Commissie van Toezicht bij Justitieel Complex Zaanstad. Jaarverslag 2017 ex artikel 19 van de Penitentiaire maatregel

Transcriptie

1 Commissie van Toezicht bij Justitieel Complex Zaanstad ex artikel 19 van de Penitentiaire maatregel

2 Inhoudsopgave Voorwoord van de voorzitter 3 1. Commissie van Toezicht 4 2. Cijfers 6 3. Algemeen 8 4. Activiteiten in het kader van de toezichthoudende taak 9 5. Activiteiten in het kader van de bemiddelende taak Activiteiten in het kader van de rechtsprekende taak Slotoverweging 15 Bijlagen 16

3 zoals er Voorwoord van de voorzitter Nadat het Justitieel Complex Zaanstad (hierna: JCZ) in de zomer van 2016 haar deuren had geopend en een start werd gemaakt met de opname van justitiabelen viel natuurlijk niet te verwachten dat de Commissie van Toezicht in 2017 een rustig jaar tegemoet zou gaan. Terugkijkend op het jaar 2017 kan inderdaad worden vastgesteld dat er voor de Commissie van Toezicht veel werk aan de winkel was. Werk dat de commissieleden graag en met veel toewijding en energie hebben verricht. Werk dat door de directie van JCZ op prijs werd gesteld. Maar met regelmaat toch ook werk dat vragen opriep als: waarom moest in dit geval de gang naar de commissie of naar de beklagrechter gemaakt worden? Wat stond er aan in de weg dat dit probleem niet eerder naar tevredenheid kon worden opgelost? De commissie heeft uiteraard oog (en respect!) voor de enorme uitdaging waarvoor de directie van JCZ zich gesteld ziet. Het opstarten en leiden van een justitieel complex met een omvang als dat van JCZ is een uitdaging op zichzelf. JCZ is qua omvang uniek in Nederland. Ook het concept dat in JCZ is ingevoerd en waarbij wordt uitgegaan van een hoge mate van zelfredzaamheid en individuele bewegingsvrijheid van justitiabelen, die daarbij gebruik moeten maken van in het complex aanwezige moderne ICT-technologie, blijkt een uitdaging. De praktijk van alle dag laat immers zien -en dat zal niet verbazen - dat technische middelen stuk kunnen gaan (lees: in de praktijk regelmatig moedwillig stuk gemaakt worden) en dat systemen in het ongerede kunnen raken. Verder kan niet onvermeld blijven dat de directie meermalen heeft toegelicht ook in 2017 nog grote uitdagingen liggen op het vlak van personeelsbeleid: een tekort aan personeel maar ook het feit dat de medewerkers van JCZ veelal afkomstig zijn van Pl s die de deuren moesten sluiten waardoor er niet bij elke medewerker een vanzelfsprekende bereidheid wordt verondersteld om zich te voegen naar de nieuwe werkelijkheid in de nieuwe werkomgeving met de nieuwe professionele eisen die er gesteld worden. In het jaar 2017 heeft de Commissie van Toezicht tegenover de directie meermalen haar zorgen geuit over het leef- en werkklimaat in JCZ. De thema s die daarbij zijn genoemd: de ambities van JCZ, die bij de start in 2016 zijn uitgesproken, de veiligheid in de inrichting, de grote gevoelde afstand tussen directie/management en de werkvloer, het personeelstekort en de vraag hoe de Commissie van Toezicht nog meer kan bijdragen aan het verbeteren van het leef- en werkklimaat. Eén en ander heeft geleid tot een aantal verdiepende gesprekken tussen leden van de Commissie en enkele directieleden van JCZ. Deze gesprekken zijn zonder uitzondering in een constructieve sfeer verlopen. De directie heeft als concrete hulpvraag bij de commissie neergelegd om rode draden te trekken uit de (enorme hoeveelheid) klachten die de commissie ontvangt. Verder kan worden vastgesteld dat er meer aandacht uitgaat naar de bereikbaarheid en beschikbaarheid van de afdetingshoofden. Dit is met name van belang voor het werk van de maandcommissarissen, die immers veel energie steken in het bemiddelen in klachten. lot slot: de Commissie van Toezicht is er van overtuigd dat directie en medewerkers van JCZ staan voor hetzelfde doel als zij: een humaan detentieklimaat in JCZ. Maria van de Schepop, voorzitter

4 1. Commissie van Toezicht Commissie van Toezicht De Commissie bestond gedurende het verslagjaar uit 16 leden. Conform artikel 11, derde lid van de Penitentiaire maatregel, streeft de Commissie ernaar zoveel mogelijk een afspiegeling te vormen van de samenleving en daarom is de Commissie zo breed mogelijk samengesteld. De Commissie bestond in 2017 in ieder geval uit een met rechtspraak belast lid van de rechterlijke macht, een advocaat, een psychiater, een medicus en een maatschappelijk werker. Het secretariaat bestond bij de aanvang van het verslagjaar uit één secretaris en twee plaatsvervangend secretarissen. Per augustus 2017 is hier een tweede (vaste) secretaris aan toegevoegd. Allen zijn als juridisch medewerker verbonden aan de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar. De administratieve ondersteuning bestond bij de aanvang van het verslagjaar uit twee administratief medewerkers. Aan het einde van 2017 is hier een derde administratief medewerker aan toegevoegd. Allen zijn verbonden aan de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar. Ledenwerving In 2017 hebben zich enkele wijzigingen voorgedaan in de samenstelling van de Commissie van Toezicht. De samenstelling is als volgt: Voorzitter: mr. M.C.C. van de Schepop, benoemd per 5juli Leden, te weten: - J.B.M. Scheerder, benoemd per 1juni 2016, - drs. G.J. Hoogenkamp, benoemd per 1juni 2016, - mr. J. van Beek, benoemd per 1juni 2016, - drs. B.S. Frelier, benoemd per 1juni 2016, - drs. M. Müller, benoemd per 1juni 2016, - rnr. N.C.E.C. Luns, benoemd per 5juli W. Menso, benoemd per 5juli 2016, - drs. L.M. Dijkman, benoemd per 5juli 2016, - mr. D.J. Klock, benoemd per 5juli 2016, - mr. C.L. Verhoeven, 5juli 2016, - drs. C. Verwoerd, benoemd per 5juli 2016, - J.M. Boven-Ebskamp, benoemd per 5juli 2016, - drs. B.S.G. van der Werf, benoemd per 5juli 2016, - mr. J.f. van der Brugge, benoemd per 24 augustus 2016, - J.W. Vegter, benoemd per 17 maart 2017, - mr. E.M. Devis, benoemd per 1 april Mevrouw mr. J. van Beek heeft de Commissie verlaten op 1 april 2017.

5 Deskundigheidsbevordering/activiteiten commissieleden: De RSJ heeft op 13 februari 2017 een werkbezoek gebracht aan J.C. Zaanstad om een beeld te krijgen van de inrichting. Enkele leden van de commissie waren hierbij aanwezig. Het hoofd van de Medische Dienst heeft tijdens de vergadering op 22 juni 2017 een toelichting gegeven over het traject van medische klachten. Dhr. M. Mesland (teamleider) heeft tijdens de vergadering van 24 augustus 2017 een toelichting gegeven over de smartguards. Het symposium Veertig jaar beklagrecht, dat plaatsvond op 22 september 2017 te Nijmegen, georganiseerd door de vaksectie straf- en strafprocesrecht van de Radboud Universiteit, is door enkele leden bezocht. De voorzitter van de commissie heeft daar op uitnodiging een inleiding gegeven. Op 26 oktober 2017 heeft een bijzondere vergadering op uitnodiging van de directie van J.C. Zaanstad plaatsgevonden op de Zaanse Schans. De commissieleden hebben voorafgaand aan deze vergadering met behulp van vooraf ingevulde evaluatieformulieren een interne evaluatie gehouden inzake o.a. het contact met de directie. de vergaderingen. beklagzittingen, het maandcommissariaat en de samenwerking onderling. Op 6 november 2017 vond in Amersfoort de landelijke themadag voor de Commissies van Toezicht plaats met het thema: Toezicht met zorg & balans.

6 2. Cijfers Inrichting Justitieel Complex Zaanstad is op 1 juni 2016 geopend en biedt plaats aan bijna 1000 justitiabelen, waaronder ook gedetineerde psychiatrische patiënten. Voor hen is er speciale zorg in een inpandige kliniek: het Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC). Het PPC is in gebruik genomen op 1juni 2016 en biedt plaats aan 12$ patiënten. Het Huis van Bewaring en de gevangenis bieden plaats aan 746 gedetineerden. Het gevangenis-/huis van Bewaringgedeelte is onderverdeeld in vier clusters, die genoemd zijn naar de vier windrichtingen. Aantal bezette detentieplaatsen in 2017: Noord Product Enkel cel MPC Plaatsen HVB HwB EZV Oost Zuid 100 HvBT HiB l-1v HwB 24 4$ 600 HvBAB 24 4$ Gev. T Gev Gev. T Totaal KvB 336 Gev 144 EZV Antat EPC 24 6

7 Instroom P C 1 juli 2016 t/m 1 augustus 2017 A100 A200 A300 A cloo C200 C300 C [9 [4 46 HVB Januari 162 Februari 104 Maart 153 6ev Januari 0 Februari 121 Maart 61 Totaal aan ppc HvB 6ev l gedetloe rden per 2 1 augustus 017 Aantal medische klachten: In 2017 zijn er op het secretariaat van het Bureau Commissies van Toezicht 129 klachten binnen gekomen die zijn ingeboekt met het onderwerp Verzorging (medische). Medische klachten van organisatorische aard worden door de commissie zelf afgehandeld. Medisch inhoudelijke klachten zijn doorgezonden naar het Hoofd Medische Dienst. 7

8 3. Algemeen Vergaderingen De Commissie van Toezicht heeft in 2017 twaalf keer vergaderd. De vergaderingen vonden plaats iedere vierde donderdag van de maand in de inrichting zelf. De vergaderingen werden zoveel als mogelijk bijgewoond door een directielid van de inrichting en een juridisch medewerker. Conform artikel 16, derde lid van de Penitentiaire maatregel is iedere vergadering afgesloten met een overleg zonder de aanwezigheid van de directie. De vergaderingen werden gehouden aan de hand van een vast aantal agendapunten, waaronder de verslagen van de maandcommissarissen, de stand van zaken met betrekking tot de klaagschriften, dwangbehandelingen, bespreking van de ingekomen stukken en mededelingen van de directie. Samenwerking met de directie De samenwerking met de directie is over het algemeen naar tevredenheid verlopen. In de loop van 2017 ontstond bij de leden het gevoel dat zij niet adequaat en volledig werden geïnformeerd door de directie. Nadat dit door de leden was gemeld tijdens de vergadering, zijn hierin door de directie de nodige stappen ondernomen. Zo is de Commissie meer actief door de directie op de hoogte gesteld van calamiteiten en andere incidenten alsmede van (geplande) activiteiten in de inrichting en voorgenomen wijzigingen in de huisregels. Daarnaast is geconstateerd dat er niet altijd een directielid aanwezig was bij de beklagzittingen. Meermalen is tijdens de vergaderingen het belang van de aanwezigheid van de directie uitgelegd en benadrukt, echter heeft dit niet (altijd) tot het gewenste resultaat geleid. Overleg met de directie Op 9 oktober 2017 en op 13 december 2017 heeft een gesprek plaatsgevonden met een afvaardiging van de Commissie van Toezicht en enkele directieleden. Hierbij is gesproken over de toename van klachten, of er een lijn te ontdekken valt in de onderwerpen waarop de klachten zich richten en de rol van de afdelingshoofden in de bemiddeling van die klachten. Op 9 oktober 2017 is door de directie toegelicht dat in de maanden erna vier nieuwe afdelingshoofden zouden beginnen. Hierbij is ingezet op de zichtbaarheid van de afdelingshoofden op de afdeling. Ook is gewerkt aan de zichtbaarheid en bereikbaarheid van de afdelingshoofden voor de leden van de Commissie en dan met name voor de maandcommissarissen. Daarom hebben de (nieuwe) afdelingshoofden zich in de vergaderingen van november en december voorgesteld aan de leden en is uitgesproken wat van elkaar verwacht wordt. Dit is als erg zinvol ervaren. Overige overleggen Hoewel door de commissieleden nadrukkelijk de wens is uitgesproken actief op de hoogte gehouden te worden van bijeenkomsten van de gedetineerdencommissie (Gedeco), is dit niet altijd gebeurd. Twee leden van de commissie zijn aangewezen als portefeuillehouder Gedeco. Afgesproken is dat zij in 2018 aansluiten bij de vergaderingen van de Gedeco. De Commissie merkt op dat zij actief op de hoogte wenst te worden gehouden van de bijeenkomsten van de Gedeco.

9 4. Activiteiten in het kader van de toezichthoudende taak Tijdens de maandelijkse vergaderingen van de Commissie staat onder andere de toezichthoudende taak centraal. Met de directie wordt gesproken over actuele aangelegenheden en wordt nagedacht hoe klachten voorkomen kunnen worden. Ook is steeds aandacht voor zaken die naar de mening van de commissie nadrukkelijk verbetering behoeven. Tijdens de vergadering is mededelingen van de directie een vast agendapunt. In augustus 2017 heeft de Commissie van Toezicht middels een brief haar zorgen geuit over het leef- en werkklimaat binnen de inrichting. Een viertal thema s zijn hierin uitgelicht, te weten de uitgesproken ambities door JC Zaanstad, de veiligheid in de inrichting bijvoorbeeld ten aanzien van medicatie, het personeelstekort en de rol van de Commissie in het verbeteren van het leef- en werkklimaat binnen de inrichting. In de vergadering in augustus is voornoemde brief besproken en is door de hoofddirecteur van de inrichting toegelicht waar de directie van dit nieuwe, grote justitiële complex tegenaan loopt. De opstartproblemen zijn te verklaren door het Masterplan DJI, de sluitingen van de inrichtingen en het feit dat de medewerkers uit de gesloten inrichtingen op een geheel andere wijze te werk dienen te gaan dan zij voorheen gewend waren. Hierop heeft een uitnodiging gevolgd voor een delegatie van de Commissie om verdiepend te spreken met enkele directieleden. Daarnaast is tijdens de vergadering in oktober besloten een portefeuilleverdeling te maken, waarbij de leden naar eigen inzicht kunnen informeren en indien nodig onderwerpen in kunnen brengen op de vergadering. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen de volgende portefeuilles: zorg en psychiatrie, ICT, beklagrecht, gedeco, arbeid, ambities JCZ, veiligheid en re-integratie en casemanagers. Straf- en schaderapporten Conform artikel 55, tweede lid van de Pbw en artikel 24, zesde lid van de Pbw worden de beschikkingen strafcelplaatsingen en de plaatsing in afzondering op grond van een ordemaatregel ter kennisgeving door de directie aan de commissie verstrekt. De commissie heeft de directie verzocht een overzicht van âlle opgelegde disciplinaire straffen en ordemaatregelen te verstrekken (dus ook plaatsingen op eigen cel). Aan dat verzoek is voldaan. De beschikkingen worden ter kennisgeving aan de voorzitter verzonden. De maandcommissaris brengt bij zijn bezoek aan de inrichting in principe ook een bezoek aan de isoleercellen en bezoekt de gedetineerden die daar op dat moment verblijven. Tijdens de vergaderingen is meermaals gesproken over de wijze van uitreiking en ondertekening van de beschikkingen. Ook is gesproken over de motivering van de opgelegde disciplinaire straffen en ordemaatregelen. Dwangbehandelingen Door enkele (meer gespecialiseerde) leden zijn de justitiabelen bezocht ten aanzien van wie door de directeur een besluit tot voornemen a-dwangbehandeling was genomen. Zij hebben daarbij aan de patiënt de rol van de Commissie van Toezicht uitgelegd en de patiënt op zijn rechten gewezen, waaronder het instellen van beroep bij de RSJ. De Commissie van Toezicht treedt niet in de beoordeling van de mate van juistheid van de gestelde diagnose en de noodzaak tot het overgaan van de a-dwangbehandeling, maar wel of de juiste procedure is gevolgd. Daartoe worden door de directeur onderliggende stukken verstrekt, zoals het uittreksel behandelplan. Het lid van de Commissie van Toezicht dat de desbetreffende patiënt 9

10 heeft bezocht maakt van zij nlhaar bezoek onmiddellijk een verslag op en brengt dat ter kennis van de directeur en de voorzitter van de Commissie. Het secretariaat deelt het verslag met de osïerige commissieleden. En enkele keer is de commissie te laat op de hoogte gesteld van een voornemen a dwangbehandeling. Tevens is een dwangbehandeling een keer niet gemeld aan de commissie. De commissie heeft de directie verzocht de procedure van aankondigen beter te organiseren. Naar aanleiding van een uitspraak van de RSJ is de procedure rondom de tweede onafhankelijke psychiater bij J.C. Zaanstad gedurende het verslagjaar veranderd. De second opinion wordt voortaan verzorgd door het NIFP omdat deze psychiaters niet verbonden zijn aan J.C. Zaanstad en dtis volledig onafhankelijk zijn. In geval van spoed en de komst van een NIfP-psychiater niet kan worden afgewacht, zal een collega van J.C. Zaanstad wel de tweede beoordeling voor zijn rekening nemen.

11 5. Activiteiten in het kader van de bemiddelende taak In het 2017 zijn 2000 klachten vanuit de inrichting bij de Commissie van Toezicht (het secretariaat) binnengekomen. Een punt van zorg was de wijze waarop de klachten bij de Commissie van Toezicht terecht kwamen. De maandcommissarissen werden bevraagd door gedetineerden over de stand van zaken met betrekking tot hun klacht. Gebleken is dat niet alle klachten het secretariaat hebben bereikt. Ook werden de brievenbussen niet altijd even consequent geleegd. Dit is onder de aandacht bij de directie. Algemene werkwijze Commissie van Toezicht Veertien leden van de commissie traden op als maandcommissaris. Zij doen dit volgens een rooster per koppel van twee, gedurende een periode van twee weken. In onderling overleg bezochten zij samen de inrichting of verdeelden zij de klachten. Tijdens de interne evaluatie in oktober van dit verslagjaar is gebleken dat de beklagrechter een hoge werkdruk ten aanzien van het maandcommissariaat in combinatie met hun privéleven, werk en het zijn van beklagrechter ervaarden. Afgesproken is dat zijn in 2018 niet meer als maandcommissaris zullen optreden, tenzij daar vanwege de drukte om wordt verzocht. De maandcommissaris probeert in nagenoeg alle ingekomen klachten te bemiddelen, alvorens de klacht wordt doorgezonden aan de beklagcommissie. Dit betekent dat de meeste klachten langs de maandcommissaris gaan. Uitzondering zijn die klachten, waar expliciet op is aangegeven dat een bezoek door de maandcommissaris niet gewenst is of waarvan door het secretariaat van de Commissie van Toezicht wordt ingeschat dat een bemiddelingspoging geen kans van slagen heeft. Klachten die zijn ingediend door advocaten, worden direct doorgezonden naar de directie met het verzoek om inlichtingen te verstrekken. De maandcommissaris probeert door tussenkomst van de mentor of het afdelingshoofd klachten opgelost te krijgen. Door de directie is telkens een afdelingshoofd aangewezen als aanspreekpunt voor de maandcommissarissen. In 2017 hebben een aantal wisselingen hierin plaatsgevonden. Aan de rnaandcommissarissen is telkens een overzicht van de afdelingshoofden en hun adressen en telefoonnummers verstrekt. Gebleken is dat niet door alle afdelingshoofden adequaat wordt gereageerd op s. De commissie spreekt de verwachting uit dat dit in 2018 beter gaat, nu er eind 2017 meer afdelingshoofden in dienst zijn getreden. Naast het bespreken van ingediende klachten, spreekt de maandcommissaris met de gedetineerden die hiertoe een verzoekbriefje hebben ingediend. Tevens spreekt de maandcommissaris bij zijn bezoek aan de inrichting met de gedetineerden die zijn ingesloten in een afzonderingscel. In 2017 zijn zo n 1187 gesprekken gehouden naar aanleiding van ingediende klachten en spreekbriefjes. In totaal zijn 291 klachten in 2017 ingetrokken na bemiddeling. In november 2017 is een werkgroep samengekomen om te overleggen over de logistieke en procesmatige zaken achter het maandcommissariaat. Hieruit is de werkinstructie maandcommissariaat voortgekomen.

12 6. Activiteiten in het kader van de rechtsprekende taak Werkwijze en werkzaamheden In het verslagjaar is iedere week op woensdagmiddag een beklagzitting gehouden in JC Zaanstad. Hierbij werd om en om een zitting in het PPC en reguliere gedeelte ingepland. Eens per maand is een meervoudige zitting gehouden. Vanwege het toenemende aantal klachten zijn in oktober en november extra zittingen ingepland. Als voorzitter traden afwisselend een vijftal leden op, die in het dagelijks leven werkzaam zijn als advocaat dan wel als rechter. Per toerbeurt zijn de overige leden aanwezig geweest bij de meervoudige zittingen. Telkens is bijstand verleend door een secretaris, die de voorafgaand aan de zitting een voorbereiding van de te behandelen klachten stuurde naar de alleensprekende beklagrechter of beklagcommissie. In 2017 is veel mondeling uitspraak gedaan ter zitting. Eind 2017 is besloten ter zitting een formulier uit te reiken aan klager waarop de aan hem medegedeelde uitspraak is aangekruist en waarop tevens staat vermeld hoe en binnen welke termijn een klager in beroep dient te gaan bij de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming. Het formulier wordt ter zitting gekopieerd en uitgereikt aan klager, de directie en de secretaris. Conform artikel 67, vijfde lid van de Pbw wordt de mondelinge uitspraak tevens aangetekend op de klacht. Op 9 februari 2017 heeft een overleg plaatsgevonden tussen de beklagrechters, waarin is gesproken over ordemaatregelen en disciplinaire straffen. De wens voor 201$ is om dit overleg een meer structureel karakter te geven. Incidenteel is per een bepaald onderwerp ter discussie gesteld. De secretarissen dragen vanuit hun rol bij aan het borgen van de rechtseenheid van de uitspraken van de beklagrechters. Aantal beklagzittingen In de eerste helft van 2017 zijn 23 beklagzittingen gehouden in JC Zaanstad. Twee zittingen zijn komen te vervallen. Van de 23 beklagzittingen waren er zes meervoudig. Twaalf zittingen van de 23 werden gehouden in het PPC. In de tweede helft van 2017 zijn totaal 29 beklagzittingen gehouden. Twee ingeplande zittingen zijn komen te vervallen wegens calamiteiten in de inrichting. Van de 29 beklagzittingen, waren er vijf extra ingepland wegens een toename van het aantal klachten. Tevens is besloten meer klachten op een zitting te plannen en de zittingen een half uur eerder te laten aanvangen. Zes van 29 zittingen waren meervoudig. Twaalf zittingen werden gehouden in het PPC. Overzicht ingekomen klachten In 2017 zijn 2000 klachten binnengekomen. De tien onderwerpen waarover in 2017 bij de CvT van JC Zaanstad het meest is geklaagd zijn : 1. Activiteiten div. (niet zijnde arbeid, luchten of sporten), 223 klachten; 2. Verzorging div. (niet zijnde godsdienst/levensbeschouwing, medische of persoonlijke verzorging), 199 klachten; 3. Bejegening, 169 klachten; Klachten betreffende het onderwerp Verzorging (medische) en Rogatoir verzoek zijn in deze top tien niet meegenomen.

13 4. Regime, 162 klachten; 5. Beleidskader Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat (DBT), 152 klachten; 6. Persoonlijke voorwerpen, 132 klachten; 7. Disciplinaire straf, 125 klachten; 8. Rekening courant, 91 klachten; 9. Contact buitenwereld (bezoek), 71 klachten; 10. Ordemaatregel, 4$ klachten. Het volledige overzicht met soorten klachten per onderwerp en per afdeling is te vinden in de bijlagen. Afdoening In 2017 zijn 234 klachten gegrond verklaard, waaronder een aantal zogeheten clusterklachten. 12 klachten zijn deels gegrond verklaard. Een totaal van 183 klachten is ongegrond verklaard. 120 klachten zijn overgedragen aan een andere Commissie van Toezicht, dan wel aan het Hoofd Medische Dienst dan wel aan de selectiefunctionaris. In een totaal van 337 klachten is de betreffende klager niet-ontvankelijk verklaard, nu de klacht niet voldeed aan de vereisten in de Pbw. 280 klachten zijn afgeboekt als ingetrokken. 21 klachten zijn afgeboekt als zijnde ingetrokken ter zitting. In 291 klachten is bemiddeld door de maandcommissaris. Het volledige managementoverzicht inhoudende de werkvoorraden is te vinden in de bij lagen. Bijzondere klachten In 2017 zijn meerdere groepsklachten ingediend. Eén van die clusterklachten richtte zich tegen het ontbreken van een buitenkantine. Gebleken is dat een notoire groepsklager handtekeningenlijsten vervalste, zodat de groepsklachten in behandeling worden genomen. Daarnaast is door diverse klagers ter zitting tijdens de behandeling van de groepsklachten gesteld dat medegedetineerden onder druk werden gezet om hun handtekening onder de klacht te zetten. In oktober 2017 is derhalve bepaald dat clusterklachten in de vorm van handtekeningenlijsten niet meer in behandeling worden genomen door het secretariaat, gelet op hetgeen is bepaald in artikel 60, eerste lid, van de Pbw. Klagers dienen, gelet hierop, individueel te klagen. Dit is in overeenstemming met jurisprudentie van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming. Justitiabelen die hun handtekening hebben gezet op de groepsklacht krijgen een brief waarin wordt gesteld dat zij individueel hun schriftelijke en met redenen omklede klacht moten indienen binnen een termijn van 10 dagen. Indien het secretariaat geen individuele klacht ontvangt van de klagers binnen de gestelde termijn, zal deze niet in behandeling worden genomen. Dit betekent niet dat alle klachten ook afzonderlijk op zitting worden behandeld. Indien duidelijk is dat er meerdere klachten betrekking hebben op één en hetzelfde onderwerp, zullen de klachten gebundeld worden als groepsklacht en er twee â drie vertegenwoordigers worden uitgenodigd de klacht op de beklagzitting toe te lichten. Een flyer met informatie is verstrekt aan J.C. Zaanstad ter verspreiding op alle leefafdelingen. Ii

14 Door één patiënt verblijvende in het PPC is bijna wekelijks geklaagd over het te laat uitsluiten dan wel te vroeg insluiten en het vervallen van programmaonderdelen wegens een personeelstekort. Ook klaagde hij over het uitvallen van agressie-regulatietrainingen Deze klacht is door de beklagrechter gegrond verklaard, omdat naar het oordeel van de beklagrechter het structureel te laat uitsluiten en het te vroeg insluiten niet rjmt met de aard van het PPC en klagers belang bij structuur en regelmaat, mede gelet op klagers detentieverloop. Ook is de klacht ten aanzien van het vervallen van de agressie regulatietrainingen gegrond verklaard. De directie heeft tegen voornoemde beslissing beroep ingesteld bij de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming.

15 7. Slotoverweging Dit verslagjaar heeft de Commissie, alles overziende, grote stappen gezet in zowel haar eigen ontwikkeling als in de samenwerking met de directie van JC Zaanstad. Deze nieuwe inrichting, beter gezegd dit nieuwe complex, zorgt door haar grootte ervoor dat anonimiteit op de loer ligt. De druk op zowel de medewerkers en de directie van de inrichting is hoog, gelet op de politieke bewegingen van de afgelopen jaren. De Commissie is te allen tijde bereid mee te denken en te adviseren ten behoeve van een zo goed mogelijk detentieverloop van de justitiabelen en nodigt de directie uit van dit aanbod gebruik te maken. Niet alleen de inrichting is nieuw, ook de Commissie heeft het enige tijd gekost haar rol en functie te ontdekken. We hebben vastgesteld dat dit een voortdurend proces is, waarover we telkens in gesprek moeten blijven. Daarbij moet worden opgemerkt dat ieder lid in 2017 met de nodige initiatieven en betrokkenheid zijn of haar rol heeft vervuld en alle vertrouwen bestaat dat dit ook in 2018 zal leiden tot mooie resultaten. idus vastgesteld in de vergadering van de Commissie van Toezicht van 25 oktober 201$.

16 Bij lagen a. Overzicht soorten klachten per onderwerp per afdeling Het volgende overzicht onderscheidt de klachten naar onderwerp en afdeling, waarbij JG staat voor gevangenis, JH staat voor HvB, JA staat voor Appel (PPC), JB staat voor Berk (PPC) en JC staat voor Ceder (PPC). Overzicht soorten klachten per onderwerp per afdeling CvT Bureau Alkmaar - Justitieel Complex Zaanstad JA JB JC JG JH Totaal Actiiteten (arbeid) Activiteiten (div) Activiteiten (lucht) Activiteiten (sport) Behandehn Bejeening BeweingsvrijheiU Compensatie Contact buitenw (bellen) Contact buitenw (bezoek) Contact buitenw (media) Contact buitenw (post) Controle DBT 1 1 $0 152 Dienst terugk en 2 2 vertr. Disciplinaire straf Eisen Verblijfsruimte Geweld lnformatiefproced ure Nog onbekend Ordemaatregel

17 Overzicht soorten klachten per onderwerp per afdeling CvT Bureau Alkmaar - Justitieel Complex Zaanstad Persoonlijke voorwerpen Regime Rek cour zak- en kleedgeld Rogatoir verzoek Schadeverhaal 1 1 Seectie!overpl (ext) Selectie!overpl (int) Toezicht 1 1 Transport Verlaten inrichting Verzorging (div) Verzorging (godsd, levens) Verzorging (medische) Verzorging (persoonlijke) Totaal

18 b. Managementoverzicht werkvoorraden Miagementoverzicht - werkvoorraden CvT Bureau Alkmaar. Justitieel Comp!ex Zaanstad Uitstroom 2017 begin-voo Instroom uitstroom doorloop gegrond ongernnd deels overgedragen niet ingetrokken ingetrokken na ingetrokken ter sfdven:ng na eind nood tijd gegrond ontvankelijk bemiddeling zitting rogatoe verzoek voorraad januan februari maart S lekeartaaj apnl t mei juni eksnnlaal juli augustus septerrber eksorta oktober S 636 noventer december ekwitrtaol t Totaal l