Jeffrey Perl, and Joanne M. Bargman Am J Physiol Renal Physiol 2016;311:F999-F1004

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jeffrey Perl, and Joanne M. Bargman Am J Physiol Renal Physiol 2016;311:F999-F1004"

Transcriptie

1 Disclosure belangen Sponsoren DOMESTICO PD parameters: Dialyse effectiviteit Anita van Eck van der Sluijs Internist-nefroloog i.o. en arts-onderzoeker DOMESTICO 28 maart 2018 Inhoud Peritoneum Dialyse effectiviteit Peritoneale functie DOMESTICO Peritoneum Opmaak en veranderingen Peritoneum Transport: Three pore model Jeffrey Perl, and Joanne M. Bargman Am J Physiol Renal Physiol 2016;311:F999-F1004 Flessner MF, JASN

2 Peritoneum Natrium Dip ( Sodium Sieving ) Dialyse effectiviteit Basisonderdelen Bepaald door 3 factoren Patiënt Behandelaar Materiaal (peritoneum) Dialyse effectiviteit Basisonderdelen Bepaald door 3 factoren Dialyse effectiviteit Basisonderdelen Bepaald door 3 factoren Patiënt à concentratie toxines in lichaam Patiënt à Vd: verdelingsvolume toxines Behandelaar à dialyse tijd Behandelaar à t: dialyse tijd Peritoneum à mate van klaring Peritoneum à K: klaring K*t = peritoneale K*t + renale K*t Effectiviteit = K*t V = ureum Historie van streefwaarden Streefwaarde à totale ureum 2.0 per week 2009 à totale ureum 1.7 per week 2017 (concept) à totale ureum 1.5 per week Theoretisch concept Volledige ureum equilibratie plasma-dialysaat Vb: pt 70 kg (TBW 42L) 10L dialysaat + 2L UF per dag 84 L per week 84/42 = 2.0 CANUSA Canada en USA 680 PD pt 2. 1 à 2jr overleving 78% Daling 0. 1 à 5% toename RR van overlijden Echter: Gem. follow-up 15 maanden Re-analyse: mortaliteit geen associatie peritoneale klaring Golper, Am J Kidney Dis 1997; Churchill, J Am Soc Nephrol 1996; Bargman, J Am Soc Nephrol

3 Streefwaarde 1.7 Streefwaarde 1.5 ADEMEX Mexico 965 PD pt: controle vs interventie Hong-Kong trials 320 PD pt KtV doel: groep A: 1.5 to 1.7 groep B: 1.7 to 2.0 groep C: > 2.0 p=0.000 p= NECOSAD Nederland 130 anure PD pt <1.5 per week: RR overlijden 3.28 à 1.5 = minimumdosis voor anure patiënten Groep A: meer klinische problemen en anemie Panigua, J Am Soc Nephrol 2002; Lo, Kidney Int 2003 Jansen, Kidney Int 2005 Invloed van gewicht Verschil in grootte moleculen Obese pt Overschatting volume Onderschatting Kleine moleculen (creatinine) Afhankelijk van aantal wisselingen Ondervoede pt Onderschatting volume Overschatting Midden moleculen (ß 2 microglobuline) afhankelijk van contacttijd peritoneum met dialysaat à Voor -berekening: ideale lichaamsgewicht à Geen droge perioden Belang van restnierfunctie Wat is restnierfunctie? Restnierfunctie bij PD pt beter behouden NECOSAD 2002: 522 HD en PD pt p< PD HD Restnierfunctie invloed op overlijden NECOSAD 2003: 413 PD pt 1 ml/min/1.73m 2 toename rgfr à 12% overlijdensrisico Hogere rgfr à betere QoL Jansen, Kidney Int 2002; Termorshuizen, Am J Kidney Dis

4 Creatinine klaring (CrCl) Factoren die klaring bepalen Bepaling gelijk aan ureum echter dan met creatinine Totale CrCl = peritoneale CrCl + renale CrCl Streefwaarden 1997: 60 L/week/1.73m : 50 L/week/1.73m : 40 L/week/1.73m 2 1. Onafhankelijk van PD voorschrift Restnierfunctie Lichaamsgewicht Transport karakteristieken peritoneum 2. Afhankelijk van PD voorschrift Aantal wisselingen Dwell volume en tijd Osmolaliteit PD vloeistof Daugirdas, Handbook of dialysis 2007 Discrepantie ureum en CrCl Concept richtlijn NFN 2017 ureum behaald CrCl niet behaald Verlies restnierfunctie: afname tubulaire secretie creatinine APD: korte dwells betere ureum klaring ureum niet behaald CrCl behaald Zeer goede restnierfunctie Goede tubulaire secretie creatinine Tubulaire resorptie ureum 1.5 en CrCl 40L/week 1x per 6 mnd: en CrCl Restnierfunctie, dagelijks urinevolume, UF-volume Overgewicht: uitgaan van ideale lichaamsgewicht Uremische klachten: dialysedosis verhogen onafhankelijk van Daugirdas, Handbook of dialysis 2007 Aarnoudse, Monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse, Revisie 2017 Welke test gebruikt u? SPA Gemodificeerde 4

5 Geschiedenis D/P ratio Uitgevonden door Twardowski in 1987 Doel : testen functionaliteit peritoneum Transport van creat, glucose, ureum en natrium over peritoneale membraan Netto ultrafiltratie D/P ratio verscheidene moleculen Wat zijn de verschillen? SPA Standaard permeabiliteitsanalse Gemodificeerde Peritoneale equilibratie test Gluc conc Duur Uitslagen 2.27% 4u D/P creatinine Dt/Do glucose Netto UF 1.36% + dextran 70 (1 g/l) 3.86% (of 4.25%) 4u 4u D/P creatinine Dt/Do glucose Netto UF MTAC ureum, creatinine en uraat ß2-microglobuline, albumine, IgG, ɑ2-macroglobuline D/P creatinine Dt/Do glucose Netto UF Na 1u: FWT Popovich, Ann Int Med 1978 Krediet, NEJM 2017; Pannekeet, Kidney International 1995 Interpretatie van de uitslagen Peritoneale functie Classificatie deeltjestransport High High average Low average Low Bepaald door densiteit capillairen High transporter: kortere dwell tijd à maximale klaring Low transporter: langere dwell tijd à maximale klaring 5

6 Peritoneale functie High transporter: verhoogde mortaliteit Peritoneale functie Onttrekken van water Glucose dialysaat zorgt voor osmotische gradiënt Hoe langer glucose in dialysaat hoog blijft, hoe meer UF Churchill, J Am Soc Nephrol 1998 Brimble, J Am Soc Nephrol 2006 High transporter Snel verlies glucose naar plasma à weinig UF Low transporter Langzaam verlies glucose naar plasma à goede langdurige UF Waarschijnlijk door effect op UF: overvulling Peritoneale functie Utrafiltratie falen CAPD of APD? 3 x 4 regel: minder dan 400 ml netto ultrafiltratie na een verblijf van 4 uur in de buikholte van een 4% (3.86% of 4.25%) glucose dialysevloeistof 1 prospectieve studie (EAPOS) Anure PD pt UF doel 750 ml/24u Type transporter UF Type PD High APD High average CAPD/APD Low average CAPD/APD Low CAPD à Concept NFN richtlijn: let op volume overload anure pt met UF <750ml/dag Brown, J Am Soc Nephrol 2003 Additionele bepalingen Mogelijke problemen FWT aquaporine-1 kanalen bepaling D/P Natrium en UF na 60 min neemt af met PD duur, onderdeel UFF CA-125 productie door peritoneale mesotheelcellen afname kwaliteit peritoneum: afname mesotheelcellen afnemende trend CA-125 dialysaat: techniekfalen? Incomplete uitloop Onjuiste afnametijden Niet correct labelen buisjes Mixen van vers dialysaat met dialysaat uit buik tijdens flushen Onvoldoende mixen dialysaat voor verkrijgen van sample Beïnvloeding D/P glucose door hyperglycemie (>16.7) Echter: beperkt bewijs, geen referentiewaarden Aarnoudse, Monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse, Revisie

7 Concept richtlijn NFN 2017 Concept richtlijn NFN 2017 Overige adviezen Membraanfunctie bepalen op zijn vroegst 6 weken na start (iig <6 mnd) en jaarlijks Bij 6 weken: overschatting aandeel snelle transporters Beloop PD: toename deeltjestransport, afname UF Netto vochtresorptie vermijden: APD en/of icodextrine Zo min mogelijk hypertone vloeistoffen: natrium- en vochtbeperking diuretica icodextrine Behandelstrategieën behoud restnierfunctie Diurese > 200 ml/dag: ACE-i of ARB en diuretica vermijden dehydratie vermijden overvulling Aarnoudse, Monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse, Revisie 2017 Aarnoudse, Monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse, Revisie 2017 Vragen? Dutch nocturnal and home dialysis Study To Improve Clinical Outcomes Aanvullende informatie DOMESTICO info@domesticostudy.nl 7

8 NFN richtlijn uitvoering gemodificeerde 2 liter 3.86% of 4.25% Lengte en gewicht patiënt T = 0 min exacte inloopvolume bepalen Vloeistofmonster en bloedmonster T =60 min exacte uitloopvolume bepalen Vloeistofmonster en bloedmonster T = 240 min exacte uitloopvolume bepalen Vloeistofmonster NFN richtlijn Voorbeeld berekening FWT Volume (t0) = 2100 ml Volume (t60) = 2600 ml Dialysaat natrium (t0) = 130mmol/L Dialysaat natrium (t60) = 122mmol/L Plasma natrium = 140 mmol/l 2100 x 130 = 273 mmol natrium aanwezig op t x 122 = 317 mmol natrium aanwezig op t = 44 mmol getransporteerd Totaal getransporteerd volume op t60: 500 ml ( ) Volume getransporteerd door small pores: 316 ml (44/140) Volume getransporteerd door waterkanalen: 184 ml ( ) 8

Richtlijn monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse

Richtlijn monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse Richtlijn monitoring adequaatheid en membraanfunctie bij peritoneale dialyse Verantwoordelijke leden NfN Kwaliteitscommissie: dr JJG Offerman CJAM Konings j.j.g.offerman@isala.nl stijn.konings@cze.nl geen

Nadere informatie

Natrium- en vochthuishouding

Natrium- en vochthuishouding Achtergrond richtlijn peritoneale dialyse (volwassen) Natrium- en vochthuishouding Inhoud 1. Inleiding 2. Basisprincipe van peritoneale dialyse: vloeistof transport 3. Relatie natrium vocht 4. BIA 5. Literatuur

Nadere informatie

Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018

Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018 Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018 Disclosures Honorarium, aandelen Geen Onderzoekssubsidie DiapriFIT Baxter Onderzoekssubsidie DOMESTICO

Nadere informatie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie Dialyse patiënt met diabetes Mellitus DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE Casus: Mevr. L, 65 jaar, DM2 Net gestart met HD 2 x daags 22 E insuline sc. Ingrid de Vries & Casper Franssen Toegang: getunnelde

Nadere informatie

Peritoneale Dialyse Nieuwe Ontwikkelingen

Peritoneale Dialyse Nieuwe Ontwikkelingen Disclosures Peritoneale Dialyse Nieuwe Ontwikkelingen Sprekersvergoeding: Baxter Healthcare, Fresenius Medical Care, Amgen Research funding: in kader van DOMESTICO Alferso C Abrahams Workshop Nefrologie

Nadere informatie

Herkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test

Herkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test Herkennen van kans op mortaliteit en palliatieve zorgbehoeften bij dialyse patiënten d.m.v surprise question en 4 meter loop test Yolande Vermeeren, internist nefroloog, Tizza Zomer, epidemioloog Barbara

Nadere informatie

1. NCDS-studie (1981):

1. NCDS-studie (1981): 't Krantje - 22 - April - Mei - Juni 2003 I Inleiding "#%&' "( Sinds vele jaren gebruiken we in ons dialysecentrum in Roeselare de "KT/V" als een parameter van dialyse-adequaatheid, zowel bij de hemodialyse-

Nadere informatie

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3.

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie Ingrid de Vries, dialyseverpleegkundige Casper Franssen, internist-nefroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Inhoud Hypoglycemie Verschillende

Nadere informatie

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Chronische Nierschade Wim de Grauw Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Wie moet ik extra in de gaten houden? DiHAG sterrencursus 11 juni 2009 2 Omvang

Nadere informatie

RICHTLIJN BASISPAKKET LABORATORIUMBEPALINGEN BIJ STABIELE CHRONISCHE CENTRUM HEMODIALYSEPATIËNT EN PERITONEALE DIALYSEPATIËNT

RICHTLIJN BASISPAKKET LABORATORIUMBEPALINGEN BIJ STABIELE CHRONISCHE CENTRUM HEMODIALYSEPATIËNT EN PERITONEALE DIALYSEPATIËNT RICHTLIJN BASISPAKKET LABORATORIUMBEPALINGEN BIJ STABIELE CHRONISCHE CENTRUM HEMODIALYSEPATIËNT EN PERITONEALE DIALYSEPATIËNT De richtlijn bevat aanbevelingen van algemene aard. Het is mogelijk dat in

Nadere informatie

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie (GH) Geen eenduidige definitie (150-160ml/min/1,73m 2 ) 3 Verandering in tubuloglomerulaire feedback en activatie van vasoactieve

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie

Chronische nierinsufficiëntie Chronische nierinsufficiëntie 15 april 2013 Sadie van Esch, internist-nefroloog St. Elisabeth ziekenhuis, Tilburg Consequenties late verwijzing nefroloog Verschil in overleving tussen vroeg en laat naar

Nadere informatie

Levensbedreigende hyponatriëmie. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen

Levensbedreigende hyponatriëmie. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen Levensbedreigende hyponatriëmie J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 U meet een lage plasma [Na + ] - waarom? Concentratie = Totaal Na + in extracellulaire ruimte 2 U meet een lage plasma [Na

Nadere informatie

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke

Nadere informatie

Peritoneaal dialyse. Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek

Peritoneaal dialyse. Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek Peritoneaal dialyse Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek Inhoud Dialysevormen Voor / nadelen PD Peritoneum Catheter PD vloeistoffen Wat betekent PD voor een patiënt Functies PD verpleegkundige Complicaties

Nadere informatie

Wijzigingen laboratoriumbepalingen ten opzichte van de richtlijn 2006

Wijzigingen laboratoriumbepalingen ten opzichte van de richtlijn 2006 RICHTLIJN LABORATORIUMBEPALINGEN EN PERIODIEK ONDERZOEK BIJ STABIELE CHRONISCHE HD EN PD PATIËNTEN Wijzigingen laboratoriumbepalingen ten opzichte van de richtlijn 2006 - Bepaling van de aluminiumspiegel

Nadere informatie

Diabeteszorg bij patiënten bij begin van dialyse behandeling

Diabeteszorg bij patiënten bij begin van dialyse behandeling Diabeteszorg bij patiënten bij begin van dialyse behandeling Pretest: 5 minuten Paul Leurs, Internist -nefroloog Rianne Wondergem, Diabetesverpleegkundige Admiraal De Ruyter Ziekenhuis Goes Prevalentie

Nadere informatie

Peritoneaal Dialyse Martini Niercentrum. W.M.T. Janssen Martini Ziekenhuis Groningen

Peritoneaal Dialyse Martini Niercentrum. W.M.T. Janssen Martini Ziekenhuis Groningen Peritoneaal Dialyse Martini Niercentrum W.M.T. Janssen Martini Ziekenhuis Groningen INLEIDING Patiënt met nierfalen wordt gemiddeld steeds ouder Patiënt wil zorg graag zoveel mogelijk in de thuissituatie

Nadere informatie

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler BSD september 2014 Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler Casuïstiek chronische nierschade Wat kan de huisarts Wanneer consultatie nefroloog Wanneer verwijzing

Nadere informatie

Interdialytic Weight Gain (IDWG)

Interdialytic Weight Gain (IDWG) Position Paper hemodialyse Interdialytic Weight Gain (IDWG) Inhoud 1. Inleiding 2. IDWG, vocht en natrium 3. IDWG en voedingstoestand 4. IDWG, UFR en mortaliteit 5. Overwegingen 6. Conclusie en aanbevelingen

Nadere informatie

Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze

Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze hemfiltratie (CVVH) Catherine Bouman Internist intensivist Topics 11-12-2014 Antibiotica op de IC Intensief gebruik en vaak van levensbelang

Nadere informatie

Dosering van antibiotica tijdens dialyse. Anke Reuser AIOS Anesthesiologie

Dosering van antibiotica tijdens dialyse. Anke Reuser AIOS Anesthesiologie Dosering van antibiotica tijdens dialyse Anke Reuser AIOS Anesthesiologie 01-08-2017 AKI 60% mortaliteit Meeste mortaliteit agv sepsis (50%) Juiste dosering en spiegels van antibiotica cruciaal Onderdosering

Nadere informatie

Peritoneale Dialyse. Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis. Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen

Peritoneale Dialyse. Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis. Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen Peritoneale Dialyse Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen Inhoud Wat is PD? Opleiding van patiënten Peritonitis Materiaal

Nadere informatie

Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken?

Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken? Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken? Nierfunctie en nierfunctievervangende therapie J. Lips, nefroloog 27-4-2011 1 27-4-2011 2 Inhoud Anatomie normale nieren Functie nieren Wat als

Nadere informatie

Haagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker

Haagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker Haagse Nieren 2.0 Irene van der Meer Internist-nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Chronische nierschade

Chronische nierschade Chronische nierschade Pauline Heijstee Kaderhuisarts diabetes Nierfunctie n Afvalstoffen klaren n Vochtbalans handhaven n Electrolytenbalans handhaven Nierschade n Verlies van stoffen die we niet willen

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog?

Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog? Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog? 23 april 2015 Sadie van Esch, internist-nefroloog St. Elisabeth ziekenhuis, Tilburg Fusie TSZ en EZ TSZ: vasculair geneeskundigen EZ: nefrologen Toekomst:

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19985 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Appeldoorn- de Jager, Dina Jezina (Dinanda) van Title: Progression of CKD form

Nadere informatie

Biofeedback bij hemodialyse

Biofeedback bij hemodialyse Biofeedback bij hemodialyse Casper Franssen Afdeling Nefrologie Universitair Medisch Centrum Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,

Nadere informatie

Chronische Nierschade

Chronische Nierschade Chronische Nierschade Uitingen nieraandoeningen: Verlies van eiwit via de urine, albuminurie Specifieke sedimentsafwijkingen Afname van de glomerulaire filtratiesnelheid Micro-albuminurie: In een willekeurige

Nadere informatie

De draagbare kunstnier (NEPHRON+) en de toekomst van mobiele dialysevormen

De draagbare kunstnier (NEPHRON+) en de toekomst van mobiele dialysevormen De draagbare kunstnier (NEPHRON+) en de toekomst van mobiele dialysevormen Ir. Frank Simonis, CEO Nanodialysis BV Drs. Maarten Wester, arts-onderzoeker UMC Utrecht Dr. Karin Gerritsen, nefroloog UMC Utrecht

Nadere informatie

Peritoneale dialyse in vogelvlucht

Peritoneale dialyse in vogelvlucht Peritoneale dialyse in vogelvlucht U leest hieronder hoe het zorgpad peritoneale dialyse (PD) er globaal uit ziet. Als u definitief voor peritoneale dialyse heeft gekozen, ontvangt u specifiekere informatie.

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Tips en trics voor de nefrologie anno 2015 Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Disclosures Dr. I.C. van Riemsdijk None Drs. M. Wabbijn None Inleiding Algemeen: wat is nierfunctie

Nadere informatie

Reis door het Nephron. Hilde de Geus

Reis door het Nephron. Hilde de Geus Reis door het Nephron Hilde de Geus Anatomie De nier Het nephron Het nephron Wat is nierfunctie? Vermogen om bloed te zuiveren referentie stof volume bloed per tijdseenheid (ml-min) Bloeddruk regulatie

Nadere informatie

Dieet bij peritoneale dialyse

Dieet bij peritoneale dialyse Dieetbehandelingsrichtlijn Dieet bij peritoneale dialyse Doelgroep: Volwassen patiënten. Deze richtlijn vervangt: Richtlijnen voor het dieet bij peritoneaaldialyse - DNN 2004 Dieetbehandelingsrichtlijn

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING NIET-INGEWIJDEN

NEDERLANDSE SAMENVATTING NIET-INGEWIJDEN VOOR NEDERLANDSE SAMENVATTING NIET-INGEWIJDEN CHAPTER INLEIDING De nier heeft drie belangrijke functies in het menselijk lichaam: (1) het reguleren van de water- en zouthuishouding; (2) het verwijderen

Nadere informatie

Normaal- en streefwaarden, formules

Normaal- en streefwaarden, formules Achtergrond richtlijn chronische nierinsufficiëntie Normaal- en streefwaarden, formules Inhoud 1. Normaalwaarden bloedparameters 2. Normaalwaarden urineparameters 3. Indeling stadia nierschade 4. Streefwaarden

Nadere informatie

MDRD: Diagnostiek en interpretatie

MDRD: Diagnostiek en interpretatie MDRD: Diagnostiek en interpretatie Daan van de Kerkhof Dr ir D. van de Kerkhof 06-10-010 Daan.vd.kerkhof@cze.nl (040) 39 86 39 1 CHRONISCHE NIERSCHADE Chronische nierschade is een belangrijke, onafhankelijke

Nadere informatie

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Welkom Dialyse als nierfunctievervangende behandeling

Welkom Dialyse als nierfunctievervangende behandeling Namen presentatoren Dialyse als nierfunctievervangende behandeling Welkom Thuisdialyse: de juiste keuze voor elke patiënt (?) dr. Akin Ozyilmaz internist-nefroloog DCG & UMCG Inhoud Nierfunctie Nierfunctie

Nadere informatie

Niervervangende therapie op de IC

Niervervangende therapie op de IC Niervervangende therapie op de IC Wat valt er te kiezen? 21 februari 2017 Margreet Kouwenberg AIOS Interne Geneeskunde Casus Niervervangende therapie, welke casus zal ik kiezen? Dhr O, CVVH vanwege ATN

Nadere informatie

DIALYSE-EFFICIËNTIE ROUTINE OF PROTOCOL?

DIALYSE-EFFICIËNTIE ROUTINE OF PROTOCOL? DIALYSE-EFFICIËNTIE ROUTINE OF PROTOCOL? auteur: Paul Van Malderen In de sessie werd teruggekeken op de initiatie en de noodzaak van het opvolgen van de dialyseefficiëntie. De interesse voor deze topic

Nadere informatie

BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER BEHANDELINGSMODALITEITEN

BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER BEHANDELINGSMODALITEITEN PERITONEALE DIALYSE INHOUD BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE 3 DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER 3 4 BEHANDELINGSMODALITEITEN CAPD APD 5 5 8 PLAATS VAN DE BEHANDELING

Nadere informatie

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Nierschade: erger voorkomen.... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Inleiding Begrippen Indeling en voorkomen van chronische nierschade (CNS) Proteinurie en GFR als risicofactoren voor progressie nierschade

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Individualisering van dialysevloeistof voor hemodialyse. Nierinsufficientie. Nierinsufficientie

Disclosure belangen spreker Individualisering van dialysevloeistof voor hemodialyse. Nierinsufficientie. Nierinsufficientie Disclosure belangen spreker Individualisering van dialysevloeistof voor hemodialyse (potentiële) belangenverstrengeling Geen Ton Luik, nefroloog VieCuri MC NND Veldhoven 22 maart 2016 Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Bloedvolume. Biofeedback Systeem HEMO CONTROL. Bloedvolume meting. Bloedvolume meting. Het totaal aan circulerend volume in de vaten

Bloedvolume. Biofeedback Systeem HEMO CONTROL. Bloedvolume meting. Bloedvolume meting. Het totaal aan circulerend volume in de vaten Biofeedback Systeem HEMO CONTROL Bloedvolume Het totaal aan circulerend volume in de vaten Gemiddeld zo n 5-6 liter voor een volwassene René van Hoek & Ad van Berkel Het bestaat voor 45% uit cellen en

Nadere informatie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie ASN Review 2014 Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie Marieke Kerskes Ziekenhuisapotheker Disclosure potential conflicts of

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie 24/04/2013. Nierinsufficiëntie. Functies van de nieren Universitair

Nierinsufficiëntie 24/04/2013. Nierinsufficiëntie. Functies van de nieren Universitair Nierinsufficiëntie Stand van zaken Behandeling Vroegbegeleiding Impact op arbeidsongeschiktheid Nierinsufficiëntie Definitie van chronisch nierlijden (CKD) CKD en co-morbiditeit Hoe de evolutie van CKD

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Dr. Tom Geers, internist - nefroloog en opleider St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein Nierfunctie beloop met de leeftijd 1 Hoge sterfte bij dialyse patiënten Prevalentie

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Patient outcomes in dialysis care Merkus, M.P. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Patient outcomes in dialysis care Merkus, M.P. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Patient outcomes in dialysis care Merkus, M.P. Link to publication Citation for published version (APA): Merkus, M. P. (1999). Patient outcomes in dialysis care General

Nadere informatie

Laboratoriumbepalingen en periodiek onderzoek bij stabiele dialysepatiënten, 2016

Laboratoriumbepalingen en periodiek onderzoek bij stabiele dialysepatiënten, 2016 RICHTLIJN LABORATORIUMBEPALINGEN EN PERIODIEK ONDERZOEK BIJ STABIELE CHRONISCHE HD EN PD PATIËNTEN Wijzigingen ten opzichte van de richtlijn van 2011: Laboratoriumbepalingen - Bepaling van lipidenspiegels,

Nadere informatie

Workshop dialyse en diabetes

Workshop dialyse en diabetes Workshop dialyse en diabetes Pretest: 5 minuten Inge Dempsey,, diabetesverpleegkundige EADV Paul Leurs, nefroloog 14 februari 2008 Beatrixhal Utrecht Prevalentie ESRD bij DM in US Prevalentie diabetes

Nadere informatie

High output stoma s Een multidisciplinaire uitdaging

High output stoma s Een multidisciplinaire uitdaging High output stoma s Een multidisciplinaire uitdaging Hester Wierda, diëtist Darmfalenteam Radboudumc Dansac 22 mei 2014ma (Potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor deze bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Sandra Stapel & Segun Ayodeji Azam Nurmohamed Fellow onderwijs 21 april RRT: More or less Min of meer n.v.t.

Sandra Stapel & Segun Ayodeji Azam Nurmohamed Fellow onderwijs 21 april RRT: More or less Min of meer n.v.t. Sandra Stapel & Segun Ayodeji Azam Nurmohamed Fellow onderwijs 21 april 2011 RRT: More or less Min of meer n.v.t. Achtergrond: Willem Kolff 2 Definitie N.V.T. Wat is nierfunctie? Vocht balans Elektrolyt

Nadere informatie

NfN Richtlijn Waterbehandeling 2013

NfN Richtlijn Waterbehandeling 2013 NfN Richtlijn Waterbehandeling 2013 Marjolijn van Buren Namens de Waterkwaliteitscommissie NfN Historie 1996: 1 e Richtlijn Water voor Dialyse (DGN) 2003: Introductie van HDF-online en hoog doorlaatbare

Nadere informatie

NVN Wetenschapsdag 7 oktober Zout! Ewout Hoorn. Internist-nefroloog Erasmus Medisch Centrum. Ewout Hoorn

NVN Wetenschapsdag 7 oktober Zout! Ewout Hoorn. Internist-nefroloog Erasmus Medisch Centrum. Ewout Hoorn NVN Wetenschapsdag 7 oktober 2016 Zout! Ewout Hoorn Internist-nefroloog Erasmus Medisch Centrum Ewout Hoorn Vragen 1. Wat is zoutgevoeligheid? 2. Waarom zijn patiënten met nierschade nóg gevoeliger voor

Nadere informatie

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse

Nadere informatie

Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Wat is dialyse... 2. Wat is peritoneaaldialyse... 2. Hygiëne... 2. PD-katheter... 2. Wat is CAPD?...

Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Wat is dialyse... 2. Wat is peritoneaaldialyse... 2. Hygiëne... 2. PD-katheter... 2. Wat is CAPD?... Peritoneaaldialyse H08.036-03 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Wat is dialyse... 2 Wat is peritoneaaldialyse... 2 Hygiëne... 2 PD-katheter... 2 Wat is CAPD?... 3 Hoe gaat CAPD in zijn werk?...

Nadere informatie

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring MDRD vs kreatinine klaring Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine Dr. Wim JC de Grauw Huisarts Afd. Eerstelijnsgeneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Diabetes Huisartsen Adviesgroep (DiHAG) Lid

Nadere informatie

INFORMATIE voor de patiënt PERITONEALE DIALYSE. Peritoneale dialyse Tel:

INFORMATIE voor de patiënt PERITONEALE DIALYSE. Peritoneale dialyse Tel: INFORMATIE voor de patiënt PERITONEALE DIALYSE Peritoneale dialyse Tel: 02 476 31 88 peritoneale.dialyse@uzbrussel.be Hoe werkt peritoneale dialyse (PD)? Dialysebehandelingen halen afvalstoffen en overtollig

Nadere informatie

Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert?

Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert? Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert? KenBis Maart 2017 Anna Krikke, psychiater Inleiding Inleiding Lithium, indicaties, bijwerkingen Richtlijn Renale bijwerkingen chronisch lithium

Nadere informatie

Allemaal Beestjes. Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017

Allemaal Beestjes. Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017 Allemaal Beestjes Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017 Voorgeschiedenis Vrouw, 68 jaar Diabetes type 2 (1995), hypertensie (2010), chronische nierinsuffiëntie (2012) Presentatie op de SEH In de nacht

Nadere informatie

Belangenverklaring. In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)

Belangenverklaring. In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: AC Abrahams UMC Utrecht Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Ik heb de volgende

Nadere informatie

Natrium. Ewout Hoorn 11 oktober 2018

Natrium. Ewout Hoorn 11 oktober 2018 De afbeelding kan niet worden weergegeven. Mogelijk is er onvoldoende geheugen beschikbaar om de afbeelding te openen of is de afbeelding beschadigd. Start de computer opnieuw op en open het bestand opnieuw.

Nadere informatie

De enige glucosevrije oplossing voor het korte verblijf

De enige glucosevrije oplossing voor het korte verblijf Nutrineal New-NL.qxd 26-03-2009 09:57 Pagina 1 Science + Solutions + Systems + Support De enige glucosevrije oplossing voor het korte verblijf Effectieve glucosevrije PD-oplossing 1, 2 Vermindert glucosebelasting

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)

Nadere informatie

Inhoud Presentatie. Femke Mensen, diëtist. Definitie voedingstoestand

Inhoud Presentatie. Femke Mensen, diëtist. Definitie voedingstoestand Inhoud Presentatie ingebouwd in Epic Femke Mensen Diëtist nefrologie Wie ben ik? Voedingstoestand Aanleiding Wat is de? in Elektronisch dossier Epic inbouwen, hoe ziet dat eruit? Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Onderwerpen. Het HbA1c: Oud en Nieuw. Het HbA1c 24-2-2011. Het HbA1c is bij diabetespatiënten die dialyseren niet altijd betrouwbaar.

Onderwerpen. Het HbA1c: Oud en Nieuw. Het HbA1c 24-2-2011. Het HbA1c is bij diabetespatiënten die dialyseren niet altijd betrouwbaar. Dialyse Document Diabetes De vertaalslag naar de praktijk: Inge Dempsey Admiraal De Ruyter Ziekenhuis, Goes en Karin Dekker Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam. Onderwerpen Het HbA1c Diabeteseducatie, Hypoglycemie

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Various aspects of peritoneal water transport Smit, W. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Various aspects of peritoneal water transport Smit, W. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Various aspects of peritoneal water transport Smit, W. Link to publication Citation for published version (APA): Smit, W. (2003). Various aspects of peritoneal water

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Het aantal mensen met een gestoorde nierfunctie is de afgelopen decennia sterk toegenomen. Dit betekent dat er steeds meer mensen moeten dialyseren of een niertransplantatie moeten

Nadere informatie

Extraneal Samenvatting van de kenmerken van het product 1/8

Extraneal Samenvatting van de kenmerken van het product 1/8 Samenvatting van de kenmerken van het product 1/8 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL (icodextrine 7,5 %), oplossing voor peritoneale dialyse. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Steriele oplossing

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 138 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Een belangrijke functie van de nier is het uitscheiden van afvalstoffen via de urine. Grote hoeveelheden water en kleine stoffen

Nadere informatie

Peritoneale Dialyse. Een gids voor de klinische praktijk

Peritoneale Dialyse. Een gids voor de klinische praktijk Peritoneale Dialyse Een gids voor de klinische praktijk This handbook is an initiative of EDTNA/ERCA Publications Link Mrs. María Cruz Casal, & Ms. Aase Riemann, Peritoneal Dialysis Consultant. Hard copies

Nadere informatie

Evidence-based Lifestyle Advies

Evidence-based Lifestyle Advies Evidence-based Lifestyle Advies Focus op dieet Willem Bax*, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Vaatcentrum Alkmaar *,Conflict of interest m.b.t. onderwerp: geen 1 Vrouw, 48 jaar, VG: RA, zus DM-2,

Nadere informatie

Acute electrolytstoornissen. Hyperkalemie. Hyperkalemie assessment. Intake 17/04/2013. K + 3.5-5.0 meq/l

Acute electrolytstoornissen. Hyperkalemie. Hyperkalemie assessment. Intake 17/04/2013. K + 3.5-5.0 meq/l Acute electrolytstoornissen Prof. dr. Koen Van Hoeck Hyperkalemie Referentiecentrum Kindernefrologie UZA 03/ 821 3481 Prof. dr. D.Trouet S. Eerens RN expertverpleegkundige Marjan De Wulf,J ulie de Muynck

Nadere informatie

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Wat weten we al? Tussen colloïdale- en kristallijne vloeistoffen bestaat niet veel verschil wat betreft belangrijke uitkomstmaten Dit

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

Samenvatting van kenmerken van het produkt. 0,2573 g 0,1017 g 16,50 g

Samenvatting van kenmerken van het produkt. 0,2573 g 0,1017 g 16,50 g CAPD/ DPCA 2 met 1,5% glucose pag. 1 1 NAAM VAN HET GENEESMIDDEL CAPD/ DPCA 2 met 1,5% glucose Samenvatting van kenmerken van het produkt 2 KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING CAPD/ DPCA 2 met

Nadere informatie

1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1 van de 1 punt behaald

1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1 van de 1 punt behaald 1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1. Ferritine 2. CRP 3. Kreatinine 4. Albumine De glomerulaire filtratiesnelheid

Nadere informatie

Wat ga ik vertellen? Intradialytische hypotensie; Hart- en vaatziekten. Disclosure belangen spreker. Hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten

Wat ga ik vertellen? Intradialytische hypotensie; Hart- en vaatziekten. Disclosure belangen spreker. Hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten Wat ga ik vertellen? Intradialytische hypotensie; en de gevolgen voor het hart! Maastricht UMC + Frank van der Sande, MD, PhD Department of Internal Medicine Division of Nephrology Hart en gestoorde nierfunctie

Nadere informatie

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei? Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis

Nadere informatie

Disclosure. Chronische Nierschade, Diabetes en Voeding GEEN belangenverstrengeling. Conclusie. Inleiding

Disclosure. Chronische Nierschade, Diabetes en Voeding GEEN belangenverstrengeling. Conclusie. Inleiding Disclosure Chronische Nierschade, Diabetes en Voeding GEEN belangenverstrengeling Nefrologiedagen 2018 Liesbeth van Buren diëtist nierziekten St. Antonius Ziekenhuis 1 Inleiding Diëtisten Nierziekten Nederland,

Nadere informatie

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten 2015 Agenda Historie Ondervoeding en oncologie Refeeding Casus tijdens de presentatie 1ste lijn Refeeding? Historie Belegeringen

Nadere informatie

Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016

Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016 Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016 Perspectief vanuit de arts Willem Jan Bos, internist nefroloog Woensdag 9 maart 2016 Heden en Verleden 1,6 miljoen

Nadere informatie

14-3-2012. Aanpassing dosering bij NFS. NHG standaard en metformine. In het algemeen geldt: totale klaring = extrarenale klaring + renale klaring

14-3-2012. Aanpassing dosering bij NFS. NHG standaard en metformine. In het algemeen geldt: totale klaring = extrarenale klaring + renale klaring Farmacotherapie bij chronische nierinsufficientie Pretest: 5 minuten Carla van Eijzeren, diabetesverpleegkundige EADV Paul Leurs, internist nefroloog 13 maart 2012, Ede Farmacokinetiek Definitie: beschrijft

Nadere informatie

Patrick Keymeulen Dialysetechnicus ASZ-Aalst. ORPADT: De Link - 18/5/17 Patrick Keymeulen - ASZ-Aalst

Patrick Keymeulen Dialysetechnicus ASZ-Aalst. ORPADT: De Link - 18/5/17 Patrick Keymeulen - ASZ-Aalst Patrick Keymeulen Dialysetechnicus ASZ-Aalst Smart Device Automatische processen; Vereenvoudigde interface; Dubbele veiligheid; Geheugen; Aanvullende opties; Therapie Checklist; niveau vpl kennis* techniek

Nadere informatie

Hypertensie behandeling bij nierschade. Arno Kuijper

Hypertensie behandeling bij nierschade. Arno Kuijper Hypertensie behandeling bij nierschade Arno Kuijper Oud vs Nieuw RTA 2010 130/80 mmhg RTA 2018 130/80mmHg (individualiseren op basis van leeftijd, aard nierziekte en comorbiditeit) Introductie Hypertensie

Nadere informatie

Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig

Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig Renal function = glomerular filtration rate (GFR) = volume of plasmawater that is filtrated per unit of time Prof.dr Jack F.M. Wetzels

Nadere informatie

Voorlichting. diabetespatiënten. Waarom. in de Prédialyse. 19 november voor. Als ik dat geweten had!

Voorlichting. diabetespatiënten. Waarom. in de Prédialyse. 19 november voor. Als ik dat geweten had! Voorlichting voor diabetespatiënten in de Prédialyse Waarom Goede voorlichting ten aanzien van diabetes in de prédialysefase is belangrijk om: Aan de patiënt de mogelijkheid te bieden een verantwoorde

Nadere informatie

PROMs-NNL. Disclosure. Te bespreken. Indicatoren. Indicatoren nefrologie 2017

PROMs-NNL. Disclosure. Te bespreken. Indicatoren. Indicatoren nefrologie 2017 PROMs-NNL Disclosure Dit project is tot stand gekomen dankzij een financiële bijdrage van: Te bespreken Indicatoren Plaatsbepaling PROM als kwaliteitsindicator Resultaten eerste uitvraag pilot PROMs-NNL

Nadere informatie

Infuusbeleid op recovery

Infuusbeleid op recovery Infuusbeleid op recovery Is vullen in of uit?? Sander van den Heuvel Anesthesioloog Stellingen Dagbehandelingspatiënten mogen best wat meer vocht krijgen Een krap vochtbeleid verbetert de resultaten bij

Nadere informatie

FORUM. bij dialysepatiënten in Nederland

FORUM. bij dialysepatiënten in Nederland Verstoringen van de calcium-fosfaathuishouding bij dialysepatiënten in Nederland Noordzij Marlies klinisch epidemioloog, Afdeling Klinische Informatiekunde, Academisch Medisch Centrum / Universiteit van

Nadere informatie

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014 Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk Iefke Drion 30 oktober 2014 Casus Casus Vrouw 43 jaar Fam anamnese: moeder op 45 jaar ernstige nierfunctiestoornissen o.b.v.

Nadere informatie

Waarom ziet mijn vloeistofzak er anders uit?

Waarom ziet mijn vloeistofzak er anders uit? Dianeal Single Bags voor APD uit de USA Dit is niet mijn zak! Tijdelijke levering van Dianeal voor APD uit de USA Waarom ziet mijn vloeistofzak er anders uit? Wegens enkele productie problemen in onze

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Er zijn verschillende therapieën beschikbaar voor patiënten met nierfalen. Niertransplantatie kan uiteindelijk succesvol blijken, maar voorafgaand is meestal een andere nierfunctie

Nadere informatie

Waarom is volume controle zo moeilijk?

Waarom is volume controle zo moeilijk? klinische vernieuwing Waarom is volume controle zo moeilijk? Prof. dr. E. Dorhout Mees Het in stand houden van een normaal volume van de lichaamsvloeistoffen is een van de belangrijkste nierfuncties. Dit

Nadere informatie