Onderzoek naar de doorstromingshinder van het fietsverkeer door verkeersregelinstallaties in de gemeente Vlissingen. Fietsersbond afdeling

Transcriptie

1 Onderzoek naar de doorstromingshinder van het fietsverkeer door verkeersregelinstallaties in de gemeente Vlissingen. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg. Vlissingen, mei 2012

2 Inhoud Conclusies en aanbevelingen:... 3 Conclusies:... 3 Aanbevelingen:... 3 Het onderzoek Aanleiding onderzoek:... 5 Doel onderzoek:... 5 Feitelijke situatie:... 5 Opzet onderzoek:... 5 Uitvoering van het onderzoek:... 5 Verantwoording:... 6 Algemeen:... 6 Beoordeling volgens CROW:... 6 Criteria:... 7 Resultaten van de 13 VRI s in Vlissingen:... 8 Resultaten van de gereden fietsroutes: Bevindingen: Gebruikte literatuur: Bijlage 1: Nummers en locatie van de VRI s: Bijlage 2: Overzicht van de VRI s Bijlage 3: Overzicht ritten op het hoofdfietsnetwerk Bijlage 4: Overzicht bevindingen: VRI. Omschrijving Bijlage 5: Achtergronden en het gebruik van de cijfers:... 37

3 Conclusies en aanbevelingen: Conclusies: Alle verkeerslichten in de gemeente Vlissingen staan voor fietsers slecht afgesteld en frustreren het fietsverkeer. De verkeerslichten zijn verantwoordelijk voor bijna al het oponthoud van de fietsers. De gemiddelde wachttijd loopt op tot 3 maal de norm van 15 seconden. De maximale wachttijd, met een norm van 60 seconden wordt vaak fors overschreden, tot een factor 4 toe. Met een gemiddelde stopkans van 87% (VRI s in beheer bij de gemeente) zijn de VRI s niet fietsvriendelijk te noemen. Vlissingen heeft een omgeving waar de fiets veruit de snelste en gezondste vervoerswijze is. Doordat de doorstroming voor de fietsers een van de meest essentiële elementen is om ergens snel te komen dien het VRI beleid daarop aan te sluiten. Door het fietsverkeer te ondersteunen en de wachttijden bij de verkeerslichten zo kort mogelijk te maken, kan de in het Gemeentelijke verkeers- en vervoersplan (GVVP) opgenomen doelstelling om het fietsverkeer te bevorderen een goede impuls krijgen. Aanbevelingen: Bij verkeerslichten kan met eenvoudige maatregelen veel extra s worden gedaan, zonder aantasting van de doorstroming van het autoverkeer. Regelsystemen met tweemaal groen voor fietsers per cyclus en speciale aandacht voor de links afslaande fietsers kunnen een aanzienlijke bijdrage leveren aan de doorstroming en veiligheid van het fietsverkeer. Voor de hoofdfietsroutes zou dit gerealiseerd moeten worden. Wij hebben zes eenvoudige maatregelen geselecteerd die goedkoop zijn en de afwikkeling van het gemotoriseerde verkeer niet noemenswaardig negatief beïnvloeden: (zie bijlage/tabel pagina 38) 1. Alle fietsers tegelijk groen (AFTG) 2x per cyclus: Om de wachttijden voor fietsers op kruispunten te bekorten kan Alle Fietsers Tegelijk Groen (AFTG) voor alle richtingen worden gerealiseerd. Naast AFTG dient aan fietsers twee keer groen per cyclus gegeven te worden. Hierdoor worden de gemiddelde en maximale wachttijd voor de fietser korter. Dit voordeel geldt voor zowel fietsers als voor het gemotoriseerde verkeer. In de huidige situatie dient na ieder groen voor de fietser het kruispunt geheel verkeers gemaakt te worden. In de nieuwe situatie is er sprake van een halvering van het aantal keren groen per verkeerslicht voor fietsers maar doordat alle fietsers groen hebben is er sprake van 50% reductie op de wachttijd van het autoverkeer. Door het invoeren van de dubbele cyclus voor fietsers neemt de wachttijd voor het autoverkeer, ten opzichte van de huidige installatie, niet toe. Bij een dubbele cyclus kan er met relatief kort groen voor fietsers volstaan worden, zeg zo n 5-8 seconden. Extra voordelen zijn verder dat links afslaan voor fietsers eenvoudiger is dankzij de diagonale oversteek (het oversteken kan in een keer) en dat één aanvraag alle fietslichten op groen zet. Ten opzichte van de standaard tweefaseregeling heeft AFTG als grootste voordeel dat er geen conflicten meer zijn tussen afslaande (vracht-)auto s en rechtdoorgaande fietsers. Deze conflicten zijn in de praktijk veel ernstiger dan de conflicten tussen fietsers onderling. Omdat de bromfietsers van het fietspad zijn verdwenen levert een AFTG in de praktijk zelden problemen op tussen fietsers onderling. AFTG met twee keer groen in de cyclus kan voor fietsers een gemiddelde en maximale wachttijd in de spits opleveren van respectievelijk 20 en 40 seconden, met een doorrijkans van 15 procent zonder dubbele stop voor links afslaan. 2. Bij geen ander verkeer altijd groen: Geef fietsers altijd groen wanneer er geen conflicterend verkeer is en geef fietsers direct groen wanneer zij zich in een lopend groenvenster aanmelden. De fietslussen dienen op circa 20 meter van de stopstreep te worden neergelegd. Deze kunnen zowel voor aanvraag als voor verlenging worden gebruikt. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 3 van 39

4 3. Automatische mee-aanvraag: Zorg voor automatische mee-aanvraag. Als de rechtdoorgaande auto s groen krijgen en er weinig rechts afslaande auto s zijn krijgen de fietsers altijd groen. De fietsers die iets later arriveren kunnen dan direct doorrijden. 4. Meeliften met bussen: Fietsers kunnen vaak prima meeliften met parallel rijdende bussen (VECOM/VETAG). Als er geen sprake is van kruisend autoverkeer behoeft een fietser niet te wachten op een bus die zijn pad niet kruist. 5. Voorschriften VRI s: Het ontbreken van voorschriften ten aanzien van de VRI s in de gemeente Vlissingen lijkt een opzienbarende ontdekking maar is het niet. Vrijwel nergens vindt monitoring en actieve begrenzing plaats van het oponthoud bij fietsverkeer. De gemeente Vlissingen is daarop geen uitzondering. Voor een goed fietsbeleid is het wenselijk dat de gemeente Vlissingen, met veel (knelpunt) VRI s, hieraan begint. 6. Tegengaan spookrijden: Om het spookrijden tegen te gaan zou gedacht kunnen worden aan het (door)trekken van tweerichtingsfietspaden. (Voorbeeld: langs de Sloeweg tussen Koudekerkseweg en Dreesstraat zou het tweerichtingsfietspad tot aan de rotonde of tot aan de Groen van Prinstererlaan door getrokken moeten worden. Vooral in de zomer wordt deze route veel gebruikt door fietsers die naar het strand willen via Sloeweg en Burgemeester Van Woelderenlaan). Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 4 van 39

5 Het onderzoek. Aanleiding onderzoek: De Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg heeft naar aanleiding van klachten van leden over de lange wachttijden bij de verschillende verkeersregelinstallaties (VRI s) in de gemeente Vlissingen een onderzoek naar deze wachttijden ingesteld. Dit is het eindresultaat; een nota over de doorstromingshinder bij de VRI s in de gemeente Vlissingen genaamd: Vlissingse fietsers staan vaker voor rood! Doel onderzoek: Op grond van objectieve meting mogelijkheden voor verbetering van de doorstroming van de fietsers aan de gemeente voorstellen. Feitelijke situatie: Er zijn in Vlissingen 13 kruispunten met een VRI. Van de 13 VRI s zijn er 5 (nummers 1 t/m 5) in beheer van de Provincie Zeeland en 8 VRI s (nummers 6 t/m 13) in bezit van de gemeente Vlissingen (zie overzicht pagina 12). Alle VRI s zijn in dit overzicht meegenomen. Waar nodig is de samenhang en afstemming tussen Vlissingen en de Provincie Zeeland meegenomen. Opzet onderzoek: Op elk kruispunt, elk stoplicht (rechtdoor, rechtsaf, linksaf) 7 metingen voor rood licht en 7 metingen voor groen licht noteren (Zie bijlage 2 op pagina 13 voor details). Van elk kruispunt zijn de waarnemingen genoteerd van het verkeerspatroon, de volgorde en het effect van het openbaar vervoer (bus). Op elk kruispunt zijn de waarnemingen genoteerd van het aantal auto s en fietsen dat door groen kan (verkeersintensiteit). Op elk kruispunt zijn de waarnemingen genoteerd of er in één keer kan worden overgestoken als een fietser linksaf moet. Van alle fietsroutes met één of meerdere VRI s, behorende tot het hoofdfietsnetwerk van de gemeente Vlissingen, de fiets-, stop- en gemiddelde reistijden vastleggen en deze vergelijken met de auto. Inzicht verkrijgen of er gemeentelijke voorschriften rondom VRI s en uitvoering van het beheer van de verkeerslichten door de gemeente bestaan en hoe deze in de praktijk worden uitgevoerd. Uitvoering van het onderzoek: Wij hebben alle verkeerslichten in de gemeente Vlissingen op verschillende tijden, onder wisselende weersomstandigheden, 2 tot 6 keer bezocht. De bezoektijd werd mede bepaald door de te verwachten drukte van spitsuur-, school- en winkeltijden. Bij elk verkeerslicht werden 7 tijdmetingen naar rood en 7 metingen naar groen licht gehouden. De gemeten gegevens werden op een van te voren opgemaakte lijst genoteerd. Tijdens het bezoek werd gekeken naar: de afwikkeling van het verkeersaanbod, de reactietijd van drukknoppen, de detectielussen en of de plaatsing daarvan, het aantal keren groen per cyclus en of alle fietsers tegelijk groen hebben, de fiets-opstelruimte, een weersafhankelijke verkeersregeling voor fietsers, de dynamische verkeersinstellingen en of verkeerslicht wel nodig is, de prioriteit van het openbaar vervoer. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 5 van 39

6 Daarnaast zijn wij op bezoek geweest bij het centrale punt voor registratie en regeling van de VRI s van de gemeente Vlissingen. De uitvoerende gemeenteambtenaar heeft ons uitgelegd hoe vanuit dit punt de regeling bestuurd wordt en wat de (on)mogelijkheden van de ambtenaar zijn ingeval van een storing en op basis waarvan hij deze storing herstelt. Fietsroutes met één of meerdere VRI s zijn met de fiets en met de auto gereden. Hierbij zijn de stop- en rijtijden genoteerd. Ook is er met behulp van de landelijke Fietsersbond gekeken naar verbeteringsmogelijkheden die reeds elders in het land zijn ingevoerd en hun waarde hebben bewezen. Tevens heeft de Landelijke Fietsersbond het rapport meegelezen en van commentaar voorzien. Tijdens de uitvoering van het onderzoek zijn de leden van de Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, belangstellenden en de gemeenteambtenaren door middel van de nieuwsbrief op de hoogte gebracht van de vorderingen en een deel van de resultaten. Ook in de plaatselijke pers is er aandacht geweest voor de voorlopige resultaten van dit onderzoek. Verantwoording: Algemeen: Bij de gemeentelijke afdelingen hebben we gevraagd naar voorschriften ten aanzien van de VRI s. Deze konden niet beschikbaar worden gesteld. Tijdens ons bezoek aan de VRI verantwoordelijke ambtenaar van de gemeente Vlissingen konden ons geen documenten worden overgelegd waaruit bleek volgens welke normen de regelingen, na storing, ingesteld moesten worden. Beoordeling volgens CROW 1 : 2 De fietsvriendelijkheid van een verkeersregelinstallatie wordt volgens de CROW beoordeeld op basis van de stopkansen en wachttijden. Stopkansen en wachttijden De fietser beoordeelt de kwaliteit van verkeersregelingen vooral aan de hand van twee vragen: hoe vaak moet ik stoppen en hoe lang moet ik wachten? Stopkansen en wachttijden dus. Daarnaast is het gebrek aan logica van een regeling een bron van ergernis. De wachttijd: De wachttijd bij een verkeerslicht hangt uiteraard mede af van het moment waarop je bij het verkeerslicht arriveert. Karakteristieke grootheden zijn de maximale wachttijd en de gemiddelde wachttijd. De gemiddelde wachttijd is het belangrijkst. Het berekenen van de gemiddelde wachttijd is een oefening met voetangels en klemmen. Om te beginnen is er een definitiekwestie. Fietsers ervaren alleen wachttijd op momenten dat ze daadwerkelijk moeten stoppen voor rood. In hun hoofd spelen de keren dat ze bij een groen licht aankwamen geen rol. Het berekenen van het gemiddelde over alle keren dat je moet stoppen levert de gemiddelde wachttijd bij stoppen op. De gemiddelde wachttijd: De gemiddelde wachttijd kan worden verbeterd door de stopkans te verlagen en/of de gemiddelde wachttijd bij stoppen (de roodtijd) te verlagen. Tijdmeting: Door bij elk verkeerslicht 7 tijdmetingen naar rood en 7 tijdmetingen naar groen licht te houden hebben we gezorgd dat we voldoende observaties hebben om de variatie goed in beeld te brengen. Daarna hebben we met behulp van deze waarnemingen de stopkansen en gemiddelde wachttijden berekend. 1 CROW "Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek". 2 CROW-publicatie 213 met de titel Handboek verkeersregelinstallaties. Deze publicatie behandelt alle onderwerpen van het ontwerpproces van een verkeersregelinstallatie waar een verkeerskundige mee te maken krijgt. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 6 van 39

7 Criteria: 3 Wij hebben de CROW criteria gehanteerd: 1. Een verkeerslicht is fietsvriendelijk als de gemiddelde wachttijd minder dan 15 seconden bedraagt. Zeker op hoofdfietsroutes is dit een belangrijke norm. 2. Een verkeerslicht met een wachttijd tussen de 15 en 20 seconden kan als matig worden beoordeeld. 3. Een verkeerslicht is fietsonvriendelijk als de gemiddelde wachttijd meer dan 20 seconden bedraagt. 4. Gemiddelde roodstanden van meer dan 60 seconden worden als hinderlijk ervaren en zijn voor doorgaande fietsroutes niet acceptabel. Bij langere wachttijden denken fietsers dat het systeem niet (goed) functioneert. Daarnaast hebben we van elk kruispunt de werking beoordeeld, gekeken hoe de verkeersstromen lopen en of er mogelijkheden zijn voor verbetering. Opmerking : De oranje lichten zouden fiftyfifty over rood en groen verdeeld kunnen worden. Hebben dus geen toegevoegde waarde en zijn in deze nota buiten beschouwing gelaten. We hebben ons beperkt tot rooden groentijden. 3 CROW publicatie 230: Ontwerpwijzer fietsverkeer Verkeerslichten. Pagina De hier gepresenteerde normen voor verkeerslichten zijn voorlopig, omdat er nog onvoldoende praktijkervaring mee is opgedaan. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 7 van 39

8 Resultaten van de 13 VRI s in Vlissingen: Uitwerking van gedetailleerde gegevens in bijlage 01 op pagina 12 en in bijlage 02 op pagina 13. In onderstaande tabel zijn de stop- en doorrijkansen in procenten, de gemiddelde wachttijden en de gemiddelde wachttijden bij stoppen alsmede de maximale wachttijden in seconden per VRI vastgelegd. Groen voldoet aan de criteria, rood valt hierbuiten. Tabel gemiddelde: In onderstaande tabel zijn de stop- en doorrijkansen in procenten, de gemiddelde wachttijden en de gemiddelde wachttijden bij stoppen alsmede de maximale wachttijden in seconden per VRI vastgelegd. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Gem.wachttijd bij stoppen in sec. Beheer Maximale wachttijd in sec. 1 Vrijburg % 29% Provincie 2 N. Vlissingseweg N. Zuidbeekseweg % 29% Provincie 3 N. Vlissingseweg Sloeweg % 32% Provincie 4 N. Vlissingseweg A % 18% Provincie 5 N. Vlissingseweg Pr. Rooseveltlaan % 23% Provincie Gemiddelde Provincie % 26% Provincie 6 Keersluisbrug % 8% Gemeente 7 P. Krugerstraat Scheldestraat % 26% Gemeente 8 Badhuisstraat % 14% Gemeente 9 Burg. van Woelderenlaan % 13% Gemeente 10 Koudekerkseweg P. Rooseveltlaan % 9% Gemeente 11 Koudekerkseweg Sloeweg % 8% Gemeente 12 Bossenburghweg % 17% Gemeente 13 N. Zuidbeekseweg Weijevlietweg % 6% Gemeente Gemiddelde Gemeente % 13% Gemeente In bovenstaande tabel geven de groene getallen aan dat er voldaan wordt aan de gestelde norm van minder dan 15 seconden. Oranje cijfers (tussen de 15 en de 20) hebben het predicaat matig en rode cijfers (boven de 20) vallen buiten de landelijke CROW-norm. Buiten de norm vallen: nr. 6 Keersluisbrug, nr. 7 Paul Krugerstaat Scheldestraat, nr. 9 Burgemeester van Woelderenlaan, nr. 10 Koudekerkseweg President Rooseveltlaan, nr. 11 Koudekerkseweg Sloeweg, nr. 13 Nieuw Zuidbeekseweg Weijevlietweg De maximale stoptijden zijn opvallend hoog. De kans dat je bij een stoplicht door groen kan fietsen is bij de gemeente Vlissingen (gemiddeld 13%) erg klein; dat er gestopt moet worden is vele malen groter (gemiddeld 87%). Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 8 van 39

9 Een gemiddelde wachttijd voor fietsers die (veel) langer is dan de norm van 15 seconden wordt aangetroffen in 6 van de 8 VRI s van de gemeente Vlissingen. Bij de Keersluisbrug is dat zelfs meer dan 3 keer zo lang. Een langere wachttijd dan 60 seconden wordt bij 6 van de 8 VRI s van de gemeente Vlissingen aangetroffen. (Nr. 8; Badhuisstraat komt met 58 seconden dicht in de buurt) Het betreft: nr. 9 Burg. van Woelderenlaan 277 seconden dat is 4 minuten en 37 seconden. nr. 6 Keersluisbrug 255 seconden dat is 4 minuten en 15 seconden. nr. 11 Koudekerkseweg Sloeweg 191 seconden dat is 3 minuten en 11 seconden. nr. 7 P Krugerstraat Scheldestraat 152 seconden dat is 2 minuten en 32 seconden. nr. 10 Koudekerkseweg P.Roosevelt. 91 seconden dat is 1 minuut en 31 seconden. nr. 13 N. Zuidbeekseweg Weijevl. 65 seconden dat is 1 minuut en 5 seconden. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 9 van 39

10 Resultaten van de gereden fietsroutes: Uitwerking van gedetailleerde gegevens in bijlage 03 op pagina 26. Voor een goed overzicht van de stopkansen hebben we 7 fietstoegangsroutes met één of meerdere VRI s, na gefietst en de rij- en stoptijden vergeleken met die van de auto. Alle routes in en uit de stad eindigen en beginnen (de retourroutes) bij Michiel de Ruyter. We hebben gemeten: de lengte van de route, de stilstand- en rijtijd. Daarnaast hebben we de omstandigheden vermeld waaronder gereden is (wind (voor/tegen), regen, zon). De volgende routes zijn zowel met de fiets als met de auto afgelegd: (zie bijlage 03 op pagina 26) 1. Jacoba van Beierenweg (ter hoogte van het Bunkerpad) 2. Vlissingsestraat / Lammerenburgweg 3. Nieuwe Vlissingseweg / Bedrijfsweg (Vrijburg) 4. Rotonde Zwaanweg / Galgeweg / Bachlaan 5. Oude Vlissingseweg / Groot Abeele 6. Dorpstraat (Ritthem) 7. Langeleenweg / Nieuwe Zuidbeekseweg Fiets Tot. Stilstand Tot. fietstijd gem stilstand gemiddelde fietstijd Stad in 0:07:15 1:57:23 0:01:02 0:16:46 Stad uit 0:10:01 1:54:57 0:01:26 0:16:25 Auto Tot. Stilstand Tot. auto tijd gem stilstand gemiddelde auto tijd Stad in 0:04:28 1:06:58 0:00:38 0:09:34 Stad uit 0:03:12 0:57:29 0:00:27 0:08:13 Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 10 van 39

11 Bevindingen: 1. Verkeerslichten voor fietsers en voetgangers staan kort op groen ( 3 à 4 seconden). Hierdoor is er onvoldoende tijd om over te steken. 2. Er is in Vlissingen geen Wait-signalering aanwezig (Laat de fietser zien hoe lang de wachttijd is). 3. Fietsintensiteit wordt niet meegewogen in dynamische regeling, waardoor niet alle fietsers door groen kunnen. 4. De wachttijden voor de fietsers zijn afhankelijk van het aanbod van auto s. Als er meer auto aanbod is wordt de wachttijd voor de fietsers langer. 5. Doorgaande fietsers moeten bijna altijd stoppen voor rood, ook als er geen verkeer uit de zijstraat komt. Er is geen standaard groen bij recht doorgaand fietsverkeer. 6. Er zijn maximale wachttijden van meer dan 4 minuten gemeten, terwijl de CROW-norm maximaal 60 seconden is. 7. Er zijn fiets-detectielussen die geactiveerd worden terwijl men zich van het kruispunt af begeeft. Hierdoor wordt het verkeerslicht op rood gezet. Dit levert onnodige wachttijden voor het verkeer op het kruispunt op. 8. Sommige lussen liggen niet op de juiste plek voor fietsers (Scheldestraat komend vanaf de Singel) waardoor fietsers bij geen auto-aanbod eindeloos lang moeten wachten. 9. Niet alle drukknoppen werken, lus gemist dan lang gewacht. 10. Bussen zitten elkaar regelmatig in de weg (Scheldestraat en Paul Krugerstraat). Dat levert extra wachttijd op voor iedereen. 11. Het meeliften van de fietsers met het openbaar vervoer (VETAG/VECOM) is niet aangetroffen. Bij rechtdoorgaande bus moet de rechtdoorgaande fietser toch voor rood wachten. 12. Bussen claimen ruim voor het kruispunt al prioriteit, dit geeft onnodig lange wachttijden. 13. Elkaar tegemoet komende bussen claimen elk prioriteit, dit geeft dubbele wachttijden. 14. Twee maal groen per cyclus is voor de fiets niet aangetroffen. 15. Alle Fietsers Tegelijk Groen (AFTG) en schuin oversteken is niet aangetroffen. 16. Na een storing van de VRI werkt het systeem niet meer optimaal voor fietsers. Met andere woorden er lijkt een verschil tussen de regeling zoals geïnstalleerd en na een storing in de praktijk. 17. Na een rondgang bij betrokken gemeentelijke afdelingen en diensten blijkt dat er geen beleid is om het oponthoud van fietsverkeer bij verkeerslichten terug te dringen of te meten. 18. Verandering in het VRI-regime wordt niet naar publiek of gemeenteraad gecommuniceerd. 19. De technische mogelijkheden van, met name oudere verkeersregelinstallaties, zijn beperkt. 20. De stilstand tijden van de fietser de stad in zijn bijna 2x maal zo groot dan die van de auto. 21. De stilstand tijden van de fietser de stad uit zijn meer dan 3x maal zo groot dan die van de auto. 22. De hoge stilstandtijd wordt mede bepaald door de stopkans van gemiddeld 87% bij een VRI. Gebruikte literatuur: CROW; Ontwerpwijzer fietsverkeer publicatie 230. Wachttijden bij verkeerslichten. Verslag Bachelor project A.C.C. van Wijk, Technische Universiteit Eindhoven, Technische Wiskunde, Januari VRI beleid van gemeente Eindhoven. Opnameformulier verkeerslichten Fietsersbond Zuid Oost Brabant. Onderzoek fietsverkeerslichten Zuidoost-Brabant Oktober 2011 maart Beleidsnota verkeerslichten gemeente Eindhoven. Nummer / Verkeerskunde; Groen licht voor Fietsers ; Daniël de Haan (NHTV), Theo Zeegers en Piet van der Linden (Fietsersbond). Nummer / Verkeerskunde; Groen als het even kan, Fietsvriendelijke verkeerslichten; Bo Boormans (DTV Consultants), Paul Bevers (Gem. Breda) en Henk Hemmes (Siemens Nederland NV). Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 11 van 39

12 Bijlage 1: Nummers en locatie van de VRI s: Overzicht VRI's 1 1. Kruispunt Vrijburg 2. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg Nieuwe Zuidbeekseweg 3. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg Sloeweg 4. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg A58 5. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg Pr. Rooseveltlaan 6. Kruispunt Keersluisbrug 7. Kruispunt Paul Krugerstraat Scheldestraat 8. Kruispunt Badhuisstraat 9. Kruispunt Burgemeester van Woelderenlaan 10. Kruispunt Koudekerkseweg President Rooseveltlaan 11. Kruispunt Koudekerkseweg Sloeweg 12. Kruispunt Bossenburghweg 13. Kruispunt Nieuwe Zuidbeekseweg Weijevlietweg Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 12 van 39

13 Bijlage 2: Overzicht van de VRI s VRI 1 : Vrijburg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 1 Plaats Vrijburg Omschrijving Kruispunt ventweg Nieuwe Vlissingeseweg met de toegangsweg (Bedrijfsweg) tot het industrieterrein Vrijburg. Vrachtverkeer van en naar het industrie terrein vanaf en naar de provinciale weg. Fietser vanuit Vlissingen steken overnaar het tweezijdige fietspad. Na het kruispunt wordt opnieuw overgestoken. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Aantal lichten 2 Wachttijden Rood Groen Ventweg vanuit Vlissingen Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 27% 6,2 8,6 22 Ventweg vanuit Middelburg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 30% 7,0 9,9 31 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 29% 6,6 9,2 31 Opmerkingen Gegvens zijn van de ventweg Stoplichten voor fietser en voetgangers staat te kort op groen. Stoplicht voor fietsers is geheel overbodig en alleen maar extra remmend. Vanuit Vlisingen moet men twee maal oversteken, dus blijft men op de ventweg. Rechtdoorgaand verkeer op de ventweg dient altijd groen te hebben tenzij er aanbod is van verkeer uit de zijwegen. Door de lus detectie komt vanzelf aan bod. Meer auto's is langer wachten. Wachttijd is oké Maximale wachttijd in sec. Gem.wachttijd bij stop in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 13 van 39

14 VRI 2: Kruispunt Vlissingseweg Nieuw Zuidbeekseweg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 2 Plaats Kruispunt Nieuwe Vlissingeseweg en Nieuwe Zuidbeekseweg Omschrijving Bromfietspad langs de Nieuwe Vlissingseweg kruist de Nieuwe Zuidbeekseweg. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 2 Wachttijden Rood Groen Bromfietspad vanuit Vlissingen Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 30% 3,9 5,6 15 Bromfietspad vanuit Middelburg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 29% 4,1 5,8 15 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 29% 4,0 5,7 15 Opmerkingen Lus op fietspad vanaf Middelburg richting Vlissingen wordt door afslaande fietsers onnodig geactiveerd. Hierdoor is er op het kruispunt een onnodige wachtijd. Drukknoppen werken niet, lus in de weg wel. Doorgaande fietsers moeten altijd groen hebben en niet te moeten stoppen. Bij aanbod verkeer activeerd de lus. Wachttijd fietsers is afhankelijk van aanbod auto's. Meer auto's dan langer wachten. Gem.wachttijd bij stop in sec. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 14 van 39

15 VRI 3: Nieuwe Vlissingseweg op en afrit Sloeweg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 3 Plaats Kruispunt Nieuwe Vlissingeseweg en op- en afrit van de Sloeweg Omschrijving Bromfietspad langs de Nieuwe Vlissingseweg kruist de op- en afrit van de Sloeweg richting Koudekerke. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 2 Wachttijden Rood Groen Bromfietspad vanuit Vlissingen Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 28% 6,2 8,5 22 Bromfietspad vanuit Middelburg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 35% 3,8 5,8 15 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 32% 5,0 7,2 22 Opmerkingen Rechtdoorgaand verkeer dient altijd groen te hebben tenzij er aanbod is van verkeer uit de zijwegen. Door de lus detectie komt vanzelf aan bod. Drukknop werkt niet. Wachttijden zijn afhankelijk van het auto aanbod. Maximale wachttijd in sec. Gem.wachttijd bij stop in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 15 van 39

16 VRI 4: Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg - op en afrit A58 Overzicht VRI's Vlissingen Nr 4 Plaats Kruispunt Nieuwe Vlissingeseweg en op- en afrit van de Sloeweg Omschrijving Bromfietspad langs de Nieuwe Vlissingseweg kruist de op- en afrit van de Sloeweg richting A58 Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 2 Wachttijden Rood Groen Bromfietspad vanuit Vlissingen Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 18% 9,2 11,2 32 Bromfietspad vanuit Middelburg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 18% 8,8 10,7 30 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 18% 9,0 10,9 32 Opmerkingen Drukknoppen werken niet, lus in de weg wel. Doorgaande fietsers moeten altijd groen hebben en niet te moeten stoppen. Bij aanbod verkeer activeerd de lus. Wachttijd fietsers is afhankelijk van aanbod auto's. Meer auto's dan langer wachten. Gem.wachttijd bij stop in sec. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 16 van 39

17 VRI 5: Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg President Rooseveltlaan Overzicht VRI's Vlissingen Nr 5 Plaats Kruispunt Nieuwe Vlissingeseweg en President Rooseveltlaan Omschrijving Bromfietspad langs de Nieuwe Vlissingseweg kruist de President Roosevetllaan, de Hermesweg en de Gildeweg en geeft aansluiting op de fietspaden langs de President Rooseveltlaan. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gem.wachttijd bij stop in sec. Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 4 Wachttijden Rood Groen Bromfietspad vanuit Vlissingen Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 25% 5,1 6,8 17 Aantal lichten linksaf PR.Laan Fiets 1 x Afhankelijk van druk op de knop Bromfietspad vanuit Middelburg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 21% 6,6 8, x Afhankelijk van druk op de knop Vanuit Gildeweg naar PR.Laan Lus Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? nvt Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 23% 5,8 7,5 25 Opmerkingen. Fietsers hebben geen groen, moeten altijd stoppen en op de knop drukken. Zou altijd groen moeten zijn, en drukken of lus als het rood is. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 17 van 39

18 VRI 6: Keersluisbrug Overzicht VRI's Vlissingen Nr 6 Plaats Omschrijving Keersluisbrug Kruispunt Nieuwe Vlissingeseweg naar Paul Krugerstraat of Koningsweg of Pr.Hemdrikweg. De oversteen van de P.Kruger naar het fietspad Hermusweg is twee richtingen, maar mist een stoplicht. Totaal aantal lichten 8 Wachttijden Rood Groen Fietspad van Hermusweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets % 12% 17,8 20,1 49 Aantal lichten linksaf Fiets % 5% 46,7 49,3 124 Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Fietspad van P.Krugerstraat Knop Lus Rechtdoor en rechtsaf Fiets 1 x % 12% 17,8 20,2 60 Linksaf richting Hermusweg geen Linksaf richting Jaagpad 1 x % 8% 25,7 27,9 93 Fietspad van Koningsweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 76,7 80,6 255 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 5% 55,4 58,6 180 Fietspad van Prins Hendrikweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 55,4 58,6 180 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 12% 17,8 20,1 49 Gem.wachttijd bij stop in sec. Maximale wachttijd in sec. Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig Deels Wachttijd langer dan 15sec.? x % 8% 39,2 41,9 255 Opmerkingen Geen stoplichten bij dubbele fietspaden. Oversteek Krugerstraat is tweezijdig. Geen haaientanden bij dubbel fietspaden. Alle auto stoplichten zijn aantal afhankelijk. Fietsers niet! Bus vanaf station maakt al zeer vroeg het kruispunt, daardoor onnodig lange wachtijden. Bus gaat rechtdoor (vanaf station en vanaf Paul Krugerstraat), waarom rechtdoorgaande fietsers ook geen doorgang? Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 18 van 39

19 VRI 7: Kruispunt Paul Krugerstraat - Scheldestraat Overzicht VRI's Vlissingen Nr 7 Plaats Kruispunt P. Krugerstraat - Scheldestraat Omschrijving Kruispunt Paul Krugerstraat richting Scheldestraat stad of richting Singel. Of Scheldestraat naar Paul Krugerstraat richting Stad of Keersluisbrug. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gem.wachttijd bij stop in sec. Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 6 Wachttijden Rood Groen Paul Krugerstraat richting stad Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 34% 12,0 18,1 56 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 20% 25,9 32,3 90 Paul Krugerstraat richting Brug Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 35% 17,5 27,0 78 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 33% 13,1 19,6 62 Scheldestraat richting Singel Knop Lus Rechtdoor en Linksaf Fiets 1 x x % 27% 20,7 28,5 75 Van Singel naar Scheldestraat Knop Lus Rechtdoor + Rechts + links Fiets 1 x % 7% 42,8 46,1 152 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 26% 22,0 28,6 152 Opmerkingen Opstelruimte in Scheldestraat richting Singel en Beide P.Krugerstraat richtingen nogal beperkt, anderzijds lijkt er gewoon niet veel anders mogelijk. P.Kruger linksaf heeft ook veel langere wachttijden dan gemeten ( was op dat moment rechtdoor aan het meten), zelfs bus linksaf moest land wachten (>60sec). voor fietsers op de P Krugerstraat die rechtdoor gaan (beide richtingen) heb ik de indruk dat er een lus is, maar weet dat niet zeker. voor fietsers die afslaan is er een knop, maar beide kanten beinvloeden elkaar en bovendien is er een sterke afhankelijkheid van afslaande auto s naar de Scheldestraat. voor fietsers die van de Singel komen is er ook een enorm sterke afhankelijkheid van de aan- of afwezigheid van auto s. voor fietsers van de Scheldestraat richting Singel rechtdoor/linksaf werkt de knop. Indien er een bus uit de Scheldestraat komt en een uit de Paul Krugerstraat zitten deze elkaar in de weg en raakt het systeem van slag. Dat levert extra wachttijd op voor iedereen. Indien rechtdoorgaandverkeer groen heeft blijft het fietspadlicht rechtdoor ook op groen staan. Indien rechtdoorgaand verkeer groen heeft en een fietser heeft geen detectie gedaan staat zijn licht op rood. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 19 van 39

20 VRI 8: Kruispunt Badhuisstraat Overzicht VRI's Vlissingen Nr 8 Plaats Kruispunt Badhuisstraat Omschrijving Kruispunt Badhuisstraat - richting Spuikomweg, Duinpoortweg of richting Koudekerkseweg of rechtuit de Badhuisstraat Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gem.wachttijd bij stop in sec. Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 5 Wachttijden Rood Groen Badhuisstraat rechtdoor Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 13% 17,3 19,9 58 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 16% 7,9 9,4 28 Linksaf richting Duinpoortweg 1 x % 11% 12,5 14,0 38 Koudekerkseweg richting Spuikomweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 16% 7,9 9,4 28 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 12% 11,9 13,5 38 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? nvt Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 14% 11,5 13,2 58 Opmerkingen Bus claim lang voor het kruispunt al voorrang. Daardoor extra wachttijd. Er ontbreekt een stoplicht bij het oversteken van de Duinpoortweg over de Spuikomweg. Fietser gaan nooit geheel rondrijden. Fietsverkeer groen als recht doorgaand en recht afslaand autoverkeer op de Badhuisstraat ook groen heeft. Wel bord plaatsen! Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 20 van 39

21 VRI 9: Burgemeester van Woelderenlaan Overzicht VRI's Vlissingen Nr 9 Plaats Kruispunt Burgemeester van Woelderenlaan Omschrijving Kruispunt Burgemeester van Woelderenlaan rechtdoor of linksaf naar de boulevards of rechtsaf President Rooseveltlaan op. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 8 Wachttijden Rood Groen Burg. Woelderenlaan rechtdoor stad uit Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 25% 22,6 30,0 96 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x x % 21% 11,6 14,7 36 Burg. Woelderenlaan rechtdoor stad in Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 14% 26,1 30,5 89 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x x % 10% 12,9 14,3 34 Pres. Rooseveltlaan richting Boulevards Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x x % 12% 47,5 54,1 183 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x x % 9% 18,4 20,2 57 Van Boulevards naar Pres. Rooseveltlaan Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 2% 86,1 88,1 277 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x x % 7% 34,2 36,7 120 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 13% 32,4 36,1 277 Opmerkingen Er was meestal weinig verkeersaanbod toch bleef alles in het rood. Auto's krijgen soms twee maal doorgang ten opzichten van de fietsers, die gaan dus door rood. Meer dan 4 minuten wachten is onaceptabel! Effect van de drukknoppen is slecht merkbaar. De lus werkt beter. Indien geen vraag dan blijft het laatste licht staan op de stand groen. Rechtdoor en linksaf fietsers kan met één stoplicht, die gelijk met rechtdoor en rechtsaf van de auto groen kan gaan. Bord LET OP FIETSERS is dan wel nodig. Drukknop van voetganger breekt onmiddellijk in. Zou voor fietsers ook moeten gelden. Gem.wachttijd bij stop in sec. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 21 van 39

22 VRI 10: Kruispunt Koudekerkseweg President Rooseveltlaan Overzicht VRI's Vlissingen Nr 10 Plaats Kruispunt Koudekerkseweg - President Rooseveltlaan Omschrijving Kruispunt Koudekerkseweg - President Rooseveltlaan Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gem.wachttijd bij stop in sec. Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 4 Wachttijden Rood Groen Koude k.weg uit de stad Knop Lus Rechtdoor en linksaf Fiets 1 x x % 11% 20,6 23,0 69 Koudekerkseweg naar de stad Knop Lus Rechtdoor en linksaf Fiets 1 x x % 11% 20,6 23,0 69 Rooseveltlaan richting strand Knop Lus Rechtdoor en linksaf Fiets 1 x x % 7% 29,0 31,1 91 Rooseveltlaan richting kanaal Knop Lus Rechtdoor en linksaf Fiets 1 x % 7% 29,0 31,1 91 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 9% 24,8 27,1 91 Opmerkingen Ondanks groen voor rechdoor fietsers bij linksafslaand auto verkeer van de Koudekerkseweg richting de stad, weinig tijdwinst. Tussen alle wisselingen alles groen voor fietsers zou veel tijdwinst opleveren. Er is ruimte en overzicht genoeg op het kruispunt. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 22 van 39

23 VRI 11: Kruispunt Koudekerkseweg Sloeweg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 11 Plaats Kruispunt Koudekerkseweg - Sloeweg Omschrijving Kruispunt Koudekerkseweg - Sloeweg - Gerbrandystraat Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gem.wachttijd bij stop in sec. Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 7 Wachttijden Rood Groen Koude k.weg naar Gerbrandystraat Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 9% 23,7 26,2 64 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 11% 17,9 20,2 50 Oversteken richting B.Woel. 1 x % 7% 50,8 54,5 191 Gerbrandystraat naar Koudekerkseweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 7% 43,6 46,9 161 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 7% 42,2 45,6 161 B.Woelderenlaan richting Sloeweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 7% 35,1 37,7 103 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 10% 21,5 23,9 65 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 8% 33,6 36,4 191 Opmerkingen Bus komt van Sloeweg en Burg. Van Woelderenlaan en van Koudekerkseweg. Hebben altijd voorrang. Tijdsduur na afloop bus passage is onnodig lang. Er is een goede diversiteit in de lichtregeling, groen voor rechtdoorgaand autoverkeer dan ook groen voor de fietsers. Veelal is er laaes groen voor de fietsers. Hoe meer auto's in de wachtrij hoe langer de wachtijden. Er kunnen ongeveer 20 auto's door groen. Mogelijk vaker fietsers tegelijk groen en dan op het gehele kruispunt, schuinoversteken dus. Fietsers uit Roosenburg naar Burg. Van Wopelderen laan moeten drie maal oversteken. Alles groen zou een oversteek inhouden. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 23 van 39

24 VRI 12: Kruispunt Bossenburgweg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 12 Plaats Kruispunt Bossenburghweg Omschrijving Kruispunt Bossenburghweg en Bossenburg - Rosenburglaan Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 2 Wachttijden Rood Groen Bossenburg richting Rosenburglaan Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 19% 9,4 11,5 32 Rosenburglaan richting Bossenburgh Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 16% 9,6 11,4 32 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang? Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 17% 9,5 11,5 32 Opmerkingen Geen opmerkingen Gem.wachttijd bij stop in sec. Maximale wachttijd in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 24 van 39

25 VRI 13: Kruispunt Nieuw Zuidbeekseweg - Weijevlietweg Overzicht VRI's Vlissingen Nr 13 Plaats Kruispunt Nieuw Zuidbeekseweg - Weijevlietweg Omschrijving Kruispunt Nieuw Zuidbeekseweg - Weijevlietweg Fietspad Weijevlietpad en het fietspad langs de Nieuw Zuidbeekseweg. Totale tijd Rood Totale tijd Groen Stopkans in % Doorrijkans in % Gemiddelde wachttijd in sec. Totaal aantal lichten 8 Wachttijden Rood Groen N.ZBweg richting Nw Vlissingsestraat Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 21,5 22, x % 6% 18,2 19,2 50 Aantal lichten linksaf Fiets N.Zbweg richting Bossenburgh Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 21,5 22,6 65 Aantal lichten linksaf Fiets 1 x % 6% 16,6 17,8 50 Weijevlietweg richting Hofwijk Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 21,5 22, x % 6% 16,6 17,8 50 Aantal lichten linksaf Fiets Weijevlietweg richting Sloeweg Knop Lus Aantal lichten rechtdoor Fiets 1 x % 5% 21,5 22,6 65 Aantal lichten Linksaf Fiets 1 x % 6% 16,6 17,8 50 Omschrijving Ja Nee Ja Nee Ja Nee Is verkeerslicht nodig? x Detectielussen op juiste plaats? x Bus in de voorrang x Starre regeling? x Drukknop aanwezig? x Regen voorrang? x Altijd stoppen? x Werkt de drukknop? x Alle Fietsen Tegelijk Groen? x Totaal gemiddelde: Detectielussen? x Opstelruimte aanwezig x Wachttijd langer dan 15sec.? x % 6% 19,3 20,4 65 Opmerkingen Stoplichten gaan in volgorde: N.Zbweg richting Bossneburgh, Weijevlietweg richting Hofwijk, N.Zbweg richting Nw.Vliss.straat, Weijevlietweg richting Sloeweg, Fietser en voetgangers Afhankelijk van het auto aanbod wordt de wachttijd langer voor de fietser. Fietser krijgen alleen groen als er over de lus is gereden of op de knop gedrukt. Nadat het fietserslicht op rood is duurt het een 6 sec voordat de auto's groen krijgen. Kan veel korter. Fietsers zouden (na lus of druk) tussen elke wisseling van licht van de auto's, alles groen moeten krijgen. Maximale wachttijd in sec. Gem.wachttijd bij stop in sec. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 25 van 39

26 Bijlage 3: Overzicht ritten op het hoofdfietsnetwerk. 1. Bunkerpad/Jacoba van Beierenweg. Fiets stad in en uit Auto stad in en uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:54 0:15: ,5 18 Wind tegen / Mooi weer Stad uit 0:02:18 0:14: ,5 18 VRI 7 Kruger -Scheldestr. Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:11 0:10: ,8 34 Goed Stad uit 0:00:20 0:10: ,4 34 Goed Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 26 van 39

27 2. Vlissingsestraat / Lammerenburgweg Fiets stad in en uit Auto stad in en uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:02:02 0:13: ,2 18 Wind tegen / Mooi weer Stad uit 0:01:00 0:14: ,0 15 Wind zuid 4 Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:37 0:07: ,3 32 Goed weer Stad uit 0:00:04 0:07: ,3 34 Goed weer Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 27 van 39

28 3. Nieuwe Vlissingseweg / Bedrijfsweg (Vrijburg) Fiets heen en terug Auto de stad in Auto de stad uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:01:51 0:16: ,8 18 Wind tegen / Mooi weer Stad uit 0:02:45 0:15: ,8 19 Wind mee / Mooi weer Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:01:03 0:11: ,2 28 Goed weer Stad uit 0:01:19 0:06: ,9 34 Goed weer; via Koningsweg Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 28 van 39

29 4. Rotonde Zwaanweg / Galgeweg / Bachlaan Fiets heen en terug Auto stad in Auto stad uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:51 0:17: ,5 16 Wind tegen / Mooi weer Stad uit 0:01:22 0:12: ,5 21 Wind mee / Mooi weer Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:03 0:07: ,2 33 Via Boulevard Stad uit 0:00:25 0:07: ,3 29 Goed weer Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 29 van 39

30 5. Oude Vlissingseweg / Groot Abeele Fiets stad in en uit Auto stad in en uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:17 0:15: ,2 14 Normaal Stad uit 0:00:50 0:18: ,4 18 Zw wind Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:59 0:12: ,6 36 Normaal Stad uit 0:00:18 0:09: ,1 37 Zonnig Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 30 van 39

31 6. Dorpstraat (Ritthem) Fiets stad in en uit Auto stad in via Sloebrug Auto stad uit via A58 Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:01:00 0:23: ,4 16 Wind zuid 3 Stad uit 0:00:21 0:23: ,7 17 Normaal Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:45 0:09: ,4 36 Via Sloebrug Stad uit 0:00:22 0:08: ,8 36 Via A58 Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 31 van 39

32 7. Langeleenweg / Nieuwe Zuidbeekseweg Fiets stad in en uit Auto stad in en uit Stilstaand Fietstijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:20 0:15: ,6 14 Goed Stad uit 0:01:25 0:15: ,8 15 Stop Kr. K.kseweg - Pr. R Stilstaand Auto tijd Max Afstand Gemiddeld Omstandigheden Stad in 0:00:50 0:07: ,4 29 Goed Stad uit 0:00:24 0:07: ,1 33 Regenachtig Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 32 van 39

33 Samenvatting: Stad in Stilstaand Fietstijd Afstand Gemiddeld Omstandigheden 1 0:00:54 0:15:37 4,5 18 Wind tegen / Mooi weer 2 0:02:02 0:13:47 4,2 18 Wind tegen / Mooi weer 3 0:01:51 0:16:07 4,8 18 Wind tegen / Mooi weer 4 0:00:51 0:17:14 4,5 16 Wind tegen / Mooi weer 5 0:00:17 0:15:49 5,2 14 Normaal 6 0:01:00 0:23:39 6,4 16 Wind zuid 3 7 0:00:20 0:15:10 3,6 14 Goed Totaal tijd 0:07:15 1:57:23 33,2 Gem. tijd 0:01:02 0:16:46 4,7 16,4 Stad uit Stilstaand Fietstijd Afstand Gemiddeld Omstandigheden 1 0:02:18 0:14:48 4,5 18 VRI 7 Kruger -Scheldestr. 2 0:01:00 0:14:59 4,0 15 Wind zuid 4 3 0:02:45 0:15:24 4,8 19 Wind mee / Mooi weer 4 0:01:22 0:12:53 4,5 21 Wind mee / Mooi weer 5 0:00:50 0:18:04 5,4 18 Zw wind 6 0:00:21 0:23:47 6,7 17 Normaal 7 0:01:25 0:15:02 3,8 15 Stop Kr. K.kseweg - Pr. R Totaal tijd 0:10:01 1:54:57 33,7 Gem. tijd 0:01:26 0:16:25 4,8 17,5 Stad in Stilstaand Auto tijd Afstand Gemiddeld Omstandigheden 1 0:00:11 0:10:10 5,8 34 Goed 2 0:00:37 0:07:40 4,3 32 Goed weer 3 0:01:03 0:11:38 6,2 28 Goed weer 4 0:00:03 0:07:29 4,2 33 Via Boulevard 5 0:00:59 0:12:44 7,6 36 Normaal 6 0:00:45 0:09:26 6,4 36 Via Sloebrug 7 0:00:50 0:07:51 4,4 29 Goed Totaal tijd 0:04:28 1:06:58 38,7 Gem. tijd 0:00:38 0:09:34 5,5 32,4 Stad uit Stilstaand Auto tijd Afstand Gemiddeld Omstandigheden 1 0:00:20 0:10:25 5,4 34 Goed 2 0:00:04 0:07:05 4,3 34 Goed weer 3 0:01:19 0:06:38 4,9 34 Goed weer; via Koningsweg 4 0:00:25 0:07:07 4,3 29 Goed weer 5 0:00:18 0:09:52 6,1 37 Zonnig 6 0:00:22 0:08:55 5,8 36 Via A58 7 0:00:24 0:07:27 4,1 33 Regenachtig Totaal tijd 0:03:12 0:57:29 34,8 Gem. tijd 0:00:27 0:08:13 5,0 34,0 Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 33 van 39

34 Bijlage 4: Overzicht bevindingen: VRI. Omschrijving 1. Kruispunt Ventweg Nieuwe Vlissingse weg - Bedrijfsweg a. Stoplichten voor fietser en voetgangers staat te kort op groen. b. Stoplicht voor fietsers is geheel overbodig en alleen maar extra remmend. c. Vanuit Vlissingen moet men twee maal oversteken, dus blijft men op de ventweg. d. Gegevens zijn van de ventweg. e. Rechtdoorgaand verkeer op de ventweg dient altijd groen te hebben tenzij er aanbod is van verkeer uit de zijwegen. Door de lus detectie komt vanzelf aan bod. f. Meer auto's is langer wachten. Wachttijd lijkt oké 2. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg en Nieuwe Zuidbeekseweg a. Lus op fietspad vanaf Middelburg richting Vlissingen wordt door afslaande fietsers onnodig geactiveerd. Hierdoor is er op het kruispunt een onnodige wachttijd. b. Drukknoppen werken niet, lus in de weg wel. c. Doorgaande fietsers moeten altijd groen hebben en niet te moeten stoppen. Bij aanbod verkeer activeert de lus. d. Wachttijd fietsers is afhankelijk van aanbod auto's. Meer auto's dan langer wachten. 3. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg en op- en afrit van de Sloeweg a. Rechtdoorgaand verkeer dient altijd groen te hebben tenzij er aanbod is van verkeer uit de zijwegen. Door de lus detectie komt vanzelf aan bod. b. Drukknop werkt niet. c. Wachttijden zijn afhankelijk van het auto aanbod. 4. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg en op- en afrit van de Sloeweg a. Drukknoppen werken niet, lus in de weg wel. b. Doorgaande fietsers moeten altijd groen hebben en niet te moeten stoppen. Bij aanbod verkeer activeert de lus. c. Wachttijd fietsers is afhankelijk van aanbod auto's. Meer auto's dan langer wachten. 5. Kruispunt Nieuwe Vlissingseweg en President Rooseveltlaan a. Fietsers hebben geen groen, moeten altijd stoppen en op de knop drukken. b. Zou altijd groen moeten zijn, en drukken of lus als het rood is. 6. Kruispunt N. Vlissingse weg - Pr. Hendrikweg - P. Krugerstraat - Koningsweg a. Geen stoplichten bij dubbele fietspaden. Oversteek Krugerstraat is tweezijdig. Geen haaientanden bij dubbel fietspaden. b. Alle auto stoplichten zijn aantal afhankelijk. Fietsers niet! c. Bus vanaf station maakt al zeer vroeg het kruispunt, daardoor onnodig lange wachttijden. d. Bus gaat rechtdoor (vanaf station en vanaf Paul Krugerstraat), waarom rechtdoorgaande fietsers ook geen doorgang? 7. Kruispunt P. Krugerstraat - Scheldestraat a. Opstelruimte in Scheldestraat richting Singel en Beide P. Krugerstraat richtingen nogal beperkt, anderzijds lijkt er gewoon niet veel anders mogelijk. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 34 van 39

35 b. P. Kruger linksaf heeft ook veel langere wachttijden dan gemeten ( was op dat moment rechtdoor aan het meten), zelfs bus linksaf moest lang wachten (>60sec). c. Voor fietsers op de P Krugerstraat die rechtdoorgaan (beide richtingen) heb ik de indruk dat er een lus is, maar weet dat niet zeker. d. Voor fietsers die afslaan is er een knop, maar beide kanten beïnvloeden elkaar en bovendien is er een sterke afhankelijkheid van afslaande auto s naar de Scheldestraat. e. Voor fietsers die van de Singel komen is er ook een enorm sterke afhankelijkheid van de aan- of afwezigheid van auto s. f. Voor fietsers van de Scheldestraat richting Singel rechtdoor/linksaf werkt de knop. g. Indien er een bus uit de Scheldestraat komt en een uit de Paul Krugerstraat zitten deze elkaar in de weg en raakt het systeem van slag. Dat levert extra wachttijd op voor iedereen. h. Indien rechtdoorgaand verkeer groen heeft blijft het fietspadlicht rechtdoor ook op groen staan. i. Indien rechtdoorgaand verkeer groen heeft en een fietser heeft geen detectie gedaan staat zijn licht op rood. 8. Kruispunt Badhuisstraat - Koudekerkseweg - Spuikomweg - Duinpoortweg a. Bus claim lang voor het kruispunt al prioriteit. Daardoor extra wachttijd. b. Er ontbreekt een stoplicht bij het oversteken van de Duinpoortweg over de Spuikomweg. Fietser gaan nooit geheel rondrijden. c. Fietsverkeer groen als recht doorgaand en recht afslaand autoverkeer op de Badhuisstraat ook groen heeft. Wel bord plaatsen! 9. Kruispunt Burgemeester van Woelderenlaan en President Rooseveltlaan a. Er was meestal weinig verkeersaanbod toch bleef alles in het rood. b. Auto's krijgen soms twee maal doorgang ten opzichten van de fietsers, die gaan dus door rood. c. Meer dan 4 minuten wachten is onacceptabel! Effect van de drukknoppen is slecht merkbaar. De lus werkt beter. d. Indien geen vraag dan blijft het laatste licht staan op de stand groen. e. Rechtdoor en linksaf fietsers kan met één stoplicht, die gelijk met rechtdoor en rechtsaf van de auto groen kan gaan. Bord LET OP FIETSERS is dan wel nodig. f. Drukknop van voetganger breekt onmiddellijk in. Zou voor fietsers ook moeten gelden. 10. Kruispunt Koudekerkseweg - President Rooseveltlaan a. Ondanks groen voor rechtdoorgaande fietsers bij link afslaand auto verkeer van de Koudekerkseweg richting de stad, weinig tijdwinst. b. Tussen alle wisselingen alles groen voor fietsers zou veel tijdwinst opleveren. Er is ruimte en overzicht genoeg op het kruispunt. 11. Kruispunt Koudekerkseweg - Sloeweg - Gerbrandystraat a. Bus komt van Sloeweg en Burg. Van Woelderenlaan en van Koudekerkseweg. Hebben altijd prioriteit. Tijdsduur na afloop bus passage is onnodig lang. b. Er is een goede diversiteit in de lichtregeling, groen voor rechtdoorgaand autoverkeer dan ook groen voor de fietsers. c. Veelal is er kort groen voor de fietsers. d. Hoe meer auto's in de wachtrij hoe langer de wachttijden. Ongeveer 20 auto's door groen. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 35 van 39

36 e. Mogelijk vaker fietsers tegelijk groen en dan op het gehele kruispunt, schuinoversteken dus. f. Fietsers uit Roosenburg naar Burg. Van Woelderenlaan laan moeten drie maal oversteken. Alles groen zou een oversteek inhouden. 12. Kruispunt Bossenburghweg en Bossenburg - Rosenburglaan a. Geen opmerkingen. 13. Kruispunt Nieuw Zuidbeekseweg - Weijevlietweg a. Afhankelijk van het auto aanbod wordt de wachttijd langer voor de fietser. b. Fietser krijgen alleen groen als er over de lus is gereden of op de knop gedrukt. c. Nadat het fietserslicht op rood is duurt het een 6 sec voordat de auto's groen krijgen. Kan veel korter. d. Fietsers zouden (na lus of druk) tussen elke wisseling van licht van de auto's, alles groen moeten krijgen. Samenvatting bevindingen: Tijden ( Norm is 15 seconde tot maximaal 60 seconde) Stoplichten voor fietser en voetgangers staat te kort op groen. Wachttijd fietsers is afhankelijk van aanbod auto's. Meer auto's dan langer wachten. Doorgaande fietsers moeten altijd groen hebben en niet te moeten stoppen. Er wordt geen rekening gehouden met het aanbod fietsers. Auto's krijgen soms twee maal doorgang ten opzichten van de fietsers, die gaan dus door rood. Meer dan 4 minuten wachten is onacceptabel! Wachttijden: 4,37; 4,15; 3,03; 3,00; 2,71; 2,41 Detectie: Lus op fietspad wordt door afslaande fietsers onnodig geactiveerd. Hierdoor is er op het kruispunt een onnodige wachttijd. Drukknoppen werken niet, lus in de weg wel. Indien recht doorgaand verkeer groen heeft blijft het fietspadlicht rechtdoor ook op groen staan. Indien recht doorgaand verkeer groen heeft en een fietser heeft geen detectie gedaan staat zijn licht op rood. Er was meestal weinig verkeersaanbod toch bleef alles in het rood. Indien geen vraag dan blijft het laatste licht staan op de laatst ingenomen stand. Bus: Indien er een bus uit de Scheldestraat komt en een uit de Paul Krugerstraat zitten deze elkaar in de weg en raakt het systeem van slag. Dat levert extra wachttijd op voor iedereen. Bus gaat rechtdoor (vanaf station en vanaf Paul Krugerstraat), waarom recht doorgaande fietsers ook geen doorgang? Bus claim lang voor het kruispunt al prioriteit. Daardoor extra wachttijd. Opmerkingen: Fietsers zouden (na lus of druk) tussen elke wisseling van licht van de auto's, alles groen moeten krijgen op het gehele kruispunt en dan ook schuin moeten kunnen oversteken. Recht doorgaand verkeer dient altijd groen te hebben, tenzij er aanbod is van verkeer uit de zijwegen. Door detectie komen zij dan aanbod. Drukknop van voetganger breekt onmiddellijk in. Zou voor fietsers ook moeten gelden. Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 36 van 39

37 Bijlage 5: Achtergronden en het gebruik van de cijfers: CROW; Ontwerpwijzer Fietsverkeer Verkeerslichten. (pagina 203; publicatie 230) Verkeerslichten worden meestal geplaatst om een vlotte en veilige afwikkeling van het autoverkeer te garanderen; bij gebiedsontsluitingswegen zal het daarbij gaan om kruispunten die tussen de en mvt/etmaal 4 krijgen te verwerken. Verkeerslichten zijn een minder (duurzaam) veilige oplossing dan rotondes of ongelijkvloerse kruisingen en moeten daarom met het oog op de veiligheid beschouwd worden als second best. Op met verkeerslichten geregelde kruispunten is het autoverkeer meestal dominant, waardoor ook de regeltechnicus zich voornamelijk richt op het autoverkeer. Hierdoor is bij een verkeersregeling de beschikbare tijd voor het langzaam verkeer beperkt. Door de combinatie van korte groentijden voor fietsen voetgangersverkeer en lange tijd die nodig is om het autoverkeer te verwerken, ontstaan lange wachttijden voor het langzame verkeer. Dat is echter lang niet altijd nodig. Onderzoek in opdracht van het Fietsberaad 5 toonde aan dat fietsers niet alleen regelmatig lang staan te wachten, maar dit ook vaak onnodig is; er zijn namelijk maatregelen om dit te voorkomen. Wachttijden en stopkans. Voor het bepalen van de fietsvriendelijkheid van verkeersinstallaties zijn de begrippen wachttijd en stopkans/doorrijkans (voor de fietser) van groot belang. Wachten voor verkeerslichten blijkt de belangrijkste bron van oponthoud te zijn, zeker in grotere steden 6. Stoppen leidt tot remmen en weer optrekken, met onvermijdelijk energieverlies en discomfort. De stopkans wordt bepaald door het aantal keren dat er bij een verkeerslicht moet gestopt moet worden. Bij een starre regeling is de stopkans eenvoudig vast te stellen: de roodtijd gedeeld door de cyclustijd. Bij een niet-starre regeling kan de stopkans worden berekend door de totale roodtijd in een (representatieve) observatieperiode te delen door de totale tijd van die observatieperiode. Wanneer er dan toch gestopt moet worden is de wachttijd een belangrijke maatstaf voor fietsvriendelijkheid. Zowel de gemiddelde als de maximale wachttijd zijn hierbij van belang. Wanneer een fietser moet stoppen voor rood, wordt de wachttijd bepaald door de roodtijd en het moment in de roodfase waarop de fietser aankomt. Het gemiddelde hiervan (over alle aankomsten) is de gemiddelde wachttijd bij stoppen. Dit is de wachttijd zoals fietsers deze ervaren. De gemiddelde wachttijd bedraagt voor een starre regeling eenvoudig de helft van de roodtijd; voor een niet-starre regeling is de berekening wat ingewikkelder 7. De maximale wachttijd is eenvoudig de maximale roodtijd. De (mathematische) gemiddelde wachttijd is lager dan de wachttijd bij stoppen, omdat in eerstgenoemde de keren dat de fietser bij groen kan doorfietsen, worden meegewogen als een wachttijd van nul seconden. Rationeel beleid probeert vooral de gemiddelde wachttijd te minimaliseren. Hiervoor geldt steeds de volgende relatie: Gemiddelde wachttijd = stopkans gemiddelde wachttijd bij stoppen. De gemiddelde wachttijd kan dus worden verbeterd door de stopkans te verlagen en/of de gemiddelde wachttijd bij stoppen (de 4 Mvt/etmaal = motorvoertuigen per etmaal 5 De fietsvriendelijkheid van verkeersregelinstallaties; verkennend onderzoek op 24 kruispunten met verkeerslichten in 6 provinciehoofdsteden. Fietsberaad-publicatie nr. 4 Ede, Fietsberaad, De fietsbalans, gemeentelijk fietsbeleid langs de meetlat. R. Becht, O. van Boggelen (Fietsersbond). Verkeerskunde nr. 9 (2001). Den Haag, ANWB, Voor een niet starre cyclus geldt het volgende: Gemiddelde wachttijd bij stoppen = (waarbij <> staat voor gemiddelde) Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 37 van 39

38 roodtijd) te verlagen. Een gemiddelde wachttijd van 15 seconde kan goed genoemd worden een van meer dan 20 seconde slecht. De hiervoor genoemde wachttijden bij verkeerslichtenregelingen liggen in wel alle gevallen hoger dan de wachttijden bij het oversteken van voorrangswegen zonder verkeersregelingen. Vanuit (de directheid voor) de fietser bezien is de komst van een verkeersregelinstallatie (VRI) zelden een goed idee. Een voordeel van een VRI is wel dat de maximale wachttijd begrensd is. Dit is bij het oversteken van voorrangswegen (zonder VRI) niet het geval; daar bestaat de kans dat men, bij grote drukte, wel viermaal zo lang moet wachten als de gemiddelde wachttijd. Fietsers accepteren daarom bij verkeerslichten iets langere (gemiddelde) wachttijden. Maar er is een grens: maximale wachttijden van boven de 90 à 100 seconden zijn niet geloofwaardig. Achtergrond gegevens uit Fietsbalans 8 1 en 2: Vervoerswijze keuze tot 7,5km: 34% maakt gebruik van de fiets (auto 36%). Bron: MON 2007 Stoppen: o Kost net zo veel energie als 100 a 200 meter fietsen. o Grootste probleem stoppen bij VRI linksaf (140sec) o Tweede is het probleem van een rotonde zonder voorrang (75sec) Wachttijden o Bij VRI linksaf (28sec) o Bij voorrangskruispunt (4sec) o Bij rotonde zonder voorrang (3sec) Toename in wachttijden in plaats van afname (balans 1 (5 jaar geleden) en 2 (2010)) Combinatie mogelijkheden fietsvriendelijke maatregelen verkeerslichten 9 Nr. Maatregel Te combineren met nr.(s) 1 Verkorten cyclustijd 2 t/m 16 2 Extra groen realisatie voor de fiets opnemen 1,3,4,7 t/m 9, 11 t/m 16 3 Rechtsaf door rood toegestaan 1,2,3,10 t/m 11, 14, 15, 16 4 Alle fietsrichtingen tegelijk groen geven 1,2,3, 10 t/m 13, 15 5 Deelconflicten auto-fiets accepteren 1,3,7 t/m 9, 11 t/m 13 6 Gunstige wachtstand voor fietsers instellen 1,3,4,9, 11 t/m 13, 15, 16 7 Mee verlengen van fietsrichtingen met prioriteit OV 1,2,3,5,8,9,11 t/m 16 8 Mee verlengen van fietsrichtingen met overige richtingen 1,2,3,5,7,9,11 t/m 16 9 Gunstige fasevolgorde voor link afslaande fietsers instellen 1,2,3,5,7,8,10 t/m 13, Groene golf voor fietsers instellen 1,3,4,5,9,11 t/m Conflicten tussen langzaam verkeer onderling buiten de regeling houden Alle maatregelen. 12 Rechtsaf langs rood realiseren Alle maatrg., m.u.v Ver weg detectie/vooraanvraag voor fietsverkeer aanbrengen Alle maatregelen. 14 OFOS aanbrengen Alle maatrg., m.u.v. 6,7,8. 15 Vergroten afrijcapaciteit autoverkeer Alle maatrg., m.u.v Tweerichtingengroen instellen Alle maatrg., m.u.v. 4,5,14 8 Fietsen in cijfers; Fietsersbond-website Tabel 26; CROW pagina 210 Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 38 van 39

39 Alle fietsers tegelijk groen 10 Alle Fietsers Tegelijk Groen (AFTG). Dat klinkt als een feest voor fietsers en dat is het ook een beetje: bij groen rijden fietsers vanuit alle richtingen door. Fietsers die linksaf moeten, steken gewoon diagonaal over. In combinatie met twee keer groen per cyclus voor de fietsers levert dit flink kortere wachttijden op. Maar het is ook wennen. In Enschede zijn er meerdere kruispunten zo uitgevoerd, na twee maanden had iedereen het een beetje onder de knie. Het kan niet overal. Een kruispunt moet niet te uitgestrekt zijn, anders raken de linksaf slaande fietsers de weg kwijt. Het mag er ook niet te druk met auto's zijn (maximaal per etmaal) en brommers moeten op de rijbaan. Bij een verkeerslicht in werking vervallen alle andere voorrangsregels (rechts gaat voor, haaientanden). Dat geldt dus ook voor een verkeerslicht met tegelijk groen. De voorrang tussen verschillende fietsers bij een tegelijk groen regeling is dan ook formeel niet geregeld. De rechter heeft zich inmiddels ook over de regeling gebogen. Conflicterend groen, zoals bij deze regeling mag, vond de rechter. In een andere zaak werd een aansprakelijkheidsclaim van iemand die een ongeluk had gekregen op een kruispunt met vierrichtingengroen, niet toegewezen. Volgens de rechter was het bord met vier rondgaande pijlen en de tekst 'tegelijk groen' voldoende duidelijk. 10 Fietsersbond-website Fietsersbond afdeling Vlissingen/Souburg, mei 2012 Pagina 39 van 39