Titel: Problemen VRI Batabrug Nummer: BO BD Datum:

Transcriptie

1 Inleiding De VRI Batabrug (kruispunt Bataweg/Europaplein en Batabrug) die tot begin 2012 dienst deed, in dit document genoemd oude VRI, vertoonde in 2009 een aantal hoogst irriterende en onveilige eigenschappen. Om te komen tot een veilige en langzaam verkeer vriendelijke verkeerssituatie werd dit door het BO Batadorp op 14 december 2009 onder het motto "Maak de Batabrug veilig voor onze Batadorp bewoners" gecommuniceerd naar de gemeente. Zie Bijlage II, VRI Batabrug Tijdens diverse gesprekken, met o.a. de toenmalige wethouder Vic Kerkhof, Sandra Brouwers, Monique Machielse en Obe Vallenga werd afgesproken, hier kort samengevat, dat twee problemen (1.1 en 1.2) direct opgelost zouden worden, dat is ook gebeurd, en dat de andere vier problemen ( ) pas na de plaatsing van een nieuwe VRI opgelost, meegenomen dan wel besproken zouden worden. Het ging hierbij om onderstaande punten: 1.1 Reparatie sensorlus voor gemotoriseerd verkeer op de Batabrug 1.2 Aanpassing ontruimingstijd gemotoriseerd verkeer Bataweg van 1 naar 3 seconden 1.3 Langere oversteektijd voetgangers van 12 naar 18 seconden 1.4 Langere oversteektijd fietsers van 6 naar 12 seconden 1.5 Plaatsing paal met drukknop voor voetgangers aan zuidzijde Bataweg op de stoep voor het fietspad 1.6 Plaatsing van een Comfortachtige VRI met aftelling naar rood voor voetgangers In begin 2012 is de oude VRI Batabrug vervangen door een nieuwere moderne versie. Hierbij zijn de vier overgebleven problemen van de oude VRI niet opgelost, niet meegenomen en ook niet besproken. Naast deze vier nog niet opgeloste problemen van de oude VRI, die ook weer terugkomen bij de nieuwe VRI, is van begin af aan een ander en inconsistent gedrag te zien, vergeleken met de oude VRI. Signalen en klachten van bewoners en BO Batadorp zijn 'vertaald' en worden hieronder per rubriek weergegeven. 2. Rateltikker De nieuwe VRI heeft een rateltikker die na de installatie voor bewoners in het Batadorp, in een straal van ongeveer 150 meter, te horen was en direct tot grote overlast leidde. Na een aantal telefoontjes van de bewoners richting gemeente werd deze rateltikker in twee stappen zachter gezet. Nog steeds duidelijk te horen voor de overstekende voetgangers, maar geen overlast meer voor de bewoners. Volumeniveau 'piano'. Tot grote verbazing van de bewoners en het BO Batadorp werd in oktober 2012 bij een onderhoud de rateltikker weer net zo hard gezet als in het begin bij de plaatsing. 3. Ongelukken Mede door een andere afstelling van deze nieuwe VRI hebben er tot nu toe naast talloze bijna-ongelukken al diverse flinke ongelukken tussen auto's plaats gevonden. Zie Bijlage I. Dit gebeurde bij de oude VRI nooit, aldus vele bewoners. 4. Voetgangers De oversteektijd voor voetgangers is van begin af aan bij deze nieuwe VRI duidelijk verslechterd, dat heet hier nog korter, en voor velen te kort en nog onveiliger. Vele signalen van bewoners (volwassenen, kinderen, mensen slecht ter been) die hier moeten oversteken geven dit aan. 5. Fietsers De oversteektijd voor fietsers is van begin af aan bij deze nieuwe VRI duidelijk niet verbeterd. Voor velen te kort en nog steeds onveilig. Bovendien heeft de VRI een veel te grote spreiding. 6. Inconsistent Tevens vertoont deze nieuwe VRI steeds een onvoorspelbaar en inconsistent gedrag. De ontruimingstijd voor voetgangers en/of fietsers is de ene keer te kort, de andere keer te lang Zonder aanleiding geeft de VRI soms een onverklaarbare hele korte groenperiode voor fietsers De groenperiode voor voetgangers en fietsers loopt chaotisch, asynchroon uit de pas Genoemde problemen van deze nieuwe VRI zijn aanleiding voor het BO Batadorp deze duidelijk en inzichtelijk te maken en daarna te bespreken met de gemeente om tot oplossingen te komen.

2 Doelstelling Doelstelling van dit document, nog steeds dezelfde als die van , is om te komen tot een veilige en langzaam verkeer vriendelijke verkeerssituatie onder hetzelfde motto "Maak de Batabrug veilig voor onze Batadorp bewoners" die dagelijks de Bataweg als voetganger of als fietser moeten oversteken. Gezien de relatief vele (bijna)ongelukken van botsende motorvoertuigen op dit kruispunt, sedert installatie van de nieuwe VRI, is het zinvol om het motto aan te passen "Maak de Batabrug veilig voor alle verkeer". Om deze doelstelling te bereiken zullen er een aantal aanpassingen uitgevoerd moeten worden. Om voorstellen van deze aanpassingen bespreekbaar te maken en te onderbouwen zijn er naast de al eerder genoemde signalen van bewoners en BO Batadorp diverse waarnemingen en tijdsmetingen verricht bij de VRI Batabrug en bij de VRI Hoofdstraat 18. Waarnemingen en metingen bij de VRI Hoofdstraat zijn nodig om de oversteektijden van voetgangers met elkaar te kunnen vergelijken. Metingen en Waarnemingen Rateltikker Bij een onderhoudsbeurt van de VRI is de rateltikker weer net zo hard gezet als in het begin bij de plaatsing. Verdere waarnemingen zijn hier nu niet meer van toepassing. De gemeente heeft eind 2012 toegezegd om in januari 2013 de rateltikker weer zacht te zetten, zoals voor oktober 2012 was. Volumeniveau 'piano'. Oversteektijden voetgangers Zoals bij doelstellingen al genoemd zijn waarnemingen en tijdsmetingen uitgevoerd bij de VRI Batabrug en de VRI Hoofdstraat 18. Deze tijdsmetingen voor voetgangers zijn verwerkt in een tweetal grafieken. Zie volgende pagina. De oversteekafstand A voor voetgangers is mede bepaald door een veilige wachtplaats op de stoep. In de Hoofdstraat waar veel langzamer gereden wordt is de afstand, van de plek waar de voetgangers zich opstellen, tot de weg kleiner dan bij de Bataweg, waar de auto's vaak met 50 km/uur en regelmatig nog harder passeren. De reactietijd van de voetganger om bij groen over te steken plus de geringe aanloopsnelheid, het op gang komen, is vertaald naar een wachttijd van 2 seconden om daarna met een lineaire snelheid de weg over te steken. In beide grafieken is de oversteekafstand A in meters verticaal uitgezet en de oversteektijd T in seconden horizontaal. De lichtgrijze horizontale balken geven een indicatie van de locatie van de stoep aan weerszijden van de weg en de stoep in het midden. Tevens geven in beide grafieken de groene bolletjes aan dat een voetganger bij die snelheid veilig kan oversteken. Nog tijdens de groenperiode wordt de overkant gehaald. De rode bolletjes geven aan dat een voetganger bij die snelheid niet veilig kan oversteken. Als de roodperiode begint is de oversteek nog bezig. De mate van veiligheid en onveiligheid wordt mede bepaald door: De oversteeksnelheid van de voetganger De manier van voortbewegen zoals 'normaal' lopen, flink doorstappen, rennen (vooral kinderen) al of niet met een veel kleinere of zelfs grotere reactietijd, mensen slecht ter been al of niet met stok, in een rolstoel met begeleiding, met een rollator, op een scootmobiel, etcetera Waar de voetganger zich bevindt als het groene licht begint te knipperen en daarna op rood springt De duur van de ontruimingstijd waar de voetganger in principe geen zicht op heeft of weet van heeft Bij VRI Batabrug wordt de mate van onveiligheid extra nadelig beïnvloedt door het inconsistente gedrag van de ontruimingstijd

3

4 Vergelijkingstabel Oversteektijden Voetgangers VRI Hoofdstraat 18 en VRI Batabrug ## Beschrijving VRI Hoofdstraat 18 VRI Batabrug 1 Oversteekafstand A 9 meter 12 meter 2 Wachttijden na knopdruk De maximale wachttijden na knopdruk zijn niet gemeten Bij geen verkeer direct oranje voor wegverkeer 3 Ontruimingstijd wegverkeer na rood 1 seconde 3 seconden 4 Wachttijd voetgangers bij groen 2 seconden 2 seconden 5 Gemeten groen signaal Inclusief groen knippertijd 14 seconden voor 9 meter 3 seconden Bij geen verkeer direct oranje voor wegverkeer Onderdeel van de totale ingestelde VRI cyclus 10 seconden voor 12 meter 3 seconden 6 Ontruimingstijd oversteek 3 seconden Inconsistent 0, 4 of 7 seconden 7 Rijsnelheid auto's Rijsnelheid fietsers 30 km/uur 15 km/uur 8 Kijk op de weg en auto's Zeer overzichtelijk 9 Veilige oversteeksnelheid Onveilige oversteeksnelheid 10 Ingebouwde reserve veiligheid voor hele trage overstekers Doorgaande weg, zeer goed zicht op alle verkeer Vanaf 0,75 m/s en sneller Snelheden < 0,75 m/s Extra verkeerslicht in midden + extra knop 50 km/uur of harder n.v.t. Onoverzichtelijk Kruispunt, verkeer van achteren niet zichtbaar Vanaf 1,5 m/s en sneller Snelheden < 1,5 m/s Geen 11 1) Oversteekafstand midden Wachttijd na groen Gemeten groen signaal Inclusief groen knipperlicht 4,5 meter 2 seconden 8 seconden 3 seconden 1) Voor de meeste voetgangers is dit extra verkeerslicht en knop in het midden niet relevant. Voetgangers die na 14 seconden de gehele oversteek niet kunnen of zullen maken (snelheden tussen 0,33 m/s en 0,75 m/s) kunnen gebruik maken van deze extra knop en halverwege het oversteken nogmaals op een knop drukken, waarna het verkeerslicht aan de overkant van de weg weer op groen springt. Deze extra oversteektijd is niet gemeten. De vergelijkingstabel, ondersteunt door actuele waarnemingen en signalen van bewoners, geeft overduidelijk aan dat de oversteekplaats bij de VRI Hoofdstraat vergeleken met de oversteekplaats bij de VRI Batabrug significant aangenamer en bovenal veiliger is. Het is een verschil van dag en nacht. Maak de oversteekplaats bij de Batabrug net zo of vergelijkbaar veilig als de oversteekplaats bij de Hoofdstraat. "Als mijn moeder halverwege is, wacht ze tot ik nog een keer op de knop heb gedrukt" en "Ik moet hier als het ware in de startblokken staan en daarna flink doorstappen, anders haal ik het niet" twee signalen van voetgangers.

5 Oversteektijden fietsers Voor de VRI Batabrug zijn nog de oversteektijden voor fietsers gemeten. Om dit duidelijk te kunnen beschrijven en te kunnen vergelijken met de oversteektijden van de voetgangers zie hieronder een schematische voorstelling van de oversteekrichtingen. De VRI is zodanig ingericht en afgesteld dat onderstaande situaties van groenperioden mogelijk zijn: A. Alleen voetgangers Bataweg B. Alleen fietsers Bataweg C. Alleen Fietsers Bataweg en Europaplein D. Combinatie A en B E. Combinatie A en C De oversteektijden voetgangers, situatie A, is uitvoerig beschreven op voorgaande drie pagina's. Voor oversteektijden fietsers situatie B duurt de groenperiode 6 seconden en de aansluitende oranje periode ongeveer 3 seconden. Voor oversteektijden fietsers situatie C duurt de groenperiode inclusief de oranjeperiode ruim 15 seconden. Afhankelijk waar vandaan de groenperiode getriggerd werd duurt de groenperiode Europaplein of Bataweg voor fietsers slechts 6 seconden, springt vrij snel al op oranje en daarna op rood, terwijl de andere oversteekrichting nog groen heeft. Het kan ook voorkomen dat de groenperiode zowel voor de Bataweg als ook het Europaplein 15 seconden duurt. Inconsistent Gedrag VRI voor voetgangers en/of fietsers De ontruimingstijd voor een of meerdere van de voorkomende beschreven situaties A t/m E bedraagt 0, 4 of 7 seconden Zonder enige aanleiding, er heeft niemand op een knop gedrukt en ook heeft er niemand over een sensorlus op het fietspad gereden, geeft de VRI voor fietsers richting Bataweg of Europaplein plotseling gedurende 3 seconden een groenperiode Er is geen enkele sprake van een begrijpbare synchronisatie van het VRI gedrag voor voetgangers en fietsers. De ene keer hebben de voetgangers langer groen dan de fietsers, de andere keer hebben de fietsers langer groen dan de voetgangers. Omdat bij de Bataweg de voetgangersoversteek op korte afstand parallel loopt aan de fietseroversteek wordt hierdoor vaak door voetgangers of door fietsers door rood gelopen c.q. gereden. Relatief veel (bijna)ongelukken Op dit moment is hier nog geen duidelijke verklaring voor. De gemeente veronderstelt dat deze ongelukken voornamelijk te wijten zijn aan het gedrag van de automobilisten. Het BO Batadorp wil het gedrag van de automobilisten niet uitsluiten, maar dat was er ook al met de oude VRI, waar 'nooit ' ongelukken gebeurden. Het BO Batadorp heeft als standpunt dat deze ongelukken te verklaren zijn door een mix van gedrag van automobilisten en de andere afstelling van de nieuwe VRI (optimale doorstroming). Opvallend is dat bij deze ongelukken het altijd gaat om een auto op de Bataweg, komend vanaf de Beatrixbrug, die links de Batabrug over wil en daarbij botst op een andere auto op de Bataweg, komend vanaf het spoor, die rechtoor rijdt. In elk geval is hier sprake van beperkt zicht op het gedeelte van de Bataweg, komend vanaf het spoor. Dit weggedeelte ligt deels in het donker/schaduw en vanaf het kruispunt gezien loopt de weg naar beneden.

6 Voorstel Aanpassingen VRI Batabrug Onderstaande noodzakelijke aanpassingen voor de VRI Batabrug zijn opgesplitst in drie delen. Deel A, wat de gemeente al toegezegd heeft in december Deel B, simpele snelle aanpassingen uit te voeren op korte termijn, die in elk geval de veiligheid voor het langzame verkeer, voetgangers en fietsers moeten waarborgen. En Deel C, aanpassingen op iets langere termijn, die enige voorbereidingstijd vergen en waar het wenselijk is deze eerst zorgvuldig te bespreken. Er is nog een deel D toegevoegd dat een oplossing moet bieden voor de (mogelijke) reconstructie van het kruispunt inclusief de VRI bij de aanleg van de Slowlane. A. Al toegezegd Het BO Batadorp beschouwt dit probleem als opgelost en afgesloten. De gemeente heeft eind 2012 toegezegd om in januari 2013 de rateltikker weer net zo zacht te zetten, zoals dit was voor het weer hard zetten. Volumeniveau 'piano'. B. Simpele snelle aanpassingen op zo kort mogelijke termijn 1. Wijziging van de groen periode voor voetgangers (situatie A, D en E) inclusief de groen knippertijd van 10 seconden naar 18 seconden. Dan is het mogelijk dat een voetganger zelfs met een snelheid van slechts 0,75 m/s, net als bij de VRI op de Hoofdstraat, veilig de overkant kan bereiken 2. Wijziging van de groen periode voor fietsers, die alleen de Bataweg oversteken als er geen groen is voor voetgangers (situatie B) van 6 seconden naar 12 seconden, inclusief de oranje tijd 3. Wijziging van de groenperiode voor fietsers (situatie B, C en D) van 15 naar 18 seconden inclusief oranje tijd. Daarmee hebben de voetgangers en fietsers bij synchroon gebruik van de groen periode even lang groen en groen knipperlicht, c.q. groen licht en oranje licht voor fietsers. Bij de oude VRI was dit al zo. 4. Wijzig de instelling zodanig dat de ontruimingstijd voor voetgangers en/of fietsers consistent 3 seconden bedraagt C. Aanpassingen op iets langere termijn Om te bepalen welke van onderstaande punten, vooral op welke manier, in aanmerking komen om verder de VRI te verbeteren verdient het aanbeveling om een gesprek aan te gaan met verkeerskundigen van de gemeente, met VRI deskundigen, gehandicaptenplatform, etcetera 5. Het nemen van maatregelen om ook voor de zeer trage voetganger het oversteken op een veilige manier mogelijk te maken. Als voorbeeld dient hier weer VRI Hoofdstraat 18. Dit kan op meerdere manieren. Hier twee voorstellen: a) Het plaatsen van een extra verkeerslichtpaal in het midden met een extra drukknop b) Het plaatsen van een dubbele drukknop op de palen aan weerszijden van de Bataweg 6. Het verrichten van metingen en het testen van de VRI door VRI test deskundigen om de onverklaarbare groenperiode van 3 seconden voor fietsers ongedaan maken. Zoals het er nu naar uitziet duiden deze groenperioden op een mogelijke Software bug. 7. Het zorgvuldig analyseren van het kruispunt om een verklaring te vinden voor de relatief vele (bijna)ongelukken tussen botsende auto's. Weggedeelte in de schaduw, half donker door de vele bomen. Helling van dit weggedeelte van de Bataweg. 8. Het bijvoorbeeld met behulp van oversteeklijnen legaliseren van diagonaal overstekende fietsers. Dat gebeurt nu ook al op grote schaal maar wordt door veel weggebruikers als illegaal gezien en storend ervaren. Voorbeeld in Eindhoven, kruispunt Oirschotse Dijk en Bezuidenhoutseweg.

7 9. Plaatsen van een intelligente VRI, voor voetgangers aftellend naar rood. 10. Zie Inleiding punt 1.5. Plaatsing van een paal met drukknop voor voetgangers op de zuid-stoep van de Bataweg, heeft als voordeel dat de voetgangers niet meer op het fietspad staan, maar als nadeel dat niet alleen de oversteekweg langer wordt, maar ook de oversteektijd. D. Aanpassingen t.b.v Slowlane Uitgerekend over dit kruispunt is de Slowlane gepland. Dan verdient dit kruispunt extra aandacht voor een mogelijke reconstructie ook met gevolgen voor de huidige VRI. De Bataweg wordt omgetoverd in een superfietspad waar de auto te gast is. Er wordt op de gehele Slowlane van uit gegaan dat de fietsers hierop zo veel mogelijk op alle andere verkeer voorrang hebben en ongestoord, d.w.z. geen VRI of die bij het naderen van fietsers op groen springt, het fietsen kunnen uitoefenen. Van wezenlijk belang is dan de vraag: "Hoe regel je dan al het verkeer dat uit/in het Batadorp komt/gaat?" Voetgangers, fietsers, gewoon autoverkeer en ook vrachtwagens? 11. Het BO Batadorp wil bij deze besprekingen in een zo vroeg mogelijk stadium mede aan de tafel zitten. Namens Stichting Bewonersoverleg Batadorp Werkgroep Verkeer & Veiligheid Hans Schulte ( )

8 Bijlage I Foto flinke botsing Batabrug ( ) Hier zijn twee afzonderlijke foto's, genomen vanaf de Batabrug, aan elkaar geplakt

9 Bijlage II Situatie VRI Batabrug ( )