Kliniek endocrinologie. Dirk Vanderschueren

Transcriptie

1 Kliniek endocrinologie Dirk Vanderschueren

2 Kliniek Vrouw 64 jaar Geen klachten wel wat meer depressief MVG: negatief buiten polsfractuur 5 jaar geleden KO: BD , pols 88, gekende goiter

3 Kliniek Vrouw 64 jaar Biochemie: Normaal ionogram creatinine albumine- TSH Calcium : 11.3 mg/dl ( ) P : 1.8 mg/dl ( 3-4.5) Albumin 4.1 g/dl ( ) Welke verdere bepaling? Mogelijke diagnose?

4 Kliniek Vrouw 64 jaar Biochemie: Normaal ionogram creatinine albumine- TSH Calcium : 11.3 mg/dl ( ) P : 1.8 mg/dl ( 3-4.5) Albumin 4.1 g/dl ( ) PTH : 80 ng/l ( ) 25-OH vitamine D : 20 µg/l ( )

5 PTH concentrations in hyper- and hypocalcemia Primary hyperparathyroidism Hypercalcemia of malignancy Hypoparathyroidism Normal

6 percent Changing presentation of primary hyperparathyroidism nephrolithiasis bone disease asymptomtic

7 kliniek vrouw 34 jaar 9 maanden geleden gestopt met de pil ( heeft deze genomen sedert 16 jaar) Amenorhee heeft duphaston gekregen zonder bloedverlies Nooit zwanger / weinig sport/ geen medicatie

8 kliniek vrouw 34 jaar oud 60 kg voor 168 cm BD 110/68 - pols 78 Normaal gynaecologisch onderzoek, normaal algemeen onderzoek Schildklier : niet palpabel Differentieel diagnose welke bepalingen?

9 kliniek vrouw 34 jaar oud Beta-HCG : negatief Complet, ionogram, glycemie : normaal TSH : 0.8 mu/l (0.1-4 mu/l) FSH: 3 mu/l Normaal : folliculair: IU/L ovulatoir: IU/L luteaal: IU/L postmenopauzaal: IU/L Prolactine: 94.5 ng/ml ( 5-25ng/ml)

10 Ranges of serum prolactin concentrations in several causes of hyperprolactinemia

11

12 Hypersecretie adenohypofyse Prolactine Causaal Medicamenteus Dopamine agonisten: bromocriptine (Parlodel), cabergoline (Sostilar), quinagolide ( Norprolac) zo zwangerschapswens : meestal stop tijdens zwangerschap Heelkunde enkel bij compressie

13 Kliniek vrouw 38 jaar Moeheid 5 kg vermagering Duizelig bij rechtkomen Amenorhee sedert 4 maanden BD 90/50 staande 80/30 /pols van 90 naar 120

14 Kliniek vrouw 38 jaar Natrium 124 meq/l( ) Kalium 5.8 meq/l ( ) Glucose, random 55 mg/dl Creatinine, ureum normaal Welke bijkomende bepalingen?

15 Kliniek vrouw 38 jaar Cortisol 8 am : 2 µg/dl( ) 60 na Synacten (ACTH) IM : 4 µg/dl ACTH : 200 ng/l (5-60)

16 Bijnierschorshypofunctie Cortisol deficientie cortisol / transcortine s morgens voor of na stimulatie ACTH ( primair) of ITT-CRH ( secundair) ACTH hoog zo primair Aldosterone deficientie aldosterone laag plasma renine activiteit hoog

17 Bijnierschorshypofunctie Cortisol deficientie: hydrocortisone PO ( IV) Aldosterone deficientie 9 a fludrocortisone PO Idenficatiekaart en educatie ( stress rules)

18 kliniek man 65 jaar oud Roker +++ : sinds jeugd 1 pakje per dag Aanhoudende prikkelhoest, moe vermagering

19 kliniek Man 65 jaar KO mager 70 kg ( -7 kg) voor 175 cm Zwak vesiculair adem geruis, geen wheezing BD 140 /82 liggend en staand / pols 88 regelmatig Abdomen : normaal Neurologisch : normaal Geen oedemen, normale cvd

20 kliniek man 65 jaar oud Serum Natrium : 123 meg/l ( meq/l) Serum ureum, kalium, creatinine, levertesten : normaal Differentieel diagnose? Bijkomende bepalingen?

21 Hyponatremie Hyponatremie ( <120 meq/l) bij euvolemische patient zonder cerebrale stoornissen zonder aangepaste lage urinaire osmolariteit? Differentieel diagnose hyponatremie bij : hypovolemie : renaal ( diuretica addison ) of extrarenaal verlies Hypervolemie : nier-lever hartfalen Euvolemie: oa primaire polydipsie, hypothyroidie / SIADH

22 kliniek man 65 jaar oud Natrium : 123 meg/l ( meq/l) Urine osmolaliteit : 600 mmol/kg H2O Urine natrium : 149 mmol/l ( ) TSH 1.0 mu/l ( mu/l) Cortisol 8 am : 19 ug/dl (10-20)

23 Syndrome of Inappropriate ADH Secretion (SIADH) Hypersecretie ADH tgv aandoeningen CZS aandoeningen thorax: cave longcarcinoma majeure chirurgie medicatie ( desmopressine, cyclofosfamide, ssri s )

24 Syndrome of Inappropriate ADH Secretion (SIADH) Vochtrestrictie!!! causaal

25 kliniek vrouw 24 jaar Sinds 2-3 jaar zeer veel dorst ( vooral drang naar ijskoud water) enorm veel plassen : gaat om 2 uur na toilet ook s nachts ( kan niet meer dan 2 uur slapen) MVG blanco. Ze neemt de pil maar geen andere medicatie. KO normaal BD 106/66 pols 88 geen oedemen Differentieel diagnose? Bijkomende bepalingen?

26 kliniek vrouw 24 jaar Serum natrium : 144 meq/l ( meq/l) kalium : 4.2 meg/l (3.5-5 meg/l) osmolaliteit : 294 m mmol/kg ( ) Complet, nierfunctie, glucose normaal Urine: Kleur : geel, helder Stix voor glucose, proteinen, ketonen : negatief Densiteit ( ) osmolaliteit : 75 mmol/ Kg ( )

27 Diagnose: Centrale diabetes Insipidus Hypotone Urine: - lage osmaliteit: -300 mosmol/kg)/ lager dan plasma - lage densiteit: < hypertoniciteit serum: serum natrium > meq/l - osmolaliteit hoog Dorstproef in ziekenhuis: ADH analoog toediening ter differentieel diagnose met nefrogene diabetes insipidus Blijft over ter differentieel diagnose nadien: primaire polydipsie of iatrogeen ( te veel vocht)

28 Behandeling: Diabetes Insipidus Vocht: cave deshydradatie!! DDAVP (Desamino-D-Arginine Vasopressin)= Minrin micrograms 1-3 /dag via intranasaal route ADH resistentie : primair en/of medicatie ( amiloride, NSAID, thiazide,.) Verwittigingskaart!!

29 Kliniek vrouw 32 jaar 2 maand geleden schildklieroperatie gehad Neemt 125 µg l-thyroxine per dag en een supplement calcium van 600 mg met 300 E Vitamine D zeer veel last van parestesien in de handen kan niet meer slapen s nachts Diagnose en bijkomende bepalingen?

30 Kliniek Calcium : 7.0 mg/dl ( ) P : 5.2 mg/dl ( 3-4.5) Albumin 4.1 g/dl ( ) Normaal complet ionogram creatinine levertesten alkalische fosfatasen- TSH

31 Hypofunctie bijschildklier = hypoparathyroidie = hypocalcemie Vals (laag eiwit) calcium ( mg/dl) 40 % eiwit gebonden dwz - calcium 0.8 mg/dl / 1g/dl albumin Vitamine D: malabsorptie (bariatie) metabolisatie (antiepileptica) Magnesium (pancreatitis) PTH : Laag bij hypopara hoog pseudohypopara

32 Hypofunctie bijschildklier = hypoparathyroidie = hypocalcemie Calcium PO 1a ( of 1,25a) vitamine D PO

33 Kliniek vrouw 21 jaar Natrium 140 meq/l ( ) Kalium 3.6 meg/l ( ) LH 5 mu/l FSH 5 mu/l Testosterone 154 ng/dl ( 20-70) DHEAS: 842 µg/dl ( )

34 Kliniek vrouw 21 jaar Sedert start van menarche (13 jaar) overmatige storende beharing aangezicht en op lichaam ondanks maximaal epileren de grootste van de klas als kind maar nu eerder klein als volwassene altijd onregelmatige regels Maakt zich zorgen over uiterlijk en mogelijkheid zwangerschap later

35 Differentieel diagnose hirsutisme - virilisatie PCOS : hypofyse - ovaria (bijnieren) LH - androgenen (insuline ) Tumor bijnier - ovaria Cushing syndroom Congenitale bijnierschorshyperplasie Idiopathisch

36 Hyperfunctie bijnierschors androgenen Congenitale bijnierschorshyperplasie 21-hydroxylase deficientie - verhoogde androgenen - verhoogde precursor= 17-0H progesterone voor of na ACTH - klassieke vorm ( salt-losing) versus late onset