Acute electrolytstoornissen. Hyperkalemie. Hyperkalemie assessment. Intake 17/04/2013. K meq/l

Transcriptie

1 Acute electrolytstoornissen Prof. dr. Koen Van Hoeck Hyperkalemie Referentiecentrum Kindernefrologie UZA 03/ Prof. dr. D.Trouet S. Eerens RN expertverpleegkundige Marjan De Wulf,J ulie de Muynck psychologe Katrien Wellens, ncy Pyck, Annemie Van de Sompel, dietisten Claudia Deckx, Sociaal maatschappelijke Patienten begeleiding Vanessa Dejongh, secretaresse Hyperkalemie assessment K+: > 5 mmol/l > 6 > 7.5 > 9 Pseudo hyperkalemie door hemolyse? Hyper Fosfatemie, LDH WBC > , trombocytose > EKG Uit Boron Boulpaep : Medical physiology 2002 Elsevier science External and External Potassium Homeostasis Dieet Adult meq/dag kind (0.5-2 meq /kg/dag) Bron: potatoes, tomatoes, celery, melons, bananas, citrus fruits, strawberry, dried fruits, nuts, coffee, chocolate, Andere: TPN IV bloed Medicatie. (Peni, antihypertensiva) ORS-GES-electrolyt oplossing 1

2 Acuut: shift intracellulair and External Potassium Homeostasis External Chronisch: and Renale External renale Potassium Excretie Homeostasis excretie Renale K excretie: distaal beslist External Nier K excretie Figure 5 Distal Tubular Potassium Handling Figure 13 Inter-relationship between Distal Tubular Flow and Aldosterone on Potassium Homeostasis Fractional Delivery of Potassium (%) High Diet Normal Diet Low Diet % Distal Tubule Fractional delivery of potassium along the distal nephron in rats Maintained on low, normal or high potassium diets ECF Volume Depletion Proximal Tubular Sodium Reabsorption Plasma Aldosterone Distal Tubular Flow (-) Potassium Secretion (+) 2

3 Hyper K: acuut of niet? Oorzaken= acuut External and External Potassium Homeostasis ORS Penicilline K infuus Shift Hemolyse pseudohemolyse Trombocytosis Neutrocytosis Rhabdomyolyse ( P) Bloedtransfusie Metabole acidosis B blokkade theofylline Oorzaken=subacuut Therapie: intake Renale excretie Lage GFR Functioneel Hypoaldosteronisme Tubulopathie Obstructieve nefropathie ( urosepsis) Lage distale flow ( nsaid, ace, cyclosporine) Kayexalaat rectaal: 1g/kg oplossen in 2 ml/kg sorbitol, glucose 10% of water dien kayexalaat per os in 4 giften Therapie: Acute shift HCO3 1-2meq/kg iv over 30 minuten Glucose 0.5g/kg + insulin 0.1U/kg over 30m minuten B agonist: aerosol 10 mg Calcium gluconaat 10% 0.5ml/kg over 10 minuten ( monitor) Therapie renale excretie Alle medicatie die GFR en distale en flow delivery verlagen stoppen: NSAID ACE Cyclosporine Prograft Distale en flow verhogen Vocht, zout en lis diuretica 2-4 mg/kg in 4 giften 3

4 Hyponatremie Normaal Absoluut wateroverschot Relatief wateroverschot Water en zout: één compartiment aparte controle loops Hyponatremie is waterretentie Uit Boron Boulpaep : Medical physiology 2002 Elsevier science Uit NEJM 2000 vol 342 nr 21 pag 1581 : Hyponatremia, H. Adrogué, N Madias Hyponatremie is waterretentie Uit NEJM 2000 vol 342 nr 21 pag 1581 : Hyponatremia, H. Adrogué, N Madias 4

5 Beleid vocht Dehydratie is vochtrestitutie. SIADH is vochtbeperking IWL= 350ml/m² 50-75% Compenseren verliezen NS is moeilijk: hypoperfusie nieren en V renalis trombose Beleid zout Hyponatremie is opletten met vrij water! Liever hypertone zoutoplossing Cl 3% (56 meq per 10 ml) Vb: kind 16 kg met nu gewicht 15kg en 123mmol/L Berekening deficit: W(kg) *0,6 ( ECW) * gewenst serum natrium (mmol/l) - actueel serum natrium (mmol/l) = 16*0,6* ( )= 67,2 meq = 12ml Cl 3% te geven. Osmotische demyelinisatie Snelheid is tot symptomen weg zijn of anders 1 ml/min= 12 minuten Snelheid Geen symptomen: 2 meq/l per uur maar max 20meq per 24 uur! Let op! Plotse Toename van de diurese door behandeling Volume repletie: adh onderdrukking geassocieerde neiging tot waterretetentie ( siadh, stress, medicatie) Diuretica- zeker de vaptanen Conclusie Acute Hyperkalemie: Overmatige aanvoer in omstandigheden waar shift niet werkt Subacute Hyperkalemie renale excretie belemmerd door ondervulling of zouttekort of door medicatie. Hyponatremie: Bijna Altijd een gevolg van slechte renale vrij water excretie bij normale zoutvoorraden. Bijna nooit een teken van absoluut zouttekort tenzij bij gastroenteritis. 5