2 2 MEI Paraaf Provin. Ondenwerp Beleidsregel Compensatie Natuur, Recreatie en Landschap Zuid-Holland 2013

Transcriptie

1 5 -minuten versie voor Provinciale Staten ^'vxfx^ HOLLAND ZUID Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH (DOS ) Datum vergadenng Gedeputeerde Staten 21 mei 2013 Verzenddatum 2 2 MEI 2013 Geheim Nee Portefeuillehouder Weber, JF Paraaf Provin Termijn 12 juni 2013 Ondenwerp Beleidsregel Compensatie Natuur, Recreatie en Landschap Zuid-Holland 2013 Bijlagen Beleidsregel_Compensatie_Natuur_Recrealie_en_Landschap_Zuid-Holland_2013_definilief.doc Voorstel van GS aan PS: kennisnemen van bijgaande stukken op basis van actieve informatieplicht. 1. Onderwerp in kort bestek Het provinciale groenbeleid is gericht op hel beschermen, in stand houden, herstellen en ontwikkelen van de natuur-, recreatie- en landschapswaarden in Zuid-Holland. Compensatie is het sluitstuk in de bescherming van deze waarden. De ruimtedruk in Zuid-Holland is groot. Met het provinciale compensatiebeleid wordt voorkomen dat areaal, kwaliteit en/of samenhang van de beschermde gebieden en kwaliteiten door ingrepen in het landelijk gebied per saldo verder afnemen. In de Actualisering 2011 van de Provinciale Structuurvisie (PSV), en voor wat betreft de EHS tevens in de Verordening Ruimte (VR), zijn de hoofdlijnen en hel toepassingsgebied van het provinciale compensatiebeleid opnieuw vastgelegd, geactualiseerd en gewijzigd. Daarbij is aangekondigd dal de uitvoeringsregels voor hel provinciale compensatiebeleid hiermee in overeenstemming zullen worden gebracht en waar nodig zullen worden verduidelijkt in een nieuwe beleidsregel Compensatie Natuur, Recreatie en Landschap Zuid-Holland 2013 die het oude Compensatiebeginsel Natuur en Landschap Zuid-Holland 1997 zal vervangen. De basisprincipes van hel provinciale compensatiebeleid zijn onveranderd gebleven. Er is dus geen sprake van nieuw beleid. In de beleidsregel is aangegeven op welke wijze het provinciale compensatiebeleid uitgevoerd moet worden. Het is een beleidsarme en vooral technische aanpassing waarmee veelal de huidige 'compensatiepraktijk' wordt vastgelegd. Daarom wordt de beleidsregel ook niet meer apart ter visie gelegd. In de Beleidsvisie Groen en enkele andere provinciale beleidskaders wordt rechtstreeks vena/ezen naar het provinciale compensatiebeleid ten aanzien natuur, recreatie en landschap. In de beleidsregel Compensatie Natuur, Recreatie en Landschap Zuid-Holland 2013 is nader uitgewerkt en toegelicht hoe GS bij de uitoefening van hun bestuuriijke bevoegdheden, waaronder de besluitvorming op grond van de Wet ruimtelijke ordening en de Waterwel, uitvoering zullen geven aan het provinciale compensatiebeleid zoals PS op hoofdlijnen hebben vastgelegd in de Actualisering 2011 van PSV. 1 5

2 HOLLAND 2. Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. Europees/nationaal/provinciaal wettelijk en beleidskader Het compensatiebeginsel is door het Rijk geïntroduceerd, op hoofdlijnen vastgelegd in het Structuurschema Groene Ruimte (SGR. 1993) en inhoudelijk vormgegeven in de Nota Uitwerking Compensatiebeginsel SGR (1995). Op verzoek van het Rijk hebben de provincies dit compensatiebeginsel vervolgens verder uitgewerkt en in het provinciale beleid verankerd. In Zuid-Holland is dat destijds gedaan door hel vaststellen van de beleidsuitgangspunten voor de toepassing van het Compensatiebeginsel Natuur en Landschap Zuid-Holland (PS. 1997) en door hieraan doorwerking te geven in het provinciale ruimtelijk, groen-, water- en milieubeleid. De belangrijkste verschillen tussen deze beleidsregel en hel toenmalige rijksbeleid waren de keuze voor een ruimer toepassingsgebied en voor een onderhandelingsmodel in plaats van vaste regelgeving. Hel compensatiebeginsel is gecontinueerd in alle daaropvolgende rijks- en provinciale beleidsnota's en kaders. In de Nota Ruimte (2005) is aangekondigd dat Rijk en provincies gezamenlijk een beleidskader voor het compensatiebeginsel en de instrumenten 'EHS-saldobenadering' en 'herbegrenzen EHS' zullen uitwerken. Voorts hebben de Algemene Rekenkamer (2006, 2007) en de Inspectie VROM (2007) onderzoek gedaan naar de ruimtelijke bescherming van de EHS en de uitvoering van het compensatiebeleid en aanbevelingen gedaan om dat verder te verbeteren. Dit heeft geresulteerd in de zogenaamde Spelregels EHS (2007)\ Recent is de T fase van het Besluit algemene regels ruimte ordening (2012) in werking getreden. Hiermee zijn ook de rijksregels ten aanzien van de bestemming, bescherming en compensatie van de EHS definitief geworden. Zie verder onder 3a Voorgeschiedenis. b. Relatie andere interne beleidsterreinen Met name ruimtelijke ordening en water. Zie verder onder 3b Rollen en bevoegdheden. c. Relatie externe partijen De hoofdlijnen en hel toepassingsgebied van het provinciale compensatiebeleid voor natuur, recreatie en landschap zijn bij de Actualisering 2011 van de Provinciale Structuurvisie en Verordening Ruimte al in de inspraak geweesl Zie verder onder 3b Rollen en bevoegdheden. 3. Procesbeschrijving en rol Staten a. Voorgeschiedenis Ministeries van LNV en VROM en de provincies (2007). Spelregels EHS. Beleidskader voor het Compensatiebeginsel. EHS-Saldobenadering en Herbegrenzen EHS. Een gezamenlijke uitwerking van Rijk en provincies. 2 5

3 HOLLAND De hoofdlijnen en het toepassingsgebied van het provinciale compensatiebeleid zijn opnieuw vastgelegd, geactualiseerd en gewijzigd bij de vaststelling van de Actualisering 2011 van de PSV en, voor wat betreft de EHS tevens van de Verordening Ruimte (VR). Daarmee is het toepassingsgebied beperkt tot ingrepen in gebiedscategorieën die van provinciaal belang zijn en waarvoor compensatie redelijke AA/ijs mogelijk wordt geacht. Dit zijn de EHS. de belangrijke weidevogelgebieden, de recreatiegebieden in de Zuidvleugel en de karakteristieke landschapselementen. In hel voorstel voor de partiële herziening van de PSV en de VR voor de (herijkte) EHS zijn daaraan de gebieden in de strategische reservering natuur toegevoegd. b. Waar staan we nu? De fase van beleidsuitwerking Omdat de uitvoeringsbepalingen in het Compensatiebeginsel Natuur en Landschap Zuid- Holland 1997 vrij algemeen geformuleerd zijn en daardoor op onderdelen onduidelijk of voor meerdere uitleg vatbaar zijn én omdat de oude beleidsregel niet meer aan de juridische vereisten voldoet, is besloten om deze te vervangen door een nieuwe beleidsregel Compensatie Natuur. Recreatie en Landschap Zuid-Holland Zuid-Holland Daarbij zijn de Spelregels EHS als leidraad gehanteerd. Hiermee wordt ook richting initiatiefnemers en andere bevoegde gezagen duidelijkheid gegeven en wordt bewerkstelligd dal het provinciale compensatiebeleid op een meer eenduidige wijze zal worden toegepast en uitgevoerd. De beleidsregel is in overeenstemming gebracht met de nieuwe uitgangspunten voor het provinciale compensatiebeleid zoals vastgesteld in de Actualisering 2011 van de PSV en de VR. Dit geldt voor art. 2 en 3 (nee. lenzij-regime. toepassingsgebied) en deels voor art. 4 en 5 (niet-compensatieplichtige ingrepen en ontwikkelingen, voorkeursladder). Verder zijn in de beleidsregel een aantal uitvoeringsbepalingen opgenomen waarin nader is uitgewerkt en toegelicht: bij welke ingrepen of ontwikkelingen de beleidsregel wel of niet van toepassing is (art. 4); op welke wijze een compensatieopgave kan en mag worden ingevuld en hoe deze moet worden berekend (art. 5); aan welke eisen een compensatieplan moet voldoen (art. 6): hoe moet worden geborgd dal de compensatie ook daadwerkelijk en tijdig wordt uitgevoerd (art. 7); onder welke voona/aarden financiële compensatie is toegestaan en hoe een compensatieopgave dan moet worden gekapitaliseerd (art. 8). Hel is geen volledig dichtgetimmerd verhaal en bevat nog voldoende ruimte voor maatwerk en interpretatie. Enkele punten uitgelicht: In de PSV en nader uitgewerkt in deze beleidsregel is expliciet aangegeven bij welke ingrepen het provinciale compensatiebeleid niet van toepassing is. Dit geldt bijv. voor ontwikkelingen binnen het huidige agrarische grondgebruik in de belangrijke weidevogelgebieden en in de gebieden in de strategische reservering natuur 3 5

4 (dus géén extra beperkingen voor de landbouw), voor de aanleg van nieuwe natuur- en recreatiegebieden (wordt per saldo als 'winst' beschouwd) en, voor zover toelaatbaar op grond van de VR. voor de vestiging of uitbreiding van zeer intensieve recreatieve functies en bebouwing in recreatiegebieden in de Zuidvleugel (zodat plannen en projecten die een meer commerciële exploitatie van recreatiegebieden mogelijk maken niet compensatieplichtig zijn); In de beleidsregel is uitgewerkt welke beheerkosten van compensatiegebieden voor rekening van de initiatiefnemer zijn. hoe deze berekend kunnen worden en hoe bij eventuele financiële compensatie de compensatieopgave kan worden gekapitaliseerd (zodat de uitvoering van compensatieprojecten niet lot een toename van de beheerkosten ten laste van bijv. de Subsidieregeling Natuur- en Landschapbeheer zal leiden). Rollen en bevoegdheden: Door het Bestuursakkoord Natuur ligt de eindverantwoordelijkheid voor het natuur-, recreatieen landschapsbeleid. en daarmee ook voor de uitvoering en uitwerking van het compensatiebeleid, bij de provincies. Compensatie kan aan de orde zijn bij tal van ruimtelijke en niet-ruimlelijke ontwikkelingen, zoals de aanleg of uitbreiding van infrastructuur (wegen, spoona/egen, fietspaden), woningbouw, aanleg of uitbreiding van havens en bedrijventerreinen, aanleg of uitbreiding van verblijfsrecreatieterreinen en jachthavens, windturbines, hoogspanningsleidingen, ontgrondingen, dijkversterkingen, peilveriagingen en grondwateronttrekkingen. De beleidsregel zal worden gehanteerd in alle procedures waarbij GS of PS op enigeriei wijze betrokken zijn. d.w.z. als initiatiefnemer (zelfbinding), bevoegd gezag, ontheffing- of vergunningveriener. adviseur of via vooroverleg, zienswijze of (reactieve) aanwijzing vanuit het provinciaal (ruimtelijk) belang. De beleidsregel richt zich ook tot initiatiefnemers en andere bevoegde gezagen als gemeenten en waterschappen zodat zij rekening kunnen houden met het provinciale compensatiebeleid en daarop kunnen anticiperen in procedures waarbij compensatie aan de orde is. De voortgang van compensatieprojecten in Zuid-Holland wordt gemonitord door het bijhouden van een compensatieboekhouding. Aandachtspunten en nieuwe ontwikkelingen: In art. 5 lid 4 Ecologische Hoofdstructuur (EHS) van de Verordening Ruimte is bepaald dat GS op basis van het nee. tenzij-principe onder voona/aarden van mitigatie en compensatie een ontheffing kunnen verienen voor ingrepen in de EHS en daarbij zonodig de EHS kunnen herbegrenzen. Door de herijking van de EHS en de RodS zal het toepassingsgebied van hel provinciale compensatiebeleid wijzigen. Dat heeft echter géén inhoudelijke of beleidsmatige consequenties voor de uitvoeringsbepalingen in deze beleidsregel. In de beleidsregel is een 'dynamische' vena/ijzing naar de kaarten in de provinciale Structuurvisie of in de Verordening Ruimte opgenomen, zodat het toepassingsgebied van de beleidsregel automatisch zal meewijzigen zodra de herijking van de EHS en de Rods planologisch is vastgelegd. Op deze wijze worden divergerende kaarten over hetzelfde onderwerp in verschillende beleidskaders en beleidsregels voorkomen.

5 HOLLAND Op 1 oktober 2012 is de 2 fase van het Besluit Algemene Regels Ruimtelijke Ordening (Barro, voorheen AmvB Ruimte) in werking getreden. Hiermee zijn ook de rijksregels ten aanzien van de beslemming, bescherming en compensatie van de EHS definitief geworden. Deze geven vooralsnog geen aanleiding tot aanpassing van de beleidsregel. Hel Barro zal doorwerking krijgen in de Verordening Ruimte. Op dit moment worden er in overieg met de provincies rekenregels ontwikkeld om het veriies aan natuuna/aarden in het ingreepgebied en de verwachte winst in het compensatiegebied te objectiveren, en meer vat te krijgen op de vraag wat moet verstaan onder compensatie met kwalitatief gelijkwaardige natuuna/aarden. Of dat ook een bruikbaar systeem zal opleveren is nog niet bekend. De nieuwe Omgevingswet zal naar vena/achting geen inhoudelijke regeling gaan bevatten voor de wijze waarop het natuurcompensatiebeleid moet worden uitgevoerd. c. Vervolgprocedure De beleidsregel Compensatie Natuur, Recreatie en Landschap Zuid-Holland 2013 zal na hel informeren van de Statencommissie Groen en Water worden gepubliceerd in het Provinciaal Blad van Zuid-Holland. Het Compensatiebeginsel Natuur en Landschap Zuid-Holland 1997 komt dan te vervallen. 4. Financiële aspecten (dekking en risico's) Geen. Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar Telefoon R. ter Horst D J.N.J. Kooijman D