Cultuurbeleidsplan SBO het Palet. februari 2018

Transcriptie

1 Cultuurbeleidsplan SBO het Palet februari 2018

2 Inleiding Het Palet is een speciale basisschool in Weert. Wij zijn een school waar we er trots op zijn dat wij kinderen mogen begeleiden in hun groei naar volwassenheid. Wij zoeken naar mogelijkheden om kinderen zich zo breed en optimaal mogelijk te laten ontwikkelen, natuurlijk op leergebied, maar ook in hun "mens"-zijn. Wij zijn erop uit om kinderen te laten zien wat zijzelf kunnen. De drie basisbehoeften: relatie (het gevoel dat anderen je waarderen) competentie (geloof en plezier in eigen kunnen) autonomie ( ik kan het zelf ) staan in ons onderwijs centraal

3 Dit cultuurplan geeft globaal weer hoe, en op welke manier cultuureducatie wordt ingezet op Het Palet. Wij integreren cultuureducatie in onze thematische aanpak daar waar mogelijk, maar ook als verrijking bij het reguliere curriculum. Dit plan moet ervoor zorgen dat alle leerlingen kennis maken met de verschillende disciplines van cultuur: Muziek, Dans, Theater, Beeldend en Nieuwe Media. De school is bij uitstek de plek om in aanraking te komen met cultuur. Cultuuroverdracht is van groot belang voor ieders betrokkenheid bij de samenleving, het ontwikkelt begrip voor andere normen en waarden en andere culturen. Cultuureducatie laat talenten bovenkomen en stimuleert creativiteit. Door cultuureducatie te verankeren binnen ons onderwijs wordt het creatieve vermogen van onze leerlingen sterker ontwikkelt. De cultuurcoördinator zorgt ervoor dat cultuur een vanzelfsprekende plaats krijgt en is de gangmaker van cultuurbeleid en cultuuronderwijs op onze school. Geschreven door: Léon Packbier (ICC-er SBO Het Palet) SBO Het Palet bruist van allerlei verschillende culturen, kinderen met verschillende afkomst, achtergronden, religie, verschillen in doen en denken. Cultuureducatie/overdracht is ideaal om optimaal van elkaar te leren, om elkaar te leren begrijpen en het creëren van een open mind zonder vooroordelen. Cultuureducatie draagt positief bij aan de ontwikkeling van onze leerlingen. Talenten worden aangesproken, gevierd en ontlokt.

4 Ons onderwijs. Kinderen leren het beste als ze graag iets willen leren. Leren moet leuk zijn, zowel voor kinderen als medewerkers. We zoeken naar mogelijkheden om de innerlijke betrokkenheid te vergroten. Daarbij denken we aan vormen van betekenisvol leren: andere keuze en ordening van de leerstof, bijv. door het werken met thema s; meer koppeling tussen leren en het echte leven ; Zelf-ontdekkend leren, hersenwerk in de klas ; systeemdenken in de klas; coöperatief leren; aansluiten bij de uitgangspunten van meervoudige intelligentie; aandacht schenken aan denkgewoonten; op effectieve wijze gebruik maken van de moderne beeldcultuur. We bieden kinderen keuzemogelijkheden aan en leren hen om keuzes te maken. We willen kinderen hoe langer hoe meer medeverantwoordelijk maken voor hun eigen leren. We willen interactief onderwijs en actief leren, leren met en van elkaar op alle niveaus binnen de school. De samenwerking met de ouders is hier ook van groot belang. Wij zijn een school waar leerkrachten zich blijven ontwikkelen en in een goede sfeer met elkaar samenwerken om alles uit het kind te halen wat er in zit. We proberen ons onderwijs voortdurend te ontwikkelen, gebaseerd op ervaringen, inzichten en het op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen. Onze school heeft ook een opvoedende taak. Wij stellen onze kinderen in staat om zelfstandige en verantwoordelijke mensen te worden; ontwikkeling van het mens-zijn als totaal vinden wij zeer belangrijk. Hierbij werken we zo goed als mogelijk samen met de ouders.

5 Dit doen we op school Lezen/taal/schrijven Taalonderwijs Veiliger lezen Taalverhaal Nieuwbegrip Hier past cultuur! Taalontwikkeling koppelen aan muziekonderwijs. Begrijpend luisteren = leren luisteren door inzetten muziekactiviteit. Luisterhouding, selectief luisteren, tijdspanne van het luisteren. Schrijven Schrijven in de basisschool Bewegend, dansend Rekenen Alles telt Getal in de ruimte Bewegen op muziek/musiceren leveren een positieve bijdrage aan de rekenkundige ontwikkeling (zie: Wereldoriëntatie Muziek en muziektherapie Blink Zelf ontwikkelde projecten Vakdocent/therapeut verzorgt wekelijks muziekles voor iedere groep (45 minuten per groep) De verschillen en overeenkomsten van verschillende culturen komen ruimschoots aan bod waarbij cultuur een belangrijke plek inneemt, Muziek als culturele discipline staat hier centraal. Muziekeducatie draagt bij aan de ontwikkeling van kinderen (dit geldt voor ieder ontwikkelingsgebied). Gezien de aanwezige leer/gedragsproblematiek wordt muziek ingezet als therapeutisch middel indien de situatie dit toelaat. Expressievakken Eigen invulling door docenten Kijken naar kunst, leren waarderen van werk van anderen. Inspireren en creëren van interesses. Niet alleen het product, maar ook het proces (reden waarom en een product tot stand komt) zijn aandachtspunten bij expressievakken Lichamelijke oefening en zwemmen Engels Groove me Aandacht voor bewegen op muziek en verschillende dansvormen. Sociaal-emotionele vorming Algemene vaardigheden (denkgewoonten) Goed Gedaan Hersenwerk in de Klas Meervoudige intelligentie Coöperatief leren Boeiend onderwijs 21th century Skills Talenten vieren. Kinderen dansen/spelen, musiceren. Identiteit is hierbij belangrijk. Wij bieden het kind een "podium" om zichzelf te laten zien Om tot leren (ontwikkelen) te komen moeten de basisvoorwaarden aanwezig zijn bij de leerlingen. Culturele activiteiten worden ingezet om juist deze vaardigheden (zoals executieve functies) te ontwikkelen.

6 Onze omgeving Historisch gezien is SBO Het Palet ontstaan uit twee scholen: De Deken Sourenschool: school voor moeilijk lerende kinderen (MLK), gelegen aan de Graafschap Hornelaan De Schakel: school voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden (LOM), gelegen aan de Beatrixlaan. Sinds 1 augustus 1999 zijn deze twee scholen gefuseerd tot een speciale school voor basisonderwijs: SBO Het Palet. In eerste instantie moesten we nog gebruik maken van de gebouwen op bovengenoemde locaties. In november 2000 werd gestart met het bijbouwen van vijf lokalen op de locatie Beatrixlaan. Vanaf augustus 2001 zitten we uiteindelijk samen in één gebouw. Bijna alle leerlingen van de school zijn afkomstig van de scholen die deel uitmaken van het Samenwerkingsverband Weert en Nederweert. Sommige leerlingen komen uit een ander samenwerkingsverband. Zij wonen op een kortere afstand van SBO Het Palet dan de sboschool in hun eigen samenwerkingsverband. We leven in een hectische tijd. Onze samenleving is onderhevig aan snelle veranderingen. De school staat midden in haar omgeving en er komen dan ook vele veranderingen op school af. Deze zijn niet tegen te houden en we willen er op een zo goed mogelijke wijze op inspelen. Ontwikkelingen in de samenleving hebben grote gevolgen voor het handelen in onze school. Enkele aspecten die we erg belangrijk vinden zijn: We streven ernaar om zo goed mogelijk samen te werken met andere opvoeders ; de ouders, verenigingen, instanties en hulpverleners die al dan niet betrokken zijn bij school. We maken samen met kinderen duidelijke afspraken en regels waar we ons consequent aan houden. We willen in samenwerking met ouders blijven zoeken naar mogelijkheden om hun betrokkenheid bij school te vergroten. Communicatie met ouders willen we tweezijdig laten verlopen. De school biedt mogelijkheden om op allerlei manieren te leren. We willen leren werken met moderne communicatietechnologie en een positieve houding ontwikkelen om er kritisch en functioneel mee om te gaan. We willen andere instellingen bij het onderwijs betrekken om betekenisvolle situaties in de groep te halen (bijvoorbeeld bibliotheek, musea e.d.). In de maatschappij is er sprake van een toenemende individualisering en verharding. Iedereen heeft rechten, maar ook plichten; we zijn allen deel van de maatschappij. We willen dan ook veel aandacht schenken aan samenwerking en goede communicatie.

7 Onze visie op cultuureducatie Creativiteit is van groot belang voor onze kenniseconomie. Cultuureducatie biedt kinderen de mogelijkheid om competenties te ontwikkelen zoals het creatief vermogen, welke bij andere vakken niet aan bod komen. Door de kinderen kennis te laten nemen van kunst, erfgoed en media, en daar bewust en actief mee bezig is, doen zij mee aan de samenleving en ontwikkelen zij begrip voor andere normen, waarden en culturen. Cultuureducatie stimuleert de kinderen bovendien om andere talen te spreken, waardoor onvermoede talenten boven kunnen komen: leerlingen met een taalachterstand blijken bijvoorbeeld een groot toneeltalent te zijn. Kinderen die rekenen lastig vinden, kunnen prima uit de voeten met muziek. De doelstelling van onze school is onder meer om onze kinderen te stimuleren om zichzelf als individu te ontplooien. Wij zetten hierbij graag cultuuronderwijs in (als doel en middel), waardoor zij leren hun eigen omgeving vorm te geven en de waarden van kunst en cultuur te (er)kennen. Kunst & Cultuur maakt onderwijs levendig, concreet en aanschouwelijk. Het inspireert, stimuleert, motiveert en geeft kinderen onvergetelijke ervaringen. Leerlingen leren door het werken met cultuur beter kijken en beter vragen stellen. Daarom bieden de scholen van Meerderweert aan de leerlingen een doordacht aanbod aan met cultuureducatie: muziek, dans, drama, literatuur, beeldend, erfgoed.

8 Onze cultuureducatie doelen Bij de invulling van cultuureducatie streven we naar een programma op maat van de school waarbij we uiteindelijk ernaar streven dat het onderwijsprogramma leerlingen de mogelijkheid biedt hun creatieve talent te ontplooien en hun kennis op het gebied van kunst, erfgoed en media te ontwikkelen en te verbinden met hun kennis op andere gebieden. Deze invulling binnen het onderwijsprogramma is gericht op persoonsvorming en de ontwikkeling van sociaal-emotionele en motorische vaardigheden. Cultuureducatie valt onder het leergebied Kunstzinnige oriëntatie. Dit leergebied omvat drie kerndoelen: 54 Leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om ermee te communiceren. 55 Leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. 56 Leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. We gebruiken cultuureducatie om onze reguliere lessen te verrijken, daar waar mogelijk. De verdere doelstellingen voor cultuureducatie zijn onder te verdelen in vier soorten doelstellingen: 1. Inhoudelijke doelen 2. Educatieve doelen 3. Ervaringsgerichte doelen 4. Ontwikkelingsgerichte doelen 1. Inhoudelijke doelen o Opbouw culturele bagage van leerlingen - kennis en inzicht vergroten - ontdekken - plezier en waardering ontwikkelen - creatief vermogen ontwikkelen o Bevordering van cultuurbeleving; leerlingen moeten de kans krijgen cultuur te voelen, te ervaren en te ontdekken. o Een brede blik ontwikkelen; openstaan voor het onbekende. 2. Educatieve doelen o Verrijking van het schoolklimaat. o Cultuureducatie doet een beroep op meer dan alleen cognitieve vaardigheden, ook voor de leerkrachten. o De activiteiten dienen aan te sluiten bij het niveau en de belevingswereld van de leerlingen.

9 3. Ervaringsgerichte doelen o Bevordering van cultuurparticipatie nu en later. o Leerlingen ontdekken wat hun talenten zijn en waar de interesse ligt. Ontdekken waar je goed in bent! o Bevordering sociale cohesie en versterking van burgerschap; maatschappelijke betrokkenheid vergroten. o Ontwikkelen positieve houding ten aanzien van kunst en cultuur. o Meer waardering voor multiculturele samenleving door kennismaking met andere culturen (kerndoel 38). o Kinderen moeten kunnen ervaren/ontdekken dat iedereen cultuur op zijn eigen manier kan beleven. Er zijn vele culturen in ons land en verspreid over de hele wereld. Kinderen moeten leren om een eigen mening te vormen en te leren kijken naar verschillen/overeenkomsten tussen diverse culturen. Ervaren en ontdekken wat de ideeën zijn achter verschillende culturen en begrijpen dat de waarde ervan voor iedereen anders kan zijn. 4. Ontwikkelingsgerichte doelen o Ervaren door doen een beroep doen op andere intelligenties zoals fantasie, creativiteit en nieuwsgierigheid. o Leerlingen leren zich te uiten door middel van kunst en cultuur (expressie). o Werken met, leren van en onderzoeken van materialen waarmee ze normaal niet zo vlug in contact komen. Dingen leren door ergens heen te gaan, nader te bekijken en dergelijke.

10 Huidige situatie & programma Onze leerlingen komen in contact met cultuur tijdens de reguliere lessen. Daar waar tijd en situatie het toelaat wordt cultuur ingezet om de lesstof te verreiken. Verder zijn er een aantal terugkerende activiteiten waarbinnen cultuur een centrale plek inneemt. Themaweek Verschillende vieringen (kerstviering, musical, Benny Blitz Show, kinderboekenweek). Het Palet is in september 2017 gestart met De Cultuur Loper. Dit is een programma, bestaande uit scholing, coaching en een digitaal platform waarmee Het Palet de kwaliteit van de eigen cultuureducatie kan verbeteren. In samenwerking met De Cultuur maken wij vanuit onze eigen visie een samenhangend en doorlopend activiteitenprogramma dat past bij de behoeften en mogelijkheden van onze leerlingen. Dit traject is momenteel in ontwikkeling en bestaat uit 8 stappen: 1. Intake: wat kunnen we van elkaar en van het traject verwachten? 2. Assessment: waar staan we nu? 3. Ambitiegesprek: waar willen we naartoe? 4. Teambijeenkomst: hoe gaan we samen op pad? 5. Scholingsactiviteiten: wat willen we ze leren? 6. Meer-jarenvisie: hoe vertalen we onze ambitie naar concrete gedragsindicatoren? 7. Lijn aanbrengen: hoe brengen we opbouw en samenhang aan? 8. Activiteitenoverzicht: met welke activiteiten ontwikkelen onze leerlingen zich als maker, deelnemer en publiek? Gedurende het schooljaar zullen de nodige stappen worden afgehandeld. Dit project bestaat uit acht stappen waarvan wij momenteel de eerste twee stappen hebben doorlopen. Met hulp van de Cultuurloper gaan wij uiteindelijk een activiteitenplan organiseren dat aansluit op onze visie, behoeftes en mogelijkheden van onze leerlingen Gewenste situatie We willen cultuureducatie integreren in thematische aanpak en aan laten sluiten bij onze doelgroep. We doen veel, besteden veel tijd aan het zoeken naar geschikt aanbod dat aansluit bij ons onderwijs en de leerlingen. We missen opbouw in wat we leerlingen aanbieden, doen hoofzakelijke film en muziekactiviteiten. Onze school wordt een KEC, samenwerking met Widdonck, Mutsaertstichting. Kinderen komen niet alleen uit de buurt van de school, maar uit groter gebied. Hierdoor is directe binding met de omgeving niet aanwezig. De school is niet interessant voor lokale harmonie. Hier zoeken we een andere oplossing voor. We gaan de komende tijd werken aan een aanpak voor een programma cultuureducatie dat past.

11 Plan van aanpak We gaan cultuureducatie verder integreren in thematische aanpak. Om cultuureducatie in te passen in de thema s zien we 2 opties: themaweek (schoolbreed) Algemene thema s gedurende het jaar Dit doen we al: Themaweek Toneel Muziekonderwijs Contacten directe omgeving Talenten vieren Verschillende vieringen Het culturele veld in onze omgeving EYE, Gotcha! Bioscoop RICK De Cultuurloper Het Palet zoekt steeds naar culturele partners die aansluiten bij de mogelijkheden en behoeftes van onze leerlingen. De lokale culturele aanbieders zijn vaak niet interessant omdat er weinig of geen binding is met de leerlingen die niet uit de directe omgeving van de school komen. Een aantal teamleden van Het Palet delen regelmatig hun talenten en interesse met onze leerlingen. Muziek, dans en toneel komen regelmatig aan bod. Huidige culturele partners: 1. Voor contactgegevens van culturele experts en ontwikkelde producten Voor thema s en lessuggesties. 3. Eigen talenten en die van elkaar (collega s, ouders, kinderen, vrijwilligers)

12 Organisatie TAAK ICC er DIRECTIE TEAMLEDEN BCC er Beleidsontwikkeling Coördinatie op schoolniveau Uitvoering op bouw-of groepsniveau Deelname aan netwerken Contacten met de culturele omgeving Contacten met externe adviseurs Deskundigheidsbevordering team Financiële planning Fondsenwerving Financiële verantwoording Interne communicatie Externe communicatie Evaluatie en borging Budget / begroting INKOMSTEN BRON AANDACHTSPUNTEN Prestatie box aantal 1239 leerlingen x 11,27 Overig 237,15 Opbrengst uit verkoop producten Tekenfund. Bedrag is geoormerkt voor aanschaf muziekinstrumentarium TOTAAL 1476,15 UITGAVEN UITGAVE AANDACHTSPUNTEN Kunst/cultuurmenu 11,27 x aantal leerlingen 1239 Tijdens de themaweken in april wordt aanspraak gemaakt op dit bedrag (excursies / inkopen van expertise) Overig 237,15 Aanschaf muziekinstrumentarium TOTAAL 1476,15 BEGROTING Totaal inkomsten 1476,15 Totaal uitgaven 1476,15 Totaal beschikbaar voor schooljaar 0,00

13 Volgen en borgen Tijdens onze vergaderingen (Bouw vergaderingen en team-totaal vergaderingen) kan cultuureducatie geagendeerd worden. Momenteel is dit niet structureel, maar zal vermeld worden als actiepunt om dit vast te leggen door het managementteam. Voor de continuïteit en invulling maken wij ook gebruik van de door SIEN ontwikkelde tool voor het volgen van culturele activiteiten, en de het aanbod van de Cultuurloper (in samenwerking met RICK). Actiepunten Actiepunten korte termijn Actiepunt Wie Wanneer? Kosten Kostendekking organiseert? Cultuureducatie structureel agenderen ICC-er / Directie Maart 2018 (schooljaar invoeren) Ambitiegesprekken met team ICC-er met docenten Actiepunten lange termijn Actiepunt Wie organiseert? Wanneer? Kosten Kostendekking Cultuureducatie integreren binnen reguliere lessen ICC-er / Docenten Afhankelijk van mogelijkheden en behoefte Cultuureducatie tijdens teamtotaal (hoe gaan wij samen op pad schooljaar Gehele team Laatste Teamtotaal vergadering schooljaar