Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Transcriptie

1 Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Onderwerp Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op: Artikel 105 van de Provinciewet; Besluiten: 1. Vast te stellen Watt anders, Energieagenda , waarin verwoord de ambities van de provincie voor de energietransitie op de korte en op de middellange termijn, en de strategieën die de provincie hanteert om die ambities te verwezenlijken. 2. Vast te stellen de begrotingsindicatoren die horen bij de ambities zoals geformuleerd in de energieagenda. Den Haag, 12 oktober 2016 Provinciale Staten van Zuid-Holland, griffier, voorzitter, Voordracht aan Provinciale Staten - Energieagenda Pagina 1 van 5

2 2 Toelichting In het hoofdlijnenakkoord Schoner, slimmer sterker kondigt het provinciebestuur aan met een nieuwe energieagenda te komen. Met de mondiale afspraken in het klimaatverdrag van Parijs in 2015 is een nieuwe invulling gegeven aan de Europese en nationale doelen voor het beperken van concentratie van koolstofdioxide in de atmosfeer. Nadat het kabinet in 2013 het Nationaal energieakkoord als uitgangspunt benoemde om de Europese normen voor Nederland te realiseren hebben de decentrale overheden toegezegd daaraan een evenredige bijdrage te zullen leveren. Naast de klimaatafspraken is de economie van de toekomst in belangrijke mate afhankelijk van de energietransitie. Zuid-Holland streeft naar behoud van welzijn en welvaart in de provincie. In de kansen die de energietransitie biedt voor de regionale economie ziet het bestuur van de provincie een opdracht en een opgave. De provincie werkt al geruime tijd intensief aan de energietransitie. De beleidsuitgangspunten daarvoor staan niet ter discussie. Er is echter de wens om tot meer samenwerking te komen met de partners van de provincie. Ook is meer focus nodig om te zorgen dat de provinciale inzet effectief is. Bovendien wil de provincie extra inzetten op innovatie en kondigt zij een revolverend fonds aan voor de versnelling van de innovatie en de ontwikkeling van duurzame warmte. Ambities Voor de lange termijn is in Parijs overeengekomen dat de uitstoot van koolstofdioxide met 80 tot 95% moet zijn teruggebracht in In het hier en nu werken we met de doelen voor 2020 uit het nationaal energieakkoord en de tussenliggende doelen. De provincie heeft ambities geformuleerd voor besparing, duurzame opwekking van energie en slimmer omgaan met fossiele koolstofbronnen. Die ambities zijn er voor de productie van duurzame energie (20 Petajoule ombuiging warmte), infrastructuur en mobiliteit (duurzaam beheer en onderhoud en schone bussen), de glastuinbouw (zonder aardgas), de industrie (minimaal 1,5% per jaar besparen) en de gebouwde omgeving (CO 2 -neutraal in 2035) Om deze ambities te bereiken kiest de provincie in deze college vijf strategieën; Innoveren in de delta, werken aan warmte, voorbeeldig investeren, ruimte geven aan de transitie, samen aan de slag. Innoveren in de delta Het rijke potentieel aan kennis en innovatief bedrijfsleven biedt gelegenheid de sterk op de fossiele grondstoffen gebaseerde industriële activiteiten in onze regio van nieuwe bedrijfsmodellen te voorzien. Dit vergt intensieve samenwerking. In de energy innovation delta wil de provincie alle relevante partijen verenigen om het potentieel van de energietransitie te benutten. Werken aan warmte Om tot een slim warmtesysteem te komen is een verstandige voortzetting van de warmtesamenwerking nodig. De provincie wil dit faciliteren. Nu door pakken brengt de wens tot uiting dat in 2018 / 2019 de eerste nieuwe warmte infrastructuur kan zijn gerealiseerd. Door stap voor stap aan de kralen van warmte te werken kan op termijn een slim systeem ontstaan dat enorme besparing oplevert en ingezet kan worden voor buffering en conversie van energie. Voordracht aan Provinciale Staten - Energieagenda Pagina 2 van 5

3 Voorbeeldig investeren De provincie besteedt jaarlijks grofweg 400 miljoen euro aan producten en diensten. Met die uitgaven wil de provincie nadrukkelijker op haar eigen duurzaamheidsambities gaan sturen. Voor de ontwikkeling van duurzame warmtesystemen ( miljoen euro) en voor innovatie (35 miljoen euro) worden fondsen ingesteld. Hierover vind aparte besluitvorming plaats. Ruimte geven aan de transitie Dat de energietransitie onze openbare ruimte verandert is een gegeven. De provincie wil als regisseur van de ruimte een nieuw afwegingskader ontwikkelen om de nieuwe waarde van de productie van duurzame energie op een evenwichtige manier met bestaande waarden te verenigen. Daartoe wordt onder meer een verkenning uitgevoerd naar energielandschappen en een atelier ingericht met als doel is om op een integrale ontwerpmanier naar het vraagstuk te kijken. In dat atelier werkt de provincie met haar netwerk aan oplossingen. Samen aan de slag Voor veel energie gerelateerde vraagstukken is de regio een goed schaalniveau. Bijna alle zuid- Hollandse regio s zijn dan ook voortvarend met de energietransitie aan de slag. Zij vragende provincie dit met hen samen verder te brengen. De rol die de provincie daarbij speelt verschilt per regio sterk. Samen werken we toe naar een CO 2 neutrale gebouwde omgeving in Hoe meten we de voortgang Gedeputeerde Staten leggen via de P&C-cyclus verantwoording af aan Provinciale Staten. Daarvoor dienen de volgende prestatie- en effectindicatoren in de begroting: Vermeden CO 2 uitstoot via energie efficientie (kton) (effect-indicator)) (uitleg: het betreft hier de besparing in de industrie en gebouwde omgeving. Veelal gaat het hier om de besparing die is verkregen via de inzet van warmte (zowel geo, rest als KWO) in de genoemde domeinen, maar ook om de besparing die vanuit andere maatregelen zijn Energiebesparing (PJ) (effect-indicator)) Ook hier gaat het om de besparing in de industrie en in de gebouwde omgeving) Geleverde warmte (Geo/rest en WKO) in PJ. (prestatie-indicator) (uitleg: het betreft hier de geleverde warmte op diverse warmtenetten/en rotonde inclusief de WKO installaties van Zuid-Holland) Opgesteld vermogen wind energie in Zuid Holland (prestatie-indicator) (uitleg. Deze indicatori alleen nodig omdat de afspraak met thet Rijk in MW is verwoord. Beter is het om de geleverde energie in PJ weer te geven) Geleverde windenergie in Zuid-Holland (PJ) (prestatie-indicator) Aandeel duurzame energie in Zuid-Holland (Geo, wind, zon, biomassa, hydro) (effect-indicator) Geleverde duurzame energie (in PJ) (effect-indicator) Vermeden CO 2 uitstoot door inzet duurzame energie in Zuid-Holland. (effectindicator) Voordracht aan Provinciale Staten - Energieagenda Pagina 3 van 5

4 3 Wat willen we bereiken? Gebouwde omgeving en industrie 11 PJ restwarmte inzet in PJ aardwarmte in 2020 Industrie bespaart volgens afspraak minimaal 1,5% per jaar tussen 2008 en 2020 Glastuinbouw Alle nieuwe kassen energieneutraal vanaf 2020 Tuinbouw in 2050 geheel CO 2 neutraal Infrastructuur en transport In 2030 rijdt alle regionaal OV waarvoor PZH de concessiehouder is volledig emissievrij. In 2025 heeft elke provinciale weg en waterweg een CO 2 -boekhouding. In 2025 is de hoeveelheid CO 2 -emissie en energiegebruik bij aanleg of beheer & onderhoud van een (vaar)weg met 25% gedaald t.o.v. 2015, in 2050 is de CO 2 -balans neutraal. Duurzame bronnen: wind: in ,5 MW opgesteld vermogen; dit komt overeen met 6,6 PJ bruto eindverbruik. zon: werken aan groei tot 1,5 PJ in biomassa: stimuleren grondstoffenwinning biomassa en up-cycling ; benutting biogasproductie veehouderij en afvalwaterzuivering. delta-energie: meewerken aan de toepassing van innovaties. Wat gaan we daarvoor doen? Wat mag het kosten? Innoveren in de delta Werken aan warmte Voorbeeldig investeren Ruimte geven aan de transitie Samen aan de slag Hieronder is weergegeven welke financiële middelen de provincie Zuid-Holland in de komende periode ter beschikking heeft of wil gaan stellen om de energietransitie te versnellen. Voordracht aan Provinciale Staten - Energieagenda Pagina 4 van 5

5 Wat mag het kosten? Het energiefonds (hoofdlijnenakkoord Zuid-Holland: slimmer, schoner, sterker) Innovatiefonds Fonds lokale warmte initiatieven Reservering warmteinfrastructuur Overige fondsen Warmtefonds Den Haag Rotterdam PZH 1 Productie van duurzame energie (incidenteel) Werkbudget Werkbudget per jaar energie (voor ) Rest energiefonds Extra middelen warmte (voor ) 35 mln 15 mln 50 mln 11,1 mln 5 mln Verder samen uit te werken met warmtefonds DH/R dam/pzh o.a. Kansen voor West IImiddelen Kansen voor West II (Lowcarbon) 1,25 mln Hoofdlijnenakkoord 0,1 mln Resterende middelen die beschikbaar waren voor de uitvoering van de nota Intensivering energiebeleid Zuid-Holland 0,3 mln Voorjaarsnota 2016 Overige reeds beschikbare budgetten energiedoelen Energietransitie mobiliteit (incidenteel) Reservering energieweb Glasparel (incidenteel) Reservering klimaatneutraal bouwen (incidenteel) 2 10 mln Programma mobiliteit 5 mln Voormalig IRP Zuidplas 2,5 mln Voormalig IRP Zuidplas Eventuele verbreding van het doelgebied vergt een apart besluit. Den Haag, 5 juli 2016 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, voorzitter, drs. J.H. de Baas drs. J. Smit 1 Het Warmtefonds Den Haag Rotterdam PZH wordt beheerd door een nieuw op te richten entiteit. De investeringscriteria moeten nog bestuurlijk worden vastgesteld. 2 Middelen oorspronkelijk gekoppeld aan de nota Ruimte voor inzet in de Zuidplaspolder. Verbreding van het doelgebied vergt een apart besluit. Voordracht aan Provinciale Staten - Energieagenda Pagina 5 van 5