Welkom Dialyse als nierfunctievervangende behandeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Welkom Dialyse als nierfunctievervangende behandeling"

Transcriptie

1 Namen presentatoren Dialyse als nierfunctievervangende behandeling Welkom Thuisdialyse: de juiste keuze voor elke patiënt (?) dr. Akin Ozyilmaz internist-nefroloog DCG & UMCG

2 Inhoud Nierfunctie Nierfunctie en -falen Nierfalen polikliniek 1. Transplantatie volgt 2. Peritoneaal/buikvlies dialyse = thuis 3. Hemo-/bloeddialyse - thuis - of.. centrum Thuisdialyse Take home messages 2. Verwijderen water 1. Verwijderen afvalstoffen 3. Hormoon / vitamine productie

3 Nierfunctie afkomst overbodige afvalstoffen Nierfunctie 100% Nierfalen ernstige nierfunctieverslechtering natrium, kalium, fosfaat, water 60% kreatinine ureum 20% 10% Weinig Klachten / symptomen Veel

4 Nierfalen klachten / verschijnselen Vermoeidheid Matige eetlust Jeuk Vergeetachtigheid Vocht vasthouden Hoge bloeddruk Gewicht stijging Onrustige benen Spierkrampen Slaapproblemen Infectiegevoelig Veel plassen Uitdroging Nierfalen polikliniek Doelen - zo lang mogelijk nierfunctie behoud, optimaliseren/behandelinh: nierziekte bloeddruk diabetes mellitus dieet eiwituitscheiding - minimaliseren klachten en symptomen Bloedarmoede Botafwijkingen Hoge bloeddruk - voorlichting en -bereiding nierfunctie vervangende behandeling

5 Nierfalen polikliniek disciplines Nierfalen polikliniek dieet Welke disciplines? Nefroloog (i.o.) / verpleegkundig specialist Verpleegkundige nierfalen Medisch maatschappelijk werk Diëtist Vaattoegangscoördinator DM verpleegkundig specialist Ouderengeneeskundige vocht- / zout beperking Beperkingen in: - eiwit - groente - fruit

6 Nierfalen polikliniek beweging Nooit volledige functie Medicijnen blijven nodig Bezoeken ziekenhuis/dialyse centrum Dieetbeperkingen Ups and downs Financiën Nierpatiënt

7 Niertransplantatie niertransplantatie - volgt Voor start dialyse (pre-emptief) - levende/overleden donor (bloedgroep) Na start dialyse - levende/overleden donor Hemodialyse Chronisch nierfalen Peritoneaal dialyse En: - oud voor oud - cross-over - over bloedgroep heen - altruistisch barmhartige Samaritaan

8 dialyse principe - diffusie dialyse principe - diffusie

9 dialyse principe halfdoorlaatbaar membraan peritoneaal/buikvlies dialyse = thuis Fosfaat Eiwitten Rode bloedcellen Hemodialyse Natrium, Kalium Ureum, Kreatinine Peritoneaal/buikvlies dialyse

10 peritoneaal dialyse = thuis peritoneaal dialyse = thuis thuis Spoel vloeistof Gesloten slangensysteem Aansluitstuk Darmen Endeldarm elke dag 4 dd of nacht continu rest nierfunctie mobiel / vrijheid dieet / vochtbeperking Let op: - buikvliesontsteking - beperkte duur:. jaar - falen door katheter, buikvlies ed Cuff (onderhuids) medicijnen katheter in buikholte Afvalstoffen Blaas Katheter Peritoneum (buikvlies) Cavum v. Douglas (diepste punt buikholte)

11 Hemo-/bloeddialyse thuis of centrum Hemodialyse thuis of centrum

12 Shunt =vaattoegang Hals katheter Hemodialyse vaattoegang Hemodialyse thuis of centrum thuis of centrum dag/nacht frequentie 3(-7)x/week 2-8 uur per sessie vrijheid logistiek centrum dieet / vochtbeperking medicijnen vaattoegang Let op: - shuntproblemen: dicht, infectie - dialysevrije interval

13 Thuisdialyse hemodialyse of peritoneale dialyse Thuisdialyse nadelen centrum dialyse 3x4 uur/week geen optimale therapie grote impact op daginvulling incl. reis dieet- en vochtbeperkingen lage arbeidsparticipatie niet flexibel matige kwaliteit van leven matige prognose! Foley et al. AJKD 1998

14 Thuisdialyse klachten bij centrum dialyse Thuisdialyse voordelen thuisdialyse Eventueel tijdens en/of na dialyse lage bloeddruk en krampen vermoeidheid na dialyse continue overvulling, hoge bloeddruk veel medicijnen - dieetbeperkingen slaapstoornissen mentale problematiek etc. meer flexibiliteit vaak minder streng dieet en vochtbeperking vaak minder pillen betere kwaliteit van leven? betere overleving dan centrum dialyse? zelfmanagement/-regie = toename eigenwaarde!

15 Thuisdialyse flexibiliteit thuishemodialyse Thuisdialyse Bv dieet en vochtcontrole per dialysevorm Dagdeel - nacht - overdag Frequentie - 3x / week - om de dag - elke dag, etc. Duur - 2 uur - 4 uur - 8 uur, etc. maar ook: - verzorgingshuis, gevangenis etc. Modaliteit Fosfaatcontrole Vochtcontrole conventionele HD 3x4 uur / week - - CAPD / CCPD + + korte dagelijkse HD 6x2-3 uur / week (centrum) nachtelijke HD 3-4 x 8 uur / week INTENSIEVE (THUIS) HEMODIALYSE frequente nachtelijke HD 5-6 x 8 uur / week niertransplantatie

16 Thuisdialyse bloeddruk controle en aantal pillen Thuisdialyse kwaliteit van leven KvL van Thuis > Centrum Meers et al, 1996 Bremer et al, 1989 Kutner et al, 1986 Evans et al, 1985 Stark et al, 1985 etc. Met nachtelijke THD zelfs beter!! Chertow et al. NEJM 2010

17 Thuisdialyse waarom is kwaliteit van leven beter? Thuisdialyse overleving centrum vs intensief THD - zelfstandiger / minder afhankelijk - zelfwaardering - eigen omgeving - normaler sociaal leven - minder tijdsverlies - Diverse internationale studies: % (!) langere overleving met thuisdialyse in vergelijking met - centrum hemodialyse Door zelfmanagement: - betere signalering van problemen - meer kennis en begrip betere therapietrouw

18 beloop in NL thuisdialyse in NL

19 afname thuisdialyse in NL opkomst pre-emptieve transplantatie oudere patienten meer centra: kortere reistijd onderbelicht door zorgverleners Vooroordelen / misvattingen: kan alleen in een groot huis kan alleen bij intelligente patiënt is moeilijk te organiseren alleen voor jonge fitte patiënten barrières thuisdialyse Patiënt gerelateerd medische contra-indicatie (mentaal, visus, handigheid ) angst voor gezinsbelasting, zelf aanprikken, catastrofe vreemden in huis opleiding: opnieuw leren missen van sociale contacten op HD afdeling onderschatting eigen mogelijkheden!

20 barrières thuisdialyse potentiële nadelen thuisdialyse Team gerelateerd onvoldoende ervaring nefroloog/verpleging onvoldoende geloof in voordelen Gezondheidszorg gerelateerd ontbreken van prikkels Huis gerelateerd ruimte / opslag confrontatie van gezin met ziekte bij assistentie: vreemden in huis opslagruimte nodig opbouwen & afbreken kost tijd opleiding: opnieuw leren (PD 2 wkn, THD max. 3 mndn) missen van sociale contacten op dialyse afdeling

21 intensieve thuishemodialyse Take home messages I II III IV V HD x 3 HD x 4 HD x 6 Transplant - nierfalen geeft pas in een laat stadium klachten - deskundige en multidisciplinaire begeleiding voor adequate voorlichting - maken van individuele keuze afgestemd op leven van patiënt - elke behandeling heeft voor- en nadelen - betere kwaliteit van leven door maximaal mogelijke zelfzorg - thuisdialyse: betere overleving, regulatie vocht en minder pillen - dus: ondergebruik van thuisdialyse is niet goed rationeel te verklaren - thuisdialyse kan substantieel toenemen als irrationele belemmeringen worden weggenomen In Centre?Home

22 Bedankt voor uw geduld en aandacht!! Thuisdialyse: de de juiste juiste keuze keuze voor elke meer patiënt patiënten (?) Vragen?

23

Welkom. Namen presentatoren

Welkom. Namen presentatoren Welkom Namen presentatoren Programma Behandeling en preventie van chronische nierschade door dr. Andrea Kramer, internist-nefroloog Dialyse als nierfunctievervangende behandeling door dr. Akin Özyilmaz,

Nadere informatie

Peritoneaal dialyse. Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek

Peritoneaal dialyse. Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek Peritoneaal dialyse Ziekenhuis Bernhoven Ania Szalek Inhoud Dialysevormen Voor / nadelen PD Peritoneum Catheter PD vloeistoffen Wat betekent PD voor een patiënt Functies PD verpleegkundige Complicaties

Nadere informatie

centrumdialyse in een veilige omgeving

centrumdialyse in een veilige omgeving centrumdialyse in een veilige omgeving www.dcg.nl sluit aan op uw leven U gaat binnenkort in dialyse. U wilt graag in een veilige en gastvrije omgeving dialyseren, dichtbij huis. In een omgeving waar aandacht

Nadere informatie

Predialyse informatie

Predialyse informatie Predialyse informatie Sep 2014 Functies van de nier Verwijderen van de afvalproducten In balans houden van de elektrolyten Verwijderen van het overtollig lichaamsvocht Produceren van hormonen om : de bloeddruk

Nadere informatie

Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken?

Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken? Hoe werken de nieren en wat als de nieren niet meer werken? Nierfunctie en nierfunctievervangende therapie J. Lips, nefroloog 27-4-2011 1 27-4-2011 2 Inhoud Anatomie normale nieren Functie nieren Wat als

Nadere informatie

nierfalen in leven. Als dialysepatiënten ophouden met functioneren van de nieren.

nierfalen in leven. Als dialysepatiënten ophouden met functioneren van de nieren. Factsheet Nieren en nierschade deel 8 Dialyse Transplantatie is vaak de beste behandeling bij nierfalen, maar dit is medisch gezien niet altijd mogelijk en niet voor iedereen wenselijk. Dialyse is dan

Nadere informatie

Inleiding. Dr. Stas, nefroloog

Inleiding. Dr. Stas, nefroloog Wereldnierdag 2015 Inleiding Dr. Stas, nefroloog 2 Programma 19h05-19h25: Een jonge mama aan de dialyse, een getuigenis. (Annemie Reeckmans) 19h25-19h50: Leven met een nierziekte in Vlaanderen: We staan

Nadere informatie

Als uw nieren niet meer goed werken Voorlichtingsfolder voor de prédialyse patiënt

Als uw nieren niet meer goed werken Voorlichtingsfolder voor de prédialyse patiënt Als uw nieren niet meer goed werken Voorlichtingsfolder voor de prédialyse patiënt Tijdens de prédialyse fase willen wij de patiënt én zijn of haar familie zo goed mogelijk voorbereiden op de nierfunctie

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Chronische nierschade en nierfalen

PATIËNTEN INFORMATIE. Chronische nierschade en nierfalen PATIËNTEN INFORMATIE Chronische nierschade en nierfalen Inhoud Waarom deze folder?... 3 Waar zitten de nieren en hoe zien ze eruit?... 3 Wat doen de nieren?... 4 Wat is chronische nierschade?... 4 Wat

Nadere informatie

Wie werken op de Predialyse poli?

Wie werken op de Predialyse poli? De Prédialyse poli U bent door de medische specialist verwezen naar de Prédialyse poli van HMC (Haaglanden Medisch Centrum). Zowel in HMC Antoniushove als in HMC Westeinde is er een Prédialyse poli. De

Nadere informatie

Acute dialyse Nierfunctievervangende behandeling

Acute dialyse Nierfunctievervangende behandeling Acute dialyse Nierfunctievervangende behandeling Afdeling dialyse Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 Algemene informatie over de nieren blz. 3 Verschijnselen bij nierziekten blz. 4 Nierfunctievervangende behandeling

Nadere informatie

De Prédialyse poli. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden

De Prédialyse poli. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden De Prédialyse poli Informatie voor patiënten F0888-2130 oktober 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357

Nadere informatie

Predialyse Polikliniek

Predialyse Polikliniek Predialyse Polikliniek H15.012-01 Inleiding Van uw behandelend arts heeft u te horen gekregen dat uw nieren minder goed werken. De arts heeft u daarom doorgestuurd naar de Predialyse Polikliniek. In deze

Nadere informatie

Interne Geneeskunde. Predialyse polikliniek

Interne Geneeskunde. Predialyse polikliniek Interne Geneeskunde Predialyse polikliniek Interne Geneeskunde U bent verwezen naar de predialyse polikliniek omdat de functie van uw nieren verstoord is en nierfunctievervangende behandeling in de toekomst

Nadere informatie

Frequente Thuishemodialyse

Frequente Thuishemodialyse Frequente Thuishemodialyse met de NxStage System One INFORMATIE VOOR NIERPATIËNTEN www.dirinco.com Inhoudsopgave Wat doen de nieren? 3. Wat is dialyse? 3. Wat is hemodialyse? 3. De shunt 4. De katheter

Nadere informatie

Interne Geneeskunde Nefrologie. Polikliniek nierfalen

Interne Geneeskunde Nefrologie. Polikliniek nierfalen Interne Geneeskunde Nefrologie Polikliniek nierfalen Interne Geneeskunde Nefrologie Polikliniek nierfalen 1 Polikliniek nierfalen 2 Interne Geneeskunde Nefrologie Polikliniek nierfalen U bent verwezen

Nadere informatie

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade Nierschade Vaak is er sprake van chronische Doordat er in het begin weinig tot geen klachten zijn, kan het lange tijd onopgemerkt blijven. Nierschade kan ook plotseling ontstaan: acute Als acute nierschade

Nadere informatie

De pré-dialyse polikliniek

De pré-dialyse polikliniek De pré-dialyse polikliniek Deze informatie is speciaal bedoeld voor mensen die in aanmerking komen voor een nierfunctievervangende behandeling. Door uw behandelend internist-nefroloog is vastgesteld dat

Nadere informatie

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes,

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes, Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en nierfunctievervangende behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake

Nadere informatie

Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018

Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018 Home sweet home + Brigit van Jaarsveld, VUmc en Diapriva Dialysecentrum Amsterdam 12 oktober 2018 Disclosures Honorarium, aandelen Geen Onderzoekssubsidie DiapriFIT Baxter Onderzoekssubsidie DOMESTICO

Nadere informatie

PD: Peritoneale Dialyse

PD: Peritoneale Dialyse PD: Peritoneale Dialyse Uw kind is opgenomen op de Intensive Care (IC) kinderen en krijgt een behandeling die zijn of haar nierfunctie gaat vervangen, genaamd Peritoneale Dialyse (PD). De arts zal u en

Nadere informatie

PERITONEAAL DIALYSE. Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis. Dienst Dialyse : 057/ 35 61 40 Dienst peritoneale: 057/35 61 45

PERITONEAAL DIALYSE. Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis. Dienst Dialyse : 057/ 35 61 40 Dienst peritoneale: 057/35 61 45 PERITONEAAL DIALYSE Consuo nsultat Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis Dr. Ann Van Loo - Dr. Wim Terryn - Dr. Hilde Vanbelleghem In deze brochure blijven wij even langer stilstaan bij de behandelingsmethode

Nadere informatie

KLINIEK SINT-JAN VZW. Dienst Nierziekten KLINIEK SINT-JAN KLINIEK SINT-JAN. ezondheid in hartje Brussel

KLINIEK SINT-JAN VZW. Dienst Nierziekten KLINIEK SINT-JAN KLINIEK SINT-JAN. ezondheid in hartje Brussel KLINIEK SINT-JAN VZW Dienst Nierziekten NIERZIEKTEN DIENST ezondheid in hartje Brussel KLINIEK SINT-JAN KLINIEK SINT-JAN Wie zijn we? Via deze informatiebrochure willen we u graag laten kennis maken met

Nadere informatie

Dit is een manuele techniek voor het uitvoeren van een dialyse, dit wil zeggen dat u geen machine nodig heeft.

Dit is een manuele techniek voor het uitvoeren van een dialyse, dit wil zeggen dat u geen machine nodig heeft. Peritoneale dialyse Principe Peritoneale dialyse (PD) is, naast de hemodialyse en de niertransplantatie, één van de drie nierfunctievervangende behandelingen die mogelijk zijn. Na een aanleerfase kunt

Nadere informatie

1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1 van de 1 punt behaald

1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1 van de 1 punt behaald 1. Welke stof speelt de belangrijkste rol bij het bepalen van de glomulaire filtratiesnelheid, een maat voor nierschade? 1. Ferritine 2. CRP 3. Kreatinine 4. Albumine De glomerulaire filtratiesnelheid

Nadere informatie

nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Predialyse

nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Predialyse nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Predialyse Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorwoord 4 3. Wat is predialyse? 4 4. Wat doet het predialyseteam? 5 5. Waar moet u op letten?

Nadere informatie

Nierfalen. Uw voorbereiding op niervervangende therapie.

Nierfalen. Uw voorbereiding op niervervangende therapie. Nierfalen Uw voorbereiding op niervervangende therapie www.nwz.nl Inhoud Bezoek van medisch maatschappelijk werker 3 Wat is de polikliniek nierfalen? 3 Waarom is de polikliniek nierfalen belangrijk? 4

Nadere informatie

nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Predialyse

nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Predialyse nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Predialyse Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorwoord 4 3. Wat is predialyse? 4 4. Wat doet het predialyseteam? 5 5. Waar moet u op letten? 7 6. Contactgegevens

Nadere informatie

PERITONEAALDIALYSE 722

PERITONEAALDIALYSE 722 PERITONEAALDIALYSE 722 Deze folder bevat informatie over peritoneaaldialyse (PD) in het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam. Patiënten, toekomstige patiënten, hun familieleden en andere belangstellenden

Nadere informatie

Uw nieren zijn van levensbelang De behandeling van chronische nierschade.

Uw nieren zijn van levensbelang De behandeling van chronische nierschade. Nierstichting Antwoordnummer 533 1400 VB Bussum 1400VB533 Nierstichting Postbus 2020 1400 DA Bussum Algemeen 035 697 80 00, Informatie nieren en nierziekten: 0800 388 00 00 (gratis) infonierziekten@nierstichting.nl

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie

Chronische nierinsufficiëntie Chronische nierinsufficiëntie 15 april 2013 Sadie van Esch, internist-nefroloog St. Elisabeth ziekenhuis, Tilburg Consequenties late verwijzing nefroloog Verschil in overleving tussen vroeg en laat naar

Nadere informatie

de nieren Tessa van de Weijer April 2015

de nieren Tessa van de Weijer April 2015 de nieren Tessa van de Weijer April 2015 0 Inhoudsopgave hoofdstuk: bladzijde: Inleiding 2 1. Wat zijn je nieren en hoe werken ze? 3 2. Nierziekte of nierfalen 5 3. Niertransplantatie 7 4. Nierdialyse

Nadere informatie

Predialysebegeleiding: de multidisciplinaire approach

Predialysebegeleiding: de multidisciplinaire approach Predialysebegeleiding: de multidisciplinaire approach Prof. Dr. K Claes Katrien Dierickx Eveline Hallez - Natalie Maerten & multidisciplinair predialyseteam Zorgprogramma met 2 pijlers Gestructureerd &

Nadere informatie

DIENST Nefrologie-Dialyse DIENST NEFROLOGIE- DIALYSE

DIENST Nefrologie-Dialyse DIENST NEFROLOGIE- DIALYSE DIENST Nefrologie-Dialyse DIENST NEFROLOGIE- DIALYSE 2 INLEIDING INLEIDING 3 INLEIDING De nieren zijn vitale organen die verschillende functies hebben in ons lichaam: zij verwijderen overtollig water en

Nadere informatie

De predialyse adviezen polikliniek van na een hernia-operatie. ZorgSaam. Ziekenhuis. ZorgSaam

De predialyse adviezen polikliniek van na een hernia-operatie. ZorgSaam. Ziekenhuis. ZorgSaam De predialyse adviezen polikliniek van na een hernia-operatie ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam 1 2 Dit is een informatiebrochure voor patiënten die binnenkort in aanmerkingen komen voor een nierfunctievervangende

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Nierfalenpoli Martini Niercentrum. Nierfalenpoli Martini Niercentrum

Patiënteninformatie. Nierfalenpoli Martini Niercentrum. Nierfalenpoli Martini Niercentrum Patiënteninformatie Nierfalenpoli Martini Niercentrum Nierfalenpoli Martini Niercentrum 1 Nierfalenpoli Martini Niercentrum Martini Niercentrum, route 0.8 Telefoon (050) 524 5460 Algemeen Neemt u bij

Nadere informatie

Dienst Nefrologie-Dialyse VOORSTELLING VAN DE DIENST

Dienst Nefrologie-Dialyse VOORSTELLING VAN DE DIENST Dienst Nefrologie-Dialyse VOORSTELLING VAN DE DIENST 2 INLEIDING INLEIDING De nieren zijn vitale organen die instaan voor verschillende functies in het organisme: zij verwijderen overtollig water en afvalstoffen

Nadere informatie

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet. Deel 1. Thema: Nierziekten. Dr. Ron Gansevoort. Internist nierarts UMC Groningen

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet. Deel 1. Thema: Nierziekten. Dr. Ron Gansevoort. Internist nierarts UMC Groningen Thema: Nierziekten Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet Deel 1 Dr. Ron Gansevoort Internist nierarts UMC Groningen 28-12-2009 2 WAT IS DE FUNCTIE VAN DE NIEREN? Verwijderen van

Nadere informatie

Uw nieren zijn van levensbelang De behandeling van chronische nierschade.

Uw nieren zijn van levensbelang De behandeling van chronische nierschade. Uw nieren zijn van levensbelang De behandeling van chronische nierschade. De behandeling van chronische nierschade. Uw nieren spelen een belangrijke rol in uw lichaam. Als ze door ziekte of een andere

Nadere informatie

Niertransplantatie. Patiënteninformatie. 1. Algemene informatie over de mogelijkheden

Niertransplantatie. Patiënteninformatie. 1. Algemene informatie over de mogelijkheden Niertransplantatie 1. Algemene informatie over de mogelijkheden Volgens uw nefroloog is een niertransplantatie mogelijk als behandeling voor uw nierziekte. Een niertransplantatie is altijd een ingrijpende

Nadere informatie

HEMODIALYSE. Consuo. nsultat. Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis. Dienst Dialyse : 057/ 35 61 40

HEMODIALYSE. Consuo. nsultat. Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis. Dienst Dialyse : 057/ 35 61 40 HEMODIALYSE Consuo nsultat Dienst nierdialyse Jan Yperman Ziekenhuis Dr. Ann Van Loo - Dr. Wim Terryn - Dr. Hilde Vanbelleghem Nefrologie verpleegkundige Tel: 057/ 35 67 48 - Fax: 057/ 35 36 37 e-mail:

Nadere informatie

Predialyse spreekuur

Predialyse spreekuur Predialyse spreekuur Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een predialyse spreekuur? 3. Met wie heeft u een gesprek? 3.1 Internist-nefroloog 3.2 Dialyseverpleegkundige 3.3 Maatschappelijk werker 3.4 Diëtist 3.5

Nadere informatie

Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling

Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling DIALYSE Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling BEHANDELING Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling In

Nadere informatie

Nierfalen en behandeling

Nierfalen en behandeling Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake van nierfalen. Nierfalen

Nadere informatie

BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER BEHANDELINGSMODALITEITEN

BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER BEHANDELINGSMODALITEITEN PERITONEALE DIALYSE INHOUD BUIKVLIESDIALYSE OF PERITONEALE DIALYSE 3 DE WERKING VAN DE BUIKVLIESDIALYSE DE PLAATSING VAN DE KATHETER 3 4 BEHANDELINGSMODALITEITEN CAPD APD 5 5 8 PLAATS VAN DE BEHANDELING

Nadere informatie

GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN

GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN Publiekslezing door Prof.dr. Ron T. Gansevoort Hoogleraar Interne Geneeskunde, UMC Groningen in het bijzonder preventie van chronische nierschade. Martinikerk Groningen, 14

Nadere informatie

Je nieren zijn van levensbelang

Je nieren zijn van levensbelang Informatie voor je spreekbeurt of werkstuk Je nieren zijn van levensbelang Wat goed dat je je spreekbeurt of werkstuk wilt maken over de nieren. In dit document vind je informatie over waarom je nieren

Nadere informatie

Waarom nachtdialyse? Criteria om in aanmerking te komen voor nachtdialyse

Waarom nachtdialyse? Criteria om in aanmerking te komen voor nachtdialyse Nachtelijke dialyse De dialyseafdeling van CWZ biedt nachtelijke dialyse aan. Dit houdt in dat u drie keer per week s nachts in het ziekenhuis slaapt en tijdens uw slaap dialyseert. In deze folder geven

Nadere informatie

Dialysecentrum Emmen DCE

Dialysecentrum Emmen DCE Dialysecentrum Emmen DCE Voor u ligt het informatieboekje over Dialyse Centrum Emmen (DCE). Doormiddel van dit informatieboekje willen wij u op de hoogte brengen van de gang van zaken binnen het DCE. U

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog?

Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog? Chronische nierinsufficiëntie Wat doet de nefroloog? 23 april 2015 Sadie van Esch, internist-nefroloog St. Elisabeth ziekenhuis, Tilburg Fusie TSZ en EZ TSZ: vasculair geneeskundigen EZ: nefrologen Toekomst:

Nadere informatie

Predialyse. Afdeling dialyse

Predialyse. Afdeling dialyse Predialyse Afdeling dialyse In deze brochure informeren we u over wat er allemaal gaat gebeuren in de predialysefase. U leest in deze brochure over: wat predialyse is; wat u ervan merkt als uw nierfunctie

Nadere informatie

Dialyse. Wat is het & Hoe leg je het uit?

Dialyse. Wat is het & Hoe leg je het uit? Dialyse Wat is het & Hoe leg je het uit? Voorwoord Voor u ligt een boekje over dialyseren. Wat is dialyse? Hoe leg je het uit? Patiënten van Dialyse Centrum Elkerliek en Catharina Ziekenhuis Eindhoven,

Nadere informatie

Peritoneale Dialyse. Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis. Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen

Peritoneale Dialyse. Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis. Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen Peritoneale Dialyse Opleiding van patiënten voor peritoneale dialyse thuis Catherine Woutters HD PD verpleegkundige verpleegkundige nierfalen Inhoud Wat is PD? Opleiding van patiënten Peritonitis Materiaal

Nadere informatie

Gestructureerde multidisciplinaire educatie en begeleiding bij chronisch nierlijden. Katleen De Bondt & Katrien Dierickx

Gestructureerde multidisciplinaire educatie en begeleiding bij chronisch nierlijden. Katleen De Bondt & Katrien Dierickx Gestructureerde multidisciplinaire educatie en begeleiding bij chronisch nierlijden Katleen De Bondt & Katrien Dierickx Inhoud Gestructureerde multidisciplinaire predialysebegeleiding Groepssessies door

Nadere informatie

Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016

Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016 Minisymposium Zorg voor de patient met een nierziekte: het perspectief in Nederland in 2016 Perspectief vanuit de arts Willem Jan Bos, internist nefroloog Woensdag 9 maart 2016 Heden en Verleden 1,6 miljoen

Nadere informatie

Dagboek Chronisch hartfalen

Dagboek Chronisch hartfalen Dagboek Chronisch hartfalen Van:. S.v.p. dit boekje meenemen bij bezoek arts of verpleegkundige Inhoudsopgave Namen, telefoonnummers en werktijden... 1 Dagboek Chronisch hartfalen... 2 Persoonlijke richtlijnen...

Nadere informatie

Systemische Lupus Erythematodes (SLE)

Systemische Lupus Erythematodes (SLE) Systemische Lupus Erythematodes (SLE) Systemische lupus erythematodes (SLE) is een ontstekingsziekte. Deze ontstekingen kunnen in het gehele lichaam (systemisch) voorkomen. SLE is een auto-immuunziekte.

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie

Chronische nierinsufficiëntie nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is chronische nierinsufficiëntie? 4 3. Wat zijn de functies van de nieren? 6 4. Wat is de

Nadere informatie

Diabetes en nierziekten

Diabetes en nierziekten Diabetes en nierziekten Samenvatting van de lezing door dr. C.H.Beerenhout, als internist - nefroloog verbonden aan het Máxima Medisch Centrum te Veldhoven en Mw. M.Nouwens, verpleegkundige MMC, op maandag

Nadere informatie

Peritoneaal dialyse N Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper

Peritoneaal dialyse N Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper Peritoneaal dialyse 92.009N Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net 1 In deze brochure blijven wij even langer stilstaan bij de behandelingsmethode

Nadere informatie

Acuut in dialyse. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Acuut in dialyse. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Acuut in dialyse Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent onverwachts in dialysebehandeling gekomen, omdat uw nieren niet of onvoldoende werken. In deze folder

Nadere informatie

Dialyse-afdeling. Patiënteninformatie. Polikliniek Predialyse. Slingeland Ziekenhuis

Dialyse-afdeling. Patiënteninformatie. Polikliniek Predialyse. Slingeland Ziekenhuis Dialyse-afdeling Polikliniek Predialyse i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw behandelend nefroloog heeft u doorverwezen naar de polikliniek Predialyse, omdat uw nierfunctie vermindert.

Nadere informatie

Vragenlijst Ervaringen met dialyseren

Vragenlijst Ervaringen met dialyseren 6547470249 Vragenlijst Ervaringen met dialyseren Bestemd voor thuisdialyserende peritoneale en hemodialyse personen van 18 ar en ouder %cen_nm% CQindex Dialyse (Dialysecentrum) versie 2.0 Deze vragenlijst

Nadere informatie

DIALYSE. Peritoneaaldialyse. Leven met CAPD en APD BEHANDELING

DIALYSE. Peritoneaaldialyse. Leven met CAPD en APD BEHANDELING DIALYSE Peritoneaaldialyse Leven met CAPD en APD BEHANDELING Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Wat is dialyse? 2 2. Wat is CAPD? 3 Het principe van CAPD 3 PD-team 3 Uitwisseling van vocht 4 Het inbrengen van

Nadere informatie

Zelfmanagement: Thuis en in het ziekenhuis. Paul van der Boog Internist-nefroloog LUMC

Zelfmanagement: Thuis en in het ziekenhuis. Paul van der Boog Internist-nefroloog LUMC Zelfmanagement: Thuis en in het ziekenhuis Paul van der Boog Internist-nefroloog LUMC Bespreekpunten Inleiding Rolverdeling binnen behandeling Zelfmanagement Verzamelen van meetgegevens Voorbeelden zelfmanagementsprojecten

Nadere informatie

Patiënteninformatie Peritoneale dialyse

Patiënteninformatie Peritoneale dialyse Patiënteninformatie Peritoneale dialyse Algemeen ziekenhuis Sint Jozef Oude Liersebaan 4 2390 Malle tel. 03 380 20 11 fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be www.azsintjozef.be Deze voorziening maakt deel

Nadere informatie

Ziekten die mogelijk insufficiëntie veroorzaken:

Ziekten die mogelijk insufficiëntie veroorzaken: Wat is nier insufficiëntie? Als de nieren altijd onvoldoende werken wordt dit chronische nierinsufficiëntie genoemd ( insufficiënt = onvoldoende) chronische nierinsufficiëntie is het mogelijke gevolg van

Nadere informatie

CVVH(DF): Continue Veno-Veneuze Hemo (DiaFiltratie)

CVVH(DF): Continue Veno-Veneuze Hemo (DiaFiltratie) CVVH(DF): Continue Veno-Veneuze Hemo (DiaFiltratie) Uw kind is opgenomen op de Intensive Care (IC) kinderen en krijgt een behandeling die zijn of haar nierfunctie gaat vervangen, genaamd Continue Veno-Veneuze

Nadere informatie

Acuut in dialyse. Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Dialyse februari 2015 pavo 0528

Acuut in dialyse. Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Dialyse februari 2015 pavo 0528 Acuut in dialyse Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Dialyse februari 2015 pavo 0528 Inleiding U (of uw partner of familielid) bent onverwachts in dialysebehandeling gekomen, omdat uw nieren niet of

Nadere informatie

CARDIOLOGIE. Zelf kunt u dagelijks uw gewicht opschrijven. Ook als uw bloeddruk en pols zijn opgemeten, kunnen deze waarden worden genoteerd.

CARDIOLOGIE. Zelf kunt u dagelijks uw gewicht opschrijven. Ook als uw bloeddruk en pols zijn opgemeten, kunnen deze waarden worden genoteerd. CARDIOLOGIE Hartfalendagboek In dit hartfalendagboek worden gegevens genoteerd over uw gezondheid. Het dagboek helpt u en uw hulpverleners om inzicht te krijgen in uw lichamelijke conditie en het verloop

Nadere informatie

Peritoneale dialyse in vogelvlucht

Peritoneale dialyse in vogelvlucht Peritoneale dialyse in vogelvlucht U leest hieronder hoe het zorgpad peritoneale dialyse (PD) er globaal uit ziet. Als u definitief voor peritoneale dialyse heeft gekozen, ontvangt u specifiekere informatie.

Nadere informatie

Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Wat is dialyse... 2. Wat is peritoneaaldialyse... 2. Hygiëne... 2. PD-katheter... 2. Wat is CAPD?...

Inhoudsopgave... 1. Inleiding... 2. Wat is dialyse... 2. Wat is peritoneaaldialyse... 2. Hygiëne... 2. PD-katheter... 2. Wat is CAPD?... Peritoneaaldialyse H08.036-03 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Wat is dialyse... 2 Wat is peritoneaaldialyse... 2 Hygiëne... 2 PD-katheter... 2 Wat is CAPD?... 3 Hoe gaat CAPD in zijn werk?...

Nadere informatie

U als dialysepatiënt aan het roer!

U als dialysepatiënt aan het roer! Interne Geneeskunde / Dialyse U als dialysepatiënt aan het roer! Zelfzorg voor dialysepatiënten Voorwoord Geachte lezer, Namens de dialyseafdeling van VieCuri bied ik u graag deze folder over zelfzorg

Nadere informatie

Inleiding. Nierziekte

Inleiding. Nierziekte Acuut in dialyse Inleiding U (of uw partner of familielid) bent onverwachts in dialysebehandeling gekomen, omdat uw nieren niet of onvoldoende werken. In deze folder leest u meer over de dialysebehandeling

Nadere informatie

Chronische nierinsu ciëntie

Chronische nierinsu ciëntie Nieren, nierziekten en behandeling Chronische nierinsu ciëntie (Onvoldoende nierwerking) Chronische nierinsufficiëntie Synoniem voor onvoldoende nierwerking Als de nieren altijd onvoldoende werken wordt

Nadere informatie

Afdeling Dialyse Wat kunt u verwachten?

Afdeling Dialyse Wat kunt u verwachten? Afdeling Dialyse Wat kunt u verwachten? Interne Geneeskunde / Nefrologie Inleiding Op de afdeling Dialyse kunt u terecht voor een hemodialyse (kunstnierbehandeling) of een peritoneaaldialyse (buikspoeling).

Nadere informatie

INHOUD WELKOM NIERZORGTEAM

INHOUD WELKOM NIERZORGTEAM INHOUD WELKOM 3 NIERZORGTEAM 4 2 WELKOM Een nierziekte kan voor jou en je naaste omgeving een ingrijpende verandering in jullie leven zijn. Daarom is begeleiding en educatie zeer belangrijk. Om de nierfunctie

Nadere informatie

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen? Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Hartfalenpolikliniek. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Hartfalenpolikliniek. rkz.nl Patiënteninformatie Hartfalenpolikliniek rkz.nl Uw eigen gegevens: Sticker patiënt Contactpersoon:... Apotheek:... Neem bij ieder bezoek op de polikliniek uw recente medicijnlijst en dit info boekje mee!

Nadere informatie

H Niertransplantatie

H Niertransplantatie H.40044.1017 Niertransplantatie 2 Algemene informatie Deze folder is ontwikkeld om u te informeren over niertransplantatie. Het is een aanvulling op de gesprekken die u heeft met de arts en verpleegkundige,

Nadere informatie

Toekomstperspectieven bij adolescenten en jongvolwassenen na niertransplantatie

Toekomstperspectieven bij adolescenten en jongvolwassenen na niertransplantatie Toekomstperspectieven bij adolescenten en jongvolwassenen na niertransplantatie Kindernefrologie, Dialyse en Orgaantransplantatie Professor Dr. Rita Van Damme Lombaerts 39 4 Chronische nierinsufficiëntie

Nadere informatie

TPE: Therapeutic Plasma Exchange

TPE: Therapeutic Plasma Exchange TPE: Therapeutic Plasma Exchange Uw kind is opgenomen op de Intensive Care (IC) kinderen en krijgt Therapeutic Plasma Exchange (TPE), oftewel plasmawissel of plasmafiltratie. De arts zal u en eventueel

Nadere informatie

Oost West Thuis Best!?! Klinische resultaten van thuisdialyse. Strategieën om thuisdialyse te bevorderen.

Oost West Thuis Best!?! Klinische resultaten van thuisdialyse. Strategieën om thuisdialyse te bevorderen. Oost West Thuis Best!?! Klinische resultaten van thuisdialyse. Strategieën om thuisdialyse te bevorderen. Karlien François, nefroloog 2 juni 2016 Dialyse-opties Een andere kijk op dialyse-opties Thuisdialyse

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Nierfunctie. vervangende therapie

PATIËNTEN INFORMATIE. Nierfunctie. vervangende therapie PATIËNTEN INFORMATIE Nierfunctie vervangende therapie 2 PATIËNTENINFORMATIE Inhoud Waarom deze folder?... 4 Het nierfalentraject... 4 Nierfunctie vervangende therapie... 4 Wat is dialyse?... 6 De verschillende

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Nierfalenpolikliniek. Informatie over de nierfalenpolikliniek terTER_

Patiënteninformatie. Nierfalenpolikliniek. Informatie over de nierfalenpolikliniek terTER_ Patiënteninformatie Nierfalenpolikliniek Informatie over de nierfalenpolikliniek 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Nierfalenpolikliniek 4 Doel van de nierfalenpolikliniek 5 Zorgverleners tijdens

Nadere informatie

Een medewerker met een nierziekte

Een medewerker met een nierziekte Een medewerker met een nierziekte Een medewerker met een nierziekte Nieren spelen een belangrijke rol in het lichaam. Als ze door ziekte minder goed gaan werken, heeft dat invloed op veel aspecten van

Nadere informatie

NIERTRANSPLANTATIE Patrick Boon Groep 6 13 mei 2009

NIERTRANSPLANTATIE Patrick Boon Groep 6 13 mei 2009 NIERTRANSPLANTATIE Patrick Boon Groep 6 13 mei 2009 1 Voorwoord Ik heb het onderwerp niertransplantatie gekozen omdat me opa een transplantatie krijgt. Mijn opa is al heel lang ziek en doet nu buikdialyse.

Nadere informatie

Predialyse. Afdeling dialyse

Predialyse. Afdeling dialyse Predialyse Afdeling dialyse In deze brochure informeren we u over wat er allemaal gaat gebeuren in de predialysefase. U leest in deze brochure over: wat predialyse is wat u ervan merkt als uw nierfunctie

Nadere informatie

gelegenheid hebben om overdag meer activiteiten te ondernemen, inclusief werk (geen dialysedagen meer).

gelegenheid hebben om overdag meer activiteiten te ondernemen, inclusief werk (geen dialysedagen meer). Nachtelijke dialyse 2 De dialyseafdeling van het CWZ biedt nachtelijke dialyse aan. Dit houdt in dat u drie keer per week s nachts in het ziekenhuis slaapt en tijdens uw slaap dialyseert. In deze folder

Nadere informatie

3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement

3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement 3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement Om zicht te krijgen in de behoeften van nierpatiënten ten aanzien van zelfmanagement is een enquête uitgezet via NP Online. Dit is een online patiëntenpanel

Nadere informatie

WAT IS THUISHEMODIALYSE THUISHEMODIALYSE-AFDELING HET THUISHEMODIALYSETEAM

WAT IS THUISHEMODIALYSE THUISHEMODIALYSE-AFDELING HET THUISHEMODIALYSETEAM THUIS- HEMODIALYSE INHOUD WAT IS THUISHEMODIALYSE Voordelen van thuishemodialyse Thuishemodialyse in de paktijk Ondersteuning voor thuishemodialyse 3 3 5 6 THUISHEMODIALYSE-AFDELING Training Voorzieningen

Nadere informatie

Uw nieren zijn van levensbelang Hoe werken uw nieren.

Uw nieren zijn van levensbelang Hoe werken uw nieren. Uw nieren zijn van levensbelang Hoe werken uw nieren. Hoe werken uw nieren. Nieren spelen een belangrijke rol in uw lichaam. Als ze door ziekte of een andere oorzaak minder goed gaan werken, heeft dat

Nadere informatie

PROMs in de Nefrologie

PROMs in de Nefrologie PROMs in de Nefrologie Nederlandse Nefrologiedagen 26 maart 2019 Esmee van der Willik, PhD student KLINISCHE EPIDEMIOLOGIE, LUMC Disclosure Geen belangenverstrengeling 2 Disclosure Operatie geslaagd 3

Nadere informatie

Samen klaren. Deze informatie is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend.

Samen klaren. Deze informatie is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Samen klaren In het Meander Niercentrum Midden-Nederland komen patiënten die nierfunctievervangende therapieën moeten ondergaan. Nierfunctievervangend wil zeggen dat de taak van de nieren wordt overgenomen.

Nadere informatie

Behandelvormen In ons dialysecentrum zijn verschillende vormen van behandeling mogelijk.

Behandelvormen In ons dialysecentrum zijn verschillende vormen van behandeling mogelijk. Dialyse Patiënteninformatie De dialyseafdeling U ontvangt deze informatie, omdat u bij ons een nierfunctievervangende therapie krijgt of gaat krijgen. Zowel hemodialyse als peritoneaaldialyse vindt in

Nadere informatie

Sohal Ismail. Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven

Sohal Ismail. Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven Sohal Ismail Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven Nierziekten, en nu? Nierfalen Jaarlijks 2000 patiënten Dialyse Transplantatie Voorheen

Nadere informatie

Samenvatting voor de niet medisch onderlegde lezer

Samenvatting voor de niet medisch onderlegde lezer Etnische verschillen in overleving bij dialysepatiënten in Europa. De rol van demografische, klinische en psychosociale factoren. Nieren hebben de belangrijke taak om afvalproducten en vocht uit het lichaam

Nadere informatie

Multidisciplinaire Nierfalen Polikliniek (MNP)

Multidisciplinaire Nierfalen Polikliniek (MNP) Inwendige geneeskunde Multidisciplinaire Nierfalen Polikliniek (MNP) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW008 / Multidisciplinaire Nierfalen

Nadere informatie

BELEVING. Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Disclosure. Beleving en beinvloeding. Ziekte- en behandelpercepties

BELEVING. Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Disclosure. Beleving en beinvloeding. Ziekte- en behandelpercepties Disclosure Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Subsidies voor onderzoek van de Nierstichting en Novartis. Emma K. Massey, PhD e.massey@erasmusmc.nl Erasmus MC Department of Internal

Nadere informatie