Basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40 5491 ZD Olland Basisschool De Sprongh wil het beste uit ieder kind laten komen! Schoolgids 2015-2016 1 - Schoolgids basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
INHOUDSOPGAVE Woord vooraf 3 Een schoolgids voor ouders 4 Deel 1 IDENTITEIT & VISIE VAN BASISSCHOOL DE SPRONGH 1.1 Identiteit van basisschool De Sprongh 6 1.2 De missie en visie 8 1.3 Organisatie van ons onderwijs 12 1.4 Zorg voor de leerlingen 22 1.5 Passend Onderwijs 24 1.6 De kwaliteit van ons onderwijs 25 Deel 2 PRAKTISCHE INFORMATIE 2.1 Belangrijk om te weten 30 2.2 Schooljaar 2015-2016 36 2.3 Personeel op onze school 38 2.4 De ouderraad (OR) 39 2.5 De medezeggenschapsraad (MR) 40 2.6 De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) 41 Deel 3 ALGEMENE INFORMATIE VOOR DE SCHOLEN VAN SKOSO (stichting katholiek onderwijs Sint-Oedenrode) Inhoudsopgave 42 Dit gedeelte kunt u ook op de website van SKOSO www.skoso.nl vinden. 2 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
WOORD VOORAF Hierbij begroet ik alle leerlingen en hun ouders en alle medewerkers en presenteer ik graag de schoolgids van basisschool De Sprongh. Wij hopen dat we in juli 2016 terug kunnen kijken op een succesvol schooljaar 2015-2016. Een speciaal welkom natuurlijk aan alle nieuwe leerlingen en hun ouders die dit schooljaar starten en of instromen op onze school. Voor jullie is het schooljaar extra spannend, want jullie ontmoeten onbekende mensen in een nog vreemde omgeving. Wij hopen dat jullie je plaats vinden in het geheel en je snel thuis zullen voelen op onze school. Een succesvolle schoolloopbaan kost veel inspanning van leerlingen, leerkrachten en ondersteunende medewerkers. Maar zeker ook van ouder(s) /verzorger(s), die hun leerlingen stimuleren en hun schoolbeleving en resultaten volgen. Een goede samenwerking tussen alle betrokkenen, ieder met zijn eigen verantwoordelijkheid en zijn eigen taak maar met hetzelfde belang, is nodig. Juist deze bundeling van krachten is de sleutel tot succes. We hopen dat u de schoolgids met belangstelling leest. Hebt u naar aanleiding van de gids nog vragen en/of opmerkingen loop dan even binnen om een afspraak te maken zodat ik een toelichting kan geven. Bellen of mailen kan ook. Namens het team van basisschool De Sprongh, wens ik u en de leerlingen een heel goed schooljaar 2015-2016 toe! Karin Adams Directeur Suggesties die kunnen leiden tot verbetering van onze gids horen wij graag van u. 3 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
EEN SCHOOLGIDS VOOR OUDERS * In deze schoolgids vindt u feiten en wetenswaardigheden en uitgebreidere informatie dan in de informatiegids dat u voor de zomervakantie van ons ontving. Ook kunt u veel informatie vinden op onze website; www.bsdesprongh.nl In verband met het besparen op extra uitgaven en uit milieuvriendelijk oogpunt hebben wij de schoolgids op onze website gezet. Daarop treft u ook hoofdstuk 3 aan met de algemene informatie voor alle scholen van SKOSO. (Stichting Katholiek Onderwijs Sint-Oedenrode) Mocht u niet de mogelijkheid hebben de schoolgids digitaal te ontvangen dan kunt u contact opnemen met de administratie. In deze schoolgids willen wij u als ouders goed informeren over allerlei zaken die met onze school te maken hebben. Immers heel veel van wat er op school gebeurt, moet door de ouders gedragen worden. Wij zien de ouders als een verlengstuk van het team. Zij moeten weten wat er op school gebeurt en ze hebben dan ook recht op informatie. Dan alleen kunnen zij zich betrokken voelen bij de school. Natuurlijk is het niet mogelijk om de werkelijke dagelijkse gang van zaken hier te beschrijven, want die vindt in de dagelijkse praktijk plaats. Een werkelijk beeld krijgt u pas als u kennismaakt met onze leerlingen, leerkrachten, ondersteunend personeel en ouders. Om sfeer te proeven en kennis te maken of om een antwoord te krijgen op uw vragen, nodigen wij u daarom van harte uit op onze informatieavond en andere bijeenkomsten. Ook kunt u altijd via de directie een afspraak maken voor een bezoek of gesprek. Wij staan altijd open voor opmerkingen en/of ideeën van uw kant en willen graag samen met u zoeken naar antwoorden en mogelijke oplossingen. Vlak voor de zomervakantie ontvangen alle ouders van onze school een informatiegids met daarin informatie die van belang is om te weten voor de start van het nieuwe schooljaar. Daarin namen en e-mailadressen van de teamleden, het schoolbestuur, de medezeggenschapsraad en de oudervereniging. Maar o.a. ook informatie over de schooltijden, vakanties, groepsindeling, zwem- en gymtijden. Niet alleen alle bovengenoemde informatie is voor u van belang, maar bijvoorbeeld ook hoe de school de doelstellingen hanteert, welke uitgangspunten de school heeft en welke organisatie daar binnen de school uitvoering aan moet geven. Daarnaast hebben ouders er recht op om te weten hoe de kwaliteit van ons onderwijs gegarandeerd wordt en op welke wijze de resultaten van de leerlingen worden vastgesteld én besproken met de ouders. Ook dienen ze te weten wanneer en op welke wijze leerlingen, die extra zorg nodig hebben, worden begeleid. Voor de ouders, waarvan de leerlingen al op school zitten, is deze gids zeker een aanvulling op informatie die reeds is ontvangen. De schoolgids is bedoeld als naslagwerk voor iedereen die betrokken is bij onze school. Hierbij wenst het team van basisschool De Sprongh u veel leesplezier toe! * Lees voor ouders: ouder(s)/verzorger(s). 4 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
DEEL 1 IDENTITEIT & VISIE BASISSCHOOL DE SPRONGH 5 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
1.1 IDENTITEIT VAN BASISSCHOOL DE SPRONGH. Onze school is een katholieke basisschool en staat onder het bevoegd gezag van de Stichting voor katholiek Onderwijs Sint-Oedenrode (SKOSO). Onder katholiek verstaan wij: de waarden en normen naar het voorbeeld van Jezus Christus, waaraan we op een eigentijdse manier aandacht geven. Wij proberen met ons onderwijs een proces op gang te brengen, waardoor leerlingen in alles respect op willen brengen voor elkaar en hun omgeving. Dat ze beseffen en ervaren dat iedereen anders is en daarom heel waardevol. Vanuit deze grondhouding willen we leerlingen leren omgaan met gedachten en gevoelens van zichzelf en anderen. Wij willen dat uw kind op onze school veel leert en met plezier naar school gaat. Maar uw kind zal op onze school niet alleen leren want bij alles wat hij* leert, waardeert hij tegelijkertijd. Immers bij alles wat een mens doet, vormt hij zich een waardeoordeel: wat is het waard voor mij en voor een ander. Waarderen is een persoonlijk en levenslang proces, dat samenhangt met kiezen, beslissen, oordelen en handelen. Maar... persoonlijke waarden kunnen nogal verschillend zijn. Daarom moeten er normen zijn: min of meer algemeen aanvaarde regels die aangeven wat, in de ogen van die samenleving, belangrijke waarden zijn; een soort stilzwijgende afspraak over wat we te doen en te laten hebben. Die normen en waarden vormen de specie die het bouwwerk van de samenleving bij elkaar houdt. Wij zien die waarden en normen niet als aan te leren kennis, maar wij proberen met ons onderwijs en ons doen en laten een proces op gang te brengen waardoor elk kind leert om te gaan met de wereld om hem heen. Het is ook van belang dat we rekening houden met verschillen in opvoeding en levensbeschouwelijke achtergronden. Met behulp van de levensbeschouwelijke lessen die aansluiten bij de lessen m.b.t. sociaal emotionele vorming (de methode Leefstijl) wordt de leerlingen niet zozeer geleerd hoe je een gelovig mens wordt, maar hoe we als mensen met elkaar omgaan. Ook tijdens ons hele doen en laten dragen wij onze overtuiging uit. Wij proberen een voorbeeldfunctie te vervullen. We houden de leerlingen voor om positieve aandacht voor elkaar te ontwikkelen. Elk kind mag zichzelf zijn en mag eigen keuzen en interesses ontwikkelen. Anderen mogen daarin het kind niet belemmeren, maar ze moeten juist elkaar daarin stimuleren. Zo kan het zelfvertrouwen van de leerlingen groeien; zelfvertrouwen, dat ze op hun beurt weer aan anderen kunnen doorgeven. Naast het respect en de verantwoordelijkheid voor elkaar, vinden we dat de leerlingen respect moeten hebben voor hun omgeving en het milieu. Ook willen we vooral de niet-materiële waarden als geluk, plezier, eerlijkheid, tevredenheid en schoonheid benadrukken. In ons jachtig tijdperk komen deze waarden nogal eens onder druk staan. Maar we moeten voorkomen dat we ons verliezen in de waan van de dag. Dit betekent dat we oog hebben voor elkaar, voor iedereen die bij onze school betrokken is. En dat een ieder zich als mens prettig kan voelen. Als school willen wij de leerlingen begeleiden in hun schoolloopbaan en een rots zijn voor hen in hun zoektocht naar volwassenheid. Wij willen de leerlingen sterken in hun geloof in zichzelf en in de ander. Basisschool De Sprongh De naam voor onze school. De naam geeft uitdrukking aan ons uitgangspunt: leerlingen laten stralen! Wanneer kunnen en willen leerlingen stralen; als ze zich sterk voelen en vertrouwen hebben in zichzelf en hun omgeving. Daarom de naam De Sprongh ; De Sprongh staat voor kracht en veerkracht. Wij willen onze leerlingen laten ontwikkelen tot krachtige personen, die voor zichzelf opkomen en zichzelf durven en kunnen zijn. Personen die in zichzelf geloven en laten zien wat ze kunnen. De Sprongh staat voor de bron, de oorsprong, het begin en de basis van een weg naar volwassenheid. De Sprongh staat voor beweging en ontwikkeling richting de toekomst. De Sprongh staat voor vreugde en plezier. Plezier hebben in de dingen die je doet en vieren dat wat jij bereikt hebt. * Lees voor hij: hij of zij 6 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Het logo van onze school. De vijf kleuren geven de vijf pijlers weer waarop onze missie gebouwd is. De kleur blauw staat voor een bron, voor oorsprong. De twee leerlingen maken een krachtige sprong. Een teken van veerkrachtig zijn. Deze leerlingen staan voor onze leerlingen en voor het samen willen behalen van het gestelde doel. Leerlingen die samen vieren. De handgebaren geven uiting van een positieve houding, van trots zijn en respect hebben. De ster staat voor stralende leerlingen en voor het besef van het team dat we niet van alle leerlingen sterren kunnen maken, maar dat wij er wel voor kunnen zorgen dat ze allemaal stralen! Dat stralen willen we bereiken door te werken vanuit onze vijf pijlers. Coöperatief leren Samen komen tot resultaat Uitdagend onderwijs Putten uit maatschappelijke en actuele ontwikkelingen Omgaan met verschillen Relatie, aansluiten bij de ander om de ander te laten groeien Lerende organisatie Ontwikkelen en blijven leren door team en leerlingen Opbrengst gericht werken Niveau bereiken door uit te gaan van een gesteld doel. Gaan voor dat wat jij waard bent! Hebben van vertrouwen is onze basis. Deze vijf pijlers zullen in het stukje over onze missie; dat waarvoor we staan, uitgelegd worden. Een beeld voor en door onze leerlingen gemaakt. In de voorgevel van de multifunctionele accommodatie (MFA) waarin onze school gehuisvest is, prijkt in de nis aan de schoolzijde een blokkentoren; de Donjon. De leerlingen van groep 6 t/m 8, schooljaar 2012-2013, hebben hier samen met kunstenares Willie Dona uit Oisterwijk weken lang, hard aan gewerkt. De Franse kalkstenen toren is het symbool van veiligheid, je veilig voelen. Donjon was een middeleeuwse verdedigbare woontoren. Ook geven de blokken de sprongen in de ontwikkeling van kleuter tot leerling groep 8 weer. De poorten, die zijn uitgehouwen in de blokken, symboliseren deuren die altijd open staan. Iedereen is welkom op onze school! Vieringen op school Vieren is essentieel in het beleven van je dagelijkse doen en zijn. Vieren doe je met elkaar, samen iets willen bereiken, elkaar nodig hebben en vertrouwen. Vieren is kunnen stralen, trots durven zijn op jezelf. Dat is de grondhouding van iedereen op onze school. We moeten stilstaan bij het wezenlijke in het onderwijs: hulp bieden bij de persoonsvorming van de leerlingen. Daarom houden wij door het jaar heen vieringen op school. Vieringen creëren tijd en ruimte om met elkaar stil te staan bij een gebeurtenis. 7 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Intercultureel onderwijs Leerlingen van onze school komen in aanraking met andere culturen via de methodes die we gebruiken voor geschiedenis, aardrijkskunde, sociale vaardigheden en Engels. De culturele activiteiten die voor onze leerlingen via de werkgroep culturele vorming Curioso (Cultuur in onderwijs Sint- Oedenrode) worden georganiseerd brengen hen in contact met diverse culturele en kunstzinnige uitingen. In groep 7 en 8 wordt gebruik gemaakt van Samsam, een tijdschrift voor de jeugd, m.b.t. ontwikkelingssamenwerking, Groep 5 t/m 8 bezoekt een moskee/kerk en een museum gesubsidieerd door Museumschatjes en Heilige Huisjes. 1.2 DE MISSIE EN DE VISIE Het geeft uiting aan gemeenschappelijke ervaringen en gevoelens die verbreed en verdiept worden. Vieren kan met woorden, verhalen en symbolen. Zo kunnen we ervaren dat het leven goed kan zijn: samen blij zijn of samen verdriet delen. We houden vieringen in de eigen groep (Kids Skills, zie elders in de schoolgids) en vieringen met de hele school. Er zijn o.a. vieringen die een opening of een sluiting van een bepaald onderwerp weergeven bijv. Kinderboekenweek. En we houden vieringen die passen binnen de jaarcyclus de katholieke kerk o.a. kerstmis, Pasen. Enkele onderwerpen van vieringen zijn gebonden aan het schooljaar zelf, zoals opening en afsluiting van het schooljaar. Basisschool De Sprongh inspireert en motiveert vanuit een levensbeschouwelijke filosofie en een goed pedagogisch klimaat. Dit wordt gekenmerkt door o.m. geborgenheid en veiligheid, om de leerlingen zo te motiveren dat zij zich goed kunnen ontwikkelen en op hun niveau (kunnen) presteren. Elk kind staat voor ons centraal in onze manier van werken aan en met leerlingen. Waar nodig komen wij op voor zijn of haar behoeften. De leerlingen leren op school niet alleen van het onderwijs, maar ook van elkaar. Zij leren hoe ze elkaar in spel en les kunnen helpen. De manier waarop leerkrachten omgaan met elkaar en met de leerlingen is een voorbeeld hoe de leerlingen met leeftijdsgenoten en met ouderen kunnen omgaan. Als team willen we heel dicht bij de leerlingen staan. Wij willen ons zoveel mogelijk als gelijkwaardige personen naar hen toe opstellen. Een goed pedagogisch klimaat wordt gekenmerkt door ons streven om juist die situaties te creëren waarin het kind in staat is optimaal te profiteren van het aangebodene. De leerlingen worden gestimuleerd om hun best te doen terwijl ze daarbij de ondersteuning krijgen waar ze op dat moment behoefte aan hebben. Dit betekent dat de leerkrachten de leerlingen vertrouwen geven, uitdagen en daar waar nodig ondersteunen. Elk jaar spreken we in mei / juni, tijdens de plenaire studiemiddag, ons commitment uit naar de visie en de missie. Tevens houden we dan onze visie tegen het licht. We zijn voornemens maximaal een keer in de vier jaar, indien we dit nodig achten, de missie te herijken. In 2006-2007 hebben we onze huidige visie en missie vastgesteld. Deze hebben we in 2012 herijkt. Uit deze herijking bleek dat we een vijfde pijler wilden toevoegen: opbrengstgericht werken. Door (meer) opbrengstgericht te werken kunnen we meer reële doelen stellen. En wordt het handelingsgericht werken van de leerkracht afgestemd op de onderwijsbehoefte van de leerling of een groepje leerlingen. Hierdoor worden leerlingen meer op niveau begeleid en kunnen de (groeps-)handelingsplannen leerling en leerkracht steun bieden in het traject: Het beste uit ieder kind laten komen. De missie van de school (waarvoor we staan): Basisschool De Sprongh wil het beste uit ieder kind laten komen! Hoe willen en kunnen wij onze missie bereiken? Door ons te profileren als een school waar: - uitdagend onderwijs wordt gegeven; - het onderwijs gestoeld is op samenwerkend leren; - uitgegaan wordt van verschillen tussen leerlingen; - opbrengstgericht en handelingsgericht wordt gewerkt; 8 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
- leerkrachten en leerlingen werken in een lerende organisatie uitgaande van de wereld om hen heen. Door op deze manier te werken zullen onze leerlingen de samenhang tussen onderwijs en de wereld om hen heen ervaren. Ze zullen geprikkeld worden en gemotiveerd raken omdat ze kunnen werken vanuit het hart, met hoofd en handen. Want onze leerlingen staan dicht bij hun eigen omgeving en zijn vooral doeners en initiatiefnemers. Daar ligt hun inspiratie om te kunnen stralen! De visie van de school ( waarvoor we gaan): Visie op schoolklimaat We willen een school zijn: - waar de leerlingen gemotiveerd en verwachtingsvol uitkijken naar de dingen die ze gaan leren; - waar ook hun ouders zich welkom voelen en zich gehoord weten door de leerkrachten, directie en andere medewerkers van onze school. - waar de medewerkers zich uitgedaagd voelen elke dag beter te worden in hun vak. We laten de leerlingen groeien en sterk worden in the spotlight. We willen dit bereiken door uit te gaan van mogelijkheden van het kind. En door ons steeds opnieuw bewust te zijn van het feit dat we niet van alle leerlingen sterren kunnen maken, maar dat wij, als leerkrachten en directie, er wél voor kunnen zorgen dat ze allemaal kunnen stralen. Wanneer leerlingen stralen, zitten ze goed in hun vel en is het voor hen mogelijk het beste uit zichzelf te laten komen. Visie op ontwikkeling en leren We willen een school zijn die blijvend op zoek is naar mogelijkheden om het leren van de leerlingen te versterken. Dit doen we ook door daarbij te investeren in de oudergroep en de omgevingsfactoren van het kind. Visie op onderwijs: We willen een school zijn die het accent legt op de cognitieve ontwikkeling van de leerlingen. We doen dit door: - het geven van uitdagend onderwijs - samenwerkend te leren - om te gaan met verschillen - een lerende organisatie te zijn - opbrengstgericht te werken. Het geven van uitdagend onderwijs Uitdagend onderwijs zorgt ervoor dat leerlingen leren als zinvol ervaren en daardoor zin in leren hebben. Actief leren is het uitgangspunt, waarop zowel de methodelessen als de andere activiteiten zijn gebaseerd. Ook de inzet van computers, tablets/ ipads, methodes met digitale lessen en verwerkingsopdrachten in de groepen zorgen ervoor dat leerlingen onderwijs krijgen dat eigentijds is en motiverend. Voor het onderwijs op onze school betekent onze visie dat wij de sterke kanten van iedere leerling naar voren willen halen. Het uitgangspunt van ons onderwijs is de belangstelling en het niveau van het individuele kind en uitgaan van de behoeften en mogelijkheden van leerlingen. Dit zal een aanzet zijn tot zelfstandig leren. Verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van leerlingen vinden wij belangrijk. Om bovenstaande te verwezenlijken wordt er les gegeven volgens het GIP model (zie 1.3) en werken we met weektaakformulieren. Hierop ziet ieder kind het werk en de taken (op eigen niveau) dat gemaakt moet worden voor die week. De niveaugroepen waarin leerlingen werken zijn basis -, minimum - of plus groep. Daarnaast worden de leerlingen die dat nodig hebben nog extra begeleid in een verlengde instructie groep. Ook zijn er leerlingen die werken binnen de MIND-groep. 9 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
ICT Uitgangspunt van basisschool De Sprongh is eigentijds, uitdagend en activerend onderwijs aan te bieden met aandacht voor nieuwe media. We ervaren dat de inzet van het digitale schoolbord, ipads en tablets een belangrijke bijdrage levert aan een verbeterde didactische aanpak die aansluit bij de leefwereld van de leerling. Ook de betrokkenheid bij het leren neemt toe. We gebruiken deze middelen al vanaf groep 1. De mogelijkheden van ICT in het onderwijs groeien enorm en creëren vele mogelijkheden van nieuwe didactische werkvormen. We gebruiken oefenprogramma s en apps op de tablets, ipads en computers om extra te oefenen en om leerlingen uit te dagen. We zetten ze ook in bij leerproblemen, extra instructie, als communicatiemiddel en om samen te werken, te ontwerpen (werkstukken) en/of als informatiebron. De samenwerkingsmogelijkheden zijn groot. Alleen al de mogelijkheid die bepaalde apps bieden om samen een werkstuk of een Mindmap (woordveld) te maken. Ook het op verschillende niveaus werken met leerstof kan door ons gebruik van ICT middelen uitgebreider en we kunnen hiermee het differentiëren in de klas nog meer stimuleren. Mediawijsheid Door onze leerlingen mediawijs te maken zorgen wij ervoor dat zij zichzelf kunnen uiten en kunnen meedoen in de huidige samenleving. Zij worden zich ook bewust van dat wat wel en niet kan in omgaan en werken met media. Twee weken per jaar leggen we expliciet de focus op kansen en bedreigingen van de media. Dit geldt voor de groepen 1 t/m 8. Naast de mediawijsheid weken starten de groepen 5 t/m 8 dit jaar met "Mediawijs met Kidsweek in de Klas". Binnen de maandelijkse digitale lessen worden de tien competenties van www.mediawijzer.net behandeld. De leerlingen gaan binnen actuele thema's op zoek naar het antwoord op een vraag op het gebied van mediawijsheid. Van 'hoe word ik een slimme gamer?' tot 'wie ben ik op internet?' en 'wat zet ik wel/niet online?'. Samenwerken leren (Structureel Coöperatief Leren; SCL) De maatschappij vraagt om sociaal en communicatief vaardige mensen die in teamverband kunnen werken. Wij willen deze vaardigheden onze leerlingen leren door ze een activerende didactiek en samenwerkend leren aan te bieden. Uit onderzoek blijkt dat structureel samenwerkend leren effectiever is dan leren in het traditionele onderwijs. Elkaar onderwijzen, hardop denken en actief bezig zijn met de stof, blijken essentieel. Bij samenwerkend leren staan die aspecten centraal. Leerlingen zijn meer gemotiveerd en werken zelfstandig in tweetallen, drietallen of groepjes van vier samen. De betrokkenheid van leerlingen bij dat wat ze op deze manier leren is groot en vraagt van iedere leerling een actieve inbreng. De nadruk ligt op het leren van en met elkaar. Tegelijkertijd trainen de leerlingen sociale vaardigheden. Samenwerkend leren is een werkwijze om de kwaliteit van het onderwijs te vergroten. Leerlingen kunnen van elkaar leren, niet alleen kennis maar ook vaardigheden. Leerlingen leren veel van voordoen, samendoen en nadoen (mondeling). Leerlingen brengen hun gedachten onder woorden, leren argumenteren, passen hun waarheid aan door nieuwe inzichten en verbindingen. Samenwerkend leren is een bewust in te zetten instrument voor de leerkracht om bijvoorbeeld samenwerkingsvaardigheden aan te leren. De leerkracht pakt samenwerkend leren gestructureerd aan, waardoor het diepgang en kwaliteit krijgt. Een belangrijke randvoorwaarde voor samenwerkend leren is een goed pedagogisch klimaat. Andersom werkt het ook: samenwerkend leren draagt bij aan een goed pedagogisch klimaat. Omgaan met verschillen Geen enkel kind is hetzelfde, leert op dezelfde manier of in hetzelfde tempo. Geen enkel kind heeft dezelfde thuisachtergrond of beschikt over dezelfde achtergrondkennis. Het is daarom belangrijk dat de leerkracht bewust afstemt op de eigenheid van elke leerling. Omgaan met verschillen is een uitdagende opdracht, maar zeker geen simpele taak. Het vraagt van een leerkracht ook reflectie op het eigen denken en handelen. Kennis en lessen minder statisch maken; door samenwerken, afwisseling en proefjes de leerling enthousiasmeren voor datgene wat geleerd moet worden. Eigen keuzes, verantwoordelijkheid en zelfvertrouwen worden ook hierbij aangesproken en meer gestimuleerd. Uitgangspunt is de leerling te laten leren door kennis dusdanig aan te bieden dat het bij de leerling past. Met als visie dat de leerling beter leert als de leerstof op de leerling is afgestemd. En op zo'n manier wordt aangeboden dat het de 10 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
interesse van de leerling heeft. Dit is vooral zichtbaar door de manier waarop het klassenmanagement is ingericht. Door het gebruik van week- dagtaken, afgestemd op het kind. Daarbij de inzet van digiborden, computers en ipads / tablets, door leermethodes te kiezen die eigentijds zijn en bij onze visie passen, weten we aan te sluiten bij de verschillen tussen leerlingen. Ook heeft een leerkracht (Kimberley Jansen) zich ontwikkeld als MIND-specialist. Een MIND-specialist is gespecialiseerd in hoe moet worden omgegaan met cognitief getalenteerde leerlingen. Project Mind In het schooljaar 2009-2010 een subsidieaanvraag in het kader van excellentie in het onderwijs toegekend gekregen van het ministerie van onderwijs om het projectplan Mind te kunnen opzetten. Het doel is om passend onderwijs gerealiseerd te hebben voor cognitief getalenteerde (onder presterende) leerlingen. Het gaat in dit project om leerlingen die hoogbegaafd zijn, maar dit niet in prestaties laten zien. Onze school is geen pilotschool in dit samenwerkingsgebied, maar wil ook met deze ontwikkeling meegaan. Er is een beleidsplan opgesteld. De leerkracht, Kimberley Jansen, die zich specialiseert heeft op dit gebied zal collega's begeleiden en coachen in dit traject. Ook maken we gebruik van de expertise van een externe deskundige. Deze deskundige Jeroen Cruissen zal ons dit schooljaar helpen met het verder implementeren van het project Mind. Elk jaar wordt er een signalerings-/screeningsinstrument gebruikt om leerlingen beter in beeld te brengen. Wanneer gestart wordt met het screenen van leerlingen van groep 4, wordt uw toestemming schriftelijk gevraagd. U wordt op de hoogte gehouden van deze ontwikkeling. U kunt ook op de site van Samenwerkingsverband PO 30.06 kijken om deze ontwikkeling te volgen. Om naar deze site te gaan, klikt u op: http://www.samenwerkingsverband3006.nl/mind/mind/ Lerende organisatie Uitgangspunt bij deze pijler is dat wij willen leren van en met elkaar. Met elkaar dan bedoelen we; leerlingen en leerkrachten, van en met elkaar. Het kernbegrip bij de lerende organisatie is ontwikkeling. Wij moeten ervoor zorgen dat we voortdurend in ontwikkeling zijn. De lerende organisatie is een organisatie die niet alleen in staat is om te leren, maar ook om leren te leren. Het gaat hierbij zowel om individueel leren als om collectief leren. De basis hiervan is reflectie en zelfkennis op hoe en waarom men leert en wil leren. Kenmerkend voor een lerende organisatie is dat zij een eigen richting en identiteit kan bewaren, maar zich ook snel kan aanpassen. Wij verdiepen ons in en leren over, hoe wij leerlingen kunnen stimuleren tot het nemen van initiatief en het nadenken en beslissingen nemen over hun leerproces. We richten ons op het zelfstandig werken (GIP-model: o.a. dag- weektaken) en vaardigheden leren om (samen) problemen op te lossen, (Kids Skils). We bevorderen dat leerlingen gemotiveerd, actief en betrokken leren (Structureel Coöperatief Leren). Leerkrachten denken (samen) na over wat zij in hun werk belangrijk vinden. Een essentieel onderdeel hiervan is het observeren van de eigen klassenpraktijk en de onderlinge uitwisseling van indrukken en opgedane ervaringen met collega s, met als doel inzicht te krijgen in wat we doen, hoe ze dit doen en wat we hierin willen veranderen. Op basis daarvan bepalen leerkrachten zelf hoe ze hun eigen professionaliteit willen vergroten. Het accent ligt op het samenwerken aan een uitdagend en pedagogisch en professioneel klimaat in de school. Om dit alles gestalte te geven zijn er studiedagen voor leerkrachten ingeroosterd, gaan leerkrachten bij elkaar in de lessen kijken, om zo van elkaar te leren en elkaar te inspireren. (collegiale consultatie) en voert de directeur klassenbezoeken uit. Ook kan er een video-interactie-begeleiding plaats vinden door de intern begeleider. (Wilma van Aar) waarbij bekeken wordt hoe leerlingen beter te begeleiden. Opbrengstgericht werken Door opbrengstgericht te werken, kunnen we m.b.v. de tussentijdse en eind (leer) resultaten van de leerlingen vaststellen waar zwakke plekken zitten in onderwijsaanbod of leergedrag/ leercapaciteiten van de leerling. Ook wordt de voortgang in beeld gebracht. De leervorderingen van onze leerlingen zijn leidend in het uitzetten van onderwijskundig beleid binnen onze school. Een voorbeeld hiervan is de keuze om een nieuwe methodiek te gebruiken bij het aanbieden van ons spellingonderwijs. Het spellingsniveau van onze leerlingen ligt lager dan het niveau dat we mochten verwachten en daar willen we als team alles aandoen. De nieuwe methodiek heet: Zo leer je leerlingen lezen en spellen en is ontwikkeld door drs. mevr. José Schraven. Zij heeft ook de studiedagen hierover voor het team verzorgd. Opbrengstgericht werken betekent dus dat leerkrachten zich in het bijzonder op leeropbrengsten (resultaten) moeten focussen. Toets resultaten en het leerlingvolgsysteem spelen daarin een rol, maar ook de dagelijkse praktijk van observeren van leerlingen, nakijken en bespreken van het werk met de leerlingen en met collega s. Om dit alles te bereiken schenken we aandacht aan de competentieontwikkeling van de leerkrachten. 11 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Visie op maatschappelijke positionering: We gaan bewust op zoek naar partners buiten onze school, zodat we met hen een samenwerking aan kunnen gaan, om zo het welbevinden van onze leerlingen te optimaliseren. In 2014-2015 zijn we gestart met de samenwerking met Kinderdagopvang De Verbinding. Verder hebben we goede contacten met onder meer de schoolbegeleidingsdiensten, de jeugdgezondheidszorg en het schoolmaatschappelijk werk en politie; de wijkagent We willen de contacten met het Centrum voor Jeugd en Gezin intensiveren. Daarnaast hebben we contacten met organisaties in de kern o.a. bibliotheek 'De Meierij', tennisvereniging 'De Kienehoef' en muziekvereniging 'De Ollandse Dorpskapel'. 1.3 ORGANISATIE VAN ONS ONDERWIJS Op schoolniveau Mede door onze schoolgrootte hebben wij bij het verdelen van de groepen wederom combinatiegroepen gevormd. Dit schooljaar hebben we de volgende groepen: groep 1-2 met de instromers, groep 3-4, groep 5-6 en groep 7-8. Wij proberen ieder jaar de beschikbare formatie zo optimaal mogelijk in te zetten. Ook maken we dit schooljaar weer gebruik van het aanbod van stagiaires van de FHKE (Fontys Hogeschool Kind en Educatie = voorheen PABO) en het ROC. Door stagiaires in de school te hebben ervaren wij dat er werkelijk sprake is van een win - win situatie. Zowel de student als de leerkracht en indirect de school leren veel van en met elkaar. Een goede begeleiding van studenten staat bij ons hoog in het vaandel. Wij hebben dan ook al een aantal jaren een basisschoolcoach benoemd en in de formatie opgenomen. Deze basisschoolcoach, mevr. Marieke Vervoort, begeleidt en coacht de studenten, is contactpersoon tussen FHKE en ROC. Dit schooljaar zijn dat één ROC student in groep 1-2 en een Master Sen student, één student FHKE Eindhoven in groep 3-4 en één student FHKE in groep 7-8. In groep 5-6 is een 4 de jaars student (LIO= leraar in opleiding laatste jaar) FHKE. De groepsleerkracht waarbij de stagiaire stage loopt, begeleidt de student met het geven van lessen in de groep. We zijn officieel gecertificeerd als erkend leerbedrijf. We zijn blij met deze certificering. Hierdoor laten wij zien dat wij kwalitatieve begeleiding van onze stagiaires belangrijk vinden en dat wij willen investeren in de toekomst van goede jonge leerkrachten. Op groepsniveau Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Waarbij het lesgeven, inclusief de extra zorg aan leerlingen, zoveel mogelijk plaats vindt binnen de eigen groep. De gekozen organisatievorm is een leerstofjaarklassensysteem. De leerlingen van dezelfde leeftijd worden bij elkaar in een groep geplaatst en volgen in principe hetzelfde (basis)programma. Ook in combinatiegroepen volgt iedere jaargroep een eigen programma. Maar ter wille van de organisatie en om het groepsgevoel te bevorderen volgen de leerlingen in een combinatiegroep, waar dat kan, een gezamenlijk programma met activiteiten en lessen zoals muziek, verkeer, levensbeschouwing, Leefstijl, drama, handenarbeid en gymnastiek. Het GIP-model en Structureel Coöperatief Leren (SCL) Zoals uit onze visie blijkt vinden wij het belangrijk om onze manier van aanpak te ontwikkelen en te verbeteren. Niet de leerstof maar het kind met zijn/ haar mogelijkheden is ons uitgangspunt. Wij zien het als onze taak om leerlingen te leren, om hun interesse en eigen leerbehoeften te laten groeien. In het verlengde van die visie, hebben wij met het hele team gekozen voor een onderwijsaanpak, die de zelfstandigheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van leerlingen vergroot en aansluit bij hun mogelijkheden. Al een aantal jaren hebben we ons klassenmanagement ingericht volgens de principes van het GIP-model. Het GIP-model (Groeps- en Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen van de leerkracht) Het GIP-model is een model voor de leerkracht om de klassenorganisatie vorm te geven. Binnen dit model wordt structureel coöperatief leren (SCL) toegepast. Dit Structureel Coöperatief Leren of samenwerkend leren is een werkwijze om de kwaliteit van het onderwijs te vergroten en is gebaseerd op het aanbieden van structuren waarbij leerlingen samen leren. 12 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Leerlingen onderzoeken, stellen vragen, evalueren, reflecteren en krijgen inzicht in leerstrategieën. Deze werkwijze daagt leerlingen uit tot het zelfstandig en zelfverantwoordelijk leren, tot activiteit en betrokkenheid. Daarin staat de interactie tussen leerkracht en leerling én de leerlingen onderling met elkaar centraal. Waarom werken we op basisschool De Sprongh met het GIP-model? In alle groepen zitten leerlingen die op verschillende niveaus werk aankunnen. De één is snel, de ander langzaam, de derde wil graag uitleg op verschillende manieren, de vierde heeft aan een half woord genoeg, enz. De grote verschillen die er bestaan tussen leerlingen stellen hoge eisen aan de klassenorganisatie om alle leerlingen datgene te bieden wat ze nodig hebben. Wij vinden het belangrijk dat niet iedere leerkracht daarvoor zelf op eigen wijze het wiel uitvindt. We willen een gezamenlijke aanpak, een doorgaande lijn in alle groepen. Deze doorgaande lijn is herkenbaar en geeft structuur. Daarvoor gebruiken we het GIP-model. Het doel van werken met het GIP-model De leerlingen leren stap voor stap, in een doorgaande lijn van groep 1 naar 8; zelf initiatieven nemen en keuzes maken. Ze leren samenwerken, luisteren, plannen, hulp geven, hulp vragen en ontvangen, anderen aanspreken op gedrag waar ze last van hebben, zelf oplossingen zoeken, vragen durven stellen, verwoorden en uitleggen om zich op die manier naar vermogen te ontwikkelen. Zelfstandig werken d.m.v. het GIP-model De zelfstandigheid van leerlingen wordt met behulp van het werken met het GIP-model vergroot. Het GIP-model richt zich in eerste instantie op een goede organisatie in de groep, waardoor de leerlingen zelfstandig kunnen werken. De leerkracht krijgt daardoor de mogelijkheid om instructie en begeleiding op maat te geven. Zelfstandig werken kun je dus zien als een voorwaarde voor het geven van instructie aan individuele leerlingen of aan een groepje leerlingen. De leerkrachten zijn in dat proces een stimulerende en helpende factor. De leerlingen kennen de organisatorische regels. De regels in de klas zijn uitgelegd en besproken met de leerlingen. We werken volgens het opgezette plan, als hulp op weg naar een zelfstandige leerhouding en taakverantwoording. Werkwijze en regels die gelden tijdens het zelfstandig werken Voor een duidelijke doorgaande lijn in alle groepen en structuur voor de leerlingen gelden in iedere groep dezelfde regels. Natuurlijk zijn de bewoordingen in de bovenbouw iets anders dan in de onderbouw. De leerlingen weten wanneer en hoelang ze zelfstandig moeten werken, die afspraak wordt met hen gemaakt en een timetimer laat resterende werktijd steeds zien. De leerlingen kunnen op hun dag- weektaak zien welke opdrachten zij moeten maken en welke keuzeopdrachten zij daarna kunnen doen. De leerkracht loopt tijdens het zelfstandig werken volgens een vaste route en gaat systematisch langs alle leerlingen. De leerlingen weten wanneer zij aan de beurt zijn om hulp te krijgen. Een verkeerslicht en signaaltje in de klas In alle lokalen wordt tijdens het zelfstandig werken gebruik gemaakt van een verkeerslicht. Dit verkeerslicht is voor de leerlingen een duidelijk en herkenbaar teken. Na een korte klassikale instructie (uitleg) gaat het verkeerslicht op rood. Dit is het teken voor de leerlingen om in absolute stilte te werken aan hun opdracht. De leerlingen moeten nu eerst zelf proberen de gegeven opdracht uit te voeren. Dit ter bevordering van de zelfstandigheid. De leerling moet weten dat er niet meteen hulp is en dat ze zelf eerst moeten proberen een oplossing te vinden. Tijdens deze tijd (eerste ronde, stoplicht op rood) heeft de leerkracht de ruimte om uitleg te geven aan één leerling of aan een groepje leerlingen. Na een aantal minuten volgt de tweede ronde en wordt het verkeerslicht op oranje gezet. De leerlingen mogen hulp vragen binnen hun eigen groepje. De leerkracht blijft leerlingen individueel of in groepjes helpen. Vervolgens zal de leerkracht het verkeerslicht op groen zetten. In deze ronde kan het groepje hulp vragen aan de leerkracht. Wanneer zij hulp willen, maken ze dit zichtbaar door een signaaltje (rood/groen kokertje/blokje) neer te zetten. Tijdens het werken kan het verkeerslicht ook weer teruggezet worden naar een willekeurige kleur. Voordat de les is afgelopen loopt de leerkracht de afsluitende of evaluerende ronde. Het is een moment waarop de leerkracht even kan vragen aan een leerling die moeite had met de stof of het toch gelukt is of hij kijkt bijvoorbeeld bij een leerling of die het werk van de geplande weektaak af heeft. Instructietafel in groep 3 t/m 8 Een grote tafel in elke groep dient als instructietafel. Tussen de verschillende rondes door geeft de leerkracht instructie aan groepjes leerlingen. Ze zitten dan aan de instructietafel. Vaak bepaalt de leerkracht al bij de voorbereiding van de les welke leerlingen extra instructie gaan krijgen. Aan de instructietafel krijgen ook leerlingen die op een hoger niveau werken of een eigen programma volgen instructie. 13 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
De dag- en weektaken Vervolgens geldt de afspraak dat we vanaf halverwege groep 3 tot en met groep 8 de dag- en weektaken gebruiken die voor de leerlingen te zien zijn op een formulier / taakbrief. Hierop staat het werk aangeven dat de leerlingen, na instructie, zelfstandig kunnen maken. Voor de leerlingen die wat meer kunnen of sneller werken is er extra werk of ander werk. Dit houdt in dat de leerlingen opdrachten doen die vaak wat dieper op de stof ingaan en ook wat moeilijker zijn. Voor de nog snellere leerlingen liggen er opdrachten met uitdaging te wachten. Op deze manier proberen we de zelfstandigheid bij de leerlingen te bevorderen en tegemoet te komen aan tempo- en niveauverschillen. Tevens heeft de leerkracht de mogelijkheid om tijdens het zelfstandig werken de leerlingen die extra uitleg nodig hebben, individueel of in kleine groepjes te helpen of te begeleiden. In groep 1-2 en 3 werken de leerlingen met een takenbord. s Morgens zien de leerlingen op het bord welk taakje ze moeten gaan maken. s Middags mogen de leerlingen in groep 1-2 zelf kiezen en hangen ze zelf hun naam bij een taakje op het takenbord. Structureel Coöperatief Leren (SCL) Waarom wij op basisschool De Sprongh SCL toepassen. Wij willen, gemotiveerde, betrokken leerlingen, meer interactie tussen leerlingen onderling, sociale vaardigheden en sociale ontwikkeling van leerlingen bevorderen en tegenwicht bieden aan de huidige individualistische samenleving. Samen leren door samen te werken is het motto van het structureel coöperatief leren Tussen leerkrachten en leerlingen bestaat al veel interactie. De interactie tussen leerlingen onderling willen we bevorderen. SCL blijkt de mogelijkheid te bieden deze interactie te bevorderen en de betrokkenheid van de leerlingen te verhogen. SCL activeert de leerlingen en de sociale vaardigheden van leerlingen nemen toe. Met SCL leren zij op een positieve manier met elkaar omgaan. Samen leren komt sterk naar voren en er wordt een saamhorigheidsgevoel gekweekt in de groep. Iedereen is sterker gemotiveerd een prestatie neer te zetten. Bovendien is een bijkomend voordeel dat er sprake is van een hoger leerrendement, omdat meer leerlingen tegelijkertijd actief bezig zijn met de leerstof. SCL kan een bijdrage leveren aan de verbetering van zowel leerprestaties als het pedagogisch klimaat. Het aangetoonde hogere leerresultaat (blijkt uit onderzoek) is te verklaren doordat er tijdens het samenwerken meer hardop gedacht wordt dan bij het individueel werken aan een taak en doordat er meerdere leerlingen tegelijkertijd actief zijn. De gestructureerde aanpak zorgt ervoor dat: - de leerdoelen (leesstof, kerndoelen, methode) het belangrijkst blijven; - er apart aandacht is voor het creëren van zo goed mogelijke onderlinge verhoudingen tussen de leerlingen; - er zoveel mogelijk gewerkt wordt met uitgekiende samenwerkingsvormen: didactische structuren. Deze didactische structuren kunnen in allerlei lessen, met welke leerstof dan ook, rechtstreeks ingebouwd worden. Ook zien we het belang van goed leren samenwerken als voorbereiding op de maatschappij. Het doel van SCL - De leerlingen leren meer geconcentreerd en bewuster doordat ze in interactie met elkaar zijn en zich meer betrokken voelen. Dit levert hogere leerprestaties op. - Bevorderen van sociale vaardigheden en de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. - De leerlingen worden uitgerust voor een toekomst waarin ze veel zelfstandig in teamverband zullen werken en leven. Het leren in de verschillende groepen Combinatiegroepen Wat gebeurt er nu in een combinatiegroep? - aan het zelfstandig werken wordt extra aandacht besteed - tijdens instructiemomenten voor de ene groep, werkt de andere groep zelfstandig - er wordt bij enkele leergebieden een twee-jaren-plan gehanteerd. Hierdoor wordt de grens tussen de leerjaren vervaagd. Dit gebeurt onder meer bij onderdelen van muziek, wereldoriëntatie, expressie, gymnastiek en leefstijl. 14 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
- bij de vakken taal, spelling, lezen, rekenen en schrijven wordt zoveel mogelijk per leerjaar gewerkt, omdat hierbij een systematische opbouw aanwezig is. Groep 1 en 2 en de instromers. In groep 1 en 2 stimuleren we, met projecten die aansluiten bij de belevingswereld van de kleuter, alle belangrijke ontwikkelingsgebieden die behoren bij de leerlingen in groep 1-2. Groep 3 t/m 8 Vanaf groep 3 praten we over leerkracht gebonden lessen en zelfstandige werklessen. De leerkracht gebonden lessen worden meestal klassikaal, door een effectief geplande instructie, aangeboden. De leerstof halen we veelal uit methoden, die we na een aantal jaren weer vervangen zodat deze up to date blijven. Tijdens de lessen spelen we zoveel mogelijk in op actuele situaties. Zoals hiervoor al beschreven zijn het zelfstandig werken en coöperatief leren belangrijke uitgangspunten bij onze manier van werken. Onderwijs in de onderbouw (groep 1/2) De aanpak in groep 1 en 2 verschilt van die in de andere groepen. Kleuters leren spelenderwijs. Om ervoor te zorgen dat alle aspecten van de vorming in voldoende mate aan bod komen, laten wij ons leiden door het activiteitenplan uit de methode Schatkist. Schatkist laat kleuters spelenderwijs bezig zijn met taal. Hierbij staan vijf onderdelen van de taalontwikkeling centraal: - het taalgebruik bij kleuters ontwikkelen - de woordenschat van kleuters uitbreiden - kleuters kennis laten maken met boeken en verhalen - kleuters bewust maken van de vormaspecten van taal - kleuters oriënteren op de functies van geschreven taal In de methode Schatkist zijn rondom twintig voorleesverhalen allerlei spel- en taalactiviteiten en kleutermaterialen ontwikkeld om de bovenstaande doelstellingen te verwezenlijken. Het werken in groep 1 en 2 gebeurt vanuit de kring. Daarmee begint de schooldag. Daarna wordt er gespeeld en gewerkt aan tafel, in verschillende hoeken, in de kleutergymzaal en op de speelplaats. Na een periode van ontdekken en experimenteren worden in groep 1 de kleuren en vormen aangeboden en de technieken zoals kleuren, plakken, knippen enzovoort worden aangeleerd. Spelenderwijs worden ook de ruimtelijke begrippen aangeboden. Veel spel, muziek en bewegen wordt aangeboden omdat dit onontbeerlijk is voor een goede ontwikkeling van de kleuter. In groep 2 worden de geleerde technieken verder uitgebouwd en met het specifieke materiaal van deze groep wordt de kleuter uitgenodigd en gestimuleerd om o.a. het denken en het zelfstandig handelen te ontwikkelen. De meeste vakken komen in samenhang aan de orde en starten vanuit een bepaald thema, bijvoorbeeld 'de winkel', 'herfst', enz. De kleuter kan met bovenstaand onderwijs een schat aan ervaringen op doen, die zijn totale ontwikkeling op niveau kunnen ondersteunen. - Sociaal/emotionele ontwikkeling wordt positief beïnvloed door o.m. te leren samen spelen/samen werken, omgaan met regels, opkomen voor jezelf en je daarmee veilig te voelen in de grote groep. Ook wordt de methode leefstijl ingezet. 15 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
- Lichamelijke ontwikkeling krijgt dagelijks veel aandacht tijdens het vrije of geleide spel in de speelzaal of op de speelplaats. - Voorbereidend taal-, lees- en rekenonderwijs wordt aangeboden d.m.v. verhaaltjes, leergesprekjes, prentenboeken, letter en cijferhoek en allerlei leermiddelen die heel gevarieerd de totale ontwikkeling van het jonge spelende kind kunnen bevorderen. De groepen 1 en 2 besteden we ook dagelijks aandacht aan beweging in het klaslokaal. Daarnaast gaan zij 2 keer per week naar de speelzaal en spelen zij twee keer per dag buiten op de speelplaats. Taalontwikkeling samen met ouders bevorderen is erg belangrijk bij kleuters. In het activiteitenplan worden de verschillende leer- en vormingsgebieden onderscheiden, in de dagelijkse praktijk is dat nauwelijks merkbaar. Kleuters die in de poppenhoek spelen, zijn ook bezig met taalontwikkeling, wie Lotto speelt leert ook getallen of kleuren en wie op een vel papier golven van de zee tekent is ook al bezig met het voorbereidend schrijven. Wij besteden veel aandacht aan de taalvorming, omdat hiermee de basis gelegd wordt voor het verdere leren. Kortom in de thema s wordt een grote verscheidenheid aan leer- en spelsituaties verwerkt. Omdat we die taalontwikkeling zo belangrijk vinden hebben we, samen met ouders, vertelkistjes ontworpen. Deze kistjes gaan mee naar huis en bevatten een prachtig voorleesboek, allerlei attributen en tips om het verhaal thuis aan te bieden. Met deze vertelkistjes kunnen ouders op een speelse manier bijdragen aan de taalontwikkeling van hun kind. De kistjes gaan een aantal weken mee naar huis en komen daarna weer terug naar school. Dan kan weer een ander vertelkistje meegenomen worden. Engels Ook in de onderbouwgroepen willen we de leerlingen kennis laten maken met de Engelse taal. Dit willen we vooral doen omdat jonge kinderen vrij gemakkelijk en op spelenderwijs een tweede taal leren. Bovendien is de kans dat er een hoog niveau bereikt wordt groter wanneer er vroeg begonnen wordt. Het aantal jarenonderwijs in taal heeft invloed op het uiteindelijke niveau dat bereikt wordt. In groep 1-2 bieden we woorden en getallen en prentenboeken aan. Het gaat bij deze kinderen vooral om het uitbreiden van passieve woordenschat. Kleutervolgsysteem KIJK!. Dit schooljaar gaan we het kleutervolgsysteem genaamd KIJK! verder implementeren en borgen. Hieraan is ook een training gekoppeld voor leerkrachten, intern begeleider en directeur. KIJK! sluit goed aan bij het sociaal emotioneel leerlingvolgsysteem Zien! Het systeem dat we gebruiken in de groepen 3 t/m 8 om de leerlingen op sociaal emotioneel gebied goed te kunnen volgen en begeleiden. Samenwerking groep 1-2 met educatief partner Kinderopvang De Verbinding. Dit schooljaar gaan wij ons verdiepen in een intensieve samenwerking met kinderopvang De Verbinding. We gaan hiervoor een plan van aanpak opstellen samen met de brede school coördinator Karin Adams en de locatieleider en pedagogisch medewerkers van Kinderopvang De Verbinding. We willen samen goede educatieve programma s bij jonge kinderen opzetten en aansluiten bij het vroeg- en voorschoolse educatie beleid van gemeente en overheid. De doelstelling van de samenwerking is het vergroten van de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen door het werken met doorlopende leerlijnen en het steeds goed afstemmen van het gehele onderwijs- en opvangprogramma op de vraag van het individuele kind. Samenwerking d.m.v. projecten met groep 1-2 en groep 3-4 Beide groepen werken op hetzelfde moment aan dezelfde projecten. In het flex-lokaal, tussen beide groepslokalen, wordt per thema een hoek ingericht met spelletjes, werkbladen, ontwikkelingsmaterialen enz. waar de kinderen uit beide groepen in werken. Deze wisselhoek begint klein en wordt elke week uitgebreid zodat er steeds iets uitdagends aan wordt toegevoegd. De thema s duren ongeveer zes weken. De afsluiting van de thema s gebeurt gezamenlijk. Steeds op een andere manier: bijvoorbeeld portfolio s, theater, uitstapje. De samenwerking van beide groepen is in ontwikkeling, groep 3-4 werkt vaak s middags al op de zelfstandig werken manier van groep 1-2. Dit om de betrokkenheid van de kinderen te vergroten. Het komende jaar zullen de leerkrachten de samenwerking verder gaan uitwerken. 16 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Middenbouw / bovenbouw ( groep 3 en groep 4 / groep 5 t/m 8) Taal Vanaf groep 3 leren de leerlingen de vaardigheden lezen, taal en schrijven. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen een tekst foutloos kunnen schrijven. Wij hechten ook grote waarde aan het spreken, luisteren naar wat anderen precies zeggen en daarop een correct antwoord geven. We leren leerlingen hun eigen mening onder woorden te brengen. In groep 3 werken we met de methode Veilig leren lezen. Een methode voor aanvankelijk lezen en taal. Een methode met veel ruimte voor verschillen tussen leerlingen, differentiëren is volop mogelijk. In de groepen 4 t/m 8 werken we met de taalmethode Taaljournaal. Taaljournaal differentieert naar tempo, taalvaardigheid, leerstijl en interesse. De methode biedt niet alleen extra hulp voor meertalige en/of taalzwakke leerlingen, maar ook extra uitdagingen voor taalvaardige leerlingen. Een belangrijk en opvallend onderdeel van Taaljournaal zijn de zogenaamde keuzeactiviteiten. Per week werken de leerlingen twee dagen aan zelf gekozen activiteiten. Deze keuzeactiviteiten motiveren de leerlingen enorm. Uit onderzoeken blijkt dat een hogere motivatie leidt tot een hoger leerrendement. De methode is door ons gekozen omdat deze aansluit bij onze visie op onderwijs (zie elders in de gids). Rekenen Vanaf groep 3 gaan de leerlingen methodisch rekenen. Dit is het tweede jaar dat we werken met de nieuwe rekenmethode; Wereld in getallen. Deze methode laat de leerlingen op een creatieve manier met rekenopdrachten werken en vergroot het rekeninzicht. De leerlingen leren vooral rekenen door de stevige constructie waarmee de methode is opgebouwd. Eerst samen met de groep een oriëntatie van de nieuwe leerstof, daarna komen tot begripsvorming, vervolgens oefenen met het geleerde en als laatste herhalen van de leerstof = automatiseren. Iedere leerling krijgt op deze manier een goede rekenbasis. Alle leerlingen krijgen een centrale instructie. De rekenzwakke leerlingen krijgen verlengde instructie. Daarna oefent ieder kind zelfstandig met taken van de weektaak en met oefeningen op eigen niveau; minimum-, basis- of plusniveau. Ieder kind kan ook gemakkelijk doorwerken van het ene naar het volgende niveau. De methode sluit naadloos aan bij de manier van werken op onze school, GIP en dag- weektaken. Zoals eerder uitgelegd in deze schoolgids. Sociaal-emotionele ontwikkeling We werken in de groep 1 t/m 8 met de methode Leefstijl. De wekelijkse leefstijllessen zijn bedoeld om: - leerlingen bewust te maken van hun eigen gedrag; - te leren zichzelf en anderen te respecteren; - vaardigheden te ontwikkelen om met elkaar om te gaan, zoals, kennismaken, luisteren, communiceren, zelfvertrouwen, gevoelens uiten, assertiviteit en weerbaarheid, conflicten oplossen, omgaan met groepsdruk, risico s inschatten, doelen stellen; - verantwoordelijkheid voor zichzelf te ontwikkelen t.o.v. vandalisme, alcohol, roken, drugs. Het programma van Leefstijl kent zes thema's. Thema 1: De groep dat zijn wij! (over sfeer in de groep) Thema 2: Praten en luisteren (over communicatie) Thema 3: Ken je dat gevoel (over gevoelens) Thema 4: Ik vertrouw op mij (over zelfvertrouwen) Thema 5: Iedereen anders, allemaal gelijk (over diversiteit) Thema 6: Lekker gezond (over gezondheidsvaardigheden) Op welke wijze met het thema wordt omgegaan, is afhankelijk van de leeftijd van de leerlingen. Naarmate de leerlingen in een hogere groep komen, wordt het thema meer uitgediept. Het volgen van de emotionele ontwikkeling van de leerlingen doen we met behulp van het sociaal emotioneel leerlingvolgsysteem Zien. Leerkrachten en leerlingen vullen vragenlijsten in waardoor we leerlingen beter kunnen begrijpen, volgen en in kaart kunnen brengen Twee grote pijlers hierbij zijn welbevinden en betrokkenheid van de leerling, die onlosmakelijk van invloed zijn op de leerprestaties van de leerling. In samenwerking en gesprekken met de ouders en het kind kunnen we m.b.v. deze methode de leerlingen nog beter begeleiden tijdens hun sociaal emotionele ontwikkeling. De samenwerking met ouders start met het oudergesprek dat plaatsvindt in oktober/november n.a.v. de ingevulde vragenlijsten. De begeleiding die gevraagd wordt van de leerkracht wordt, door input uit de resultaten van de vragenlijsten, de besprekingen met ouders en intern begeleider, voorbereid. 17 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Wereld oriënterende vakken In de groepen 1, 2 en 3 worden aardrijkskunde, geschiedenis en natuurkunde niet afzonderlijk gegeven. In deze groepen worden onderwerpen behandeld uit de belevingswereld van het jonge kind. In groep 3 werken we met de methode: Veilig de wereld in. In groep 4 t/m 8 werken we met aparte methoden voor bovengenoemde vakken. De leerlingen leren de geschiedenis van ons land en de wereld om ons heen. We werken met de volgende methoden: - voor aardrijkskunde: de Blauwe planeet - voor natuur en techniek: Natuniek - voor geschiedenis: de Trek Engels Dit schooljaar starten we met de methode Take it easy voor de groepen 5 t/m 8. In groep 3-4 wordt Engels gegeven met de digibordlessen: Engels met raaf. Techniek Er is in de lessen wereldoriëntatie veel aandacht voor natuur. Maar de leerlingen van nu leven ook vooral in een wereld van techniek en cultuur. En wij willen de leerlingen die gemaakte -cultuur- wereld laten begrijpen. Ook het ministerie heeft de basisscholen de opdracht gegeven de leerlingen kennis te laten maken met techniek. Niet alleen maken we gebruik van lessen binnen school maar ook buiten de leslokalen maken de leerlingen kennis met techniek vanuit hun eigen omgeving en beleving. Daarbij maken we naast de methode Natuniek ook gebruik van de techniektorens, die zichtbaar zijn als een kleurrijk kasteel in de TSO / BSO-ruimte. Met behulp van deze techniektorens, waarin materiaal voor de technieklessen zit, geven we techniek vorm binnen ons lesprogramma. We werken hiermee met een circuitmodel en op deze manier laten we de leerlingen het technische karakter van hun leefwereld ontdekken en ervaren. Spelenderwijs krijgen ze inzicht in allerlei technische vaardigheden en principes. Expressievakken Tijdens de expressievakken muziek, tekenen, handvaardigheid en drama leren de leerlingen verschillende technieken hanteren, sociale vaardigheden ontwikkelen en zich te uiten op een creatieve manier. De activiteiten sluiten aan bij de verschillende jaargetijden, feesten en bij de belevingswereld van het kind. De muzieklessen voor de leerlingen in groep 3-4 en 5-6 worden verzorgd door een vakleerkracht muziek. Ook maken we tijdens de expressie lessen gebruik van de keuken in De Loop r. De kinderen kunnen dan koken. Dit kan aansluiten bij een rekenles, een keuze in expressievak, om pepernoten te baken in de Sinterklaas tijd of om de behaalde Kids Skills te vieren. Bewegingsonderwijs groep 3 t/m 8 Tijdens de gymlessen stimuleren wij de lichamelijke ontwikkeling en maken we de leerlingen enthousiast voor sport en spel. Dit doen we door middel van grondvormen in bewegen, gymnastiek, spel, zangspelen en atletiek. Twee keer per week krijgen de leerlingen van groep 3 t/m 8 les in de gymzaal. Ze hebben in een week twee gymlessen van 45 minuten; een spel-les en een les met materialen. Hiervoor hanteren we een circuitmodel waarbij de leerlingen in groepjes alle acti viteiten kunnen doen. De bewegingsactiviteit is op deze manier erg hoog. Ook ter voorbereiding van de gymlessen maken we gebruik van een methode die we vernieuwd hebben in 2011. 18 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
Verkeer Wij zijn een gecertificeerde verkeersschool. Dit wil zeggen dat we het Brabants Verkeersveiligheids Label (BVL) voor basisscholen hebben. Dit omdat wij een programma volgen waarin een structurele aanpak van verkeersveiligheid en praktijk gerichte verkeersscholing aan onze leerlingen wordt gegeven. Tijdens praktische en theoretische verkeerslessen in alle groepen leren wij de leerlingen hoe zij, de in hun leefwereld voorkomende handelingen in het verkeer, zo veilig mogelijk kunnen uitvoeren. Voor de theoretische verkeerslessen gebruiken we in midden en bovenbouw verschillende methoden. We hebben een verkeerswerkgroep bestaande uit twee ouders en een leerkracht, die activiteiten organiseren om de leerlingen zoveel mogelijk en op een veilige manier met verkeer bezig te laten zijn. Verkeersprojecten zijn o.a. dode hoek project (vrachtwagenchauffeurs kunnen niet alles zien), fietskeurig, Val op, laat je zien (goed licht in donkere dagen), fietskeuring (Veilig Brabant) Hierdoor zullen leerlingen zich bewust worden van hun eigen gedrag in het verkeer en ervaren dat veiligheid in het verkeer voorop staat. Levensbeschouwing We zijn ons ervan bewust dat de school in zake de geloofsopvoeding een eigen verantwoordelijkheid heeft, naast die van de ouders en van de kerk. Uitgangspunt van de levensbeschouwing is de ervaring van het kind. Centraal staat de ontmoeting van de leerling met zichzelf, met de ander, met de dingen om zich heen, met de samenleving en de wereld. Deze ervaringen proberen we te verdiepen door confrontatie met en te praten over Bijbelverhalen en verhalen van andere godsdiensten. De Bijbelverhalen worden verteld voorafgaande aan een nieuw thema van leefstijl aangeboden. We willen het geloof op een voor leerlingen verstaanbare wijze en op een wijze die eigen is aan de school, aan leerlingen doorgeven. Dit proberen wij te bereiken door zelf als leerkrachten het goede voorbeeld te geven, zodat er op school een goede sfeer heerst. Voor de leerlingen organiseren we gezamenlijke vieringen. Kids Skills (kindvaardigheden) Kids Skills is een oplossingsgerichte methode waarmee we leerlingen helpen hun eigen problemen op te lossen door hen nieuwe vaardigheden aan te leren om het probleem te kunnen aanpakken. De methode verloopt in vijftien stappen en is ontwikkeld in Finland door kinder- en jeugdpsychiater Ben Furman. Binnen Kids Skills wordt de aandacht verlegd van het probleem naar een vaardigheid die het kind aan zou kunnen leren en waardoor het probleem wordt opgelost. Het kind staat centraal binnen Kids Skills en het wordt uitgenodigd mee te denken welke vaardigheid hij of zij zou kunnen leren. De wijze waarop het kind ondersteund wordt bij het aanleren van de nieuwe vaardigheid heeft een coachend karakter en wordt gedaan, door betrokkenen van het kind uit te nodigen supporter van te zijn. Kids Skills biedt een kans om goed samen te werken met klasgenootjes en de ouders van het kind, door ze uit te nodigen mee te denken in het vinden van de juiste vaardigheid en ze vervolgens te vragen of ze ook supporter willen zijn. De ervaring leert dat als ouders te horen krijgen welke vaardigheid hun kind gaat leren en ze gevraagd wordt mee 19 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016
te helpen bij het bedenken er van, dit beter werkt dan ouders in te lichten over de problemen die het kind heeft veroorzaakt. Kids Skills is gericht op samenwerking tussen alle betrokkenen. Het is een werkwijze, waarmee leerlingen op een positieve en constructieve manier zelf problemen kunnen overwinnen door nieuwe vaardigheden te leren, vanuit het gedachtegoed van de oplossingsgerichte therapie. Leerlingenraad Wij vinden het belangrijk te luisteren naar onze leerlingen en met hen in gesprek te gaan. Daarom vormen we elk jaar een nieuwe leerlingenraad. Leerlingen uit de groepen 5 t/m 8 zijn hierin vertegenwoordigd (1 kind per groep). De leerlingen worden in hun groep, nadat zij zich gepresenteerd hebben, door hun medeleerlingen gekozen. De leerlingenraad komt elke eerste maandag of donderdag van de maand bij elkaar en praat dan over zaken die bij de leerlingen leven, of onderwerpen waarover het schoolteam graag advies wil van de leerlingen. Dit kunnen zowel organisatorische, onderwijskundige als beleidsmatige zaken zijn. Dit doen zij onder leiding van juffrouw Karin, tijdens de lunch op de kamer van juffrouw Karin. De leerlingen die zitting hebben in de leerlingenraad koppelen waar nodig en wenselijk terug naar hun klasgenootjes in de diverse groepen. Methodes die op onze school gebruikt worden In de groepen 3 t/m 8 is er duidelijk onderscheid te maken tussen de verschillende vakken. Aan die verschillende vakken wordt per week een aantal uren besteed, afhankelijk van het leerjaar. Na ongeveer negen jaar kunnen we een methode vervangen en we kiezen dan voor een methode die actueel en up to date is en aansluit bij onze onderwijsvisie. We proberen constant het onderwijs aan te passen aan de zich wijzigende omstandigheden. Bij het kiezen van nieuwe leerboeken (methoden) en ander leermateriaal wordt gelet op de kwaliteit en het uiterlijk, of de leerlingen goed kunnen leren m.b.v. deze methode of het er aantrekkelijk uitziet en of de methode aansluit op onze onderwijsvisie en afgestemd is op de kerndoelen die voor het basisonderwijs gelden. Deze doelen zijn door de overheid vastgestelde doelen, die de school bij haar onderwijsactiviteiten hanteert en dienen aan het eind van de basisschool te zijn bereikt. Er zijn leerlingen die extra moeilijk werk aankunnen en leerlingen die veel extra oefenstof nodig hebben. Bij de aanschaf van methoden wordt er ook nauwkeurig gekeken of er voor beide niveaugroepen voldoende leerstof in de methoden zit. Het werken met goede methoden is één manier om kwaliteit in ons onderwijs na te streven. Hierna treft u een overzicht aan van de verschillende methodes die wij bij ons onderwijs gebruiken. De volgende methoden worden op onze school gebruikt. methode voor groep Schatkist (nieuwe versie) taalontwikkeling 1-2 Veilig leren lezen (nieuwe versie) aanvankelijk lezen * 3 Nieuwsbegrip XL begrijpend lezen 4 t/m 8 Wereld in getallen (nieuw) rekenen 3 t/m 8 Maatwerk aanvullend rekenen 3 t/m 8 Pennenstreken schrijven 2 t/m 8 Taaljournaal taal 4 t/m 8 Veilig de wereld in wereldoriëntatie 3 De blauwe planeet aardrijkskunde 4 t/m 8 De Trek geschiedenis 3 t/m 8 Natuniek Natuurkennis en techniek 4 t/m 8 Take it easy Engels 5 t/m 8 Wijzer in het verkeer verkeer 1 t/m 4 Op voeten en fietsen verkeer 5-6 Jeugdverkeerskrant verkeer 7-8 Levensbeschouwing; lessen behorende bij levensbeschouwing 1 t/m 8 methode Leefstijl Leefstijl (nieuwe versie) sociaal-emotionele vorming 1 t/m 8 Moet je doen muziek 1 t/m 8 Moet je doen tekenen 1 t/m 8 Moet je doen handvaardigheid 1 t/m 8 Moet je doen drama 1 t/m 8 Basislessen bewegingsonderwijs (nieuwe versie) gym 1 t/m 8 20 Schoolgids - basisschool De Sprongh Pastoor Smitsstraat 40-5491 XP Olland. 2015-2016