Pulmonaal Hypertensie. Pre-operatief consult (Google Chrome) enter PIN 2. Kahoot app for work as a player enter PIN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pulmonaal Hypertensie. Pre-operatief consult (Google Chrome) enter PIN 2. Kahoot app for work as a player enter PIN"

Transcriptie

1 Pulmonaal Hypertensie Pathofysiologie en perioperatief beleid 1. (Google Chrome) enter PIN 2. Kahoot app for work as a player enter PIN A. Beaumond & Y. Vercammen Supervisie Dr. Lauweryns 2 Pre-operatief consult Ingreep: Totale abdominale hysterectomie + bilaterale salpingo-oophorectomie Indicatie: Endometriumcarcinoom Patiëntengegevens: Vrouw, 71 jaar Lengte 161cm, gewicht 43 kg Abusus: roken 48 pakjaren, gestopt sinds 2013 ASA 4 Medische voorgeschiedenis: AHT 2015: Sclerodermie met systeemlijden. Evolutieve longziekte met secundaire PHT, onderliggend ernstig emfyseem. O2-therapie. 2017: OSAS, ncpap : Aortadissectie type A 3 4

2 Pre-operatief consult Heelkundige voorgeschiedenis: Exploratieve laparotomie Aortaklepvervanging, vervanging van de aorta ascendens (Bioprothese Perceval, Gelweave greffe) Kliniek: Slechte inspanningstolerantie (huishouden) Dyspnoe d'effort (NYHA klasse 3) ECG Sinusaal ritme, rechter bundeltakblok Longfunctie VC(l) = 1.66* (60 %) Pre-operatieveESW(l) onderzoeken: = 1.25* (59 %) VC/ESW = % TLco = 20 % TTE LV: Licht concentrisch, EF 60% RV: Gedilateerd, matig verminderde functie AV: Verhoogde gradiënt over Aortakunstklep (Mean/max 11/6mmHg, Ø1.5cm²) MV: Licht tot matige MI 1-2/4 TV: Matige TI 2-3/4 Ernstige PHT 49mmHg + 5mmHg CVD. Afvlakking IV septum & D-shaping LV. PV: Lichte PI 1/4. Arteria pulmonalis licht gedilateerd. Rechter hart katheterisatie PAP: 45/13 (25) mmhg PCWP: 14 mmhg SvO 2 RA: 51,4% 5 6 I. Definitie, Klassificatie & Pathofysiologie Welke vorm van pulmonaal hypertensie heeft deze patiënt? a) pre-capilliare PHT b) capillaire PHT c) post-capillaire PHT e) mixed PHT 7 8

3 Definitie PHT PHT = persisterende stijging van mpap (mean pulmonary artery pressure) 25mmHg in rust Pulmonaal arterieel vaatbed normaal lage druk, hoge flow systeem met lage weerstand, gemeten als dyn s/cm2 of 0,9-1,4 Wood Units (WU) PAP bepaald door LAP (PCWP als surrogaat parameter), PVR, en CO Minai OA et al. Perioperative risk and management in patients with pulmonary hypertension. Chest WHO Clinical Classification (updated 2013) 1. Pulmonary arterial hypertension 1.1 Idiopathic PAH 1.2 Heritable PAH: BMPR2, ALK-1, ENG, SMAD9, CAV1, KCNK3, Unknown 1.3 Drug and toxin induced 1.4 Associated with: Connective tissue disease, HIV infection, Portal hypertension, Congenital heart diseases, Schistosomiasis 1 Pulmonary veno-occlusive disease and/or pulmonary capillary hemangiomatosis 1. Persistent pulmonary hypertension of the newborn (PPHN) 2. Pulmonary hypertension due to left heart disease 2.1 Left ventricular systolic dysfunction 2.2 Left ventricular diastolic dysfunction 2.3 Valvular disease 2.4 Congenital/acquired left heart inflow/outflow tract obstruction and congenital cardiomyopathies 3. Pulmonary hypertension due to lung diseases and/or hypoxia 3.1 Chronic obstructive pulmonary disease 3.2 Interstitial lung disease 3.3 Other pulmonary diseases with mixed restrictive and obstructive pattern 3.4 Sleep-disordered breathing 3.5 Alveolar hypoventilation disorders 3.6 Chronic exposure to high altitude 3.7 Developmental lung diseases 4. Chronic thromboembolic pulmonary hypertension (CTEPH) 5. Pulmonary hypertension with unclear multifactorial mechanisms 5.1 Hematologic disorders: chronic hemolytic anemia, myeloproliferative disorders, splenectomy 5.2 Systemic disorders: sarcoidosis, pulmonary histiocytosis, lymphangioleiomyomatosis 5.3 Metabolic disorders: glycogen storage disease, Gaucher disease, thyroid disorders 5.4 Others: tumoral obstruction, fibrosing mediastinitis, chronic renal failure, segmental PH 9 10 Pathogenese WHO Group 2 Hemodynamiek van PHT secundair aan linker hart pathologie. Chronisch probleem vasculaire hermodellering PVR L. Hosseinian. Pulmonary Hypertension and Noncardiac Surgery: Implications for the Anesthesiologist. Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. August 2014 Gaine S. Pulmonary hypertension. JAMA

4 Hemodynamische classificatie Definition Characteristics (all values at rest) WHO clinical groups 1) Pre capillary PH mpap 25 mmhg PCWP 15 mmhg PVR > 3 WU CO normal/reduced/high 2) Post capillary PH mpap 25 mmhg, PCWP > 15 mmhg CO normal/reduced/high 2a) Isolated post capillary PH dpap PCWP < 7 mmhg 2b) Post capillary PH with pre capillary component dpap PCWP 7 mmhg Pulmonary arterial hypertension PH due to lung disease CTEPH PH with unclear and/or multifactorial mechanisms PH due to left heart disease Wat is het meest gevreesde gevolg van PHT? a) Ernstige hypoxie b) Rechter ventrikel falen c) Longbloeding d) Longoedeem Pilkington et al. Pulmonary hypertension and its management in patients undergoing non-cardiac surgery. Anesthesia PHT en het rechter ventrikel Impact gedilateerd en hypertroof RV Ischemie-gevoelig RV CPP enkel tijdens diastole door systolische wandspanning Myocardiale O 2 nood Vochtbalans Hoge vullingsdruk nodig owv EDP Volumeoverbelasting RV zorgt voor verdere dilatatie en decompensatie Belang van sinusritme & atriale kick Nazarnia, Soheyla. "Perioperative Management of Pulmonary Hypertension." Anesthesia and Perioperative Care for Organ Transplantation. Springer, New York,

5 Ventriculaire Interdependentie RV falen: vicieuze cirkel Koppeling tussen systolische RV & LV functie Dilatatie RV zorgt voor bulging septum met D-shaping LV LV-EDV & CO Haddad et al. Right ventricular function in cardiovascular disease, part II: pathophysiology, clinical importance, and management of right ventricular failure. Circulation II. Pre-operatief Stel dat je een vermoeden hebt van pulmonaal hypertensie bij een patiënt, welk onderzoek vraag je als eerste aan? a) Spirometrie b) Rx Thorax c) Echocardiografie d) Rechterhart katherisatie 19 20

6 Symptomen Onderzoeken Dyspnoe Fatigue Leg swelling Weakness Palpitations Abdominal fulness Angina Syncope and presyncope Cyanosis Normal to low blood pressure Jugular venous distenion with prominent A and V waves Lung findings (dependent and parchymal involvement) Right ventricular lift Right ventricular fourth and/or third heart sound Pulmonic ejection click Ascites Peripheral edema Hepatomegalia (often pulsatila) TTE/TEE Rechter hartkatheterisatie Routinematige pre-operatieve onderzoeken cfr. Guidelines (Labo, ECG,..) Specifieke onderzoeken ikv geassocieerde pathologie (RX thorax, Spirometrie, VQ-scan, serologische testen, NT-proBNP, slaaponderzoek ) Therapie: casus Alpha-1 leo 0.25 µg, 3x/w Pantomed, 40 mg, 1x/d Moxonidine 0,4mg, 1x/d Metoprolol 25mg, 2x/d Coveram (Perind-Aml) mg, 1x/d Sildenafil 25mg, 2x/d Asaflow 80mg, 1x/d Medrol 4 mg, 1x/d L-Thyroxine 50mcg 1x/d Plaquenil 200 mg, 2x/d Sipralexa 10 mg, 1x/d Onbrez 150 µg Inhal, 1x/d O2-therapie Pulmonale vasodilatatoren Group Names PVR mpap CI SVR Administration Side Effects Vasodilator Nitroprusside, Nitroglycerine, IV Nesiritide PDE-3 inhibitor Milrinone amrinone IV or inhaled Arrhythmias Enoximone PDE-5 inhibitor Sildenafil IV/PO Tadalafil Endothelin-Receptor Bosentan PO Antagonists (ERAs) Ambrisentan Prostacyclin Epoprostenol IV Tachyphylaxis, jaw pain, flushing, headache, nausea, vomiting, diarrhea Iloprost Inhaled Prostacyclin analogs Treprostinil SC/IV/inhaled Nitric Oxide ino Inhaled Methemoglobinemia; rebound PH; expensive L. Hosseinian. Pulmonary Hypertension and Noncardiac Surgery: Implications for the Anesthesiologist. Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. August

7 III. Intra-operatief Wat zou uw beleid zijn in de voorbereiding: a) Epidurale, plaatsing onder sedatie b) Geen epidurale, geen sedatie c) Epidurale, zonder sedatie d) Geen epidurale, preoperatieve sedatie Sedatie Anesthesie techniek: AA vs regionaal Sedatie risico hypoventilatie met hypercapnie en hypoxie Echter stress cathecholamines & PVR Eventueel gereduceerde dosis Midazolam, maar voorzichtigheid is de boodschap!! RA: locoregionaal blok of neuraxiaal blok met MAC o Mineure chirurgie o sympatische tonus geen PVR o Postoperatieve pijnstilling zonder respiratoire depressie o Epidurale > spinale o Vermijd oversedatie: CAVE hypercarbie, hypoxie o Cave verstoring homeometrische autoregulatie AA o Majeure chirurgie o Controle over respiratoire status o CAVE hemodynamische effecten anesthetica + ventilatie 27 28

8 Peroperatieve monitoring & IV toegang Welke van de volgende intraoperatieve monitoring methoden is cruciaal voor de overleving van de patiënt? a) TEE b) Swan-Ganz katheter c) PiCCO d) Geen van de vorige Standaard niet-invasieve monitoring Intra-arteriële katheter (IABP) Centraal veneuze katheter (CVD) TEE = op indicatie Pulmonale arteriële katheter (PAP) = op indicatie Inductie en onderhoud Welk anestheticum kan best vermeden worden bij deze patiënt? a) Etomidate b) N2O b) Sufentanil c) Remifentanil Adequate anesthesie diepte: sympatische stimulatie! Etomidate + opiaat (Fentanyl of Sufentanil) + NMBA Geen N2O Geen Ketamine Sevoflurane: dosisafhankelijke RV contractiliteit (R/Dobutamine) Propofol: RV contractiliteit, reductie PVR (R/Dobutamine) TIVA mogelijk, maar voorzichtige titratie! 31 32

9 Hemodynamische effecten van anesthetica Isoflurane Desflurane Sevoflurane N20 Thiopental Etomidate Ketamine Propofol Opioids Ventriculaire contractiliteit Pulmonaal vasculaire weerstand Systeem vasculaire weerstand adult child Welke chirurgische methode is hier aangewezen? a) Laparotomie b) Laparoscopie UpToDate: Anesthesia for patients with pulmonary hypertension or right heart failure Luchtweg en ventilatie Vermijd hypoxie, hypercapnie, acidose Vermijd hyperventilatie en hypoventilatie Vermijd hoge PIP en te hoge PEEP CAVE pneumoperitoneum Wat is de beste methode om een adequate systeemdruk te behouden? a) Vulling met crystalloiden tot CVD 12-15mmHg b) Noradrenaline drip b) Vasopressine drip c) Corotroop drip Fischer G et al. Management of Pulmonary Hypertension: Physiological and Pharmacological Considerations for Anesthesiologists. Anesthesia & Analgesia

10 Hemodynamisch beleid: RV functie Hemodynamisch beleid: therapie RV afterload RV preload RV contractiliteit Behoud sinusritme Hartfrequentie 60-90/min, vermijd bradycardie en tachycardie Behoud van rechter coronaire perfusiedruk RVPP=MAP-RVEDP RV preload Adequate gebalanceerde vulling RV afterload Vasodilatatoren (Nitroglycerine, Nitroprusside, Nesiritide) PDE-3-inhibitor (Milrinone) PDE-5-inhibitor (Sildenafil) Prostacyclin (Epoprostenol, Iloprost) ino LV en RV contractiliteit Inodilatatoren (Milrinone, Dobutamine) Adrenaline (CAVE PVR) Calcium sensitizers (Levosimendan) Ritme Anti-aritmica Coronaire Perfusiedruk Vasopressoren: Phenylephrine, Noradrenaline, Vasopressine RV crisis IV. Post-operatief L. Hosseinian. Pulmonary Hypertension and Noncardiac Surgery: Implications for the Anesthesiologist. Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. August

11 Postoperatief beleid Hoge postoperatieve morbiditeit & mortaliteit ITE Preventie & snelle behandeling elke oorzaak van PVR Adequate analgesie: regionaal vs opiaten Traag progressieve afbouw pulmonale vasodilator therapie BESLUIT PERI-OPERATIEF BELEID PRE-OPERATIEF INTRA-OPERATIEF POST-OPERATIEF Adequate diagnostiek - RA met MAC voor mineure chirurgie - AA voor majeure chirurgie - Epiduraal > spinaal Therapeutische optimalisatie en verderzetten gerichte therapie! Intravasc volume status, oxygenatie, BD, HR = optimaal pre-operatief! Noodzaak procedure? Type procedure? Monitoring: standaard + IABP + CVD (+ TEE) (+ PAP) Geen N 2 0. Geen Ketamine. Voorkom PVR: Vermijd hyperventilatie, hypoxie, hypercarbie, acidose, te hoge PEEP, auto-peep, hypothermie ICU bij majeure chirurgie of belangrijk RV dysfunctie Voldoende pijnstilling, voorkom respiratoire depressie! Sedatie: gereduceerde dosis, CAVE hypoventilatie Voorkom & behandel RV falen: adequate volumetoediening, behoud van CPP, ondersteuning contractiliteit, PVR Literatuurlijst - UpToDate: Anesthesia for patients with pulmonary hypertension or right heart failure. - Simonneau G. et al. Updated clinical classification of pulmonary hypertension. Journal of the American College of Cardiology Minai OA et al. Perioperative risk and management in patients with pulmonary hypertension. Chest Gaine S. Pulmonary hypertension. JAMA L. Hosseinian. Pulmonary Hypertension and Noncardiac Surgery: Implications for the Anesthesiologist. Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. August Haddad et al. Right ventricular function in cardiovascular disease, part II: pathophysiology, clinical importance, and management of right ventricular failure. Circulation Nazarnia, Soheyla. "Perioperative Management of Pulmonary Hypertension." Anesthesia and Perioperative Care for Organ Transplantation. Springer Pilkington et al. Pulmonary hypertension and its management in patients undergoing non-cardiac surgery. Anesthesia Fischer G et al. Management of Pulmonary Hypertension: Physiological and Pharmacological Considerations for Anesthesiologists. Anesthesia & Analgesia Goldsmith Y. et al. Perioperative Management of Pulmonary Hypertension: Diagnosis and Management of Pulmonary Hypertension. Springer Price L. et al. Pulmonary vascular and right ventricular dysfunction in adult critical care: current and emerging options for management: a systematic literature review. Critical Care

Rechter kamer falen Beademing-circulatie JMD VAN DEN BRULE CARDIOLOOG-INTENSIVIST UMC ST. RADBOUD

Rechter kamer falen Beademing-circulatie JMD VAN DEN BRULE CARDIOLOOG-INTENSIVIST UMC ST. RADBOUD Rechter kamer falen Beademing-circulatie JMD VAN DEN BRULE CARDIOLOOG-INTENSIVIST UMC ST. RADBOUD Introductie RV falen (1) Pulmonale vasculaire dysfunctie Pulmonale endotheel dysfunctie Veranderde long

Nadere informatie

Nationaal nascholingscongres anesthesiologie

Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Thema: Longen 9 november 2016 Pre-op voorbereiding: one size fits all? Dr Anco Boonstra Longarts VUMC, Amsterdam Dr Boonstra or his employer VUMC has or had

Nadere informatie

Echografie van de RV Rol bij instabiele hemodynamiek

Echografie van de RV Rol bij instabiele hemodynamiek Maatwerk Echografie van de RV Rol bij instabiele hemodynamiek J.G. van der Hoeven Casus (1) Man, 37 Blanco medische voorgeschiedenis Acute pijn op de borst en kortademigheid LO: RR 85/50 mmhg, HF 115/min,

Nadere informatie

Kamerfalen - wat als rechts faalt? MMM Circulatie 2018

Kamerfalen - wat als rechts faalt? MMM Circulatie 2018 Kamerfalen - wat als rechts faalt? MMM Circulatie 2018 Casus (1) Man, 37 jaar Altijd gezond Acute pijn op de borst met ernstige kortademigheid Bloeddruk 85/50 mmhg, HF 115/min, CVD, S1 S2 luide P2, systolisch

Nadere informatie

Fysiologie van de aortaklem. Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven

Fysiologie van de aortaklem. Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven Fysiologie van de aortaklem Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven Aorta = autosnelweg In geval van probleem onstaat er een file: Eigenschappen van de autosnelweg Bestaande problemen Eigenschappen

Nadere informatie

Pulmonale hypertensieve crise: wat nu te doen? J.G. van der Hoeven

Pulmonale hypertensieve crise: wat nu te doen? J.G. van der Hoeven Pulmonale hypertensieve crise: wat nu te doen? J.G. van der Hoeven Functie van de rechter ventrikel Constante perfusie van de long Er voor zorgen dat de RA druk laag blijft RV Verandering in P ra en P

Nadere informatie

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesie en heupfracturen Inleiding Pre-operatieveaandachtspunten Pre-operatiefmanagement Intra-operatief

Nadere informatie

Pulmonale Hypertensie. Leon van den Toorn Centrum voor Vasculaire en Diffuse Longziekten

Pulmonale Hypertensie. Leon van den Toorn Centrum voor Vasculaire en Diffuse Longziekten Pulmonale Hypertensie Leon van den Toorn Centrum voor Vasculaire en Diffuse Longziekten Het gevoel dat veel artsen en verpleegkundigen hebben bij pulmonale hypertensie Maar aan het eind van deze voordracht

Nadere informatie

Pulmonale Hypertensie

Pulmonale Hypertensie Zeldzame Longaandoeningen Pulmonale Hypertensie Prof M. Delcroix U kent HYPERTENSIE Gemakkelijk te meten: bloed druk (BD) > 140/90 mmhg Frekwent: aanwezig bij 1/3 volwassene Wat is PULMONALE HYPERTENSIE?

Nadere informatie

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem. Gert Poortmans

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem. Gert Poortmans Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem Gert Poortmans BD = CO x SVR CO = HR x SV SV = EDV - ESV 4 determinanten van cardiovasculaire performantie Preload Afterload Contractiliteit

Nadere informatie

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem. Gert Poortmans

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem. Gert Poortmans Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem Gert Poortmans BD = CO x SVR CO = HR x SV SV = EDV - ESV 4 determinanten van cardiovasculaire performantie Preload Afterload Contractiliteit

Nadere informatie

Medicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam

Medicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam Medicamanenteuze therapie van CTEPH Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam CTEPH - definitie Gemiddelde druk in longslagader > 25 mm Hg Normale functie van de linker hartkamer Minstens

Nadere informatie

PULMONALE HYPERTENSIE

PULMONALE HYPERTENSIE Pulmonale Hypertensie Nicole Coenen Verpleegkundig consulent Pulmonale Hypertensie Radboud UMC Nijmegen Inleiding Wat is PH Klachten Diagnose Behandeling Rol van verpleegkundigen Taakgroep PVA PULMONALE

Nadere informatie

Waar staat de afkorting PiCCO voor?

Waar staat de afkorting PiCCO voor? Waar staat de afkorting PiCCO voor? Pulse Contour Cardiac Output..en de i..die is verzonnen Hemodynamische monitoring d.m.v. PiCCO is a) Invasief b) Minimaal invasief c) Niet invasief Antwoord: B CVL PULSIOCATH

Nadere informatie

Management van perioperatief rechter ventrikelfalen. Dr. M. Brands Dr. K. Buyck Prof. Dr. S. Rex Dienst anesthesiologie

Management van perioperatief rechter ventrikelfalen. Dr. M. Brands Dr. K. Buyck Prof. Dr. S. Rex Dienst anesthesiologie Management van perioperatief rechter ventrikelfalen Dr. M. Brands Dr. K. Buyck Prof. Dr. S. Rex Dienst anesthesiologie 1. Rechter ventrikelfalen (RVF) Inleiding Fysiologie niet-falende RV Etiologie en

Nadere informatie

Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie. Risicofactoren Behandeling Conclusie

Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie. Risicofactoren Behandeling Conclusie Koen Bos Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie Verschil vasoplegie tijdens en na cardiopulmonale bypass Regulatie van de vaattonus Katp-kanalen, NO synthase, vasopressine Risicofactoren

Nadere informatie

Pneumologie 2012. Pulmonale hypertensie

Pneumologie 2012. Pulmonale hypertensie Pneumologie 2012 Pulmonale hypertensie Prof M. Delcroix Pulmonale vs systeemcirculatie PAP 5 x < SAP Pulmonale drukken RAP rechter atriale druk RVP rechter ventrikel druk PAP pulmonale arteriële druk LAP

Nadere informatie

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven Postoperatieve complicaties Dr.Dewinter UZ Leuven Overzicht 1. Postoperatieve pijn 2. Cardiovaculaire complicaties 3. Respiratoire complicaties 4. Renale complicaties 5. Metabole complicacties 6. andere

Nadere informatie

Reanimatie bij Fontan. Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017

Reanimatie bij Fontan. Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017 Reanimatie bij Fontan Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017 Inhoud Casus Fysiologie van reanimeren Fontancirculatie Reanimatie bij Fontan Vervolg casus Casus Vrouw, 29 jaar RVO/ OHCA bij

Nadere informatie

Waar zorg Bewaakt. Sietske Eerens, circulation practitioner i.o. sietske Eerens CP i.o. PiCCO uw maatje? Medisch Centrum Haaglanden 1

Waar zorg Bewaakt. Sietske Eerens, circulation practitioner i.o. sietske Eerens CP i.o. PiCCO uw maatje? Medisch Centrum Haaglanden 1 Sietske Eerens, circulation practitioner i.o. 1 PiCCO Uw Maatje?? Ter afronding van de training Circulation Practitioner. i.s.m. Dr. P. Dennesen Inleiding Uitgangspunt. Doelstelling. Probleemstelling.

Nadere informatie

Hart: ischemie en kleppen. Prof. Paul Herijgers

Hart: ischemie en kleppen. Prof. Paul Herijgers Hart: ischemie en kleppen Prof. Paul Herijgers Coronary artery disease Pathofysiologie Maximaal onttrekken zuurstof aan coronair bloed Toename enkel via coronaire vasodilatatie en vooral door openen van

Nadere informatie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Sessie Electrofysiologie

Sessie Electrofysiologie Multidisciplinaire aanpak van de cardiale patie nt Sessie Electrofysiologie Dr Vanhuffel Christian Situatie Man, 68j Sociaal: Gepensioneerd Sportief, loopt nog frequent Geen ethyl abusus, occasioneel roker

Nadere informatie

Anesthesie voor de cardiovasculair belaste patiënt

Anesthesie voor de cardiovasculair belaste patiënt Anesthesie voor de cardiovasculair belaste patiënt 1. Inleiding De cardiovasculair belaste patiënt is voor de anesthesist een hele uitdaging gezien cardiovasculaire pathologie op elk orgaansysteem zijn

Nadere informatie

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene Hartlijden en zwangerschap Dr. Alexander Van De Bruaene Belangenconflicten Belangenconflicten Doel van de presentatie Casus Vrouw 27 jaar A0G1P0, 6 weken zwanger Geen klachten, hartgeruis Casus Vrouw 24

Nadere informatie

Cardiologie en Longziekten zouden een maatschap moeten vormen, waarom? Eduard van den Berg, cardio.nl 1

Cardiologie en Longziekten zouden een maatschap moeten vormen, waarom? Eduard van den Berg, cardio.nl 1 Cardiologie en Longziekten zouden een maatschap moeten vormen, waarom? 04-02- 14 Eduard van den Berg, cardio.nl 1 04-02- 14 Eduard van den Berg, cardio.nl 2 Daarom: Hart en longen zijn integraal verbonden,

Nadere informatie

Een verhit postoperatief beloop

Een verhit postoperatief beloop Een verhit postoperatief beloop Centraal anticholinerg syndroom? R Verhage C Hofhuizen Casus Dhr V, 31-1-1952 Voorgeschiedenis: - dilatatie aorta ascendens. - AF, thrombus linker hartoor (verdwenen na

Nadere informatie

De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010

De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010 De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie

Nadere informatie

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling

Nadere informatie

Cardiale problemen op de PAZA. Dr. Decoster Schockaert Bernard

Cardiale problemen op de PAZA. Dr. Decoster Schockaert Bernard Cardiale problemen op de PAZA Dr. Decoster Schockaert Bernard Inleiding Complicaties op de PAZA (incidentie 23,7%) (1) PONV (9,8%) Bovenste luchtweg problematiek (6,9%) Hypotensie (2,7%) Dysritmie (1,4%)

Nadere informatie

PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN M A X I M T I M M E R S

PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN M A X I M T I M M E R S PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE M A X I M T I M M E R S D R. B A S K U I J P E R S VOCHTRESPONSIVITEIT? Statisch Dynamisch CVD, PAOP,

Nadere informatie

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Ernstige pneumococcen pneumonie MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Case record Man, 69 Blanco voorgeschiedenis Griepachtige symptomen gedurende 8-10 D Opgenomen EH ziekenhuis elders - ernstige pneumococcen

Nadere informatie

Hoe diagnosticeer en behandel ik acuut gedecompenseerd hartfalen (cardiogene shock) Georg Kluge, Anesthesioloog-intensivist

Hoe diagnosticeer en behandel ik acuut gedecompenseerd hartfalen (cardiogene shock) Georg Kluge, Anesthesioloog-intensivist Hoe diagnosticeer en behandel ik acuut gedecompenseerd hartfalen (cardiogene shock) Georg Kluge, Anesthesioloog-intensivist Wat is acuut gedecompenseerd hartfalen? Acuut cardiogeen longoedeem agv acute

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Tachycardie bij sepsis

Tachycardie bij sepsis Tachycardie bij sepsis Een geblokte strategie? J.G. van der Hoeven Normaal Vroege fase EF SV, HF Hart Perifere circulatie Septische shock Vasodilatatie Permeabiliteit Resolutie fase EF SV Volume Late fase

Nadere informatie

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Mijn patiënt heeft palpitaties Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Palpitaties Hartritme-stoornissen Diagnostische work-up Hartritme-stoornissen Hartritme-stoornissen Palpitaties Palpitaties

Nadere informatie

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015 Ventrikel septum ruptuur casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care 12-1-2015 Casus 70 jarige man RVO: post operatief na VSR correctie en triscuspidalisplastiek Dyspneu verdenking pneumonie,

Nadere informatie

Vrijdagochtendkrans 22 maart 2013

Vrijdagochtendkrans 22 maart 2013 Vrijdagochtendkrans 22 maart 2013 Definitie en classificatie PHT meanpap 25mmHg in rust Pre capillaire PHT: PCWP 15mmHg Post capillaire PHT: PCWP 15mmHg ESC Guidelines 2009 Precapillaire PHT Pulmonale

Nadere informatie

Atrioventricular septum defect

Atrioventricular septum defect Atrioventricular septum defect Annemien van den Bosch Martijn Kauling Echocursus voor volwassenen met een aangeboren hartafwijking 24 januari 2019 Atrioventriculair Septum Defect Incidentie 0.8 % van de

Nadere informatie

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem:

Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem: Fysiologie en Pathofysiologie van het cardiovasculaire systeem: Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd anesthesie. De 4 determinanten van cardiovasculaire performantie: Elke hemodynamische situatie bij een patiënt

Nadere informatie

Preoperatieve onderzoeken

Preoperatieve onderzoeken Preoperatieve onderzoeken Dr.Veerle Dirckx Anesthesie mariaziekenhuis.be Mensen zorgen voor mensen Preoperatieve evaluatie: overzicht Voorgeschiedenis medisch en chirurgisch KOZ Medicatie Allergie met

Nadere informatie

Vasoactieve medicatie. Dave Tjan Anesthesioloog-intensivistintensivist

Vasoactieve medicatie. Dave Tjan Anesthesioloog-intensivistintensivist Vasoactieve medicatie Dave Tjan Anesthesioloog-intensivistintensivist NIVAZ 2011 1 Agenda Introductie Casuïstiek Werking inotropica en vasopressoren De verschillende middelen Cathecholaminen Niet-cathecholaminen

Nadere informatie

PiCCO Volumetrische Parameters. Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist

PiCCO Volumetrische Parameters. Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist PiCCO Volumetrische Parameters Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist Oxygen delivery Global oxygenation ScvO 2 Oxygen consumption Cardiac output Arterial oxygen content Stroke volume Heart rate Oxygenation

Nadere informatie

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Doel & inhoud Het uitwisselen van ideeën, kennis en gedachten en vooral een leuke voordracht!!! Gasuitwisseling

Nadere informatie

Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring. Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud. Ischemie R/ Anticoagulatie

Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring. Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud. Ischemie R/ Anticoagulatie Anesthesie voor opcabg. Gert Poortmans Kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud Ischemie R/ Anticoagulatie 1 Coronary anatomy

Nadere informatie

Pijn na tonsillectomie

Pijn na tonsillectomie Pijn na tonsillectomie Retrospectieve studie Dr. An Teunkens Katrien Cootjans Overzicht 1. Tonsillectomie 2. Tramadol 3. Opzet studie 4. Resultaten Tonsillectomie met/zonder adenotomie Dagziekenhuis Zeer

Nadere informatie

PICCO Enkele casussen. Dr. Wesley Vidts Anesthesist-Intensivist OLV van Lourdesziekenhuis Waregem

PICCO Enkele casussen. Dr. Wesley Vidts Anesthesist-Intensivist OLV van Lourdesziekenhuis Waregem PICCO Enkele casussen Dr. Wesley Vidts Anesthesist-Intensivist OLV van Lourdesziekenhuis Waregem Doel monitoring = bekomen van een goede weefseloxygenatie DO2 versus VO2 Determinanten oxygen delivery:

Nadere informatie

Zuurstoftransport: DO2 en VO2 in balans C. Peeters

Zuurstoftransport: DO2 en VO2 in balans C. Peeters Zuurstoftransport: DO2 en VO2 in balans C. Peeters Shock is een circulatoir falen dat leidt tot hypoxie op weefselniveau. Dit is een algemene definitie die van toepassing is op elke vorm van shock, ongeacht

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/42799 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Haeck, M.L.A. Title: Right ventricular function assessment in cardiopulmonary

Nadere informatie

Chronische thrombo-embolische pulmonale hypertensie CTEPH. Petr Symersky

Chronische thrombo-embolische pulmonale hypertensie CTEPH. Petr Symersky Chronische thrombo-embolische pulmonale hypertensie CTEPH Petr Symersky Inspanning 2 VO 2 max Zuurstofopnamevermogen Bepaald door opname vervoer 3 Wat als normale inspanning niet mogelijk is? Dyspnoe 4

Nadere informatie

Hemodynamiek NVIC Circulatiedagen 2011. J.G. van der Hoeven

Hemodynamiek NVIC Circulatiedagen 2011. J.G. van der Hoeven Hemodynamiek NVIC Circulatiedagen 2011 J.G. van der Hoeven Veneuze terugstroom Reserve volume om hart gevuld te houden Zorgen voor lage RA druk Constante perfusie van de long Veneus systeem Rechter atrium

Nadere informatie

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care Titel Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock Datum vaststelling: 04-2008 Datum revisie: 04-2010 Verantwoording: Bron document: Medische protocollencommissie Intensive Care Surviving

Nadere informatie

Obesitas op de recovery

Obesitas op de recovery Obesitas op de recovery Marlous Huijzer AIOS anesthesiologie UMC Utrecht Inzichten Toegenomen arbeid hart en longen Verhoogde kans metabool syndroom Verhoogde kans op DVT of longembolie Obesitas hypoventilatie

Nadere informatie

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)

Nadere informatie

13-05-11. De hemodynamisch instabiele pa2ent. Inhoud. Basale hemodynamische monitoring. monitoring en therapie

13-05-11. De hemodynamisch instabiele pa2ent. Inhoud. Basale hemodynamische monitoring. monitoring en therapie De hemodynamisch instabiele pa2ent monitoring en therapie NIVAZ 2011 Joris Lemson anesthesioloog en (kinder) intensivist Intensive Care UMC St Radboud Inhoud Fysiologie Hemodynamische monitoring Interpreta2e

Nadere informatie

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven Ventrikelstorm Hoe zorg je dat de storm gaat liggen J.G. van der Hoeven Definitie Minimaal 3 gescheiden episoden van sustained VT of VF binnen 24 uur of VT die minimaal 12 uur aanhoudt Bij aanwezigheid

Nadere informatie

Centraal veneuze druk is niet belangrijk

Centraal veneuze druk is niet belangrijk Mythe Centraal veneuze druk is niet belangrijk J.G. van der Hoeven Argumenten CVD zegt niets over de vullingstatus CVD voorspelt niet of een patiënt op vulling reageert Fysiologie HMV Preload Uiteindelijke

Nadere informatie

Sepsis. Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige

Sepsis. Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige Sepsis Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige Inhoud Inleiding Sepsis Behandeling sepsis Hemodynamiek bij sepsis Onderzoek Resultaten

Nadere informatie

PiCCO Volumetrische Parameters. Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist

PiCCO Volumetrische Parameters. Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist PiCCO Volumetrische Parameters Mark van Iperen, anesthesioloog-intensivist Global oxygenation Oxygen delivery Oxygen consumption Cardiac output Arterial oxygen content Stroke volume Heart rate Oxygenation

Nadere informatie

De medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica

De medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense

Nadere informatie

Fast track cardio dinsdag 25 oktober 2011

Fast track cardio dinsdag 25 oktober 2011 Fast track cardio Aanmelding cardiale heelkunde Soort ingreep Coronaire bypass Klepoperaties Congenitale ingreep Klassiek traject Fast track Doorsturen naar anesthesie raadpleging Exclusiecriteria fast

Nadere informatie

4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen

4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen 4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen Deel I Wat is hartfalen Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Deel II Chronische

Nadere informatie

Hemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam

Hemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam Hemodynamische op/malisa/e op de IC Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam Circulatoir falen Definitie SHOCK! Levensbedreigende toestand waarin te weinig bloed met zuurstof naar de organen

Nadere informatie

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC Q s Hoe zit de pathofysiologie in elkaar? Waarom is dit ziektebeeld zo uitdagend? Wat zijn de ontwikkelingen de laatste

Nadere informatie

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie Heart and Soul Cardiovasculair en Depressie Ten leading causes of DALY s 2030 - high income countries (in %) - Unipolar depressive disorder 9.8 Ischaemic heart disease 5.9 Alzheimer and other dementias

Nadere informatie

De waarde van het oppervlakte ECG in volwassenen met een aangeboren hartafwijking. R. Evertz Cardioloog/Elektrofysioloog

De waarde van het oppervlakte ECG in volwassenen met een aangeboren hartafwijking. R. Evertz Cardioloog/Elektrofysioloog De waarde van het oppervlakte ECG in volwassenen met een aangeboren hartafwijking R. Evertz Cardioloog/Elektrofysioloog Continuous Nursing Education Utrecht, Dinsdag 14 februari 2017 Is het ECG behulpzaam?

Nadere informatie

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting Pulmonale hypertensie (PH) is een ziekte die gekenmerkt wordt door een sterk verhoogde bloeddruk in de longslagader als

Nederlandse samenvatting Pulmonale hypertensie (PH) is een ziekte die gekenmerkt wordt door een sterk verhoogde bloeddruk in de longslagader als Nederlandse samenvatting Pulmonale hypertensie (PH) is een ziekte die gekenmerkt wordt door een sterk verhoogde bloeddruk in de longslagader als gevolg van aandoeningen in de kleine longvaatjes. In de

Nadere informatie

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven Postoperatieve complicaties Dr.Dewinter UZ Leuven INLEIDING Postoperatieve pijn Cardiovasculaire complicaties Respiratoire complicaties Renale complicaties Metabole complicaties Andere 1) CARDIOVASCULAIRE

Nadere informatie

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten

Nadere informatie

Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt

Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt Dr. Carlo Missant Anesthesiologie UZ Leuven Inleiding Het peri-operatief beleid van een patiënt met ischemische hartziekte is voor elke anesthesist een belangrijke

Nadere informatie

Hartfalen : diagnose en definities

Hartfalen : diagnose en definities Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa

Nadere informatie

Chronische longembolieën en Pulmonale Hypertensie

Chronische longembolieën en Pulmonale Hypertensie Chronische longembolieën en Pulmonale Hypertensie Wat is CTEPH? Hoe krijg je CTEPH? Wat zijn de klachten? Hoe vaak komt CTEPH voor? Welke onderzoeken worden er gedaan? Wat is CTEPH? Longembolieën = bloedstolsels

Nadere informatie

Deze grafiek geeft de volume en drukveranderingen weer tijdens een cardiale cyclus. De aldus gegenereerde curves geven preload en compliance van het

Deze grafiek geeft de volume en drukveranderingen weer tijdens een cardiale cyclus. De aldus gegenereerde curves geven preload en compliance van het 1 Deze grafiek geeft de volume en drukveranderingen weer tijdens een cardiale cyclus. De aldus gegenereerde curves geven preload en compliance van het hart mee. De relatie tussen de eindsystolische punten

Nadere informatie

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of

Nadere informatie

Left Ventriculair Assist Device

Left Ventriculair Assist Device Left Ventriculair Assist Device Hans Tempelman Tim Lisman 8 december 2011 Inhoud Inleiding Indicatie LVAD Opvang op de IC na implantatie LVAD Monitor LVAD, wat houden die getallen in Problemen (RV, trombus

Nadere informatie

Anesthesie voor vasculaire heelkunde

Anesthesie voor vasculaire heelkunde Anesthesie voor vasculaire heelkunde Dr. Carlo Missant Anesthesiologie UZ Leuven 1. Inleiding Het peri-operatief anesthesiologisch beleid van patiënten voor vasculaire heelkunde is een hele uitdaging door

Nadere informatie

diagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar

diagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar HARTFALEN ANNO 2010 diagnostiek en pathofysiologie Jan Hein Cornel Medisch Centrum Alkmaar http://www.nvvc.nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2 nl/richtlijnen/bestaande-richtlijnen#hoofdgroep2

Nadere informatie

Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie

Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie Kinsing Ko ANIOS cardiothoracale chirurgie NVHVV CNE 9 april 2019 Agenda Anatomie Pathofysiologie mitralisklep insufficiëntie/stenose Voorbereidingen voor de operatie

Nadere informatie

Bloedgasanalyse: arterieel of centraal veneus?

Bloedgasanalyse: arterieel of centraal veneus? Bloedgasanalyse: arterieel of centraal veneus? Amsterdam Symposium 2015 Martijn van Tellingen Bloedgasanalyse: arterieel of centraal veneus? Bloedgasanalyse: arterieel of (gemengd) ScvO 2 vs. SvO 2 Lactaat

Nadere informatie

Hoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker

Hoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen

Nadere informatie

Indeling. Congenitale pathologie. B. Verhoogde pulmonaal flow (links - rechts shunt) A. Obstructieve aandoeningen

Indeling. Congenitale pathologie. B. Verhoogde pulmonaal flow (links - rechts shunt) A. Obstructieve aandoeningen Congenitale Indeling Congenitale pathologie Current surgical diagnosis and treatment 10th edition L. Way Obstructieve aandoeningen Aandoeningen met verhoogd pulmonaal debiet Aandoeningen met verminderd

Nadere informatie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Delier na cardiochirurgie 03-08-2017 Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Epidemiologie Incidentie 5-55% Meestal eerste uiting tussen dag 1-3 postoperatief O Neal et al Can J Anesth 2017, Cereghetti et

Nadere informatie

Anatomie / fysiologie Circulatie. Stellingen n.a.v. vorig college. Stellingen, vervolg. Bloeddruk

Anatomie / fysiologie Circulatie. Stellingen n.a.v. vorig college. Stellingen, vervolg. Bloeddruk Anatomie / fysiologie Circulatie Bloeddruk 1 Stellingen n.a.v. vorig college Het ventrikelseptum van het hart is dikker dan het atriumseptum van het hart. Een hart dat over de top van de Frank Starling-curve

Nadere informatie

Samenvatting. Psoas compartiment nervus ischiadicus blokkade voor. prothetische heup chirurgie. Klinische effectiviteit versus ongewenste bijwerkingen

Samenvatting. Psoas compartiment nervus ischiadicus blokkade voor. prothetische heup chirurgie. Klinische effectiviteit versus ongewenste bijwerkingen Psoas compartiment nervus ischiadicus blokkade voor prothetische heup chirurgie Klinische effectiviteit versus ongewenste bijwerkingen In dit proefschrift presenteren wij een risk / benefit analyse van

Nadere informatie

Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen

Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Directeur Hartfalenkliniek Maastricht UMC+ Geen interesse conflict voor deze presentatie

Nadere informatie

NIEUWIGHEDEN IN DE AANPAK VAN KLEPLIJDEN. MC Herregods HARPA

NIEUWIGHEDEN IN DE AANPAK VAN KLEPLIJDEN. MC Herregods HARPA NIEUWIGHEDEN IN DE AANPAK VAN KLEPLIJDEN MC Herregods HARPA 02-2018 4 hartkleppen functie van de hartkleppen functie van de hartkleppen welke problemen kunnen hartkleppen stellen? vernauwing of stenose

Nadere informatie

Het Erasmus MC hartteam, vruchtbare samenwerking voor moeder en kind.

Het Erasmus MC hartteam, vruchtbare samenwerking voor moeder en kind. Het Erasmus MC hartteam, vruchtbare samenwerking voor moeder en kind. Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Erasmus MC, Rotterdam

Nadere informatie

PT HEEFT NIEUWE ARTERIELIJN GEKREGEN, LI ART RAD

PT HEEFT NIEUWE ARTERIELIJN GEKREGEN, LI ART RAD PT HEEFT NIEUWE ARTERIELIJN GEKREGEN, LI ART RAD Pt krijgt donker gekleurde vingers maar is ook gestart met norepinefrine 10 mg/50 ml st 8 inmiddels. Wat doe je? De curve op de monitor is Figuur 1. De

Nadere informatie

Thorax trauma. Casus GM. Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst. 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst

Thorax trauma. Casus GM. Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst. 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst 1 Thorax trauma Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst Casus GM 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst Blanco voorgeschiedenis 1 GM, man, 3/5/1951 Observatie: Zweet

Nadere informatie

Pulmonale hypertensie bij ILD: een update

Pulmonale hypertensie bij ILD: een update Pulmonale hypertensie bij ILD: een update Het vaststellen van de aanwezigheid van pulmonale hypertensie (PH) bij interstitiële longaandoeningen (ILD) is van groot belang aangezien het van invloed kan zijn

Nadere informatie

Beademing in de praktijk!

Beademing in de praktijk! Beademing in de praktijk! Marieke Vostermans-Breuer IC-verpleegkundige &! Ventilation Practitioner 10 Februari 2017 "Back to Basics" 1 Inleiding Afgelopen decennia Evidence Based Mechanische beademing

Nadere informatie

Symptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist

Symptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Symptomen bij hartfalen 24 november 2017 M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Hartfalen Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen bij een structurele

Nadere informatie

Perioperative ventilation in health and disease. Patrick Prud homme

Perioperative ventilation in health and disease. Patrick Prud homme Perioperative ventilation in health and disease Patrick Prud homme Inhoud Inleiding Wat is het probleem bij ventilatie? Perioperatieve ventilatie Gerichte aanpak voor bepaalde groepen Conclusie Literatuurlijst

Nadere informatie

SYMPOSIUM ZELDZAME ZIEKTEN

SYMPOSIUM ZELDZAME ZIEKTEN SYMPOSIUM ZELDZAME ZIEKTEN Zeldzame oorzaken van een syncope Bernard Cosyns, MD, PhD, FESC Overview Introduction Case report 1 Case report 2 Case report 3 Rare cardiac causes of syncope Conclusions Overview

Nadere informatie

Pulmonale hypertensie

Pulmonale hypertensie Pulmonale hypertensie I n het k ADER VAn I n TERs TITIë LE LOngAAn DOEn I nge n Het vaststellen van de aanwezigheid pulmonale hypertensie is bij interstitiële longaandoeningen van groot belang voor het

Nadere informatie

Erector spinae plane blok

Erector spinae plane blok Erector spinae plane blok Pijnstilling bij (oa.) ribfracturen Casuistiekbespreking IC 12-09-2018 Lianne van de Wetering AIOS Anesthesiologie Vraagstelling Wat is het precies? Hoe werkt het? Hoe prik je

Nadere informatie

Arteriële bloeddruk meting. J.G. van der Hoeven

Arteriële bloeddruk meting. J.G. van der Hoeven Arteriële bloeddruk meting J.G. van der Hoeven Voordelen zijn duidelijk Nauwkeurig Onmiddellijke vaststelling van bloeddrukveranderingen Bloedafname Wat gaan we bespreken Algemene fysiologische principes

Nadere informatie

Duidelijk zicht op cardiac output, een MUST op de CCU? Bij patiënten met acuut hartfalen, die behandeld worden met milrinon

Duidelijk zicht op cardiac output, een MUST op de CCU? Bij patiënten met acuut hartfalen, die behandeld worden met milrinon Duidelijk zicht op cardiac output, een MUST op de CCU? Bij patiënten met acuut hartfalen, die behandeld worden met milrinon Chantal van der Heijden (Circulation Practitioner i.o.) 31-10-2018 Medisch begeleider:

Nadere informatie