Voor het kiezen van de datum voor de raadsvergadering --> Klik op het knopje ernaast om een raadsvergaderdatum te selecteren.onderstaande velden worden door tekstverwerking ingevuld!!!stuur DIT RAADSVOORSTEL WANNEER HET GEREED IS, DIRECT DOOR NAAR TEKSTVERWERKING!!!!!! DUS NIET WACHTEN TOT NA DE B. EN W.-VERGADERING!!!!! Raadsvergadering : 23 juni 2014 Agendanr. 16 Voorstelnr. : R 7022 Onderwerp : Integraal Huisvestingsplan onderwijs 2015-2018 Stadskanaal, 6 juni 2014 Beslispunt Het Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP) 2015-2018 vaststellen. Aan de raad 1. Inleiding In 2009 is door u het "Integraal Huisvestingsplan (IHP) Primair en Voortgezet onderwijs gemeente Stadskanaal 2010-2013" vastgesteld. Dit IHP en de beschikbare budgetten waren ook nog voor het jaar 2014 van toepassing. Dit betekent dat in 2014 een nieuw IHP opgesteld moet worden. Niet alleen omdat het huidige IHP tot en met 2013/2014 loopt, maar ook vooral omdat er sinds 2009 veel is gebeurd en veranderd. Vooral de daling van het leerlingenaantal is veel forser dan enkele jaren geleden was voorzien. Met een nieuw IHP voor de periode 2015-2018 is beoogd om samen met de schoolbesturen een totaal beeld te krijgen van de kwaliteit en het gebruik van de schoolgebouwen in de gemeente Stadskanaal. In overleg met de schoolbesturen is onderliggend document samengesteld, waarbij de gezamenlijke doelstelling is om de komende jaren een duurzaam en toekomstbestendig onderwijs huisvestingsbestand te behouden. In het bestuursakkoord 2014-2018 is onder andere aangegeven, dat de gemeente Stadskanaal streeft naar het behoud en het versterken van de leefbaarheid in onze dorpen en wijken met kwalitatief goede voorzieningen die bereikbaar zijn voor iedereen. Dit streven is onderkend en omarmd door de schoolbesturen, waardoor in gezamenlijkheid en in alle openheid nagedacht en gediscussieerd kon worden over mogelijke en wenselijke scenario s. De belangrijkste thema s in onderwijshuisvesting in de gemeente Stadskanaal in de voorliggende planperiode 2015-2018, zijn de verandering in verantwoordelijkheden, de daling van het aantal leerlingen en de overname van de leerlingen van het Noorderpoort door Ubbo Emmius. Verandering in verantwoordelijkheden De verandering in verantwoordelijkheden vindt plaats per 1 januari 2015 als de budgetten voor onderhoud en aanpassing van het Primair onderwijs worden overgeheveld van de gemeenten naar de schoolbesturen (besluit Tweede Kamer 18 februari 2014). In 2005 heeft eenzelfde overheveling al plaatsgevonden in het voortgezet onderwijs, waardoor vanaf 2015 de gemeente niet meer verantwoordelijk is voor het onderhoud van schoolgebouwen. Omdat de gemeente wel verantwoordelijk blijft voor uitbreiding en nieuwbouw, is met de schoolbesturen in dit IHP afgesproken dat daar waar sprake is van oude en technisch afgeschreven schoolgebouwen, schoolbesturen en gemeente een gezamenlijke afweging maken tussen renovatie en nieuwbouw. 1
Gestreefd wordt om de keuze voor nieuwbouw dan wel voor renovatie, een gezamenlijke keuze te laten zijn vanuit het perspectief van een gezamenlijk probleem. In 2009 is al door uw raad het besluit genomen om OBS De Hagenhofschool, CBS De Ark en CBS Gabriël Damschool in de periode 2015-2020 onder te brengen in een nieuw te bouwen MFA Maarsstee/Maarswold. In het bestuursakkoord 2014-2018 is nu aangegeven, dat opnieuw naar de invulling van de MFA wordt gekeken. Het lijkt logischer om de buurtcentra van Maarsstee en Maarswold te positioneren bij de winkelvoorzieningen in deze wijken en de MFA primair een onderwijsvoorziening te laten zijn. De onderwijsvoorziening richt zich op de wijken Maarsstee, Maarswold, Hagenbuurt, Borgenbuurt en Vogelwijk. Hiermee is impliciet al besloten, dat OBS Mr. Neuteboomschool (gelegen in Maarsveld) geen onderdeel gaat vormen van deze nieuwe onderwijsvoorziening. Het budget dat voor deze voorziening nodig is, nemen wij in de meerjarenraming op, jaarschijf 2018. Daling van het aantal leerlingen De daling van het aantal leerlingen is al in 2007 ingezet. Inmiddels is het aantal basisschoolleerlingen al met 15% gedaald en op basis van het "Regionaal woon- en leefbaarheidsplan Oost-Groningen" wordt uitgegaan van een totale daling in de periode tot 2030 van 27% verwacht. Ook de leegstand als gevolg van deze daling van leerlingaantallen wordt gezien als een gezamenlijk probleem. Omdat ook verschillende gemeentelijke accommodaties leegstand kennen, wordt samen met de schoolbesturen de komende jaren nagedacht en gepraat over effectief en efficiënt gebruik van schoolgebouwen. Verplaatsing van voorzieningen naar leegstaande ruimte in een schoolgebouw kan vervolgens een win-win situatie opleveren: scholen ontvangen extra middelen voor de exploitatie en de gemeente kan panden afstoten en tegelijkertijd de voorzieningen in het dorp/de wijk behouden. Uiteraard wordt daarbij wel gekeken naar de aard van het medegebruik. Een medegebruiker mag niet conflicterend zijn aan het onderwijs. Gestreefd wordt naar medegebruik met mogelijkheden tot onderlinge samenwerking. De daling van het leerlingenaantal betekent ook dat er geen ruimtetekorten meer zijn. Alleen MFA De Bast in Onstwedde kent ruimtetekorten. De nieuwbouw in 2011 rekende in de toekomst op totaal 400 kinderen en de komende jaren zou een piek van 480 kinderen opgevangen worden met de noodgebouwen. Echter, de beide scholen verwachten op 1 oktober 2014 ongeveer 560 leerlingen. Momenteel is Ubbo Emmius bezig om een plan te ontwikkelen op een efficiënte manier de noodzakelijke extra lesruimtes te realiseren in het bestaande pand. Inmiddels heeft de daling van de leerlingenaantallen in Oost-Groningen geleid tot het inzicht bij verschillende schoolbesturen dat dit een gezamenlijk probleem is. In het kader van de spreiding van basisscholen vinden momenteel in regionaal verband tussen de openbare en Christelijke schoolbesturen gesprekken plaats over mogelijke samenwerkingsvormen om in het kader van de krimp op verschillende plekken een basisschoolvoorziening in stand te houden. Voor de gemeente Stadskanaal gaat het dan in het bijzonder om de openbare en PC scholen in Alteveer, Parkwijk, Stadskanaal-Noord en Musselkanaal-Noord (Cereswijk). Ook de besturen van het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs zijn door de ondertekening op 21 februari 2014 van het Onderwijsmanifest Groningen genaamd "Kwaliteit en Toekomst Voortgezet Onderwijs provincie Groningen" in gesprek voor behoud van onderwijs in de krimpgebieden. Leerlingen Noorderpoort Sinds 1 januari 2004 heeft de gemeente geen zorgplicht meer voor de huisvesting van verticale scholengemeenschappen, zoals het Noorderpoort. Daartoe zijn indertijd de lesgebouwen van het Noorderpoort aan de Engelandlaan in Stadskanaal en de Nijverheidslaan in Musselkanaal overgedragen aan het Noorderpoort. Echter, het Noorderpoort en Ubbo Emmius hebben vergevorderde plannen om Ubbo Emmius het voortgezet onderwijsdeel van het Noorderpoort per 1 augustus 2015 te laten overnemen. Het Noorderpoort wil zich richten op zijn kernactiviteiten, het MBO. De verschillende afdelingen voortgezet onderwijs in verschillende gemeenten in de provincie Groningen hebben zij inmiddels afgestoten of gaan zij op korte termijn afstoten. Over de voortgang zullen wij u informeren. 2
Dit betekent tegelijkertijd dat de gemeente per dezelfde datum de zorgplicht voor de huisvesting weer overneemt. Op dit moment is nog niet helder welke consequenties dit heeft. Tegenover de extra lasten staan extra inkomsten in het gemeentefonds. Uw raad en ons college zullen hierover in een aparte notitie worden geïnformeerd. 1.1. Beoogd effect Zowel het proces van totstandkoming van dit IHP 2015-2018 als de inhoud kenmerkt zich door samenwerking en op overeenstemming gericht overleg tussen schoolbesturen en gemeente. Dit geldt ook in belangrijke mate voor beide bovengenoemde hoofdthema s. Samen met de schoolbesturen kiest de gemeente Stadskanaal er bewust voor om samen op te trekken en in overeenstemming te zoeken naar oplossingen. Dit alles vanuit het streven naar een goede spreiding van goede schoolgebouwen en een duurzaam en toekomstbestendig onderwijs huisvestingsbestand. 2. Argumenten 2.1. Financiële planning Een goed IHP maakt het mogelijk een degelijke financiële planning te maken. Duidelijk zal worden wanneer en hoeveel door welke partij wordt geïnvesteerd. 2.2. Verdeelde en gezamenlijke verantwoordelijkheid Het IHP 2015-2018 geeft duidelijk weer waar de verschillende verantwoordelijkheden van gemeente en schoolbesturen liggen. Daarnaast maakt het duidelijk, dat er ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid ligt bij het terugdringen van leegstand en bij het maken van een keuze tussen renovatie of nieuwbouw. 2.3. Geen investeringen in uitbreidingen Op basis van de huidige leerlingaantallen en de krimpprognoses verwachten wij dat er geen investeringen in uitbreidingen van de bestaande schoolgebouwen nodig zijn, behalve de oplossing van het ruimteprobleem in MFA De Bast. Momenteel is Ubbo Emmius bezig om een plan te ontwikkelen de noodzakelijke extra lesruimtes te realiseren in het bestaande pand. Hierbij is het uitgangspunt dat de oplossing van het probleem en de noodzakelijke investering een verantwoordelijkheid is van de schoolbesturen. 2.4. Relatie ICS rapport Het IHP 2015-2018 heeft een sterke relatie met het ICS accommodatieplan "Gezonde basis voor Stadskanaalse accommodaties". Wat beide rapportages in het bijzonder bindt, is het streven naar behoud van voorzieningen en efficiënt en effectief gebruik van bestaande gebouwen. 3. Draagvlak Het rapport is volledig in overleg met alle schoolbesturen opgesteld en de eindversie kent een unanieme instemming. 4. Aanpak/uitvoering/voortgang Het rapport is in onze vergadering van 12 mei 2014 behandeld en staat geagendeerd voor deze vergadering. 4.1. Communicatie De schoolbesturen worden geïnformeerd, zowel na ons collegebesluit als uw raadsbesluit. 5. Juridische consequenties Met het IHP 2015-2018 legt de gemeente Stadskanaal de beleidsuitgangspunten voor de komende jaren vast. 3
6. Kosten, baten en dekking De investeringen in onderhoud zijn per 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen zelf. Door deze maatregel wordt structureel 158,8 miljoen van het gemeentefonds overgeheveld naar de scholen. De consequenties voor onze gemeente zijn nog niet bekend. Wij verwachten dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ons bij de meicirculaire 2014 hierover informeert. Aan de andere kant hoeven wij in onze begroting geen rekening meer te houden met de lasten van onderhoudsinvesteringen. Bij het vorige IHP 2010-2013 werd hiervoor voor de periode 2011-2013 nog structureel 166.000,00 in de begroting opgenomen. Van dit IHP is nog structureel een bedrag van 36.200,00 beschikbaar, wat is gereserveerd voor het oplossen van het huisvestingsprobleem van GBS Piet Prins (conform raadbesluit programma onderwijshuisvesting 2014, d.d. 16 december 2013). In 2014 wordt deze oplossing met het schoolbestuur uitgewerkt en hierover ontvangt u een apart voorstel. Verder zullen de kapitaallasten van de onderhoudsinvesteringen tot en met 2014 in de komende jaren vrijvallen. Met de jaarlijkse vrijval is in de begroting al rekening gehouden (Product 66. Algemene uitgaven). De investeringen in nieuwbouw en uitbreiding blijven wel de verantwoordelijkheid van de gemeente Stadskanaal. Het budget dat nodig is voor de nieuw te bouwen onderwijsvoorziening voor de wijken Maarsstee, Maarswold, Hagenbuurt, Borgenbuurt en Vogelwijk, nemen wij in de meerjarenraming op, jaarschijf 2018. Burgemeester en wethouders de heer G.J. van der Zanden secretaris mevrouw B.A.H. Galama burgemeester GHi/ 4
Nr. 16 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 6 juni, nr. R 7022; b e s l u i t : het Integraal Huisvestingsplan 2015-2018 vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 23 juni 2014. De raad de heer K. Willems raadsgriffier mevrouw B.A.H. Galama voorzitter GHi/