ISO 26000 in verbinding met Inkoop NEVI Jaarcongres dinsdag 25 juni 2013 Karin van IJsselmuide Duurzaam Inkopen expert en Kennismanager, NEVI Hans Kröder Internationaal Expert ISO 26000 1 Maatschappelijk ISO verantwoord 26000 Expert inkopen Karin van IJsselmuide Rollen binnen NEVI: Vanaf 2007: Trainer/docent Kennismanager (mede) Schrijver/opsteller: Thematic Review on Sustainable Procurement in Higher Education (2008), Buy it Fair/SOMO (2009), Duurzaam Inkopen met Ambitie/AgentschapNL (2010), Advies Duurzaam Inkopen/VNO/NCW et all (2011). Vanaf 2013: samenwerking NEN normcomm. ISO Sustainable Procurement 2 ISO 26000 Expert Hans Kröder, internationaal expert ISO 26000 Rollen binnen ISO 26000: 2005 heden: lid Nederlandse Normcommissie 2005 2007: Internationaal Expert Task Group Implementation 2007 heden: Internationaal representative stakeholder group SSRO 2007 2010: Expert in International Drafting Task Force (IDTF) 2011 2015: Expert in Post Publication Organization 2007 heden: Registered Presenter ISO Geneva unieke ISO 26000 partner 3 1
ISO 26000 Introductie 1. Introductie van ISO 26000 4 Movie: impact of CSR Apple islave at FOXCONN factory China Labour practices 5 MVO ISO 26000: Richtlijn voor Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Toepasbaar op alle organisaties: ook Overheid, Vakbonden, NGO s, Onderwijs etc. ISO 26000 is niet certificeerbaar! (kan veranderen in de toekomst) 6 2
Introductie Hoe ISO 26000 naar MVO kijkt van... een add-on Compliance gedreven Waarde bescherming Saai Risico mgt. Toekomstige zorg Over milieu (groen) Filantropie Obstakels Schuld naar... Kern van de strategie Innovatie focus Waarde creatie Opwindend Kansen mgt. Noodzaak nu Over milieu, maatschappij en economie Core business + waarden! Uitdagingen, kansen Inspiratie 7 MKB ondernemers Duurzaam ondernemen is geen bijzaak meer, het is puur strategie Jaqueline Zuidweg Zakenvrouw 2012 We transformeren van onbeperkt groeien naar duurzaam vernieuwen Ruud Koornstra Duurzaam ondernemer 8 ISO 26000 Raamwerk essentie H 4 Zeven MVO principes 1. Rekenschap afleggen 2. Transparant zijn 3. Ethisch gedrag Twee fundamentele praktijken van MVO H 5. Herkennen van MVO Identificeren en betrekken (waardeketen en invloedssfeer) van stakeholders Zeven MVO H 6 kernthema s Bestuur van de organisatie Maatschappij Mensen Arbeids Het Consumenten Eerlijk betrokkenheid aangelegenheden rechten praktijk Milieu zaken doen & ontwikkeling 4. Respect voor belangen van stakeholders Gerelateerde acties en verwachtingen 5. Respect voor wet- en regelgeving Integratie van MVO MVO en organisatie karakteristieken Begrijpen van MVO van de organisatie H 7 6. Respect voor internationale gedragsnormen 7. Respect voor mensenrechten Selecteren MVO initiatieven Integreren van MVO in de gehele organisatie MVO communicatie en rapportage Annex MVO initiatieven Evalueren en verbeteren Vergroten geloofwaardigheid 9 3
De ISO 26000 bril Kernwaarden NEVI gedragscode eerlijkheid geheimhouding betrouwbaarheid niet-schadelijk gedrag niet samenspannen vermijden van gedwongen winkelnering zakelijk fatsoen vrije mededinging deskundigheid en objectiviteit duurzaamheid innemen van een onafhankelijke positie verschaffen van juiste informatie en oordelen respect voor mensen én milieu én winstgevendheid (people planet profit) 7 kernthema s ISO 26000 bloem 12 4
kernthema: het milieu 6.5. Het milieu Onderwerp 1: Voorkomen van vervuiling Onderwerp 2: Duurzaam gebruik van hulpbronnen Onderwerp 3: Mitigatie van en adaptie aan klimaatverandering Onderwerp 4: Bescherming van het milieu, biodiversiteit en herstel van natuurlijke leefgebieden 13 Ketenvoorbeeld Invloedssfeer Branche veren. Aandeelhouders Banken / Verzeker. Waarde keten Leveranciers keten Partners Concurrenten Partners Tijdelijke krachten Klant X Lever. A Sub- Lever. A Medewerkers Eigen Organisatie Distributeurs Consumenten Sub- Lever. B Lever. B Klant Y Ruwe grondstof leveranciers Afval services Overheid Burgers NGO s Media Toegevoegde waarde 2. Sustainable profit: jouw mening praktijkervaringen toegevoegde waarde ISO 26000 15 5
Movie: CSR business case Interface The business case for sustainability 16 Duurzame winst Winst voor de gezondheid en welvaart van mensen People Winst voor natuur en milieu Planet Winst voor het economische systeem Profit 17 Vraag Wat is sustainable profit voor: - jou als inkoper? - voor de organisatie? 18 6
Best practice ervaringen ISO 26000 erg geschikt voor ordenen, structureren en prioriteren van MVO beleid ISO 26000 beschouwt MVO in alle facetten ISO 26000 is bruikbaar voor alle stadia van MVOontwikkeling ISO 26000 is geschikt voor maatwerk 19 Best practice ervaringen ISO 26000 doe je niet eventjes Cultuur is van invloed op aanpak en invulling MVO beleid Tools zijn belangrijk ISO 26000 geeft een organisatie vertrouwen: kapstok en baken 20 Internationaal Internationaal zakendoen Human Rights Environment Labour Anti Corruption Bangladesh Labour 21 7
Europese Unie strategie guidelines CSR Strategy 2011 2014 25 mei 2011 (25 Oktober 2011) 6 jaar United Nations Ten Principles United Nations 3 jaar Ruggie Framework 6 jaar Alles sluit volledig aan! 22 Sustainable procurement 3. Sustainable procurement: de 7 rollen praktijkvoorbeelden hoe kan inkoop MVO beïnvloeden? 23 Movie: supplier selection Patagonia, Social & Environmental responsibility four areas in selecting a factory 24 8
Inkoop profielen 25 7 inkoop rollen MVO gerelateerd? 26 Voorbeeld 27 9
Voorbeeld 28 Vraag Wat kan de rol van inkoop zijn: - binnen de eigen organisatie? - in de waardeketen? 29 Sustainable procurement 4. Sustainable procurement: hoe kom je tot prioritering van MVOonderwerpen? welke handvatten kun je gebruiken? hoe voer je stakeholder-dialoog? 30 10
Best practice handboek Best practice handboek Inclusief 9 cases: ook in het Engels 31 Free tools www.iso26000bestpractices.com Step-by-step plan Implementation matrix Issue matrix (CSR prioritization) Stakeholder / communication matrix 32 MKB handboek www.duurzamewinstvoormkb.nl met 7 filmclips + intro clip English preview available Full translation: 1 August 2013 33 11
MVO prioriteiten bepalen Tool: MVO prioriterings-matrix, een voorbeeld Onderwerp Aspect Relevantie Significantie Prioriteit Het Milieu Voorkomen van Gebruik van Sterk verbonden met Effect op biodiversiteit Zuivering, vervuiling chemicaliën zuiveringsproces flora en fauna Inkoop Klimaatverandering CO2 Emissies Consum. aangelegenh. Klanten service en Toegankelijkheid en support support Voorlichting Gedrag in de natuur Arbeidspraktijk Flexibel werken Werkcondities (thuis werken) Persoonlijke Opleiding en ontwikkeling coaching Materialen, infra structuur, wetgeving Consumenten en bedrijven Water heeft schone duinen nodig Alle kantoor personeel Alle medewerkers 26.000 ton CO2 30% in scope 1 Veel effect op klanttevredenheid Recreatie heeft effect op duinen en water Invloed op medewerkers tevredenheid Gelijke kansen op ontwikkelen Transport, Zuivering Klantservice Communicatie HRM, ICT, Management HRM Medewerkers 34 Ambitie vs noodzaak Hoog Urgentie duurzaamheid buitenaf Laag Issues, risico s Stakeholder imago Merkwaarden Klantvraag Wetgeving Laag Duurzaamheidambitie versus noodzaak Medewerkers Marktleiderschap Kostenbesparing Supply chain mgmt Interne duurzaamheidsambitie Hoog 35 MKB stappenplan MVO stappenplan voor het MKB 1. Herkennen van MVO 2. Bepaal MVO waarden en richting 3. Identificeer en betrek belanghebbenden 4. Bepaal MVO-prioriteiten en iconen 5. Integreer MVO in bedrijfsvoering 6. Communiceer naar belanghebbenden 7. Oefen invloed uit en werk samen MVO als een duurzame reis 36 12
Maatschappij staat op 37 Vraag Hoe gebruik je de leveranciers gedragscode? Sla MVO niet plat en stimuleer debat 38 Vraag Hoe kom je tot een goede stakeholder dialoog? 39 13
Stakeholder dialoog Tips Hoe stakeholders betrekken in dialoog: Rondetafelgesprekken, vergaderingen, open huis Conferenties, workshops, discussieplatforms Adviescommissies, forums (o.a. internet), hoorzittingen Deelname in buurtgroepen, (proef)projecten, reviews Opzetten partnerships Dialoog niet altijd nodig: Belangen zijn bekend Informeren, rapporteren (één-richting communicatie) Responderen (reageren, indien vragen ontstaan) 40 Tips Tips LIFE: Leiderschap, Inspiratie, Focus, Enthousiasme Aansluiting op organisatiedoelstellingen cruciaal bij prioriteitstelling ( goede dingen doen ) Vervolgens inkoopcategorieën selecteren met grootste impact op gekozen prioriteiten (innovatie en keten) Samen met andere interne & externe stakeholders d.m.v. beïnvloeding! Overige categorieën: compliance Implementatie (b.v. via audits, supplier development) & monitoring goede dingen goed doen 41 Tot slot Progress takes bravery 42 14
Change Victor Frankl (holocaust survivor): When we are no longer able to change a situation, we are challenged to change ourselves 43 Dream United Nations & ISO 44 Hartelijk dank bedankt en word duurzaam inkopen professional! Duurzaam Inkopen expert Karin van IJsselmuide NEVI 06-15 669 652 k.vanijsselmuide@nevi.nl Internationaal expert ISO 26000 Hans Kröder Learn2improve your planet 030 657 9191 h.kroder@learn2improve.nl www.learn2improve.nl 45 15