Para atprovinciesecreta ris. Ondenwerp Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie

Transcriptie

1 ''v ZUID HOLLAND 5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Samenleving en Economie Registratienummer P2H (DOS ) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum 17 ap ^ g ^ p ^ Geheim Nee Ponefeuillehouder Veldhuijzen, G Para atprovinciesecreta ris Termijn 9 mei 2012 Ondenwerp Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie Bijlagen Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie Statenvoord racht PAL-advies Op weg naar de beleidsagenda regionale economie en energie Brief van GS aan de PAL, reactie op het advies Voorstel van GS aan PS: vaststellen van de Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie en kennisnemen van brief waarmee GS reageert op het PALadvies 'Op weg naar de beleidsagenda regionale economie en energie' van 22 december Onderwerp in kort bestek De periode waarin deze beleidsvisie en uitvoeringsstrategie uitkomt is er één van economische stagnatie. De provincie voelt de noodzaak en de verantwoordelijkheid om, vanuit de mogelijkheden die zij heeft, bij te dragen aan het economische herstel. Dit biedt tevens kansen om de noodzakelijke transitie door te voeren. Hierbij is het van belang om op te merken dat het bedrijfsleven, In samenwerking met kennisinstellingen, in eerste instantie aan de lat staat en de overheid in randvoorwaardelijke zin meestuurt. In 2010 is het regionaal-economisch beleid gedecentraliseerd naar de provincies. In het hoofdlijnenakkoord 'Zuid-Holland verbindt en geeft ruimte' is opgenomen dat de provincie een verantwoordelijkheid en taak voor de regionale economie heeft. Op 9 november 2011 hebben Provinciale Staten de startnotitie 'Beleidsagenda Regionale Economie en Energie ' vastgesteld. Hiermee is groen licht gegeven voor het opstellen van de beleidsagenda. Overigens is de naamgeving van het document veranderd van beleidsagenda naar beleidsvisie en uitvoeringsstrategie, daarmee aansluitend bij de terminologie van de komende omgevingswet. De 'Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie ' is een uitwerking van het hoofdlijnenakkoord en de startnotitie en biedt een kader voor het handelen van Gedeputeerde Staten op regionaal-economisch terrein en voor de besteding van middelen. De provincie heeft de ambitie om Zuid-Holland een duurzame, concurrerende en leefbare Europese topregio te laten zijn. De provincie streeft naar groei met een duurzaam karakter, die gebaseerd is op de aanwending van hernieuwbare grondstoffen, energie efficiency en zuinig ruimtegebruik. Verduurzaming Is noodzaak maar ook een economische kans. 1/5

2 P^2uiD "OLLAND Er is met deze beleidsvisie en uitvoeringsstrategie de volgende omslag gemaakt in beleid t.o.v. de vorige collegeperiode: 1. Uitvoering van een gezamenlijke economische agenda Zuidvleugel; 2. Trendwijziging op het gebied van ruimtebehoefte vergt een nieuwe instrumentenmix met aandacht voor een lagere groei venwachting en met behoud van economische dynamiek; 3. Verbreding van het financiële instrumentarium: de provincie gaat een instrumentenmix onderzoeken waarin naast het subsidie-instrument ook revolverende fondsen (zo mogelijk als onderdeel van een regionale ontwikkelingsmaatschappij) een rol spelen. 4. Integratie van het economische beleid met het energiebeleid. De provincie geeft prioriteit aan samenwerking binnen en uitvoering van de Economische Agenda Zuidvleugel. Binnen het uitvoeringsprogramma van de Economische Agenda Zuidvleugel richt de provincie zich op de transitie van het Havenindustrieel Complex (NIC), de transitie van de Greenports en de ontwikkeling van de kennisas. De provincie wil deze drie opgaven vanuit haar rol, taken en mogelijkheden invullen. Een vierde opgave ziet de provincie in het werklocatiebeleid. Dit beleid is enerzijds een instrument in het clusterbeleid en daarmee relevant voor de drie hierboven genoemde opgaven, anderzijds is het een eigenstandige generieke hoofdopgave vanuit de ruimtelijk-economische kerntaken van de provincie. Daarbij gaat het om de beschikbaarheid van voldoende werklocaties van de juiste kwaliteit en ruimte voor economische dynamiek. De vijfde hoofdopgave, Energie, maakt als cluster onderdeel uit van de opgave met betrekking tot het Havenindustrieel Complex. Het is echter ook een randvoonwaarde voor duurzame groei en een motor voor innovatie. De provincie pakt deze vijf hoofdopgaven aan vanuit drie samenhangende beleidslijnen: - Uitvoering Economische Agenda Zuidvleugel - Werklocaties - Energie. Uitvoering Economische Agenda Zuidvleugel: Uitgangspunt van de Zuidvleugelagenda is het bewust de handen ineenslaan om versnippering tegen te gaan en het wegnemen van belemmeringen om de extra verdiencapaciteit van de economische clusters, zoals geschetst in de analyse van Roland Berger\ te realiseren. De sleutel daartoe is innovatie en verduurzaming van de economische clusters. In de Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie ligt het accent op de vraag wat de provincie op dit vlak als haar taak ziet en wat ze daarbij inzet. Ook de ontwikkeling van nieuw instrumentarium valt hieronder, zoals een Regionale Ontwikkelingsmaatschappij en revolverende fondsen. ' Roland Berger, Zuidvleugel. De Topregio van Nededand. Naar een nieuwe economische agenda Zuidvleugel Amsterdam, /5

3 'ZUID" ^^^ Het regionaal economisch beleid van de provincie staat niet op zichzelf. Er is in sterke mate sprake van raakvlakken met het topsectorenbeleid van het Rijk en met Europees beleid, waarin nadruk wordt gelegd op slimme gebiedsgerichte specialisaties. Werklocaties: De huidige economische situatie leidt tot een afname van de vraag naar werklocaties (bedrijventerreinen, kantooriocaties en fysieke detailhandelsvestigingen). Daarnaast is het aanbod aan werklocaties op provinciaal niveau in een aantal gevallen ruim te noemen. Dit betekent dat de provincie in samenwerking met de regio's in sommige gevallen tot reduceren of aanpassen van de plancapaciteit overgaat Ook is aandacht nodig voor kwaliteit en het stimuleren van de dynamiek in de markt met name door het ruimtelijk faciliteren van de economische clusters. Energie: De provincie wil het aandeel duurzame energie verhogen. Duurzame energie is niet alleen een belangrijke randvoorwaarde om economisch concurrerend te blijven; ontwikkelingen op dit vlak, inclusief C02-reductie en energiebesparing vormen ook een kans om actief innovatie en werkgelegenheid te stimuleren. Ter Illustratie: van de zeven Nederiandse aardwarmteboringen zijn er vijf gerealiseerd in de Zuid-Hollandse glastuinbouw, nog eens drie boringen zijn in voorbereiding. De totale investering loopt in de tientallen miljoenen. De provincie zet In op windenergie, warmte en biomassa, gezamenlijk goed voor 95% van de duurzame energieopwekking in Zuid-Holland. Voor windenergie heeft de provincie een gunstige ligging, hebben we wettelijke taken en bevoegdheden en ligt er een met het Rijk afgesproken opgave. Warmte is een belangrijke energiebron in onze dichtbevolkte en geïndustrialiseerde provincie omdat een hoog aanbod aan industriële restwarmte (HIC) en een geschikte bodem voor warmtekoude opslag en aardwarmtewinning zijn gekoppeld aan een hoge potentiële vraag in steden en glastuinbouwgebieden. De inzet van biomassa voor energieopwekking of transportbrandstof heeft een duidelijke relatie met de transitie naar een duurzame en biogebaseerde chemie en industrie en de vergroening van transportbrandstoffen. Daamaast kan het een oplossing bieden voor de mest- en groenafvalproblematiek in het landelijk gebied. De beleidsvisie en uitvoeringsstrategie bestaat uit twee delen. Het eerste deel, de visie, bevat een analyse van de economie van Zuid-Holland en het krachtenveld waarin de provincie opereert. Tevens wordt in dit deel de belangrijkste bestuuriijke keuzes gemarkeerd. Het tweede deel van de agenda bevat een uitvoeringsstrategie. Deze strategie wordt door de provincie uitgewerkt in concrete acties. 2. Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. Europees/nationaal/provinciaai wettelijk en beleidskader ln het bestuursakkoord Rijk-lPO-VNG-UvW is opgenomen dat het eigentijdse bestuurlijke profiel van de provincie draait om ruimte, economie en de wisselwerking tussen beide. In 2010 is het regionaal economisch beleid gedecentraliseerd naar de provincie. Dit betekent dat - waar het regionaal economisch beteid voorheen onder regie van en met middelen van Rijk en regio gezamenlijk werd vormgegeven - provincies de inhoudelijke en financiële invulling van dit beleid nu op eigen kracht moeten doen. 3/5

4 p^ ^^"j^^ HOLLAND b. Relatie andere interne beleidsterreinen De ambitie om een Europese topregio te worden is een provinciale ambitie waaraan de provincie vanuit haar kerntaken (economie, ruimte, mobiliteit, groen) en dus vanuit verschillende beleidsterreinen en instrumenten bijdraagt. De provinciale instrumenten staan elkaar daarbij wederzijds ten dienste. Bij het opstellen van deze beleidsvisie en uitvoeringsstrategie is daarom met relevante beleidssectoren en beleidsproducten afgestemd ter waarborging van Integraliteit. Raakvlakken zijn er onder meer met de Provinciale Structuur Visie, de Beleidsvisie Mobiliteit, de Beleidsvisie Groen, de Wateragenda, het Milieubeleidsplan en de Omgevingsvisie. In hoofdstuk 4 van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie (Uitvoeringsstrategie) wordt waar relevant de koppeling gelegd met deze trajecten. Er wordt sterk ingezet op Europa. Europa is niet alleen van belang om (toekomstige) middelen binnen te halen voor de versterking van de prioritaire economische clusters en voeling te houden met de regelgeving, maar ook om met steun van Europa onze sterke clusters te verbinden met andere sterke regio's in Europa. c. Relatie externe partijen Begin 2011 hebben de Zuidvleugelpartners met elkaar afgesproken om aan de hand van het onderzoek van Roland Berger Strategy Consultants een gezamenlijk uitvoeringsprogramma op te stellen, met focus op de penode De provincie heeft dit proces samen met Rotterdam en Den Haag aangestuurd. Het Uitvoeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel is in november 2011 met steun van alle Zuidvleugelpartners, het georganiseerde bedrijfsleven en kennisinstellingen gepresenteerd en aangeboden aan de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&l). De beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie is de vertaling van de Economische Agenda Zuidvleugel naar het takenpakket van de provincie. In het voorbereidingstraject van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie zijn onze belangrijkste partners, samenwerkende gemeenten (REO's), (georganiseerd) bedrijfsleven, de Milieufederatie Zuid-Holland en Greenport-partners, via bestuuriijke bijeenkomsten geconsulteerd. 3. Procesbeschrijving en rol Staten a. Voorgeschiedenis Op verzoek van de Staten is energie toegevoegd aan de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie en is er dus sprake van een beleidsvisie en uitvoeringsstrategie voor regionale economie en energie. Op 9 november 2011 heeft Provinciale Staten de startnotitie vastgesteld waarin de kaders en de aanpak voor de Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie zijn bepaald. b. Waar staan we nu? De Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie is het resultaat van de visie- en strategiebepaling. Na vaststelling van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie wordt overgegaan naar de fase van beleidsuitvoering. 4/5

5 - HOLLAND O. Vervolgprocedure Na vaststelling door Provinciale Staten wordt de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie verstuurd aan partners en relevante partijen, wordt deze gepubliceerd op de provinciale website en wordt begonnen met de uitvoering van het beleid. Het tweede deel van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie, de uitvoeringsstrategie, zal in 2014 geactualiseerd worden vanwege de aansluiting op de dan geplande actualisering van het Uitvoeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel en zodat optimaal kan worden aangesloten bij de nieuwe programmaperiode van het Europese cohesiebeleid van De geactualiseerde uitvoeringsstrategie van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie zal dan ter kennisname aan worden PS aangeboden. 4. Financiële aspecten (dekking en risico's) Voor de uitvoering van de Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie Regionale Economie en Energie wordt dekking gevonden in programma 3, Ruimte, Wonen en Economie, Doel 3.4 Een sterke regionale economie en Doel 3.5 Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland. Bij Doel 3.4 gaat het om taak (Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van de regionale economie), taak (Voorwaarden scheppen en ondersteunen van gemeenten voor de versterking van werklocaties), taak (Ondersteunen en voorwaarden scheppen voor duurzame versterking van de regionale clusters). Bij Doel 3.5 gaat het om taak (Kaders stellen, uitvoeren en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van energie). Op basis van de Begroting 2012, inclusief het meerjarenbeeld toten met 2015, gaat het om een bedrag van totaal 77,7 min. Daarnaast is er tot en met ,05 min aan gedecentraliseerde Rijksbijdragen toegezegd. In totaal bedraagt het budget 130,75 min, zie vooreen specificatie hoofdstuk 5 van de beleidsvisie en uitvoeringsstrategie. Daarnaast vindt er bij Voorjaarsnota 2012/Kadernota , onder de voorwaarde dat de bezuiniging op provinciale subsidies volledig gerealiseerd wordt, een herallocatie van 1,1 min per jaar plaats ten gunste van het beleidsthema Economie. In verband met de decentralisatie van het regionaal economisch beleid heeft het Rijk de Pieken in de Delta-regeling stopgezet. Voor een transitieperiode heeft het Rijk aan de provincie in 2011 éénmalig 1,96 min beschikbaar gesteld. Dit bedrag is in de Najaarsnota 2011 toegevoegd aan de financiële ruimte en vervolgens in het resultaat van de Jaarrekening 2011 terechtgekomen. Over de aanwending van deze middelen zal nog een separaat besluit plaatsvinden. N.B. Voor de jaren na 2012 geldt dat provinciebreed er nog herovenwegingen plaats zullen vinden als gevolg van de noodzakelijke forse bezuinigingen op de provinciale uitgaven. Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar Telefoon R. Beausoleil Kamer C 352 5/5