Uw kenmerk Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer B&P lvdz Mevr. drs. L.E. van der Zee (035)

Transcriptie

1 AANTEKENEN Stichting Regionale Omroep Noord-Holland Sloterkade HM AMSTERDAM Datum Onderwerp 13 juni 2002 bestuurlijke boete Uw kenmerk Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer B&P lvdz Mevr. drs. L.E. van der Zee (035) Bij brief van 11 april 2002, kenmerk JuZa lvdz, hebben wij u op de hoogte gebracht van ons voornemen tot het opleggen van een bestuurlijke boete wegens overtreding van artikel 138d, artikel 50, achtste lid, juncto artikel 43b, eerste lid, artikel 52, tweede lid, artikel 52b, eerste lid, artikel 52b, tweede lid, eerste volzin, artikel 52b, tweede lid, tweede volzin, artikel 52b, tweede lid, derde volzin en artikel 52b, derde lid, van de Mediawet. In deze brief hebben wij u uitgenodigd voor een hoorzitting. De relevante bepalingen zijn als bijlage 1 bij deze beschikking gevoegd Per fax van 7 mei 2002 heeft u ons meegedeeld dat u op de hoorzitting vertegenwoordigd zult worden door de heer A. Berends, directeur AT5. Op 7 mei 2002 heeft de hoorzitting plaatsgevonden. Het verslag van de hoorzitting is bijgevoegd (bijlage 2). 1.1 Bewaarplicht Feiten In de week van 29 oktober tot en met 4 november 2001 heeft u in de editie TVNH in totaal 168 uur televisieprogramma uitgezonden. U heeft het Commissariaat 157 uur en 15 minuten opnamen ter beschikking gesteld. Niet door ons zijn aangetroffen de opnamen van 30 oktober 2001 van 9:59 tot 15:57 uur, van 31 oktober van 16:31 tot 17:40 uur en van 3 november 2001 van 18:23 tot 22:01 uur. In de week van 29 oktober tot en met 4 november 2001 heeft u in de editie AT5 in totaal 168 uur televisieprogramma uitgezonden. U heeft het Commissariaat 144 uur opnamen ter beschikking gesteld. Niet door ons is aangetroffen de opname van 4 november 2001 van 0:00 tot 24:00 uur Overwegingen Aangezien u ons van de opgevraagde 168 uur 157 uur en 15 minuten, onderscheidenlijk 144 uur televisieprogramma ter beschikking heeft gesteld, heeft u naar ons oordeel artikel 138d van de Mediawet overtreden. Telefonisch hebben wij u op 28 januari 2002 meegedeeld dat de opnamen van 31 oktober 2001 ontbreken. U heeft ons meegedeeld dat de banden fout zijn gestickerd. Na 30 oktober 2001 is men doorgegaan met 1 november De band met de sticker 1 november 2001 bevat echter de opnamen van 31 oktober Uiteindelijk ontbreekt derhalve niet de opname van 31 oktober 2001 maar van 4 november 2001.

2 Tijdens de hoorzitting heeft u aangegeven dat u de overtreding voor wat betreft de editie TVNH niet betwist. Voor wat betreft de editie AT5 heeft u aangegeven dat er contact is geweest met het Commissariaat. Aangezien u pas na 9 weken op de hoogte bent gesteld van de omissie, waren de juiste opnamen inmiddels niet meer aanwezig. Deze worden immers gedurende 6 weken bewaard. U bent derhalve van oordeel dat de overtreding u niet te verwijten valt. U bent als omroepinstelling zelf verantwoordelijk voor het leveren van de gevraagde opnamen. U dient derhalve zelf te controleren of het door u opgestuurde materiaal volledig is. Indien wij u echter in de gelegenheid hadden willen stellen de ontbrekende opnamen alsnog te overleggen, hadden wij dit tijdig moeten doen. Nu wij u eerst na 9 weken hebben gewezen op het ontbreken van de opnamen van 4 november 2001, bent u niet in de gelegenheid geweest de gevraagde opnamen alsnog te overleggen. Derhalve volstaan wij in casu met een waarschuwing. 1.2 Uit aan huis (radio) Feiten Op 3 november 2001 heeft u een aflevering uitgezonden van het programmaonderdeel Uit aan huis. In deze aflevering wordt gesproken met een schrijfster van twee boekjes waarvan de verhaaltjes-cd Bijzondere minuutjes met Meta is verscheden. Tijdens het gesprek wordt door de schrijfster het volgende gezegd: Dus als iedereen nou wat cd s koopt hoef ik niet zo hard in de tuin te werken. Nou het is cultureel erfgoed dus het is een ideële zaak hoor. De opbrengst van de cd gaat naar de Stichting tot behoud van het tuinhuisje van de dames Betje Wolf en Aagje Deken. De schrijfster is secretaris van deze stichting en wil uit de opbrengsten een tuinman bekostigen. Later in de uitzending wordt door de presentator het volgende gezegd: Even voor alle duidelijkheid. De CD is in ieder geval te krijgen bij Molenaars Muziekwinkel in Beverwijk. Omdat de winst daarvan voor een goed doel bestemd is mag je dan een naam noemen geloof ik, en anders moeten mensen even via ons informeren hoe ze er aan kunnen komen Overwegingen In het programmaonderdeel Uit aan huis is de cd bijzondere minuutjes met Meta vermeld. Deze uiting is voor het gemiddelde publiek duidelijk waarneembaar, op grond waarvan het in staat is deze cd te identificeren. Het mag als een feit van algemene bekendheid worden verondersteld dat indien (merk)namen op een min of meer opvallende wijze en niet in negatieve zin worden vermeld in een uitzending doorgaans een deel van het publiek tot aankoop wordt bewogen (zie ook uitspraak RvSt., d.d. 21 augustus 1997, nr. R Tros Aktua in bedrijf). Het vermelden van de cd bijzondere minuutjes met Meta is derhalve een (overigens op zichzelf toegestane) reclame-uiting in de zin van de Mediawet. Ingevolge artikel 1, aanhef en onderdeel kk, van de Mediawet wordt onder reclameboodschap verstaan: een boodschap waarmee onmiskenbaar wordt beoogd het publiek te bewegen tot het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, dan wel gunstig te stemmen ten aanzien van een bepaald bedrijf, een bedrijfstak of een bepaalde instelling teneinde de verkoop van producten of de afname van diensten te bevorderen. De vermelding van de cd in combinatie met de oproep door de schrijfster en de presentator deze cd te kopen is een reclameboodschap. Met deze boodschap wordt onmiskenbaar beoogd het publiek ertoe te bewegen deze cd te kopen. B&P lvdz blad 2

3 Tijdens de hoorzitting heeft u aangevoerd dat de reclameboodschap naar uw oordeel valt onder de uitzondering van artikel 3 van de Mediawet. Er is sprake van een oproep een cd te kopen die niet in de handel verkrijgbaar is en die ten goede komt aan de Stichting tot Behoud van het Tuinhuisje van de Dames Betje Wolf en Aagje Deken. Deze stichting heeft een ideëel cultureel karakter. Wij zijn met u van oordeel dat de onderhavige stichting valt onder de uitzondering van artikel 3 van de Mediawet. Dit betekent dat u in uw programma mag oproepen tot steun aan deze stichting. Het is echter niet toegestaan dat deze oproepen betrekking hebben op het kopen van een bepaald product dat in de handel verkrijgbaar is. In de handel verkrijgbaar wordt door het Commissariaat restrictief uitgelegd. Een product is niet in de handel verkrijgbaar indien het uitsluitend bij de stichting verkrijgbaar is. Nu de cd bij een derde verkrijgbaar is, zijn wij van oordeel dat de cd in de handel verkrijgbaar is. Ingevolge artikel 50, achtste lid, juncto artikel 43b, eerste lid, van de Mediawet dienen reclameboodschappen als zodanig herkenbaar en duidelijk onderscheiden van de overige programmaonderdelen te zijn. De reclameboodschap voor de cd bijzondere minuutjes met Meta is als zodanig herkenbaar noch duidelijk onderscheiden van de overige programmaonderdelen. Hiermee heeft u naar ons oordeel artikel 50, achtste lid, juncto artikel 43b, eerste lid, van de Mediawet overtreden. Nu u echter aannemelijk heeft gemaakt dat de oproep de cd te kopen niet is gedaan vanuit een commercieel motief én u er vanuit ging dat de cd niet in de handel verkrijgbaar was, hebben wij besloten te volstaan met een waarschuwing. Wij verzoeken u in de toekomst met het bovenstaande rekening te houden. 1.3 NH Sport (TVNH) Feiten Op 29 oktober 2001 heeft u het programmaonderdeel NH Sport uitgezonden. In dit programmaonderdeel zijn beelden getoond van een volleybalwedstrijd. Er is aan de bovenzijde van de tribune ter plaatse van de scheidsrechter een reclamebord getoond met daarop de vermelding RAF. Behalve de naam van het bedrijf worden ook de volgende productsoorten getoond: hifistereo, video, personal audio, computer, av-professional, service center Overwegingen In het programmaonderdeel NH Sport is de naam RAF getoond. Deze vertoning is een reclameuiting in de zin van de Mediawet. Ingevolge artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, mogen programma's van publieke omroepinstellingen, afgezien van de wettelijke toegestane reclameboodschappen, geen reclameuitingen bevatten, tenzij dit niet vermijdbaar is. In de artikelen 27 tot en met 32 van het Mediabesluit is bepaald in welke gevallen een reclameuiting in een programmaonderdeel niet vermijdbaar kan worden geacht, alsmede wanneer het tonen of vermelden van vermijdbare reclame-uitingen is toegestaan. Volgens artikel 30a, eerste lid, van het Mediabesluit mag een televisieprogrammaonderdeel, bestaande uit het verslag of de weergave van een evenement dat in Nederland plaatsvindt of is geproduceerd door of in opdracht van een instelling die zendtijd heeft verkregen vermijdbare reclame- uitingen bevatten, indien het evenement niet voornamelijk bestemd is om als programma te worden uitgezonden, en de reclame-uitingen niet overheersend zijn. B&P lvdz blad 3

4 Ingevolge artikel 2 van de Beleidsregels sportprogramma s worden reclame-uitingen in een televisieprogrammaonderdeel, bestaande uit het verslag of de weergave van een sportwedstrijd of -evenement, geacht niet overheersend te zijn als bedoeld in artikel 30a, eerste lid, van het Mediabesluit, indien de reclame-uitingen voldoen aan het bepaalde in de Beleidsregels sportprogramma s en niet veelvuldiger, langer en groter in beeld worden gebracht dan voor een goed verslag of weergave van de sportwedstrijd of sportevenement noodzakelijk is. Reclame-uitingen in de vorm van het tonen van een naam van een bedrijf of een instelling, een handelsmerk, logo of beeldmerk op borden die gelijkvormig zijn en in één rij rondom het speelveld zijn opgesteld worden op grond van het bepaalde in de Beleidsregels sportprogramma s geacht niet overheersend te zijn. Dit betekent dat het is toegestaan om de naam van de onder de feiten genoemd bedrijf op het bord rondom het speelveld te tonen. In de toelichting bij artikel 1 van de Beleidsregels sportprogramma s is aangegeven dat slogans, wervende teksten en dergelijke niet zijn toegestaan. Een enkelvoudige toevoeging van de productsoort is wel toegestaan, zoals videorecorder of sportauto. Dit betekent dat een toevoeging van verschillende productsoorten niet is toegestaan. Tijdens de hoorzitting heeft u aangevoerd dat de toevoegingen van de verschillende producten van RAF aan de naam RAF onderdeel uitmaken van het handelsmerk van de onderneming. Naar uw oordeel is derhalve voldaan aan de definitie van reclame-uiting als bedoeld in artikel 1, onderdeel f, van de Beleidsregels sportprogramma s. In onze brief van 28 juni 2001, kenmerk JuZa ho, aan de NOS, welke in afschrift naar ROOS is gestuurd, hebben wij een nadere verduidelijking gegeven van de Beleidsregels sportprogramma's. In deze brief hebben aangegeven dat als aanvulling op de toelichting bij artikel 1, aanhef, onder f van de Beleidsregels sportprogramma s wordt toegevoegd dat het is toegestaan ter nadere identificatie van de adverteerder aan de naam, handelsmerk, logo of beeldmerk de hoofdactiviteit (productgroep) toe te voegen. Het is niet toegestaan om naast de naam, handelsmerk, logo of beeldmerk een product te noemen. Indien op een reclamebord rondom een sportveld producten worden vermeld is de reclame-uiting naar ons oordeel overheersend. Dat de producten zouden zijn toegevoegd aan het handelsmerk van de onderneming doet hier niet aan af. Wij blijven derhalve van oordeel dat artikel 52, tweede lid, van de Mediawet is overtreden. 1.4 De Buitenlucht (TVNH) Feiten Op 29 oktober 2001 is door u een aflevering van het programmaonderdeel De Buitenlucht uitgezonden. De aftiteling van het programmaonderdeel bevat de vermelding Kleding: Wrangler, Mexx Overwegingen Volgens artikel 4, eerste lid, van de BSPO wordt onder sponsoren van een programmaonderdeel niet verstaan het verstrekken van een bijdrage die in het programmaonderdeel niet of niet identificeerbaar wordt getoond of vermeld en, door een derde in bruikleen is gegeven, of in verhouding tot de totale kosten van de totstandkoming of aankoop van het programmaonderdeel van ondergeschikte betekenis is. B&P lvdz blad 4

5 Ingevolge artikel 4, tweede lid, van de BSPO is het vermelden of tonen, aan het begin of aan het einde van een programmaonderdeel, van een naam van degene die een bijdrage als bedoeld in het eerste lid heeft verstrekt, een niet-toegestane vermijdbare reclame-uiting als bedoeld in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, tenzij hiervoor ontheffing is verleend op grond van artikel 52, derde lid, van de Mediawet. Bij besluit van 15 augustus 2000 (Besluit ontheffing vermelding niet-sponsors) hebben wij de publieke omroep ontheffing verleend van het bepaalde in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet voor het vermelden of tonen in een programmaonderdeel van een naam van degene die een bijdrage heeft verstrekt die niet als sponsorbijdrage wordt aangemerkt. Ingevolge artikel 2, aanhef en onder b, van genoemd besluit is aan de ontheffing de voorwaarde verbonden dat de vermelding of vertoning uit niet meer bestaat dan de mededeling «met dank aan» gevolgd door de naam van degene die de bijdrage heeft verstrekt. Dit betekent dat de vermelding van de kleding onder «met dank aan» had moeten plaatsvinden en niet onder «kleding». Hierdoor is er sprake van een niet-toegestane vermijdbare reclame-uiting als bedoeld in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet. U heeft derhalve naar ons oordeel artikel 52, tweede lid, van de Mediawet overtreden. Tijdens de hoorzitting heeft u erkend dat er sprake is van een overtreding. Intern zijn echter maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Gezien de recente beleidswijziging (1 september 2000) en het feit dat in alle jaren hiervoor de kledingvermelding zoals gedaan wel toelaatbaar is geweest verzoekt u echter geen boete op te leggen. Wij zijn van oordeel dat het inmiddels duidelijk moet zijn op welke wijze de vermelding van kleding dient plaats te vinden op de aftitelrol. Hierbij nemen wij tevens in overweging dat u vorig jaar eveneens bent beboet voor een onjuiste vermelding op de aftitelrol in het programmaonderdeel De buitenlucht. De maatregelen die u heeft genomen naar aanleiding van de vorige sanctieprocedure zijn blijkbaar onvoldoende geweest, nu de overtreding in hetzelfde programmaonderdeel nog steeds voorkomt. Wij zien derhalve aanleiding een boete op te leggen. 1.5 Kort Amsterdams (TVNH) Feiten Op 29 oktober 2001 is door u het programmaonderdeel Kort Amsterdam uitgezonden. Kort Amsterdams is een informatief programmaonderdeel. Het programmaonderdeel bevat het item nieuw. In dit item wordt een bezoek gebracht aan De Condomerie. De naam De Condomerie wordt gedurende vier seconden op de voorgevel van de winkel waarneembaar getoond. Er wordt vervolgens gesproken over een nieuw fun condoom. Het product wordt getoond en er worden de volgende uitspraken gedaan: deze kost, moet ik even spieken, deze kost 15 gulden, en dan krijg je hem nog mooi verpakt ook nog, in een mooi zakje met een strikje er op of een mooi stickertje er op, en een condoom erbij Overwegingen In het door u uitgezonden programmaonderdeel Kort Amsterdams is de naam De Condomerie getoond. Voorts is een fun condoom getoond en vermeld. Het tonen van de naam De Condomerie en haar product zijn reclame-uitingen in de zin van de Mediawet. B&P lvdz blad 5

6 Ingevolge artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, mogen programma's van publieke omroepinstellingen, afgezien van de wettelijke toegestane reclameboodschappen, geen reclameuitingen bevatten, tenzij dit niet vermijdbaar is. In de artikelen 27 tot en met 32 van het Mediabesluit is bepaald in welke gevallen een reclameuiting in een programmaonderdeel niet vermijdbaar kan worden geacht, alsmede wanneer het tonen of vermelden van vermijdbare reclame-uitingen is toegestaan. Het tonen van De Condomerie en haar product zijn, gelet op artikel 27 van het Mediabesluit, vermijdbare reclame-uitingen. Ingevolge artikel 29 van het Mediabesluit mogen programmaonderdelen van informatieve of educatieve aard vermijdbare reclame-uitingen in de vorm van het vermelden van namen van bedrijven of instellingen bevatten. Op deze reclame-uitingen is artikel 28, eerste lid, onderdelen a tot en met d van overeenkomstige toepassing. Ingevolge artikel 28 van het Mediabesluit zijn vermijdbare reclame-uitingen in de vorm van het vertonen of vermelden van producten of diensten toegestaan, mits, voor zover hier van belang, de vermelding niet op overdreven en overdadige wijze plaatsvindt en er geen sprake is van een specifieke aanprijzing. Tijdens de hoorzitting heeft u aangevoerd dat de manier waarop het fun condoom aan bod komt naar uw oordeel wel door de beugel kan. Het tonen en vermelden geschiedt in een relatief kort item en is inhoudelijk relevant voor het onderwerp van de uitzending: De Condomerie. Er is geen sprake van een specifieke aanprijzing, het fun condoom dient slechts als voorbeeld; er wordt geen merk genoemd. De opmerkingen over de verpakking zijn evenmin specifieke aanprijzingen. Wij zijn met u van oordeel dat het mogelijk moet zijn om een item als het onderhavige te maken en uit te zenden. Dit betekent echter niet dat het is toegestaan om prijzen van producten te vermelden. In dit concrete geval was het noemen van de prijs naar ons oordeel ook niet noodzakelijk voor het item. Dat in casu geen merk van het condoom is genoemd doet niet terzake. Het is immers voor de kijker voldoende duidelijk dat het condoom in De Condomerie kan worden gekocht. Wij blijven derhalve van oordeel dat het fun condoom op overdreven en overdadige wijze is getoond en vermeld. Wij zijn met u van oordeel dat de opmerking..en dan krijg je hem nog mooi verpakt ook nog, in een mooi zakje met een strikje er op of een mooi stickertje er op, en een condoom erbij geen specifieke aanprijzing is van het getoonde fun condoom. Naar ons oordeel is het echter wel een specifieke aanprijzing van De Condomerie. Deze opmerking zegt immers iets over de service van de winkel. De onderhavige reclame-uitingen zijn derhalve niet-toegestane vermijdbare reclame-uiting. Wij zijn van oordeel dat u artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, heeft overtreden. 1.6 De Broertjes (AT5) Feiten Op 1 november 2001 heeft u het programmaonderdeel De Broertjes uitgezonden. De Broertjes is naar ons oordeel een programmaonderdeel van culturele aard. Voor aanvang van het programmaonderdeel wordt een billboard getoond met de volgende tekst: Dit programma wordt u aangeboden door H&M. Deze vermelding duurt 6 seconden. B&P lvdz blad 6

7 Het programmaonderdeel is grotendeels gewijd aan de club Dino s in Amsterdam. Wanneer de Broertjes arriveren op de parkeerplaats van Dino s wordt er 1 seconde ingezoomd op een bord met de tekst: P Dino s. Even later lopen ze in de richting van een gebouw waarop een bord met de tekst café restaurant bevestigd is. De broertjes maken de volgende opmerkingen: - Dit is de Dino s. - Ja, café restaurant. Abdij De Dino s wel te verstaan. (-) We staan hier bij de Dino s en we gaan effe binnenkijken of het nog een beetje gezellig is. - Het ligt wel mooi aan het water in ieder geval Gijs. De Broertjes gaan de club binnen en begeven zich tussen het dansende publiek. Over deze beelden heen worden achtereenvolgens een aantal informatieblokken getoond met de volgende teksten: - Club Dino s is al meer dan 8 jaar een echte afterhour club. (7 sec) - Club Dino s is iedere zaterdag, zondag en maandag open tot 12:00u s middags. (7 sec) - Op zaterdag heet de avond Dollhouse, s zondags Sunrise en op maandag is het voortaan Soundcheck. (6 sec) - Club Dino s heeft ook een heuse VIP area. Met druifjes en Champagne geniet je daar in complete privacy van je avond. (6 sec) - Dino s beschikt over een eigen shuttle bus. Deze pendelbus haalt je in het centrum en brengt je veilig thuis. (6 sec) - Per auto is de Dino s makkelijk bereikbaar. Ring afslag s101, onder aan de afslag linksaf en je bent op de Coenhavenweg 26. (7 sec) - Meer info over Dino s en hun agenda: kijk op (7 sec) Er zijn beelden te zien van de presentatoren die kijken naar het dansende publiek. Een voice-over zegt: En zo werd het dan toch weer een interessante avond in Dino s. Veel mooie vrouwen en zelfs celebrity s zoals Britney Spears vinden hun weg naar de befaamde Afterclub. De broertjes hadden het naar hun zin met al dat vrouwelijk schoon. Op de aftitelrol van het programmaonderdeel is de volgende tekst vermeld: Kleding De Broertjes Hennes & Mauritz. Na afloop van het programma wordt een billboard getoond met daarop de tekst: Dit programma wordt u aangeboden door Rémy Martin, Fine champagne cognac Overwegingen Sponsorvermelding Ingevolge artikel 52a, tweede lid, van de Mediawet mag een programmaonderdeel van culturele aard worden gesponsord. Ingevolge artikel 52b, tweede lid, eerste volzin, van de Mediawet duurt de vermelding van de sponsors in totaal ten hoogste vijf seconden. De sponsorvermelding van H&M duurt zes seconden. Hiermee heeft u derhalve artikel 52b, tweede lid, eerste volzin, van de Mediawet overtreden. Ingevolge artikel 52b, tweede lid, tweede volzin, van de Mediawet gebeurt de vermelding door middel van naam, handelsmerk, logo of beeldmerk. De vermelding is niet beeldvullend en is voorts zodanig vormgegeven dat zij niet voldoet aan de definitie van reclameboodschap, bedoeld in artikel 1, onderdeel kk. B&P lvdz blad 7

8 In artikel 11 van de Beleidsregels Sponsoring Publieke Omroep is vastgelegd wanneer een vermelding in ieder geval aan de wettelijke definitie van reclameboodschap voldoet. Door de toevoeging fine champagne cognac aan het handelsmerk van de sponsor is voldoet de sponsorvermelding aan de definitie van een reclameboodschap. Hierdoor heeft u artikel 52b, tweede lid, tweede volzin van de Mediawet overtreden. Tijdens de hoorzitting heeft u de overtreding met betrekking tot de duur van de sponsorvermelding erkend. Voor wat betreft het billboard voor Remy Martin heeft u aangevoerd dat Fine Champagne Cognac geen toevoeging is, maar dat Remy Martin Fine Champagne Cognac het officiële handelsmerk is. In de Beleidsregels Sponsoring Publieke Omroep is aangegeven wat wij verstaan onder een handelsmerk. Bij deze definitie is geen aansluiting gezocht bij de begrippen in de Eenvormige Beneluxwet op de Merken (BMW). Dit zou immers betekenen dat bijvoorbeeld slogans wanneer zij als merk zijn gedeponeerd zouden zijn toegestaan op een sponsorvermelding, terwijl de vermelding van een slogan op een sponsorvermelding in strijd is met artikel 52b, tweede lid, van de Mediawet. De wetgever heeft bij het toestaan van sponsorvermeldingen op radio en televisie aangegeven dat deze vermeldingen dienen ter informatie van het publiek en niet als alternatieve vorm van reclame voor de sponsor. Dit blijkt ook uit de tekst van artikel 52b, tweede lid, van de Mediawet waarin staat de vermelding. is zodanig vormgegeven dat zij niet voldoet aan de definitie van reclameboodschap als bedoeld in artikel 1, onderdeel r, van de Mediawet. Er is sprake van een reclameboodschap indien met de boodschap onmiskenbaar wordt beoogd het publiek te bewegen tot het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, dan wel gunstig te stemmen ten aanzien van een bepaald bedrijf, een bedrijfstak of een bepaalde instelling teneinde de verkoop van producten of de afname van diensten te bevorderen. De toevoeging Fine Champagne Cognac aan de naam Remy Martin maakte de sponsorvermelding wervend. Hierdoor was de sponsorvermelding zodanig vormgegeven dat zij voldeed aan de definitie van reclameboodschap. Ter informatie van het publiek was het voldoende geweest indien de sponsor met de naam Remy Martin was vermeld. Remy Martin brengt immers onder zijn naam ook andere producten dan Fine Champagne Cognac. Wij blijven derhalve van oordeel dat u artikel 52b, tweede lid, van de Mediawet heeft overtreden. Reclame-uitingen In het door u uitgezonden programmaonderdeel De Broertjes is de naam Dino s getoond en vermeld. Deze uiting is voor het gemiddelde publiek duidelijk waarneembaar, op grond waarvan het in staat is het bedrijf Dino s te identificeren. Het mag als een feit van algemene bekendheid worden verondersteld dat indien (merk)namen op een min of meer opvallende wijze en niet in negatieve zin worden vermeld in een uitzending doorgaans een deel van het publiek tot aankoop wordt bewogen (zie ook uitspraak RvSt., d.d. 21 augustus 1997, nr. R Tros Aktua in bedrijf). Het tonen en vermelden van de naam Dino s is derhalve een reclame-uiting in de zin van de Mediawet. Ingevolge artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, mogen programma's van publieke omroepinstellingen, afgezien van de wettelijke toegestane reclameboodschappen, geen reclameuitingen bevatten, tenzij dit niet vermijdbaar is. B&P lvdz blad 8

9 In de artikelen 27 tot en met 32 van het Mediabesluit is bepaald in welke gevallen een reclameuiting in een programmaonderdeel niet vermijdbaar kan worden geacht, alsmede wanneer het tonen of vermelden van vermijdbare reclame-uitingen is toegestaan. Het tonen en vermelden van Dino s is, gelet op artikel 27 van het Mediabesluit, een vermijdbare reclame-uiting. Ingevolge artikel 29 van het Mediabesluit mogen programmaonderdelen van informatieve of educatieve aard vermijdbare reclame-uitingen in de vorm van het vermelden van namen van bedrijven of instellingen bevatten. Op deze reclame-uitingen is artikel 28, eerste lid, onderdelen a tot en met d van overeenkomstige toepassing. Ingevolge artikel 28 van het Mediabesluit zijn vermijdbare reclame-uitingen toegestaan, mits, voor zover hier van belang, de vermelding niet op overdreven en overdadige wijze plaatsvindt en er geen sprake is van een specifieke aanprijzing van een bedrijf. In het programmaonderdeel De Broertjes wordt de naam Dino s getoond en vermeld. Dino s wordt naar ons oordeel op overdreven en overdadige wijze getoond en vermeld, nu gedurende het gehele programmaonderdeel de naam Dino s regelmatig wordt getoond en vermeld. Ook door de vermelding van het adres van Dino s en hoe Dino s bereikbaar is vindt de vermelding van Dino s op overdreven en overdadige wijze plaats. Voorts is er naar ons oordeel, door ondermeer de uitspraken het ligt wel mooi aan het water, met druifjes en Champagne geniet je daar in complete privacy van je avond en deze pendelbus haalt je in het centrum en brengt je veilig thuis sprake van een specifieke aanprijzing van Dino s. De onderhavige reclame-uitingen zijn derhalve niet-toegestane vermijdbare reclame-uitingen. Wij zijn van oordeel dat u artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, heeft overtreden. Tijdens de hoorzitting heeft u aangegeven dat u van oordeel bent dat de naam Dino s één of enkele malen mag worden getoond en/of vermeld. U begrijpt echter dat in dit concrete geval het Commissariaat van oordeel is dat de vermelding van de naam en de kwalificaties van Dino s dermate overdadig zijn dat er sprake is van overtreding van de mediaregelgeving. Aftitelrol Volgens artikel 4, eerste lid, van de BSPO wordt onder sponsoren van een programmaonderdeel niet verstaan het verstrekken van een bijdrage die in het programmaonderdeel niet of niet identificeerbaar wordt getoond of vermeld en, door een derde in bruikleen is gegeven, of in verhouding tot de totale kosten van de totstandkoming of aankoop van het programmaonderdeel van ondergeschikte betekenis is. Ingevolge artikel 4, tweede lid, van de BSPO is het vermelden of tonen, aan het begin of aan het einde van een programmaonderdeel, van een naam van degene die een bijdrage als bedoeld in het eerste lid heeft verstrekt, een niet-toegestane vermijdbare reclame-uiting als bedoeld in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet, tenzij hiervoor ontheffing is verleend op grond van artikel 52, derde lid, van de Mediawet. Bij besluit van 15 augustus 2000 (Besluit ontheffing vermelding niet-sponsors) hebben wij de publieke omroep ontheffing verleend van het bepaalde in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet voor het vermelden of tonen in een programmaonderdeel van een naam van degene die een bijdrage heeft verstrekt die niet als sponsorbijdrage wordt aangemerkt. Ingevolge artikel 2, aanhef en onder b, van genoemd besluit is aan de ontheffing de voorwaarde verbonden dat de vermelding B&P lvdz blad 9

10 of vertoning uit niet meer bestaat dan de mededeling «met dank aan» gevolgd door de naam van degene die de bijdrage heeft verstrekt. Met de vermelding kleding De Broertjes Hennes & Mauritz is niet aan voornoemde voorwaarde voldaan. Er is derhalve sprake van een niet-toegestane vermijdbare reclame-uiting als bedoeld in artikel 52, tweede lid, van de Mediawet. Voor uw verweer op dit punt verwijzen wij naar het gestelde onder punt Wij blijven derhalve van ons oordeel dat u artikel 52, tweede lid, van de Mediawet heeft overtreden. 1.7 Clubagenda (AT5) Feiten Op 2 november 2001 heeft u het programmaonderdeel Clubagenda uitgezonden. Clubagenda is naar ons voorlopig oordeel een programmaonderdeel van culturele aard. Het programmaonderdeel bestaat uit een agenda met uitgaansinformatie over een aantal discotheken en clubs in Amsterdam. Aan het begin van het programmaonderdeel is tegen een blauwe achtergrond een beeld getoond met in de linker bovenhoek een discobol. Een balk met de tekst Clubagenda schuift vanuit de linkerkant in beeld. De tekst eronder komt vanuit de linkerkant in ronddraaiende bewegingen tevoorschijn. Er staat wordt mede mogelijk gemaakt door Club Arena, Backdoor, Dino s, it, Kremlin, Ministry, Odeon, Panama, Powerzone, Qlubtempo, Sinners, You II. Het programmaonderdeel bestaat uit beelden van een aantal uitgaanslocaties. Per uitgaansgelegenheid is het zaterdagavondprogramma aangekondigd middels een in beeld verschijnende tekstbalk. Daarbij is steeds de merknaam van de betreffende gelegenheid zichtbaar. De volgende merknamen zijn getoond: Club Arena, Backdoor, Dino s, it, Kremlin, Ministry, Odeon, Panama, Powerzone, Qlubtempo, Sinners, You II. Uit de door u overgelegde sponsorovereenkomsten blijkt dat Club Arena, Dino s After Hour, Ministry, Odeon Theater B.V., Sinners in Heaven, Café DJ Sol, Marcanti Plaza een bijdrage in geld aan het programmaonderdeel Clubagenda hebben verstrekt Overwegingen Sponsorvermelding Ingevolge artikel 52a, tweede lid, van de Mediawet mag een programmaonderdeel van culturele aard worden gesponsord. Volgens artikel 52b, tweede lid, derde volzin, van de Mediawet, bestaat de vermelding uitsluitend uit stilstaande beelden, voor zover deze niet plaatsvindt op de aan- of aftitelrol. De sponsorvermelding aan het begin van het programmaonderdeel bestaat uit bewegende beelden. Naar ons oordeel heeft u derhalve artikel 52b, tweede lid, derde volzin, van de Mediawet overtreden. Tonen diensten van de sponsor Ingevolge artikel 52b, derde lid, van de Mediawet, worden in een gesponsord programmaonderdeel geen producten of diensten van een sponsor getoond of vermeld, indien deze een sponsorbijdrage in geld heeft verstrekt. B&P lvdz blad 10

11 De opgevraagde sponsorovereenkomsten waren niet voorafgaand aan de hoorzitting overgelegd. Inmiddels zijn door ons de gevraagde sponsorovereenkomsten ontvangen. Uit deze overeenkomsten blijkt dat Club Arena, Dino s After Hour, Ministry, Odeon Theater B.V., Sinners in Heaven, Café DJ Sol en Marcanti Plaza een bijdrage in geld aan het programmaonderdeel Clubagenda hebben verstrekt. Aangezien u met het tonen van de locaties van voornoemde bedrijven en het vermelden van de activiteiten van de sponsor de diensten van de sponsor heeft getoond, heeft u naar ons oordeel artikel 52b, derde lid, van de Mediawet overtreden. Het is mogelijk om het programmaonderdeel te laten sponsoren. Clubagenda is immers een programmaonderdeel van culturele aard. Het is echter niet mogelijk om het programmaonderdeel te laten sponsoren door bedrijven waarvan diensten in het programmaonderdeel worden getoond en vermeld. Tijdens de hoorzitting was met u afgesproken dat er op dit punt nader overleg zou plaatsvinden nadat de sponsorovereenkomsten waren overgelegd. Indien u hier prijs op stelt kan dit overleg alsnog plaatsvinden. Wij blijven echter van oordeel dat de door u gekozen wijze van sponsoring niet mogelijk is. 2.8 Aanbouw (AT5) Feiten Op 30 oktober 2001 heeft u het programmaonderdeel Aanbouw uitgezonden. Op de aftitelrol is onder met dank aan de gemeente Amstelveen vermeld. Uit de door u overgelegde gegevens blijkt dat de gemeente Amstelveen een financiële bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van het programmaonderdeel Overwegingen Ingevolge artikel 52b, vierde lid, van de Mediawet is artikel 52b, eerste lid, van overeenkomstige toepassing op een programmaonderdeel waarvoor een overheidsinstelling of een andere instelling dan bedoeld in artikel 1, onderdeel ll, een financiële of andere bijdrage heeft verstrekt ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van dat programmaonderdeel. Dit betekent dat aan het begin of aan het einde van het programmaonderdeel Aanbouw de gemeente Amstelveen ter informatie van het publiek moet worden vermeld. Deze vermelding dient op grond van artikel 9 van de BSPO te bestaan uit de mededeling dit programma is mede mogelijk gemaakt door of dit programma is gesponsord door. Nu de gemeente Amstelveen is vermeld onder met dank aan is niet voldaan aan het gestelde in artikel 52b, eerste lid, van de Mediawet. Wij zijn derhalve van oordeel dat u dit artikel heeft overtreden. 2.9 Brood op de plank (AT5) Feiten Op 1 en 3 november 2001 heeft u het programmaonderdeel Brood op de Plank uitgezonden. In het programmaonderdeel wordt de Hogeschool van Amsterdam vermeld. Studenten vertellen over verschillende studies, waaronder pedagogische hulpverlening, culturele en maatschappelijke vorming, maatschappelijk werk en dienstverlening en sociaal juridische dienstverlening. B&P lvdz blad 11

12 Vervolgens vertelt een docent over de inhoud van een vak. Tenslotte worden in het programmaonderdeel mogelijkheden besproken om in het buitenland te studeren. Op de aftitelrol staat de Hogeschool van Amsterdam onder met dank aan vermeld. Uit de door u overgelegde gegevens blijkt dat de Hogeschool van Amsterdam een bijdrage heeft verstrekt ten behoeve van de totstandkoming van het programmaonderdeel Overwegingen Ingevolge artikel 52a, eerste lid, van de Mediawet mogen programmaonderdelen van publieke omroepinstellingen in beginsel niet worden gesponsord. In het tweede lid van voornoemd artikel wordt een aantal categorieën programmaonderdelen van dit verbod uitgezonderd, mits deze niet geheel of gedeeltelijk bestaan uit nieuws, actualiteiten of politieke informatie of in het bijzonder zijn bestemd voor minderjarigen beneden de leeftijd van twaalf jaar. Het programmaonderdeel Brood op de plank is naar ons oordeel een informatief programmaonderdeel dat op grond van artikel 52a van de Mediawet niet mag worden gesponsord. Onder sponsoren van een programmaonderdeel wordt niet verstaan het verstrekken van een bijdrage ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van een programmaonderdeel door overheidsinstellingen en andere instellingen die geen particuliere onderneming uitoefenen. Instellingen die geen bedrijf of onderneming uitoefenen zijn bijvoorbeeld instellingen bedoeld in artikel 3 van de Mediawet. Het begrip particuliere onderneming wordt ruim uitgelegd en omvat mede non-profitorganisaties, voor zover zij op enigerlei wijze deelnemen aan het economisch verkeer door middel van het leveren van goederen of diensten (Kamerstukken II 1994/95, 23752, nr 5, blz. 6). Hogeschool van Amsterdam is geen instelling als bedoeld in artikel 3 van de Mediawet. Voorts neemt de Hogeschool van Amsterdam deel aan het economisch verkeer door middel van het leveren van goederen of diensten. Dit betekent dat de Hogeschool van Amsterdam als sponsor dient te worden aangemerkt. Tijdens de hoorzitting heeft u aangevoerd dat het programmaonderdeel naar uw oordeel als cultureel dient te worden aangemerkt. U verwijst hiertoe naar de brief van de Staatssecretaris van 21 november 2001 aan de Tweede Kamer, inzake de MJB-indeling: waar het inhoud betreft is in de MJB-indeling vastgelegd dat programma s uit bepaalde categorieën (bijvoorbeeld levensbeschouwing, filosofie en religie, antropologie en sociologie, geschiedenis en archeologie) vanwege hun inhoud altijd voor cultuur meetellen. De inhoud van het onderhavige programma heeft naar uw oordeel een sociologische en levensbeschouwelijke inslag. Indien het Commissariaat van oordeel blijft dat er geen sprake is van een cultureel programmaonderdeel, bent u van mening dat de HES niet als particuliere onderneming moet worden aangemerkt. De HES is immers geen commerciële instelling. Bij de beoordeling of een programmaonderdeel een programmaonderdeel van culturele aard is is aansluiting gezocht bij de MJB-indeling van de NOS. Uit deze indeling volgt inderdaad dat programma s uit de door u genoemde categorieën vanwege hun inhoud altijd voor cultuur meetellen. In de toelichting bij de MJB-indeling is opgenomen dat een programmaonderdeel een levensbeschouwelijke inhoud heeft indien in dit programmaonderdeel informatie wordt gegeven over de zingeving omtrent het leven door middel van bepaalde (religieuze) levensopvattingen. Naar ons oordeel valt het onderhavige programmaonderdeel hier niet onder. B&P lvdz blad 12

13 Voorts is in de toelichting bij de MJB-indeling opgenomen dat een programmaonderdeel een sociologische inhoud heeft indien er in het programmaonderdeel sociaal-culturele aspecten van groepen, stammen, verwantschap, organisaties e.d. worden bestudeerd. Naar ons oordeel valt het onderhavige programmaonderdeel hier evenmin onder. Naar ons oordeel is er derhalve geen sprake van een programmaonderdeel van culturele aard. Dit betekent dat Brood op de plank niet mag worden gesponsord. Wij zijn met u van oordeel dat de HES niet als commerciële instelling moet worden aangemerkt. Bij de beoordeling of er sprake is van een sponsor is dit echter niet van belang. Beoordeeld dient te worden of de HES als particuliere onderneming moet worden aangemerkt. Zoals reeds gesteld neemt de HES deel aan het economisch verkeer door middel van het leveren van goederen of diensten. Dit betekent dat de HES als sponsor dient te worden aangemerkt. Wij blijven derhalve van oordeel dat artikel 52a, eerste lid, van de Mediawet is overtreden. 3 Bestuurlijke boete Op grond van artikel 135, eerste lid, van de Mediawet kunnen wij u een bestuurlijke boete opleggen bij overtreding van het bepaalde bij of krachtens de Mediawet. Ingevolge de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 1999 hanteren wij voor de bepaling van de hoogte van de boete vaste berekeningsgrondslagen die met factoren voor de ernst van de overtreding en voor de mate van verwijtbaarheid worden vermenigvuldigd. Bewaarplicht Bij overtreding van het bepaalde in artikel 138d, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van 450. Wij volstaan in casu met een waarschuwing. Voor de motivering verwijzen wij naar het gestelde onder punt 1.1 van deze beslissing. Reclameboodschap (Uit aan huis) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 50, achtste lid, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van 450. Wij volstaan in casu met een waarschuwing. Voor de motivering verwijzen wij naar het gestelde onder punt 1.2 van deze beslissing. Reclame-uiting (Buitenlucht, NH Sport, De Broertjes en Kort Amsterdams) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52, tweede, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van De Buitenlucht/De Broertjes Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat er onder met dank aan niet toegestane vermijdbare reclame-uitingen zijn getoond. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij 1 punt toe. Bij besluit van 21 juni 2001 hebben wij u reeds gewezen op dezelfde overtreding in het programmaonderdeel De Buitenlucht. Er is derhalve sprake van recidive. B&P lvdz blad 13

14 NH Sport/ Kort Amsterdams Voor de ernst van de overtreding kennen wij 2 punten toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat in twee programmaonderdelen niet toegestane vermijdbare reclame-uitingen zijn aangetroffen. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij geen punten toe. Totaal Wij leggen u derhalve een bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52, tweede lid, van de Mediawet. Duur sponsorvermelding (De Broertjes) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52b, tweede lid, eerste volzin van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat in éénmaal een sponsorvermelding is aangetroffen met een duur langer dan 5 seconden. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij 1 punt toe. Bij besluit van 21 juni 2001 hebben wij u reeds gewezen op dezelfde overtreding in het programmaonderdeel Clubagenda. Er is derhalve sprake van recidive. Wij leggen u derhalve een bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52b, tweede lid, eerste volzin, van de Mediawet Sponsorvermelding (De Broertjes) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52b, tweede lid, tweede volzin van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat een sponsorvermelding éénmaal is vormgegeven als een reclameboodschap. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij 1 punt toe. Bij besluit van 21 juni 2001 hebben wij u reeds gewezen op dezelfde overtreding in het programmaonderdeel Clubagenda. Er is derhalve sprake van recidive. Wij leggen u derhalve een bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52b, tweede lid, tweede volzin van de Mediawet. Tonen van de producten van de sponsor (Clubagenda en Stadskwartier) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52b, derde lid, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Clubagenda Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat in één programmaonderdeel een overtreding van artikel 52b, derde lid, van de Mediawet is geconstateerd. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij 1 punt toe. Bij besluit van 21 juni 2001 hebben wij u reeds gewezen op dezelfde overtreding in het programmaonderdeel Clubagenda. Er is derhalve sprake van recidive. B&P lvdz blad 14

15 Totaal Wij leggen u derhalve een bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52b, derde lid, van de Mediawet. Ontbreken sponsorvermelding (Aanbouw) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52b, eerste lid, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Wij volstaan in casu met een waarschuwing, nu u de instelling die een bijdrage heeft geleverd wel heeft vermeld, zij het niet op de juiste manier. Bewegende sponsorvermelding (Clubagenda) Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52b, tweede lid, derde volzin, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat in één programmaonderdeel een overtreding van artikel 52b, tweede lid, derde volzin, van de Mediawet is geconstateerd. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij 1 punt toe. Bij besluit van 21 juni 2001 hebben wij u reeds gewezen op dezelfde overtreding in het programmaonderdeel Clubagenda. Er is derhalve sprake van recidive. Wij leggen u derhalve een bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52b, tweede lid, derde volzin, van de Mediawet Sponsorverbod Bij overtreding van het bepaalde in artikel 52a, eerste lid, van de Mediawet geldt voor u als publieke regionale omroep een berekeningsgrondslag van Voor de ernst van de overtreding kennen wij 1 punt toe. Hierbij hebben wij in overweging genomen dat u één programmaonderdeel dat niet had mogen worden gesponsord, heeft laten sponsoren. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij geen punten toe. Wij hebben besloten u een voorwaardelijke bestuurlijke boete op van wegens overtreding van artikel 52a, eerste lid, van de Mediawet, aangezien er bij u onduidelijkheid bestond over het feit dat de HES als sponsor dient te worden aangemerkt. Deze voorwaardelijke boete zal alsnog worden geëffectueerd indien u bij de volgende periodieke controle wederom artikel 52a, eerste lid, van de Mediawet overtreedt. Totaal Wij leggen u een bestuurlijke boete op van in totaal , waarvan voorwaardelijk wegens overtreding van artikel 138d, artikel 50, achtste lid, artikel 52, tweede lid, artikel 52a, eerste lid, artikel 52b, tweede lid en artikel 52b, derde lid, van de Mediawet. Betaling Wij verzoeken u de aan u opgelegde onvoorwaardelijke boete van ,- binnen vier weken na ontvangst van dit besluit aan het Commissariaat voor de Media over te maken op bankrekeningnummer van de ING-bank te Hilversum ten name van het Commissariaat voor de Media. B&P lvdz blad 15

16 Commissariaat voor de Media prof. dr. J.J. van Cuilenburg Voorzitter drs. L. van der Meulen Commissaris Wij wijzen u erop dat op grond van de Algemene wet bestuursrecht de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift kan indienen bij het Commissariaat voor de Media, postbus 1426, 1200 BK te Hilversum. Aantal bijlagen: 2 B&P lvdz blad 16