DDV High Res Vide Frmaat Werkstrm Bradcast & Infrmatie Technlgie ID: BitNte_HRVF_v001_NC Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2003 1. Inleiding Deze ntitie gaat in p de afwegingen vr het kiezen van een standaard vide frmaat binnen De Digitale Vrziening (DDV). Het gaat hier m een keuze vr het High Res vide frmaat. Op dit mment is Digibeta in Hilversum de standaard drager vr het aanleveren, uitzenden, archiveren en pvragen van AV-materiaal. Een dergelijke standaard heeft veel vrdelen. Het vrkmt mzetten van materiaal van de ene drager naar de andere drager. Hierdr wrdt geen kwaliteitsverlies geleden en wrden ksten en tijd bespaard. Daarnaast dient de diverse apparatuur slechts deze ene drager te kunnen ndersteunen, wat uiteraard k kstenefficiënter is dan dat diverse dragers meten wrden ndersteund. In de tekmst vervalt in DDV de behefte aan een fysieke drager en zal het AV-materiaal in file frmaat wrden aangeleverd, uitgeznden en gearchiveerd en kunnen wrden pgevraagd. Echter m dezelfde redenen als zjuist genemd bij de Digibeta is het wenselijk m een standaard frmaat af te spreken. Het hanteren van meerdere frmaten leidt tt nndige handelingen (mzettingen) en daaraan gerelateerd kwaliteitsverlies, ksten en drlptijd. Het streven is dus m te kmen tt één High Res videfrmaat vr DDV. Deze ntitie gaat hier verder p in. Status Dit dcument is vr cmmentaar aangebden aan de EG. Versie verzicht Versie Wijzigingen Datum......... 0.9 Draft dcument, Nick 12 mei 2003 0.9a, b, c Uitbreiding dcument, Frans 15, 19 mei 2003 0.9d Feedback verige cllega s verwerkt 20 mei 2003 1.0 Vrstel vr EG 20 mei 2003 1 van 13
2. Definities Dit hfdstuk bevat de definities, zals ze dr het BIT-team wrden gehanteerd. Legenda: Asset Cntent + rechteninfrmatie BIT Bradcast & Infrmatie Technlgie Bld = term Nrmaal = definitie Italic = spreektaal (geeft gevel vr de betekenis) BIT-team 4-kppig NOB-team bestaande uit Frans de Jng, Gerc Bakker, Marcel Opsteegh en Nick Cetn. Hudt zich bezig met de technische invulling van DDV. Brwse frmaat AV-frmaat in gebruik t.b.v. het zeken in DDV. Typisch van lagere kwaliteit dan het rigineel t.b.v. gebruik met nrmale kantrnetwerken en PC s. Centrale Vrziening Dat deel van DDV dat primair gebruikt wrdt met uitgeznden/uit te zenden materiaal. Netwerkgebaseerde uitzendbuffer CV Centrale Vrziening Cntainer Middel m diverse cmpnenten bij elkaar te transprteren en/f bewaren. Veel gebruikt als mdel waar MXF kan wrden tegepast. Cntent Essence + metadata DDV De Digitale Vrziening De Digitale Vrziening Vrziening t.b.v. cntributie, selectie, retrieval, uitzenden en archiveren van cntent van publieke mrepen. Bestaat uit een Centrale Vrziening en een Gedeelde Vrziening. Naam van het prject dat leidt tt realisatie van DDV. EDL Edit Decisin List Edit Decisin List Bestand met mntage beslissingen. Wrdt bijvrbeeld gebruikt m mntages in een ffline set te kunnen maken en daarna in een nline set te kunnen vltien. In DDV wrdt dit wrd veel gebruikt als synniem vr de bestellijst van essense. Essence AV-materiaal znder metadata 2 van 13
Gedeelde Vrziening De Gedeelde Vrziening is ng nderwerp van discussie. Zdra het resultaat daarvan bekend is wrdt deze definitie aangepast (zie k de Ntitie ver de GV). GV Gedeelde Vrziening High Res frmaat AV-frmaat van hge kwaliteit. Bedeld vr bijvrbeeld pst-prductie, archivering en uitzending. Typisch een frmaat met een hge bitrate. Internetfrmaat In DDV de benaming vr gekzen AV-frmaten t.b.v. gebruik p het Internet (denk aan mrep.nl tepassingen). Typisch een frmaat met een lage bitrate. ITF Intermediate Transcding Frmat Intermediate Transcding Frmat AV-frmaat tussen Lw Res en High Res frmaat in, met dit bitrate. Bedeld als gedkper alternatief vr High Res, m naar Lw Res frmaten te kunnen transcderen. Lw Res frmaat AV-frmaat met lagere kwaliteit dan High Res kwaliteit. Typisch bedeld vr bijvrbeeld brwse f gebruik p het Internet. Om verwarring te vrkmen spreken we in DDV ver het Brwse-frmaat vr search & retrieval tepassingen (MAM) en ver Internetfrmaten vr Lw Res kpieën t.b.v. bijvrbeeld Internet-publicatie. Material Exchange Frmat SMPTE standaard die vrschrijft he AV-essence en metadata (samen cntent genemd) in een cntainer kan wrden verpakt, zdanig dat eenvudige uitwisseling van de cntent mgelijk is. Typisch bedeld als uitwisselfrmaat (i.t.t. pslagfrmaat). MAM Media Asset Management MAM-systeem Systeem dat infrmatie ver assets bewaart. In een MAM-systeem kun je bijvrbeeld zien welke prgramma s er beschikbaar zijn, he lang ze duren, wie ze gemaakt heeft, etc. Een MAM-systeem tnt dus met name metadata (mderne MAM-systemen tnen k vaak AV-beelden t.b.v. het zeken van materiaal). Metadata Data van divers pluimage die niet gerekend kan wrden tt de essence (AV-materiaal). Typische vrbeelden zijn: titel, auteur, etc. Ok ndertitels wrden gezien als metadata (definities verschillen wereldwijd). Data ver data MXF Material Exchange Frmat Prgramma-materiaal AV-materiaal bedeld m te wrden uitgeznden. Dit mvat k prm s (= prgramma van bijv. 30 sec.). 3 van 13
Prm AV-materiaal van krte duur (typisch 30 sec.), bedeld als vraankndiging van ander prgrammamateriaal. 4 van 13
3. Afwegingen Bij de keuze vr een (High Res) vide frmaat dient het gebruik ervan binnen de diverse prcessen nader te wrden bekeken. Het gaat hierbij binnen plateau 1 van DDV m de vlgende prcessen: Aanleveren Uitzenden Archiveren Hergebruiken Transcderen Het High Res materiaal wrdt dus vr verschillende delen gebruikt, binnen elk prces zijn er zaken waar rekening gehuden mee dient te wrden bij een keuze vr een High Res frmaat. Hiernder vlgt een verzicht. 1. Aanleveren a) Het High Res frmaat is in gebruik/zal wrden gebruikt dr mrepen. b) Het aanleverprces dient efficiënt te verlpen. 2. Uitzenden a) De kwaliteit van het High Res frmaat dient hg geneg te zijn. b) Het materiaal met efficiënt p de uitzendserver pgeslagen kunnen wrden. 3. Archiveren a) Het High Res frmaat dient kwaliteit hg geneg te zijn vr archivering, met name vr tekmstig hergebruik. (De vrm waarin dit gaat plaatsvinden is ng niet bekend.) b) Het vide frmaat dient efficiënt pgeslagen te kunnen wrden. c) De pbuw van het frmaat met bekend zijn, zdat het archief k in de tekmst ntslten kan wrden (pen standaard). 4. Hergebruiken Het frmaat dient geschikt te zijn vr hergebruik. Dat wil zeggen dat het materiaal dat na uitzending in DDV en bij Beeld en Geluid pgeslagen is, eenvudig dr de mrepen kan wrden pgevraagd (gedwnlad) en binnen nieuwe prgramma s kan wrden hergebruikt. Hierbij is het vlgende van belang. a) Het High Res frmaat is in gebruik/zal wrden gebruikt dr mrepen. b) Het frmaat met als basis vr mntage kunnen wrden gebruikt. c) Het frmaat dient p efficiënte wijze te kunnen wrden pgehaald d) Hergebruik van delen met mgelijk zijn ( partial file retrieval ). 5. Transcderen a) Het frmaat met als input kunnen dienen vr transcding pakketten en efficiënt (ksten en drlptijd) kunnen wrden mgezet naar andere gewenste frmaten. 6. Ondersteuning frmaat a) Ondersteuning in de markt bij diverse partijen, liefst vlgens een pen standaard, zdat vendr lck-in vermeden wrdt. b) Het frmaat dient dr MXF ndersteund te wrden*. * Uitgangspunt in DDV is het gebruik van MXF. MXF is geen AV-frmaat, maar een standaard die het bundelen van AVmateriaal en metadata in cntainers beschrijft. Binnen MXF kunnen diverse AV-frmaten wrden gebruikt. Over (het gebruik van) MXF binnen DDV vlgt een aparte ntitie. 5 van 13
4. Beschikbare frmaten Er zijn diverse frmaten ptentieel geschikt als High Res vide frmaat binnen DDV. Vr alle frmaten geldt dat we primair geinteresseerd zijn in het data-frmaat en niet in het eventueel bijbehrende tapefrmaat*. Uitgangspunt is immers dat het AV-materiaal uiteindelijk p harddisks/datatapes wrdt pgeslagen en niet p videtape. Frmaat Ppulaire (merk)namen Details DV25 4:2:0 Cnsumenten DV (PAL) en 25 Mb/s, 4:2:0 intraframe encding DVCAM DV25 4:1:1 Cnsumenten DV (NTSC) 25 Mb/s, 4:1:1 intraframe encding en DVCPRO25 DV50 4:2:2 DVCPRO50 50 Mb/s, 4:2:2 Intraframe encding D-10 30Mb/s IMX 30 30 Mb/s, 4:2:2, I-frame nly D-10 40Mb/s IMX 40 40 Mb/s, 4:2:2, I-frame nly D-10 50Mb/s IMX 50 50 Mb/s, 4:2:2, I-frame nly MPEG-2 4:2:2P@ ML, lng GOP Lng GOP MPEG-2 Tt 50 Mb/s, 4:2:2 MPEG-2 MP @ ML, lng GOP Lng GOP MPEG-2 <= 15 Mb/s, 4:2:0 Tabel 4.1 Kandidaat High Res frmaten vr DDV In figuur 4.1 zijn al deze frmaten en hun tepassingsgebieden geschetst. Vr de leesbaarheid zijn de lng GOP frmaten beperkt in hun afmetingen en is DV50 iets nder D-10 50 getekend. Beeldkwaliteit ARCHIVERING HIGH END POST PRODUCTION D-10 50 DV 50 MPEG-2 4:2:2P @ ML lng GOP MID-RANGE POST PRODUCTION D-10 40 NIEUWS / SPORT PRODUCTIE D-10 30 UITZENDING DV 25 MPEG-2 ML@ MP lng GOP Bitrate Figuur 4.1 Schets van de frmaten en hun tepassingsgebieden * Denk hierbij bijvrbeeld aan de DV, DVCAM, DVCPRO en IMX cassettes. 6 van 13
De frmaten zijn grfweg te nderscheiden in 2 families: DV-gebaseerde frmaten MPEG-2 gebaseerde frmaten DV gebaseerde frmaten De drie genemde DV-frmaten zijn bijna identiek. Ze verschillen vrnamelijk van elkaar in kleur sampling methde en bitrate. De 25 Mbits DV-versies ndersteunen in principe 2 16-bits (48 KHz) f 4 12 bits (32 khz) audi-kanalen. DV50 ndersteunt 4 audikanalen. Een verschil tussen Cnsumenten DV en de prfessinelere (DVCAM en DVCPRO) frmaten is dat het audi niet gelcked is aan het vide. MXF kan verigens verweg met alledrie de DV-versies. DV25 4:2:0 Met dit frmaat wrdt de standaard (PAL) DV nrm bedeld (IEC 61834-2). Dit frmaat is het frmaat dat gebruikt wrdt in cnsumenten DV-camera s. Sny heeft een eigen industriële variant ntwikkeld: DVCAM. Aangezien DVCAM eigenlijk alleen in tape-frmaat afwijkt van het DV-frmaat wrden beiden hier verder gelijkgesteld. De Intraframe encding staat gemakkelijk mntage te. Belangrijk nderscheid met de andere DV-frmaten is de afwijkende kleur sampling methde (4:2:0 i.p.v. 4:1:1 f 4:2:2). DV25 4:1:1 Met dit frmaat wrden DV-frmaten die gebruik maken van 4:1:1 sampling bedeld. Denk hierbij aan DVCPRO25. De NTSC versie van cnsumenten DV maakt verigens k gebruik van 4:1:1 sampling. DV50 4:2:2 Dit is de 50 Mb/s versie van DV25. Het is alleen bedeld als prfessineel frmaat. Verschillen met de DV25 frmaten zijn de hgere kleurreslutie (4:2:2 sampling) en de beschikbaarheid van 4 16-bits/48 khz audikanalen. MPEG-2 gebaseerde frmaten De 5 genemde MPEG frmaten zijn lid van de MPEG-2 familie (ISO-13818). De MPEG-2 familie is erg grt, dus met altijd duidelijk wrden gedefinieerd welk type MPEG-2 wrdt bedeld. In de tabel staan eigenlijk 2 verschillende types: De D-10 varianten, alledrie versies van I-frame nly MPEG-2 4:2:2P@ML, pklimmend in bitrates. De 2 lng-gop varianten, vrnamelijk verschillend in kleurreslutie en bitrate. D-10 30 Mb/s D-10 is een SMPTE standaard die een afbakening van MPEG-2 4:2:2P@ML inhudt. Eigenlijk zijn er 3 perating pints* gedefinieerd, namelijk in 30, 40 en 50 Mb/s. Sny brengt D-10 in tape-frmaat p de markt als IMX. D-10 en IMX wrden in de praktijk dr elkaar gebruikt, maar IMX is eigenlijk gewn een merknaam. Het frmaat kenmerkt zich dr gede mntage mgelijkheden (want het is I-frame nly). De cmpressie is natuurlijk minder ged dan bij de Lng GOP MPEG-varianten, mdat alleen lsse beelden wrden gecmprimeerd. Er wrdt geen rekening gehuden met redundantie tussen verschillende beelden. D-10 ndersteunt tt 8 24-bits audikanalen. De kleurreslutie is ged (4:2:2). IMX-30 is pas recent p de markt verschenen, praktijkervaring ntbreekt ng. * Zgenaamde aanbevlen perating pints, strikt genmen laat D-10 k andere bitrates te. 7 van 13
D-10 40 Mb/s Als D-10 30 Mb/s, maar dan met hgere bitrate. IMX-40 is pas recent p de markt verschenen, praktijkervaring ntbreekt ng. D-10 50 Mb/s Als D-10 40 Mb/s, maar dan met hgere bitrate. Dit is de maximaal tegestane bitrate in D-10. MPEG-2 4:2:2P@ML, lng GOP Deze MPEG-2 variant is eigenlijk srtgelijk aan D-10. Het grte (en belangrijke!) verschil is dat nu k de afhankelijkheden tussen frames wrden gebruikt m het vide te cmprimeren. Lng GOP (Grup f Pictures) wil zeggen dat de file bestaat uit een serie van I-B-P frames. De B en P frames staan niet p zichzelf maar verwijzen naar de I frames. Hierdr is het frame nauwkeurig mnteren met dit srt files lastig, maar wrdt wel een hge cmpressie-rati gehaald. Het aantal audi-kanalen is afhankelijk van de implementatie. MPEG-2 MP@ML, lng GOP Deze MPEG-2 variant wrdt k wel uitzend MPEG-2 genemd. Grf gezegd lijkt dit frmaat p MPEG-2 4:2:2P@ML, lng GOP, alleen is nu k de kleurreslutie teruggebracht. Het frmaat is daarmee zeer efficiënt in cmpressie-termen, maar de kwaliteit is niet bedeld vr mntage. Dit frmaat wrdt gebruikt vr de encders van Digitale Televisie, m met lage bitrates (bijvrbeeld 4 Mbit/s) uit te kunnen zenden. Het aantal audikanalen is afhankelijk van de implementatie. 8 van 13
5. Vergelijking van de frmaten De diverse aandachtspunten bij de afwegingen uit paragraaf 2 zijn hiernder in tabelvrm vermeld. Per frmaat is bekeken he dat frmaat hierp scrt. Dit is aangegeven dr de rangschikking (-- / - / / + / ++) lpend van erg slecht tt erg ged. Alle plussen en minnen zijn bij elkaar pgeteld resulterend in de scre nderin de scretabel. Nr. Criterium DV25 4:2:0 DV25 4:1:1 DV50 4:2:2 D-10 30 D-10 40 D-10 50 MPEG-2 4:2:0 lng GOP* Aanleveren 1a Verwachting gebruik ++ - -- ++ + ++ -- -- 1b Efficiënt aan te leveren aan -- - -- ++ DDV Uitzenden 2a Uitzendkwaliteit - + + + + + 2b Opslag efficiëntie -- - - - ++ + uitzendserver Archiveren 3a Kwaliteit vr archivering ++ + + + - 3b Bendigde pslagcapaciteit -- - -- ++ + 3c Bekende structuur + + + + + + + + (tekmstvastheid) Hergebruiken 4a Verwachting gebruik ++ -- - ++ + ++ -- -- 4b Basis vr mntage + + ++ ++ ++ ++ -- - 4c Efficiënt p te halen vanuit ++ ++ -- + - - - -- -- DDV 4d Partial File Retrieval ++ ++ ++ ++ ++ ++ -- -- Transcderen 5a Als basis vr transcding ++ ++ ++ + - - Ondersteuning 6a Ondersteuning in de markt ++ + ++ + + ++ 6b MXF ndersteuning + + + + + + + + Ttaal 15 6 0 15 8 7-4 -5 MPEG-2 4:2:2 lng GOP* Tabel 5.1 Scretabel vide frmaten DDV * Van deze twee lng GOP frmaten is de bitrate niet gespecificeerd. Vr de vergelijking in deze tabel is uitgegaan van 4 Mbit/s vr MPEG-2 4:2:0 lng GOP en van bijvrbeeld 24 Mbit/s MPEG-2 4:2:2 lng GOP. Dit zijn realistische getallen. Telichting bij de gegeven scres 1a Dit argument gaat met name ver de vraag f mrepen p de gegeven frmaten zullen prduceren. Vr zwel DV25 (4:2:0) en IMX wrdt dit verwacht. DV25 vanwege de gedkpe prductie middelen (zeer gede prijs/kwaliteit verhuding) en van IMX vanwege de lgische uitbreiding van de huidige Betacam-lijn, de beschikbaarheid van interessante tape->mxf bruggen (e-vtr) en de hge kwaliteit van IMX-50. Vrbeelden zijn DV-gebruik bij EO en VPRO en het vrnemen van NOS-RTV m vr de Jurnaal, Sprt en Actueel faciliteiten te kiezen vr IMX (30 & 50). Vr IMX 40 zijn de verwachtingen iets minder uitbundig, met als mtivatie dat men eerder zal kiezen vr uitersten i.p.v. vr een tussenfrmaat *. DVCPRO is in Nederland p landelijk niveau vrijwel niet drgedrngen, maar is wel enigszins in gebruik p reginaal niveaus (vandaar slechts één min, i.v.m. mgelijke uitbreiding DDV in tekmst). De lng GOP MPEG-frmaten zijn niet bedeld vr mntage en scren hier dus zeer slecht. 1b De efficiëntie hangt vrnamelijk af van de bitrate. He lager, des te sneller is het materiaal aan te leveren. Hierbij kijken we hier niet naar de mnteerbaarheid van het materiaal. 9 van 13
2a 2b 3a 3b 3c 4a 4b 4c 4d 5a 6a 6b Hgwaardiger brnmateriaal levert betere uitzendkwaliteit p. Bij de gegeven frmaten is de uitzendkwaliteit echter min f meer nafhankelijk van de frmaatkeuze, vandaar het milde cntrast tussen de berdelingen. De reden is dat bij uitzenden het frmaat namelijk tch weer teruggebracht naar een lage bitrate en kleurreslutie (in het geval van digitaal uitzenden, DVB) f direct vanaf de server in native DDV-frmaat kan wrden uitgespeeld (waarbij het resulterende cmpsiet-signaal p zijn minst een redelijke kwaliteit heeft). Overigens is de cmbinatie van een 4:1:1 prductie en 4:2:0 uitzendfrmaat, kwalitatief een slechte, mdat dit een extra slechte kleurreslutie plevert (ng minder dan 4:1:0). Vr het MPEG-2 4:2:0 frmaat geldt dat dit al een uitzendklaar frmaat is*. Een lagere bitrate is efficiënter in termen van gebruikte pslagcapaciteit. De kwaliteit van archiveren is lastig te scren, mdat hier verschillende zaken dr elkaar lpen. In het algemeen is een hge bitrate en 4:2:2 te preferen. MAAR wanneer materiaal aan de brn al als bijvrbeeld DV25 wrdt aangeleverd, is archiveren in 50 Mbit/s niet ndig, d.w.z. het materiaal zal er tch niet beter p wrden. Dit verklaart het matige cntrast in de berdelingen van de frmaten p dit criterium. Een lagere bitrate is efficiënter in termen van gebruikte pslagcapaciteit.. Eigenlijk zijn alle frmaten ged geneg beschreven m te kunnen ntsluiten. Bij deze berdeling telt f de verwachting is dat mrepen dit frmaat (veel) zullen gaan gebruiken. Zie 1a. Basis vr mntage betekent eigenlijk dat je het liefst een intraframe geencdeerd frmaat wilt hebben en (afhankelijk van het type mntage) k een gede kleurreslutie. De scre is cnfrm deze twee wensen. Efficiënt transprt vereist is gebaat bij lage bandbreedtes en geen transcdering. De scre is cnfrm deze twee wensen. Partial File Retrieval is gebaat bij I-frame nly encding. Anders is transcdering ndzakelijk. Eigenlijk zijn alle frmaten wel m te zetten naar andere frmaten. Wel zijn smmige frmaten efficiënter m te zetten. Lagere bitrates en intraframecdering zijn gemakkelijkere uitgangsfrmaten. De ndersteuning vr DV is zeer ged. Ok vr D-10 is al veel ndersteuning in de markt gesignaleerd. De lng GOP frmaten wrden vral p uitzendservers ged ndersteund, maar dr de grte keuzevrijheid in bitrates en GOP-structuur is ndersteuning hier wel het minst ged. Alle frmaten wrden ndersteund dr MXF. Opmerkingen bij de methde Del van de bvengeverde methde is m een glbale afweging te krijgen van de diverse frmaten. Opmerkingen p de methde zijn: Er is geen weging van de diverse criteria meegenmen. Criteria kunnen meerdere malen vrkmen, dit kan gezien wrden als een impliciete weging. Het is lastig plussen en minnen te te kennen, met name bij gebruik van een deel van de schaal. * Dit is een vereenvudigde weergave van de werkelijkheid, maar vldende vr deze discussie. 10 van 13
6. Discussie & cnclusie 6.1 Discussie De resultaten uit de vrige paragraaf zijn ng eens verzameld in de tabel hiernder. Rang Frmaat Scre 1 DV 25 4:2:0 15 1 D-10 30 15 3 D-10 40 8 4 D-10 50 7 5 DV 25 4:1:1 6 6 DV 50 4:2:2 0 7 MPEG-2 lng GOP 4:2:0-4 8 MPEG-2 lng GOP 4:2:2-5 Tabel 6.1 De Vide frmaten en hun ttaalscre De winnende frmaten zijn duidelijk DV 25 4:2:0 en D-10 30, met p enige afstand D-10 40 en D-10 50. Extra afwegingen In deze paragraaf bespreken we een aantal additinele afwegingen die helpen te kmen tt de keuze van het DDV High Res Vide Frmaat. Hge nrm faciliteren Het materiaal, dat via DDV wrden gearchiveerd en kan wrden pgevraagd, kan wrden verdeeld in technisch kwalitatief hgwaardig materiaal (zals dramaprducties) en minder hgwaardig materiaal (bijvrbeeld nieuws). Beide typen materiaal zullen aan DDV wrden aangeleverd en bij Beeld en Geluid wrden gearchiveerd. Om het hgwaardige materiaal in srtgelijke kwaliteit te kunnen hergebruiken zal dus k een hgwaardige nrm meten wrden gefaciliteerd. Vrbeeld: materiaal gedraaid p DV50 zu je liefst k in 50 Mbit/s willen archiveren en niet in bijvrbeeld DV25. Aanlevernrm leidend Veel materiaal in DDV zal p minder hgwaardige nrm wrden geprduceerd, vr dit materiaal is het verdreven m vr een zwaarder Vide Frmaat te kiezen, aangezien de kwaliteit van het materiaal er niet beter p wrdt, terwijl de bendigde pslagcapaciteit wel teneemt. Er is dus iets vr te zeggen m de aanlevernrm leidend te maken ( niet hger pslaan dan wat is aangeleverd ). Vrbeeld: materiaal aangeleverd p IMX-30 archiveren p IMX-50 is niet nuttig. Familie kiezen Vrgaande 2 argumenten kunnen wrden gefaciliteerd dr niet te kiezen vr 1 vide frmaat, maar vr 2, namelijk een hge variant en een lage variant. De hge nrm kan dan wrden gebruikt m hgwaardig materiaal te faciliteren, terwijl de lage nrm ervr zrgt dat zuiniger wrdt mgegaan m.b.t. de bendigde pslagcapaciteit. Nadeel van meerdere frmaten kiezen is in het algemeen een tename van ksten, mdat multi-frmat apparatuur met wrden aangeschaft. Dat is ngewenst. De plssing hiervr is te kiezen vr 2 frmaten uit dezelfde familie. Hierdr kan apparatuur wrden gekzen die gemakkelijk en met zeer weinig extra ksten beide frmaten aankan. 11 van 13
6.2 Cnclusie N.a.v. bvenstaande redenering stelt het BIT-team vr D-10 30 en D-10 50 als de standaard DDV frmaten vr te stellen. Beide frmaten (ppulair vaak IMX-30 en IMX-50 genemd) lijken zeer sterk p elkaar en verschillen eigenlijk alleen in bitrate* (30 Mbit/s versus 50 Mbit/s). Apparatuur die D-10 50 aankan, zal hgstwaarschijnlijk k D-10 30 aankunnen. Met de keuze vr D-10 30 als standaard frmaat en de D-10 50 variant als uitzndering naar bven in het geval van hgwaardig materiaal wrdt een gede basis gelegd vr efficiënte aanlevering, uitzending., archivering en pvraag van materiaal binnen DDV. * Merk p dat dit niet geldt vr bijvrbeeld de DV-familie, waar DV50 en DV25 k in kleurreslutie verschillen. Extra vrdelen Naast bvengenemde afwegingen hebben ng een aantal andere vrdelen meegewgen, namelijk: Audi kanalen Omdat D-10 tt 8 audi-kanalen faciliteert, is het een zeer geschikt frmaat vr het faciliteren en archiveren van prgramma s die gebruik (zullen) maken van surrund sund. Cmpatibiliteit met udere nrmen De nieuwe IMX-machines van Sny zijn in staat m niet alleen IMX-30, 40 en 50, maar k alle vrgaande Betafrmaten te gebruiken. Dit betekent dat gemakkelijk cmpatibiliteit met de nu standaard Digibeta kan wrden behuden. M.b.v. de e-vtr is het zelfs mgelijk in één slag materiaal p Digibeta m te zetten in een MXF-file. Aansluiting bij keuze NOS RTV Een van DDV-gebruikers zal NOS RTV zijn. Nu al wrdt van deze mrep veel materiaal gearchiveerd. NOS RTV is mmenteel bezig met de herinrichting van het Videcentrum en zal daarbij k verstappen p een nieuwe nrm. NOS RTV heeft uitgesprken het vrnemen te hebben te kiezen vr D-10 30 en 50, wat dus perfect aansluit p deze aanbeveling vr DDV. Overigens wg k bij NOS RTV het argument van de keuze van kwaliteit (en bitrate) binnen 1 familie zwaar mee bij deze keuze. Z kan Jurnaal bijv. p D-10 30 prduceren, terwijl NOS Actueel het hgwaardigere D-10 50 zal gebruiken. Vrbehud Hewel D-10 50 aan de verwachtingen vldet, hebben we het verse D-10 30 ng niet in detail kunnen testen. NOB wil graag vr de definitieve keuze ng een praktijktest uitveren. De aanname (en verwachting) is namelijk dat D-10 30 Mbit/s srtgelijke f betere kwaliteit vide plevert dan DV25 Mbit/s*. * Beide frmaten zijn gebaseerd p DCT transfrmatie, maar D-10 30 gebruikt extra bits vr een hgere kleurreslutie (4:2:2 i.p.v. DV25 s 4:2:0). Dit betekent dat het signaal technisch een hgere reslutie aankan, de vraag is nu f de menselijke perceptie van de verall kwaliteit inderdaad gelijk f beter is. 12 van 13
7. Bibligrafie [1] Data Structure fr DV-Based Audi, Data and Cmpressed Vide 25 and 50 Mb/s, SMPTE 314M- 1999, SMPTE, White Plains (USA). [2] Type D-10 Stream Specificatins MPEG-2 4:2:2P @ ML fr 525/60 and 625/50, SMPTE 356M-2001, SMPTE, White Plains (USA). [3] De Digitale Vrziening: inhudelijk dcument, versie 1.0, 21-11-2002. [4] Final Reprt: Analyses and Results, EBU/SMPTE Task Frce fr Harmnized Standards fr the Exchange f Prgramme Material as Bitstreams, August 1998, Geneva (Switzerland). 13 van 13