkers in hun ntwikkeling. Om de kinderen daarin z ged mgelijk te faciliteren bieden wij de kinderen structuur en regelmaat. Onze medewerkers verbinden zich aan het kind en de uders dr liefdevl en met aandacht hun werk te den. Bvendien verbinden zij zich aan nze pedaggische visie en zullen zij daarbij bewust en in verbndenheid naar hun eigen handelen en dat van hun cllega s blijven kijken. Veiligheid en vertruwen zijn de basisbegrippen waar het de pvang betreft, net als samenwerking met de schl en de uders, waardr afstemming ver de pveding van de kinderen ptimaal kan plaatsvinden. Integraal kindcentrum De Krenblem is niet alleen een gebuw waarin primair (penbaar) nderwijs, dagpvang en buitenschlse pvang gevestigd is. Het is een gebuw waar kinderen van 0-13 jaar in hun ntwikkeling gestimuleerd wrden. Waar pedaggisch medewerkers en leerkrachten elkaar inspireren p pedaggisch vlak. Waar uders terecht kunnen m z ged mgelijk vrm te kunnen geven aan de cmbinatie van werken zrg vr hun kinderen. Waar unifrmiteit is in pedaggisch beleid en waar er sprake is van een drgaande lijn van vrschl naar basisschl. Daarnaast vinden wij het belangrijk, dat de kinderen het naar hun zin hebben bij ikook! en zichzelf kunnen zijn, waarbij plezier vrp staat! Meer ver nze pedaggische visie vindt u uitgebreid in ns pedaggisch beleid. 6

7 2. Z zijn nze manieren! Wij hanteren de vlgende pedaggische middelen m nze visie inhud te geven: 1. De interactie tussen de pedaggisch medewerker en het kind 2. De interactie tussen de kinderen nderling: de grep 3. De fysieke mgeving, zwel binnen als buiten 4. Ons activiteitenaanbd 5. Het spelmateriaal dat wij aanbieden 2.1 De interactie tussen de pedaggisch medewerker en het kind Ieder mment waarp wij in cntact zijn met de kinderen, is een pedaggisch mment. De pedaggisch medewerker is in die zin een levend pedaggisch middel. Wij gaan er vanuit, dat een kind niet stut is mdat hij stut wil zijn, maar dat hij iets stuts det f zegt, m aan een behefte te vlden (zals behefte aan aandacht, f duidelijkheid, f vriendschap). Als een kind iets det wat wij niet ged vinden, dan keuren wij het gedrag, de handeling van het kind af, maar niet het kind zelf. Wij geven ik-bdschappen af en zeggen wat we wél verwachten van een kind en niet alleen wat niet mag. Bijvrbeeld: hu je ged vast in plaats van val niet. Ok leggen wij uit waarm wij gedrag wel f niet gedkeuren. Dr actief te luisteren prberen we aan de beheftes van het kind te vlden. Hiernder vlgt, in alfabetische vlgrde, een psmming van nderwerpen, die gedurende een dag p de bs aan de rde kmen en direct te maken hebben met de interactie tussen de pedaggisch medewerker en het kind. Basishuding van de pedaggisch medewerker: Wij stralen plezier en enthusiasme uit. Wij werken met warmte en betrkkenheid Wij denken na ver wat we den, waarm we iets den en wat we ermee bereiken Wij staan pen vr nieuwe ideeën en vernieuwen steeds ns handelen Wij nemen de kinderen serieus. Wij werken gestructureerd. Wij spreken de kinderen aan p hun gedrag p een manier, die past bij hun leeftijd. Wij streven ernaar, dat de kinderen het naar hun zin hebben, zich gebrgen velen. Wij stellen ns pen p vr zwel cllega s, kinderen als uders. Wij stralen vertruwen uit naar de kinderen, uders en cllega s. Wij rdelen en verrdelen anderen niet p gedrag, uiterlijk, leeftijd, gelf f geslacht. Wij lssen geen prblemen p vr de kinderen, maar helpen het kind naar een plssing te zeken. (Brengen en) halen De pedaggisch medewerkers wachten p een afgesprken plek m de kinderen uit grep 1 en 2 p te wachten. Kinderen vanaf grep 3 kmen zelf naar de BSO ruimte. Kinderen lpen naar hun eigen grepsruimte. Dit is vr de Dlfijnen het kleuterlkaal en vr de Orka s het lkaal aangrenzend aan het KDV. Na binnenkmst wrdt gecntrleerd f alle kinderen er zijn. Als er meer dan 20 kinderen zijn dan blijven de grepen verdeeld en start het dagrimte. Zijn er minder dan 20 kinderen p de gehele BSO dan gaan zij, na verzameling van alle kinderen, met de pedaggisch medewerker naar BSO ruimte van de Orka s. Bij het binnendruppelen van de kinderen maakt de pedaggisch medewerker een praatje met de kinderen ver he het p schl was. Als de uders de kinderen kmen phalen, wrdt er ng even een praatje gehuden ver wat de kinderen die dag gedaan hebben. Gebrgenheid en veiligheid Wij bieden gebrgenheid en veiligheid, dr te zeken naar wat bij het kind past. Dit kan betekenen een aai ver de bl f een knuffel. Het gaat m de aandacht vr het kind, ieder p zijn eigen manier. Ieder kind, iedere dag! Gebrgenheid en veiligheid creëren wij k, dr structuur aan te bieden, zals een team van vaste pedaggisch medewerkers en heldere grepsregels en afspraken. Wij cmmuniceren letterlijk p het niveau van de kinderen, dr veel bij hun p de grnd te zitten en dr de knieën te gaan, m hen p ghgte te benaderen. Wij tnen betrkkenheid bij zwel het kind als bij de uders. Ok dit geeft het kind een gevel van veiligheid. 7

8 Gewetensvrming Zelfstandigheid hudt niet alleen in dingen zelf kunnen den, minstens even belangrijk is het m zelf te weten wat ged en fut is. Bij jnge kinderen met dit geweten ng gevrmd wrden. Als kinderen vier jaar zijn, hebben ze meestal wel iets van een innerlijke rem, maar de vrming van het geweten is ng niet vltid. De pedaggisch medewerker hudt hiermee rekening dr vriendelijk, maar cnsequent en duidelijk kinderen aan bepaalde regels te huden en uit te leggen waarm deze regels gelden. Het kind leert z langzamerhand wat wel en niet mag en waarm. Hierbij leggen wij de nadruk p psitief gedrag. Negatief gedrag keuren wij af, maar niet het kind zelf. De pedaggisch medewerkers zijn zich cnstant bewust van hun vrbeeldfunctie. Keuzes maken Kiezen is ged, maar dit betekent absluut geen vrijheid blijheid. Wij willen de kinderen helpen zich te ntwikkelen tt zelfstandige persnen, die hun eigen keuzes kunnen maken. Dr zelf keuzes te maken, ntwikkelen kinderen een eigen persnlijkheid met eigen vrkeuren en leren ze m te gaan met hun eigen nrmen en waarden. Ok leren ze z verantwrdelijkheid te dragen vr de cnsequenties van hun eigen keuzes. We stimuleren het maken van keuzes.a. drdat de kinderen niet verplicht zijn m mee te den aan activiteiten, het is aan hen f ze deelnemen f tch liever vrij spelen. We helpen de kinderen inzien wat de gevlgen zijn van hun keuzes, zdat ze steeds beter in staat zijn in te schatten wat hun keuze vr hun betekent. Mentrschap Ieder kind heeft een eigen mentr. De mentr is k het aanspreekpunt vr de uders. Met name in de beginperide is dit duidelijk vr zwel de uders als het kind. Wij streven ernaar dat iedere pedaggisch medewerker iets kan vertellen ver het dagelijkse gebeuren en het verlp van de (mid)dag. In vakanties en/f vrije dagen is er altijd een achterwacht- mentr. Dit zijn medewerkers die zveel mgelijk p een vaste basisgrep invallen. Daar ikook! klein en verzichtelijk is zijn alle pedaggisch medewerkers vertruwd vr de kinderen. Mtiveren Wij benaderen de kinderen psitief: Zullen we prberen.?! Wij laten de kinderen zien, vertruwen in en respect vr hen te hebben. Dr belning en stimulans, prberen wij de kinderen te mtiveren iets te den, f een nieuwe stap in hun ntwikkeling te zetten. Als wij iets meilijks gaan knutselen, zrgen wij dat wij een vrbeeld klaar hebben. Dit stimuleert. Natuurlijk heeft het kind daarbij altijd de vrijheid m iets p zijn eigen wijze te maken. Als de pedaggisch medewerker alvast met een activiteit begint, mtiveert en stimuleert dat en vlgen de kinderen, die eerst niet wilden, vaak vanzelf. Dr zelf enthusiast te zijn, stimuleren wij de kinderen. Nrmen en waarden Iedereen heeft zijn eigen nrmen en waarden en brengt deze ver. Bewust, maar k nbewust. Daarm vinden wij het belangrijk dat de pedaggisch medewerkers zich realiseren wat hun eigen nrmen en waarden zijn en welke invled die hebben p hun werk. De vrbeeldfunctie die de pedaggisch medewerkers hebben, is namelijk van ngelflijk belang en van nschatbare waarde. Ok al blijkt ver het algemeen, dat de nrmen en waarden van cllega s in grte lijnen vereenkmen, de kleine verschillen kunnen het sms heel lastig maken. Feedback hierver is daarm belangrijk en maakt dat men p één lijn zit naar de kinderen. Nieuw persneel gaat uit van de nrmen en waarden die gehanteerd wrden p de grep en dient zich hieraan aan te passen. De praktische uitvering van nze nrmen en waarden staan nader mschreven in diverse regels en is terug te vinden in de basishuding van de pedaggisch medewerkers. Wij huden ns zelf aan deze regels en spreken elkaar en de kinderen er p aan, als iemand zich er niet aan hudt. Sms kmen de nrmen en waarden zals gehanteerd bij ikook!, niet vereen met die van uders. Het is belangrijk hier te allen tijde met uders ver in gesprek te gaan. Sms kan een middenweg gevnden wrden, maar de pedaggisch medewerkers zullen nit iets den, wat tegen hun eigen nrmen en waarden f die van ikook! indruist. 8

9 Observatie Elk kind dat zich fysiek en emtineel veilig velt in zijn mgeving, velt zich daar prettig en p zijn gemak. Een kind dat ged in zijn vel zit kan gerust gaan spelen. Hij velt de ruimte m te experimenteren en zijn talenten te ntwikkelen. Wij gebruiken hiervr de term welbevinden. Welbevinden is een algemeen psitieve testand waarin het kind verkeert. Dit welbevinden bserveren wij jaarlijks p de bs. De mentr van het kind vult rnd de verjaardag van het kind een bservatielijst in. Wanneer uit deze bservatie blijkt dat er zrgen zijn, maakt de mentr een afspraak met de uders vr een gesprek waarin de zrgen besprken wrden en gekeken wrdt welke stappen zij samen kunnen nemen. Als dit niet van tepassing is wrdt het kind na een half jaar ngmaals gebserveerd. Wanneer ns iets pvalt aan het kind tussen de bservatiemmenten in, wrdt k cntact gezcht met de uders vr een afspraak. Ouders wrden altijd p de hgte gebracht van de uitgeverde bservatie. Ontwikkelingsachterstand Kinderen met een rugzakje krijgen extra aandacht, wanneer dat p verzek van de uders is, maar wij dwingen de kinderen niet. Op schl is al geneg met het hfd geleerd, dat heft p de bs niet als de kinderen dat niet willen. Waar het binnen nze mgelijkheden ligt kmen wij zveel mgelijk tegemet aan de specifieke begeleidingswensen van kinderen. Hierbij met wel in het achterhfd wrden gehuden dat wij prfessinele grepspvang bieden en geen een-p-een begeleiding. Bij een eventuele ntwikkelingsachterstand p sciaal f emtineel gebied, ndersteunen en stimuleren wij de kinderen wel zveel we kunnen. Als wij hierin iets menen te signaleren, dan bespreken wij dat eerst met nze cllega s. Als deze nze zrg herkennen, dan bespreken wij het met de lcatiemanager. Als k deze het herkent, dan bespreken wij het met de uders. Afhankelijk van de ernst van de situatie, kan dit zijn tijdens een rustig haal- f brengmment, f in een apart gesprek. Als de uders nze zrg delen dan wrdt, afhankelijk van de ndzaak, in verleg met hen de hulp ingerepen van een externe instantie zals bijvrbeeld de schl, de rthpedagg van Rbb de Kempen, het CJG (centrum vr jeugd en gezin), het maatschappelijk werk, f anderszins. Opvallend (negatief) gedrag Als een kind pvallend gedrag vertnt, bserveren wij eerst f het aan de grep ligt, aan ns f het alleen p dat mment is, f dat het structureel is. Wij maken hierbij geen gebruik van een bservatiefrmulier. Wel schrijven wij p wat ns pvalt en bespreken dat met cllega s, vervlgens met de lcatiemanager en uiteindelijk bespreken we het met de uders. Als een bepaalde aanpak van het kind ndig is, dan bespreken wij dit in een greps-/werkverleg en leggen dit schriftelijk vast. Eén lijn hierin is belangrijk, daarm gebeurd dit in samenspraak met uders. Bij kinderen met ntwikkelings- f gedragsprblemen laten wij vaak iets meer te en verruimen nze grens. Met de andere kinderen wrdt daar niet ver gesprken, tenzij er vragen ver kmen en dan wrdt het uitgelegd. Bij bepaald negatief gedrag (bijvrbeeld slaan f schppen) zetten wij het kind even apart in de grep. Wij laten het kind tt bezinning kmen en nadenken ver zijn eigen gedrag. Daarna bespreken wij dit met het kind. Privacy He uder de kinderen wrden, he meer zij hechten aan hun privacy. Pedaggisch medewerkers vertellen daarm niet alles aan uders. Kinderen stellen het p prijs als negatieve f beschamende zaken niet drverteld wrden. Bijvrbeeld: verliefdheden f een gegeven brutale mnd. Pedaggisch medewerkers maken een bewuste keuze in wat zij wel f niet aan uders vertellen. Uiteraard wrden zaken die gaan ver veiligheid wel medegedeeld. Kindfrmulieren wrden in een afgeslten kast bewaard. In ntulen wrden alleen de initialen van de kinderen genemd. De verdracht naar cllega s is niet penbaar vr uders. Wij verstrekken geen infrmatie ver de kinderen aan derden, tenzij regelgeving ns hierte verplicht. Wanneer wij in pedaggisch pzicht een vraag hebben ver een kind en wij hebben de behefte deze vraag vr te leggen aan een externe deskundige, dan waarbrgen wij hierbij altijd de annimiteit van het kind. De kinderen hebben het recht af en te alleen te spelen f alleen te zijn. Wij stellen hen hierte in de gelegenheid middels het creëren van hekjes en tijdens mmenten van vrij spel. 9

10 Kinderen willen sms alleen in een ruimte spelen, te denken valt dan aan muziek luisteren, lekker kletsen met elkaar, cmputeren. Wij respecteren deze behefte, maar huden k in de gaten f alles ged verlpt. Stimuleren tt zelfstandigheid Wij stimuleren de kinderen tt zelfstandigheid. De udere bs-kinderen cntrleren wij bijvrbeeld pas achteraf en laten hun eerst zelf beslissen f tt een plssing kmen. Ok het leren vr zichzelf p te kmen hrt bij het stimuleren tt zelfstandigheid. Wij gunnen het kind de tijd, m zelf duidelijk te maken wat het wil. Straffen en belnen Als een kind iets ged det, leuks det, iets gemaakt heeft, iemand gehlpen heeft, belnen wij het kind dr psitieve aandacht, zals een cmpliment, een duim mhg, een applaus, een knuffel, f het kind mag zijn favriete bezigheid den. Dr psitief gedrag te belnen, wrdt het gevel van veiligheid en gebrgenheid vergrt, het zelfvertruwen gesterkt en de kans p negatief gedrag kleiner. Daarm vinden wij belnen belangrijker dan straffen. Iets den wat niet mag, heeft ver het algemeen te maken met uitprberen, ntdekken, grenzen leren kennen. Wij leggen niet de nadruk p het wrd straffen, maar benemen het liever bewust wrden van regels, nrmen en waarden. Als een kind iets det wat niet mag, leggen wij uit waarm dat niet mag en vertellen wij wat wél mag. He wij een kind benaderen, is mede afhankelijk van de leeftijd van het kind. Als een kind na drie waarschuwingen ng steeds datgene det wat niet mag, zetten wij het kind even apart. Wij leggen het kind uit waarm het apart wrdt gezet en vragen het kind dan m erver na te denken waarm het datgene det wat niet mag. Een kind wrdt nit gecrrigeerd dr het buiten de grep te plaatsen. Wij benemen de cnsequentie van het gedrag van het kind. Sms bedenken wij samen met het kind de straf, waarvan hij vindt dat hij die verdient. Bijvrbeeld: Nu mag ik de rest van de dag niet meer daarmee spelen. Om p een eenduidige manier m te kunnen gaan met straffen en belnen, is het belangrijk dat alle regels (mgangsregels, gedragsregels, grepsregels, huisregels) en de daaraan verbnden cnsequenties, vr alle pedaggisch medewerkers en de kinderen duidelijk zijn. Deze staan daarm beschreven in dit pedaggisch werkplan. Wij passen de cnsequenties van het vertreden van regels p alle kinderen eenduidig te. Als wij gewaarschuwd hebben, den wij vervlgens k wat wij gezegd hebben. Ondersteuning andere vlwassenen De lcatiemanager is enkele malen per week p de lcatie aanwezig m (.a.) de pedaggisch medewerkers te kunnen ndersteunen. Bij acute situatie zals het nwel wrden van een pedaggisch medewerker tijdens schlweken zijn er nderwijs- en nderwijsndersteunend persneel in het gebuw aanwezig die p dat mment kunnen bijspringen. Indien er calamiteiten zijn buiten de aanwezigheid van schlpersneel staan er k verschillende achterwachten paraat. Deze achterwacht dient binnen 10 minuten p de lcatie te zijn. Pedaggisch medewerkers hebben een lijst met telefnnummer en namen van de achterwacht p de grep liggen. Afwijking Leidster-kind-rati ikook! hanteert de wet- en regelgeving die van tepassing is p de kinderpvang. ikook! past de vastgestelde leidster-kindrati te zals berekend kan wrden middels de rekentl p 1rati.nl. Vier-gen principe Omdat de kinderen p de buitenschlse pvang niet gebnden zijn aan één ruimte, is het nmgelijk dat in iedere ruimte een pedaggisch medewerker aanwezig is. Het gaat in tegen ns pedaggisch beleid en beperkt de kinderen in hun vrijheid. De pedaggisch medewerkers lpen wel rnd en kmen hierbij in alle ruimtes. Er wrdt gebruik gemaakt van drkijkramen. Daarnaast kmen nderwijspersneel en de lcatiemanager geregeld de grepsruimtes binnen en lpen k de pedaggisch medewerkers bij elkaar binnen. Stagiaires wrden niet meegeteld m aan de berepskracht-kindrati te vlden, maar dienen uiteraard wel als extra paar gen. Ok zijn uders altijd welkm m een dagdeel mee te draaien p de grep. Daarnaast vragen wij aan uders m pvallende signalen ver het gedrag van pedaggisch 10

11 medewerkers p de grep te melden aan de lcatiedirecteur (mijkestaps@ik-k.nu), dit daar uders bij het pstarten en sluiten van de dag nverwachts binnen kunnen lpen. Het is nmgelijk m te garanderen dat pedaggisch medewerkers nit alleen zijn met de kinderen. Wel den wij er alles aan m een z veilig mgelijke mgeving te creëren. Naast het treffen van buwkundige vrzieningen, is signaleren van essentieel belang. Omdat het meilijk is m je cllega s aan te spreken p hun gedrag, prberen wij medewerkers hierin te stimuleren. Elkaar feedback geven ver het handelen wrdt als nrmaal gezien. Zelfstandigheidsverklaring De zelfstandigheidsverklaring kan een hulpmiddel in de ntwikkeling naar zelfstandigheid en zelfredzaamheid vrmen. Wij hanteren 3 srten verklaringen: 1. Ik mag alleen p het schlplein spelen 2. Ik mag alleen naar huis 3. Ik mag in de wijk spelen Als adviesleeftijd vr alleen p het schlplein spelen hanteren wij kinderen vanaf grep 3 (6/7 jaar. Als adviesleeftijd vr het alleen naar huis gaan hanteren wij kinderen vanaf grep 4 (7/8 jaar), míts de rute naar huis bekend, relatief ngevaarlijk en te verzien is. Zeker in de eerste peride dat deze zelfstandigheidsverklaring in gaat ntvangen wij graag een belletje als de kinderen ged thuis aangekmen zijn. Zelfvertruwen Wij helpen het zelfvertruwen van de kinderen te ntwikkelen, dr hen psitieve aandacht en cmplimenten te geven. Wij stimuleren de kinderen m zelf(standig) iets te den, m iets ten minste te prberen. Wij nemen er genegen mee, als een kind iets p zijn eigen wijze det f prbeert. 11

12 2.2 De interactie tussen de kinderen nderling: de grep De algemene ntwikkeling en het welbevinden van het kind, wrden beïnvled dr de grep. Kinderen leren van elkaar en zijn elkaars vrbeeld. In de grep leren kinderen m te gaan met anderen, waardr zij zichzelf k weer beter leren kennen. ikook! benut de grep als pedaggisch middel, m de kinderen te helpen zich te ntwikkelen tt zelfstandige persnen en zich z vr te bereiden p de maatschappij en het sciale leven in die maatschappij. Hiernder vlgt, in alfabetische vlgrde, een psmming van nderwerpen, die gedurende een dag p de bs aan de rde kmen en direct te maken hebben met de interactie tussen de kinderen nderling, in de grep. Dagprgramma Na schl krijgen de kinderen aan tafel fruit en drinken. De pedaggisch medewerker praat met hen ver het verlp van de schldag. Hierna wrden diverse activiteiten aangebden, zals knutselen en ander activiteiten. Het kan zijn dat kinderen rustig een bekje willen lezen, dat kan natuurlijk k. Er zijn verschillende heken ingericht waar uw kind kan spelen f rusten. Vervlgens is ieder kind vrij in wat hij wil den. Bij drg weer spelen wij vaak buiten. Rnd half 5 bieden wij ngmaals iets te drinken en wat kleins te eten aan. Vanaf 5 uur wrden de eerste kinderen alweer pgehaald. Dagindeling in de schlvakanties. Binnenkmst vanaf half 8 tt 9 uur 9.30 een eet- en drinkmment. Waarbij fruit genuttigd wrdt activiteit en vrij spel pruimen lunchen pruimen van de lunch activiteit en vrij spel een eet- en drink mment, waarbij wij een kekje, kraker f rijstwafel. Ophalen van de kinderen vanaf vijf uur. Eten en drinken Als de kinderen uit schl kmen, nemen ze wat te drinken en krijgen ze er iets kleins (cracker) bij te eten. Het middageten (bijvrbeeld in de schlvakanties en p de wensdag) wrdt gebruikt als mment m even stil te staan bij de dag en plannen te maken vr de middag. Net zals bij de nrmen en waarden blijkt ver het algemeen, dat de ideeën van cllega s ver het eten en drinken, in grte lijnen vereenkmen. Maar, de kleine verschillen kunnen het sms lastig maken. Met name vr de kinderen: Meten ze eerst hartig en dan zet? Meten ze eerst wat drinken vrdat ze de vlgende bterham mgen pakken? Wij werken hierin kindvlgend en hanteren hiervr geen strikte regels. De kinderen hebben k ten aanzien van hun eten keuzevrijheid. Wel zrgen wij ervr, dat er ruim vldende afwisseling in geznde veding is. De keuze in minder geznde veding is enigszins beperkt. Wij stimuleren de kinderen m geznd en verantwrd te eten en te drinken. Wij hanteren de vlgende afspraken en aandachtspunten rndm de eet-en drinkmmenten: - vóór het eten wassen de kinderen en wijzelf nze handen - we laten de kinderen het brdbeleg zelf kiezen - we zrgen vr een gezellige sfeer tijdens het eten - wanneer een kind iets niet lust f geen trek heeft, heft hij dit niet p te eten/drinken. Wel prberen, niet dwingen - we laten kinderen mee kiezen wat zij na schl f als 4 uurtje/half 5 willen eten. 12

13 De grepen Bij binnenkmst melden alle kinderen zich bij de pedaggisch medewerker(s) van de basisgrep de Orka s. Er zijn twee hrizntale basisgrepen van maximaal 40 kinderen. In de BSO ruimte naast het kinderdagverblijf is een basisgrep van 20 kinderen, de Orka s en in het kleuterlkaal zit de ander basisgrep van 20 kinderen, de Dlfijnen. In de plaatsing van de BSO grepen prberen we zveel mgelijk klasgentjes in een basisgrep te plaatsen. Cncreet hudt dit in dat we p de dnderdag de jngste basisgrep (grep 1 en 2 in de leeftijd van 4 tt en met 6 jaar) p laten starten in het kleuterlkaal en de udste basisgrep (kinderen vanaf 6 jaar) in de ruimte naast het KDV. De pedaggisch medewerker hudt bij welke kinderen al binnen zijn en welke ng nderweg zijn. Als alle kinderen er zijn en er zijn meer dan 20 kinderen p de gehele BSO dan gaan de kinderen van de basisgrep de Dlfijnen naar het kleuterlkaal. Wij kiezen er vr m met een pen deuren beleid te werken. De kinderen zitten niet vast aan één ruimte, maar hebben de vrijheid m in diverse ruimtes te spelen. Z kunnen de kinderen even p bezek bij hun kleine brertjes/zusjes. Vr de ruimtes geldt dat er altijd een pedaggisch medewerker tezicht hudt p de ruimte. Bvendien meten de kinderen het melden als ze naar een andere ruimte gaan. Z weten we ten allen tijde waar de kinderen zijn. Met het pen deuren beleid kunnen we k ptimaal gebruik maken van de ruimtes die de lcatie ns biedt en beperken we de kinderen niet tt het spelen in één lkaal. Verder sluit het ged aan bij nze pedaggische visie dat de ruimte de derde pedagg is, de ruimtes bieden de gelegenheid tt verschillende srten spel. Kinderen krijgen z beter de kans m zelf keuzes te maken bij de invulling van hun vrije tijd. Zij kunnen, in samenspraak met de pedaggisch medewerkers, díe activiteiten ndernemen, waar zij zin in hebben en spelen met díe kinderen met wie zij willen spelen. Om wel de gebrgenheid en veiligheid, een kernpunt van het stamgrepensysteem, te garanderen, hanteren wij binnen de buitenschlse pvang het mentrschap. Ieder kind heeft een eigen mentr. Samengestelde kdv/bs grep Op dit mment bevindt de lcatie Oirscht zich ng in een pstartfase. Dit betekent dat wij p rustige dagen (wensdag, vrijdag en tijdens schlvakanties) de BSO kinderen pvangen (samenvegen) in het kinderdagverblijf. Wij splitsen wij p wanneer er een 2 e pedaggisch medewerker ingezet met wrden, wij hanteren hiervr de richtlijnen middels 1rati.nl. Opvang van een kind in de bs-leeftijd in een samengestelde grep wrdt natuurlijk vraf met uders besprken (bij rndleiding en bij aanvang van het cntract). De deur tussen de twee aangrenzende grepsruimtes is, p de mmenten dat het kan, pen. Er wrdt vr beide leeftijdsgrepen vr een passend activiteitenaanbd gezrgd. De emtinele veiligheid wrdt gewaarbrgd drdat de grep (afgezien van een incidentele ruiling f afname van een extra dag) steeds dezelfde grepssamenstelling heeft (bijvrbeeld: steeds dezelfde grep kinderen p wensdagmiddag) en altijd pgevangen wrdt dr een vaste pedaggisch medewerker. In geval van ziekte f verlf wrdt zij vervangen dr een van haar cllega s, bij ieder kind bekend gezien de mvang van het persneelsteam. Grepsactiviteiten Als de kinderen bij ns kmen spelen, kiezen zij meestal díe activiteit en díe kinderen uit, waarmee ze zelf willen spelen. Wij bieden een z breed mgelijk activiteitenaanbd aan, zdat een kind k andere interesses leert ntwikkelen. Activiteiten met de gehele grep rganiseren wij p feestelijke mmenten zals een verjaardag, sinterklaas, f bij een ander grt feest. Kinderparticipatie In het kader van het leren keuzes maken, en het ntwikkelen tt zelfstandige persnen, zijn wij een grt vrstander van kinderparticipatie p de bs. Denk hierbij aan zaken als: - kinderen betrekken bij de aanschaf van spelmateriaal - werken met thema s: kinderen zveel mgelijk erbij betrekken wat ze dan willen den. - in de vakanties vragen wat de kinderen willen den - kinderen gaan mee bdschappen den - meebepalen wat hun straf/cnsequentie is, als ze iets gedaan hebben wat niet mag - samen in de grep de film kiezen die ze willen zien 13

14 Leeftijdgentjes Kinderen trekken autmatisch naar hun leeftijdgentjes, ze zeken elkaar p. Ok mgen incidenteel vriendjes f vriendinnetjes kmen spelen, mits dit van tevren met de pedaggisch medewerker is besprken en mgelijk is. Ok spelen de kinderen p het schlplein met leeftijdgentjes. Opendeuren beleid binnen de bs Opendeuren beleid is een pedaggisch methde waarbij kinderen buiten de eigen grepsruimte met kinderen en materialen van andere grepen kunnen spelen. Het is geen natuurlijke situatie m de hele dag in één ruimte te spelen. Een ruimte geeft vr kinderen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar te weinig uitdaging en explratieruimte. Kinderen hebben heel de dag p schl gezeten en hebben behefte aan beweegruimte. Kinderen maken bij de bs van ikook! gebruik van meerdere ruimtes. Hierdr vergrt het hun wereld en maken zij kennis met verschillende materialen. Kinderen maken zelf de keuze in welke ruimte zij zich p dat mment prettig velen. Bij ns wrden de deuren letterlijk en figuurlijk pen gezet m kinderen ruimte te geven m de eigen ntwikkeling mee vrm te geven. Mgelijkheden en behefte van kinderen zijn het uitgangspunt. Onze pedaggisch medewerkers richten zich daarm de hele dag p de kinderen en p de grep. Sluiten hun aanbd aan p wat ze zien en wat kinderen aangeven. Natuurlijk zijn dat keuzemgelijkheden aangepast p wat kinderen aankunnen. Het werken met pen deuren vergrt het activiteitenaanbd. Kinderen kunnen kiezen uit meerdere activiteiten, in verschillende ruimtes. De activiteiten zijn bij ns divers. De talenten van nze pedaggisch medewerkers wrden ingezet vr alle kinderen. Ok vergrt het pen deuren beleid de interactiemgelijkheden met andere kinderen. Dr de deuren pen te zetten, krijgen kinderen meer ruimte en mgelijkheden m relaties te leggen. Kinderen met dezelfde interesses kunnen samen spelen, k brertjes, zusjes, vriendjes kunnen elkaar gemakkelijk pzeken. De nadruk ligt p: samen spelen, samenden, afstemmen en samenwerken. Open deuren geeft kinderen de gelegenheid zich te tetsen aan elkaar, maar vral van elkaar te leren. In de praktijk betekent dit dat de kinderen wel een eigen basisgrep hebben waarin we in een vaste ruimte pstarten met drinken en eten. Daarna mgen zij zelf kiezen naar welke ruimte zij gaan m te spelen f aan welke activiteit zij meeden. Mits we de rust bewaren vr de kleinste kinderen. De jngste kinderen wrden gevlgd dr hun mentr. Zij wrden in het begin en zlang ndig begeleid in het spelen. Pesten Wanneer er gepest wrdt pakken wij dit direct aan, want de impact van pesten kan erg grt zijn. Wij wijzen de kinderen die pesten, p de gevlgen. Wij prberen het kind dat gepest wrdt weerbaar te maken, maar laten het kind eerst zelf prberen er uit te kmen, m z te leren vr zichzelf p te kmen. Ok in grepsverband wrdt dit besprken. Jaarlijks besteden we hier met de kinderen extra aandacht aan. We maken samen huisregels en bespreken wat ze kunnen den als ze gepest wrden, f als zien dat iemand gepest wrdt. Regels Om samen prettig in een grep te kunnen functineren, zijn regels ndig. Regels bieden structuur, waardr de kinderen weten waar ze aan te zijn, hetgeen een gevel van veiligheid geeft. Dr heldere regels en de vrbeeldfunctie de wij in het navlgen hiervan hebben, leren kinderen het belang kennen van nrmen en waarden en he hiermee m te gaan. Daarnaast leren zij zich aan regels te huden en het waarm van de regels kennen. Vaardigheden, die hen verder helpen p hun weg naar zelfstandigheid. Sms wrden grepsregels dr mstandigheden gemaakt. Als kinderen bijvrbeeld veel ruzie maken m een bepaald spel, dan maken wij gezamenlijk een regel ver het gebruik van dat spel. Vr kinderen is het belangrijk, dat zij p de hgte zijn van de grepsregels. Daarm herhalen en evalueren wij de grepsregels minimaal twee keer per jaar en brengen wij deze specifiek nder de aandacht van de kinderen, dr ze bijvrbeeld zichtbaar p te hangen. Ok geven wij de kinderen uitleg ver het nut en het waarm van de regels en waarm ze niet vertreden mgen wrden. Wij hanteren regels en mgangsvrmen zals: eerst pruimen vrdat je met iets anders begint 14

15 binnen lpen we, buiten mag je rennen speelged is m mee te spelen en niet m mee te gien (tenzij het hiervr bedeld is) f m stuk te maken handen wassen vr we aan tafel gaan knutselactiviteiten wrden aan tafel gedaan meubilair gebruiken waarvr het bedeld is, dus de bank m p te zitten, de kasten m spullen in p te bergen bij binnenkmst melden p een vast punt ruzie eerst uitpraten en bespreken f en he je de ruzie had kunnen vrkmen we gaan nrmaal met elkaar m en praten nrmaal tegen elkaar aan tafel gedragen we ns netjes hand vr de mnd bij het hesten f niezen alle speelged p de bs wrdt met elkaar gedeeld als een ander praat ben ik stil en luister ik elkaar respecteren en beleefd met elkaar mgaan wij pesten niet en als we zien dat een ander dit det zeggen we dit tegen de pedaggisch medewerkers samen spelen, iedereen mag meeden, alleen spelen mag k samen delen zeggen als je naar buiten gaat zeggen als iets kwijt f kapt is Stimuleren van cntacten Wij stimuleren de nderlinge cntacten en prberen de kinderen bij elkaar te betrekken. Als een kind weinig cntact heeft met andere kinderen, gaan wij eerst met dat ene kind spelen en zrgen wij ervr dat dit z uitdagend is, dat de andere kinderen er vanzelf bij kmen. Net zals vlwassenen vrkeur hebben vr andere vlwassenen, hebben kinderen k hun vrkeur vr andere kinderen. Wij respecteren dit en dwingen kinderen niet m met andere kinderen te spelen, net zals wij ze dat k niet nthuden. Slechts wanneer kinderen een negatieve invled p elkaar hebben, dan bemeien wij ns ermee en leiden wij dit in juiste banen. Vriendschappen Kinderen maken ver het algemeen snel vriendjes p de bs. Als een kind meilijk vriendjes maakt, stimuleren wij het kind. Bijvrbeeld dr samen met het kind en een ander kind iets te gaan den. Als kinderen elkaar absluut niet liggen, dan respecteren wij dit. Wel leren wij ze hiermee m te gaan en k het andere kind te respecteren. Vrije tijd Bs vindt plaats in vrije tijd van kinderen. Kinderen hebben een verdeling van hun dag in schltijd en vrije tijd. Vrije tijd is de tijd na schl en in de vakanties. Vrije tijd staat vr: zelf kiezen initiatief nemen eigen interesses vlgen je mgen vervelen Deze aspecten zijn terug te vinden in dit plan en in ns dagelijks handelen met nze kinderen. Wennen Vrafgaand aan de frmele plaatsingsdatum stellen we kinderen en uders in de gelegenheid te wennen aan de grep, de andere kinderen en de pedaggisch medewerkers. Het intakegesprek veren we samen met de uders en het kind p de grep, waarbij we direct afspraken maken ver het wennen. De wenperide kan verschillen per kind en per leeftijd. Ok is de peride afhankelijk van de praktische mgelijkheden, gezien het maximale aantal kinderen per grep per dag. Meestal kmen kinderen 1 á 2 keer wennen (ver het algemeen is 1x 3 uur wennen vldende). Meestal brengen de uders de eerste keer het kind en gaat het kind de tweede keer vanuit de klas (zelfstandig f begeleid) naar de bs. Vaak wrden de kinderen aan het einde van de dag vreger pgehaald dan de meeste andere kinderen, zdat er vldende tijd is vr een gede verdracht tussen uders en pedaggisch medewerkers. 15

16 Het maximum aantal kinderen dat p een dag kmt wennen is afhankelijk van de lcatie grtte en de grepsgrtte. Een ander aspect van het wennen is dat we gedurende de eerste maanden een kind zveel mgelijk kppelen aan één pedaggisch medewerker, de mentr. De eerste weken begeleidt de mentr het kind. Waar mgelijk den ze samen activiteiten. Als het kind zich niet gemakkelijk mengt in de grep, stimuleren we het kind te spelen met kinderen van wie we denken dat ze bij elkaar passen; bijvrbeeld klasgentjes. De mentr hudt het kind gedurende de eerste weken extra in de gaten en laat het kind kennismaken met de regels en gebruiken van de lcatie. 16

17 2.3 De fysieke mgeving, zwel binnen als buiten De inrichting van zwel de binnenruimte als de buitenruimte, is zeer bepalend vr de sfeer, gebruiksvriendelijkheid en het gevel van gebrgenheid en veiligheid vr de kinderen. Een ged ingerichte ruimte ndigt kinderen uit tt spelen, ntdekken en gezellig f rustig samenzijn. ikook! besteedt daarm ruime aandacht aan de inrichting van de binnen- en buitenruimte. In ttaal kunnen er per dag 40 kinderen pgevangen wrden. Hiernder vlgt, in alfabetische vlgrde, een psmming van nderwerpen, die met de fysieke mgeving te maken hebben. Binnenruimte De kinderen kunnen al naar gelang hun ntwikkeling en belangstelling gebruik maken van de verschillende ruimtes en mgelijkheden die het gebuw te bieden heeft. De bs heeft buiten schltijd de beschikking ver de gym/speelzaal van de basisschl. Hier mag alleen nder tezicht van een pedaggisch medewerker gespeeld wrden. De grepsruimte van de Orka s bevindt zich naast het KDV lkaal. De grepsruimte van de Dlfijnen is het kleuterlkaal dat tussen twee klaslkalen ligt. Er staan tafels m aan te eten, te knutselen f een spelletje te den, er is een relaxhek m rustig een bekje te lezen f m te gamen, een pppenhek/een winkeltje. De ruimte in de aula wrdt vaak gebruikt vr kkactiviteiten. Buitenruimte De bs van ikook! heeft een buitenruimte. De buitenruimte is tevens het schlplein van de basisschl en grenst aan het gebuw. De buitenruimte heeft betnnen tegels, een pannaveld en een klimtestel en klauter mgelijkheden. De buitenruimte ndigt de kinderen uit tt buiten zijn en tt verschillende activiteiten in de verschillende seizenen. Kinderen die een zelfstandigheidsverklaring hebben vr het buitenspelen kunnen het gehele schlplein gebruiken. Zij kunnen hier k afspreken met vriendjes van schl f uit de wijk. De jngste kinderen van de BSO maken gebruik van het speelterrein achter de schl mdat hier de kinderen uit de wijk en van schl niet mgen kmen spelen tijdens BSO tijden. We hebben daar een grte zandbak, een glijbaan en een klein vetbalveldje.als er alleen BSO kinderen p het schlterrein zijn maken we gebruik van het gehele schlplein. Veiligheid Fysieke veiligheid is uitermate belangrijk, daarm vlden nze gebuwen aan alle vr de kinderpvang geldende wet- en regelgeving. Jaarlijks huden wij een ntruimingsefening, samen met de kinderen. Psychische veiligheid is minstens z belangrijk. He wij die bieden, dat blijkt uit hetgeen mschreven in de paragrafen 2.1 en

18 2.4 Ons activiteitenaanbd Wij bieden zwel geplande als ngeplande activiteiten aan. De geplande activiteiten zijn vastgelegd in de activiteitenplanning per lcatie. De ngeplande activiteiten vinden dagelijks plaats, aangepast aan de kinderen, het mment en de mgelijkheden van die dag. Hiernder vlgt in, in alfabetische vlgrde, een verzicht van de activiteiten die wij aanbieden. Buiten spelen De kinderen zijn vrij in hun keuze m binnen f buiten te gaan spelen. Wij stimuleren ze wel m naar buiten te gaan. Ze hebben p schl al de hele dag binnen gezeten. Alleen met testemming van de uders, mgen kinderen alleen p het plein f met hun brer f zus. Anders is er altijd een pedaggisch medewerker aanwezig. Als de kinderen buiten spelen, mgen ze zelf kiezen wat ze willen gaan den. Daarbij hanteren wij regels zals: niet met fietsen tegen iemand aan rijden zand blijft in de zandbak we gaan zittend van de glijbaan kinderen zelf laten glijden en wachten tt ze van de glijbaan af zijn. Cmputeren, Wii & TV-kijken De kinderen bepalen in verleg met de pedaggisch medewerker f en he lang ze p met cmputer f de Wii willen spelen en f ze TV willen kijken. Wij stimuleren ze hierbij wel, m dit verantwrd te den en dus niet de hele middag. Met kinderen die structureel langere tijd achter de cmputer f tv drbrengen wrden afspraken gemaakt ver het gebruik. Omdat vaak meerdere kinderen p de cmputer f de PlayStatin willen, wrden er samen met de kinderen afspraken gemaakt ver he lang ze er p mgen. De udere kinderen (8+) leren hiermee zelfstandig m te gaan en de andere kinderen hierp aan te spreken. Zij meten dus in eerste instantie prberen dit zelf te regelen, dr er samen afspraken ver te maken f bijvrbeeld een rster p te stellen. Als de kinderen TV willen kijken, is dat een film, f iets dat bij het thema van die week past. Wij kijken swies geen TV-prgramma s. Sms nemen de kinderen zelf een film mee en sms huren wij een film. Feesten Iedere bs rganiseert jaarlijks een grt feest, samen met het kinderdagverblijf (nieuwjaarsbrrel, zmerfeest). Hierbij wrden de kinderen, de uders en k de udercmmissie ingeschakeld. Ok wrden de gebruikelijke feesten gevierd zals Pasen, kerst en sinterklaas. He uitbundig iets wrdt gevierd, hangt af van wat de kinderen willen. Z kan het zijn dat er amper aandacht wrdt besteed aan kerst, maar er wel uitgebreid sinterklaas gevierd wrdt met surprises en gedichten. De activiteiten wrden uitgeschreven in de activiteitenplanning en p het brd in de hal kunnen uders lezen wat de activiteiten van die week zijn. Huiswerk Als uders vragen f hun kind huiswerk mag maken p de bs, dan krijgt het kind de gelegenheid hierte en minimale extra begeleiding. Wij stimuleren het kind (p verzek van uders) m huiswerk te maken, maar dwingen het niet. Niets den Bs is vrije tijd. Daarm mgen de kinderen k niets den. Dit betekent niet, dat kinderen zich vervelen, maar gewn even willen zitten, hangen f kijken. Als dit lang duurt, stimuleren wij de kinderen wel m wat te den, maar zetten hier niet al te veel druk achter. Zlang zij het naar hun zin hebben en anderen er niet mee lastig vallen, met niets den kunnen. Uitstapjes & Vakantie Sms vinden er uitstapjes plaats met de kinderen zals naar een speeltuin in de buurt, f gaan we picknicken, f gaan er een paar kinderen mee bdschappen den. In de vakanties werken wij met thema s. Wij bieden diverse activiteiten aan. Het blijft echter de vrije keuze van de kinderen f ze hier aan mee willen den f niet. Sms gaan we een dagje uit, als het aantal kinderen en persneelsleden dit testaat. 18

19 Verjaardagen De verjaardag van een kind wrdt gevierd, wanneer het dit zelf wil. Ok mag het kind zelf bepalen he het gevierd wrdt: rustig, f met een activiteit f spel. Het kind mag trakteren, maar liever niet teveel snep. Wanneer uders niet bij de verjaardag van hun kind aanwezig kunnen zijn, kunnen er p verzek ft s wrden gemaakt. 3.5 Het spelmateriaal dat wij aanbieden Wij zrgen ervr dat wij vldende en afwisselend spelmateriaal hebben vr de kinderen. Vr alle leeftijden, vr zwel binnen als buiten. Wij huden zveel mgelijk rekening met trends en laten de kinderen meebeslissen bij de aanschaf van speelged. Wij hebben geen agressiespeelged. 19

20 3. Vrschlse Opvang De kinderen wrden vrdat ze s chtends naar schl gaan pgevangen dr ns. Ttdat de kinderen naar schl wrden gebracht, hebben ze de tijd m vrij te spelen. Indien 1 rati.nl dit telaat wrden de VSO-kinderen in de ruimte van het kinderdagverblijf pgevangen samen met eventuele kleinere brertjes f zusjes. Waar het mgelijk en wenselijk is gaat dit jngere brertje/zusje, net als thuis, k mee m het udere kind naar de klas te brengen. De vrschlse pvangtijd wrdt dr ns gezien als ntspanning vrdat ze naar schl gaan, een plezierige start van de dag. We vinden het belangrijk dat de kinderen rustig de dag kunnen starten znder allerlei verplichtingen. Bij de buitenschlse pvang ligt de aandacht meer p het activiteitenaanbd en wrdt er meer ntwikkelingsgericht gewerkt, bij de vs ligt de aandacht meer p ntspanning vr schl. 3.1 Pedaggische visie Onze pedaggische visie kmt k tt uiting in nze vs. In de krte tijd die we met de kinderen drbrengen is de mgang met de kinderen vlledig vlgens de visie van ikook!. We letten p het spelmateriaal en we zetten de spullen z neer dat de kinderen hier zelf bij kunnen. 3.2 De verschillen Zals hierbven aangegeven zijn er enige verschillen tussen de bs en de vs. Hierdr zijn er k enige verschillen in de uitvering van de vijf pedaggische middelen zals mschreven in het werkplan van de buitenschlse pvang. Hiernder vlgt een psmming van punten die afwijken ten pzichte van de bs. Binnenruimte Wij bieden vrnamelijk vs aan in nze kdv ruimte, deze is ingericht naar nze pedaggische visie. Vr het samenvegen hanteren wij de regel zals mschreven in het pedaggisch beleid nder samengestelde grep. Samengestelde grep kinderdagverbijf en vrschlse pvang Wanneer er minder dan vier kinderen tegelijk gebruik maken van de vrschlse pvang, cmbineren we de vs kinderen met de kinderdagverblijfgrep. De deur tussen de twee aangrenzende grepsruimtes is pen. Kinderen kunnen dus als ze willen k samen spelen. Er wrdt vr beide leeftijdsgrepen vr een passend activiteitenaanbd gezrgd. Buiten spelen Op de vs wrdt er weinig buiten gespeeld. Dit mdat het erg vreg in de chtend is, in de winter is het ng dnker en we huden graag rekening met de buren. Feesten Vanwege de relatief krte tijd die de kinderen drbrengen p de vs is er nvldende tijd m feesten te vieren, deze wrden gevierd p de bs. Grepsactiviteiten Wanneer de tijd dit telaat wrden er spntane activiteiten aan de grep aangebden. Kinderen zijn vrij m hieraan deel te nemen. Huiswerk Er is nvldende tijd vr de kinderen m hun huiswerk te maken, dit gebeurt dus niet p de vs. Mentrschap Elk kind heeft een mentr. Als het kind k de bs bezekt wrdt het kind gekppeld aan de mentr die ze 's middags p de bs hebben. 20

21 Observaties De kinderen wrden dr de pedaggisch medewerkers dagelijks gevlgd. Deze bservaties zijn willekeurig en er vindt geen registratie plaats. Wanneer er zich pvallendheden vrden wrdt dit gemeld bij de uders. Wanneer een kind naast de vs k de bs bezekt, dan wrdt het kind meegenmen met de bservaties van de bs. Thema's Er wrdt niet met thema's gewerkt. De activiteiten die wrden aangebden, ntstaan spntaan. Vakanties In de vakanties is er geen vs. Ouders en hun kinderen die dan pvang willen afnemen kunnen dan gebruik maken van de bs van ikook!. Verjaardagen Omdat de kinderen relatief weinig tijd drbrengen p de vs bieden we de kinderen de gelegenheid m hun verjaardag te vieren p de bs. Wennen Wanneer kinderen vr het eerst p de vs kmen wrden ze dr de pedaggisch medewerkers extra begeleid. De eerste weken vlgen de pedaggisch medewerkers het nieuwe kind k extra. De intake vindt plaats p een bs lcatie van ikook! en gebeurt nder bs tijd. Hier kiezen wij vr, mdat er dan meer tijd is vr de uders en het kind. Vrafgaand aan de pvang is er geen mgelijkheid m te wennen. Wanneer de vs plaatsvindt p een andere lcatie dan de eigen bs, kunnen de kinderen daar wel vrafgaand aan de start van de vs pvang een keertje gaan kijken, zdat ze weten waar ze terecht kmen. 21

22 Nawrd Wij hpen dat u ns pedaggisch werkplan Z zijn nze manieren! met belangstelling gelezen heeft en een gede indruk heeft gekregen van wat wij allemaal den en waarm wij dat z den. Heeft u ng vragen? Vragen! Wij staan u graag te wrd. Graag tt snel! Team ikook! Oirscht 22

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje Pedaggisch beleidsplan 2011-2013 Christelijke Peuterspeelzaal Ltje Inhudspgave 1. Inleiding 2. Visie 3. Delen 4. Uitwerking van de delen 4.1 Liefdevlle benadering 4.2 Bijbelse waarden en nrmen 4.3 Emtinele

Nadere informatie

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

De gastouder schept een vertrouwde en familiare opvang omgeving voor het gastkind

De gastouder schept een vertrouwde en familiare opvang omgeving voor het gastkind Gastuderbureau Kindvriendelijk PEDAGOGISCH BELEID Inleiding Kinderpvang is een kwestie van vertruwen. Vraaguders vertruwen de gastuders en het gastuderbureau hun allerliefste bezit te. Zij meten de zekerheid

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de

Nadere informatie

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden

Nadere informatie

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa) PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en

Nadere informatie

Huisregelement opvang Kiddyzz

Huisregelement opvang Kiddyzz Huisregelement pvang Kiddyzz Deze huisregels gelden in cmbinatie met de vereenkmst van pdracht tussen uders/verzrgers en gastuder, welke dr beide partijen ndertekend zijn. Alle vraaguders dienen van deze

Nadere informatie

PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE Interne referentie OHB: Prcesverantwrdelijke: pagina 1 van 6 pagina 1 van 6 Hfdstuk 1 Wie zijn wij bij BSO t Melkhuisje BSO het Melkhuisje is vr kinderen van 7 t/m 12 jaar. De BSO bestaat uit 3 stamgrepen:

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

Pedagogisch werkplan BSO ikook! Zo zijn onze manieren! Locatie Valkenswaard

Pedagogisch werkplan BSO ikook! Zo zijn onze manieren! Locatie Valkenswaard Pedaggisch werkplan BSO ikook! Z zijn nze manieren! Lcatie Valkenswaard Augustus 2015 Inleiding Dit is het pedaggisch werkplan van ikook! Valkenswaard welke van tepassing is p nze buitenschlse pvang (4-12

Nadere informatie

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn

Nadere informatie

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken : Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis

Nadere informatie

Protocol: Pestprotocol

Protocol: Pestprotocol Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat

Nadere informatie

Stap 1. Wat wil jij?

Stap 1. Wat wil jij? Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt

Nadere informatie

Zo doen wij dat! Gedragsprotocol. Sint Walfridusschool. Bedum

Zo doen wij dat! Gedragsprotocol. Sint Walfridusschool. Bedum Z den wij dat! Gedragsprtcl Sint Walfridusschl Bedum 2015-2016 Inleiding Sfeer en cultuur zijn heel belangrijk vr nze Sint Walfridusschl. De wijze waarp leerkrachten met leerlingen mgaan, he leerlingen

Nadere informatie

Pedagogisch werkplan. BSO locatie Juliana

Pedagogisch werkplan. BSO locatie Juliana Pedaggisch werkplan BSO lcatie Juliana INLEIDING Vr u ligt het pedaggisch werkplan van IRIS Kindcentra welke van tepassing is p de vrschlse-, tussenschlse- en naschlse pvang van 4-12 jarigen p lcatie Juliana.

Nadere informatie

PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN G4. Inleiding

PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN G4. Inleiding PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN G4 Inleiding Kinderpvang is een kwestie van vertruwen. Vraaguders vertruwen de gastuders hun kinderen te. Zij meten de zekerheid hebben dat hun kind k in hun afwezigheid een veilige

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan Gastouderbureau TiB

Pedagogisch beleidsplan Gastouderbureau TiB Pedaggisch beleidsplan Gastuderbureau TiB Delstelling pedaggisch beleid Visie Uitgangspunten Grepsgrtte Plaatsingsbeleid Thuis velen Ontwikkeling stimuleren -mtrische ntwikkeling -sciaal-emtinele ntwikkeling

Nadere informatie

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8 Het Cle Kikkerplan Binnen twee weken een klas vl vet cle kikkers Grep 4 tt en met 8 Anne Kijman, Kinderpsychlg NIP/Gz BIG i.s.m Christine de Jngh en Yvnne van der Zanden, leerkrachten Jhannesschl Pijnacker

Nadere informatie

Pedagogisch Beleidsplan

Pedagogisch Beleidsplan Pedaggisch Beleidsplan Oude baan 88 5104 AZ, Dngen www.detvertuindngen.nl inf@detvertuindngen.nl 06 42786926 Pedaggisch beleid De Tvertuin, mei 2016 1 Inhud 1. INLEIDING 3 2. GRONDBEGINSELEN 4 2.1 Delstelling

Nadere informatie

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies Satusverzicht. Cnsultatie Unitmanagers/Lcatiemanagers mei 2011 evaluatie Cnsultatie cliëntenraad Besluit Bestuursgrep 22 april 2003 OR Alleen m.b.t. vergedingen pedaggisch Instemming medewerkers (hfdstuk

Nadere informatie

Zo doen wij het op de Koningin Julianaschool

Zo doen wij het op de Koningin Julianaschool Regels en afspraken Eén van de uitgangspunten van nze schl is dat kinderen met plezier naar schl gaan. Vr een gede sfeer zijn er regels ndig en maken we afspraken met de kinderen en hun uders. Als we samen

Nadere informatie

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Pestprtcl 1. Del Dit PESTPROTOCOL heeft als del: Alle kinderen meten zich in hun basisschlperide veilig kunnen velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen Dr regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,

Nadere informatie

De groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep.

De groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep. PROTOCOL ROUWVERWERKING Het stappenplan A. Het bericht kmt binnen Bericht van een ngeluk f verlijden van een leerling - Tezeggen dat er iemand zal terugbellen. Vragen p welk nummer men bereikbaar is en

Nadere informatie

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr

Nadere informatie

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0)

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) hetergene grepen: kinderen uit diverse sciale milieus, een grte verscheidenheid aan rts. De schl gaat adequaat m met verschillen tussen leerlingen: gezien deze verschillen

Nadere informatie

Rouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling

Rouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling Ruwprtcl Widdnckschl Weert Ruwprtcl Widdnckschl Weert verlijden van een leerling In dit prtcl wrdt beschreven he Widdnckschl Weert kan handelen bij het verlijden van een leerling(en) van nze schl. Dit

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit. Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Goed nieuws; kinderopvangtoeslag omhoog!

Goed nieuws; kinderopvangtoeslag omhoog! Data m te nthuden December 2015 04-12 Sinterklaas p schl. Grepen 5 t/m 8 een cntinurster tt 14.00 uur. Neem je eigen lunch mee p 4 december! 13-12 Kerstmarkt vanaf 12.00 tt 18.00 uur, kinderen van De Meeander

Nadere informatie

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven Sciaal veiligheidsprtcl VMBO Helicn Eindhven Dit prtcl is een bijlage van het begeleidingsplan van nze schl. Standpunt In dit prtcl verklaren schl en uders tezamen, dat we grensverschrijdend gedrag en

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2 31 augustus 2015

Nieuwsbrief 2 31 augustus 2015 Nieuwsbrief 2 31 augustus 2015 Inhud Schlftgraaf Graag uw hulp bij schlactiviteiten Burendag Infrmatieavnd Film Agenda Open mnumentendag Vacature: vrijwilliger in de schlbiblitheek Znneblemwedstrijd Tuinuders

Nadere informatie

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1 Pestprtcl Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Het schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van dit algemeen Pestprtcl. 1. Del van het pestprtcl: Wij vinden dat elk kind dat bij ns naar

Nadere informatie

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND Pestprtcl Dit pestprtcl bestaat uit 4 delen:vr alle kinderen, vr het gepeste kind, vr de pester en, vr de uders. Deze partijen zijn allemaal betrkken bij een situatie waarin gepest wrdt. Uitleg van de

Nadere informatie

Beleid Luisvrije School

Beleid Luisvrije School Beleid Luisvrije Schl Inleiding De Klankhf heeft de bestrijding van luizen mschreven in een beleidsstuk. Het wrd luizen en het hebben ervan betekent niet smerig en nverzrgd, maar is wel knap lastig en

Nadere informatie

Pedagogisch Werkplan BSO De Koekenbieren

Pedagogisch Werkplan BSO De Koekenbieren Pedagogisch Werkplan BSO De Koekenbieren Pedagogisch Werkplan BSO De Koekenbieren Inhoudsopgave: Voorwoord... 2 Pedagogische visie... 2 De interactie tussen de pedagogisch medewerker en het kind... 2 Brengen

Nadere informatie

Beleid Veiligheid en Gezondheid Kinderwoud

Beleid Veiligheid en Gezondheid Kinderwoud Beleid Veiligheid en Gezndheid Kinderwud Met het beleid veiligheid en gezndheid maken we inzichtelijk he wij p nze lcaties werken ten aanzien van Veiligheid & Gezndheid. We bieden kinderen en medewerkers

Nadere informatie

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen?

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen? Gedragsprtcl Samenwerkingsschl Balans Wat is het gedragsprtcl? Het gedragsprtcl vrmt de verklaring van het schlbestuur, de directie, de leerkrachten, de leerlingen en de uders waarin is vastgelegd dat

Nadere informatie

Gedragsprotocol ICBS de Horizon. Juni 2014

Gedragsprotocol ICBS de Horizon. Juni 2014 Gedragsprtcl ICBS de Hrizn. Juni 2014 Inhud Gedragsprtcl ICBS de Hrizn in Rilland. 1. Uitgangspunten. blz 3 2. Definities blz 3 3. Directe aanpak van rdeverstringen, ruzies. blz 4 4. Werken aan sciaal

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer PESTPROTOCOL OBS Aan de Rer Pestprtcl OBS Aan de Rer 1 Inleiding Vr u ligt het Pestprtcl OBS Aan de Rer. Het prtcl geeft leerkrachten van grep 1 tt en met 8 richtlijnen vr het vrkmen, signaleren en aanpakken

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht. Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.

Nadere informatie

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen. PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn

Nadere informatie

Pedagogisch werkplan

Pedagogisch werkplan Pedaggisch werkplan BSO lcatie.. Pedaggisch werkplan BSO De Mrgenster Versie: 2018 Datum: 2-7-2018 INLEIDING Vr u ligt het pedaggisch werkplan van IRIS Opvang welke van tepassing is p de vrschlse-, en

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 3. Vrijdag 28 januari 2011. DE PIRAMIDE locatie BREDE SCHOOL MEERWIJK

NIEUWSBRIEF 3. Vrijdag 28 januari 2011. DE PIRAMIDE locatie BREDE SCHOOL MEERWIJK NIEUWSBRIEF 3 Vrijdag 28 januari 2011 DE PIRAMIDE lcatie BREDE SCHOOL MEERWIJK Belangrijke data de kmende peride....... Dinsdag 1 februari CITO Eindtets grep 8 p 1, 2 en 3 februari Maandag 7 februari Juf

Nadere informatie

LEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren

LEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren LEERVRAAG 2 Leervraag (wat is /he kan ik vraag) He krijg ik een vllediger beeld van de hulp die Daan krijgt? Activiteiten uit stappenpla n - infrmeren - bserveren - middelen zeken - actie ndernemen - evalueren

Nadere informatie

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er

Nadere informatie

Pedagogisch plan van aanpak

Pedagogisch plan van aanpak Pedaggisch plan van aanpak 2018 Buitenbrd Op avntuur in de natuur INHOUDSOPGAVE Inleiding Pedaggische kwaliteit SRK Vr wie is het PPA? Buitenbrd Pedaggische delstellingen Emtinele veiligheid Persnlijke

Nadere informatie

Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland

Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kp van Nrd-Hlland Er is sprake van hgbegaafdheid, blijkens uit: Een ttale intelligentie gelijk f hger dan 130 N.B.: bij een intelligentienderzek wrdt nrmaliter

Nadere informatie

Maatschappelijke Stage

Maatschappelijke Stage Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier

Nadere informatie

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief

Nadere informatie

Leer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:..

Leer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:.. Leer / ntwikkelingslijnen Opleiding Helpende Zrg en Welzijn BOL en BBL NAAM SUDEN:.. 1 2 Uitleg van het leerlijnenbekje Vr je ligt het leerlijnenbekje van je pleiding Helpende Zrg & Welzijn niveau 2. ijdens

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit. Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Wegwijzer. Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen

Wegwijzer. Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen Wegwijzer Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen WELKOM! In Heideheuvel gaan we uit van de vlgende kernwaarden: Zrg ged vr jezelf Zrg ged vr de ander Zrg ged vr je mgeving Ga uit van

Nadere informatie

Zorgplan. Naam. Adres. Uitgerekende datum. Administratienummer. Naam en adres verloskundige praktijk

Zorgplan. Naam. Adres. Uitgerekende datum. Administratienummer. Naam en adres verloskundige praktijk Zrgplan Naam Adres Uitgerekende datum Administratienummer Naam en adres verlskundige praktijk datum tijd Met wie Afsprakenlijst Gefeliciteerd met uw zwangerschap! Tijdens uw zwangerschap zal u nder cntrle

Nadere informatie

Presentatie eisen reisweek

Presentatie eisen reisweek Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje

Nadere informatie

Wegwijzer. Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders

Wegwijzer. Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders Wegwijzer Opname in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! In Heideheuvel gaan we uit van de vlgende kernwaarden: Zrg ged vr jezelf Zrg ged vr de ander Zrg ged vr je mgeving

Nadere informatie

Conceptkader Begeleiding in de opleidingsschool BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN:

Conceptkader Begeleiding in de opleidingsschool BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN: Pagina1 Cnceptkader Begeleiding in de pleidingsschl BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN: 1. SCHOOLCULTUUR Lerende rganisatie Gezamenlijke verantwrdelijkheid

Nadere informatie

Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding

Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie en dyscalculie en spellingsbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Zwlle Signalering en Begeleiding dyslectische / dyscalculische leerlingen Dyslexie:

Nadere informatie

1 Welke thema's spelen er op dit moment binnen de opvoeding van uw kind(eren)?

1 Welke thema's spelen er op dit moment binnen de opvoeding van uw kind(eren)? Ouderpanel Deventer Opveding 1 Welke thema's spelen er p dit mment binnen de pveding van uw kind(eren)? Welke thema's spelen er p dit mment binnen de pveding van uw kind(eren)? Ontwikkeling p schl Pesten

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

In de workshop is alleen een bijdrage geleverd met betrekking tot de theoretische onderbouwing/ het theoretisch kader van het curriculum.

In de workshop is alleen een bijdrage geleverd met betrekking tot de theoretische onderbouwing/ het theoretisch kader van het curriculum. Verslag wrkshp 1 en 2 : In de wrkshp is alleen een bijdrage geleverd met betrekking tt de theretische nderbuwing/ het theretisch kader van het curriculum. Een eerste reactie p de pzet van het curriculum:

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V. Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging

Nadere informatie

Indelen (nieuwe) groepen. Concept beleidsnotitie

Indelen (nieuwe) groepen. Concept beleidsnotitie Indelen (nieuwe) grepen Cncept beleidsntitie 25-01-2017 Inleiding Leerlingen kmen p schl wanneer ze vier jaar zijn en wrden dan p basis van de bij ns bekende gegevens ingedeeld in een bestaande grep 1/2.

Nadere informatie

Les 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND

Les 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND Les 2 Een pen gesprek ver psychische gezndheid Grepsvrmingspdrachten is een prject van Diversin en MIND VOOR DE DOCENT Deze les kan als lsstaande pdracht gegeven wrden, maar k als vervlg p de MIND Yung

Nadere informatie

Godsdienstige stellingname collega

Godsdienstige stellingname collega Gdsdienstige stellingname cllega Je werkt p een penbare basisschl en hebt kinderen van verschillende natinaliteiten in je grep. Een van je cllega's draagt een hfddek. De kinderen uit haar grep scren ged

Nadere informatie

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Welkom bij Kinderdagverblijf Polderpret!!... 2 Wat heeft kinderdagverblijf Polderpret u eigenlijk te bieden?...

Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Welkom bij Kinderdagverblijf Polderpret!!... 2 Wat heeft kinderdagverblijf Polderpret u eigenlijk te bieden?... Inhudspgave Inhudspgave... 1 Welkm bij Kinderdagverblijf Plderpret!!... 2 Wat heeft kinderdagverblijf Plderpret u eigenlijk te bieden?... 2 Delstelling van kinderdagverblijf Plderpret... 2 Hfdstuk 1: De

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement Tussen Schoolse Opvang

Huishoudelijk reglement Tussen Schoolse Opvang bs De Merwednk Merwe Dnk 4 6 4207 XB Grinchem Tel: 06-21601220 Fax: 0183 681109 ts@bs-de-merwednk.nl www.bs-de-merwednk.nl Huishudelijk reglement Tussen Schlse Opvang In dit reglement wrden de dagelijkse

Nadere informatie

Beleidsplan Sociale Veiligheid

Beleidsplan Sociale Veiligheid Beleidsplan Sciale Veiligheid Basisschl t Klkhuis Hazelaar 47 5664VE Geldrp Ieder kind det erte! t Klkhuis is in schljaar 2016-2017 gestart met de invering van De Vreedzame Schl. De Vreedzame Schl vrziet

Nadere informatie

Wij zijn een KiVaschool!

Wij zijn een KiVaschool! Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Dit schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van het algemeen Pestprtcl Allure. O.B.S.Geert Hlle hanteert de KiVa aanpak. Wij zijn een KiVaschl!

Nadere informatie

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013 Zrgrutes interne en externe zrgstructuur in basisschlen Versie ktber 2013 Inhud 1. Inleiding CJG en zrgrutes gemeenten Westerkwartier 2. Meldcde kindermishandeling en huiselijk geweld 3. Criteria zrgrutes

Nadere informatie

Gastouderbureau Noorderlicht

Gastouderbureau Noorderlicht Algemene richtlijnen: Vraag- en gastuders wrden geacht kennis te hebben genmen van de werkwijze van ; Gastuders wrden geacht bij aanvang van de pvang te handelen cnfrm het pedaggisch plan; hanteert de

Nadere informatie

Dit aanmeldformulier is opgesteld ten behoeve van een zorgvuldige aanmelding van leerlingen. Achternaam :.. Roepnaam :.

Dit aanmeldformulier is opgesteld ten behoeve van een zorgvuldige aanmelding van leerlingen. Achternaam :.. Roepnaam :. Dit aanmeldfrmulier is pgesteld ten beheve van een zrgvuldige aanmelding van leerlingen. Aanmeldfrmulier vr basisschl ndergetekenden melden hun kind aan bij RKBS Panta Rhei te Cevrden (naam/plaats schl)

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige

Nadere informatie

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend? Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk

Nadere informatie

Stap 7. Deel Elkaar positief blijven versterken

Stap 7. Deel Elkaar positief blijven versterken Stap 7. Deel 2. 7.2 Elkaar psitief blijven versterken In het tweede deel ga jij je aandacht bewust richten p he je elkaar kunt versterken in het blijven den wat werkt. Dat ga je den dr p te schrijven wat

Nadere informatie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur

Nadere informatie

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen

Nadere informatie

Wie verkoopt uw huis?

Wie verkoopt uw huis? Wie verkpt uw huis? Accuntnet Verkp Vertruwens Persn Service Accuntnet V V P Service Wie verkpt uw huis? Als u uw huis wilt verkpen, schakelt u k in Spanje een makelaar in. Echter in Spanje geeft men nrmaal

Nadere informatie

Privacy Policy. Grondslag voor deze persoonsgegevens is: o de overeengekomen opdracht. Bijgewerkt op:

Privacy Policy. Grondslag voor deze persoonsgegevens is: o de overeengekomen opdracht. Bijgewerkt op: Privacy Plicy Bijgewerkt p: 3.5.2018 Cmmn Affairs hecht veel waarde aan de bescherming van uw persnsgegevens. In deze Privacy Plicy willen we heldere en transparante infrmatie geven ver he wij mgaan met

Nadere informatie

Wat is een bevalplan Waarom dit bevalplan Locatie

Wat is een bevalplan Waarom dit bevalplan Locatie Wat is een bevalplan Een bevalplan is een beknpt dcument waarin je juw wensen en verwachtingen ver de bevalling pschrijft. Vr juw bevalling bespreek je dit dcument met juw zrgverleners en begeleiders.

Nadere informatie

Wie zijn we? Kernwaarden in ons handelen zijn:

Wie zijn we? Kernwaarden in ons handelen zijn: Wie zijn we? Zrggrep Kans is een zrginstelling die ptimale zrg, begeleiding en huisvesting biedt aan zwel jngvlwassenen met psychiatrische strnissen en daarmee samenhangende gedragsprblematiek, als aan

Nadere informatie

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om? Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas

Nadere informatie

FACTSHEET SAMENWERKING COA

FACTSHEET SAMENWERKING COA FACTSHEET SAMENWERKING COA LOCATIE EN GEMEENTE VOOR JEUGDHULP AAN ASIELZOEKERSKINDEREN Factsheet samenwerking COA lcatie en gemeente vr jeugdhulp aan asielzekerskinderen INLEIDING ALGEMEEN Met de inwerkingtreding

Nadere informatie

Versie: januari 2014. Bureau Bloei - Valeriaan 8-2631 SP Nootdorp - 015-8891964 - www.bureaubloei.nl - info@bureaubloei.nl - KvK 55250955 1

Versie: januari 2014. Bureau Bloei - Valeriaan 8-2631 SP Nootdorp - 015-8891964 - www.bureaubloei.nl - info@bureaubloei.nl - KvK 55250955 1 Versie: januari 2014 Bureau Blei - Valeriaan 8-2631 SP Ntdrp - 015-8891964 - www.bureaublei.nl - inf@bureaublei.nl - KvK 55250955 1 Inhud Inleiding 4 1. Over Bureau Blei 5 1.1 Betrkken en bereikbaar 5

Nadere informatie

Overblijfprotocol tussenschoolse opvang

Overblijfprotocol tussenschoolse opvang Schlkinderpvang Overblijfprtcl tussenschlse pvang Inhud: 0. Inleiding... 2 1. Delstelling... 2 2. Het draaibek... 2 3. Kwaliteitseisen... 3 4. Incidenten... 3 5. Taken en verantwrdelijkheden van alle betrkken

Nadere informatie

Inhoud. Pestprotocol basisschool Het Palet

Inhoud. Pestprotocol basisschool Het Palet Inhud Plagen f pesten?... 3 Del pestprtcl basisschl Het Palet... 3 Preventief pestbeleid... 4 Klimaat van het Palet... 4 Werkvrmen... 4 Indien er tch sprake is van pestgedrag?... 5 Tips aan de uders...

Nadere informatie