Raadsvergadering : 21 maart Voorstelnr. : R : doorontwikkeling huishoudelijke hulp. Stadskanaal, 4 maart 2016

Transcriptie

1 Voor het kiezen van de datum voor de raadsvergadering --> Klik op het knopje ernaast om een raadsvergaderdatum te selecteren.onderstaande velden worden door tekstverwerking ingevuld!!!stuur DIT RAADSVOORSTEL WANNEER HET GEREED IS, DIRECT DOOR NAAR TEKSTVERWERKING!!!!!! DUS NIET WACHTEN TOT NA DE B. EN W.-VERGADERING!!!!! Raadsvergadering : 21 maart 2016 Voorstelnr. : R 7155 Onderwerp : doorontwikkeling huishoudelijke hulp Stadskanaal, 4 maart 2016 Beslispunten 1. De notitie "Doorontwikkeling Huishoudelijke Hulp" vaststellen. 2. De financiële consequenties verwerken in de meerjarenraming van de begroting Aan de raad 1. Inleiding Ons huidige Wmo-beleid voor Huishoudelijke Ondersteuning gaat ervan uit dat schoonmaakwerk voor mensen met regie geen taak van gemeenten meer is onder de Wmo Op grond van dit beleid zijn vorig jaar de indicaties voor een deel van de cliënten met een HH1 indicatie per 1 oktober 2015 beëindigd. Deze groep kan wel met hulp van 2 kortingsregelingen (HHT- en Vangnetregeling) zelf de noodzakelijke schoonmaakondersteuning inkopen. Met hulp van de HHT-regeling kan dit voor 5,00 per uur voor maximaal 2 uur per week. De minima kunnen deze kosten vervolgens compenseren door een beroep te doen op de Vangnetregeling waardoor voor deze groep de hulp kosteloos is. Tegen de beëindigingsbesluiten zijn bezwaren ingediend. Een drietal bezwaarden heeft bij de Voorzieningenrechter een voorlopige voorziening aangevraagd. Omdat de voorzieningenrechter (impliciet) aangaf dat schoonmaakondersteuning een taak is die wel onder de Wmo moet worden aangeboden en meerdere voorzieningenrechters in het land dit standpunt ook hanteerden, hebben wij besloten om het bestaande beleid voor huishoudelijke hulp door te ontwikkelen en aan te passen op de nieuwe jurisprudentie. Ontwikkelingen In november 2015 was de inschatting dat (naar aanleiding van andere casussen in het land) de bestuursrechters het standpunt van de voorzieningenrechters zouden gaan volgen. Inmiddels is bekend geworden dat twee rechtbanken (meervoudige kamers) uit verschillende arrondissementen in december 2015 en januari 2016 tegenstrijdige uitspraken hebben gedaan en gaat de hoogste rechter zich binnenkort buigen over de vraag of Hulp bij het Huishouden moet worden gerekend tot de maatschappelijke ondersteuning die door gemeenten onder de Wmo 2015 moet worden verstrekt. De inhoudelijke behandeling door de Centrale Raad van Beroep staat gepland voor 23 maart De (richtinggevende) uitspraak wordt op zijn vroegst zes weken later verwacht. Een andere ontwikkeling is dat het rijk in de september- en decembercirculaire van 2015 extra rijksbudget heeft aangekondigd voor Huishoudelijke Ondersteuning. Daarnaast komt er nieuw budget voor innovatie van de Wmo breed. Bij de meicirculaire 2016 verwachten wij definitieve duidelijkheid over de hoogte van de rijksbudgetten. Bovendien moeten de financiële mogelijkheden in relatie tot het gehele Sociaal Domein worden bezien. 1

2 Doorontwikkelen van het beleid Gezien de afhandeling van de bezwaren, signalen uit de praktijk en aflopende contracten met uitvoerders, kunnen wij niet wachten op de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep en op financiële duidelijkheid vanuit het rijk. Voorgesteld wordt om het beleid door te ontwikkelen op een wijze waarop wij nu denken dat het passend is binnen de Wmo. En waarbij wij tevens de mogelijkheid houden om tot beleidsbijstelling te komen als jurisprudentie en/of de rijksbudgetten daar aanleiding toe geven. Het doorontwikkelen van het beleid is beschreven in de notitie "Doorontwikkeling Huishoudelijke Hulp" (bijlage 1) en ligt nu ter besluitvorming voor. De doorontwikkeling van het beleid komt neer op: - Er komt een Algemene Voorziening Schoonmaakondersteuning (AVS) voor een basispakket aan schoonmaakdiensten voor cliënten die vanwege hun beperkingen niet zelf of met hulp van het netwerk kunnen zorg dragen voor een schoon en leefbaar huis. Dit pakket van maximaal 104 uur per jaar is toereikend en bereikbaar voor de meeste cliënten die behoren tot de doelgroep van de Wmo. - De eigen bijdrage die cliënten voor de AVS betalen is gelijk aan de kostprijs. Daarop wordt in 2016 en deels 2017 een korting gegeven via de HHT-regeling en voor de minima komt daarboven op een aanvullende compensatieregeling (in 2016: de Vangnetregeling). - De eigen bijdrage wordt na verrekening van de korting geheel 2016 gesteld op 5,00 (bekostigd vanuit de HHT-regeling). - Voor 2017 e.v. wordt voor de AVS een nieuwe financiële compensatieregeling voorbereid waarbij de mogelijkheden van de HHT-regeling nog tot 1 oktober 2017 kunnen worden benut. - Aanvullend op de bestaande maatwerkvoorzieningen OZ en OZ/OH komt er ook een mogelijkheid om in aanmerking te komen voor een maatwerkvoorziening Ondersteuning Huishouden (OH) voor cliënten met regie waarvoor de AVS niet voldoende compenseert. Er worden criteria ontwikkeld voor de toelating hiertoe. - Aandacht voor communicatie. - Een aantal voorgenomen en nader uit te werken innovaties wordt opgenomen in de inkoopvoorwaarden zodat wij daar vanaf 2017 samen met de gecontracteerde zorgorganisaties mee aan de slag kunnen. - Een en ander dient plaats te vinden binnen de rijksbudgetten. Omdat de rijksbudgetten pas duidelijk worden bij de meicirculaire 2016 en er jurisprudentie vanuit de Centrale Raad van Beroep zal ontstaan over de verplichting om schoonmaakwerk onder de Wmo te verstrekken, vindt besluitvorming over de inrichting van de financiële compensatieregeling plaats in het najaar. Op 8 februari 2016 zijn de hoofdlijnen van de notitie reeds gepresenteerd aan de raadscommissie. Wij stellen nu voor om met de beleidsnotitie "Doorontwikkeling Huishoudelijke Hulp" vast te stellen Beoogd effect Het beleid voor huishoudelijke ondersteuning passend maken binnen juridische en financiële kaders. 2. Argumenten De bijstellingen passen binnen de uitgangspunten van de Wmo en onze visie om zoveel als mogelijk uit te gaan van eigen kracht. 3. Draagvlak De beleidsnotitie is een product van de projectgroep HH waarin diverse afdelingen participeren. De beleidslijn is besproken met de Participatieraad Stadskanaal (PRS). De PRS kan zich vinden in de ingezette lijn en formuleert een aantal aandachtspunten in zijn advies. Deze worden separaat aan u aangeboden. 4. Aanpak/uitvoering/voortgang 4.1. Besluitvormingsproces: Als u instemt met dit advies, dan kunnen de maatregelen vanaf 1 mei 2016 in werking treden. Besluitvorming over een nieuwe financiële compensatieregeling voor de AVS is voorzien in het najaar. 2

3 Om vanaf 1 mei nieuwe cliënten te kunnen indiceren voor de maatwerkvoorziening OH, worden criteria opgesteld. Dit gebeurt door ons college door aanpassing van de "Nadere regels maatschappelijke ondersteuning gemeente Stadskanaal 2015" Afhandeling bezwaren Na besluitvorming worden de bezwaren afgehandeld met inachtneming van het advies van de commissie bezwaarschriften en rekening houdend met het nieuwe beleid Consequenties cliënten Cliënten met regie blijven (net als dat zij nu doen) met hulp van de HHT- en Vangnetregeling zelf de noodzakelijke schoonmaakondersteuning inkopen. Er is extra flexibiliteit ingebouwd door uit te gaan van maximaal 104 uur per jaar in plaats van maximaal 2 uur per week. Het convenant voor de uitvoering van de HHT-regeling met de zorgaanbieders blijft van kracht. Nieuw is dat de dienstverlening door de betrokken zorgaanbieders per 1 mei 2016 een Algemene Voorziening wordt die juridisch onder de Wmo valt. Dat betekent dat de voorziening bereikbaar en toereikend moet zijn. Als dit niet het geval is, dan kan contact opgenomen worden met de gemeente om te onderzoeken of een maatwerkvoorziening OH noodzakelijk is. In de notitie wordt voorgesteld om de eigen bijdrage voor de AVS geheel 2016 op 5,00 te houden. Als u daarmee instemt, dan verandert de eigen bijdrage vanaf 1 mei 2016 niet en benutten wij de HHT-regeling optimaal. De Vangnetregeling blijft het gehele jaar van kracht. Alle bestaande cliënten die gebruikmaken van de HHT- en Vangnetregelingen, worden zo spoedig mogelijk na uw besluit geïnformeerd over het continueren van de eigen bijdrage van 5,00 tot 1 januari Eind 2016 wordt een nieuwe compensatieregeling voorbereid, waarbij de minima zullen worden ontzien. Daarover vindt apart besluitvorming plaats. Voor de cliënten zonder regie die gebruikmaken van een maatwerkvoorziening OZ/OH verandert er niets Inkoop De huidige contracten voor de maatwerkvoorzieningen OZ/OH eindigen op 1 mei Om de nieuwe aanbesteding tijdig te kunnen afronden, is een nieuwe inkoopproces gestart (meervoudig onderhands) voor de maatwerkvoorzieningen OZ/OH en OH. De beleidsnotitie is voorafgaand aan het inkoopproces toegelicht aan de zorgaanbieders onder voorbehoud van het raadsbesluit en als bijlage bijgevoegd bij het programma van eisen. De uitvoeringsafspraken over de uitvoering van de HHT- en Vangnetregelingen blijven in 2016 van kracht. Zodra u over de nieuwe compensatieregeling heeft besloten, worden de uitvoeringsafspraken met de aanbieders daarop afgestemd Communicatie Uw besluit kan openbaar worden gemaakt. 5. Juridische consequenties Nieuw beleid Op grond van artikel van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) bestaat de mogelijkheid om voorzieningen te verstrekken als algemene voorziening en als maatwerkvoorziening. Een algemene voorziening heeft als kenmerk dat het een aanbod van diensten of activiteiten is dat, zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat is gericht op maatschappelijke ondersteuning. Toeleiding naar de algemene voorziening geschiedt met slechts een lichte toets (behoort men tot de doelgroep). De gemeente mag deze doelgroep definiëren. Uit jurisprudentie volgt dat een algemene voorziening toereikend en bereikbaar moet zijn om als geschikte voorziening in te kunnen zetten. In de praktijk betekent het dat de algemene voorziening zeer laagdrempelig is en dat toeleiding zonder beschikking plaatsvindt. 3

4 Op grond van de Wmo 2015 mag de algemene voorziening maximaal de kostprijs bedragen. De inrichting van de algemene voorziening - de korting op de kostprijs - en de daarbij behorende Vangnetregeling zal niet in alle gevallen geschikt zijn voor toeleiding. De gemeente is verplicht om na een melding te onderzoeken welke voorziening geschikt is voor de aanvrager. Aan het al dan niet toekennen van een maatwerkvoorziening zal een op de persoon toegespitst onderzoek na melding moeten plaatsvinden. 6. Kosten, baten, dekking en subsidies In hoofdstuk 5 van de notitie zijn de kosten van de doorontwikkeling in beeld gebracht. Op basis van de actuele cliëntaantallen, zorguren/week, eigen bijdragen e.d. is een prognose van de extra lasten gemaakt. In de berekening is er verder van uitgegaan dat de HHT-regeling tot 1 oktober 2017 doorloopt. De financiële consequenties van de invoering maatwerkvoorziening OH en de algemene voorziening schoonmaakondersteuning zijn afzonderlijk in de notitie aangegeven. Situatie maatwerkvoorziening OH De extra lasten van de maatwerkvoorziening OH worden geraamd op structureel ,00. Door een aantal oorzaken vallen de lasten van de maatwerkvoorziening OZ/OH en Vangnetregeling in 2016 lager uit. Wij verwachten dat de budgetruimte die hierdoor ontstaat voldoende is om de geraamde extra lasten van de maatwerkvoorziening OH op te vangen. Bij de voorjaarsnota 2016 geven wij in de paragraaf Sociaal Domein een actuele stand van zaken. Situatie Algemene Voorziening Schoonmaakhulp Het structurele tekort bedraagt ,00. In de begroting 2016 nemen wij dit bedrag vanaf 2018 als nadeel in de meerjarenraming op. In 2018 en 2019 is er nog een incidenteel nadeel van ,00 ( , ,00) en in ,00 ( , ,00). Dit is totaal ,00. Dit bedrag komt ten laste van de reserve Wmo. In het Ombuigingsplan is een taakstelling opgenomen van totaal 1,0 miljoen. Het Sociaal Domein levert eveneens een bijdrage aan deze taakstelling. Wij onderzoeken o.a. de volgende mogelijkheden: Voor de eigen bijdragen van de algemene voorziening schoonmaakondersteuning wordt nog een compensatieregeling ontwikkeld. Wij gaan hierbij ook na of het onderbrengen van de eigen bijdragen in de collectieve ziektekostenverzekering een kostenbesparing kan opleveren. Op het budget voor de ziektekostenverzekering is hiervoor nog financiële ruimte beschikbaar. Indiceren op resultaat (zie notitie paragraaf 4.3.2). In het eerder genoemde overleg van 4 december 2015 zijn door het Ministerie van VWS, de vakbonden en de VNG ook afspraken gemaakt over vernieuwing van maatschappelijke ondersteuning, waaronder begeleiding, dagbesteding en huishoudelijke hulp. Hiervoor zullen waarschijnlijk via de integratie-uitkering Sociaal Domein extra middelen aan de gemeenten beschikbaar worden gesteld. Over het resultaat van dit onderzoek informeren wij u in een apart voorstel. Incidentele lasten Dit betreft de kosten voor afhandeling van de bezwarenprocedures. Afhandeling bezwaarden Voor de afhandeling van de bezwaren conform optie 2 wordt externe capaciteit ingehuurd. De kosten hiervoor worden geraamd op ,00. Naar verwachting zal het budget voor de Vangnetregeling in 2016 maar voor een deel worden aangesproken. Hierdoor ontstaat financiële ruimte binnen het Wmobudget. De budgetruimte is voldoende om de extra uitvoeringskosten op te vangen. Bij de voorjaarsnota 2016 komen wij via de paragraaf Sociaal Domein hierop terug. 4

5 7. Standpunt Participatieraad De PRS is op een aantal momenten meegenomen in het proces. Zij is in staat geweest om op korte termijn een advies te geven op de notitie. Het advies van de PRS wordt samen met de reactie van ons college daarop aangeboden aan uw raad zodat dit betrokken kan worden bij de besluitvorming. Burgemeester en wethouders de heer G.J. van der Zanden secretaris mevrouw B.A.H. Galama burgemeester RBr/ 5

6 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 4 maart 2016, nr. R 7155; b e s l u i t : 1. de notitie "Doorontwikkeling Huishoudelijke Hulp" vast te stellen; 2. de financiële consequenties te verwerken in de meerjarenraming van de begroting Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 21 maart De raad de heer K. Willems raadsgriffier mevrouw B.A.H. Galama voorzitter RBr/