Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze"

Transcriptie

1 Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze hemfiltratie (CVVH) Catherine Bouman Internist intensivist Topics

2 Antibiotica op de IC Intensief gebruik en vaak van levensbelang Dosering Farmacokinetiek vaak anders op IC (capillair lek, vocht, eiwitbinding, klaring) Doseren op klinisch effect is niet mogelijk

3 Inhoud Farmacokinetiek & farmacodynamiek Algemene principes CVVH Aanpassingen AB doseringen tijdens CVVH

4 Farmacokinetiek & farmacodynamiek Farmacokinetiek Farmacodynamiek Wat doet lichaam met medicatie Wat doet medicatie met lichaam

5 Farmacokinetiek

6 Farmacokinetische processen 1. Verdelingsvolume 2. Totale lichaam klaring

7 Verdelingsvolume (Vd) Geeft aan hoe groot het lichaamsvolume op grond van de bloedplasmaconcentratie zou moeten zijn, indien de stof door vrije diffusie zich homogeen in het lichaam zou hebben verdeeld. Vd = D/C

8 Totale lichaamsklaring CL body = Dose/ AUC = renaal + non-renaal (+ extracorporele eliminatie)

9 Farmacodynamiek

10 Minimum inhibitory concentration (MIC)

11 Werkzaamheid AB Blootstelling aan AB in vivo Activiteit AB in vitro

12 Farmacokinetische Parameter (en dosis) MIC Dus, we moeten: Een relatie leggen tussen de MIC in vitro en de concentratie in vivo Bepalen welk doseringsschema optimaal is voor behandeling in relatie tot de MIC JW Mouton,

13 AUC/MIC T >MIC Relatie PK/PD (PK/PD index)

14 Relatie PK/PD en Effect T>MIC AUC /MIC Penicillins Cephalosporins Carbapenems Monobactams Tribactams Frequent of continu doseren Aminoglycosides Fluoroquinolones Metronidazole Lipopeptides Ketolides Macrolides Clindamycin Streptogramins Glycopeptides Glycylcyclines Oxazolidinones Tetracyclines Azoles JW Mouton,

15 Therapeutische breedte Verschil tussen net effectieve dosering en net niet toxische dosering

16 Inhoud Farmacokinetiek & farmacodynamiek Algemene principes CVVH Aanpassingen AB doseringen tijdens CVVH

17 CVVH

18 Filter

19 Ultrafiltratie Water beweegt onder een drukgradient door een semipermeabel membraan

20 Filter permeabiliteit & eiwitbinding Cutoff point filters MW antibiotica SC = 1- eiwitgebonden fractie Clcvvh = Quf x SC

21

22 Inhoud Farmacokinetiek & farmacodynamiek Algemene principes CVVH Aanpassingen AB doseringen tijdens CVVH Oplaaddosis Onderhoudsdosis

23 Oplaaddosis Vd Oplaad & onderhoudsdosis

24 Hydrofiele & lipofiele antibiotica Pea et al. Clin Pharmacokinetic 2005;44:1009

25 Gentamycine

26 Vancomycine

27 Extracorporele eliminatie AB

28 Fractionele klaring Extracorporele eliminatie is pas klinisch relevant als de bijdrage aan de totale lichaamsklaring meer dan 25 30% bedraagt Fr CRRT = CL CRRT CL total

29 Extracorporele eliminatie AB AB Filter Techniek Renale eliminatie Materiaal Hemofiltratie +/- dialyse eiwitbinding Compositie Duur Vd oppervlakte Bloed flow MW Permeabiliteit UF flow Lading AB filter bindingseigenschappen Dialysaat flow Pre- of postdilutie

30 AB klaring tijdens CVVH Böhler et al. Kidney International 1999

31 Doseren AB tijdens CVVH Is er iets bekend in de literatuur? CVVH techniek IC populatie Schatting o.b.v. theoretische klaring Current Opinion in Crit Care 2008;14:

32 Dosisadvies: Meropenem 3 dd 1 gram

33 Schatten dosisaanpassing o.b.v. formules Lewis and Mueller, Seminar in Dialysis 2014

34 GFR benadering Bij deze methode gaat men ervan uit dat de renale klaring van het AB evenredig is aan de GFR GFR = total Clcreat = extracorporele Clcreat + (geschatte) endogene Clcreat extracorporeal Clcreat (ml/min) = UF rate (ml/h) 60

35 GFR benadering, cave Deze methode negeert evt tubulaire secretie of reabsorptie Het acuele effect van CVVH op AB klaring zal worden overschat voor AB met een belangrijke tubulaire secretie (e.g. Β lactam antibiotics) En onderschat voor AB met een belangrijke tubulaire reabsorptie (fluconazole)

36 Het AMC IC protocol Antibioticum Oplaaddosis Onderhoudsdosis GFR < 10 ml/min Onderhoudsdosis GFR <10 ml/min en CVVH 2-3 L/h Aciclovir nvt 1 dd 5-10 mg/kg 1 dd 5-10 mg/kg Amikacine 8 mg/kg Op geleide spiegel Fr CVVH 86%. Op geleide spiegel Amfotericine Testdosis 1 mg 0,3-1,0 mg/kg 0,3-1,0 mg/kg (fungizone ) Amfotericine Testdosis 1 mg 1 dd 3-5 mg/kg 1 dd 3-5 mg/kg (Abelcet ) Amoxicilline nvt 2 dd 1000 mg 4 dd 1000 mg Amoxycilline/clavul nvt 2 dd 1000/200 mg 2 dd 1000/200 & 2 dd aanzuur amoxycilline 1000 mg Benzylpenicilline nvt 2 dd 1-4 ME 4 dd 1-4 ME Caspofungin 70 mg 1 dd 50 mg (> 80 kg 1 dd 70 mg) 1 dd 50 mg (> 80 kg 1 dd 70 mg) Cefotaxim nvt 2 dd 1-2 g 4 dd 1-2 g Ceftazidim nvt 3 dd mg 3 dd 1-2 g...

37 Therapeutic drug monitoring (TDM) Meest betrouwbaar Verplicht voor AB met een smalle therapeutische breedte Dosis, tijdstip, en CVVH is essentieel voor een goed advies Dosis tijdstip CVVH

38 CONCLUSIE Oplaaddosis alleen afhankelijk van Vd Dosis vaak bij sepsis Onderhoudsdosis afhankelijk van totale lichaamsklaring Hydrofiele AB met een klein Vd en lage eiwitbinding worden tijdens CVVH geklaard: Anure dosis moet weer verhoogd worden T > MIC: dosis jdsinterval = AUC: dosis = jdsinterval Liever over dan onder dosering TDM

39

Dosering van antibiotica tijdens dialyse. Anke Reuser AIOS Anesthesiologie

Dosering van antibiotica tijdens dialyse. Anke Reuser AIOS Anesthesiologie Dosering van antibiotica tijdens dialyse Anke Reuser AIOS Anesthesiologie 01-08-2017 AKI 60% mortaliteit Meeste mortaliteit agv sepsis (50%) Juiste dosering en spiegels van antibiotica cruciaal Onderdosering

Nadere informatie

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek Jan J. De Waele MD PhD Surgical ICU Ghent University Hospital Ghent, Belgium. Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc TDM OUTCOME Agenda Het concept

Nadere informatie

Apotheek Ziekenhuis Rijnstate

Apotheek Ziekenhuis Rijnstate Aciclovir (1,2,3,4) IV 5-10 mg/kg 3dd IV 5-10 mg/kg IV 5-10 mg/kg IV 2,5-5 mg/kg IV 2,5-5 mg/kg (NB: op dialyse dagen na dialyse (H. Simplex) PO 200 mg 5dd PO 200 mg 5dd PO 200 mg 3-4dd PO 200 mg PO 200

Nadere informatie

Doseren van geneesmiddelen bij morbide obese patiënten. Carli Wilmer MSc AIOS Ziekenhuisfarmacie UMCN / CWZ

Doseren van geneesmiddelen bij morbide obese patiënten. Carli Wilmer MSc AIOS Ziekenhuisfarmacie UMCN / CWZ Doseren van geneesmiddelen bij morbide obese patiënten Carli Wilmer MSc AIOS Ziekenhuisfarmacie UMCN / CWZ Doseren van geneesmiddelen bij morbide obese patiënten Casus- letter to the editor NEJM juni 2013

Nadere informatie

Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST. J. Van Eldere

Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST. J. Van Eldere Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST J. Van Eldere Inhoud Gevoeligheidsbepalingen in microbiologie Breakpoints en MIC s De oude NCCLS/CLSI en Europese nationale breakpoints PK/PD als objectief

Nadere informatie

Workshop farmacokinetiek. Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o.

Workshop farmacokinetiek. Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o. Workshop farmacokinetiek Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o. De wachtkamer Patiënt M Patiënt B Patiënt C Patiënt D Recapitulatie Oplaaddosis C 0 = F x D / Vd Klaring Cl

Nadere informatie

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica :

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica : Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3-1 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

antibiotica : Hoe moet men doseren?

antibiotica : Hoe moet men doseren? Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3C-1 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

β-lactam and fluoroquinolone pharmacokinetic/pharmacodynamic target attainment in critically ill patients (EXPAT) - interim results

β-lactam and fluoroquinolone pharmacokinetic/pharmacodynamic target attainment in critically ill patients (EXPAT) - interim results β-lactam and fluoroquinolone pharmacokinetic/pharmacodynamic target attainment in critically ill patients (EXPAT) - interim results A. Abdulla, N.G.M. Hunfeld, A. Dijkstra, S. Duran, J.W. Mouton, D.A.M.P.J

Nadere informatie

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica :

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica : 3-1 Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3-2 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

Fysiologische respons op hypothermie II

Fysiologische respons op hypothermie II Fysiologische respons op hypothermie II Invloed op farmacokinetiek en dynamiek bij de neonatale patient TR de Haan, Y Bijleveld, R Mathot, PharmaCool study group. ZonMw Inleiding/ achtergrond Perinatale

Nadere informatie

Algemene kennis over farmacokinetiek (PK)

Algemene kennis over farmacokinetiek (PK) Algemene kennis over farmacokinetiek (PK) C max, klaring, Vd, halfwaardetijd, AUC, biologische beschikbaarheid, proteinebinding Watis ditjargon? Is dit belangrijk voor mij? 2-1 Algemene kennis over farmacokinetiek

Nadere informatie

PK-PD van anti-infectiva

PK-PD van anti-infectiva PK-PD van anti-infectiva Dr. Roger Brüggemann 20 september 2012 Onderzoeksstructuur Apotheek anno 2012 1: Klinische farmacologisch onderzoek Oncologie (NvE) Infectieziekten (DB/RA/RB) HIV / Hepatitis C

Nadere informatie

Niervervangende therapie op de IC

Niervervangende therapie op de IC Niervervangende therapie op de IC Wat valt er te kiezen? 21 februari 2017 Margreet Kouwenberg AIOS Interne Geneeskunde Casus Niervervangende therapie, welke casus zal ik kiezen? Dhr O, CVVH vanwege ATN

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica

PK/PD van antibiotica PK/PD van antibiotica Waarom is PK/PD zo belangrijk? Programma van de workshop 1-1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch gezien is de antiinfectieuze therapie lange tijd

Nadere informatie

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog Doseren van Antibiotica PK/PD Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog 1 Farmacokinetiek: What the body does to the drug Farmacodynamiek: What the drug does to the body Toxicity

Nadere informatie

Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population

Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population Pharmacokinetics of Antifungal Medication in the ICU-population RUTH VAN DAELE Promotor: Prof. apr. Isabel Spriet Prof. dr. Joost Wauters Academische promotor: Apr. Thomas De Rijdt RWP Brussel 4-12-2017

Nadere informatie

Antibiotica: optimalisatie van dosering voor pasgeborenen

Antibiotica: optimalisatie van dosering voor pasgeborenen Antibiotica: optimalisatie van dosering voor pasgeborenen Dr. Anne Smits Dienst neonatologie, UZ Leuven Leuvense dagen 2018 Geneesmiddelen dosering bij neonaten The most common medication error in neonates

Nadere informatie

Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten

Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten I. van Berlo, ziekenhuisapotheker Deventer Ziekenhuis J. ten Oever, internist-infectioloog Radboudumc F.G.A. Jansman,

Nadere informatie

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? 1. Wat zijn dat, reserve antibiotica? 2. Wat is

Nadere informatie

COIG Klinische Farmacologie Integratiecasus. Jorie Versmissen, internist-klinisch farmacoloog/vasculair geneeskundige Erasmus MC

COIG Klinische Farmacologie Integratiecasus. Jorie Versmissen, internist-klinisch farmacoloog/vasculair geneeskundige Erasmus MC COIG Klinische Farmacologie Integratiecasus Jorie Versmissen, internist-klinisch farmacoloog/vasculair geneeskundige Erasmus MC Casus 1 Mw H -72 jaar B/ start amoxicillineà Advies over dosering? Sinds

Nadere informatie

Midazolam spiegels. MDO IC Voordracht. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018

Midazolam spiegels. MDO IC Voordracht. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018 Midazolam spiegels MDO IC Voordracht Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018 Aanleiding Patient 1959 BMI 54 (145 kg) Traumatisch schedel-hersenletsel na auto vs boom (50 km/u) Initieel E 1 M 1

Nadere informatie

CVVH, hoe doen we het nu. Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care

CVVH, hoe doen we het nu. Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care CVVH, hoe doen we het nu Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care CVVH Dosis Antistolling Wat is de dosis van CVVH? Wat is de aanbevolen dosis? CVVH dosering Hoeveelheid ultrafiltraat CVVH dosering

Nadere informatie

Themaconferentie infectiepreventie en antibioticum beleid

Themaconferentie infectiepreventie en antibioticum beleid Themaconferentie infectiepreventie en antibioticum beleid Wilma Budding Deskundige Infectiepreventie Ziekenhuis Amstelland Antibiotic stewardship; een praktijkvoorbeeld 17 september 2015 Inhoud 1. Introductie

Nadere informatie

Geneesmiddelen en de lever de kunst van het doseren

Geneesmiddelen en de lever de kunst van het doseren Geneesmiddelen en de lever de kunst van het doseren NECF 5 september 2013 Inhoud Modellen Invloed op farmacokinetiek ADME Meten = weten 2 Leverfunctie: the basics Eiwitproductie Opslag, synthese en afgifte

Nadere informatie

200906_oefen.pdf. Tentamen 25 juni 2009, vragen

200906_oefen.pdf. Tentamen 25 juni 2009, vragen 200906_oefen.pdf Tentamen 25 juni 2009, vragen Universiteit Utrecht Farmacie Geneesmiddel en patient Naam: Collegekaartnummer: OPGAVEN TENTAMEN BLOK FA-201 GENEESMIDDEL EN PATIENT 25 juni 2009 9.00 12.00

Nadere informatie

Regionale antistolling met citraat voor CVVH. Heleen Oudemans-van Straaten. Frontiers in Critical Care Medicine 13 november 2008

Regionale antistolling met citraat voor CVVH. Heleen Oudemans-van Straaten. Frontiers in Critical Care Medicine 13 november 2008 Regionale antistolling met citraat voor CVVH Heleen Oudemans-van Straaten Frontiers in Critical Care Medicine 13 november 2008 Citrate waarom citraat? hoe werkt het? hoe doe ik het? beperkingen? voordelen?

Nadere informatie

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie (GH) Geen eenduidige definitie (150-160ml/min/1,73m 2 ) 3 Verandering in tubuloglomerulaire feedback en activatie van vasoactieve

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25714 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: De Cock, Roosmarijn Frieda Wilfried Title: Towards a system-based pharmacology

Nadere informatie

Basale Farmacokinetiek op de Intensive care Armand R.J. Girbes & Noortje Swart

Basale Farmacokinetiek op de Intensive care Armand R.J. Girbes & Noortje Swart Basale Farmacokinetiek op de Intensive care Armand R.J. Girbes & Noortje Swart Intensive Care & Apotheek VU medisch centrum Netherlands Farmaco-terminologie Farmacologie de studie van geneesmiddelen observeerbare

Nadere informatie

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht Resistentieop uwic Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht lderde@umcutrecht.nl @Lennie333 Resistentie in Nederland Indeling van bacteriën G+ G- Coccen Staphylococcen Streptococcen Enterococcen

Nadere informatie

Ongelukken met Citraat. Hilde de Geus

Ongelukken met Citraat. Hilde de Geus Ongelukken met Citraat Hilde de Geus Citraat Citraat Lichaamseigen koolwaterstof verbinding Citroenzuurcyclus, aerobe verbranding Trinatrium citraat is exogene vloeistof Na3citraat + H2CO3 ð citroenzuur

Nadere informatie

De klinisch apotheker op een chirurgische dienst

De klinisch apotheker op een chirurgische dienst De klinisch apotheker op een chirurgische dienst CASUÏSTIEK Apr. Karolien Walgraeve Symposium klinische farmacie 5 oktober 2013 OVERZICHT Casusvoorstelling Farmaceutisch probleem Fluconazole Tigecycline

Nadere informatie

Doseren van antibiotica bij morbide obese patiënten

Doseren van antibiotica bij morbide obese patiënten Doseren van antibiotica bij morbide obese patiënten Aanleiding Gentamicine Tobramycine Vancomycine Ciprofloxacine Anidulafungin Micafungin Posaconazol Ambisome Fluconazole Landelijke werkgroep dosering

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica

PK/PD van antibiotica 1-1 PK/PD van antibiotica waarom is PK/PD zo belangrijk? programma van de workshop 1-2 Antibioticabehandeling: Wat wil de clinicus? De beste therapeutische effecten het medicijn Geen toxische effecten

Nadere informatie

Nierfunctie bij oudere patiënten

Nierfunctie bij oudere patiënten Nierfunctie bij oudere patiënten Aris Prins, apotheker Apotheek Poeldijk Wie ben ik? Apotheker sinds april 2004 Na studie gewerkt als ziekenhuis apotheker in Ninewells Hospital Dundee, Schotland Sinds

Nadere informatie

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog Doseren van Antibiotica PK/PD Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog 1 Farmacokinetiek: What the body does to the drug Farmacodynamiek: What the drug does to the body Toxicity

Nadere informatie

Synopsis in Dutch. Nederlandse samenvatting

Synopsis in Dutch. Nederlandse samenvatting Synopsis in Dutch Nederlandse samenvatting Algemene inleiding en doel van het onderzoek Het onderzoek in dit proefschrift heeft betrekking op de rol van plasma eiwitbinding op de werking van farmaca in

Nadere informatie

CVVH & Antistolling Directe trombine remmers. Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019

CVVH & Antistolling Directe trombine remmers. Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019 CVVH & Antistolling Directe trombine remmers Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019 Casus; 74-jarige man Overname: Second opinion tav weaning difficulty na gecompliceerd beloop AVR mechano Voorgeschiedenis:

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept Farmacodynamie: het concept effect Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model concentratie de invloed van de tijd 2-1 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

22-1-2016. De interactie tussen een molecuul metoprolol en de beta-receptor is een voorbeeld van een farmacokinetisch principe. Waar.

22-1-2016. De interactie tussen een molecuul metoprolol en de beta-receptor is een voorbeeld van een farmacokinetisch principe. Waar. (potentiële) belangenverstrengeling Geen Freek van Gorp Ziekenhuisapotheker Franciscus Groep 13-01-2016 Farmacokinetiek bij de individuele (oudere) patiënt Trucs en weetjes voor de dagelijkse praktijk

Nadere informatie

Een ernstige metformine intoxicatie

Een ernstige metformine intoxicatie 1 Een ernstige metformine intoxicatie M. Olde Bekkink & A. Esselink AIOS Interne geneeskunde 12 april 2013 2 Casus 43 jarige patiënte RvO/ Metformine intoxicatie Voorgeschiedenis Diabetes mellitus type

Nadere informatie

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Flucloxacilline 3 g in 100 ml medicatiecassette

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Flucloxacilline 3 g in 100 ml medicatiecassette 1. Naam van het geneesmiddel Apotheek Haagse Ziekenhuizen 2. Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling Bevat per medicatiecassette van 100 ml flucloxacillinenatriummonohydraat overeenkomend met 3 g watervrij

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept Farmacodynamie: het concept effect Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model concentratie de invloed van de tijd 3A-1 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie.

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie. S AMENVATTING 128 Samenvatting Tuberculose (TB of TBC) is een ernstige infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Wereldwijd ontwikkelen jaarlijks 9 miljoen mensen TB en overlijden

Nadere informatie

Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie

Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie PUO Infectiologie 6 maart 2018 Veerle Grootaert & Matthias Gijsen VZA Werkgroep Antibiotica Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie Vrouw, 81j, zwaar cardiovasculair belast (DM, CVA, VKF, PM) RvO:

Nadere informatie

Red Man Syndroom bij vancomycine. Emmy Janssen, 5 maart 2019

Red Man Syndroom bij vancomycine. Emmy Janssen, 5 maart 2019 Red Man Syndroom bij vancomycine Emmy Janssen, 5 maart 2019 Vancomycine Glycopeptide-antibioticum, sinds 1958 Remt bacteriële celwandsynthese Tast permeabiliteit celmembraan aan Blokkeert RNA synthese

Nadere informatie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie ASN Review 2014 Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie Marieke Kerskes Ziekenhuisapotheker Disclosure potential conflicts of

Nadere informatie

GENEESMIDDELENTOEDIENING TIJDENS DIALYSE OP INTENSIEVE ZORGEN

GENEESMIDDELENTOEDIENING TIJDENS DIALYSE OP INTENSIEVE ZORGEN UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT FARMACEUTISCHE WETENSCHAPPEN Vakgroep Farmaceutische analyse Academiejaar 2010 2011 GENEESMIDDELENTOEDIENING TIJDENS DIALYSE OP INTENSIEVE ZORGEN Pieter LEYS Eerste Master in

Nadere informatie

Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia. Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie

Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia. Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Casus Man, 26 jaar Voorgeschiedenis 2016 diagnose Ewing sarcoom met metastasen in bekken, ribben

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop

PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop Waarom is PK/PD zo belangrijk? Wiezijnwij? Programma van de workshop 1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch gezien is

Nadere informatie

Behandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1 ste lijn Bijlage: dosisaanpassingen medicatie Versie 2013

Behandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1 ste lijn Bijlage: dosisaanpassingen medicatie Versie 2013 Behandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1 ste lijn Bijlage: dosisaanpassingen medicatie Versie 2013 Dit behandelingsprotocol is een initiatief van het Lokaal Multidisciplinair Netwerk

Nadere informatie

antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren?

antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren? antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren? 1-1 In vitro bepaling van de activiteit van een antibioticum : antibiogram semi-kwantitatieve

Nadere informatie

Het dynamische geneesmiddel:

Het dynamische geneesmiddel: Het dynamische geneesmiddel: effecten van veroudering op geneesmiddelen. L. Mitrov-Winkelmolen Ziekenhuisapotheker Ikazia/Maasstad ziekenhuis Disclosures Potentiële belangenverstrengeling: geen Mw Jacobs

Nadere informatie

Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie. Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam

Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie. Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam 13-5-2009 Inhoud presentatie Inleiding Aanleiding onderzoek Doelstelling en onderzoeksvragen

Nadere informatie

Verlengde en continue

Verlengde en continue Verlengde en continue infuzen met antibiotica: zinvol of niet? Isabel Spriet, UZ Leuven Franky Buyle, UZ Gent 10 januari 2012 VZA PUO Inhoud Review farmacologie antibiotica Farmacokinetiek - Farmacodynamie

Nadere informatie

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten WWW.EUCAST.ORG Susceptible (S) A micro-organism is defined

Nadere informatie

Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe

Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe Therapeutische drugmonitoring van posaconazole: zin of onzin? Timothy Vanwynsberghe Azoles Posaconazole CAT vraagstelling 1. Wanneer TDM? 2. Voldoet posaconazole aan criteria? 3. Hoe kunnen we posaconazole

Nadere informatie

Creatinine onder invloed

Creatinine onder invloed 21 december 2017 Creatinine onder invloed Arno Hoppenbrouwers- Peetermans Renal Practitioner i.o. Drs. J. van de Leur, intensivist Drs. J. Koëter, intensivist Mw. A. Harhuis, afdelingshoofd Inhoudsopgave

Nadere informatie

Empirische antibiotica therapie

Empirische antibiotica therapie Empirische antibiotica therapie Daniël C. Knockaert Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Gasthuisberg, Leuven November 2013 De prognose van bacteriële infecties De balans: kiem- gastheer- behandelaar kiem:

Nadere informatie

Farmacologie. Carli Wilmer AIOS Ziekenhuisfarmacie 29 september 2014 carli.wilmer@radboudumc.nl

Farmacologie. Carli Wilmer AIOS Ziekenhuisfarmacie 29 september 2014 carli.wilmer@radboudumc.nl Farmacologie Carli Wilmer AIOS Ziekenhuisfarmacie 29 september 2014 carli.wilmer@radboudumc.nl Inhoud les 1. Farmacokinetiek 2. Farmacodynamiek, Interacties 3. Medicatieveiligheid, farmacotherapeutische

Nadere informatie

DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM. Leuven, 8 oktober 2011

DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM. Leuven, 8 oktober 2011 Symposium Klinische Farmacie DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM IN EEN PATIENT MET MORBIEDE OBESITAS Hanna Deman Leuven, 8 oktober 2011 Dosering van piperacilline/tazobactam in een patiënt met morbiedee

Nadere informatie

Vancomycine Therapeutisch drug monitoring

Vancomycine Therapeutisch drug monitoring Vancomycine Therapeutisch drug monitoring Katrien Lagrou University Hospitals Leuven and KU Leuven, BELGIUM Vancomycine: GLYCOPEPTIDE antibioticum Celwand bacteriën: peptidoglycaan Vancomycine: interactie

Nadere informatie

Farmacodynamie: methoden. In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies

Farmacodynamie: methoden. In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies Farmacodynamie: methoden In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies 3B-1 In vitro dynamische modellen Verdunningsmodellen Diffusiemodellen Hybride modellen Fysiologische modellen

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept 2-1 Farmacodynamie: het concept effect concentratie Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model de invloed van de tijd 2-2 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

Empirische antibiotica therapie

Empirische antibiotica therapie Empirische antibiotica therapie Daniël C. Knockaert Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Gasthuisberg, Leuven April 2013 De uitkomst van bacteriële infecties De balans: kiem- gastheer- behandelaar kiem: pneumokokken,

Nadere informatie

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen β-lactams: van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen Paul M. Tulkens Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel International

Nadere informatie

ALGEMENE INFO HUIDIG PROBLEEM VRAAG 1 1/02/2018 ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS. Sepsis met MOF Stenotrofomonas-sepsis

ALGEMENE INFO HUIDIG PROBLEEM VRAAG 1 1/02/2018 ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS. Sepsis met MOF Stenotrofomonas-sepsis ALGEMENE INFO ANTIMYCOTICA EN LABOPARAMETERS Klinisch symposium 27/01/2018 Ruth Van Daele Patiënt Vrouw 26 jaar Relevante VG Immuundeficiëntie Ernstige chronische longinfecties met meerdere exacerbaties

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING P. Langers en B. van Hoek Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten, Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden Na orthotope levertransplantatie worden afweeronderdrukkende medicijnen

Nadere informatie

Wat betekent farmacokinetiek (PK), farmacodynamiek (PD) en PK/PD?

Wat betekent farmacokinetiek (PK), farmacodynamiek (PD) en PK/PD? HET DOSEREN VAN ANTIBIOTICA BIJ KRITISCH ZIEKE PATIENTEN: EEN MOEILIJKE BALANS S. Blot 1, P. Colin 2 & K. Boussery 2 1 Vakgroep Inwendige Ziekten, Faculteit Geneeskunde & Gezondheidswetenschappen, Universiteit

Nadere informatie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie GENTAMICINE Geldt voor: doelgroepen: neonaten, kinderen, volwassenen, patiënten met nierfunctievervangende therapie, patiënten met lever- en of nierfunctiestoornissen indicatiegebied: endocarditis-patiënten,

Nadere informatie

Oncologie - Nielander

Oncologie - Nielander Oncologie - Nielander Is deze patiënt qua infectie 103 1 Low risk 2 - High risk Is deze patiënt qua infectie 1 Low risk 62% 2 - High risk 38% Wat doen we? 99 1 - kweken afwachten, evt. G-CSF 2 - amoxicilline

Nadere informatie

CAT: Dosage van piperacillinetazobactam. plasma van ICU patient na standaard bolus toediening: zinvol? Isabel Verstreken

CAT: Dosage van piperacillinetazobactam. plasma van ICU patient na standaard bolus toediening: zinvol? Isabel Verstreken CAT: Dosage van piperacillinetazobactam en meropenem in plasma van ICU patient na standaard bolus toediening: zinvol? Isabel Verstreken 19-05-2010 Inleiding Vragen CAT Studie ICU Staalcollectie Analyse

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

Antibiotic stewardship in Tergooi. Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog

Antibiotic stewardship in Tergooi. Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog Antibiotic stewardship in Tergooi Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog Inhoud Tergooi Samenstelling A-team Activiteiten Conclusie Take home message Tergooi Perifeer ziekenhuis,

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen

PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen Waarom is PK/PD zo belangrijk? Programma van de workshop 1-1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch

Nadere informatie

Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg

Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg Franca.Horstink@kpnmail.nl Palliatief Team Midden Nederland (PTMN) Richtlijn palliatieve sedatie Continue

Nadere informatie

Farmacokinetiek in klinisch onderzoek. Dr. Floor van Rosse Apotheek Erasmus MC

Farmacokinetiek in klinisch onderzoek. Dr. Floor van Rosse Apotheek Erasmus MC Farmacokinetiek in klinisch onderzoek Dr. Floor van Rosse Apotheek Erasmus MC Even voorstellen BSc Biomedische wetenschappen (UU) MSc Epidemiologie (UU) O.a. klinische epidemiologie en farmaco-epidemiologie

Nadere informatie

FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN

FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN HERTENTAMEN FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN Vakcode: 435084 Docent: dr. J.N.M. Commandeur Datum: 27 augustus 2008 Tijd: 12-14 uur Zaal: S.111 Aantal vragen: 5 Zet op elk vel (incl. millimeterpapier)

Nadere informatie

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen β-lactams: van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen Paul M. Tulkens Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel International

Nadere informatie

Antibiotic Stewardship. Prof. dr. J.M. Prins

Antibiotic Stewardship. Prof. dr. J.M. Prins Antibiotic Stewardship Prof. dr. J.M. Prins Juni 2012 June 2012 Drie Pijlers Hygiene En Infectiepreven tie Richtlijnen restrictief antibioticabele id Antimicrobial Stewardship 1 1 Restrictief voorschrijfsysteem

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

SWAB richtlijn Community Acquired Pneumonie (CAP)

SWAB richtlijn Community Acquired Pneumonie (CAP) SWAB richtlijn Community Acquired Pneumonie (CAP) Concept versie 30 oktober 2018 Auteurs: Dr. C. van Nieuwkoop, internist-infectioloog-acuut geneeskundige Drs. L. el Bouazzoui, longarts Drs. T. Pletting,

Nadere informatie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie Dialyse patiënt met diabetes Mellitus DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE Casus: Mevr. L, 65 jaar, DM2 Net gestart met HD 2 x daags 22 E insuline sc. Ingrid de Vries & Casper Franssen Toegang: getunnelde

Nadere informatie

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische Nederlandse samenvatting Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische farmacokinetische modellen Algemene inleiding Klinisch onderzoek

Nadere informatie

Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig?

Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig? Echinocandines in IC patiënten alle 3 gelijkwaardig? Topics in IC 11 december 2014 Eline Muilwijk Ziekenhuisapotheker / onderzoeker Ontwikkeling antifungale middelen Miconazol Itraconazol Caspofungin Anidulafungin

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies. Introductie

Samenvatting en conclusies. Introductie Cytostatica (antikanker middelen) zijn één van de belangrijkste behandelingsmethoden van kanker. Ondanks een aanzienlijke verbetering in de behandeling van gemetastaseerde (uitgezaaide) kanker in de afgelopen

Nadere informatie

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014 Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk Iefke Drion 30 oktober 2014 Casus Casus Vrouw 43 jaar Fam anamnese: moeder op 45 jaar ernstige nierfunctiestoornissen o.b.v.

Nadere informatie

FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN

FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN TENTAMEN FARMACOKINETIEK EN ADME-PROCESSEN Vakcode: 435084 Docent: dr. J.N.M. Commandeur Datum: 25 juni 2010 Tijd: 12-14 uur Zaal: Q.105 Zet op elk vel (incl. millimeterpapier) je naam en studentnummer

Nadere informatie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie Fenytoïne Geldt voor Indicatiegebied: Monstermateriaal Afnametijdstip Bewaarcondities Inzending Interpretatie doelgroepen: volwassenen, kinderen, dialysepatiënten, patiënten met lever- en of nierfunctiestoornissen

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE VAN VERLENGDE EN CONTINUE INFUSEN MET ANTIBIOTICA IN UZ GENT EN BELGISCHE ZIEKENHUIZEN

IMPLEMENTATIE VAN VERLENGDE EN CONTINUE INFUSEN MET ANTIBIOTICA IN UZ GENT EN BELGISCHE ZIEKENHUIZEN UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT FARMACEUTISCHE WETENSCHAPPEN Vakgroep Farmaceutische Analyse Externe onderzoeksstage UZ Gent Academiejaar 2010 2011 IMPLEMENTATIE VAN VERLENGDE EN CONTINUE INFUSEN MET ANTIBIOTICA

Nadere informatie

Wat heeft een patiënt nodig voor OPAT?

Wat heeft een patiënt nodig voor OPAT? Deryckere Sabine Franky Buyle Ziekenhuisapotheek UZ Gent Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy OPAT: farmaceutische aspecten Info-avond thuisverpleegkundigen 19 september 2018 24 september 2018 Wat

Nadere informatie

Acute intoxicaties van verslavende middelen

Acute intoxicaties van verslavende middelen Acute intoxicaties van verslavende middelen Toxicokinetiek en -dynamiek Juul Cox, AIOS ziekenhuisfarmacie Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Nothing to disclosure Definitie intoxicatie

Nadere informatie

Methotrexaat + div. antibiotica: ciprofloxacine

Methotrexaat + div. antibiotica: ciprofloxacine Methotrexaat + div. antibiotica: ciprofloxacine MTX = methotrexaat H-MTX = High dose methotrexaat 6254a Hansten - 475 3 ciprofloxacine - casus : huidtoxiciteit, hematologische toxiciteit (leukocyten

Nadere informatie

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam Pharmacotherapie Introductie- COIG-cursus Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam vanaf 9.15 uur registratie en koffie/thee 10.00 10.15 uur opening en inleiding

Nadere informatie

Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd

Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd Auteurs: Duijvestijn, Brinkhorst, Maingay Okt. 2014 1. kinderen van 0-1 maand (0-28 dagen) 2. kinderen van 1 tot 3 maanden

Nadere informatie

Sulfakristallen bij acute nierinsufficien2e Teken voor AKI obv cotrimoxazol intoxica5e? Marijn Smits Internist in opleiding

Sulfakristallen bij acute nierinsufficien2e Teken voor AKI obv cotrimoxazol intoxica5e? Marijn Smits Internist in opleiding Sulfakristallen bij acute nierinsufficien2e Teken voor AKI obv cotrimoxazol intoxica5e? Marijn Smits Internist in opleiding Casus (1) Pte met overlapsyndroom dermatomyosi5s/sjogren met secundair een ILD

Nadere informatie

Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis. Dr. Danielle Van der beek

Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis. Dr. Danielle Van der beek Het juiste antibioticum bij meningo-encephalitis Dr. Danielle Van der beek Huisartsensymposium 12 maart 2016 Bacteriële meningitis Empirische therapie Volwassenen > 18 jaar en < 50 jaar Volwassenen > 50

Nadere informatie

Acuut nierfalen bij Stafylococcus aureus endocarditis. IC-bespreking 4-1-2015 Rafke Schoffelen Internist in opleiding

Acuut nierfalen bij Stafylococcus aureus endocarditis. IC-bespreking 4-1-2015 Rafke Schoffelen Internist in opleiding Acuut nierfalen bij Stafylococcus aureus endocarditis IC-bespreking 4-1-2015 Rafke Schoffelen Internist in opleiding Casus Man 70 jaar VG: AF, CABG, mitralisring A/ Sinds 2 dagen dyspneu, misselijk, dorst,

Nadere informatie

Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent

Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent Gouden standaard methoden om GFR te berekenen Plasma klaring van inuline, iohexol, 51 Cr-EDTA, 125 I-iothalamaat,

Nadere informatie