Stoornissen van zuur-basenevenwicht, kalium, water en natrium huishouding
|
|
|
- Frederik Maes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stoornissen van zuur-basenevenwicht, kalium, water en natrium huishouding Prof. Christian Tielemans Dienst Nefrologie UZ Brussel
2 Stoornissen van zuur-basen evenwicht ph = log [HCO3 - ] Henderson-Hasselbach PaCO 2 x 0.03 vergelijking ph: < extra- en intracellulaire buffers < respiratoire regeling uitscheiding en bewaring < renale regeling van zuren en alkali Controle van PaCO 2 : 40 mm Hg: long en zenuwstelsel Controle van plasma [HCO3-]: nier
3 Stoornissen van zuur-basen evenwicht of van PaCO2: - stoornissen van respiratoire controle - compenserende aanpassingen aan of [HCO3-]
4 Stoornissen van zuur-basen evenwicht De nier heeft 2 grote functies in zuur-basen homeostase: 1. Reabsorptie van gefiltered bicarbonaat (4200 mmol/d) in plaats van [H + ]: 80-90% in proximaal tubulus 2. Uitscheiding van H + ( meq/d) en aanmaken van nieeuw bicarbonaat: proximaal en TAL: Na + /H + of NH4 + exchange (NHE3exchanger) verzamelbuis: H + ATPase (uitscheiding met Cl-)
5 NHE-3 pomp
6 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Er zijn 2 soorten buffers in de urine: gefiltered buffers: fosfaat, organische zuren: titrabel aciditeit (TA) (beperkt tot 40 meq/d, niet aanpassbaar) ammonia uitscheiding (NH3 and NH4 + ): belangrijkste component van zuur uitscheiding onder basale omstandigheden en 1aire component van het antwoord op een zuurlading (beperkt in geval van diabetes, metabole syndroom, CNI, hyperk of DRTA)
7 NH3 passive diffusion? trapping by H + NH3 and NH4+ reabsorption resecretion mitochondrial metabolism of glutamine: (stimulated by insulin): equimolar generation of HCO3 - and NH4 +
8 Active transport of NH3 in the distal nepron by Rh (rhesus) glycoproteins Rhcg has a critical role in both basal and acidosis-stimulated renal ammonia secretion (regulation? role for insulin?)
9 Stoornissen van zuur-basen evenwicht De meest gewone stoornissen zijn eenvoudig zuur-basen stoornissen. Omdat compensatie onvolledig is ph is meestal abnormaal. ph HCO3 - PaCO 2 Metabole acidose laag laag laag Metabole alkalose hoog hoog hoog Respiratoire alkalose hoog laag laag Respiratoire acidose laag hoog hoog
10 Stoornissen van zuur-basen evenwicht In meer ingewikkelde gevallen ziet men gemengde stoornissen (bv metabole acidose + respiratoire alkalose) (IZ patiënten) De graad van respiratoire compensatie kan voorgespeld worden: PaCO 2 = 1.5 [HCO3 - ] + 8 ( + 2 ) bv: patient met HCO3- van 12: verwachte PaCO2 is indien > 24 of > 28: gemengde stoornis (> 28 respiratoire overcompensatie)
11 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Metabole acidosis Mechanismen: endogeen zuurproductie (melkzuur, ketoacidosis) verlies van bicarbonaat (diarree) opstapeling endogene zuren (CNI) Kliniek Kussmaul (compensatie) cardiale contractiliteit long oedeem neurologische tekens: verwardheid, coma..
12 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Metabole acidosis Er zijn 2 soorten metabole acidose volgens anion gap (AG) AG = Na (Cl + HCO3)= AG = niet gedoseerde anionen: proteïnen, PO4 -, SO4 -, albumine, organische anionen In geval van opstapeling van zure anionen (bv: melkzuren, acetoacetate,...): AG Nota: albumine van 1 g/dl: normale waarde van AG met 2.5
13 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Kernpunten: Behandeling van metabole acidose: chronische acidose (bv CNI) vergt chronische behandeling acute acidose: behandel allereerst de onderliggende oorzaak snelle en volledige correctie van ph is niet nodig en potentieel nadelig ernstige acidose is gevaarlijk en eist urgente behandeling met bicarbonaat Kernpunten: behandeling van ernstige metabole acidose: ph < 7.1: meq NaHCO3 IV over min monitor K! (risico van hypokaliëmie) doelpunt: [HCO3-]: 10, ph 7.2
14 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Metabole acidose met hoge anion gap: 1. Melkzuur acidose - type A: weefsels doorbloeding: shock, hypotensie, hartfalen... behandeling: weefsels doorbloeding herstellen - type B: bv: malignacies 2. Ketoacidose: opstapeling acetoacetaat (en -OH-butyraat) - diabetische: stoppen van insuline, bijkomstige ziekte (infectie...) behandeling: IV insuline, NaCl 0.9% - alcoholische: malnutritie + acuut alcohol stoppen behandeling: IV NaCl 0.9% in dextrose 5%
15 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Metabole acidose met hoge anion gap: 3. Drugs and toxins-induced: - alcohols: ethylene glycol, methanol (hemodialyse) - salicylate: (ook respiratoire alkalose) urine alkaliniseren ( uitscheiding van salicylates: ph > 7.5): IV NaHCO3 of acetazolamide (in geval van alkalose) 4. Ernstige CNI: NaHCO3 per os
16 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Non AG metabole acidose: hyperchloremic acidose Wederkerige wisseling van HCO 3 - en Cl - : Cl- boven normaal HCO3- onder normale waarden Oorzaken: verlies van [HCO3-] Darm (eg diarree) Nier: renale tubulaire acidose (RTA)
17 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Non AG metabole acidose: hyperchloremische acidose dd verlies door nier en verlies door darm: Diarree bij iemand met normale nierfunctie: NH4 + productie: ph u 6 in geval van RTA urinaire NH4+ is laag Schatting van urinaire NH4 + : urinaire anion gap UAG = [Na u + K u + u]- [Cl u ] (NH4 niet gemeten) een + UAG toont dat NH4+ laag is en suggereert een RTA
18 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Metabole alkalose: Mechanismen: toediening van HCO3: exogene lading, melk alkali syndroom verlies van zuren: braken, maag aspiratie, hypok, diuretics... Oorzaken Een normale nier kan veel HCO3 uitscheiden. Een metabole alkalose betekent dat de nier dit niet kan doen: Cl - en K - tekort: distale H + uitscheiding; behandeling: NaCl + KCl mineralocorticoïden: spironolactone, onderliggende oorzaak
19 Stoornissen van zuur-basen evenwicht Respiratoire acidose: Oorzaken Long ziekte, defect in ventilatie controle, asthma, neuromusculaire ziekte Behandeling Alveolaire ventilatie herstellen Respiratoroire alkalose: Oorzaken Mechanische ventilatie, salicylates, hyperventilatie syndroom
20 Kalium stoornissen Kalium huishouding K is het belangrijkste IC ion; 2% is EC normale ratio EC/IC handhaving rustmembraanpotentieel en neuromusculaire functie darm opname ( meq/d) EC IC H + insuline catecholamines 2 adrenergic +
21 Kalium stoornissen Kalium huishouding K is vrij gefiltered thv de glomeulus proximaal tubulus: 65% geabsorbeerd met water en Na TAL: NaKCC cotransporter (aangrijpspunt van lis diuretica) verzamelbuis: hoofdcellen: Na+ K+ en H+ < aldosterone < Na aanbod aan distaal segment < excess HCO3- in het lumen
22 intercalated cell Epithelium Na channel = ENaC: amiloride sensitive: lumen negatief potential: drives K excretion through ROMK and Maxi-K Principal cell ROMK = renal outer medullary K channel
23 Kalium stoornissen Hypokaliëmie K < 3.5 meq/l spierzwakte, ileus, QT interval, aritmie Oorzaken: 1. Redistributie EC IC: metabole alkalose, insuline, catecholamines 2. Extrarenale verliezen (zweten +++, tractus digestivus: laxantia, secretoire diarree, VIPome 3. Renaal verlies: mineralocorticoïden, toegenomen distaal aanbod van Na Behandeling: K verlies: KCl per oraal ( of IV wanneer onmogelijk per os, in NaCl, meq/l mag door perifeer infuus ) Monitor K!!
24 Kalium stoornissen Hyperkaliëmie K > 5.0 meq/l, meestal in combinatie met verminderde GFR T golf op EKG, AV block, verwijding QRS, ventrikel fibrilleren, asystolie Oorzaken: 1. Shift IC EC: acidose 2. renale uitscheiding - mineralocorticoïden (Addison, hyporeninemische hypoaldosteronisme bij diabetes nefropathie, RAS remmers, NSAIDs, spironolactone) - CNI
25 Kalium stoornissen Hyperkaliëmie Behandeling: 3 fasen: 1. urgentie: ernstige hyperk met belangrijke EKG stoornissen: CaCl 2 (3-4 ml) of Ca gluconaat (10 ml of 10%) over 2-3min om membraan potentieel te stabiliseren (effect begin na 1-3 min, en duurt tot 60 min); IC opname van K bevorderen: insuline 10U IV + 50 ml 50% dextrose (effect begin na 10 min en duurt tot 6u), NaCO3 in geval van acidose, 2 agonist (5 mg nebulized salbutamol in 4 ml of NaCl 9% over 10 min) 2. K excretie : lis diuretica, Sorbisterit (of Kayexalaat) 3. hemodialyse
26 Water en Na huishouding Water = 50% BW ( ) 60% ( ) 55-75% ICF 25-45% ECF ECF intravasculair (plasma water): 25% extravasculair (interstitieel): 75% capillairen lymf
27 Water en Na huishouding Water inname Renaal water vervoer Vasopressin (VP) secretion Body fluid Osm mosm/kg Hypothalamus: VP synthese axonal vervoer bevrijding (half life min) Osmoreceptors + kleine in Osm nier water (neuronen) - absorptie dorst
28 Water huishouding Increasing osmolality water water Action of VP op de VP-2 type of receptoren
29 Water huishouding Invoeging van nieuwe AQ molecules in het lumen membraan
30 Water en Na huishouding Na is vrij gefilterd thv de glomerulus 99.6 % is heropgenomen door de tubulus - 2/3 proximaal tubulus (trans- en paracellulaire mechanismen) % TAL via apicaal furosemide NaK2Cl transporter - de aldosterone-gevoelig distaal tubulus (DCT, connecting tubule en CD) is verantwoordelijk voor de fine tuning van renaal Na excretie
31 Water en Na huishouding thiazide sensitive NCC 5-10% amiloride sensitive epithelial Na channel
32 Water en Na huishouding Tubulaire Na reabsorptie is gecontroleerd: AgII en catecholaminen proximale Na reabsorptie en dopamine Na reabsorptie Aldosterone distale Na reabsorptie (tegen K+ en H+)
33 Water en Na huishouding Na+ K+ H+ aldosterone
34 Water en Na huishouding Hypovolemie: Na en water verlies: ECFV Oorzaken: Renaal - osmotische diurese (glucose, mannitol, Ca,...) - diuretica - defect of mineralocorticoïden resistentie - tubulo-interstitiële letsels (ATN, interstitiële nefritis,obstructieve nefropathie) - diabetes insipidus Extra-renaal - huid: +++ zweten - tractus digestivus: diarree (acidose), braken (alkalose) - hyperventilatie (mechanische ventilatie) - 3rd spaces : sepsis, pancreatitis, peritonitis, brandwonden, ileus
35 Water en Na huishouding Hypovolemie: Na en water verlies: ECFV Kliniek: orthostatische hypotensie en tachycardie, oligurie, confusion Na u < 20 meq/l (in non renale oorzaken) Behandeling: IV vulling normo- of hyponatremie: NaCL 0.9% hypernatremie: - water verlies alléén (DI): 5% dextrose - water + Na verliezen: ½ of ¼ saline acidose: NaHCO3 1/6 M
36 Water en Na huishouding Serum Na stoornissen zijn veroorzaakt door stoornissen in water homeostase (water intake, VP) Integendeel stoornissen in Na homeostase zijn verantwoordelijk voor stoornissen van whole body Na content ( ECFV) Key concept: in Na stoornissen, plasma Na zegt niets over volume status
37 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Hypovolemie water Na Euvolemie (geen oedeem) hypervolemie Na u > 20 Renal losses Na u < 20 extra-renal losses Na u > 20 ISADH Na u > 20 renal failure Na < 10 cirrhose hart falen NS
38 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Kliniek: acute hypona: hersenen oedeem: emergency chronische hypona: hoofdpijn, N+, braken, verwardheid, vallen te vlug correctie (8-10 meq/24h): osmotic demyelinisation syndroom : para- en quadraparesie
39 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Het ISADH syndroom Meest frequente oorzaak van euvolemisch hypona Meestal urinezuur < 4 ( tubulus absorptie) Oorzaken: Longziekten (pneumonie, abcess, TBC, pleuravocht uitstorting) hersenen letsels (tumor, HHR, meningitis) tumoren (small cell C) drugs (antidepressiva)
40 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Behandeling: aandachtspunten: acute hypona: urgentie! hypona > 48 h: niet te vlug corrigeren (max 8-10 meq/24u) antwoord op de behandeling dikwijls onvoorzien: MONITOR Na!
41 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Behandeling: acute symptomatische hypona: hypertonic saline : Na 1-2 meq/u over 4-6u hypovolemische hypona: IV NaCl 0.9% hypervolemische hypona: - behandeling van onderliggende pathologie - vaptans
42 Water en Na huishouding Hyponatremie: plasma Na < 135 meq/l Behandeling van ISADH: 1. Water restrictie ( ml) : moeilijk (onaangepaste dorstgevoel) 2. Geen antwoord: lis diuretica ( countercurrent en concentratie capaciteit) + oraal zout 3. demeclocycline: inhibitie van principal cells 4. Vaptans: VP2 receptors antagonisten (tolvaptan FDA approved)
43 Water en Na huishouding Hypernatremie: plasma Na >145 meq/l Mechanismen: Water verlies > Na verlies (in het algemeen) Iatrogeen (hypertonic NaCL of NaHCO3) Kliniek: Verwardheid, coma Subarachnoidale bloeding
44 Water en Na huishouding ECF ECF not Hypertonic NaCl of NaHCO3 < 500 ml concentrated urine no yes VP secretion adequate Uosm < 750 DI Central Nephrogenic (Li, Ca..). Uosm > 750 diuretics osmotic diuresis Water verlies (osmotic diuresis, viral diarrhea,...)
45 Water en Na huishouding Hypernatremie: plasma Na > 145 meq/l Behandeling: aandachtspunten: behandeling onderliggende oorzaak vrije water tekort: (Na-140) / 140 x TBW vrije water defect aanbeden over 48-72u (water oraal, maagsonde of dextrose 5% iv or 0.45% saline) niet te vlug ( 10 meq/24u): cerebral edema MONITOR Na! Aanvullende behandeling: centrale DI: DDAVP nefrogene DI: thiazide: hypovolemia proximal reabsorption Li: amiloride ( mg)
Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com
Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45
bloedgassen Snelle interpretatie
bloedgassen Snelle interpretatie Wat is de Ph Het aantal waterstofionen (H+) geteld per ml water. Hoeveel waterstofionen komen er bij een reactie vrij of gaan er verloren en/of hoeveel waterstofionen worden
Metabole acidose. Bob Zietse 15 december 2016
Metabole acidose Bob Zietse 15 december 2016 ACID-BASE BALANCE langzaam volledig Metabole verstoring Compensatie renaal ph = pk + 10 log [HCO3-] 0.03 * pco 2 Respiratoire verstoring Compensatie ventilatie
ZUURBASE. Praktisch bekeken
ZUURBASE Praktisch bekeken Bloedgasafwijkingen en Electrolytstoornissen Enerzijds handteken van ziekte (hulp in diagnose) Anderzijds mogelijk (urgente) pathologie op zich (? nood aan behandeling) BEHANDELING
Bij een metabole acidose is er een daling van de ph en het bicarbonaatgehalte. Compensatoir kan het CO2 gehalte in het bloed dalen.
ZUUR BASE EVENWICHT Afwijkingen in het zuur base evenwicht worden onderverdeeld in respiratoire en metabole acidose, respiratoire en metabole alkalose en gemengde aandoeningen. 1.1 Respiratoire acidose
Acute electrolytstoornissen. Hyperkalemie. Hyperkalemie assessment. Intake 17/04/2013. K + 3.5-5.0 meq/l
Acute electrolytstoornissen Prof. dr. Koen Van Hoeck Hyperkalemie Referentiecentrum Kindernefrologie UZA 03/ 821 3481 Prof. dr. D.Trouet S. Eerens RN expertverpleegkundige Marjan De Wulf,J ulie de Muynck
Interpretatie van stoornissen in het zuur-base-evenwicht
Interpretatie van stoornissen in het zuur-base-evenwicht Brevet Acute Geneeskunde, 11 mei 2004 en DGH KULeuven Centraal Hospitaal van de Basis-Koningin Astrid Defensie De fysiologie moet haar onderzoek
Analyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek
Analyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud De relatie tussen ph en [H + ] ionen 300 250 [H + ] nmol/l 200 150 100 50 0 6,4 6,6 6,8 7 7,2 7,4 7,6 7,8 ph
Interpretatie van stoornissen base-evenwichtevenwicht
Interpretatie van stoornissen in het zuur-base base-evenwichtevenwicht Brevet Acute Geneeskunde, 11 mei 2004 Dr Erwin Dhondt Urgentiegeneeskunde en DGH Universitaire Ziekenhuizen Leuven KULeuven Centraal
Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek
Bloedgassen Homeostase Ronald Broek Verstoring Homeostase Ziekte/Trauma/vergiftiging. Geeft zuur-base en bloedgasstoornissen. Oorzaken zuur-base verschuiving Longemfyseem. Nierinsufficientie Grote chirurgische
Zuur-Base Stoornissen
DR. M. VERHAEGEN Zuur-Base Stoornissen Water dissocieert in waterstof- en hydroxylionen ([H + ] en [OH - ]). In normale omstandigheden is de relatieve verhouding van [H + ] en [OH - ] constant; veranderingen
Bloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie
Bloedgasanalyse Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht Doelstelling De student kan de 4 stoornissen in het zuurbase evenwicht benoemen. De student kan compensatiemechanismen herkennen en benoemen. De
Zuur-base evenwicht Intoxicaties. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen
Zuur-base evenwicht Intoxicaties J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 Casus Vrouw 21 jaar - recente diagnose leukemie Opname koorts, dyspneu en hypotensie T 41 0 C - pols 135 - RR 80/40 - AF
Zuur Base evenwicht en interpretatie van de bloedgassen. Dr Rudi Beckers Spoedgevallendienst
Zuur Base evenwicht en interpretatie van de bloedgassen Dr Rudi Beckers Spoedgevallendienst Zuur-Base balans Essentieel voor een correcte stofwisseling Onevenwicht door uitval van vitale functies ph =
Zuur-Base Stoornissen
Zuur-Base Stoornissen Water dissocieert in waterstof- en hydroxylionen (H2O H + + OH - ). In normale omstandigheden is de relatieve verhouding van [H + ] en [OH - ] constant; veranderingen (zuur-base stoornissen)
Water, elektrolyten en zuur-base balans. Verdeling en compositie van lichaamsvloeistoffen
Water, elektrolyten en zuur-base balans Clinical Medicine Kumar & Clark (hoofdstuk 13 in de 8e druk, hoofdstuk 9 in de 9e druk) Verdeling en compositie van lichaamsvloeistoffen Het lichaamsgewicht van
Urine onderzoek door de internist-nefroloog
Urine onderzoek door de internist-nefroloog Soesterberg, 14 maart 2018 Dr YWJ Sijpkens, internist Haaglanden Medisch Centrum, Den Haag Cruquius museum Heemstede Hoeveelheid urine per dag? Hoeveelheid urine
Osmo- en volumeregulatie
Osmo- en volumeregulatie De water- en zouthuishouding van het lichaam Anne Lohuis - 7 Februari 2013 Doelstelling Het verduidelijken van twee belangrijke functies van het menselijk lichaam, met daar aan
ERNSTIGE ELEKTROLYTEN- STOORNISSEN
ERNSTIGE ELEKTROLYTEN- STOORNISSEN R Vanholder, Universiteit Gent HYPONATRIËMIE 1) Hyponatriëmie met volumedepletie 2) Hyponatriëmie met normaal extracellulair volume 3) Hyponatriëmie met excessief extracellulair
Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?
Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van
Hyperglycemie Keto-acidose
Hyperglycemie Keto-acidose Klinische les Marco van Meer SJG 20 06 2007 (acute) ontregeling van diabetes Doel Op het einde van mijn presentatie is jullie kennis over glucose huishouding en ketoacidose weer
Levensbedreigende hyponatriëmie. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen
Levensbedreigende hyponatriëmie J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 U meet een lage plasma [Na + ] - waarom? Concentratie = Totaal Na + in extracellulaire ruimte 2 U meet een lage plasma [Na
Tentamen B: correctievoorschrift 24 december 2004
Thema 1.2: Stoornissen in het milieu interieur Tentamen B: correctievoorschrift 24 december 2004 a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a
Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?
Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van
Infuusbeleid op recovery
Infuusbeleid op recovery Is vullen in of uit?? Sander van den Heuvel Anesthesioloog Stellingen Dagbehandelingspatiënten mogen best wat meer vocht krijgen Een krap vochtbeleid verbetert de resultaten bij
ph pco 2 po 2 BE SaO2
ph pco 2 po 2 HCO BE SaO2 zuurgraad bloed maat voor partiële koolzuurspanning (H 2 CO ) partiële zuurstofspanning bicarbonaat base excess arteriële zuurstofsaturatie (O 2 verzadiging van Hb) Birgit Nienhaus
Reis door het Nephron. Hilde de Geus
Reis door het Nephron Hilde de Geus Anatomie De nier Het nephron Het nephron Wat is nierfunctie? Vermogen om bloed te zuiveren referentie stof volume bloed per tijdseenheid (ml-min) Bloeddruk regulatie
Elektrolytstoornis tijdens ALS. samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH
Elektrolytstoornis tijdens ALS samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH Inhoudsopgave Doelstelling Context: 4 H s en 4 T s Kalium Hyperkaliëmie Hypokaliëmie Samenvatting Vragen/discussie Doelstelling Inzicht
Bloedgassen en Zuur-Base Evenwicht. M.J. Nouwen anesthesioloog i.o. St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein
Bloedgassen en Zuur-Base Evenwicht M.J. Nouwen anesthesioloog i.o. St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Inhoud Componenten bloedgas Belang zuur-base evenwicht Scheikunde Fysiologie Oefenstof Componenten
Kliniek endocrinologie. Dirk Vanderschueren
Kliniek endocrinologie Dirk Vanderschueren Kliniek Vrouw 64 jaar Geen klachten wel wat meer depressief MVG: negatief buiten polsfractuur 5 jaar geleden KO: BD 140-80, pols 88, gekende goiter Kliniek Vrouw
Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere.
Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere. patient 34 jarige dame G3P1, : 37 wkn2d Voorgeschiedenis: DM type 1 sinds 1983 1 miskraam in 1999 Start insulinepomp 1999 1 ste kindje in 2009 HbA1c 2010: 8.9%,
Dit hoofdstuk gaat vooral over intoxicaties van het medicijn Lithiumcarbonaat.
Published on Medics4medics.com (https://www.medics4medics.com) Home > Toxicologie > Lithium Lithium intoxicatie Lithium intoxicatie Dit hoofdstuk gaat vooral over intoxicaties van het medicijn Lithiumcarbonaat.
Electrolyte disturbances
Electrolyte disturbances Pathophysiology, diagnosis and clinical management HYPOKALEMIA and K + DEPLETION HYPERKALEMIA Bert Bammens UZ Leuven KU Leuven 1 Hypokalemia and K + depletion Definition hypokalemia:
ERNSTIGE ELEKTROLYTEN- STOORNISSEN. R Vanholder, Universiteit Gent
ERNSTIGE ELEKTROLYTEN- STOORNISSEN R Vanholder, Universiteit Gent HYPONATRIËMIE 1) Hyponatriëmie met volumedepletie 2) Hyponatriëmie met normaal extracellulair volume 3) Hyponatriëmie met excessief extracellulair
Arteriële Hypertensie
Arteriële Hypertensie Fysiopathologie Screening secundaire hypertensie B. Maes Definitie European Societies of Hypertension and Cardiology 2007 systolisch (mm Hg) Optimaal
Deze procedure beschrijft de medische aanpak bij het optreden van diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling.
1. Samenvatting Deze medische procedure beschrijft de evaluatie, behandeling en opvolging bij diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling bij volwassen patiënten. 2. Inleiding/doel
Citraat, meer dan een anticoagulans. Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc
Citraat, meer dan een anticoagulans Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc Citraat Stolling citrate Zuur-base Brandstof Biocompatibiliteit Anti-oxidant Gebruiken jullie citraat? Citraat als
Hypokaliëmie op de spoedgevallendienst
Hypokaliëmie op de spoedgevallendienst M. Dechamps, W. Buylaert, P. De Paepe, W. Van Biesen, J. Vanmassenhove. 07/2016. Samenvatting Dit zorgpad beschrijft de zorg en behandeling van patiënten met hypokaliëmie
CVVH, hoe doen we het nu. Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care
CVVH, hoe doen we het nu Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care CVVH Dosis Antistolling Wat is de dosis van CVVH? Wat is de aanbevolen dosis? CVVH dosering Hoeveelheid ultrafiltraat CVVH dosering
Een ernstige metformine intoxicatie
1 Een ernstige metformine intoxicatie M. Olde Bekkink & A. Esselink AIOS Interne geneeskunde 12 april 2013 2 Casus 43 jarige patiënte RvO/ Metformine intoxicatie Voorgeschiedenis Diabetes mellitus type
Nierfunctievervangende therapie op de IC NIVAZ 2013
Nierfunctievervangende therapie op de IC NIVAZ 2013 Casus (1) Een 22- jarige jongen van 68 kg, wordt thuis door zijn vriendin liggend op de vloer van de badkamer aangetroffen. Zij heeft hem ruim 24 uur
Ketoacidose: caveats en pitfalls
Ketoacidose: caveats en pitfalls Katelijn Decochez, Karlien Francois, Brigitte velkeniers 3 december 2010 Definitie Hyperketonemie + Metabole acidose + Hyperglycemie Epidemiologie Mortaliteit 5 à 10% in
Diureticagebruik bij Hartfalen
Diureticagebruik bij Hartfalen Kevin Damman, Hartfalen Cardioloog UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosure belangen spreker Kevin Damman Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Bedrijfsnamen Sponsoring
Kalium. Annemieke Sobels, ziekenhuisapotheker Darius Soonawala, internist-nefroloog
Kalium Annemieke Sobels, ziekenhuisapotheker Darius Soonawala, internist-nefroloog a.sobels@hagaziekenhuis.nl d.soonawala@hagaziekenhuis.nl Programma Waarom is kalium relevant voor uw praktijk. Hyperkaliemie:
hypoxemie toont de pco2 afwijking naar 21/11/15 interpretatie van arteriele bloedgassen ZUURBASE EVENWICHT EN ABG ANALYSE
ZUURBASE EVENWICHT EN ABG ANALYSE interpretatie van arteriele bloedgassen 1.heeft de patient hypoxemie? 2.pH 3.toont de pco2 afwijking naar acidose of alkalose? 4.toont de HCO3- (metabole) afwijking naar
Organisatie van de urinewegen
Urine wegen Informatie bij les 3 De stof in deze presentatie is een samenvatting uit het boek Anatomie en fysiologie; een inleiding van uitgeverij Pearson Organisatie van de urinewegen Functies van de
Methanol intoxicatie. Published on Medics4medics.com (http://www.medicsformedics.nl) Home > Toxicologie > Methanol. Methanol intoxicatie
Published on Medics4medics.com (http://www.medicsformedics.nl) Home > Toxicologie > Methanol Methanol intoxicatie Methanol intoxicatie Image not found Active http://www.medics4medics.com/sites/default/files/resize/wysiwyg/methanol-310x146.gif
Summary of Product Characteristics / 1 van 6
1.31.1 Summary of Product Characteristics 1.3.1.1 / 1 van 6 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL.. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING bevat 74,6 mg (=1 mmol) per ml. bevat 100 mg (=1,34 mmol) per ml.
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
IB C.I.z Update QRD Page 1 de 5 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Kaliumgluconaat 4680 mg/15 ml (= 20 meq K + ionen). Hulpstoffen met bekend effect: Ultra-K bevat
Het zuur-base evenwicht. JCTh. Meeues
Het zuur-base evenwicht JCTh. Meeues Bij wie is onderzoek naar de zuur-base status aangewezen? iedere patiënt op de intensive care bij ernstig longemfyseem na grote chirurgische ingrepen ontregelde diabetes
28-10-2010. Leefregels en voorlichting bij chronische nierschade. Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade
Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade Kathy Schoenmakers, nursepractitioner Hagaziekenhuis Anneke Boon, diabetesverpleegkundige SHG Annick Linders, huisarts SHG Leefregels
Les 9 Nier. Nieren. Nieren, regulatie urine, vochthuishouding, diurese, clearance, GFR. Woordbetekenis Ren (L) b.v Art.
Les 9 Nier Nieren, regulatie urine, vochthuishouding, diurese, clearance, GFR ANZN 1e leerjaar - Les 9 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Nieren Woordbetekenis Ren (L) b.v Art. renalis / vena perirenaal
Onttrekkingsalkalose. Angela Rose Riley Keuze coassistent Intensive care t/m
Onttrekkingsalkalose Angela Rose Riley Keuze coassistent Intensive care 26-10-2015 t/m 18-12-2015 Inhoud Casus Onttrekkingsalkalose Complicaties Behandeling Take home message Man 73 jaar Vg: postop dwarslaesie,
Hypo- en hyperkaliëmie
Hypo- en hyperkaliëmie Robert De Smet Laurens Verhaeghe Kasper Hermans Academisering 09-04-2018 Inhoud Fysiologie: kaliumhuishouding Hypokaliëmie Oorzaken Behandeling Casuïstiek Hyperkaliëmie Oorzaken
APO 4-02 SPC Voorraadproducten
APO 4-02 SPC Voorraadproducten Apotheek Catharina Ziekenhuis SPC Voorraadproducten Natriumchloride infusievloeistof 3% zak 500ml 1. Naam van het geneesmiddel Natriumchloride infusievloeistof 3% zak 500ml
Diabe&sche ketoacidose. Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015
Diabe&sche ketoacidose Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015 Casus 38- jarige man VG: blanco Buiten bewustzijn aangetroffen, onduidelijk of hij voordien klachten had Bij verdenking hypoglycemie in ambulance
Natrium. Ewout Hoorn 11 oktober 2018
De afbeelding kan niet worden weergegeven. Mogelijk is er onvoldoende geheugen beschikbaar om de afbeelding te openen of is de afbeelding beschadigd. Start de computer opnieuw op en open het bestand opnieuw.
Een druppel teveel. Perioperatief vochtbeleid bij kinderen. Pediatric Autumn Seminar, 29 november 2014, Nieuwegein Gersten Jonker, anesthesioloog
Een druppel teveel Perioperatief vochtbeleid bij kinderen Pediatric Autumn Seminar, 29 november 2014, Nieuwegein Gersten Jonker, anesthesioloog Disclaimer Ingangsvragen Wat weet jij ervan? - Lees de vraag
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Sterofundin B, oplossing voor infusie
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Sterofundin B, oplossing voor infusie Lees goed de hele bijsluiter Sterofundin voordat u dit B, geneesmiddel oplossing voor gaat infusie gebruiken want er staat
Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten
Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten 2015 Agenda Historie Ondervoeding en oncologie Refeeding Casus tijdens de presentatie 1ste lijn Refeeding? Historie Belegeringen
Disclosure belangen spreker Individualisering van dialysevloeistof voor hemodialyse. Nierinsufficientie. Nierinsufficientie
Disclosure belangen spreker Individualisering van dialysevloeistof voor hemodialyse (potentiële) belangenverstrengeling Geen Ton Luik, nefroloog VieCuri MC NND Veldhoven 22 maart 2016 Voor bijeenkomst
Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM
Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Dr. Tom Geers, internist - nefroloog en opleider St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein Nierfunctie beloop met de leeftijd 1 Hoge sterfte bij dialyse patiënten Prevalentie
URALYT-U Granules. - urinezuurlithiase, gebruik van een uricosuricum of allopurinol, - cystinurie, - porphyria cutanea tarda.
URALYT-U Granules 1. Benaming Uralyt-U Granules 2. Kwantitatieve en kwalitatieve samenstelling 100g granulaat bevat 99,8g hexakalium-hexanatriumpentacitraat-hydraatcomplex en komt overeen met : - 46,0
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Summary of Product Characteristics / 1 van 6
1.3.1.1 Summary of Product Characteristics 1.3.1.1 / 1 van 6 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING bevat 74,6 mg (=1 mmol) per ml. bevat 100 mg (=1,34 mmol) per ml.
Zure Kinderen? Scheikunde Les aan Bed
Hoe goed begrijpen we Zure Kinderen? Scheikunde Les aan Bed Dr. Piet Leroy MD, PhD Kinderarts-Intensivist Bijscholing Intensieve Neonatale Zorg Antwerpen 15 & 23 Februari 2016 Casus: Neonaat Day 1 postoperatief
Anatomie / fysiologie. Uitscheiding van urine. Transport urine AFI1. Nieren 2 Urine. Vanuit de nierpapillen druppelt urine in het nierbekken.
Anatomie / fysiologie Nieren 2 Urine FHV2009 / Cxx55 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Nieren 2 1 Uitscheiding van urine FHV2009 / Cxx55 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Nieren 2 2 Transport urine Vanuit de nierpapillen
Vullen! Waarmee? Steven Winkel IC verpleegkundige, Reanimatie coördinator
Vullen! Waarmee? Steven Winkel IC verpleegkundige, Reanimatie coördinator Stemkastjes Actief met inhoud presentatie bezig zijn Per tweetal / drietal 1 stemkast overleggen Stemmen anoniem 10 seconden Veranderen
Fysiologie van de aortaklem. Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven
Fysiologie van de aortaklem Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven Aorta = autosnelweg In geval van probleem onstaat er een file: Eigenschappen van de autosnelweg Bestaande problemen Eigenschappen
algemene problemen Hoofdstuk 1 W.D. Reitsma en J.B.L. Hoekstra Lichaamssamenstelling
Hoofdstuk 1 algemene problemen W.D. Reitsma en J.B.L. Hoekstra Ω 1.1 Lichaamssamenstelling Het totale lichaamswater bedraagt ongeveer 60% van het lichaamsgewicht. Bij vrouwen is dit iets lager dan bij
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Bijlage III. Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken
Bijlage III Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken Opmerking: Deze amendementen in de relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken zijn het resultaat
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL NATRICLO 585 mg/10ml Concentraat voor oplossing voor infusie NATRICLO 1g/10ml Concentraat voor oplossing voor infusie NATRICLO 2g/10ml Concentraat voor oplossing voor infusie
CASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein.
CASE REPORT FORM Patientgegevens Ziekenhuis (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein Studienummer patient Patientidentificatie in
Oorzaken shock. Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing)
Oorzaken shock Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing) Diagnose Klinische omstandigheden Klinisch onderzoek Hemodynamisch
De (vergiftigde) patiënt in shock. Prof.dr. Jan Meulenbelt 24 juni 2011 UMC Utrecht
De (vergiftigde) patiënt in shock Prof.dr. Jan Meulenbelt 24 juni 2011 UMC Utrecht Hypotensie Shock Komt veel voor bij vergiftigingen Herken hypotensie lage bloeddruk en polsdruk capillary refill afgenomen
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Hartmann B. Braun, oplossing voor infusie Natriumchloride, natriumlactaat, kaliumchloride, calciumchloride
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Hartmann B. Braun, oplossing voor infusie Natriumchloride, natriumlactaat, kaliumchloride, calciumchloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018
Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Wat weten we al? Tussen colloïdale- en kristallijne vloeistoffen bestaat niet veel verschil wat betreft belangrijke uitkomstmaten Dit
Zuur/base evenwicht. Zuren en basen. Wat is een base. Wat is een zuur. Evenwicht. Longfysiologie Nan
152015 Zuur/base evenwicht Nancy Adelaar IC vpk divisie Vitale Functies UMCU Nan Zuren en basen Een zuur is een H+ donor Z H Z + H + Een base is een H+ acceptor B + H + B H Wat is een zuur Een zuur is
SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT. Natriumchloride 4.0 g 4.0 g Kaliumchloride 2.0 g 2.0 g
Pagina 1 van 6 SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL BIONOLYTE + glucose 5% oplossing voor infusie BIONOLYTE + glucose 10% oplossing voor infusie 2. KWALITATIEVE EN
Presentatie Casus 1b. Victoria Janes & Yvonne Poel
Presentatie Casus 1b Victoria Janes & Yvonne Poel Casusbeschrijving Vrouw: 55 jaar wordt door de ambulance naar de SEH gebracht, waar u als arts-assistent assistent werkzaam bent. Dezelfde ochtend heeft
Metabole Alkalose tijdens Citraat Based CRRT. Hilde de Geus Renal Practitioners Symposium Zwolle November 2018
Metabole Alkalose tijdens Citraat Based CRRT Hilde de Geus Renal Practitioners Symposium Zwolle November 2018 Wat is een Metabole Alkalose? Metabole Alkalose Definitie: een te hoge ph van het bloed > 7.4
Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care
Titel Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock Datum vaststelling: 04-2008 Datum revisie: 04-2010 Verantwoording: Bron document: Medische protocollencommissie Intensive Care Surviving
(potentiële) belangenverstrengeling
(potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk
14-5-2013. Water en zouthuishouding. Doelstelling. Belangrijkste bestanddeel van ons lichaam. Totaal Lichaamswater (TLW) ECV en ICV
Doelstelling Water en zouthuishouding Basale kennis en inzicht in de water en zout huishouding Kennis en inzicht in de normaalwaarden van de belangrijkste laboratorium uitslagen Bart Ramakers B.Ramakers@ic.umcn.nl
SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT
SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL NaCl 0,9 % B. Braun, oplossing voor injectie. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1000 ml oplossing bevat: Natriumchloride
Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert?
Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert? KenBis Maart 2017 Anna Krikke, psychiater Inleiding Inleiding Lithium, indicaties, bijwerkingen Richtlijn Renale bijwerkingen chronisch lithium
Gebalanceerde vloeistoffen op de IC
Gebalanceerde vloeistoffen op de IC Zin of onzin? Topics in IC, Lunteren 08-12-16 Miriam Moviat Internist Intensivist JBZ Balans is in... Waarom gebalanceerde vloeistoffen? Ze benaderen de samenstelling
Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven
Postoperatieve complicaties Dr.Dewinter UZ Leuven Overzicht 1. Postoperatieve pijn 2. Cardiovaculaire complicaties 3. Respiratoire complicaties 4. Renale complicaties 5. Metabole complicacties 6. andere
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Natriumchloride 5,85%, concentraat voor oplossing voor infusie. Natriumchloride
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Natriumchloride 5,85%, concentraat voor oplossing voor infusie Natriumchloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken
Natrium Chloride 0,9 %, oplossing voor infusie Natriumchloride
Bijsluiter voor de patiënt Lees de hele bijsluiter aandachtig door, omdat er voor u belangrijke informatie in staat. Dit geneesmiddel is zonder voorschrift verkrijgbaar. Desalniettemin dient u Natrium
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Sterofundin B, oplossing voor infusie
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Sterofundin B, oplossing voor infusie Lees goed de hele bijsluiter Sterofundin voordat u dit B, geneesmiddel oplossing voor gaat infusie gebruiken want er staat
1. De GFR (glomerulaire filtratiesnelheid) wordt gedefinieerd als de hoeveelheid plasmawater die per tijdseenheid:
1. De GFR (glomerulaire filtratiesnelheid) wordt gedefinieerd als de hoeveelheid plasmawater die per tijdseenheid: 1. de glomerulaire filters van de nieren passeert. 2. door de nieren stroomt. 3. door
Leerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.
NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling
Centrum voor Thuisbeademing UMC Utrecht Blad 1
Aanbevolen literatuur Martin L. All you really need to know to interpret arterial blood gases,, 2 nd ed. 1999. ISBN 0-6830 683-30604-9. Rose BD. Clinical physiology of acid-base and electrolyte disorders.