Verslag Bijeenkomst Informatieavond herinrichting Tolsteegsingel en Maliesingel Verslag door M. Kassing (Kassing Notuleerserivce) Datum 1 april 2015 Datum verslag 10 april 2015 Tijdstip 19.30 uur Verzonden aan Plaats Louis Hartlooper Complex Vervolg Agendapunten 1. Welkom 2. Toelichting door wethouder Lot van Hooijdonk 3. Functional Ambiance-sessie 4. Toelichting ontwerp door Marijn Kik 5. Vragen en opmerkingen 6. Afsluiting Deelnemers Lot van Hooijdonk (wethouder), Jan den Boer (voorzitter), Marijn Kik en Ine Esselink, Nely van de Meer ongeveer 20 belangstellenden Verslag 1. Welkom Jan den Boer opent de bijeenkomst om 19.30 uur. Hij licht het programma voor de avond toe en stelt zichzelf en de aanwezige ambtenaren kort voor. 2. Toelichting door wethouder Lot van Hooijdonk Lot van Hooijdonk is wethouder Verkeer in Utrecht. Zij licht toe dat het verkeersbeleid traditioneel sterk gericht was op de automobilist. Tegenwoordig is men er sterker van doordrongen dat gemotoriseerd verkeer gezondheidsproblemen en verkeersveiligheidsproblemen veroorzaakt, en dat het een groot beslag legt op de openbare ruimte. De gemeente Utrecht probeert daarom een omslag te maken in het verkeersbeleid, waarbij de grootste nadruk juist komt te liggen op mensen die in de openbare ruimte verblijven of wonen. Dat gebeurt ook bij het project rondom de Tolsteegsingel en Maliesingel. 3. Functional Ambiance-sessie Aanleiding voor het aanpakken van de Tolsteegsingel en de Maliesingel is o.a. dat de huidige fietsroute niet comfortabel en verkeersveilig is. Veel fietsers rijden nu door de binnenstad terwijl de route langs de singel een prima alternatief kan zijn als deze comfortabeler en veiliger is en voelt. Er staat groot onderhoud gepland voor de Tolsteegsingel en de Maliesingel ten zuiden van de Johan van Oldenbarneveltlaan wat een uitgelezen kans biedt om het traject te herinrichten. Het plan is tot stand gekomen samen met gebruikers en belanghebbenden. Om te komen tot een gezamenlijke ambitie en ontwerpopgave, is samen met bewoners, de Wijkraad Oost, vakafdelingen van de gemeente en vertegenwoordigers van de Fietsersbond en het Spoorwegmuseum gewerkt met behulp van de methode Functional Ambiance. Tijdens de sessie is de huidige situatie geanalyseerd en zijn wensen en ambities voor de Maliesingel en Tolsteegsingel geformuleerd waaruit een eerste schets is gekomen. De straat zou meer een aangename verblijfsplek moeten worden. De balans in de openbare ruimte tussen stromen en verblijven kan veel beter. Ook mag de singel voor fietsers een stuk veiliger en comfortabeler worden. Verslag
De volgende wensen zijn uitgesproken: Meer openbare ruimte voor andere doeleinden dan verkeer zoals ruimte om te verblijven aan de waterkant en voldoende loopruimte op de trottoirs (versmalling van de rijbaan rijloper en verbreding voetpad en groene oever); Betere oversteekbaarheid en toegankelijkheid; Beter organiseren van functies zoals fietsenrekken, paaltjes; Singelstructuur en de relatie tussen de panden en de straat/oevers versterken; Ruimtelijke kwaliteit aan beide kanten van het water benadrukken. Marijn Kik licht toe dat de Singel een belangrijke identiteitsdrager is van de stad. De Singel vormt de rand van de binnenstad. De Tolsteegsingel en de Maliesingel zouden meer verbinding moeten krijgen met het Zocherpark en het plantsoen. Langs de Maliesingel en Tolsteegsingel staan karakteristieke gebouwen met veel allure. Ook is het een belangrijke fietsroute. Af en toe vinden er activiteiten plaats zoals de Singelloop en de Tour de France. De Maliesingel en de Tolsteegsingel zijn nu slecht oversteekbaar. Verblijven is bijna niet mogelijk terwijl hier wel behoefte aan is. Zowel aan de zijde van de woningen als aan de zijde van het water is de ruimte krap. Het autoverkeer heeft veel ruimte. De route wordt deels gebruikt door doorgaand verkeer. De verhouding fietsers/voetgangers/auto s is scheef. Het langzame verkeer komt in de verdrukking mede door het verschil in snelheden. 4. Toelichting functioneel ontwerp Tijdens de vorige sessie is een aantal profielen voorgelegd. De mensen hebben kunnen reageren op de getoonde profielen. Uit de reacties bleek dat er behoefte was aan meer voetgangersruimte aan de zijde van de woningen, meer ruimte voor het groen aan de zijde van de Singel en een versmalling van de rijloper. Wel dient er voldoende ruimte te zijn voor fietsers. Marijn Kik toont een dwarsprofiel van de weg. De rijbaan wordt in totaal 6,5 meter breed waarbinnen zich twee brede fietsstroken bevinden. Het trottoir aan de zijde van de woningen wordt minimaal 2 meter breed. Ook ontstaat er meer ruimte voor groen aan de waterkant. Er zal worden gekeken of parkeren in aangegeven ruimten op het trottoir georganiseerd kan worden. Daardoor lijkt het of de trottoirs breder zijn. Dit staat los van de noodzakelijke verbreding van de trottoirs op plekken waar het nu te smal is. Zoveel als mogelijk zal het huidige aantal parkeerplekken behouden blijven. De fietsenrekken zullen beter geordend in de parkeerzone tussen de bomen en parkeerplekken worden geplaatst. De snelheid wordt verlaagd van 50 naar 30 kilometer per uur waardoor het verschil in snelheid tussen auto s en fietsers afneemt. Er komt bestrating die passend is bij de omgeving. Het profiel is geschikt om autoverkeer met een lokale bestemming af te wikkelen. Na herprofilering en verlaging van de maximumsnelheid wordt het doorgaande autoverkeer verleid om andere routes te kiezen. Onderzocht wordt of het midden van de rijloper in klinkeruitvoering gerealiseerd kan worden. Op dit moment loopt een onderzoek naar de ondergrondse infrastructuur en de bodemkwaliteit. Onder het asfalt ligt een betonnen fundering van de oude trambaan. Gekeken wordt of de klinkers hierop aangebracht kunnen worden. Het weghalen van de fundering is waarschijnlijk niet haalbaar. Een eerste geluidsonderzoek is uitgevoerd. Door het verlagen van de snelheid en het toepassen van stille klinkers zal het geluidsniveau op peil blijven of zelfs afnemen. De luchtkwaliteit blijft op het huidige peil. 5. Vragen en opmerkingen Hieronder zijn de gemaakte opmerkingen van de aanwezigen cursief weergegeven, met daaronder, voor zover van toepassing, de reacties van de deskundigen. Zijn er verkeerstellingen gedaan en zijn de resultaten openbaar? Er zijn tellingen gedaan. Het aantal verkeersbewegingen op de Maliesingel ligt op ruim 6.000 auto s per etmaal en ongeveer 4.000 fietsers. 2/5
Hoe wordt de aansluiting naar de Krommerijnbrug/Ledig Erf? De aansluiting blijft nagenoeg ongewijzigd omdat de bus deze route nog rijdt (t/m 2018). De brug wordt gereconstrueerd. De verkeersregeling wordt aangepast maar er is weinig ruimte om de inrichting te veranderen. Wel worden de oversteken voor langzaam verkeer wat verbeterd bij de aansluiting met de Tolsteegsingel. Wordt de brug wel vernieuwd met name de afdeklaag? De toplaag wordt vernieuwd maar de voetgangers krijgen niet veel meer ruimte dan nu. De fietsers die vanaf de Bleekstraat komen krijgen een eigen voorsorteervak. De lijnen tussen de fietsstrook en de rijbaan zijn onderbroken. Dat betekent dat de auto s en de fietsers in de andere strook mogen rijden. Twee tegemoetkomende auto s kunnen elkaar niet passeren op de strook die bestemd is voor het autoverkeer. De automobilisten zullen uitwijken naar de fietsstroken. Is de fietsveiligheid in dit ontwerp voldoende gewaarborgd? Het ingenieursbureau van de gemeente heeft advies gegeven betreffende de inrichting. Automobilisten die elkaar moeten passeren dienen uit te wijken naar de fietsstrook. De automobilist dient achter de fietser te blijven. De zorg die wordt uitgesproken is begrijpelijk. Op dit moment is de fietsstrook te smal en moet de fietser achterom kijken om een andere fietser te passeren. Er moet een omslag in het denken ontstaan. De auto mag gebruik maken van de fietsstrook indien er geen fietser fietst. De materialisering en het instellen van een 30 kilometerzone moet er aan bijdragen dat de automobilist langzamer gaat rijden. Elders in de stad is de weg al op deze manier ingericht en daar blijkt dat het prima werkt. Is de fundering van de fietsstrook zodanig dat deze niet op korte termijn al kapot wordt gereden door auto s? Rood asfalt is kwetsbaarder dan zwart. De wegbeheerders nemen dit punt mee. Welke verkeersregels gelden er ten aanzien van parkeren en stoppen (bijvoorbeeld voor de pakketdiensten)? Er wordt uitgegaan van een 30 kilometer zone. Er is nog niet nagedacht over een stopverbod. Verkeer wordt niet geacht stil te staan op een fietsstrook, maar in de parkeerstrook. Er zullen mogelijk voethekjes (of een vergelijkbare oplossing) geplaatst worden om te voorkomen dat er geparkeerd/getopt wordt in de berm aan de oeverzijde. In het definitief ontwerp komt dit terug. Niet alleen automobilisten zijn onverdraagzaam maar zeker ook de fietsers. Waarom is het omdenken nodig en hoeveel ongelukken zijn er gebeurd? Buurtbewoners hebben geklaagd over de inrichting van de Maliesingel en de Tolsteegsingel. Er zijn geen ongevalscijfers bekend. Als mensen zich niet aan de regels houden, neemt de kans op ongevallen toe.. Hoe wordt er gehandhaafd? De inrichting moet zodanig zijn dat die een bepaalde snelheid en gewenst gedrag afdwingt. Waar komen de bomen te staan? De bomen komen in de stoep te staan. Gesuggereerd wordt om de fietsparkeerplaatsen op de hoeken te maken zodat er voldoende zicht blijft voor het autoverkeer. Na afloop van het plenaire gedeelte hebben de bewoners de mogelijkheid om op de kaart specifieke punten aan te geven. Is er overwogen om een fietsstraat aan te leggen waar de auto te gast is? Met deze inrichting wordt de suggestie al gewekt. Er zullen geen bordjes fietsstraat worden geplaatst. Worden de verkeersborden buiten de Singel om aangepast/weggehaald? De ambitie is om de verkeersborden voor doorgaand verkeer te verwijderen, de doelverwijzing naar bijvoorbeeld het Spoorwegmuseum wordt gehandhaafd. 3/5
Hoeveel parkeerplekken worden opgeofferd voor het creëren van fietsenrekken? Het uitgangspunt is dat het aantal parkeerplaatsen zoveel mogelijk ongewijzigd blijft, een iets andere verdeling van plekken kan wel. De parkeerdruk in deze omgeving is hoog. Tussen de bomen komen de parkeerplekken voor auto s en de fietsparkeerplekken. Afhankelijk van de resterende ruimte tussen de bomen worden fietsparkeerplekken gemaakt. De strook wordt zo goed als mogelijk geordend. Hoeveel vrachtverkeer rijdt er over de Maliesingel en Tolsteegsingel? Uit recente tellingen blijkt minder dan 1% is van het totaal aantal motorvoertuigbewegingen zwaar vrachtverkeer is. Middelzwaar verkeer maakt circa 2% van het aantal motorvoertuigbewegingen uit. Wanneer zijn de tellingen voor de Maliesingel gedaan? De tellingen zijn recent gehouden (in de maand maart) en buiten de schoolvakanties. Hoe wordt voorkomen dat het verkeer bij file op de A27 zich een weg zoekt door de Oostelijke binnenstad? Het kan niet voorkomen worden maar wanneer blijkt dat de gekozen sluiproute nog meer vertraging oplevert dan zullen automobilisten deze route niet meer kiezen. Is de alternatieve fietsroute Oosterspoorbaan/Zonstraat al definitief? Dat zou namelijk betekenen dat de fietsdruk op de Singel minder wordt. Op 8 april wordt de keuze gepresenteerd aan het gemeentebestuur. Het uitgangspunt is dat er een fietsroute wordt aangelegd. Die kan het aantal fietsbewegingen op de Tolsteegsingel beïnvloeden. Vorige keer is gesproken over een trottoir van 4 meter breed, een onderbroken parkeerstrook en bomen achter de parkeerstrook. In het plan is hier niets meer van terug te vinden. De auto s stonden geparkeerd naast de bomen, de lantaarns zouden verplaatst worden, er was een bredere stoep ingetekend. Profiel 6, waaraan wordt gerefereerd, is niet significant smaller dan het profiel dat nu wordt voorgesteld. Daar waar nodig is er extra ruimte voor het trottoir en daar waar wenselijk is er extra ruimte aan de oeverkant. Profiel 6 heeft als basis gediend voor het ontwerp. De ontvangen reacties zijn geïnventariseerd. Daaruit bleek dat de meerderheid was voor deels meer ruimte voor groen aan de oeverkant en deels meer ruimte zijde van de woningen. Op sommige punten blijft weinig groen over wanneer de stoepen worden verbreed. De trottoirs worden heringericht en worden verbreed op de plekken waar ze nu te smal zijn (zoals toegelicht wordt 2 meter breed de norm). Wat wordt bedoeld met stille klinkers? Dit zijn klinkers zonder vellingkant (schuin randje aan de bovenzijde) waardoor ze strakker tegen elkaar aangelegd kunnen worden. Afgevraagd wordt of de restruimte tussen de bomen voldoende is om het aantal fietsen te stallen. Hoeveel fietsparkeerplekken worden er gerealiseerd? Het is belangrijk om voordat het definitief ontwerp wordt gemaakt te gaan schouwen. Op de tekening die na de bijeenkomst is in te zien, staan de plekken getekend. Is het mogelijk te variëren in de breedte van de groenstrook? Getoond is een basisprofiel. De breedte van de groenstrook varieert. Een aantal jaar geleden is een strook van het asfalt aan de oeverkant weggehaald om de bomen meer lucht en water te geven. Het asfalt is vervangen door rode klinkers. De groenstrook wordt breder waardoor de bomen meer ruimte krijgen. Locatiespecifiek zal tijdens de verdere uitwerking hier verder naar gekeken moeten worden. Het rode asfalt roept geen associaties op met cultuurhistorie. Waarom is deze kleur gekozen? Er zijn eisen gesteld aan doorfietsroutes. Er wordt comfort aan de fietser geboden en een herkenbare structuur aangelegd. Over de precieze tint van het rode asfalt is nog geen besluit genomen. 4/5
Is het mogelijk, bijvoorbeeld voor de toeristen, om langs de Oosterspoorbaan parkeerplekken te maken voor lang parkeren? De Oosterspoorbaan is smal. Naast de fietsroute wordt er ruimte geboden voor initiatieven van bewoners zoals volkstuinen. Onder station Vaartserijn komt een parkeergarage. Daarnaast wordt er gewerkt aan een nieuw parkeerverwijssysteem. Komen er meer bomen aan de zijde van de woningen? Nee. Het uitgangspunt is dat het huidige groen behouden blijft. Een aantal souterrains is bewoond. Door het parkeren op de stoep wordt de lichtinval minder. Is hier over nagedacht? De verhoging is ongeveer 10 centimeter. Het effect op de lichtinval wordt laag ingeschat maar toegezegd wordt hier nog naar te zullen kijken. Door het parkeren op de stoepen wordt het straatbeeld minder rommelig. 6. Afsluiting Marijn Kik licht toe dat de werkzaamheden in het eerste of tweede kwartaal van 2016 worden uitgevoerd. Voorafgaande aan de Tour zullen de kuilen/scheuren in het wegdek worden hersteld. De lichtmasten blijven behouden (verdienen wel een schilderbeurt volgens de bewoners). Er is nog geen besluit genomen welk straatmeubilair wordt geplaatst. Het trottoir wordt aangepast maar mogelijk worden de huidige tegels hergebruikt. Bij de uitvoering van dit project wordt rekening gehouden met de werkzaamheden aan de Krommerijnen Looiersbrug. Een aanwezige merkt op dat hij het gekozen profiel erg mooi vindt en niet zal reageren binnen de reactietermijn. Jan den Boer merkt op dat het ook fijn is om positieve reacties te ontvangen en vraagt de aanwezige deze reactie alsnog in te dienen. Marijn Kik licht toe dat op de kruising Zonstraat een verkeerslicht staat. Het streven is om dit verkeerslicht weg te halen. Er wordt daartoe een doofprocedure in gang gezet. Dat betekent dat het licht binnenkort op knipperen en vervolgens uit wordt gezet. Het verkeer zal met barriërs worden begeleid. Wanneer er evenementen zijn in het Spoorwegmuseum is het erg druk met name met aankomend en vertrekkend verkeer. Is dit punt al uitgewerkt? Dit punt ligt op de scheidslijn van twee projecten. Er zal worden nagedacht hoe de pieken zijn op te vangen. In principe wordt aangesloten op de huidige situatie. Informatie is terug te vinden op: www.utrecht.nl/aantrekkelijk-en-bereikbaar/projecten-herinrichting Marijn Kik en Jan den Boer danken de aanwezigen hartelijk voor hun komst en inbreng. Zij sluiten de plenaire bijeenkomst om 21.00 uur. Eenieder kan tot 6 mei nog reacties op het plan indienen (mailadres: Verkeer.en.vervoer@utrecht.nl). Na afloop van het plenaire deel is er de gelegenheid om individueel in gesprek te gaan met de deskundigen en de vertegenwoordigers van de gemeente. 5/5