Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 21 en 22

Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 21 en 22 Samenvatting door een scholier 1676 woorden 10 september 2004 5,8 20 keer beoordeeld Vak Methode M&O Percent M&O samenvatting H21 Intern verslag van commerciële organisaties 21.1 Intern verslag in een eenmanszaak Intern verslag via resultatenrekening/exploitatierekening Resultatenrekening: overzicht van kosten en opbrengsten van een bepaalde periode. Omzet 100 Inkoopwaarde - 15 - Brutowinst 85 Bedrijfskosten - 65 - Bedrijfsresultaat 20 Interestopbrengst +/- 5 + Nettowinst 25 Of Inkoopwaarde 15 Omzet 100 Bedrijfskosten 65 + Interest 5 + 80 Nettowinst 25 + 105 105 Balans: Overzicht van bezittingen, schulden en eigenvermogen op een bepaald moment. Debet Balans per 1-10-2003 Credit Vast activa (lange omlooptijd bv Eigen vermogen Pagina 1 van 11

gebouw, grond) Vlottende Activa (korte omlooptijd bv Vreemdvermogen (hypoth. Lening, lang) Voorraad) Liquide middelen (kas, bank) Vreemdvermogen (crediteuren, kort) Crediteuren: leveranciers die je nog moet betalen i.v.m inkoop. Debiteuren: moeten jou nog betalen i.v.m verkoop. Zo ziet een reseultatenrekening eruit: Resultatenrekening (mei) Omzet 45.475 Inkoopwaarde omzet 23.200 - Brutowinst 22.275 Loonkosten 8.200 Afschrijvingen 2.275 Interest 950 Overige kosten 4.975 + 16.400 - nettowinst 5.875 Aflossing erbuiten laten aflossing is geen uitgave!!!! 21.2 Intern verslag van een NV (naamloze vennootschap) De gedeeltelijke balans van een Naamloze Vennootschap is anders dan die van een eenmanszaak. Het eigen vermogen is anders, namelijk het eigenbvermogen van een NV is verdeeld in aandelen. (Dit geldt ook voor een BV) We noemen de iegenaars van een BV en NV een aandeelhouder. Nv: rechtspersoon met aandelen. Maatschappelijk aandelen kapitaal (ak) statutair 3 Aandelen in portefuille (aip) - 1 - Geplaatst aandelenkapitaal 2 Nog te storten (bv verzekeraars, 1 - Pensioenfondsen hebben niet alles nodig) - Eigen vermogen 1 EV= geplaatst en gestort aandelenkapitaal + reserves + winst. Emissie: Voor het aantrekken van eigen vermogen is het nodig een aantal aandelen te plaatsen (te Pagina 2 van 11

verkopen of te emitteren). Nog te storten: Soms komt het voor dat bij een aandelenemissie de aandeelhouders slechts een deel van de emissieprijs in een keer storten. Dit gebeurt als de Nv nog geen behoefte heeft aan het volle bedrag van de storting. Dit gebeurt o.a bij verzekeringsmaatschappijen. Bij deze ondernemingen wordt het eigenvermogen pas aangesproken, wanneer de schade zo groot is dat deze niet meer uit de premieontvangsten kunnen worden betaald. Reserves: Een reserve is het bedrag waarmee het eigen vermogen het geplaatste aandelenvermogen overtreft. Reserves worden gevormd door: - winstinhouding: Een deel van de winst waarop derden geen aanspraak hebben, komt toe aan de vennootschap. Een deel van deze winst wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders. Het restant wordt toegevoegd aan het eigen vermogen. Redenen: geleidelijke vergroting van het eigen vermogen i.v.m de uitbreiding v.h bedrijf. Dividendstabilisatie: de in veete jaren gereserveerde winst kan in magere jaren worden gebruikt om de dividendbetaling in stand te houden. - Waardestijging van activa: grond en gebouwen kunnen in de loop van de tijd in waarde stijgen. Zo n waardestijging kan alleen als winst worden beschouwd, wanneer het gebouw wordt verkocht en er géén gelijkwaardig gebouw moet worden aangeschaft. De waardestijging leidt tot een toename van het eigen vermogen. Voorziening: een voorziening is een geschatte toekomstige verplichting.bijvoorbeeld: - pensioenverplichtingen t.o.v het personeel - garantieverplichtingen i.v.m verkochte goederen - periodiek onderhoud van de gebouwen LET OP!!!! VOORZIENINGEN ZIJN VREEMD VERMOGEN!!!!! Balans Balans: is een overzicht van de bezittingen, de schulden en het eigen vermorgen zoals die op een bepaald moment bestaan. De bezittingen, de productiemiddelen (of activa) van een bedrijf vinden we op de debetzijde van de balans. De debet zijde wordt ook wel de actiefzijde van de balans genoemd. Aan de creditkant vinden we de manier waarop de activa zijn gefinancierd met het eigen vermogen en met de schulden. De financieringsmiddelen van een bedrijf zijn de passiva. De creditkant van de balans heet ook wel de passiefzijde. Zowel de debetzijde als de credit zijde moeten gelijk zijn. (in balans zijn.) Debet Balans (per 31 oktober) credit Vaste activa Eigen vermogen 470.000 Gebouwen 415.000 Transportmiddelen 45.000 Langlopende schulden Pagina 3 van 11

Inventaris 35.000 Hypotheek 190.000 Vlottende activa Voorraden 135.000 Kortlopende schulden Vordering op debiteuren 37.500 crediteuren 30.000 Liquide middelen nog te betalen bedragen 22.500 + Kas 7.500 Bankgiro 37.500 + 712.500 712.500 Vaste activa daaronder vallen: het gebouw, transportmiddelen en de inventaris (vloerbedekking, verlichting, kasregisters) (lange omlooptijd) Vlottende activa daaronder vallen: voorraad goederen, debiteuren. (kortere omlooptijd dan de vast activa, meestal is het vermogen dat in de handelsonderneming zit, binnen enkele maanden terugverdiend) Liquide middelen daaronder vallen: Kas (geeft weer hoeveel geld een bedrijf in de vorm van munten en bankbiljetten bezit), Bank (betreft de vorderingen op een of meer banken. Dit is het girale geld) Eigen vermogen: is de vermogensinbreng van de eigenaars van het berijf. Het eigen vermogen neemt onder andere toe, als het bedrijf winst maakt ( en daalt als er verlies wordt geleden). Het eigen vermogen zal ook veranderen, wanneer de eigenaar van een eenmanszaak kasmiddelen voor prive-doeleinden gebruikt. Eigen vermogen = activa vreemd vermogen. Vreemd vermogen: geeft weer hoeveel door buitenstaanders aan het bedrijf is geleend. Het vreemd vermogen is dus hetzelfde als de schulden van een bedrijf. - Langlopende schulden: bestaan uit leningen die langer dan een jaar ter beschikking staan. (een hypothecaire lening wordt bijvoorbeeld in de regel in circa 30 jaar terugbetaald. - Kortlopende schulden: dit zijn de schulden die binnen een jaar moeten zijn voldaan, bijvoorbeeld de schulden aan leveranciers (crediteuren) 21.3 Liquiditeitsbegroting Liquiditeitsbegroting: verwachte uitgaven en inkomsten in een toekomstige periode. Een liquiditeitsbegroting wordt meestal voor een betrekkelijke korte periode- bijvoorbeeld enkele maanden- opgesteld. Zodoende kunnen perioden waarin de uitgaven de ontvangsten overtreffen, zichtbaar worden gemaakt. Zo nodig kan de organisatie maatregelen nemen om de te verwachte tekorten te financieren (bijvoorbeeld extra krediet opnemen). Een liquiditeitsbegroting heeft meestal de volgende opstelling. Ontvangsten Pagina 4 van 11

Uitgaven - Verandering liquiditeit Beginsaldo liquiditeiten + Eindsaldo liquiditeiten LET OP!!! AFSCHRIJVING IS GEEN UITGAVE (WEL KOSTEN)!!!! 21.4 Resultatenbegroting Een resultatenbegroting is een overzicht van de verwachte opbrengsten en kosten in een bepaalde periode. Resultatenbegroting is een inzicht in de winstontwikkeling. Een resultatenbegroting kent de volgende opstelling: Verwachte omzet (kosten eerlijk verdelen over de periode.) Inkoopwaarde van de omzet - (bv. Huur verdelen over 12 maand) Brutowinst Kosten - Verwacht resultaat LET OP!!! AFLOSSING/AFBETALING, WINSTUITKERING, INVESETERING ZIJN GÉÉN KOSTEN (WÉL UITGAVEN!!) Vergelijking liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting. Als we de liquiditeitsbegroting en de resultatenbegroting met elkaar vergelijken, zie we overeenkomsten en verschillen. Deze ontstaan doordat het begrippenpaar uitgaven en kosten niet samenvalt met het begrippenpaar ontvangsten en opbrengsten. Op de liquiditeitsbegroting verschijnen uitsluitend de ontvangsten en de uitgaven en op de resultatenbegroting alleen de kosten en de opbrengsten. Alleen kosten - afschrijving - inkoop op rekening Alleen uitgaven - investering - aflossing - winstuitkering DE REST HOORT BIJ ALLEBEI!!! 21.5 verband tussen liquiditeitsbegroting, resultatenbegroting en verwachte balans. Pagina 5 van 11

Met behulp van de liquiditeitsbegroting en een resultatenbegroting kan een opstelling worden gemaakt van de verwachte balans aan het eind van een bepaalde periode. We spereken dan van een geprojecteerde of begrote balans. Een geprojecteerde balans geeft een overzicht van de verwachte waarden van de activa en de passiva van een bedrijf aan het eind van een bepaalde periode. Begrippen: Overloopposten: - vooruitbetaalde bedragen = debet - nog te betalen = credit Gladlopen = het bedrag komt weer op nul uit. (voorbeeld vooruitbetaalde verzekering). Beginbalans per 1 januari 1999 ziet er als volgt uit Gebouwen en inventaris 240.000 Eigen Vermogen 201.950 Voorraad goederen 100.000 9%-hypotheek 180.000 Debiteuren 125.000 Crediteuren 100.000 Vooruitbetaalde verzekering 1.050 Nog te betalen (interest) 8.100 Liquide middelen 24.000 490.050 490.050 Liguiditeitsbegroting januari Ontvangsten Debiteuren 125.000 Uitgaven Crediteuren 100.000 Nettoloon 9.500 Huur 10.800 Hypotheek-aflossing 10.000 Interest 8.100 Overige kosten 1.500 + Totaal uitgaven 139.900 Afname liquide middelen 14.900 Beginsaldo liquide middelen 24.000 - Eindsaldo liquide middelen 9.100 Resultatenbegroting januari Verwachte omzet 125.000 Pagina 6 van 11

Inkoopwaarde omzet 100.000 - Verwachte brutowinst 25.000 Kosten Nettoloon 9.500 Huur 900 Verzekering 1.050 Rente hypotheek 1.275 Afschrijvingen 750 Overige kosten 1.500 + Totale kosten 14.975 - Verwacht resultaat 10.025 Balans per 31 januari 1999 Gebouwen en inventaris 239.250 Eigen vermogen 211.975 Voorraad goederen 100.000 9%-hypotheek 170.000 Debiteuren 125.000 Crediteuren 100.000 Vooruitbetaald (huur) 9.900 Nog te betalen Liquide middelen 9.100 + (interest) 1.275 + 483.250 483.250 H22 Externe verslaggeving 22.1 Functie van het externe verslag Functie van het externe verslag: informatie verschaffen aan betrokkenen van een onderneming (bv aandeelhouders, eigenaars, medewerkers, fiscus etc.) - Jaarverslag: verslag van de directie - Jaarrekening: balans + verlies en winstrekening + toelichting Winst en verlies rekening: is een overzicht van de behaalde opbrengsten verminderd met de kosten. Het verschil daartussen vormt de winst of verlies. 22.2 De balans van een handelsonderneming Waarderen activa volgens 1. Verkrijgingprijs (inkoopprijs + bijkomende kosten) 2. Actuele waarde (= vervangingswaarde) 3. (historische) aanschafwaarde: (aanschafwaarde afschrijvingen) Vaste activa Pagina 7 van 11

Materieel: gebouw, grond Immaterieel: goodwill. Meer betalen voor een bedrijf dan dat het waard is ( imago voor het bedrijf ). / vergunningen. Financieel: deelnemingen in andere ondernemingen aandelenpakket kopen waardoor je inspraak in de onderneming krijgt. Vlottende activa voorraden: waarderen tegen de laagste prijs ( bijvoorbeeld marktwaarde of lifo/fifo) = minimumwaarderingsregel. Overlopende activa vooruitbetaalde bedragen / nog te ontvangen bedragen. Effecten (bij overtollige kas) debiteuren. 22.3 resultatenrekening van een handelsonderneming Resultatenrekening / verlies en winst rekening Omzet Inkoopwaarde van de omzet - Bruto omzet resultaat Bedrijfskosten - Netto omzetresultaat (uit de bedrijfsvoering) Financieringsresultaat (rentebaten-rentelasten) +/- Resultaat Winstbelasting (vennootschapsbelasting, ink.belasting)- Nettowinst Cash flow: is de nettowinst (na aftrek van winstbelasting) + afschrijvingen. De cash flow geeft een andere benadering van de winstgevendheid an de onderneming dan het nettowinstcijfer. Het nettowinstcijfer wordt beïnvloed door de verdeling van de afschrijvingen over de jaren, wat afhankelijk is van het gekozen afschrijvingssysteem. De becijferde cash flow is voor deze invloed gezuiverd. 22.4 Liquiditeit en solvabiliteit Liquiditeit geeft aan of een onderneming haar verplichtingen op korte termijn kan voldoen. Uit de balans kunnen enkele kengetallen worden berekend die iets zeggen over de liquiditeit. De Pagina 8 van 11

kengetallen (of de ratio s) zijn: - de current ratio vlottende activa + liquide middelen eis > 2 kort vreemd vermogen - de quick ratio vlottende activa + liquide middelen voorraden eis > 1 kort vreemd vermogen Wanneer voorraden niet goed in geld om te zetten zijn (bijvoorbeeld bederfelijke waar) / wanneer er te weinig voorraad aanwezig is (dienstverlenend bedrijf) OPMERKING!!!! - voorraden kunnen minder waard zijn. - debiteuren kunnen niet betalen. - ratio-eis kan per branche verschillen. Solvabiliteit: geeft aan of een onderneming alle schulden kan betalen (bij liquiditatie = alles in geld omzetten). Solvabiliteitsratio: totaal vermogen x 100% tussen 150% - 200% vreemd vermogen (activa is 1,5 keer zo groot als je vreemd vermogen) totaal vermogen = eigen vermogen + vreemd vermogen = eigen vermogen + 1 vreemd vermogen vreemd vermogen vreemd vermogen vreemd vermogen Current ratio : vlottende activa + liquide middelen Kort vreemd vermogen A 1/1 115 + 132.5 + 67.5 = 1.8 45 + 130 verslechterd! 31/12 135 + 155 + 85 = 1.7 55 + 170 B Solvabiliteit: eigen vermogen x 100% of totaal vermogen x 100% Vreemd vermogen vreemd vermogen 1/1 EV = 100 + 195 x 100% = 72.8% VV 130 + 100 + 45 + 130 31/12 EV = 105 + 200 x 100% = 61.6% Pagina 9 van 11

VV 145 + 125 + 55 + 170 C Cash flow: winst + afschrijvingen 15000 + 4000 = 55000 22.5 Rentabiliteit Rentabiliteit: opbrengst van een belegging EV winst VV interest REV (rentabiliteit eigen vermogen) : winst x 100% Gem ev LET OP!!! De helft van de winst wordt gebruikt bij het gem. EV omdat de winst aan het begin van het jaar 0 is. IVV : interest x 100% Gem. VV RTV: winst + interest x 100% Gem. TV Positief hefboomeffect: REV = RTV + (RTV-IVV) x VV EV (hefboomfactor) RTV = winst + interest x 100% = 15% Gm EV + gem V Vb: balans x 1000 21-12 AK 2000 Reserve 460 Gem 10%hyp. 1500 Crediteuren 500 Winst 1080 + 5540 - Kosten leverancierskrediet 10.000 - Hypothecaire lening op 1-7-03 200.000 afgelost REV: winst x 100% 1080 Gem. eigen vermogen 2000 + 460 + 1080 Pagina 10 van 11

2!!!! LET OP!!! REV 1080000 x 100% = 36% 3000000 IVV: interest x 100% Gem. eigen vermogen Interest: 10% van 1500 = 150+10 (levrancierskrediet) = 160 Gem. VV 1500+500= 2000 (2.000.000) Gem. hypothecaire lening IVV= 160.000 x 100% = 8% 2.000.000 RTV= winst + interest x 100% Gem. EV + gem VV 1.080.000 + 160.000 x 100% = 24.8% 3.000.000 + 2.000.000 REV = 36% IVV = 8% RTV = 24.8% REV= RTV (RTV-IVV) x VV EV 24.8 + (24,8 8) x 2.000.000 = 36% 3.000.000 Pagina 11 van 11