Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht

Transcriptie

1 Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht Tijdens de DON bijeenkomst van 13 november 2013 hebben we in kleine groepen (daltoncoördinatoren en directeuren) een lijst met competenties/bekwaamheden van een daltonleerkracht kritisch bekeken en hebben we gescoord welke indicatoren wij voor een daltonleerkracht van belang vinden (de lijst is echter gebaseerd op de SBL competenties). Hieronder zijn de indicatoren te vinden die het meest zijn gescoord en/of die tijdens de bijeenkomst van 13 november zijn toegevoegd. 1. Interpersoonlijk competent De daltonleerkracht geeft op een goede manier leiding; schept een vriendelijke en coöperatieve sfeer en brengt een open communicatie tot stand. Zo'n leraar bevordert de zelfstandigheid van de kinderen en zoekt in zijn interactie met hen een goede balans. Hij/ zij: leidt en begeleidt stuurt en volgt confronteert en verzoent corrigeert en stimuleert onderwijst en leert (vertaling van de competentie naar voorbeelden van gedrag in de praktijk) a. De daltonleerkracht kan leerlingen vertrouwen geven en durft los te laten. b. De daltonleerkracht heeft een voorbeeldfunctie (t.a.v. dalton grondhouding) binnen de klas, het team, de school. c. De daltonleerkracht geeft leiding en stimuleert eigen verantwoordelijkheid van leerlingen en geeft leerlingen een eigen inbreng. d. De daltonleerkracht ziet ouders als partner en handelt daarnaar. e. De daltonleerkracht brengt een goede samenwerking tot stand; spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag en stimuleert gewenst gedrag. Deventer,

2 2. Pedagogisch competent De daltonleerkracht bevordert de sociaal-emotionele en morele ontwikkeling van de leerlingen. Hij helpt hen een zelfstandig en verantwoordelijk persoon te worden. Hij/ zij: kan aangeven welk pedagogisch klimaat voor daltononderwijs wenselijk is en hij kan mogelijkheden benoemen om dit te realiseren geeft de begrippen verantwoordelijkheid, samenwerken, zelfstandigheid, reflectie kan daltononderwijs formuleren als vorm van adaptief en passend onderwijs a. De daltonleerkracht werkt samen met leerlingen aan sociale verhoudingen en het sociale klimaat (welbevinden van de leerlingen en zichzelf, toont respect voor leerlingen). b. Geeft leerlingen de vrijheid om (te leren) eigen keuzes te maken. c. De daltonleerkracht stimuleert reflectie vooraf, tijdens en na 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent De daltonleerkracht helpt de leerlingen zich zodanig te ontwikkelen dat zij zich de kerndoelen eigen maken. De leerkracht ontwerpt een uitnodigende en krachtige leeromgeving. stemt de leerinhouden en gedrag af op de leerlingen en houdt rekening met verschillen (dit is te zien in de taak van de leerling) motiveert leerlingen voor hun leertaken en helpt hen om succes te ervaren en kritiek te ontvangen leert de leerlingen leren, ook van en met elkaar geeft de begrippen verantwoordelijkheid, samenwerken, zelfstandigheid en reflectie kan daltononderwijs formuleren als vorm van adaptief en passend onderwijs Deventer,

3 a. De daltonleerkracht creëert passende speel- en werkactiviteiten die de leerlingen aanzetten tot zelfwerkzaamheid en zelfregulatie. b. De daltonleerkracht creëert activiteiten waarin leerlingen van verschillende niveaus, interesses en leeftijden samenwerken. c. De daltonleerkracht creëert situaties waarin leerlingen leren om verantwoordelijkheid te nemen en te dragen. d. De daltonleerkracht geeft doelgerichte instructies en laat leerlingen werken met een taak op maat. 4. Organisatorisch competent De daltonleerkracht beschikt over managementcapaciteiten die het geïndividualiseerde werken in een heterogene groep mogelijk maakt. biedt voldoende ruimte aan eigen initiatief en creëert duidelijkheid door het maken van werkafspraken met individuele leerlingen en variabele groepen geeft de begrippen verantwoordelijkheid, samenwerken, zelfstandigheid, reflectie geeft voldoende ruimte aan de dag-en weektaken van de leerling waardoor er voldoende tijd overblijft voor ononderbroken zelfstandig werk maakt mogelijk dat leerlingen kunnen werken naar eigen keuze en maakt mogelijk dat leerlingen in hun eigen tempo en op hun eigen niveau kunnen werken voorkomt probleemsituaties door de werksituatie van tevoren te overdenken om vervolgens een afgewogen beslissing te kunnen nemen a. De daltonleerkracht hanteert op een consequente manier concrete, functionele en door leerlingen gedragen schoolbrede procedures en afspraken (zoals beschreven is in het daltonbeleidsplan en/of dalton(werk)boek). b. De daltonleerkracht gebruikt organisatievormen, leermiddelen en leermaterialen die leerdoelen en leeractiviteiten ondersteunen. c. De daltonleerkracht organiseert een effectieve instructie- en taaktijd. Deventer,

4 5. Competent in het samenwerken met collega s De daltonleerkracht zorgt ervoor dat zijn werk en dat van zijn collega s op school goed op elkaar zijn afgestemd. De daltonleerkracht die competent is in het samenwerken met collega s, levert zijn bijdrage aan een goed pedagogisch en didactisch klimaat op de school, aan de goede onderlinge samenwerking en aan een goede schoolorganisatie. werkt inhoudelijk samen en communiceert goed (duidelijk) levert een constructieve bijdrage aan teamoverleg en aan werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd om de school goed te laten functioneren levert een (onderzoek matige) bijdrage aan de ontwikkeling en verbetering van de school vanuit een gedeelde visie heeft kennis van relevante literatuur van het (dalton)onderwijs en deelt deze kennis met collega s houdt zich aan de afspraken die in het dalton(werk)boek/daltonbeleid staan om de doorgaande lijn te behouden. a. De daltonleerkracht stimuleert anderen bij het nadenken over doelen, inhouden en werkwijzen van dalton. b. De daltonleerkracht levert een bijdrage aan de ontwikkeling en verbetering van zijn school in het algemeen en in het bijzonder aan de begrippen verantwoordelijkheid, samenwerken, zelfstandigheid en reflectie (met focus op doorgaande ontwikkelingslijnen binnen de school) c. Hij heeft een open houding en werkt samen met collega s (o.a. middels collegiale consultatie. 6. Competent in het samenwerken met de omgeving De daltonleerkracht werkt samen met de ouders/ verzorgers van de leerlingen en met mensen en instellingen in de omgeving van de school aan de kerndoelen van daltononderwijs, te weten: het stimuleren van de persoonlijkheidsontwikkeling van de leerling en het behalen van goede onderwijsopbrengsten. onderhoudt goede (preventieve) contacten met de ouders of verzorgers van de leerlingen onderhoudt goede (preventieve) contacten met andere mensen en instellingen die ook te maken hebben met de ontwikkeling van de leerlingen Deventer,

5 a. De daltonleerkracht verantwoordt zijn opvattingen en werkwijzen vanuit het daltonconcept, met betrekking tot een leerling, professioneel aan externen. b. De daltonleerkracht is in contact met externen gericht op bewust partnerschap (elkaar informeren en feedback geven) waarbij vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid aan de school- en persoonlijke ontwikkeling van de leerling wordt gewerkt. 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De daltonleerkracht blijft zich ontwikkelen en professionaliseren. Hij/zij denkt na over zijn beroepsopvattingen en daltonattitude en daltonvaardigheden. weet van welke waarden, normen en onderwijskundige (dalton)opvattingen hij uitgaat heeft een beeld van zijn eigen competenties, zijn sterke en zwakke kanten werkt op een planmatige manier aan zijn verdere ontwikkeling weet hoe dalton in historisch perspectief kan worden geplaatst weet af van de ontwikkelingen in het daltononderwijs in ons land en de rol van de NDV kan aangeven wat een leerkracht tot een daltonleerkracht maakt a. De daltonleerkracht laat gedragsverandering zien op basis van analyse van de eigen competenties. b. Hij stemt zijn persoonlijke ontwikkelingsplan af op het beleid van de school en handelt in overeenstemming met de identiteit en dalton visie van de school. c. De daltonleerkracht laat gedragsverandering zien op basis van actuele groeps- en teamontwikkelingen op het gebied van pedagogiek en didactiek. d. Hij maakt bij deze ontwikkeling (zie c) gebruik van informatie van leerlingen, ouders en collega s. Deventer,