Bestuurlijk rechtsoordeel

Transcriptie

1 Bestuurlijk rechtsoordeel Kenmerk: 25647/ Betreft: Toelaatbaarheid van het noemen en vermelden van bedrijven en instellingen die een bijdrage leveren aan de actie Radio 4 Klassiek geeft! Bestuurlijk rechtsoordeel van het Commissariaat voor de Media betreffende het door de Nederlandse Publieke Omroep (hierna: NPO) gedane verzoek tot het toestaan van vermijdbare uitingen in het media-aanbod ten behoeve van een liefdadigheidsactie die loopt vanaf 30 september uur tot en met 14 oktober uur A. Verzoek 1. De NPO heeft bij brief van 16 juni 2011, door ons ontvangen op 17 juni 2011, verzocht om een ontheffing van artikel 2.89, tweede lid Mediawet ten behoeve van een actie op Radio 4 van vrijdag 30 september 2011 tot en met vrijdag 14 oktober In de aanvraag is het navolgende aangegeven. Van vrijdag 30 september 2011 tot en met vrijdag 14 oktober 2011 wordt er door Radio 4 in haar programma s aandacht geschonken aan de, door het Muziek Centrum Nederland, Kunstfactor en Fonds voor Cultuurparticipatie (hierna partners) opgezette actie, Muziek Telt!. Deze actie zal drie jaar lopen met het doel muziekonderwijs terug te krijgen in de opvoeding van en het onderwijs aan kinderen. Een belangrijk onderdeel van Muziek Telt! vormen de 22 pilot projecten onder de naam Er zit muziek in ieder kind. 2. Radio 4 wil gedurende twee weken haar luisteraars oproepen om muziekinstrumenten in te zamelen ten behoeve van een drietal specifieke pilotprojecten. Dit gebeurt onder de noemer: Radio 4 Klassiek geeft!. Naast het doneren van muziekinstrumenten worden luisteraars die geen instrument te vergeven hebben opgeroepen geld te doneren, zoveel mogelijk gekoppeld aan instrumenten. Na afloop van de inzamelingsactie van twee weken wordt er op vrijdag 14 oktober 2011 een finaleinzamelingsdag gehouden waarvan een uitzending wordt gemaakt vanuit Museum Speelklok in Utrecht. Tevens zal er gedurende de uitzendingen verwezen worden naar de website van de actie Muziek Telt en de speciale actiewebsite van Radio 4 over de inzameling van de instrumenten die toegankelijk is gedurende de actie. 3. Radio 4 wil graag de bedrijven die een bijdrage aan de door Radio 4 opgezette actie leveren kunnen noemen op de radio. Dit zal niet op een overdreven of overdadige wijze gebeuren, en passen in de context van de actie. De vermeldingen zullen geen wervend karakter hebben, en er worden geen producten of diensten van de donerende bedrijven of instellingen genoemd. Tevens zullen de bedrijven die een bijdrage leveren op niet-nadrukkelijke wijze worden genoemd op de speciale actiewebsite.

2 4. De NPO geeft verder aan dat één van de partners van de actie Muziek Telt! een rekeningnummer zal openen waarop de fondsen die door de actie Radio 4 Klassiek geeft! worden geworven rechtstreeks gestort zullen worden. 5. Voorts zal het partners, gelet op het dienstbaarheidsverbod, niet worden toegestaan bij de registratie van het slotevenement aan te haken middels aanhakende reclame. 6. De NPO meent dat de voorgenomen uitzendingen en uitingen voldoen aan het beleid van het Commissariaat op het gebied van ontheffingen voor dergelijke acties. De NPO verzoekt daarom om ontheffing op grond van artikel 2.89, tweede lid, van de Mediawet 2008, juncto artikel 14a, onder c, van het Mediabesluit 2008 en conform de Beleidsregels ontheffing liefdadigheidsacties. 7. Wij begrijpen uw verzoek aldus dat u vraagt om een bestuurlijk rechtsoordeel dat de reclame-uitingen in het media-aanbod van de NPO van 30 september 2011 tot en met 14 oktober 2011 ten behoeve van de fondsenwerving voor de actie Muziek Telt! zijn toegestaan zoals bedoeld in artikel 2.89, eerste lid, van de Mediawet 2008 juncto artikel 14a, onder c, van het Mediabesluit B. Regelgeving 8. Volgens artikel 2.89 Mediawet 2008 bevat het media-aanbod van de publieke mediadiensten geen reclame- of telewinkelboodschappen en vermijdbare andere uitingen die onmiskenbaar tot gevolg hebben dat de afname van producten of diensten wordt bevorderd. 9. Volgens artikel 1.1, tweede lid, van de Mediawet 2008 wordt onder het begrip reclameboodschap niet verstaan het oproepen tot steun aan, of het gunstig stemmen ten aanzien van instellingen met een wetenschappelijk, cultureel, godsdienstig, levensbeschouwelijk, politiek of liefdadig karakter, voor zover dat geen betrekking heeft op het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienst die in de handel verkrijgbaar is. 10. Het Commissariaat kan op grond van artikel 2.89, tweede lid, van de Mediawet 2008, in samenhang met artikel 14a van het Mediabesluit 2008 bepalen dat in andere gevallen dan bedoeld in artikel 9 tot en met 14 van het Mediabesluit 2008 vermijdbare uitingen in het media-aanbod zijn toegestaan. Voor de beoordeling van deze gevallen hanteren wij een vast beleid, dat is neergelegd in onze Beleidsregels ontheffingen liefdadigheidsacties (hierna: de Beleidsregels), welke door middel van de Regeling toepasselijkheid beleid onder de Mediawet 2008 van toepassing zijn op onderhavig verzoek, voor zover de Beleidsregels niet in strijd zijn met de Mediawet De voorwaarden waaraan de vermijdbare uitingen dienen te voldoen zijn eveneens neergelegd in de Beleidsregels. C. Bestuurlijk rechtsoordeel 11. Het is toegestaan om in het media-aanbod van publieke media-instellingen het publiek op te roepen tot steun aan, of gunstig te stemmen ten aanzien van het doel van deze actie, voor zover deze oproep of dit gunstig stemmen niet betrekking heeft op het - 2 -

3 kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienst die in de handel verkrijgbaar is. Een liefdadigheidsactie ten behoeve van een goed doel is daarmee mogelijk, zolang enkel het goede doel zelf onderwerp van de begunstiging is. 12. Voor zover bij een liefdadigheidsactie wel sprake is van reclame in het media-aanbod, omdat de namen van donerende bedrijven en instellingen worden getoond en genoemd, voorziet de wet in een regeling. 13. Wij beschouwen het vermelden van de bedrijfsnamen van donerende bedrijven en instellingen op Radio 4 en de speciale actiewebsite vanaf 30 september uur tot en met 14 oktober uur in het kader van de onderhavige actie, onder de in randnummer 17 en verder genoemde voorwaarden als een toegestane uiting. Wij hebben daartoe het volgende overwogen. 14. Ingevolge artikel 2.89, eerste lid, van de Mediawet 2008 bevat het media-aanbod van de publieke mediadiensten geen reclameboodschappen en vermijdbare andere uitingen, tenzij dit bij of krachtens de wet is toegestaan. Zoals hierboven aangegeven kan het Commissariaat op grond van artikel 2.89, tweede lid, van de Mediawet 2008, in samenhang met artikel 14a van het Mediabesluit 2008 bepalen dat in andere gevallen dan bedoeld in artikel 9 tot en met 14 van het Mediabesluit 2008 vermijdbare uitingen in het media-aanbod zijn toegestaan. 15. Ingevolge de Beleidsregels dient eerst te worden bepaald of sprake is van een bijzonder geval op grond waarvan de vermijdbare uitingen zijn toegestaan. Bij de vaststelling daarvan wordt bij een landelijke publieke media-instelling gekeken of sprake is van een goed doel. 16. Het door het NPO voorgenomen media-aanbod ziet inderdaad op een goed doel, te weten het werven van fondsen door Radio 4, ten behoeve van de actie Muziek Telt!. In aanmerking nemende de aard van de actie van Radio 4 zijn wij van mening dat de voorgenomen radio-uitzendingen en de speciale actiewebsite van de NPO in de periode van 30 september uur tot met 14 oktober uur past binnen ons beleid zoals vastgelegd in de Beleidsregels ontheffing liefdadigheidsacties. Voorwaarden 17. Wij beschouwen de voorgenomen actie zoals beschreven in uw aanvraag als een bijzonder geval als bedoeld in artikel 4 van de Beleidsregels. Vermijdbare uitingen in het media-aanbod op Radio 4 en de speciale actiewebsite ten behoeve van deze actie worden aangemerkt als toegestane uitingen zoals bedoeld in artikel 14a, onder c, van het Mediabesluit 2008, voor zover wordt voldaan aan de navolgende voorwaarden: a. deze beoordeling geldt voor het media-aanbod van de NPO op Radio 4, dat zal worden verzorgd vanaf 30 september uur tot en met 14 oktober uur ten behoeve van aandacht aan de fondsenwerving door Radio 4 ten behoeve van de actie Muziek Telt! ; b. in de programma s worden alleen namen genoemd van bedrijven of instellingen die een bijdrage leveren aan de onder a. genoemde actie; - 3 -

4 c. het noemen van de namen van bedrijven of instellingen vindt, gezien de context waarin dit gebeurt, niet op overdreven of overdadige wijze plaats en heeft geen wervend en daardoor verkoopbevorderend effect; d. er zullen geen producten of diensten worden vermeld van de deelnemende bedrijven of instellingen. Rechtstreeks doneren 18. De giften die in het kader van de actie worden gedaan dienen rechtstreeks ten goede te komen aan het goede doel en kunnen dus niet door de NPO zelf worden geïnd en vervolgens afgedragen aan dat goede doel. De giften dienen daarom rechtstreeks door het publiek aan het betreffende doel (de actie Muziek Telt! ) te worden overgemaakt. Alle inkomsten van een publieke media-instelling dienen immers op grond van artikel eerste lid, van de Mediawet 2008 te worden aangewend voor de uitvoering van de publieke media-opdracht. U gaf in uw aanvraag aan dat donaties inderdaad rechtstreeks door de luisteraars aan de actie Muziek Telt! zullen worden overgemaakt. Ook de ingezamelde instrumenten zullen aan de partners gezamenlijk worden overgedragen. Dienstbaarheidsverbod 19. Wij wijzen u erop dat de NPO bij de uitvoering van en deelname aan deze actie dient zorg te dragen voor naleving van het dienstbaarheidsverbod van artikel 2.141, eerste lid, van de Mediawet 2008 en dat zij in dat verband een eigen zorgplicht heeft. Aanhakende reclame 20. Wij wijzen u erop alert te zijn dat geen sprake is van zogenaamde aanhakende reclame, welke immers verboden is. Het gaat dan om die situaties waarin een donerend bedrijf zowel in het redactionele deel van het media-aanbod als in de commercials voorkomt en er een verband gelegd kan worden tussen beide uitingen, waardoor een wervend effect ontstaat zoals hierboven in randnummer 16 onder c bedoeld. Dit geldt zowel voor de reclameblokken in het programma-aanbod als voor de reclame die via ander media-aanbod, zoals internet, wordt verspreid. Eigen verantwoordelijkheid 21. Ten slotte bevestigen wij dat op grond van artikel 2.88 van de Mediawet 2008 iedere publieke media-instelling zelf verantwoordelijk is voor het door haar verspreide mediaaanbod

5 Toetsing achteraf 22. Wij behouden ons het recht voor om na afloop van de in uw aanvraag beschreven actie te beoordelen of deze heeft plaatsgevonden in overeenstemming met de mediawettelijke bepalingen. Hilversum, 12 juli 2011 Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, prof. dr. Tineke Bahlmann voorzitter prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning commissaris Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is verzonden, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media