Aan Gemeente Gouda T.a.v. Burgemeester en wethouders en de Gemeenteraad Postbus 1086 2800 BB GOUDA onderwerp Advies busstafion Spoorzone datul tngekomen 24 Geachte College en Gemeenteraad, Het Reizigers Overleg Midden Holland I (ROM) is een platform van reizigersorganisaties op het gebied van openbaar vervoer in Midden-Holland en de Rijnstreek. Aan dit platform nemen ROVER, ouderen- en gehandicaptenorganisaties deel. Dit platform adviseert vervoerders en overheden in het kader van de Wet Personenvervoer. Het ROM is verbijsterd over het plan van de gemeente Gouda om in het kader van de Spoorzone het busstation NIET naar de noordzijde (Bloemendaalzijde) van het Goudse NSstation te verplaatsen. De gemeente laat hier een kans lopen om alle vervoersproblemen rond het station op te lossen en zelfs te verbeteren. Later is dat niet meer te herstellen. Hierond.er zal onze visie met argumenten toegelicht worden. De gevolgen van deze beslissing zijn vervoerstechnisch zeer nadelig: 1. De mogelijkheid om een goed vervoersknooppunt te ontwikkelen gaat verloren. Wat is mooier als de overstap tussen trein, RijnGouweLijn (RGL), stads- en streekvervoer, buurtbus, fietsverkeer en P+R gemakkelijk en geconcentreerd kan plaatsvinden? We nemen daarbij aan dat de P+R aan de noordzijde behouden blijft. Mogelijk kunnen ook taxi s daar hun standplaats krijgen. Samen met het Huis van de Stad, geplande winkels en bioscopen ontstaat zo een aantrekkelijk regionaal knooppunt voor het openbaar vervoer. 2. De mogelijkheid van overstappen tussen de RGL en het overig openbaar vervoer wordt in het nu gepresenteerde plan slechter. Thans kan men op het NS-station op hetzelfde perron gemakkelijk tussen RGL en de trein richting Rotterdam en Den Haag overstappen. In het plan van de gemeente krijgt de RGL aan de noordzijde van het NS-station op maaiveld een halte. De directe overstap met de trein gaat daarmee verloren. Ook met het busstation ontstaat geen directe overstap, want dat blijft aan de stadszijde van het NS-station liggen. De RGL blijft verloren achter op de Burgemeester Jamessingel. Het is merkwaardig dat het Huis van de Stad voor bewoners van Boskoop en Waddinxveen beter bereikbaar zal worden dan voor de eigen Goudse burgers. Meer informatie over het ROM is te vinden op www.rover.nl/~ouda, onder het menu ROM. ROM-secretariaat: Tanthofdreef 15, 2623 EW Delft; telefoon (015) 214 78 99, e-mail: d.vermeer@cyrus.nl I
3. Ook als de RGL in de toekomst misschien naar Stolwijkersluis doorgetrokken wordt, is nooit meer een goede overstap met het hele stads- en streekvervoer mogelijk. Zoiets geeft ongemak voor de OV-reizigers, wat tot minder passagiers voor de RGL zal leiden. 4. Ook Gouda moet rekening houden met toenemende vergrijzing van haar bevolking en groei van het aantal reizigers met een functiebeperking. Overal in het land is men bezig om het openbaar vervoer beter toegankelijk te maken middels het project Halteplan Toegankelijkheid, zodat 80% van de reizigers met een handicap gewoon met het OV kan reizen. De hoogte van busperrons wordt nu al aangepast. Het NSstation is volgens de planning van ProRail eind 2010 voorzien van 3 liften: een bij spoor 3-5, een bij spoor 8-10 en een bij spoor 11 en de ingang aan de noordzijde. Aan de stadszijde wordt binnenkort de huidige hellíngbaan bij de fietsenstalling voor rolstoelen en kinderwagens toegankelijk gemaakt. Dat neemt niet weg dat het overstappen voor mensen met een functiebeperking tussen alle vormen van openbaar vervoer minder gemakkelijk wordt dan met een busstation aan de noordzijde mogelijk is. 5. Het wachten op de bus aan de stadszijde is nu verre van aangenaam. Er is weinig bescherming tegen kou, tegen en wind. Het plan voor een overdekte passage met winkels aan de noordzijde is een goed idee. Reizigers zouden daar goed beschermd kunnen wachten. De wachttijd kan bovendien aangenaam doorgebracht worden door wat te kopen of iets te drinken. Zo n aantrekkelijk vervoersknooppunt aan de noordzijde is zowel voor reizigers als voor winkeliers een win-win situatie. 6. Een goede oplossing voor het onbetaald stallen van fietsen op het Stationsplein aan de znidzijde van het station, wordt in het nieuwe plan onmogelijk gemaakt. Het is niet realistisch om te verwachten dat de geplande grote stalling aan de noordzijde het aantal geparkeerde fietsen aan de zuidzijde zal verminderen. Juist door het verdwíjnen van het huidige busstation zal ruimte vrij komen voor extra fietsrekken. De entree van het NS-station kan bovendien vrij blijven van de vaak kris kxas door elkaar geparkeerde fietsen. 7. Doordat de bussen niet meer door het Vredebest hoeven te rijden, kan het kruispunt Kleiwegplein van een vijfsprong in een viersprong veranderd worden. De doorstroming van het verkeer op dit kruispunt verloopt efficiënter. Bovendien verbetert eveneens de doorstroming van het autoverkeer in de tunnel van de Spoorstraat daardoor. 8. Het Vredebest kan in een aantrekkelijke voetgangersroute tussen NS-station en het centrum veranderen. Nu is voor een reiziger die bij de uitgang van het NS-station staat, volkomen onduidelijk welke de weg naar het centrum leidt. Uiteraard moet bestemmings- en fietsverkeer voor het Vredebest wel mogelijk zijn. 9. Wat betreft het milieu zal het effect neutraal zijn. Nu rijden er op een werkdag 286 bussen door de Spoorstraat. Als er een busstation aan de noordzijde komt, wordt dat aantal 377 bussen. Per saldo gaan per dag 91 bussen meer dan nu een omweg van ca. 300 meter maken. Bovendien is dit een momentopname. Lijnbussen krijgen binnen enkele jaren een voortrekkersrol bij het toepassen van schone brandstof. Een ander aspect is dat het mogelijk doortrekken van de RGL naar Stolwijkersluis tot aanpassing van busdiensten zal leiden. Als het Kleiwegplein een normaal kruispunt wordt, zal de filevorming in de Spoorstraat minder worden. Dat komt het milieu juist weer ten goede. Per saldo weegt het milieu-argument van de snelle doorstroming van al het verkeer op het Kleiwegplein en de Spoorstraat zwaarder dan het feit dat per dag 91 bussen 300 meter omdjden. Het ROM vindt de argumentatie van de gemeente over het milieu niet doorslaggevend voor de keuze van de plaats van het busstation. ROM-secretariaat: Tanthofdreef 15, 2623 EW Delft; telefoon (015) 214 78 99, e-mail: d.vermeer@cyrus.nl 2
Tor zover onze argumenten. Hieronder volgen enige algemene opmerkingen. Als het busstafion aan de noordzijde komt is het voor OV-reizigers die de binnenstad als bestemming hebben, des te meer het wenselijk dat alle bussen die over de Kattensingel en de Blekerssingel rijden, in de buurt van het Kleiwegplein een halte hebben. Het ROM is bekend met het feit dat bij de keuzes rond de Spoorzone de financiën een grote rol spelen. Als het busstafion naar de noordzijde van het NS-station verhuist, kan het terrein van het huidige busstafion aan de zuidzijde gebruikt worden voor vastgoedontwikkeling, bij voorkeur in combinatie met onbetaald stallen van fietsen. Daarmee kan verlies aan bebouwing aan de noordzijde gecompenseerd worden aan de zuidzijde. Dat de gemeente Gouda met dit gepresenteerde plan alleen vanwege financiële redenen een gouden kans laat lopen om de verkeersproblemen rond het NS-station integraal op te lossen, vindt het ROM een uiterst onverstandige keuze en een gemiste kans. Het ROM verwacht een meer langetermijn visie van de gemeente. Mocht het gemeentebestuur toch besluiten om het plan van de Spoorzone zoals dat nu gepresenteerd is, uit te voeren, dan verwachten we dat het huidige busstation gerenoveerd wordt. Het ROM wil graag over het Programma van Eisen adviseren. Het ROM adviseert de gemeente Gouda dringend een duurzame oplossing voor genoemde knelpunten mogelijk te maken en daarom haar oorspronkelijke plan te handhaven om het busstation naar de noordzijde van het NS-station te verplaatsen. Hoogachtend, Benno Houweling Vice-voorzitter van het ROM Veenenburg 36 2804 WZ Gouda Tel: 0182-53 90 82 Mail: benno.houweling @planet.nl ROM-secretariaat: Tanthofdreef 15, 2623 EW Delft; telefoon (015) 214 78 99, e-mail: d.vermeer@cyrus.nl 3
Stichting Reizigers Overleg Midden Holland (ROM) Betreft inspreken raadsvergadering over Spoor-zone op 14 mei 2008 B. Houweling Veenenburg 36 2804 WZ Gouda Tel: 0182-539082 Mail: benno.houwelinq@planet.nl Geachte raadsleden, Het Reizigers Overleg Midden Holland heeft bij het College en Gemeenteraad op 24 april 2008 een advies ingediend over de Spoorzone. Het is wat te lang om dat hier voor te lezen. Daarom geef ik een samenvatting en enige aanvullingeq. Wat is mooier als de overstap tussen alle vormen van openbaar vervoer gemakkelijk en geconcentreerd kan plaatsvinden? Samen met het Huis van de Stad, geplande winkels en bioscoop ontstaat zo een aantrekkelijk regionaal knooppunt voor het OV. Dat was het oorspronkelijke plan van de gemeente, dat wij van harte ondersteunden. De realiteit van het huidige plan ziet er helaas anders uit. De gemeente heeft om financiële redenen een oplossing gekozen die zeer nadelig is voor het openbaar vervoer en de verkeersafwikkeling rond het NSstation. Ernstiger is dat toekomstige oplossingen voor de verkeersproblemen door dit plan definitief geblokkeerd worden. De gemeente dient een lange termijn visie te hebben, want de gevolgen van het nieuwe plan kunnen later niet meer rechtgezet worden. Ik zal onze argumenten nader toelichten. Eerst de nadelen van het nieuwe plan. 1. Toegankelijkheid is op dit moment een belangrijk politiek doel. We moeten rekening houden met een toenemende vergrijzing. Het doel is dat uiteindelijk 80% van de reizigers met een functiebeperking gewoon met het OV kan reizen, wat de gemeente overigens forse bespadngen op de WMO-vervoeruitgaven zal opleveren. De hoogte van busperrons wordt nu al aangepast. Het NSstation krijgt 3 liften. Maar voor mensen met een functiebeperking wordt het overstappen moeilijker dan nodig is~ Ik denk dat deze reiziger liever 300 m met de bus omrijdt naar de noordzijde, wat hem ongeveer 20 seconden kost, dan 250 meter te voet of met een rollator het station passeert, om de RGL en het Huis van de Stad te bereiken. In de nieuwe plannen is dát de realiteit. 2. De mogelijkheden van overstappen op de RijnGouweLijn worden in het nu gepresenteerde plan slechter. Op het NS-station kan men nu op hetzelfde perron gemakkelijk tussen RGL en de trein richting Rotterdam en Den Haag overstappen. In het nieuwe plan krijgt de RGL aan de noordzijde van het NS-station een halte. De directe overstap met de trein naar Rotterdam en Den Haag gaat verloren en bovendien ligt het busstation op 250 m afstand aan de andere zijde van het station. Dat zal ongetwijfeld tot minder passagiers voor de RGL leiden. 3. Ook als de RGL in de toekomst misschien naar Stolwijkersluis doorgetrokken wordt, is een goede overstap met het overige stads- en streekvervoer nooit meer mogelijk. 4. Een goede oplossing voor het onbetaald stallen van fietsen op het Stationsplein aan de zuidzijde van het station wordt onmogelijk gemaakt. De NS verwacht dat het voor- en natransport per fiets alleen nog maar zal toenemen. Dit betekent op termijn een verdere toename van de overlast van geparkeerde fietsen rondom het station. De voordelen van het busstation aan de noordzijde. Er komt een goede en korte overstap tussen alle vormen van het OV, ook voor reizigers met een functiebeperking. De ambitie van de gemeente is een efficiënt vervoersknooppunt en meer levendigheid aan de Burgemeester Jamessingel. Het plan voor een overdekte passage met winkels aan de noordzijde is in dit kader een prima idee. Reizigers zouden daar goed beschermd kunnen wachten. De wachttijd kan bovendien aangenaam doorgebracht worden door wat te kopen of iets te drinken. De vele passanten maken zo n plek sociaal veilig. Zo n aantrekkelijk vervoersknooppunt aan de noordzijde is zowel voor de ambitie van de gemeente, reizigers als voor winkeliers een win-win situatie.
3. Een busstation moet ergens liggen. Als dat aan de noordkant ligt, komt aan de zuidzijde grond vrij voor nieuwe bebouwing en exploitatie. Dat kan elkaar compenseren. Bovendien moet het huidige busstation na jaren achterstallig onderhoud opgeknapt worden en in verband met de toegankelijkheid worden voorzien van verhoogde perrons. Dan kan het net zo goed aan de noordzijde nieuw gebouwd worden. 4. Een goede oplossing voor het stallen van de fietsen aan de stadszijde wordt nu mogelijk gemaakt. 5. Doordat de bussen niet meer door het Vredebest hoeven te rijden, kan het kruispunt Kleiwegplein van een vijfsprong in een viersprong veranderd worden. De doorstroming van het verkeer op dit complexe kruispunt verloopt efficiënter; wat ook de doorstroming van het autoverkeer in de tunnel van de Spoorstraat verbetert. Daarnaast worden de verkeersstromen overzichtelijker, wat de verkeersveiligheid ten goede komt. 6. Het Vredebest kan in een aantrekkelijke voetgangersroute tussen NS-station en het centrum veranderen. Nu is voor een reiziger die bij de uitgang van het NS-station staat, afgezien van een klein bordje, niet duidelijk welke weg naar het centrum leidt. 7. Wat betreft het milieu zal het effect op z n minst neutraal zijn tussen het oude en nieuwe plan. Nu rijden er op een werkdag 286 bussen door de Spoorstraat. Als er een busstation aan de noordzijde komt, gaan 91 bussen (dus 1/3) meer dan nu een omweg van ca. 300 meter maken. Dit is echter een momentopname. Het openbaar vervoer vervult al jaren een voortrekkersrol bij het toepassen van schone brandstof. In het najaar gaat een waterstofbus in Zuid-Holland rijden, die absoluut schoon is. Bij de nieuwe aanbesteding van de OV-concessie, in 2009, is te verwachten dat opnieuw strengere milieu-eisen aan de bussen worden gesteld. De milieubelasting door het openbaar vervoer valt dan volledig in het niet ten opzichte van het ovedg verkeer. Als het Kleiwegplein een normaal kruispunt wordt, zal de filevorming in de Spoorstraat minder worden. Dat komt als extra effect het milieu ten goede. Het ROM is een reizigersorganisatie, geen deskundige op het gebied van gemeentefinanciën. Wij vinden dat de gemeente goede ideeën had. Helaas kiest de gemeente vanwege de financiën voor een variant waarin de nieuwe situatie zelfs slechter is dan de huidige situatie. Dat kan nooit de bedoeling van de Spoorzone zijn. De gemeente moet nu de gouden kans grijpen om een aantal vervoersproblemen in één klap op te Iossen en daarvoor haar uiterste moet best doen. Aan een "financiële operatie geslaagd, maar verkeersplan overleden" heeft niemand iets.., behalve de boekhouder.