WELKOM. op het SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE

Transcriptie

1 WELKOM op het SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE

2 WELKOM en INLEIDING dr. Vanessa Helsen, Geriater A.Z. St.-Dimpna

3 PROGRAMMA 9.00 u u u u. Welkom en inleiding Dr. V. Helsen Behandeling van de bejaarde met kanker: wanneer starten, wanneer stoppen? Prof. dr. P. Specenier Integratie van geriatrische screening en assessment in het therapie beslissingsproces bij de oudere patiënt met kanker: zin of onzin? Mevr. C. Kenis Pauze u u. Workshops Aansluitend wandelbuffet

4 WAAROM ONCO-GERIATRIE? Vergrijzing van de bevolking jaar jaar jaar jaar jaar Totale populatie

5 WAAROM GERIATRISCHE ONCOLOGIE? Aandachtspunten Co-morbiditeit en orgaanfuncties (lever, nier, cardiaal, ) Functionaliteit Mentale toestand Ethische aspecten Economisch

6 WAAROM GERIATRISCHE ONCOLOGIE? Valkuilen Onderbehandeling Overbehandeling Communicatie Wens van patiënt Minder reserves / meer nevenwerkingen

7 WAAROM GERIATRISCHE ONCOLOGIE? Behandeling op maat van de patiënt, liefst multidisciplinair

8 BEHANDELING VAN DE BEJAARDE MET KANKER: WANNEER STARTEN, WANNEER STOPPEN? Prof. dr. Pol Specenier, Kliniekhoofd Oncologie UZA

9 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

10 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

11 Colon/rectum Absolute aantallen Leeftijdspecifieke incidentie

12 Borst Absolute aantallen Leeftijdspecifieke incidentie

13 Prostaat Absolute aantallen Leeftijdspecifieke incidentie

14 Long Absolute aantallen Leeftijdspecifieke incidentie

15

16

17 Leeftijdsdistributie deelnemers studies Hurria A et al. J Clin Oncol 2014; 32:

18 Is de prognose van kanker beter op hogere leeftijd?

19 Klinisch gedrag tumor en leeftijd Hoffe S et al. Clin Geriatr Med 2012; 28: 1-18

20 Louwman WJ et al. Eur J Cancer 2007; 43:

21 Faivre J et al. Eur J Oncol 2007; 43:

22 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

23 Wat is de levensexpectantie van een 80-jarige man? vrouw?

24 Levensexpectantie volgens leeftijd (jaar) Mannen Vrouwen

25 Droz JP et al. Lancet Oncol 2014; 15: e404 14

26 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

27 The trajectory of aging Balducci L. Cancer Control. 2007; 14(1):7-12

28 The trajectory of aging Alvis BD et al. Anesthesiology Clin 2015; 33:

29 Aapro M et al. Ann Oncol 2011; 22:

30 The trajectory of aging Alvis BD et al. Anesthesiology Clin 2015; 33:

31 The trajectory of aging Cfr pharmacokinetics Alvis BD et al. Anesthesiology Clin 2015; 33:

32 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

33 Balducci L et al. Oncologist 2000;5: GFR decreases by +/ ml/min/year

34 Licthman SM et al. Curr Treat Options Oncol. 2008; 9:

35 Licthman SM et al. Curr Treat Options Oncol. 2008; 9:

36 Klotz U. Drug Metab Rev 2009; 41(2): 67 76

37 Licthman SM et al. Curr Treat Options Oncol. 2008; 9:

38 Louie SG et al. Br J Cancer 2013; 109(7):1744-9

39 GFR = Sex * ((140 - Age) / (SerumCreat)) * (Weight / 72) GFR? Balducci L et al. Oncologist 2000;5:

40 Balducci L et al. Oncologist 2000;5: GFR = Sex * ((140 - Age) / (SerumCreat)) * (Weight / 72)

41 Pal SK et al. J Clin Oncol 2010; 28:

42

43

44

45 Lichtman SM et al. Eur J Cancer, 2007; 43: 14-34

46 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

47 Jorgensen TL et al. J Geriatr Oncol. 2012; 3:33-40

48 Jorgensen TL et al. J Geriatr Oncol. 2012; 3:33-40

49 6 months prior to diagnosis Jorgensen TL et al. J Geriatr Oncol. 2012; 3:33-40

50 Campanelli CM. J Am Geriatr Soc. 2012; 60(4):

51 Jansman FGA et al. Clin Ther. 2011; 33(3):

52 Jansman FGA et al. Clin Ther. 2011; 33(3):

53 Jansman FGA et al. Clin Ther. 2011; 33(3):

54 Jansman FGA et al. Clin Ther. 2011; 33(3):

55 Jansman FGA et al. Clin Ther. 2011; 33(3):

56 Lees J et al. Lancet Oncol 2011; 12:

57 Tamoxifen Sideras K et al. J Clin Oncol 2010; 28:

58 Sideras K et al. J Clin Oncol 2010; 28:

59 Sideras K et al. J Clin Oncol 2010; 28:

60 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

61 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

62 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

63 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

64 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

65 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

66 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

67 Thompson K et al. J Geriatr Oncol. 2015; 6(4):249-53

68 Vanderwalde N et al. J Geriatr Oncol. 2013;4(4):

69

70 Ronnie Biggs (80) sits in a wheelchair with two men outside a North London cafe 90-year-old war veteran, Stan Lendrem is still fighting fit after revealing he still goes to the gym three times a week

71 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

72 Conceptualization of frailty as a phenotype Balducci L. Interdiscip Top Gerontol. 2013;38:61-72.

73 Frailty A medical syndrome with multiple causes and contributors that is characterized by diminished strength, endurance, and reduced physiologic function that increases an individual s vulnerability for developing increased dependency and/or death. Morley JE et al. J Am Med Dir Assoc. 2013; 14(6):

74 Cycle of frailty Fried LP et al. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2001; 56(3):M

75 Frailty: clinical frailty scale Morley JE et al. J Am Med Dir Assoc. 2013; 14(6):

76 CARG scoring tool Kim J et al. J Natl Compr Canc Netw. 2013; 11(12):

77 Risk of grade 3-5 toxicity Kim J et al. J Natl Compr Canc Netw. 2013; 11(12):

78 CRASH scale Kim J et al. J Natl Compr Canc Netw. 2013; 11(12):

79 Lee SJ et al. JAMA. 2006;295(7):801-8 Development and Validation of a Prognostic Index for 4-Year Mortality in Older Adults

80 Hamaker ME et al. Lancet Oncol 2012; 13: e437 44

81 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

82 Lavelle K et al. British Journal of Cancer 2007; 96:

83 Lavelle K et al. British Journal of Cancer 2007; 96:

84 Lavelle K et al. British Journal of Cancer 2007; 96:

85 Van Leeuwen BL et al. Crit Rev Oncol Hematol 2011; 79(3):

86 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

87 Ring A et al. J Clin Oncol 2011; 29:

88 Ring A et al. J Clin Oncol 2011; 29:

89 Witherby SM et al. Cancer J 2005;11:

90 Absolute percent reduction in 10-year recurrence with radiotherapy in patients with ER + tumors treated with tamoxifen by age and grade Vanderwalde N et al. J Geriatr Oncol. 2013;4(4):

91 Davidoff AJ. J Clin Oncol 2010; 28: > 65

92 Davidoff AJ. J Clin Oncol 2010; 28:

93 Landre T et al. Int J Colorectal Dis DOI /s

94 Landre T et al. Int J Colorectal Dis DOI /s

95 Landre T et al. Int J Colorectal Dis DOI /s

96 Aapro MS. Oncologist 2012; 17(suppl 1):16 22

97 Aapro MS. Oncologist 2012; 17(suppl 1):16 22

98 Aapro MS. Oncologist 2012; 17(suppl 1):16 22

99 Epidemiologie Levensexpectantie Aging Farmacokinetiek Polyfarmacie Hoe ouderen met kanker behandelen Frailty Wat gebeurt er? Evidentie Integratie geriatrische evaluatie in de praktijk

100 Extermann M. Semin Radiat Oncol 2012; 22:

101 Balducci L et al. Oncologist 2000;5:

102 Extermann M. Cancer J 2005;11:

103 Dank U! Vragen?

104 Possible contributors to cognitive difficulties in elderly cancer patients Lange M et al. Cancer Treat Rev. 2014; 40(6):810-7

105 Concepts related with cognitive impairment in elderly patients and link with cancer Lange M et al. Cancer Treat Rev. 2014; 40(6):810-7

106 INTEGRATIE VAN GERIATRISCHE SCREENING EN ASSESSMENT IN HET THERAPIE BESLISSINGSPROCES BIJ DE OUDERE PATIËNT MET KANKER: ZIN OF ONZIN? Mevr. Cindy Kenis Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige UZ Leuven

107 SYMPOSIUM GERIATRISCHE ONCOLOGIE INTEGRATIE VAN GERIATRISCHE SCREENING EN ASSESSMENT IN HET THERAPIE- BESLISSINGSPROCES BIJ DE OUDERE PATIËNT MET KANKER: ZIN OF ONZIN? Cindy Kenis geriatrisch oncologisch verpleegkundige UZ Leuven

108 HET BEGIN Oudere personen = heterogene populatie People are never more alike than they are at birth, no more different or unique than when they enter the geriatric era Stanley Muravchick, MD, professor of anesthesia at the University of Pennsylvania SAGA Syllabus on Geriatric Anesthesiology

109 WAAROM GERIATRISCHE ONCOLOGIE? Chronologische VS biologische leeftijd 109

110 GERIATRISCHE ONCOLOGIE = UITDAGING Is de patiënt (niet) te oud voor therapie? Wat is zijn/haar levensverwachting? Zal hij/zij de therapie verdragen? Is de patiënt voldoende omkaderd om de therapie vol te houden? Heeft een verdere diagnostische oppuntstelling therapeutische consequenties bij deze patiënt? Wanneer een patiënt door te verwijzen naar het ziekenhuis / specialist?

111 DE PRAKTIJK

112 GERIATRISCH ASSESSMENT (GA) een multidimensioneel assessment van de algemene gezondheidstoestand maar ook van onder meer functionele, cognitieve, sociale en psychologische parameters bij oudere personen Fit Frèle Bron: Aapro, M., Extermann, M., & Repetto, L. (2000). Evaluation of the elderly with cancer. Annals of Oncology, 11,

113 GA: 4-STAPPEN BENADERING STAP 1: Geriatrische screening screeningsinstrument STAP 2: Geriatrisch Assessment # meetinstrumenten STAP 3: Informatie aan de behandelende arts / huisarts / andere zorgverleners Multidisciplinaire / geriatrische interventie(s) STAP 4: Follow-up (met GA)

114 GERIATRISCHE SCREENING: RICHTLIJN

115 GERIATRISCHE SCREENING (1) ITEM INSTRUMENT Screening - Geriatrisch Risicoprofiel Instrument (GRP) - G8 - Groninger Frailty Index (GFI) - Vulnerable Elders Survey-13 (VES-13) - Senior Adult Oncology Program-2 (SAOP-2) - Abbreviated CGA (acga) - Bron: Decoster L, Van Puyvelde K, Mohile S, Wedding U, Basso U, Colloca G, Kenis C et al. Screening tools for multidimensional health problems warranting a geriatric assessment in older cancer patients: an update on SIOG recommendations. Annals of oncology : official journal of the European Society for Medical Oncology / ESMO. 2015;26(2):

116 GERIATRISCHE SCREENING (2) G8 GRP Bron: Kenis C, Decoster L, Van Puyvelde K, De Greve J, Conings G, Milisen K, et al. Performance of two geriatric screening tools in older patients with cancer. Journal of clinical oncology : official journal of the American Society of Clinical Oncology. 2014;32(1):19-26.

117 GERIATRISCHE SCREENING: BESLUIT Overzicht van 20 verschillende screeningsinstrumenten bestudeerd in de geriatrische oncologie. SIOG consensus statement: Screeningsinstrumenten kunnen gebruikt worden om patiënten te identificeren die nood hebben aan een geriatrisch assessment. Geen duidelijke aanbeveling welk screeningsinstrument maar op basis van de resultaten zijn de G8 en de GRP het meest aangewezen. Geriatrisch profiel Functionele achteruitgang Overall survival Performantie van een bepaald screeningsinstrument i.f.v. klinische situatie.

118 GA: RICHTLIJN

119 GA: DOMEINEN EN INSTRUMENTEN Sociale status/steun Functionele status Vermoeidheid Comorbiditeit Cognitie Mentale toestand Voeding Geriatrische syndromen (dementie, delirium, vallen, incontinentie, osteoporose of spontane fracturen, polypharmacie, doorligwonden, sarcopenie) 119

120 GA IN BELGIË Cognitie: MMSE / CDT Functionele status: ADL-iADL Vermoeidheid: Mob-T / VAS Valproblematiek: Stratify Valgeschiedenis GA Sociaal: Socios, data Comorbiditeiten: CCI / CIRS-G Polyfarmacie Mentaal: GDS Voeding: MNA(-SF) / MUST

121 GA: ADL Bron: Katz S, Ford AB, Moskowitz RW, Jackson BA & Jaffe MW. Studies of illness in the aged. The index of ADL: a standardized measure of biological and psychosocial function. JAMA 1963; 185:

122 GA: IADL Bron: Lawton MP & Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist 1969; 9:

123 GA: MMSE Bron: Folstein MF, Folstein SE & Mchugh PR. Mini-Mental State - Practical Method for Grading Cognitive State of Patients for Clinician. Journal of Psychiatric Research 1975; 12:

124 GA: KLOKTEKENTEST

125 GA: GDS Bron: Yesavage JA, Brink TL, Rose TL, Lum O, Huang V, Adey M & Leirer VO. Development and Validation of A Geriatric Depression Screening Scale - A Preliminary-Report. Journal of Psychiatric Research 1983; 17:37-49.

126 GA: MNA-SF Bron: Guigoz Y, Lauque S & Vellas BJ: Identifying the elderly at risk for malnutrition - The Mini Nutritional Assessment. Clinics in Geriatric Medicine 2002; 18:

127 GA: ZIN OF ONZIN? 1. Detectie van geriatrische problemen 2. Heeft prognostische informatie (overall survival) 3. Heeft predictieve waarde voor o.m. toxiciteit, complicaties bij heelkunde, 4. Invloed op therapiekeuze 5. Mogelijkheid tot gerichte (geriatrische) interventies die kunnen leiden tot betere kwaliteit van leven en OS Bron: Wildiers H, Heeren P, Puts M, Topinkova E, Janssen-Heijnen ML, Extermann M, Kenis C, et al. International Society of Geriatric Oncology Consensus on Geriatric Assessment in Older Patients With Cancer. Journal of clinical oncology : official journal of the American Society of Clinical Oncology

128 FLOW- CHART Patiënt met kanker 70 jaar: Te nemen therapiebeslissing Geriatrische screening Normaal Abnormaal Verdere evaluatie door GA Normaal Abnormaal Standaard therapie Aangepaste therapie Geriatrische adviezen / interventies Comforttherapie

129 CONCLUSIE Artsen, verpleegkundigen en andere gezondheidszorgverleners moeten zich bewust zijn van ouderdomsgerelateerde / geriatrische aspecten in de oncologie. Geriatrisch assessment detecteert vele problemen, voorspelt OS en toxiciteit, en beïnvloedt therapiekeuze. Implementatie van geriatrische assessment en geriatrische interventies is een uitdaging zowel in het ziekenhuis als in de 1 ste lijnszorg. Uiteindelijke doel = zorg voor oudere patiënten met kanker verbeteren!

130 TAKE HOME MESSAGE It is better to do some kind of imperfect geriatric screening and assessment than doing no assessment at all

131 HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT Contact: / geriatrischeoncologie@uzleuven.be

132 met dank voor de ondersteuning