Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden."

Hilde Regina Koster
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Ontwikkelingslijn: Ontwikkelingsveld 2: Eigenaar: Coöperatief leren Tandemleren Inge Kiers Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de

1 Ontwikkelingslijn: Ontwikkelingsveld 2: Eigenaar: Coöperatief leren Tandemleren Inge Kiers Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden. Toepassingsgebied Tandemleren vindt plaats op groepsniveau. Algemeen Leerlingen kunnen veel van elkaar leren en aan elkaar uitleggen. Of het nu gaat om het maken van een som of het ontleden van een zin, er zijn voldoende voorbeelden voor handen. Leerlingen kunnen elkaar ook goed ondersteunen bij allerlei problemen, die van meer sociale aard zijn. Kinderen vinden het vaak leuk om samen te werken. Op onze school zetten we het samenwerken tussen leerlingen systematisch op. Daarvoor is het noodzakelijk dat de inhoud en de vorm in hoge mate gestruc tureerd zijn. Het tandemleren (want daarover spreken we bij dit ontwikkelingsveld) vindt regelmatig plaats. De leerlingen werken bij een tandem in tweetallen. Succesindicatoren In alle groepen is aandacht voor tandemleren. Instrumentele vaardigheden. Het leren samenwerken met elkaar. Het gaat daarbij om afspraken, over de organisatie van de tandemlessen, het gebruik van het stilteteken. In het leerstofaanbod zijn activiteiten opgenomen om deze vaardigheden te oefenen en toe te passen. (zie bijlage) Er zijn in alle groepen materialen aanwezig om het tandemleren te oefenen en toe te passen. Coöperatief leren in tweetallen is zodanig vorm gegeven dat het de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen ten goede kan komen. Opdrachten, die de positieve wederzijdse afhankelijkheid benadrukken; Een beroep te doen op de individuele verantwoordelijkheid bij het leren in tweetallen. De school heeft een doorgaande lijn rond tandemleren, zie bijlage 4. Toetsing succesindicatoren Ieder schooljaar wordt september het tandemleren geëvalueerd. Bij deze evaluatie zal door de proceseigenaar het volgende ter sprake worden gebracht: 1. De leerstofgebieden waarbij tandemleren wordt toegepast worden besproken.(bijlage 1) 2. Activiteiten m.b.t. sociaal gerichte tandemoefeningen worden besproken. Leveren deze activiteiten een bijdrage om te komen tot een goed lopende tandemleerles. 3. De afspraken rond de organisatie van tandemlessen is opgesteld (bijlage 2) en wordt jaarlijks in de maand februari geëvalueerd. Bijlagen 1. Tandemleren: Activiteiten in groep 1 t/m 8 2. Het verloop van een tandemles 3. Evaluatie van een tandemles 4. Checklist samenwerkingsvaardigheden - doorgaande lijn Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 1 van 6

Of het nu gaat om het maken van een som of het ontleden van een zin, er zijn voldoende voorbeelden voor handen.

2 Bijlage 1 Tandemleren: Activiteiten in groep 1 t/m 8 TANDEMLEREN GROEP 1 EN 2 W.O.M Sociale vorming Samenwerken in bouwhoek, poppenhoek, leeshoek, constructiemateriaal, mozaïek, puzzels, lotto s, expressie zoals prikken, knippen, tekenen, kleuren, plakken, verven, kleien enz. Klaarzetten en opruimen van materialen. 7 x per week., soms aangewezen. 7 x per week. Wisselend TANDEMLEREN GROEP 3 Lezen Duo lezen op eigen 2 x per week. Aangewezen. niveau. Vanaf november Rekenen Methodeopdrachten. Incidenteel. Aangewezen TANDEMLEREN GROEP 4 Lezen Duo lezen op eigen 4 x per week. Aangewezen. niveau. Taal Methodeopdrachten 2 x per week. Wisselend activiteitenboek Rekenen Math 3 x per week Wisselend Spelling Keuzeopdrachten 3 e dag Handvaardigheid Snelle kinderen helpen Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 2 van 6

M Sociale vorming Samenwerken in bouwhoek, poppenhoek, leeshoek, constructiemateriaal, mozaïek, puzzels, lotto s, expressie zoals prikken, knippen, tekenen, kleuren, plakken, verven, kleien enz.

3 TANDEMLEREN GROEP 5 Lezen Estafette 4 x per week Wisselend Taal Methodeopdrachten 2 x per week Wisselend. activiteitenboek Rekenen Math 2 x per week Wisselend Spelling Keuzeopdrachten 3 e dag Handvaardigheid Snelle kinderen helpen TANDEMLEREN GROEP 6 Lezen (voor) lezen van teksten 3 x per week Aangewezen aan zwakke lezers. Rekenen Math 2 x in de week wisselend Spelling Keuzeopdrachten dag 2 en 3 2 x in de week 1 e week eigen keuze 2 e week aangewezen Taal Methodeopdrachten activiteitenboek 2 x in de week 1 e week eigen keuze 2 e week aangewezen Handvaardigheid Snelle kinderen helpen TANDEMLEREN GROEP 7 / 8 Lezen Om en om lezen Taal Methodeopdrachten 2 x per week Wisselend Taal Gespreksvorm Aangewezen Handvaardigheid Snelle kinderen helpen Zelfstandig leren Elkaar instructie Spelling Keuzeopdrachten dag 2 en 3 2 x in de week 1 e week eigen keuze 2 e week aangewezen Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 3 van 6

4 Bijlage 2 Verloop les tandemleren 1. Voorbereiding door de leerkracht: opdracht kiezen tandems samenstellen 2. Oriëntatie op de opgave: taak uitleggen regels afspreken/herhalen 3. Afstemming: het tandem: wie begint, wie doet wat? 4. Uitvoering van de taak: de leerkracht blijft op de achtergrond 5. Afronding: het tandem beziet het product: kan ik nu de plaatsen goed aanwijzen; schrijf ik de woordjes nu goed 6. Presentatie van het product: aan de leerkracht of aan de klas 7. Terugblik op het proces per tandem of klassikaal Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 4 van 6

Uitvoering van de taak: de leerkracht blijft op de achtergrond 5.

5 Bijlage 3 Evaluatie van een tandemles Vragen die aan leerlingen gesteld kunnen worden na afloop van een tandemopdracht* Hoe zijn jullie begonnen? Hebben jullie de taak eerst samen gelezen en besproken? Hebben jullie taken verdeeld? Wie heeft het materiaal opgehaald? Wie heeft het materiaal opgeruimd? Hebben jullie elkaar geholpen? Wie heeft wie geholpen? Hoe is er geholpen (tip gegeven of voorgezegd)? Hebben jullie elkaar complimentjes gegeven? Hebben jullie elkaar bedankt? * Stel na afloop alleen die evaluatievragen die vooraf als aandachtspunt aan de leerlingen zijn aangereikt.. Evaluatie voor de leerkracht: Paste de opdracht goed bij de werkvorm tandemleren? Waren de materialen voor de leerlingen gemakkelijk toegankelijk? Is er een startronde gelopen nadat de opdracht was uitgelegd en de tandems waren gevormd? Is de opdracht gevisualiseerd, zodat de leerlingen daarop konden terugvallen? Wisten de leerlingen van te voren waarop de leerkracht zou gaan letten? Is er tijdens de hulpronde voldoende aandacht besteed aan de manier waarop de leerlingen samenwerkten? Aan welke aspecten moet de volgende keer specifiek aandacht worden besteed? Op welke punten is de les met de leerlingen geëvalueerd en hoe werd de les afgesloten? Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 5 van 6

Wie heeft wie geholpen? Hoe is er geholpen (tip gegeven of voorgezegd)? Hebben jullie elkaar complimentjes gegeven? Hebben jullie elkaar bedankt?

6 Bijlage 4 Checklist samenwerkingsvaardigheden Basisvaardigheden Voortgezette vaardigheden Vaardigheden voor gevorderde groepen Prettige omgang met elkaar: Communicatie: Interpersoonlijk: elkaars naam gebruiken vragen stellen aan elkaar je in het standpunt van een ander elkaar aankijken reageren op wat een verplaatsen tijdens het praten ander zegt verschil van mening vriendelijk op elkaar af en toe herhalen accepteren reageren wat iemand zegt ook op de langere elkaar gelegenheid elkaar vragen hardop termijn een goede geven om mee te te denken relatie behouden doen Betrokkenheid bij de groep: Omgaan met lastige Eigen initiatief: elkaar aanmoedigen situaties: een inbreng durven mee te doen overeenstemming hebben elkaar een complimentje met elkaar bereiken zo duidelijk praten geven kritiek formuleren op zodat anderen je ondersteunende ideeën, niet personen kunnen verstaan opmerkingen maken met elkaar meewerken aan een met alle groepsleden problemen oplossen groepsopdracht Gericht zijn op anderen: samenwerken Helpen: op een vriendelijke manier zeggen dat je luisteren naar elkaar elkaar aanbieden iets het ergens niet mee elkaar uit laten uit te leggen eens bent praten hulp vragen aan een Optimale opbrengst: de inbreng van een ander verschillende ideeën ander accepteren elkaar helpen zonder integreren Je houden aan afspraken: voor te zeggen ideeën verder bij je groepje blijven Doelgericht werken: uitbouwen rustig praten en het werk plannen de groep stimuleren, werken richting geven aan de motiveren materiaal met elkaar delen uitvoering van de taak om de beurt praten af en toe de voortgang aan de taak werken samenvatten totdat deze af is elkaar herinneren aan een opdracht Bron: Coöperatief leren in de basisschool Basisvaardigheden worden vooral ontwikkeld in groep 1 t/m 3. Voortgezette vaardigheden vooral in groep Vaardigheden voor gevorderde groepen vooral in groep 7 8. Hoeksteen COÖPERATIEF LEREN 2 Tandemleren versie september 2013 pagina 6 van 6

toe herhalen accepteren reageren wat iemand zegt ook op de langere elkaar gelegenheid elkaar vragen hardop termijn een goede geven om mee te te denken relatie behouden doen Betrokkenheid bij de

Vergelijkbare documenten

Tijdens de vergadering van

BAS: Samenwerken Coöperatief leren Versie Versie 2 opgesteld door Erik Datum 31 augustus 2015 Documenteigenaar Borging vastgesteld in het team Teamleden Initiatief planning Tijdens de vergadering van Ria